Waar nog veel analfabeten zijn door
gebrek aan onderwijs
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
ZATERDAG 24 SEPTEMBER _C 19
De jonge Staat Israël (5)
En een verbetering is m.i. niet spoe
dig te verwachten omdat deze jonge
Staat aan alles uit het buitenland be
hoefte heeft en zelf nog heel weinig aan
het buitenland leveren kan. De positie
wordt verergerd door de geweldige
prijsstijging, die de regering met zorg
vervult. Wanneer wij voor drie ver
schillende jaren, bijv. 1939, 1945 en 1949
Toch zijn er reeds bewonderenswaardige
resultaten bereikt
(Door mr J. A. de Wilde)
Een ander heel ernstig probleem in de jonge staat Israël vormt do precaire
financiële positie en de zeer passieve handels- en betalings
balans. In deze onzekere tijden zijn de ramingen van inkomsten en uitgaven
in de staatsbegroting altijd min of meer een slag in de lucht. Het papier is
geduldig. Dit geldt natuurlijk wel heel sterk voor de begroting van de staat
Israël. De Minister van Financiën, de heer Kaplan, heeft omstreeks half
Juni 1949 zijn begroting ingediend, waarin de uitgaven en inkomsten voor de
gewone dienst worden geraamd op IJE 41.728.000 (een Israëlisch pond is pl.m.
J 10.70).'"Deze raming is twee maal zo hoog als verleden jaar. Iedereen verwacht,
dat in werkelijkheid het deficit zeer hoog zal zjjn, te meer omdat de raming
voor de militaire uitgaven geheim gehouden wordt. Wat de handelsbalans be
treft, is de verwachting, dat die een ongunstig saldo van ongeveer I.£ 50.000.000
(dat is ruim een half milliarg gulden) zal vertonen, hetgeen voor zo'n klein
land als Israël heel hoog is.
(April) de indexcijfers voor levenson
derhoud voor ons nemen, dan zien wij
een stijging van 100 op resp. 253 en 371.
Vooral van kleding en meubilair zijn de
prijzen geweldig gestegen. Voor kleding
en schoeisel zijn de cijfers voor de ge
noemde jaren 100, 490 en 720 en voor
meubilair en huishoudelijke artikelen
100, 730 en 801.
Een andere zijde van dezelfde zaak
is, dat de lonen in Israël, in geld uitge
drukt zeer hoog zijn en dat wat in
een zo jonge Staat, die feitelijk nog in
oorlog verkeert en die met veel nog on
geschoolde krachten moet werken be
grijpelijk is - de arbeidsproductiviteit
heel veel te wensen, overlaat. Als men
de lonen in Israël vergelijkt met die in
Engeland en Amerika, komt men tot
de volgende cijfers, uitgedrukt in Israë
lische ponden. (Deze cijfers zijn ontleend
aan het „Israël Economie Bulletin" van
het Israëlische Ministerie van Handel en
Industrie no. 14 van 115 Juni 1949):
Dagelijkse lonen in Israël I.£ 2.250,
in Engeland 1.150,
V.S. van Amerika 3.300.
Maar de arbeidsproductiviteit, in ver
gelijkende cijfers uitgedrukt, is als volgt:
Israël 100,
Engeland 200,
V.S. van Amerika 500,
zodat de werkelijke lonen, uitgedrukt in
arbeidsproductie per dag bedragen:
In Israël I.£ 2.300.
in Engeland 0.675,
V.S. van Amerika 0.660
Deze voor Israël zo ongunstige cijfers
jn voor een deel (behalve aan de oor
logstoestand en het ongeschoold zijn), toe
te schrijven aan de nog altijd gebrekkige
outillage, de hoge transportkosten, de
eigenaardige economisch-sociale struc
tuur van de Histadroct, gebrekkige prijs-
beheersing, enz. Voor Israël is dit wei
nig hoopgevend.
Want evenals de landen van West-
Europa heeft dit land, dat voor zijn op
bouw, zijn levensonderhoud en immigra
tie veel van buiten moet Invoeren, be
hoefte aan export. Maar de hoge lonen
en de duurte der productie staan daar
aan in de weg. De citrus-vruchten vor
men nog altijd het voornaamste export
artikel. Industriële voortbrengselen wor
den in geringe hoeveelheid uitgevoerd.
Onder leiding van de heer S. Hoofien,
>n Jood van Nederlandse afkomst,
vroeger Nederlands Consul, een in hoog
aanzien staand man, is men in opdracht
der regering bezig de z.g. austerity, de
versobering te bevorderen. Of het geluk-
*n of het afdoend helpen zal, moet
afwachten. In ieder geval zal hier
de Histodroet (het grote vakverbond)
het nodige moeten doen. Blijkbaar
dringt daarvan het besef bij deze orga
nisatie door. In de laatste vergadering
van dit machtige (m.i. veel te machtige)
lichaam (Mei 1949) is besloten om het
vroeger verafschuwde beginsel om de
arbeiders op basis van het geproduceer
de werk of volgens contract-werk te be
talen, te aanvaarden. Indien men dit be
ginsel inderdaad zal kunnen doorvoeren,
zal er verhoging van de arbeidsproduc
tiviteit verwacht mogen worden. Het
voortbestaan van Israël hangt er va:
Uit alles blijkt wel en hoe zou
anders kunnen? dat de staat Israël
aan de kinderschoenen nog niet ontwas
sen is. Ook op sociaal gebied is er nog
niet veel gedaan. Dat kon ook nog niet.
Wat het onderwijs betreft zit men ook
met de handen in het haar. Het percen
tage analfabeten is betrekkelijk groot
en het is financieel en technisch gezien
onmogelijk om voor de duizenden
nogmaals duizenden kinderen die het
land binnenkomen, voldoende school
ruimten en leerkrachten te krijgen.
Men doet wat men kan en bereikt inder
daad bewonderingswaardige resultaten.
tijd hebben
't Verklaarde
uitzicht
Ver. Naties: Spiegel
der mensheid
Als men op pessimistische wijze con
stateert. dat de mensheid in wezen niet
verandert, bedenke men daarbij, dat die
mensheid de resultante is van ontelbare
individuen, die in het dagelijks leven
„Jansen" of „Pietersen" heten, zij het
dan. dat die namen in de verschillende
landen anders worden uitgesproken. Wil
de mensheid veranderen, dan dienen ook
de handelingen en de instelling der on
derscheidene individuen zich te wijzigen.
Het is echter gemakkelijker zjjn mede
mens van egocentriciteit en egoïsme te
beschuldigen en niet de hand in eigen
boezem te steken. Daarom neemt ieder
deel aan en draag',
ook de schuld voor
de, veelal zo gesma
de „politiek" en valt
een te felle critiek
op een organisatie
als de Ver. Naties terug op de gehele
mensheid en dus op de afzonderlijke in
dividuen. Inderdaad beweegt de mens
heid zich tussen twee polen, van de na
tuur naar de geest, maar twee wereld
oorlogen getuigen er van, dat dit ewo-
lutie-proces zich ook weer in tegenover
gestelde richting beweegt. Opeens na
melijk ontploft de cultuur en bespeuren
wij regressie, de uitlevering van primi
tieve instincten en hartstochten. Er is
wel degelijk verband tussen de geeste
lijke levenshouding van de mens, de
„politiek", en de kans op oorlog of vrede
en aldus beschouwd, vindt een mone
taire maatregel, voortvloeiende uit de
erfenis van een improduotieve wereld
oorlog, zijn oorsprong en geestelijke de
valuatie. Het streven van de Ver. Naties
verdient daarom de belangstelling en de
steun van een ieder, al zal men uit nuch
ter realiteitsbesef verstandig doen meer
te bouwen op de preventieve werking
van het Atlantisch Pact. Egoïsme, riva
liteit. achterdocht en wantrouwen tussen
de individuen en volken, veroorzaakt,
dat de wereld in twee kampen verdeeld
blijft en uiteraard is dus ook de Ver.
Naties een „verpolitiekt lichaam". Van
daar, dat de Assemblée zo dikwijls het
karakter toonde van een debating-club
waar het Oostelijk en Westelijk blok de
gelegenheid kregen elkaar de felle ver
wijten in het gelaat te slingeren. Wij
behoeven slechts te herinneren aan de
remmende werking van het, door de
Sowjets zo vaak misbruikte, recht van
veto. om aan te tonen, dat ook de Vei
ligheidsraad gehandicapt werd bij ver
schillende pogingen om handelend op te
treden. Maar terecht kon Trygve Lie er
zich op beroemen, dat ten aanzien van
het Palestijnse vraagstuk, door de Ver.
Naties dan toch maar een kranig stuk
werk was geleverd, ook al bleek in Lau
sanne nog lang niet alles geregeld te zijn
en zal de vierde Assemblee zich moeten
bezig houden met een plan voor een
internationaal bestuur van Jeruzalem.
Tegenover de critiek op de Ver Naties
staat zeer zeker, dat zonder deze rege
lende werking en het streven de kwes
ties binnen de perken te houden, ons nog
groter onheilen beschoren zouden zijn.
De Ver Naties kunnen echter de wereld
geen „eeuwige vrede" opleggen en een
assurantie-maatschappij is dit lichaam
allerminst (dit is nog eerder het Atlan
tisch Pact). De vrede kan slechts ge
boren worden uit een geestelijke instel
ling, de toepassing der beginselen van
Christendom en humaniteit, maar waar
bij men redelijk en waakzaam moet
blijven. Dean Acheson heeft in de As
semblée de Russen opnieuw de gelegen
heid geboden om samen te werken, maar
de huidige geschillen zijn zo omvangrijk
en van fundamentele betekenis, dat men
van de zijde der Sovjet-Unie op geen
verzoening zal mogen rekenen. In feite
lapt Wisjinsky alle agenda-punten van
de Assemblée aan zijn rode laars. Wie
denkt aan de processen, de vervolgingen
de geloofs-onvrijheid in de Satelliet
staten, begrijpt wel, dat Wisjinsky er
neits voor voelt, dat het Internationale
Hof van Justi'ie zou gaan uitmaken of
in Hongarije, BuLgarije en Roemenië de
„menselijke rechten" wel geëerbiedigd
worden. Hoe zal de houding van Rus
land zijn in de Assemblée tegenover het
Griekse probleem, waarover wij eergis
teren schreven? Gegrond op ervaring,
best- t er ook niet de minste kans, dat
de t er Staten de Russen aan een com-
prnm's zullen kunnen lijmen, betreffen
de de vraagstukken als de ontwapening
en he toezicht op de atoom-energie. Het
stnr Jpunt van Dean Acheson was juist
Als ie Russen weigeren om het plan van
de Ver Naties betreffende de contróle
op de atoom-energie te aanvaarden, laten
zij dan zelf met een practisch plan voor
de dag komen, zo zei hij. En terecht
heeft Dean Acheson er op gewezen, da:
een kleine groep van staten, de ver
plichtingen van het Handvest negerende,
een politiek van bedreiging blijft voe
ren. die de wereldvrede in gevaar brengt
Het politieke wereldbeeld kan men aldus
samenvatten: enerzijds het streven der
volken om. gegrond n een geestelijk
principe, in de Ver N~ties de geschil
len op vredelievende wijze op te losser,
anderzijds de waakzaamheid en paraat
heici der Pact-landen, teneinde overrom-
i voorkomen.
ook veel zorg. Ik doel hier niet op steun,
die in de een of andere vorm aan de
a t Israël geboden wordt. De staat
t In geslaagd een lening van
S 100.000.000 in Amerika te plaatsen,
de eerste lening van deze jonge Staat.
Maar al is dit natuurlijk een zaak van
groot gewicht geweest, daarop doel ik
niet. Wat Israël nog vele jaren nodig
zal hebben is steun van particu-
e z ij d e uit het buitenland, met
e uit Amerika. Juist met het oog
daarop draagt in Israël nog veel een
particulier karakter wat anders onder
invloed van socialistische theoriën zeker
als Staatstaak zou worden opgevat.
Hierin speelt de uit de Engelse tijd da
terende Jewish Agency een belang
rijke rol. Ook zijn er in Israël verschil
lende particuliere fondsen, o.a. ook op-
bouwfondsen, die betrekkelijk los van de
regering staan en die voor een deel drij-
op inkomsten, afkomstig van perso-
of corporaties in het buitenland, die
met Israël sympathiseren. Het blijft na
tuurlijk de vraag: hoe lang zal dit stand
houden? De hier bedoelde steun moet
hoofdzaak (niet helemaal) van de
zijde van Joods-Zionistische „Kapitalis
ten" komen en Israël ligt nu eenmaal
min of meer de socialistische kant uit.
Bovendien worden veel vermogende lie
den in het buitenland door de fiscus zo
luchtig belast, dat er voor hulp aan an
deren niet veel overblijft. Het is, dunkt
een levensbelang voor Israël, dat
deze bron voorlopig niet opdroogt, maar
dat zij nog meer gaat opleveren dan
voorheen.
Merkwaardig is wel, wat het dagblad
„Jedioth Chadoshoth" (Nieuw
ste Berichten, in het Duits verschijnend)
verband met die buitenlandse steun
schreef in het nummer van 11 Juli 1949.
Dit oppositieblad wijst er op, dat de actie
om geld uit Amerika te krijgen (the
United Jewish Appeal) deerlijk is mis
lukt en dat dit ook in de kringen van de
Kirja (de regeringswijk) onrust heeft
gebracht. Men had voor 1949 gerekend
op een opbrengst van 250 millioen dol
en in werkelijkheid was er van 1
Januari tot 10 Juni 1949 slechts 68 mil
lioen dollars opgebracht, zodat in heel
het jaar waarschijnlijk nog geen 150
millioen zal worden gehaald. Deze te
leurstellende uitkomst, zo zegt het blad,
s niet een gevolg van de Amerikaanse
xisis, zoals een regerings-blad als
.Haboker" (de Morgen) wil doen gelo-
ren, maar zij is toe te schrijven aan de
verkeerde regeringspolitiek. De Ameri
kaanse toeristen, die Israël bezochten,
hebben wel gezien, dat hier de kip, die
de gouden eieren legt, geslacht wordt
e hebben ook wel de betreurens
waardige geestelijke situatie bemerkt,
waarin zich ieder bevindt, die niet voor
het heersende regiem wil buigen; ze
zullen in Amerika ook wel verteld
hebben van de afkeer en de haat,
die dit regiem de middenstand en het
particuliere initiatief toedraagt. „Men
heeft" zo schrijft het blad verder
.door socialistische beloften het privaat
kapitaal afgeschrikt en nu Amerika niet
geeft wat men gehoopt had, zit men in
de moeilijkheid".
Ik deel dit citaat mede, om te laten
zien, hoe een deel der oppositie over het
regeringsbeleid denkt.
De bovengeschetste moeilijkheden zijn,
zoals wij reeds te kennen gaven, de
enige niet. Op elk gebied worden
de bestuurders van de Staat Israël de
hoogste eisen gesteld. Hij leeft met zijn
naaste buren al is er wapenstilstand
op voet van oorlog. Telkens weer
stuit men op prikkeldraad en zandzak
ken. Het leger moet daarom paraat blij-
i, wat niet alleen veel geld kost maar
ook duizenden onttrekt aan het verrich-
n van productieve arbeid.
Een grondwet moet worden ontworpen
vastgesteld. Thans leeft men onder
m voorlopige, door de Constituante
aangenomen (kleine) constitutie. Er is
een ontwerp voor een volledige
grondwet van 78 artikelen, geconcipieerd
door Dr Leo Kohen van het Ministe-
'an Buitenlandse Zaken en gepubli
ceerd in Engelse tekst in de „Palestine
Post" van 24 December 1948, maar
voorlopig is dit concept nog niet in be
handeling genomen, o.a. om deze reden,
nen de in groten getale toestromen
de Joodse immigranten niet voor een
afgedane zaak wil plaatsen. De voor
naamste reden zal wel zjjn, dat men er
nog geen tijd voor gehad heeft.
Ook moet Israël nog eigen wetboeken
hebben. Vreemd genoeg geldt nog altijd
het in 1914 (bij het begin van de
ste wereldoorlog) bestaande Turkse
recht. Wel is dit in de Engelse tijd
ook na de stichting van de Staat Israël
op verschillende punten gewijzigd (het
wisselrecht bijv. is anders geregeld),
maar in feite bestaat nog altijd het
Turkse recht.
Geslaagd dank zij
RESA-HILVERSUM
(Bekende Schriftelijke Cursus)
Vraagt ons prospectus: Middenstands-
dipl., Algemene Ontwikkeling, Engels.
(Adu.)
Het belangrijkste deel van de historische proclamatie, waarop de uitroeping
van de Staat Israël op 14 Mei 1948 staat gecalligrafeerd in Jiddisch schrift.
Ben Goerion was een der eerste ondertekenaars.
WAT WENST U Uil DE AETHER?
Radioprogramma voor vanavond
HILVERSUM I.
19 Nieuws. 19.15 „Pelgrimeren naar Rome",
causerie. 19.25 Amusementsorkest. 19.45 Voor
de Ned. In Duitsland. 20.00 Nieuws. 20.05 „De
gewone man zegt er 't zijne van". 20.12 Gr.
20.20 „Llchtbakei
programma. 21.45 Gr;
22.30 Wij luiden de Z
23.20—24.00 Gram.
DAMRUBRIEK
Alle correspondentie betreffende deze
rubriek te zenden aan W. Hoekstra,
Wildhoeflaan 7, Den Haag.
Oplossingen moeten uiterlijk 8 dagen
i plaatsing der vraagstukken worden
ingezonden.
Oplossingen van de 2 vraagstukken
in J. Wittenberg te Barendrecht.
No. 110. Wit speelt 47—il, 26—21,
3934, 49—43, 40—34, 34x3, 50—44,
No. 111. Wit speelt 26—21, 37—32,
4843, 38—33, 44—40, 43—38, 38—32,
33x2, 2x25, 25x16 en wint.
Oplossingen werden ingezonden door:
J. Manni, G. C. F. 't Hooft (dank
)or aardig bijschrift), P. Veen, B. van
der Bie, F. J. Smith, D. van Bergen,
L. Kapers, W. Slierenörecht (op 288
geen rubriek geplaatst; ook ih an
dere rubrieken geen eindspelstudie), J.
L. van Wuijckhuijse, J. Oosterom, P.
Barendrecht, Sim. Kooimans, R. Dungel-
man, P. de Boer (inderdaad zou dit pla
giaat zijn), G. Verbiest, Th. D. Bol, Lod.
Sistermans, K. van Wijk, C. J. Krediet,
T. Ouwerkerk (met compliment aan de
auteur), M. Muis, G. van Rhee, S. Kor-
pershoek, J. Dijkstra, L. Hoekstra, W.
Dommisse, J. P. Passchier, mej. L. Door
malen, A. J. J. Ros, W. J. Bats Wzn.,
an Rooden (110), ir G. J. Ch. de
Goede, A. Bretthauer, K. Wessels en
K. den Duik Jzn.
Het prijsje werd na loting toegekend
ui de heer S. Kopimans. Eén dezer da
gen zal voor toezending worden zorg
gedragen.
Vraagstuk No. 112
Auteur: J. Wittenberg, Rarendrecht
.45 Gram. 21.00 Gev.
m. 22.00 Licht concert.
>ndag in. 23.00 Nieuws.
II.
19.00 Artistieke staalkaart. VPRO 19.30 Blj-
ellezing. 19.45 „Passepartout", causerie.
VARA 20.00 Community singing. 20.45 Bont
mogramma. 21.45 Soc. commentaar. 22.00 Sex-
et. 22 25 Voordracht. 22.40 Lichte Franse mu-
:iek. 23.00 Nieuws. 23.15—24.00 Gram.
Wat de radio Zondag brengt
HILVERSUM I (301.5 m). NCRV. 8.00 Nws.
:n weerberichten. 8.15 Gram. 8.30 Morgenwij-
iing. 9.15 Gram. 9.30 KRO Nieuws en we
erstanden. 9.45 Strijkkwartet. 10.15 Gram.
10.40 Hoogmis. 12.00 Angelus. 12.03 Gram.
12.15 Apologie. 12.35 Gram. 12.40 Pop. cone.
12.55 Zonnewijzer. 1.00 Nieuws en katholiek
leuws. 1.20 Pop. coucert. 1.45 „Uit het boek
sr boeken". 2.00 Maastrichts Sted. Ork en
(list. 2.45 Landbouwcauserie. 2 55 „Lincoro-
iziona di poppea", opera. 4.10 Reportage.
4.25 Vespers. 5.00 IKOR Prot. kerkdienst. 6-30
ar de Ned. strijdkrachten. 7.00 NCRV Ka-
rkoor. 7.15 „Kent gij uw Bijbel?" 730
luws. 7.45 KRO Gram. 7.50 Boekbespre-
ig. 8.05 De gewone man zegt er 't zijne
8.12 Gev. programma. 10.37 Actualiteiten.
10.45 Avondgebed en Ut. kal. 11.00 Nieuws.
11.15—12.00 Gram.
HILVERSUM II (416 m) 8.00 VARA Nieuws
a weerber. 8.15 Postduivenber. 8.17 Gram.
8 30 „Voor de tuin", causerie. 8.45 Semi-klas-
se muziek. 9.10 Postduivenber. 9.15 Ver-
ikprogramma. 9 45 „geestelijk leven", cau-
ie. 10.00 VPRO Voor de kinderen. 10.30
IKOR Prot. kerkdienst. 12.00 AVRO Popul
nuziek 12.30 Voor de Jeugd. 12 40 Orgelspel.
..00 Nieuws en mededelingen. 1.15 Mededelin-
;en. 1.20 Musette-orkest en solist. 1 50 De
ipoorwegen spreken. 2.00 Gram. 2.05 Boekbe-
ipreklng. 2.30 Kinderkoor. 3.00 Filmpi
Muzikale
Iram. 4.00 Dans
.00 VPRO Tuss<
5.20 Literaire a
VARA Orkestcol
1
f
m
H
mrn
m
mm m
«UB I
mms
n
Zm
am mm
y /s m, 8^
8 8 H 'i
H W
Eeisle publicatie.
Vraagstuk No. 113
Auteur. J. Wittenberg, Barendrecht
Eerste publicatie.
Onder winnaars va:
den 2 exemplaren vai
verloot.
erle
i kerk t
3.50
4 30 Sportoverzlct
•eld.
5.50 Sport. 6 00 Nieuws
15 Cabaret. 7.00 Radio-
lympus 7.30 Gram. 8 00 AVRO Nieuws 8 05
\ctualiteiten 8.15 Omroeporkest, groot om-
•oepkoor en solisten. 9.15 „Thema en com
plicaties", hoorspel 9 30 Vrolijke muziek
10.00 „Even afrekenen, heren". 10.10 Populai
re muziek. 10.30 Orkestconcert. 11 00 Nieuws.
11.15—12 00 Gram
Wat de radio Maandag brengt
HILVERSUM I (301.5 ml NCRV 7 00 uur
'leuws 715 Ochtendgymnastiek 7.30 Gram.
.45 Woord voor de dag 8.00 Nieuws en weer
apporten 8 15 Te Deum Laudamus 8.45 Gr
15 Ochtendbezoek bij onze jonge zieken
De Kerk buiten de grenzen
Twee wegen
In Malnz In Duitsland is een Katholie
kendag gehouden. Daar werd besloten,
de deelnemers van de Duitse Evan
gelische Woche in Hannover een bood
schap te zenden. Deze laatsten betuigden
daarvoor hun erkentelijkheid en deden
de Rooms-Katholiekgn in Mainz weten,
dat naar hun mening de beide wegen,
ofschoon zij niet samengaan, toch tot het
doel leiden: „Ik ben de Weg, de
Waarheid en het Leven". ..Wij bidden de
Heer. dat wij steeds in de broederdienst
aan ons volk samen mogen staan en wij
bidden God. dat Hij deze dienst en het
getuigenis der gemeente zal zegenen."
Kerk en feest
A karakter van de zogenaamde
volksfeesten schijnt in Nordrhein-West-
falen (Duitsland) meer en meer te ont
aarden. Een aantal vooraanstaande per
sonen uit het kerkelijke en openbare le
ven in die provincie heeft thans opge
roepen tot beperking en versobering. De
feesten zijn volkomen in tegenspraak
met de materiële en geestelijke nood
millioenen mensen in het land, zo heet
het in de oproep.
1900 Jaar geleden
Volgend jaar hoopt men te herdenken
(zoals we reeds eerder met een enkel
woord meldden) dat de apostel Paulus
1900 jaar geleden zijn Zendingstocht
begon. In Athene is een comité in het
leven geroepen, dat onder bescherming
van de regering staat, om de plechtig
heden voor te bereiden. Koning Paul is
beschermheer en aartsbisschop Spyridon
van Athene voorzitter van het comité.
Vele hoge autoriteiten, zowel burgerlijke
als kerkelijke, behoren tot de leden.
Christenen in China
Het zal niet verwonderen, dat de Chris
tenen net in het door communisten be
zette China niet gemakkelijk hebben.
..Religious News" uit New York schrijft
o m. dat de Zendelingen er minder last
ondervinden dan verwacht werd.
grootste moeilijkheden doen zich
in de kleinere plaatsen. Soms moet
de Bijbels verstoppen, in een kleine stad
werd een godsdienstoefening verboden,
en ernstiger nog is, dat in verschillende
steden de plaatselijke (communistische)
overheid delen van gebouwen der Zen
ding in beslag genomen heeft. Het heet
soms, dat het vrijwillig geschiedt, o.a. in
Sjanghai. Dat de communisten niet zul
len rusten, ook op meer indirecte, stille
wijze het Christendom tegen te gaan, kan
worden gevreesd, wanneer men denkt
aan andere rode landen.
c bij het
xk. 10.00 Concer
Morgendienst. 11.00 Gram. 11.20 Van o
nieuwe schrijvers. 11.40 Zi
Musetteorkest. 12.30 Land-
33 Metropole-orkest. 1.00 N
Tuint
1.15 Man-
dolinata „Wiener Bonbons". 1.45 English
County Songs. 2 00 Schoolradio 2.35 Concert.
3 30 Pianorecital. 4.00 Bijbellezing. 4.45 Sona
te no. 3 in g 5.00 Het kleuterklokje klingelt.
5.15 Trio „Fantasia". 5.45 Reg.ultzendlng. 6.00
NCRV-kwartet. 6 15 Sportrubrlek. 6.30 Reg.-
uitz. 7.00 Nieuws. 7.15 Onder de NCRV-lees-
lamp 7.30 Actueel geluld. 7.45 Reg.uitz. 800
Nieuws. 8.15 „Sans Souci" 8,45 NCRV-koor
9.10 „Ouders In Holland. Jongens in Indlë"
9.30 Sweelinck-Kwartet. 10.00 Met band en
plaat. 10.45 Avondoverdenking. 11.00 Nieuws
11.15 Res -Orkest. 11.40 Orgel 11.57 Sluiting
HILVERSUM II (416 m.) AVRO. 7.00 uur
Nieuws. 7.15 Gram. 8.00 Nieuws. 8.15 Gram
8.55 Van vrouw tot vrouw. 9.00 Gram 10.00
Morgenwijding. 10.15 Arbeidsvitaminen 10.50
Gram 11.00 Op de Uitkijk. 11.15 Kerk- en To
renklanken. 12 00 „De Papavers". 12.30 Land
en tuinbouw. 12.33 In 's Spionnetje. 12 38 Pia-
1.00 Nieuws. 1.15 Prom. Orkest 1.50
1.00 Dr P. H. Ritter Jr. 3.00 „Bonbon-
.00 „De hond in het gezin".
.45 „Musicalender"
.Hoort
zegt 1
7.30 Inl. tot muziekbegrip 7 45 Gr
suws 8.05 „Radioscoop". 10.35 Vioo
o. 11 00 Nieuws 11.15 Gram 12 00 Slul
DE JAPON VAN VANDAAG
EN DE MODE VAN MORGEN
De mode-wereld draait op volle toeren,
de Parijse en New Yorkse huizen en onze
ligen Nederlandse industrie heeft einde-
ijk de geheimzinnige deur ontsloten,
waarachter het geheim van de komende
wintermode verborgen was.
Naarstig hebben we getracht in de ver
slagen der shows iets te brengen van de
lijn en garnering, welke in de volgende
maanden verwacht worden Maar de ge-
i leest dat met de
achtergrond van haar denken slechts die
ene vraag: „Hoe doe ik
mee met mijn garde
robe van vandaag in
de mode van morgen?"
Het is ditmaal te doen.
Bepaald revolutionnair
zijn de wijzigingen
niet. We hebben aller
eerst het voordeel, dat de rokken belang
rijk korter zijn geworden. 25 cm onder de
knie is zo ongeveer vereiste. Heel veel
wordt het kokernauwe rokje gedragen
een met een split van achteren om
„Wat heeft ze?"
Wat hij nog nooit gedaan heeft doet
hij nu in een plotselinge opwelling
van overmoed, slaat hij zijn arm om
haar heen, en leidt haar de keuken
uit,
„Kom we gaan naar vóór Nog een
uurtje, dan is 't al tijd voor je om
naar de kerk te gaan".
Het eerste ogenblik is Bcp te ver
baasd om tegen te streven. Maar als
ze door de achterkamer gain, wil
niet verder. „Nee, toe, laat me lo
weert ze hem af. „Toe, stel je niet
aan, laat los".
Wim gehoorzaamt wel maar eerst
drukt hij naar nog even dicht tegen
zich aan. Uit plaagzucht, denkt Bep
Maar het is méér dan plaagzucht. Een
opwelling van begeerte, van harts
tocht.... Hij zou haar zo willen blij
ven vasthouden en zoenen, op haar
wangen en in haar hals. Niet
niets bekende hij onlangs zijn collega,
dat hij op Bep verliefd is. Soms, zoals
nu maakt haar directe nabijheid hem
innerlijk razend, en zou hij, zou hij
Ja, wat.
Doch het duurt niet lang of ze ve
neemt de motorfiets opnieuw. Wim
wordt ditmaal eveneens opmerk-
„Wat is dat toch voor een kerel, die
hier aldoor heen en weer rijdt? Hij
zoekt zeker iets", moppert Wim. Hij
gaat voor t raam staan, en kijkt.
Frits, in het voorbij rijden, kijkt
eveneens heel opvallend kijkt hij
bij hen naar binnen.
„Zeg, ken je die kerel?" vraagt Wim,
zich, eensklaps vermoedend, tot Bep
wendend, „is dal soms?
„Ja, dat is tie".
„Hij zoekt r.aar je, zie je dat niet?"
,,'t Kan wel"
„Meid, ga toch even naar 'm toe",
spoort Wim haar opgewonden aan.
„Laat 'm desnoods binnen komen....
Als jullie hier iets bespreken willen,
ga ik wel zolang in de achterkamer".
„Nee", zegt Bep onzeker, „nee...
Hij is trouwens al weg".
Ze moest een besluit nemen, maar
ze wou dat ze alleen was om dat be
sluit te nemen. Wim hindert haar met
zijn opwinding, met zijn aandrang
Hoopt Wim, dat alles weer worden
zal als in het begin?zij opnieuw
verkering met Frits, die daarbuiten
naar haar uitkijkt, en hij, Wim, weer
rustig steunend op haar hulp in
gezin?
Vliegensvlug schieten de overleggin
gen, de gedachten, de vermoedens
Bep door d'r hoofd. Als je wilt, trou
wen we dit jaar nog, heeft Frits de
laatste keer gezegd. Wil ze? Wil
weer met Frits gaan?
Misschien wordt haar hier een
lossing gebodenIn elk geval.
Ze gaat naar buiten, of liever
laat zich door Wim Zwart naar buiten
duwen, als opnieuw het knetterend
geluid van Frits z'n motorfiets
dext.
Er zijn een paar mensen op de weg
die nieuwsgierig toekijken. Bep let er
niet op. Wél valt haar op, dat Wim,
Hans en Loes voor het raam staan te
gluren, en dit hindert haar
Maar bijna al haar aandacht is nu
gericht op de blonde, brede jongen,
die, met één voet aan de grond, op de
tot stilstand gekomen motor zit. Hij
kijkt haar aan, zonder verlegenheid.
Bijna grimmig, zou je haast zeggen.
Maar wellicht zijn z'n trekken een
beetje gespannen door het rijden
„Moet je mij hebben?" vraagt Bep,
zo beheerst mogelijk.
,,'k Ben blij dat je even komt", ant
woordt Frits knikkend.
„Wat is er dan?"
„Welje bent deze week bij ons
aan huis geweest, en ik had je toen
eigenlijk willen spreken, maar je ont
snapte melk wil het er zo niet bij
laten zittenVin je niet dat
best nog es samen praten kunnen?
„Waarover?"
„Bep, begrijp je me niet? Of wil je
me niet begrijpen?" vraagt hij, moei
lijker sprekend dan eerst.
O ja, ze begrijpt, héél goed begrijpt
ze waar hij neen wil. Als 't erom
gaat begrijpt ze beter hèm dan zich
zelfZe heeft een gevoel of ze neelejgenlijk
moet zeggen tegen Frits, hem wep|tige
moet sturen, zelf naar binnen moeir broken
gaan, omdat het nooit, nooit, nooit
echt goed kan worden tussen hem en
haar.... En toch drijft alles haar er
toe, de oplossing die haar wordt gebo
den, dankbaar te aanvaarden. Iedereen
schijnt van haar te verlangen dat ze
:ja zal zeggen tegen Fritshaar va
der, Wim, die achter haar staat en
haar begluurt, Frits zélf
„Waarom heb je Leentje niet mee
gebracht?" vraagt ze met een on
schuldig gezicht.
,Met Leentje heb ik niks te maken.
Is een buurmeisje van me. De
laatste tijd ben ik een paar keer met
lit geweest, dat wel.... maar
eigenlijk alleen, om jou jaloers te
maken
Bep bespeurt duidelijk, dat te haar
maar een halve waarheid vertelt,
doch 't is nu al zó ver met 'r, dat ze
zijn woorden tóch niet in twijfel wil
trekken.
',c zo.... Maar zeg, ik moet naar
binnen. De hele familie van
zwager staat ons te begluren", besluit
ze ineens gehaast.
„Kunnen we elkaar vanavond er
gens ontmoeten?" stelt Frits vooi
„Nee, vanavond niet."
„Hè, waarom nou niet?" bedelt hij,
grijpend naar haar hand, die
zachtjes terugtrekt.
„Omdat het me te gauw is. 'k Moet
er eerst een nachtje over slapen"
zegt ze half spottend, half in erns
„Morgenavond dan?"
„Goed."
vervelende, kinderacn-
daar aldoor onafge-
raam te gaan staan
kijken", denkt Bep geërgerd, als ze
weer binnen gaat.
Ze is helemaal niet opgetogen. Ze
is zelfs in het minst niet blij al
leen blij, dat ze nog tot morgenavond
tijd heeft om na te denken.
i Wordt vervolgd*
HEUVEL
WIJNHANDEL
im >MR. KRALINGSEWEG 293
GRIJP HAAR
BIJ HAAR STAART!
Devaluatiel Onze gulden la 30 pet om
laag!
Het leven 1 s al moeilijk; nu zal 't nóf
moeilijker worden.
De strijd om het bestaan I s al zwaar;
j zal hjj nóg zwaarder worden.
Je moet, als bejaard mens, maar van
je pensioen of van je rente moeten le
ven! Trek de buikriem wéér maar wat
strakker aan. De buitenlandse producten
zullen duurder worden, de woninghuur
gaat 15 pet omhoogen je pensioen
of rente blijft gelijk. Heus, het zal voor
velen moeilijk worden.
Toen 'k daar over nadacht, kwam mij
de geschiedenis van Mozes bij de bran
dende braambos voor de geest. Daar
wordt Mozes door God geroepen tot do
grote taak het volk van Israël uit Egypte
te leiden, maar hij maakt bezwaar op
bezwaar. Die taak is ook zo moeilijk.
Iraël is een lastig volk, Farao een ge
vaarlijk heerschapneen, Mozes be
gint daar liever niet aan.
Maar God zegt: „Wat is er in uw hand?
En het antwoord luidt: „Een staf". Na
tuurlijk. want Mozes was een herder. Hij
hoedde de schapen van Jethro. De staf
was dus het symbool van zijn werk. OoK
het symbool van de taak, die hij nü van
God ontvangt: Hoeder van de schapen
Israels.
God zegt: „Werp hem ter aarde". Mozej
doet het en de staf wordt een slang.
Mozes moet deze les leren: Wie een
hem door God gegeven taak wegwerpt
komt in de nood!
Is 't zo niet bij ons allemaal? Wij zijn
geschapen naar Gods beeld en gelijkenis
en kregen daarbij de taak dat beeld in
dit leven uit te dragen. Maarwij
hebben de gehoorzaamheid aan God op
gezegd. Daardoor zijn wij in de nood ge
komen. Wij zijn geestelijk gede
valueerd! „Wij derven de heerlijk
heid Gods". Gevolg: nood, angst.
God ziet de angst van Mozes en zegt:
..Grijp haar bij haren staart" Ex. 4:4.
Dat lijkt erg dwaas Een slang moet j®
niet bij de staart grijpen maar juist ach
ter de kop. De staart is het verkeerde
eind. Als je 'n slang bij de staart grijpt
buigt zij haar lenig lichaam om en heb
je de dodelijke beet te pakken eer je 't
weet. Natuurlijk weet God dit ook wel.
Maar hij wil Mozes zeggen: Pak haar
maar niet bij de kop. je kunt dit monster
!ooh niet de baas worden in eigen kracht,
maar pak het bij de staart. d.w.z. in vol
komen vertrouwen op de kracht van Mij,
die U deze opdracht gaf. In vertrouwen,
dat Ik het wonder doe en ge niet gebe
ten zult worden.
God is de God van het wonder! God
kón beginnenn bij het verkeerde eind.
En Hij doet het ook! Als Hij gaat wer
ken aan de verlossing van de gedeva
lueerde mensen brengt Hij Zijn zoon m
de wereld, niet in de majesteit van do
hemel maar ..in de gelijkheid des zondi
gen vleses" En het gaat met die Zoon
naar Golgotha, naar de dood. Dat lijkt
het verkeerde eind. maar dat is de
juiste daad, want als Jezus Chris
tus gestorven is. Is de zonde der wereld
verzoend en de grote nood verdwe
nen. zodat op de Paasmorgen de engelen
zezgen: .Vreest gijlieden nietGod
is de God van het wonder. Die door het
offer van Zijn eigen Zoon de geestelijk
gedevalueerde mens weer opheft en her
stelt in zijn vorige waarde: „Nu zijn wij
kinderen Gods!", zo roept de Apostel Jo-
han
g«-
nog te kunnen laten lopen. Dit
split is afgewerkt met een overslag en het
is heel modern om langs de gehele mid-
denachternaad een knoopsluiting te ma
ken, waarvan dan de onderste drie niet
?ten worden. Maar elk mode heeft
tegenstellingen en dus worden er ook
heel wijde, zelfs cirkelvormige rokken
gedragen. Dikwijls ook is het model
r de heupen, maar geven
op zij ingezette groepen waaierplooien
de wijdte.
Het schijnt wel, dat er nimmer genoeg
stof gebruikt kan worden. Enorme kra
gen garneren de japonnen en mantels. En
dat is een van de hulpmiddelen,
we onze garderobe up to date kunnen
maken. We kunnen bijv. een Schotse
ruit nemen en daar een kraag welke
één zijde overgaat in een zeer lange
shawl, maken. Deze kan, als we nog
wat mantelstof hebben hiermee afge-
biest worden. Een dwaze gril
achter op de mantel een zak te dragen.
Ben gevaarlijk experiment, dat een
tengewone coupe vereist. Maar we 1
nen wel het grapje uithalen om op
lange brede shawl een zak te maken.
De hoedjes zijn ook iets, waar we
extra op moeten letten. Er zijn twee
dellen, die werkelijk een nieuwe vondst
zyn, toegegeven, dat beide geïnspireerd
zijn op een ver verleden. Het zijn de
grappige Napoleontische steekjes, van
zwart velours, beverbont of soepel vilt
de parmantige torende modelletjes, die
met een nauw kapje om 't hoofd slui
ten en juist boven de kruin met
spiraal omhoog cirkelen. Pierre Balmain
creëerde een middagjapon van goud la-
mee met zwart fluweel, waarbij zo'n hoog
gevalletje buitengewoon staat.
Gisteren was ik getuige
sprek tussen twee gepensionneerden Er
was iets van bitterheid in de opmerking:
„Ja. wat doen wij hier ook nog? Als je
je pensioen haalt zien ze je aan alsof ze
zeggen willen: „Ben jij nóg niet dood?
Wanneer raken wij jou kwijt?" Maar er
was er ook één die zei: „Och, God heeft
steeds voor mij gezorgd. Hij zal 't ook
verder wel doen Als we gaan rekenen
komen we er niet. maar we doen beter
onze zeeeningen te tellen".
Ziet U. de eerste staat alléén in het
leven Vandaar de angst, de wrevel De
tweede staat niet alleen, maar heeft
Verbinding met God, Die wonderen
doet Vandaar de rust: Hij zal voor mij
Wie dót weet is een rijk mens!
Neen. die zit niet met de handen over
elkaar, maar die pakt het leve-
in de n
leven van
eerd is.
Hij gaat niet alleen door 't leven.
Die last is hem te zwaar".
Hij gelooft in de God van het wonder.
Hij weet: mensen veranderen, toestan
den veranderen, waarden veranderen.
God verandert niet. God
blijft dezelfde! En Zijn daden zijn won-
ren van genade alleen.
Hij vat. evenals MozeS. op God»
e v e 1, de slang bij de staart. En het
wonder gebeurt: De slang wordt een staf.
Een staf. die wonderen doet. Als Moze»
met die staf slaat op de zee. komt er een
doorheen Als Mozes met die
staf slaat op de rots vloeit er water uit
in de woestijn Als Mozes die staf ten he
mel opheft, worden de vijanden van Is
raël verslagen
Moge ons volk de moeiten, de zorgen
aangrijpen in de naam des He
rn dan zal ook ons volk ervaren dat
een God is Die leeft, een God Di®
wonderen doet!
wiens geestelijke devaluatie
in Jezus Christus is opgeheven, wacht
op de ooheffing van de wereld-devaluatie
door diezelfde God. Die gezegd heeft:
.Zie, Ik maak alle dingen nieuw!"
Dr J. H. Kroeze hoogleraar
te Kampen
Opvolger van prof. Ridderbos
In de gistermiddag gehouden zitting
an de Generale Synode der Geref. Ker
ken is tot hoogleraar in de Oudtesta
mentische vakken aan de Theologische
Hogeschool dezer kerken te Kampen be
noemd dr J. H. Kroeze, thans lector in
de Semiotische letteren aan het Univer
siteitscollege te Potchefstroom in Zuid-
Afrika. Prof. Kroeze wordt de opvolger
prof. dr J. Ridderbos, die aan het
einde van de nieuwe cursus, wegens het
bereiken van de 70-Jarige leeftijd, met
emeritaat gaat.
Dr Kroeze, die 52 jaar oud Is, stu
deerde aan de Theol. Hogeschool te
Kampen en legde aan de V.U. het doc
toraal examen theologie af. In 1922
aanvaardde hij het ambt van dienaar
des Woords te Leidschendam. In 1923
nam hij het beroep naar Reitsum aan
en in 1929 verbond hij zich aan de kerk
te Dokkum. In 1947 vertrok hij naar
Zuid-Afrika.
Dr Kroeze stond op de voordracht met
dr A. de Bondt te Den Haag-West en
dr N. H. Ridderbos te Amersfoort. Dr
Kroeze ver' -eeg 27 stem- ~n, dr De
Bondt 12 en di Ridderbos 6 stemmen.