Schallenberg maakte de indruk
„ondergedompeld" te zijn
VRIJDAG 30 SEPTEMBER 1940
Fantasie en werkelijkheid rond een verdwijning
H
(Van een onzer verslaggevers)
F ET ONDERZOEK NAAR DE GEHEIMZINNIGE DOOD
i de Duitser Schal-
vijverwater naby de Groot-Hertoginnelaan in Den Haag werd opgehaald, is thans
zo\*er gevorderd, dat binnenkort belangrijke mededelingen te verwachten zyn,
zo heeft Schallenberg in de week, u
in hij omkwam, door bemiddeling
de bekende Utrechtse zakenman Jonge-
rius (Ome Jan) een tweetal effecten ont
vangen, die afkomstig waren uit een be
zit. dat tijdens, of direct na de bezetting
verduisterd is. Deze effecten heeft hij
ter hand gesteld aan deRijkspolitie te
Utrecht, want Schallenberg was de laatste
sohakel in de keten tussen de onrecht
matige bezitters van dat vermogen en de
Rijkspolitie om dit vermogen weei
„boven water" te brengen.
Waarschijnlijk zijn deze twee effecten
het lokkebrood geweest, dat Schallenberg
in de val deed lopen. Op de Pauselijke
Internuntiatuur aan de Carnegielaan
op ex-territoriaal gebied dus zou
rest worden overgedragen. Op weg daar
heen is Schallenberg in handen va
illegale bezitters van het vermogen ge
vallen en sindsdien zwijgt zijn mond
Dat was uiteraard ook de bedoeling.
De vraag is nu: van wie was dat
millioenen-vermogen?
De algemene opinie is: van de Duitser
Mucke.
Maar ook een groot deel van het
mogen van de Aerdenhoutse industrieel
Men-ten is zoek. En hoeveel millioenen
zijn er destijds niet in Arnhem gestolen?
Vandaar dat men in die richtingen
zoekt, waarbij het weer opmerkenswaar
dig is, dat de Haagse politie het paspoort
van Sohallen/berg na zyn dood1 in beslag
deed nemen. Een agent van het bureau
Van der Vennestraat werd met het in
ontvangstnemen belast, terwijl de Piet
Heinstraat niet onder dat bureau res
sorteert.
Was het, om na te gaan, hoeveel malen
Schallenberg in de afgelopen jaren naar
Zwitserland reisde?
t zou dan in de richting Mucke
In ieder geval: er zijn meerderen, die
moordenaars van Schallenberg
kennen. En juist zij zijn verdwenen. In
Utrecht en in Den Haag zijn zdj onvind
baar. Het lot van Schallenberg schrikt
hen uiteraard af en daarom te meer is
het nodig, dat zo snel mogelijk Schallen-
berg"s verdwijning definitief uit de
doeken wordt gedaan.
Er is. in de voorbije dagen, zeer veel
gefantaseerd over deze gebeurtenis, die
de Haagse politie nog steeds als zelf
moord kwalificeert, doch waaromtrent
de Rijkspolitie met name, andere gedach
ten koestert. Er zijn een groot aantal
standigheden in het geding gebracht, die
met de zaak als zodanig niets te maken
hebben en leest men sommige bladen,
dan komt men diep onder de indruk
de verdorvenheid van het thans funge
rende politie- en gezagsapparaat.
Het komt ons voor. dat men met derge
lijke suggesties de zaak Schallenberg er
zichzelf een slechte dienst bewijst. Im
mers, wie zijn toch die .hooggeplaatste
autoriteiten", die zoveel op hun kerf
stok zouden hebben, hetgeen niemand
anders weet, dan zij en wijlen Schallen
berg. dat zij hun toevlucht tot moorden
moeten nemen?- De president
Hoge Raad? De minister-president? Mr.
Zaaver? De Haagse of Amsterdamse
Hoofdcommissaris?
Het is allemaal even dwaas. Vooral
sinds de heren Leemhuis en Viëtor let
terlijk geen reputatie gespaard hebben
en dus iedereen weet wat er eventueel in
de hogere regionen fout geweest is. Ter-
wijt, wat de genoemde autoriteiten be
treft, hun gedragingen voor iedereen
open boek zijn.
Men komt er niet met het gooien
modder her- en der, noch met het ernstig
nemen van kletspraat van de straat. On
der dat laatste rekenen we ook de mede
deling van de kapper van Schallenberg.
die zijn klant op de ochtend van Woens
dag 14 September nog gezien zou hebben,
luttele uren vóór zijn stoffelijk overschot
in het slootwater achter de Groot Herto
ginnelaan gevonden werd.
Die vindplaats is n.1. voor de recon
structie van de zaak van groot belang.
Zij houdt in. dat Schallenberg in de
duisternis omgebracht moet zyn en niet
op klaarlichte dag. De vindplaats be
vindt zich n.L aan het z.g. Zwartepaadje.
dat achter de woningen aan de Alexander
Gogelweg loopt. Ongeveer ter hoogte
perceel Alexander Gogelweg 32 vond
men Schattenberg in het water. Dat is
dus een heel eind van de vijver
Metropolepalace, die hardnekkig als
vindplaats wordt opgegeven.
Het stoffelijk overschot toonde, toen
men het vond geen afwijkingen. Het ge
zicht was enigszins rood gevlekt, maai
overigens maakte het lichaam niet de
indruk van, dat van een verdronken
mens. Eerder van een „ondergedompeld'
mens. Het is daarom merkwaardig, dat
de Haagse politie niet terstond de doods
oorzaak heeft doen vaststellen door ee~
arts, maar dat het tot Maandag d.a.'
moest duren, voor men er toe overging
het lijk te onderzoeken.
Geen ooggetuigen.
Hoe het zij: als de kapper zich niet een
week in de knip- en scbeerprocedure
vergist, is dus. ten aanschouwe van ieder
een, die het maar zien wilde, het-drama
geschied. De bewoners van de Groot
Hertoginnelaan hebben, aan de achter
zijde uitzicht op de sloot. Zij hebben
geen achteruitgang, maar wat er op het
Zwartepaadje gebeurt, is uit de achter
uitgang nauwkeurig waar te nemen.
Wij hebben verschillende bewoners in
de Groot Hertoginnelaan gevraagd of zij
wat gezien hebben. Zij hadden alle de
dramatische gebeurtenis in de krant ge-
Een gelijksoortige ervaring deden wij
op aande Alexander Gogelweg. waar
men een nog nauwer contact heeft met
het Zwartepaadje door de achteruitgang.
Men heeft er niets gezien en niets ge
merkt. En dat zou. als Schallenberg
derdaad tussen tien uur 's morgens
één uur 's middags was omgekomen, toch
wel zeer vreemd zijn.
Rest de vraag of hy vrijwillig het wa
ter zoaht, dan wel gewelddadig om het
leven kwam. Tegen de eerste opvatting
pleit en hierin verschilt onze ziens
wijze wel radicaal van die der Haagse
politie letterlijk alles.
Schallenberg had géén zaken die slecht
gingen, integendeel, zijn tennisclubs, die
hij als instructeur diende, floreerden en
het bedrijf in de Piet Heinstraat. waar
hij overigens niets meer mee te maken
had. omdat de heer Trimbach, zijn vroe
gere compagnon, dat voor eigen rekening
drijft, verkeerde eveneens in blakende
welstand.
Schattenberg was voorts bekend om
zijn water- en hoogtevrees. Het zou dus
al heel wonderlijk zijn. als juist h ij in
het water zijn levenseinde zou zoeken.
Tenslotte: de dames R. uit de Van Ga
lenstraat die 's nachts om één uur met
Schallenberg spraken en de laatsten
zijn. die hem zagen, ontmoetten een
geenszins levensmoede Schattenberg.
Er is echter véél wat vóór moord pleit:
Tweede Kamer spreekt over de verantwoordelijkheid
De Tweede Kamer heeft gisteravond
gelimiteerd gepraat over het wetsont
werp aansprakelijkheid van de Overheid
voor handelingen, verricht tijdens of ten
gevolge van de bezetting.
De strekking van het ontwerp is, dat
de Overheid en haar organen niet voor
dergelijke handelingen aansprakelijk zijn,
dat het Gerechtshof in Den Haag in
bepaalde gevallen een beslissing 'kan ge-
Albanië beklaagt zich over
Griekenland
Albanië heeft in een telegram aan de
VN Griekenland beschuldigd, van aggres-
sieve daden, neerkomende op het over
schrijden van de Albanese grens, door
Griekse soldaten.
Verzoeningscommissie voor
Griekse kwestie goedgekeurd
Rapport voor 17 October aan de VN.
In de Assemblee werd de vorming
goedgekeurd van een verzoeningscom
missie, die zal trachten, de Griekse kwes
tie op te lossen. Het betreft hier een on
derzoek naar de bestaande geschillen
tussen Griekenland en Albanië. Bulgarije
en Joegoslavië. Vóór 17 October zal aan
de „politieke commissie" verslag moeten
worden uitgebracht.
C N V. VRAAGT REGERING OM STEUN
AAN VACANTIESPREIDING
Het bestuur van het C.N.V. heeft uit
gesproken, dat een grotere vacantiesprei-
ding noodzakelijk is. Het dep. van Onder
wijs verzocht om een uitspraak, dat de
regering reken*, op de volledige mede
werking van school- en gemeentebestu
ren aan de door deskundigen opgestelde
adviezen voor 1950.
SLAAPT U SLECHT
door rheumatiek. spit. Ischias, hoofd
en zenuwpijnen, neemt dan Togal. Ver
drijft in al die gevallen snel en afdoende
die pijnen en U slaapt heerlijk. Togal
baat! Zuivert de nieren en is onschade
lijk voor hart en maag. By apoth. en
drogisten f 0.83.
(Adv.)
Ondanks Sowjetprotest prijkt Chinese klaeht
op agenda der Ver. Naties
De Rode regering blokkeert de berichtgeving
De Algemene Vergadering der Ver. Naties heeft met 45 tegen 5 stemmen en 6
onthoudingen, het besluit genomen, China's klacht tegen de Sow jet-Unie op-haar
gende te plaatsen. Slechts die landen welke de Sowjet-Unie gewoonlijk steunen,
n Rusland zelf natuurlijk, stemden tegen. De Chinese afgevaardigde, dr Tsjiang,
heeft er nogmaals de nadruk op gelegd, dat'do Chinese regering deze klacht
geheel eigener beweging voor de Ver. Naties heeft gebracht en Wisjinsky dus
onwaarheid sprak, als zou Amerika daartoe hebben aangespoord.
ben verlaten. Sjanghai is thans nog de
énige stad in communistisch China,
buitenlandse correspondenten mogen
De Rus was van mening, dat de
vaarding van dit agendapunt het gezag
der Ver. Naties zou ondermijnen e
»es naar het indertijd gepubliceerde
Amerikaanse Witboek over China. Inmid
dels heeft de nieuwe communistische
gering te Peiping verklaard, dat zij de
vertegenwoordigers bij de V.N. van de
Nationalistische regering niet zal erken-
Voor wat de strijd betreft, schijnen
de communisten thans alle bruggehoof-
den op het vasteland tegenover de -haven
stad Amoy te hebben bezet. Het Amerik.
Departement van Buit. Zaken heeft be
kend gemaakt, dat bij Sjanghai 3 Amerik.
koopvaardijschepen door de Chinese Na
tionalistische blokkade-troepen worden
vastgehouden Het zijn de „Flying Trade",
de „Independent" en de „Clipper". Zoals
weet, willen de Ver. Staten de
tigheid van de blokkade tegen de Chinese
havensteden niet erkennen. De Rode
gering heeft aan de buitenlandse cor.
pondenten in Nanking opdracht gegeven,
hun werkzaamheden te staken. Slechts de
Ass. Press en United Press worden door
deze verordening getroffen, daar alle
dere buitenlandse agentschappen en spe
ciale correspondenten Nanking reeds heb-
De Overheid en de collaboratie
Heftig werd het ontwerp bestreden door
de heer Van der Feltz (OHU), die meende
dat de Overheid hier iets van zich af wil
schuiven, wat zy niet kan.
Ook mejuffrouw Tendeloo (Arb.) had
bezwaren. In het bijzonder tegen de arti
kelen twaalf en dertien, die de aanspra
kelijkheid afwijzen voor daden van het
M.G. en het Beheersinstituut, terstond na
de bevrijding. Zij achtte het noodzakelijk.
'oor de slachtoffers van dergelijke
practijken schadevergoeding mogelijk
De heer Algera (AR) vond het een ge
zonde gedachte, dat de staat de verant
woordelijkheid voor daden, die in samen
werking met de bezetting werden bedre-
I, afwijst. Zij, die zich er aan schuldig
maakten, moeten de consequenties ook
Het afwyzen van verantwoordelijkheid
3or daden, direct na de bezetting bedre-
2n, was ook voor deze spreker zwaar te
verteren.
Nadat de heren Bachg (KVP) en Hoog-
carspel (CPN) zich resp. voor en tegen
hadden uitgesproken, zeide minister Wij-
dat het wetsontwerp de rechtsonge
lijkheid tussen de, in het wetsontwerp ge
noemde contractanten met overheidsin
stanties, die onder Duitse druk werkten
•n andere slachtoffers wil wegnemen.
De art. 12 en 13 zijn gericht tegen de
handelingen van hen, die direct
de bevrijding onrechtmatig overheidje
speelden. Het artikel veertien is juist in
gelast om de daarbij benadeelden een mo-
i- gelijkheid te geven, recht te zoeken. Dat
'geldt dus ook voor de door M.G.
heersinstituut benadeelden.
Minister Lieftinck zeide, dat de in deze
wet bedoelde materie alleen geregeld kan
worden bij ministeriële beschikkingen, die
zich aansluiten bij de gevarieerdheid van
de materie.
De artikelen 1 t/m 14 werden z. h. st.
goedgekeurd, terwijl de artikelen 15 en
16 werden aangehouden tot na behande
ling van het wetsontwerp inzake tege
moetkoming aan ten onrechte als politiek
delinquent behandelde personen. Vanmid
dag om 1 uur ging de Kamer verder.
Pressie van Rusland op
Joegoslavië zal toenemen
Na opzegging „vriendschaps-verdrag".
In aansluiting aan hetgeen gisteren
reeds in een deel onzer edities werd
vermeld over de opzegging door Mos
kou van het „Vriendschaps-verdrag" met
Joegoslavië, delen wij nog mede, dat het
verdrag gesloten was voor 20 jaar. Het
voorzag in wederkerige bijstand
het geval de Duitse aanvalspolitiek, al
of niet verbonden met die van andere
staten, zou herleven. Noch de Sowjet-
Unie, noch Joegoslavië, zouden verdra
gen sluiten die tegen de andere party
gericht konden zijn. Joegoslavië had der
gelijke verdragen ook getekend met ver
schillende andere Kominform-landen.
De Joegoslavische min. van Buit. Zaken.
Kardelj, heeft te Lake Success verklaard,
dat de houding van de Sow jet-regering
in deze ongelegenheid geenszins
versterking van de vrede betekent. De
pressie van Rusland op Joegoslavië zal
toenemen.
De heer K. R. Bakker te Giethoorn
vierde dezer dagen zijn 55-j. jubileum
als imker.
Nrwin zal haar werk voort
zetten
Deuren blijven open voor
het K. T.
(Van een onzer verslaggevers)
In een gisteren gehouden persconfe
rentie heeft ir P. S. F. Otten namens de
Niwin een verklaring afgelegd over het
uittreden van het Katholiek Thuisfront.
In hoofdzaak kwam zijn verklaring neer
op hetgeen wij reeds eerder meldden
Het verschil van mening met het Katho
liek Thuisfront vloeit voort uit de om
standigheid, dat het K.T. de Niwin nog
niet kan zien als een vertegenwoordiging
van zichzelf. Het KT. meent verder, dat
de geestelijke verzorging van de solda
ten overzee tot zijn specifieke taak be
hoort, terwijl de Regering de Niwin
opdroeg' eveneens „cultureel-geestelijk"
te arbeiden en daartoe een subsidie van
f 600.000.— aan de Niwin gaf. Hiervan
werd f 200.000.beschikbaar gesteld voor
„geestelijk sociale zorg". De K.T-, uit
gaand van de gedachte, dat de helft van
de in Indië verblijvende soldaten R.K
is, eist de helft van dit bedrag voor zich
op, om daarmee naar eigen inzicht te
handelen. De Niwin staat op het stand
punt. dat het bedrag van allen voor allen
gegeven is en dat de speciale geestelijke
zorg het werk van de kerken en niet
in de gemeenschap is.
De Niwin, zo hoorden we voorts, wan
hoopt niet en is niet bitter gestemd. De
taak, die haar bij monde van dr Beel bij
de oprichting werd opgedragen wil zij
blijven uitvoeren, in samenwerking mei
allen. Daarom, zo zeide ir Otten, blijven
zowel de voor- als de achterdeur 'voor
het Katholieke Thuisfront wagenwijd
openstaan en de Niwin is bereid tot elke
bespreking met het K.T., hoe de dele
gatie ook is samengesteld en wie haar
ook zal voorzitten. De Niwin zal het be
leid der Regering blijven volgen en haar
zorg uitstrekken tot allen, ook al zal
daarvan een gevolg zijn, dat de R.K sol
daten op een bepaald moment een dub
bele portie zullen ontvangen, doordat zij,
afzonderlijk door het K.T. verzorgd wor-
"GLOBE"
.SNIPPERS.
De Russische geleerden, die de laatste
tijd reeds zo vele nieuwe uitvindingen
aan hun lange (ere) lijsten toevoegden,
hebben onlangs nog een nieuwe gedaan,
nl. een naam voor Josef Stalin. Zij noe
men hem de „coryphee van de weten
schap der wereld". Inderdaad een héél
mooie naam. Leonard F. Clark uit San
Francisco maakt er zijn dagwerk van om
te „ontdekkingsreizen". Dat valt niet mee,
nu reeds zoveel op deze aarde ontdekt is.
Maar Mr. Clark heeft nu in Noord-West-
China een berg gevonden, die 9010 meter
hoog is. En dat is 170 m hoger dan de
Mount Everest, die altijd voor het „dak
van de wereld" doorging. En dat zal wel
zo blijven, want niet iedereen gelooft
de juiste meting van Clark. Juan Peron
en zijn Argentijnse regering gaan toe
zicht uitoefenen op de politieke partijen.
Gisteren hebben zij daar een wet voor
gemaakt in de Kamer van Afgevaardig
den, waarin de Peronista Partij de boven
toon voert. Peron zal nu niet alleen de
baas kunnen spelen in zijn eigen partij,
maar ook de Radicale, Conservatieve, So
cialistische, Communistische en Progres-
sief-Democratische partijen naar zijn
hand kunnen zetten. Zou het? De Ame
rican Overseas Airlines gaat op 1 Nov.
zijn luchtlijnen uitbreiden. De Strato-
cruiser-dienst New YorkLonden wordt
dan doorgetrokken tot Frankfort. Daar
ergens in het achterland van China leven
1 millioen Mongolen, die niets te maken
witten hebben met de communisten. Zij
hebben een anti-communistische auto
nome Mongoolse Republiek uitgeroepen.
Sir Ashcombe Walker, de 81-jarige di
recteur van de Britse Spoorwegen, die
een warm voorstander was om Engeland
en Frankrijk door een Kanaaltunnel
verbinden, is gisteravond te Londen oi
leden. Sir Ashcombe was voorzitter
de „Channel Tunnel Ltd". De R.C.A.
(Radio Corporation of America) heeft
plannen om televisie te gaan brengen in
kleuren.
Van het erf van School en Kerk
Beroepingstcerk
Ned. Herv- Kerk. Beroepen: te Bergeyk
(toez.) M. J. Top, pred. in alg. dienst te
Davos; te Vlissingen W Sirag te Alblas-
Bedankt: voor Hoogeveen Th. G. Vol-
lebregt te Ermelo; voor Wilnis en vooi
Linschoten R. W. Steur te Ouddorp; voor
Ede, Woudenberg. Nieuwe Tonge en
Kamperveen P. J. F. Lamens te Elspeet.
Geref. Gemeenten. Beroepen: te Din-
teloord cand. J. W. Kersten te R'dam.
<3?
KONINKLIJKE
IIA ARDEN F ABRI
cnmrn
R S U M
Instelling van wijkkerkeraclen in
grotestads-kerken
Schrijven aan alle Geref. Kerken over de eenheid
(Van onze speciale verslaggever.
De Geref. Synode heeft gisteren de
nieuwe conclusies over het rapport inzake
de moeilijkheden onder Geref. studenten
gewyzigd aangenomen. De Synode 1
deerde de ernst, die spreekt uit de klach
ten der studenten en erkende de rela
tieve gegrondheid dezer klachten.
De Synode waarschuwde echter tegen
het gevaar van generalisering en veri
deelde de ongegronde voorstelling als
trouw aan de belijdenis alleen nog v
den gevonden bij de Geref. kerken (art.
31 K.O.). Zij keurde het af, dat sommige
studenten zich over enige studentenpre
dikanten beklagen op een wijze waardoor
de goede naam van deze studentenpredi
kanten wordt geschaad. De Synode sprak
voorts uit dat 't werk van de studentenpre
dikanten vóór alles gericht moet blijven op
vervulling van hun oorspronkelijke op
dracht. nl. tot. evangelisatie. De kerkera-
'n de universiteitssteden worden hier
opzettelijk aan herinnerd, opdat deze t.
i. v. de geestelijke verzorging van de Ge
ref. studenten zelfstandig maatregelen
De Synode verenigde zich voorts met
;t volgende voorstel betreffende de
grotestads-kerken: „In zeer grote gemeen-
waar splitsing in kleinere zelfstan
dige kerken voorshands niet mogelijk is
zal het geoorloofd zijn dat de kerkeraad
ambtsdragers, die gecommitteerd zijn
afzonderlijke delen van zijn kerke
lijk ressort, opdracht verstrekt om in hun
vergadering namens de kerkeraad be
paalde handelingen zelfstandig te verrich
ten volgens een plaatselijke regeling, met
dien verstande dat de kerkeraad te allen
Voor 't eerst kregen landarbeiders pensioen
Minister Mansholt getuige van uitreiking
Minister Mansholt ,was gisteren
Klaaswaal getuige van de eerste uitbe
taling van pensioenen aan landarbeiders
Nummer één was de 67-jarige J. v. d
Spaa uit Greupdijk. „Da's goeie", zei Jan.
.Welbedankt." Hij begon als jongen van
0 jaar voor 40 cent per dag. Zijn hoogste
loon was ooit' een goede ƒ4 Voor
trouwen had hij geen geld. Nu was hij
beduusd om zoveel geld: 621.76: pen-
met terugwerkende kracht tot
8 November 1947, toen hij 65 werd.
Een lange en moeizame weg voor lots
verbetering van de landarbeiders is hier-
afgesloten. Daarvan getuigden A.
Biewenga en dr J. C. Schroder,
voorzitter en directeur van het bedrijfs
pensioenfonds, verschillende andere spre
kers en ook de minister, terwijl de
stoomtram en de auto's regelmatig
voorbij rammelden, beladen met suiker
bieten en andere producten uit dit wijde,
vruchtbare en werkzame land.
In het in zware mist gepakte dorp
Zoetermeer vond later op de dag de
tweede uitreiking plaats. De secretaris
generaal van het dep. van Soc. Zaken,
mr dr A. A. van Rhijn, en mr J. J M
Veraart van de Stichting van de Arbeid
waren getuige van deze gebeurtenis,
waarvoor enorm veel belangstelling be
stond. Hier kregen pl.m. 15 personen
totaal ƒ5200.
De Zaandamse raad heeft een
munistisch voorstel om een commissie
van onderzoek in te stellen betreffende
ae gang van zaken bij het huisvestings
bureau, met 204 stemmen verworpen.
Geslaagd dank zij
RESA-HILVERSUM
(Bekende Schriftelijke Cursus)
Vraagt ons prospectus
Moderne Bedrijfsadministratie. Praktijk
Boekhouden, Handelscorresp.
(F.D.E.S.P.)
Ijlings verdwijnt hij naar de voor
kamer, waar hy immers al z'n schrijf
werk bewaart. Maar dan moet hij nu
óók het pakket op het bureau zien
liggen.... Bep houdt haar adem in.
„Zie je wel", denkt ze, „hij blijft lang
wegHij was juist nog wel in zo'n
balorige, overmoedige stemming
Ietwat opgeschroefd", vindt ze.
Het duurt vrij lang eer hij terug
komt. 't Valt ook de juffrouw op.
Als hij eindelijk weer binnen komt,
blijkt hij volkomen van stemming
veranderd. Hij ziet bleek. Z'n ogen
staan somber. In 't voorbijlopen kijkt
hij Bep even aan. De juffrouw heeft
hier geen erg in, maar Bep verstaat
'n blik maar al te goed
„Hier heb je dat stukje over Vin
cent van Gogh", zegt hij tegen de
juffrouw. „Lees het zelf maar".
Dan, tegen Bep: „Wanneer kwam
het?"
„Vanochtend", antwoordt ze zacht.
„Ja", knikt ze.
Nu wordt juffrouw, van Maasdam
toch opmerkzaam. „Is er iets bijzon
ders?" vraagt ze in d'r onschuld, van
de een naar de ander kijkend.
„Nee, niks...."
Maar er is wèl wat, ze %bespeurt het
duidelijk, en ze merkt ook, dat ze
ineens te véél is. Vluchtig leest de
juffrouw het artikel door, ze vindt
ook nog gelegenheid om te zeggen, dat
ze 't aardig vindt, een heel aardig
stukje.... Maar dan staat ze op.
Deze keer is Wim blij dat ze gaat.
Want hij is nu niet meer in de **im-
ming, om met haar te schertsen, en
gek te doen en overmoedig. De slag
komt zwaar aan voor 'm.
„Je hebt dus gelijk gekregen", zegt
hij tot Bep. Het klinkt bitter.
Ze buigt zich diep over haar stop
werk, heel stil. Ze schaamt zich
bijna.... Waarom eigenlijk? Ze wou
dat ze iets bedenken kon om Wim op
te heffen uit zijn verslagenheid. Want
tóch gelooft ze in hem....
„Kun je 't niet naar een andere
uitgever sturen?" probeert ze.
Hij schudt mismoedig het hoofd. Nu
slag is gevallen beseft hij pas dui
delijk, hoezeer de critiek van Bep
juist is geweest. Nee, z'n verhaal is
werkelijk slecht, slecht, slecht!..
„Doe me één plezier!" roept hij
ineens. „Praat er voorlopig tegen nie-
„Nee, natuurlijk niet", stemt Bep
toe. ,,'k Vind het al erg genoeg voor
je, dat ik er van weet
„Hoe bedoel je dat?"
„Weljuffrouw van Maasdam is
zó'n goeie vriendin van je.en zelfs
die mocht het niet weten
Het klinkt scherper dan ze het be
doelt, en Wim reageert fel.
„Zij m'n beste vriendin? Hoe kom
je daar bij? Omdat ze weieens méé
komt? Omdat ik weieens een beetje
gekheid tegen d'r maak?.. Zeg es
eerlijk, heb je me dat kwalijk geno-
„Welnee", zegt Bep, zich groot hou
dend. „Neetrouwens, je moet dat
ook helemaal zelf weten".
„Jij betekent honderd maal méér
voor me dan Rina", verzekert hij nu
opeens heftig.- „Zij is een eigenaardig
schepseltje een goeie onderwijzeres,
maar als vrouw nog steeds een kind.
Er is iets niet tot ontwikkeling ge
komen bij haar-, je moet zélf maar
iaden wal ik bedeel. Maar je kunt
daardoor alles tegen d'r zeggen wat
je tegen een andere normale vro -v
niet kunt zeggen zon ter te speler» .net
vuur.. Als je haar je liefde zou ver
klaren, zou ze geloof ik, in de lach
schieten, en denken dat je een grapje
maakt...Ze is zo ongevaarlijk...."
Wim pauzeert even.
Volgt Bep hem?
Zal hij verder spreken?
„Maar jij bent gevaarlijk!" vervolgt
hij met nadruk.
Bep kijkt bevreemd op.
„Ja, jy!" herhgalt ie. „Weet je waar
om?.. Jij bent honderd percent
vrouw!Ik ben al deze maanden
erg terughoudend geweest tegen je. is
het niet?"
Bep zegt geen ja en ze zegt geen
nee, maar er zijn genoeg dingen tus
sen hen, waarom ze nu best ja zou
kunnen zeggen. Zelden of nooit sprak
hij een woord van waardering., nooit
een hartelijk woord zelfs..
,,'t Was voor je eigen bestwil." zegt
hij ,,'t Was tussen jou en Frits Dij
kers nooit meer in orde gekomen, mis
schien, als ik me aan je had laten
zien van m'n andere kant.. Wees er
aar blij om. Frits lykt me een flinxe
"t. En ik, ik ben maar een arme,
armzalige schoolmeester.."
Wim maakt even een gebaar naar de
voorkamer, waar z'n geweigerd i
haal ligt. „Dat zal ik nu wel blij
óók," zegt ie pessimistisch, ,,'k Heb
voor niks gehoopt, voor niks ge
zwoegd! Je vader had tóch gelijk! Een
vent die huizen bouwt, en die zich kan
permitteren met een eigen motorfiets
te rijden, is héél wat vei'kieslijker".
Hij geeft Bep niet de gelegenheid
hem iets te antwoorden op dit alles.
Hij verwijdert zich, keert naar de
voorkamer terug, 't Is trouwens de
vraag of Bep wel zo gauw iets te zeg
gen weet. Ze denkt dat zijn neerslach
tigheid hem zo deed spreken, en ver
der zyn verlangen naar een klein
beetje gemeenzaamheid, onverschillig
Maar het is toch net, of ze Wim in
eens veel nader is gekomenZe wou
maar dat ze 'm ujt de put kon helpen;
ze heeft werkelijk groot medelijden
met hem.
In de eenzaamheid Bep is naar
Frits leest Wim die avond nog eens
zijn hele verhaal door.
Hij heeft lang geaarzeld eer hij er
aan begon, want aanvankelijk voelde
hij enkel maar tegenzin. Maar toen hij
het begeleidend briefje van de uitge
ver nog eens rustiger bekeek, ont
dekte hij toch nog weer een lichtpunt
je. Het onderwerp van zijn verhaal
was interessant genoeg stond er. Doch
om er een aantrekkelijk boek van te
maken, zou het gehele verhaal op
nieuw moeten worden geschre
ven. En dan met minder geredeneer,
eenvoudiger, meer op de boeiende ge
beurtenissen gericht...
(Wordt vervolgd).
tijde het recht behoudt wijkraden of ge
committeerden verantwoording te vragen
van hun handelingen; voorts dat in alles
waarin door wijkraad of gecommitteerden
niet zelfstandig kan worden beslist, tegen
een louter formele afhandeling van zaken
op de kerkeraad zal worden gewaakt".
In de avondzitting heeft de Synode be
sloten opnieuw deputaten voor de bevor
dering van de eenheid onder de Geref.
belijders te benoemen, met de opdracht,
met kracht de eenheidspogingen voort te
zetten om te komen tot de door God ge
boden eenheid; zich te bezinnen op die
wegen en middelen die nodig en geoor
loofd zijn om de kerkelijke eenheid prac.
tisch voor te bereiden en daarover aan de
volgende Synode zonodig te rapporteren.
Aan alle kerken zal een schrijven uitgaan
waarin t.a.v. de eenheid zal worden
gedrongen op de verootmoediging
voortdurend gebed.
In het rapport van de commissie werd
dankbaarheid uitgesproken, dat de Chr.
Geref. Kerken bereid bleken samenspre-
king te openen. De bespreking bewoog
zich voornamelijk om de suggestie
rapporterende commissie om te komen
tot eventuele kanselruil met de Chr. Ge
ref. Kerken.
Voorts is gesproken over afvaardiging
van diakenen naar meer vergaderin
gen. De bespreking werd afgebroken on
de rapporteur gelegenheid te geven df
conclusies nader te formuleren.
In de hedenmorgen gehouden zitting
van de Geref. Synode werden, evenals
gisteravond, diaconale zaken besproken.
De praeses stelde nl. aan de orde het
rapport van deputaten in zake de
ping der Kerk, ten aanzien van de
zorging der armen.
De indiening van verscheidene a
dementen op de conclusies waren aanlei
ding, dat op voorstel van de praeses be
sloten werd de conclusies terug te
wijzen naar de commissie voor nader
beraad, zodat deze zaak volgende
opnieuw aan de orde zal komen.
Hoe de schepen reilen en zeilen
AALSUM 1 te Madras verw. Abbedyk 28
N York n B Aires. Adinda 23 v Saigon
Haiphong Alamak p 29 Utsire. Alchiba
29 Finisterre. Alcione 29 v Oporto n Liss
bon. A^cor 28 v St Vincent n Porte Alegro
Aletta 28 v Pladjoe n Penang. Aïgor
te Antwerpen. Alhena 29 v B Aires
Rdam. 'Almdjjk 29 te Houston. Aln
29 Las Palmas. Aludra 28 v Recife n
vador. Amstelkerk 30 te Dakar. Andljk 29
te N Orleans. Antonia 24 te Bata'
milla 28 te Batavia. Austuria 29 v P Said n
Rdam. Atlas 29 te Gothenburg
23 te Norfolk.
BAARN p 29^Dungeness. Barendr
bon. Bennekom 29 te Callao. BernJss<
R'dam verw. Blitar 30 te Makassar. Bloem
fontein 29 v Beira n Durban. Bonaire
v Azoren n Plymouth. Boissevain 29 v
Hongkong n Kobe. Boschfontein 29 te Ai
werpen. Boskoop 23 v Plymouth n Anl
Borneo 29 v Karachi n Rastanura.
CERAM 29 V Savona. Ceronia 29 te Abad;
Clavella 28 te Lissabon. Colytto 29 te
mingham. Congostroom 29 te Grand Bas-
GAASTERKERK 29 v
Ganymedes 28
lelie Isle. Frisia p 29 Bruns-
dad. Gai
30
Luiz n Trinl-
28 te N Orleans. Glaehaver
n Gothenburg. Gordla6 29 x
HAGNO p 39 Lizard. Hecuba 29 v Demarara
n Trinidad Heelsum 28 v Sorel n Neder
land. Helicon 28 v N York. Hercules 29 op
200 mijl O v Sicilië n Aruba Hestia 29 te
Barranquilla. Hoogkerk 29 te Kaapstad.
Hoogland 29 te R'dam.
ILOS p 28 Gibraltar. Ir.drapoera 29 te Ban-
Joewangi. Ittersum 29 v Karachi n R'dam
IAARRTROOM 29 v Lagos n Monrovia
KAMERLINGH ONNES p 29 Kaap Boim.
Keizersgracht 29 te Abo. Kota Gedo p 29
Gibraltar Kota Iriten 1 Oct. te R'dam verw
LAAGKERK 29 te Dubal. Leng 29 v Hull n
Kiel. Lekkerkcrk 29 v Boulogne. Lies 29 te
Trelleborg. Loosdrecht p 30 Gibraltar Lut-
MAASLAND 29 te Bahla. Macoma 28 te P
Said. Madoera p 29 Kaap Guardafui. Ma-
pla 29 te Batavia Marpessa 28 te Curagao
Meerkerk 29 te R'dam. Merwede 29 te
Tanga Monica 30 te Londen verw Murena
23 v Suez n Mera al-Ahmadi.
NIEUW AMSTERDAM 30 v N York n Rot
terdam. Nigerstroom 29 te Novorcdondo.
Niobe p 28 Holtenau Nijenburgh 28 te
Stockholm.
ORANJE 29 te P Said Oranjefontein 29 van
Genua n A'dam. Orion 29 v Oxelosund n
Helsinki. Ovula 28 v Pladjoe.
PAULA 3.1 v Bangkok n PlacUoe. Perna d 23
Fern. Noronha. Pr J W. Friso p 29 Scil-
bes. Pr W. v Oranje 29 v Montreal naar
R'dam Prinsengracht 28 te Helsinki.
RANDKERK 29 v Suez n Mombassa. Rem-
dootor in de letteren en wijsbegeerte, op
proefschrift „Nicolaas Hensius in dienst van
Christina van Zweden", F. F. Blok, geboren
te Ameide en wonende te Oo9tburg: tot doc
tor in de wis- en natuurkunde, op proef
schrift „Les roches basiques et ultraba&iques
des Lacs Robert et le Trias de Chamrousse
(Massif de BeUedonne)" E. den Tex, geboren
te Amsterdam en wonende te Leiden.
ACADEMISCHE EXAMENS
LEIDEN, 29 Sept. Geslaagd doet ex Ned
recht: de dames M. W. de Carpentier. Rot
terdam en JC Poldervaart, Den Haag en de
heren Th G Keulaerds, Oegstgeest en J v d
Poel. Oegstgeest; cand-ex Romaanse taal en
letterkunde (Frans): J Mol. R'dam: cand-ex
Ned taal en letterkunde: mej J J van Ker
sen. R'dam; cand-ex geneeskunde: C Boné,
Leiden. F G M v d Helm, Den Haag en J
Masereeuw, Voorburg.
Agenten wegens huisvredebreuk
op het matje
Maar de Officier vroeg vrijspraak
Voor de Haarlemse rechtbank werd
vrijspraak geëist tegen twee agenten,
vader en zoon. die bij een medebewoner
van hun straat in Haarlem in huis waren
binnengedrongen om hem te arresteren
wegens het feit, dat hij een jong lid van
de agentenfamilie om de oren had ge
slagen, toen dit ventje kattekwaad uit
haalde. De agenten zouden het zo bont
hebben gemaakt, dat er een aanklacht
wegens mishandeling en huisvredebreuk
werd ingediend. Er was geschopt, ge
slagen, geworsteld en gevloekt. „Tot
mijn schande moet ik bekennen dat ik
onder lag", gaf de oudste agent toe. De
getuigen zeiden tijdens deze politiële
actie, de hoofdinspecteur op te zullen
betten, waarna de agenten vertrokken.
De O v.J. zeide. dat de agenten niet
buiten hun boekje waren gegaan, al was
hij over hun optreden weinig te spreken.
Vonnis over 14 dagen.
ËfWMI
teeriijk
fris
schuimend!
0 Nieuw
t zijne
zegt
,12 Omroepkoor en orkest en
!id der kerk", causerie. 9 35 Promenade-or-
ïst en soliste. KUS Actualiteiten,. 10.30 Or-
•Iconcert 10-45 Avondgebed en lit. kalender
.00 Nieuws. 11.15—12.00 Gram.
HILVERSUM II
7 00 „Denk om de bocht". 7.15 Gram. 7.30
VPRO Godsdienstige causerie. 7.50 Kerkelijk
8.30
userie. 8.55 I
bespreking. 9.00 VARA Verzoekprogramma.
9.30 Dansmuziek 10.00 Buit. overzicht. 10.15
Gram. 10.40 VPRO „Vandaag", causerie. 10.45
Avondwijding. 11.00 VARA Nieuws. 11.15—
12.00 Gram.
Wat de radio Zaterdag brengt
HILVERSUM I (301.5 m). VARA 7.00 uur
Nieuws. 7.15 Ochtendgymn. 7.30 Gram. 8.00
Nieuws en weerber. 8 15 Gram. 8.40 Orgel
spel. 9.00 Gram. 10.00 VPRO Medische cau-
le. 10.05 Morgenwijding. 10.20 VARA Ra-
feuilleton. 10.35 Voor de arbeiders in de
itinubedrljven. 11.35 Cello en piano. 12.00
ira. 12.30 Mededelingen. 12 33 Roemeens
est. 1.00 Voor de Ned. strijdkrachten. 1.30
kvalian muziek. 2.00 „Het Ned. lied". 2.30
im. 2.50 Fries programma. 3.15 Kamer-
est en soliste. 4.00 „Komt u binnen". 4.15
:nding. 4.45 Sportpra
Grar
r de j
Nievi
7.45 VARA Voor de Nederlanders
and. 8.00 Nieuws. 8.05 Actualiteiten.
12 VARA-Varia. 8.15 Propaganda-toespraak.
20 Promenade-orkest en solist. 8.45 Gev.
rogramma. 9.45 Soc. commentaar. 10.00
'eense muziek. 10.25 Voordracht. 10.40 Lichte
luziek. 11.00 Nieuws. 11.15—12.00 gram.
HILVERSUM II (415 m). KRO 7.00 Nieuws.
7.15 Religieuse muziek. 7.45 Morgengebed en
lit. kalender. 8.00 Nieuws én weerberichten.
8.15 Gram. 9.00 Voor de vrouw. 9.30 Water-
.35 Gram. 10.00 Voor de kinderen,
i. 11.00 Voor de zieken. 11.45 Utr.
Sted. Ork, koor en soliste. 12.00 Angelus.
12 03 Gram. 12 30 Mededelingen. 12.33 Metro-
12.55 Zonnewijzer. 1.00 Nieuws.
1.15 Katholiek nieuws. 120 Promenade ork.
2.00 Pianospel. 2.20 Engelse les. 2 40 Orgel-
3.10
3.20 Fanfare-orkest. 3.45 Gram. 4.00 A
nieuws. 7 15 Actualiteiten. 7.25 Plano,
n zang. 7.50 Amerik. commentaar. 8.00
8 05 De gewone man zegt er 't zijne
12 Gram. 8.15 „Lichtbaken". 8.40 Gram.
v. programma. 9.45 Puzzle. 9.55 Popu-
ncert. 10.30 Wij luiden de Zondag ln.
ieuws. 11.1512.00 Res. Orkest en sol.
Finisterre. Rijnland 29 te Mon-
nen. Salawa
28 v Rouen
Batavia. Scl-
Jacmel. SchlediJk p
Malta. Sibajak p 29 Finisterre. Sloter-
dijk 28 v N York n Java. Soestdljk 28 te
Boston. Sommelsdijk 28 te P Swettenham.
Streefkerk p 29 Lissabon. Sumatra 28 te
Soerabaja.
TABINTA 30 v R'dam n Batavia. Tarakan
29 v Alexandrië n Java. Taria p 27 Dur
ban. Tero p 29 St Pauls Rock. Theseus 28
v Catania n Oran Tiba 28 v Hamburg n
Antw Tjikampek 29 te Rio de Jan.
VAN BRAKEL 29 te Trinidad Veendam 30
v R'darr» n N York. Volendam p 30 Oues-
sant Volkerak 30 v Londen n N Castle.
WATERMAN 29 v Aden n Java. Weltevre
den 28 v Pladjoe n Soerabaja. Wickenburgh
28 te Bordeaux.
ZUIDERKRUIS 29 v Suez n Rotterdam.
