Jïicuwe gtihs(tft(ifourant
Twee rovers liepen spaarbank binnen
en fietsten weg met ƒ8000
Wist IJ
DONDERDAG 29 SEPTEMBER 1949
BUREAUX: Hoge woerd 103.
Dir. eD redactie Tel 20408. Abonne
menten TeL 22710. Advertentieafd.
Tel. 23375.
Postrekening 68030.
ABONNEMENTEN: 4.15 p. Kwartaal;
1.35 per maand; 0.32 per week.
ADVERTENTIËN0.18 per mtllmeter
(BjJ contract belangrijke korting).
HOOFDREDACTEUR: Dr E. DEEMER
CHEF-RED.: H. W. J. ENSERINK
DIRECTIE: F. DEEMER
CHRISTELIJ K-NATIONAAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
Dertigste jaargang No 7930
^Stantoastlcf) Is ghebleeen
mya (urt in Uyfjeaspoct*
Het 3 Octoberfeest
in de laatste 25 jaren
Zie pagina 2
Terivijl de kinderen wachtten.
Overblufte employé's aan Amsterdamse
Ceintuurbaan opgesloten
De reeks overvallen, waarop de onderwereld ons de laatste maanden vergast, is
voortgezet met een wel uiterst brutale overval op het bijkantoor Ceintuurbaan
van de Spaarbank voor de Stad Amsterdam. Om kwart over vjjf stapten twee
mannen naar binnen, gooiden de deur dicht, sloten de beide employé's in de
kelder en gingen er'vandoor met bijna achtduizend gulden.
In het kantoor werd die middag een
»,jeugdzittin>g" gehouden. Tot half zes
konden kinderen hun spaargeld afgeven-
Omstreeks kwart over vijf, toen er geen
publiek in het gebouw was en de twee
bedienden bijna gereed waren met het
opmaken van de kas. stapten twee man
nen naar binnen. Ze kwamen met vuur
wapens in de hand op de employé's af.
„Kalm aan heren, dan zal u niets ge
beuren. Steekt u uw handen maar in de
lucht en gaat u maar met uw gezicht
tegen de muur staan." De bedreigden
gaven aan dit op kalme toon gegeven
bevel gehoor. De grootste en oudste der
rovers drukte de buitendeur in het slot
en de jongste klom over de afrastering
tussen het bureau van de kassiers en de
Ihal voor het publiek. De oudste zei. doe
lende op zijn kameraad: „Hij heeft een
mes bij zich, waar hij erg handig mee is.
eodat ik u aanraad te doen wat wij zeg
gen. Waar is het geld?"
Een van de employé's antwoordde:
„Jullie treffen het niet, want ik heb
juist vandaag een groot bedrag naar hel
hoofdkantoor gebracht!"
De rovers rommelden wat op de les-
Benaars. namen wat klein geld weg er
gelastten toen een der bedienden de
brandkast te openen, waar zij zelf geen
raad mee wisten. De brandkast werd ge
opend en de overvallers namen wat rol
letjes pasmunt weg. Op dit ogenblik viel
het op dat een der rovers een masker
voor had gedaan. In een lade van een
bureau vonden de dieven nog een aan
zienlijk bedrag aan bankbiljetten. Zij be
valen vervolgens de bankbedienden de
handen te laten zakken en naar de
kolenkelder te gaan. De deur ging op
tlot en een der rovers riep nog: „Jullie
wachten tien minuten met alarm te
maken."
De mannen verlieten het gebouw door
de voordeur, het geld in een tas van een
der kassiers („We brengen hem op ere
woord retour", hadden ze beloofd),
K.L.M.-gedenkpenning voor
alle leden van het personeel
Op 6 October zal op Schiphol eeD
K.L.M.-convairliner landen met als pas
sagiers de piloot, die het eerste lijn-
toestel van Londen naar Schiphol brachi
op 17 Mei 1920 en zijn passagier mr H.
Rhodes- Dr A. Plesman zal hen ontvan
gen, zoals hij op die historische dag hen
vol vreugde begroette. Vermoedelijk zal
mr Shaw een brief meebrengen van de
Lord Mayor van Londen voor de burge
meester van Amsterdam. De Engelse
gasten zullen 7 en 8 October in ons land
verblijven om op 9 October weer terug
Aan alle leden van het personeel van
de K.L.M. wordt een gedenkpenning ter
gelegenheid van het dertigjarig bestaan
van de Maatschappij aangeboden. De
penning is geslagen bij Begeer in Utrecht
naar een ontwerp van de beeldhouwer
Maarten Pauw.
„Op naar de apen en naar
de tropen"
„Op naar de apen en naar de tropen".
Deze en andere opschriften stonden op de
treinwagons, die de aflossingsdetachemen
ten brachten, welke gisteren met de „Vo-
lendam" naar de Oost zijn vertrokken.
De inscheping werd opgeluisterd met mu
ziek van het trompettercorps van de
huzaren van Boreel. Over plm. 27 dagen
hoopt men Batavia te bereiken.
Uitzendingsschema onzer troepen
slechts voorlopig
Daar de in de oorlogsbegroting-1950
door de Nederlandse Regering bekend
gemaakte plannen voor uitzending van
troepen naar Indonesië bij de republi
keinen ongerustheid hebben gewekt,
deelt men van gezaghebbende Neder
landse zijde in Den Haag mede, dat hier
voor geen enkele grond bestaat, daar in
de begroting nog niet gerekend is met
mogelijke resultaten van de Ronde Tafel-
Conferentie. Daarna kan de begroting
nog altijd worden herzien.
"VERZOENINGSCOMMISSIE VOOR DE
BALKAN IN DE MAAK
Griekse doodvonnissen opgeschort
In de politieke Commissie der V. N. te
Lake Sucess, heeft de Australische afge
vaardigde voorgesteld, dat de Assemblée
wederom een „Verzoenings-commissie"
voor de Griekse kwestie zou benoemen
en alle besprekingen over deze aangele
genheid enige weken zouden worden uit
gesteld, in afwachting van een uit te
brengen rapport. Hij stelde voor, dat deze
commissie zou bestaan uit Carlos Romulo,
voorzitter van de Assemblée; Trygve Lie,
Secretaris-Generaal der V. N, alsmede
LesteT Pearson, afgevaordlgde van Cana
da, en Sarper van Turkije. Dit voorstel
vond steun bij Amerika en Engeland.
Griekenland verklaarde, dat zijn regering
bereid was aan verzoeningspogingen mede
te werken, doch dat zijn land niet het
slachtoffer wenste te worden van een in
ternationaal complot.
De Griekse Tegering heeft de uitvoe
ring van doodvonnissen, die over opstan
delingen werden uitgesproken, opgeschort,
zulks in verband met de besprekingen
over een gratie-wet door een parlemen
taire commissie
Politie-agenten kregen genoeg van
Oostelijke zone.
Uit de Oostelijke zone vluchten steeds
meer politie-agenten naar West-Duitsland,
Sinds de laatste dagen is het aantal weer
toegenomen.
stapten op de fietsen die ze tegen de
muur hadden gezet en verdwenen, nage
staard door een aantal kinderen, die voor
de gesloten deur hadden staan wachten
met hun spaargeld in de hand.
De employé's wisten door een raam
van de kelder in de tuin te komen en
kwamen via een schutting bij de buren
binnen. Onmiddellijk werd de politie
gebeld en drie minuten later was
onderzoek in volle gang. Zonder su
werd de omgeving afgezocht.
Bij nader onderzoek bleek, in totaal
f7817,93 te zyn gestolen.
De signalementen luiden: de oudste is
tussen de 25 en 30 jaar oud, pijn. 1.75,
normaal postuur, bleek gelaat, ongescho
ren. Hij droeg een veel gebruikt grijs
costuum en had een grijze slappe vilten
hoed met brede rand op. Zijn makker
was niet ouder dan 20 jaar. 1.70 m. lang.
tenger, met een tanige bleke gelaats
kleur, blond. Ook hij had een grijs pak
aan. Hij droeg verder een khaki-leger-
overhemd zonder das en eveneens een
grijze hoed met slappe brede rand. Hij
sprak met een Limburgs of Brabants
accent.
Twee Ned. straaljagers
maakten noodlanding
Motorpech bij Leeuwarden, brandstof-
gebrek boven Volendam
Twee Meteor-straaljagers, die gister
middag van het vliegveld Leeuwarden
waren opgestegen, hebben beide
noodlanding moeten maken. Het ene t
stel kreeg tijdens de start motorpech
raakte bij de landing op een naburig ter
rein in brand. Een grote vuurstraal
spoot uit de motoren. De brandweerlie
den van het vliegveld waren de situatie
spoedig meester en de piloot kwam ei
ongedeerd af. De materiële schade is
echter aanzienlijk.
Het andere vliegtuig kreeg boven Vo
lendam met brandstofgebrek te kam
pen. De piloot was door het mistige weer
de weg kwijt geraakt. Hij voerde op een
weiland een perfecte noodlanding uit.
De schade is gering.
Fokker SII hoogtepunt van
Noors vliegfeest
Dezer dagen werden bij Oslo interna
tionale vliegdemonstraties gehouden,
waaraan ook werd deelgenomen door de
invlieger van de Fokker-fabrieken, G.
Sonderman, met een Fokker S 11-lesvlieg-
uig. De Noorse pers was unaniem vol lof
jver Sondermans demonstraties, die het
hoogtepunt vormden van het vliegfeest.
verkoopprijzen voor
soorten roggebrood zijn van heden af vrij
gelaten. Diit was al het geval met verpakt
verduurzaamd roggebrood.
Twee gemaskerde mannen pleegden gistermiddag een brutale roofoverval op
het bijkantoor van de Spaarbank voor de Stad Amsterdam aan de Ceintuur
baan. Het gebouw trok, na de overval, uiteraard veel belangstelling. De daders
viel een buit van ruim 8000.in handen.
Met 1 Juli wordt verkeer van rechts
in ere hersteld
Geen acht, maar vermoedelijk drie soorten
rijbewijzen in ons land
De verkeersregel „rechts gaat voor by
kruising van wegen van dezelfde waar-
zal eerlang opnieuw zijn intrede
doen in ons land. De regel „snelverkeer
gaat voor langzaam verkeer" vervalt dan
op alle wegen, behalve op voorrangs-
vegen.
Ddt is een van de belangrijkste wijzi
gingen, die de onlangs in Genève gepa
rafeerde internationale conventie voor
het wegverkeer voor Nederland zal bren
gen. Deze conventie zal vermoedelijk op
1 Juli a.s. in werking treden. Voor ons
land zijn er verder weinig veranderingen.
Het Nederlandse nationale rijbewijs van
Drie arrestanten vluchtten uit
gerechtsgebouw
Drie Tilburgse dieven. die voor de
rechter-commissaris te Breda zouden
worden voorgeleid, wisten uit een door
agent bewaakte wachtkamer te ont
snappen. via een omhoog geschoven
ongeveer vier meter boven de be
gane grond. Eén van hen kon spoedig
worden gegrepen, doch de twee
anderen genieten nog van hun vrijheid.
Twee millioen toeristen
naar Elten
;t in April bij Nederland gekomes
Duitse stadje Elten heeft voldoende gele
genheid gehad, met de nieuwe landge
noten kennis te maken. Men schat het
aantal toeristen op ruim twee millioen.
Ongeveer twintigduizend autobussen kwa-
naar Elten. De toegangswegen heb
ben door het drukke verkeer erg gele
den, doch zullen zo spoedig mogelijk wor
den hersteld.
IN DEN HOEK GEEN KAMPEERDERS
IN BADPAK.
De wijkraad van Hoek van Holland
heeft besloten, dat op het kampeerterrein
aldaar personen boven 12 jaar voortaan
hun badpak een badmantel of jas
moeten dragen.
Tête a tête voorgesteld van
Truman met Stalin
Lagerhuis-ledeen dienen een motoe in.
In het Britse Lagerhuis werd door
veertig Parlementsleden een motie inge
diend. waarin voorgesteld wordt, dat
President Truman en maarsohalk Stalin
zullen bijeenkomen, om een einde aan
de wedloop om de atoombom te maken.
Het voorstel werd ingediend tijdens de
spoedzitting van het Parlement, over de
devaluatie van het pond sterling.
nieuw model zal ook als internationaal
rijbewijs gelden. Er zullen ook Ned. soor
ten-rijbewijzen worden ingesteld. Dit
rijbewijs vertoont vakken, waarin de
verkregen toestemming voor het bestu
ren van bepaalde categorieën
tuigen zal worden aangetekend. Een
tegorie A werd ingesteld voor motor
rijwielen met of zonder zijspan, invali-
demvagens en driewielers tot 400 kg ge
wicht. Categorie B mag passagiersvoer
tuigen tot 8 zitplaatsen met een gewicht
tot 3500 kg besturen, categorie C is het
rijbewijs voor vrachtauto's, zwaarder dan
3500 kg, categorie D voor autobussen en
E voor motorvoertuigen met andere dan
lichtere trailers. C. D en E worden in
Nederland waarschijnlijk samengevoegd.
De acht soorten rijbewijzen, die bij de
ontworpen Wegenverkeersbeschikking
1949 zouden worden ingesteld, zijn hier
mee van de baan.
Voor rijwielen met hulpmotoren Is
in de conventie vastgesteld, dat deze
met een cylinderinhoud tot 50 cm3
en een snelheid tot 30 km niet onder
de groep motorrijwielen zullen val
len.
De vergadering, die door de Ver. Na
ties was uitgeschreven, werd geleid door
mr J. J. Oyevaar, directeur-generaal van
Scheepvaart.
Te Bobotsari (Oost-Java) werden zes, tot dusverre vermiste, Nederlandse mili
taire gevangenen uitgewisseld tegen negen-en-dertig gevangen genomen
T.NJ.-leden. De overdracht van: J. Bos uit Hazerswoude; Tesselaar uit Heer-
Hugowaard; A. F. Burghoute uit Grave; Bartels uit Tienraay; K. Drinkwaard
uit Hendrik-Ido-Ambacht en J. H. Dekker uit IJmuiden.
Duitse devaluatie nog niet
definitief
Het parlement oefent ernstige critlek uit.
In de West-Duitse Bondsdag is heftige
critiek geoefend op het-besluit der geal
lieerde hoge commissarissen om de West
mark met 20.67 procent te devalueren.
Men meent, dat de maatregel niet in het
belang van Duitsland en tevens niet de
mocratisch is, terwijl het nog de vraag is
of de geallieerden bevoegd waren om het
besluit te nemen. Adenauer stemde in
verklaring voor de pers met deze
critiek in en voert vandaag nieuwe be
sprekingen met de geallieerden, waarbij
de critiek in de Bondsdag zyn positie be
langrijk zal versterken. Naar zijn mening
is de zaak nog niet definitief. De Duitse
regering had om een devaluatie van 22,5
procent verzocht
DOODSTRAF VOOR TWEE LEDEN
VAN COLONNE HENNEICKE
Het A'damse B.G veroordeelde van
morgen de Amsterdammers H. C.
Sastruebe en H. Klinkenbijl, leden van
de beruchte colonne Henneicke, conform
de eis tot de doodstraf.
De A'damse vrouw M. Baerts, die met
Branca Simons en de gefusilleerde Ans
van Dijk samenwerkte, kreeg 6 jaar
(eis 10 jaar).
regering aan.
In het Hogerhuis leed de regering een
nederlaag van 93 tegen 24 stemmen,
maar in het Lagerhuis zijn 393 Labour-
De atoombom, Cripps in zijn hemd
en Churchills renpaard
Britse regering leed nederlaag in het Hogerhuis
Vjjf kwartier lang heeft Winston Churchill in het Britse Lagerhuis zyn aanvallen
gericht op de minister van Financiën, sir Stafford Cripps. Hy diende een amen
dement in op de door Cripps voorgestelde motie van vertrouwen en de inhoud
dit amendement is wel af te leiden uit Churchills opmerkingen, dat de
regering een voortdurend financieel wanbeheer heeft gevoerd en dat de atoom
bom en de financiële crisis een somber uur voor Engeland hebben ingeluid.
noemde het de hoogste tijd, dat en de communist Gallacher vielen de
Engeland een beter parlement kreeg.
Over al onze moeilijkheden, zeide hy,
hangt de schaduw van de atoombom,
welke de Russen om onbegrijpelijke
redenen in handen gekregen hebben,
nog voordat de Engelsen die hadden. Ge
lukkig zijn zij de Amerikanen niet voor
geweest, voegde hy er aan toe. Hij ver
weet de regering, dat zij in „vier vette
jaren" 16 milliard pond sterling had uit
gegeven (175 millioen gulden) of vier
maal zo veel als in de rijke jaren voor
de oorlog.
Het regeringsapparaat verbruikt 40
procent van 't nationaal inkomen, zeide
hy, de belastingen zyn de hoogste ter
wereld, de reserves zijn uitgeput en men
staat voor een bankroet. Nog nooit moest
land zo gesteund worden als Enge-
onder de socialisten, verklaarde
n een aanval op de socialisatiepoli-
tiek. Men moest, volgens Churchill, het
pond vry laten, evenals „wij het in
1931 hebben ged=H\ de laatste maal, dat
we de socialistische financiële wanorde
hebben moeten opruimen."
Ohurchill vroeg zich af hoe ee
ter met zijn-kennis en de roep
kreukbaarheid het met zijn geweten
kon overeenbrengen om rond te draaien
als een eekhoorn in zyn kooi en al zijn
vroegere verklaringen te vergeten.
..Neen", schreeuwden de Labourleden.
toen Churchill zeide: „Hij staat jammer
lijk te kyk met zijn verzwakte reputa
tie" en er aan herinnerde, dat Cripps
reeds negen maal ontkend heeft, dat hij
devalueren zou. „De ijdele waan van het
socialisme is principiëel in strijd met de
menselijke natuur", en kan slechts in de
onversneden vorm van het communisme
worden opgelegd", zeide de
tieve leider tenslotte.
Ook de liberale leider, Clement Davis.
Ik maak geen devaluatieicinst!
Op het hoogtepunt van het debat,
toen Churchill zijn verwijten afvuur
de en dreigde met een financiële
ramp. schreeuwden de socialisten:
„Verkoop je renpaard". Churchill,
die nooit te vangen is, antwoordde,
dat hy best meer geld voor het dier
krijgen kon, dan hij er voor gegeven
had. maar dat hij geen devaluatie
winsten wilde maken.
leden op een totaal van 604 zodat daar de
kansen der regering niet zo slecht staan.
Wat de besprekingen buiten het parle
ment met haar eigen aanhang betreft,
heeft de regering een els van een alge
meen minimum-loon afgeweten.
Ook kolenboer als dagelijkse
leverancier
Primeur in de Residentie
Na de kolendistributie zal Den Haag
de primeur krijgen, dat. evenals de sla
ger en de bakker, ook dagelijks een ko
lenboer aan de deur komt. De kolenbe-
zorger zal er een wit jasje bij kunnen
dragen, want het afleveren geschiedt
zonder stof of vieze vegen.
Deze methode van stofvrije kolenser-
vice wordt geïntroduceerd door de heer
R. Herweyer. Valkenboslaan 77, Den
Haag. die een silo uitvond, waaronder
een hoeveelheid kolen automatisch wordt
afgemeten. Een dergelijke silo. welke
diverse soorten kolen kan bergen, wordt
op een wagen gemonteerd.
Dit ventsysteem brengt mede. dat alu
minium kitten worden bijgeleverd. Hier
voor wordt een kleine vergoeding in re
kening gebracht, welke echter voordeli
ger uitkomt dan het gebruik van papie-
De uitvinder, die op dit systeem octrooi
heeft aangevraagd, heeft de eerste
een kleine serie kolenwagens, op de Da-
mesbeurs in het Haagse Houtrust
toongesteld. Er zijn plannen om
systeem ook in andere steden in te
Bankwerker te Rotterdam
geëlectrocuteerd
Door electrische stroom is de 30-jarige
Amersfoortse bankwerker K. Westra gis
teren op het terrein van de B.P.M. aar
de Vondelingenstraat te Rotterdam ge
dood. De man liet een electrische boor-
tol, waarmee hij gaten in oen tank maak
te, uit zyn handen vallen. Toen hij de
stekker weer in het contact stak, kreeg
hij de stroom door het lichaam, vermot
delijik doordat de aardleiding defect w;
Amerikaanse wapenhulp
door Congres goedgekeurd
Slechts Trumans naam
ontbreekt, nog...
Het Amerikaanse Congres (Huis ei
naat) heeft gisteravond het tot 1.314.010.000
dollar besnoeide program van Truman
wapenhulp aan de bevriende landen
West-Europa goedgekeurd. Niet al
leen de Europese Staten zullen van deze
hulp profiteren, maar ook landen als Per-
zië. Korea, de Fhilippynen, China en Tur
kije. terwijl Griekenland eveneens als niet
bij het Atlantisch Pact behorend land
deel van de militaire hulp zal ont
vangen. Sleohts de handtekening van pre
sident Truman ontbreekt nog. om de wet
formeel van kracht te doen worden. Zoals
bekend is, zullen de landen van het Pact
n 1 milliard dollar uit het fonds krij
gen. De atoom-explosie in de S. U. was
niet vreemd aan dè-goedkeuring van hel
plan door de Amerik-, Congres-l«deo.
RUSSISCHE ONWIL
Vier-Mogendheden-besprekingen te
Berlijn gestaakt
Stadsbestuur, op zwart zaad, kan geen
pensioenen uitbetalen
President Truman heeft aan het militaire hoofdkwartier in West-Duitsland te
kennen gegeven, dat de „ongeëvenaarde verstandhouding", welke tussen over
winnaars en overwonnenen tydens het militaire bestuur was gegroeid, de wereld
vrede versterkt heeft. HU prees de houding by de blokkade van Berlyn en de
functionnering van de luchtbrug. Ondanks dit Amerikaanse optimisme, zijn er
toch weer moeiiykheden ontstaan, want de Mer-Mogendheden-onderhandelingen
te Berlyn zyn stopgezet.
West-Berlijn op zwart zaad te zitten.
Duizenden West-Berlynse pensioentrek
kers. onder wie weduwen en oorlogs
invaliden moesten gisterochtend met lege
handen worden teruggestuurd van de
postkantoren, waar zij hun geld kwamen
halen. De Gemeentelijke dienst voor So
ciale voorzieningen deelde hen mede. dat
de pensioenen niet konden worden uit
betaald, omdat het stadsbestuur het geld
nog niet heeft. De zakken zijn leeg en
als de federale regering of de Westelijke
bezettingsmogendheden niet bijspringen,
kunnen de pensioenen zelfs niet gedeel
telijk worden betaald. Er is een bedrag
mede gemoeid van 13 14 millioen Duit
se Mark.
De Westelijke Geallieerde
danten hebben hun Russische collega.
Generaal-Majoor Kotikof, doen
dat zij de 'besprekingen met hem
kunnen voortzetten, zolang de Sowjet-
autoriteiten in gebreke blijven, de
eenkomsten na te komen. De Westelijke
commandanten hebben dienaangaande
instructies ontvangen van de Geallieerde
Hoge Commissarissen. Het heeft blijk
baar geen nut de besprekingen voort te
zetten, aangezien de Russen de over
komst over de Berlijnse spoorwegen
t zijn nagekomen en toch represaille
maatregelen troffen tegen een groot
tal West-Berlynse spoorwegarbeiders, die
staking waren gegaan. In verband
hiermede, hébben de commandanten de
West-Berlijnse magistraat gelast, de aan
vullende betalingen van 40 procent ii
Westerse Marken ten behoeve van d<
spoorwegarbeiders te staken. Zy wenser
geen gewoonte van te maken, Sowjet-
verplichtingen over te nemen en trou
de fondsen, waaruit de gelden af
komstig waren, zijn thans in handen der
West-Duitse regering. Men hoopt natuur
lijk, dat dit besluit geen hernieuwing van
de spoorwegstaking ten gevolge zal
Inmiddels schijnt het stadsbestuur,
DAT het zevenjarig zoontje van de fam.
Van Hemert uit Hurwenen bij Zaltbom-
mel door een vrachtauto werd doodge
reden, toen het kind onverwacht de weg
overstak.
DAT B. en W. van Bergen op Zoom
voorstellen, een zwarte lijst in te voeren
personen, die meermalen wegens
openbare dronkenschap zijn geverbali-
DAT het besproeien door het gewas met
kleine vliegtuigen (zoals met een toestel
Prins Bernhard geschiedde) heeft
voldaan, naar het dep. van Landbouw
c.a. meedeelt.
DAT de fa. Meyerink te Winterswijk,
ie reeds enige tijd een afdeling in
Dinxperlo heeft, daar thans 10.000 m2
bouwgrond heeft aangekocht voor een
katoenweverij.
DAT de coöp. zuivelfabrieken van Win
terswijk, Aalten, Beltrum en Lichten
voorde voor f700 000 in Winterswijk een
kaasfabriek zullen laten bouwen, die
per dag 5000 kg. zal leveren.
DAT bij 's Heer Arendskerke een mi
litaire auto uit Alphen a.d. Rijn over de
kop sloeg, waardoor een inzittende, af
komstig uit Haarlem, werd gedood en
een ander een schedelbasisfractuur kreeg.
DAT men in Waalwijk een oudheid
kamer wil inrichten, die alles zal her
bergen wat het oude schoenmakers- en
looiersbedryf omvat.
DAT de 47-j. mevr. Meye te Sittard
werd gedood en de 45-j. bakker v. d.
Oudera uit Geleen ernstig gewond, toen
een personenauto in Sittard een stil
staande bakkerswagen ramde.
DAT een meerderheid in de R.-K.
fractie van de Haaksbergense gemeente
raad het aftreden heeft geëist van twee
R.-K. wethouders, die waren gekozen met
steun van de andere partijen i-p.v. twee
andere fractiegenoten.
DAT jhr J. Vos de Wael. secr. van de
landdrost te Elten, in de loop van October
zijn functie van burgemeester van Ossen-
drecht zal hervatten.
DAT de brug in de Ryksweg Gorin-
chem—Utrecht te Arkel van 28 Sept. t/m
12 Oct. 's nachts van 23 tot 5 uur zal zyn
afgesloten.
DAT de Ned. Landbouwgemeenschap
van 30 Sept. tot 1 Oct. op de volkshoge
school Geerlingshof te Valkenburg een
studieconferentie houdt over de Benelux.
DAT er plannen bestaan in Z.W. Bra
bant een regionale bosbrandweer in het
leven te roepen.
DAT voor het Arnhemse „B-G."' 13 j.
werd geëist tegen, A. J. v. d. Eist, die als
Rijksrechercheur aldaar vele illegale
werkers en Joden heeft gearresteerd.
DAT van 5 tot 7 Oct. in „Kras" te
A'dam een congres wordt gehouden van
de internat, mijnwerkersbond.
DAT B. en W. van Maastricht hebben
voorgesteld een voïkscredietbank op te
richten voor een deel van Z.-Limburg.
iet Maastricht als centrum.
DAT de houtprijzen voor het eerst
sinds de oorlog een daling vertonen,
doch de voorraadvorming bij de groot
handel een normaal seizoen verschijn
sel is.
DAT de Comm. der Koningin in
Drente op 25 October de nieuwe
schaapskooi bij Ruinen zal openen, waar
kudde van 140 dieren is ge
huisvest,.
DAT het bureau van de A.R. Tweede
Kamerfractie is samengesteld uit J.
Schouten, voorz.; mr A. B. Roos jen. 2e
voorz. en mr J. Terpstra, secr. (Swee-
linckplein 72, Den Haag).
DAT van 20 tot 30 April in het RAl-
gebouw te A'dam een tentoonstelling van
personenauto's wordt gehouden en er
vóór of er na een expositie van bedrijfs-
automobielen.
DAT de oud-luit. ter zee W. A. J. v d.
Hurk, ex-directeur van de A'damse gem.
Telefoondienst, in Laren is overleden.
DAT min, Joekes gisteren de reorga
nisatie-commissie voor de geestelijke
volksgezondheid heeft geïnstalleerd,
dr P. Muntendam voorzitter is-
De republikeinse gouverneur van
Midden-Sumatra vertrekt binnenkort
naar Den Haag voor bijwoning der R T.C. eigen belastinggeld
Nuttig rapport
De Algemene Rekenkamer weet in
haar rapporten dikwijls nuttige
opmerkingen te maken over de financiële
zijde van het Regeringsbeleid. Het Rege
ringsbeleid geeft daartoe dan ook meer
malen aanleiding
In het thans verschenen verslag van
haar werkzaamheden over 1948 komt de
Rekenkamer tot de conclusie, dat het be-
grotingsrecht van het parlement door be
paalde gedragingen binnen de Regering
aanmerkelijk inboet aan betekenis.
De Rekenkamer had in 1947 een ge-
dachtenwisseling geopend over het on
derwerp: overschrijding van begrotings-
credieten. Oeze gedachtenwisseling heeft
in 1948 nog niet tot een bevredigende op
lossing geleid.
In 1947 waren de begrotingscredieten
veelvuldig overschreden, hetgeen de mi
nister van Financiën toeschreef aan de
omstandigheid, dat bij het opstellen van
de begroting voor 1947 geen voldoende
betrouwbaar vergelijkingsmateriaal uit
1945 en 1946 aanwezig was en aan het
feit, dat in 1947 tal van onvoorziene pro
blemen aan de orde kwamen.
De minister van Financiën had de
voorgenomen overschrijdingen van de be
groting niet aan de Rekenkamer meege
deeld. De comptabiliteitswet zegt. dat de
ministerraad na aanvankelijke weigering
van de minister van Financiën tot de
verlangde overschrijding kan besluiten.
Zulk een geval van weigering door de
minister van Financiën had zich niet
voorgedaan. Blijkbaar, aldus merkt het
verslag op. had de minister dus aan
stonds tot alle overschrijdingen zijn me
dewerking verleendMaar de Reken
kamer moet dan wel vaststellen, dat het
begrotingsrecht van het parlement in de
practijk aanzienlijk te wensen overlaat.
En de conclusie van de Rekenkamer is,
dat voor voorgenomen overschrijdingen
van de begroting een procedure zou moe
ten worden gevolgd, waardoor op korte
termijn alle voorgenomen wijzigingen ter
kennis van de Tweede Kamer worden
gebracht, maar vooral ook dat daarbij
alle inoidentele veranderingen in haar
onderlinge samenhang en in haar betrek
king tot de voorhanden middelen worden
gesignaleerd. Op deze wijze kan een
grotere planmatigheid in de uitvoering
van de begroting worden gebracht
Van dit alles weet minister Lieftinck
thans te melden, dat hierover met de Re
kenkamer overleg wordt gepleegd. Het
schijnt ons toe. dat haar opmerkingen de
opmerkzaamheid verdienen en van de
Regering e n van parlement.
Niet
opw
ekkend
De Rekenkamer is wel een bij uit
stek nuttige instelling, al is zij
door de aard van haar werk vaak ge
doemd achter de feiten aan te komen en
moet zij zich dikwijls beperken tot
critiek op hetgeen niet meer te achter
halen is. Maar ook van deze criii.ek ach
teraf kan toch een sterke preventieve
werking uitgaan. Hoe zou het zijn. in
dien niet, zij het ook achteraf, rapporten,
de Rekenkamer werden gepubli-
Ook thans weer brengt het rapport, dit
maal over 1948, enkele trieste gevallen
sprake. Zo lezen wij in het rapport
een diplomaat, die een jaar verlof
buiten Nederland kreeg en voor die
periode van een jaar kreeg hij een ver
blijfsvergunning van meer dan f21.000.
Na het verlofjaar zou deze diplomaat dan
nog enige tijd ter beschikking worden
gehouden met een toelage van ..maxi
maal" f35.per dag. waarop dan pen
sionnering zou volgen.
Buitenlandse Zaken
moet erkennen, dat het zo gegaan is met
als enige restrictie, dat de diplomaat geen
dagtoelage krijgt, maar alleen het trac-
tement van een ambtenaar ter beschik
king. Terecht merkt de Rekenkamer hier
bij op. dat hier wel zeer vrijgevig werd
gehandeld. Maar gedane zaken nemen
geen keer
Een ander, helaas soortgelijk geval was,
ut van een diplomatiek ambtenaar, die
overgeplaatst zou worden en deswege
werd teruggeroepen uit zijn standplaats.
Hij werd echter niet op de nieuwe post
geplaatst, maar moest een half jaar later
het vroegere land. waar hij
werkzaam was geweest, terugkeren. Heel
die verandering was blijkbaar niet vol
doende voorbereid, maar intussen was
wel geheel onnodig aan verhuiskosten
bedrag van f 17.815.54 uitgegeven.
Men behoeft niet onbillijk te zijn om
hier met de Rekenkamer te spreken van
:en ontoelaatbare verspilling".
Ja het is geen opwekkende literatuur,
welke de Rekenkamer biedt. Maar wij
willen hopen, dat het hier uitzonde
ringen betreft En die hoop is des te
intenser waar het hierbij gaat om ons
De Ronde Tafel wordt weer opgebouwd
in de Ridderzaal
Morgen wordt aankondiging van Uniestatuut verwacht
In de Ridderzaal is men weer druk bezig, de grote Ronde (of beter ovale) Tafel
op te zetten voor de plenaire zitting, die volgens de verwachting in conferentie
kringen Woensdag 5 October a,s. zal byeen komen ter behandeling van het Unie-
statuut, dat waarschijnlijk 26 artikelen zal omvatten.
De besprekingen in de culturele com
missie vorderen goed. Geen der delegaties
heeft bezwaren tegen een culturele raad.
Het statuut wordt geformuleerd door
de heren Blom, Anak Agoeng Gde Agoeng
Soepomo, en zal waarschijnlijk mor-
t na de zitting van de centrale com
missie worden bekend gemaakt.
Veel zal natuurlijk afhangen van de be
sprekingen. die Zondag worden gevoerd
het financiële vraagstuk, daar het
oorspronkelijk het plan was de staatkun
dige en financiële resultaten tegelijker
tijd op de plenaire zitting af te handelen.
A.N.P. meldt, dat het charter van de
souvereiniteitsoverdracht dezer dagen in
de subcommissies zal ter sprake komen.
De Bijeenkomst Federaal Overleg en Ne
derland hebben reeds een ontwerp opge
steld. dat als mondeling in te dienen plan
il worden bestudeerd.
Voorts hebben de Indonesiërs de con
stitutie van de R.I.S. (Repoeblik Indo-
Serikat) by na gereed.
BEZOEK KON. PAAR AAN
OVERIJSSEL.
Koningin Juliana en Prins Bernhard
zullen op 11 Oct. om 3 uur aan de grens
van de gemeente Zwolle bij de IJssel-
brug aankomen voor het officiële be
zoek aan Overijssel.
Bij de formulering van het culturele
coord heeft men de overeenkomsten met
België, Frankrijk en Engeland tot voor
beeld genomen. Er zijn regelingen voor
uitwisseling van diploma's, wctenschappe-
lyke krachten en studenten.
Gisteravond heeft vice-admiraal
Pinke te Batavia een druk bezochte
afscheidsreceptie gehouden.
WEERBERICHT
Rustig herfsttceer
Tot morgenavond verwacht De Bilt:
In de nacht en ochtend op vele plaatsen
mist of laag hangende bewolking. Later
op de dag plaatselijk opklaringen. Zwak
ke en af en toe matige wind uit OosteL
richtingen. Weinig verandering van tem
peratuur. (Opgemaakt te 10 uur.)
ZON EN MAAN