Waar nog veel analfabeten zijn door gebrek aan onderwijs NIEUWE LEIDSCHE COURANT ZATERDAG 24 SEPTEMBER _C 19 De jonge Staat Israël (5) En een verbetering is m.i. niet spoe dig te verwachten omdat deze jonge Staat aan alles uit het buitenland be hoefte heeft en zelf nog heel weinig aan het buitenland leveren kan. De positie wordt verergerd door de geweldige prijsstijging, die de regering met zorg vervult. Wanneer wij voor drie ver schillende jaren, bijv. 1939, 1945 en 1949 Toch zijn er reeds bewonderenswaardige resultaten bereikt (Door mr J. A. de Wilde) Een ander heel ernstig probleem in de jonge staat Israël vormt do precaire financiële positie en de zeer passieve handels- en betalings balans. In deze onzekere tijden zijn de ramingen van inkomsten en uitgaven in de staatsbegroting altijd min of meer een slag in de lucht. Het papier is geduldig. Dit geldt natuurlijk wel heel sterk voor de begroting van de staat Israël. De Minister van Financiën, de heer Kaplan, heeft omstreeks half Juni 1949 zijn begroting ingediend, waarin de uitgaven en inkomsten voor de gewone dienst worden geraamd op IJE 41.728.000 (een Israëlisch pond is pl.m. J 10.70).'"Deze raming is twee maal zo hoog als verleden jaar. Iedereen verwacht, dat in werkelijkheid het deficit zeer hoog zal zjjn, te meer omdat de raming voor de militaire uitgaven geheim gehouden wordt. Wat de handelsbalans be treft, is de verwachting, dat die een ongunstig saldo van ongeveer I.£ 50.000.000 (dat is ruim een half milliarg gulden) zal vertonen, hetgeen voor zo'n klein land als Israël heel hoog is. (April) de indexcijfers voor levenson derhoud voor ons nemen, dan zien wij een stijging van 100 op resp. 253 en 371. Vooral van kleding en meubilair zijn de prijzen geweldig gestegen. Voor kleding en schoeisel zijn de cijfers voor de ge noemde jaren 100, 490 en 720 en voor meubilair en huishoudelijke artikelen 100, 730 en 801. Een andere zijde van dezelfde zaak is, dat de lonen in Israël, in geld uitge drukt zeer hoog zijn en dat wat in een zo jonge Staat, die feitelijk nog in oorlog verkeert en die met veel nog on geschoolde krachten moet werken be grijpelijk is - de arbeidsproductiviteit heel veel te wensen, overlaat. Als men de lonen in Israël vergelijkt met die in Engeland en Amerika, komt men tot de volgende cijfers, uitgedrukt in Israë lische ponden. (Deze cijfers zijn ontleend aan het „Israël Economie Bulletin" van het Israëlische Ministerie van Handel en Industrie no. 14 van 115 Juni 1949): Dagelijkse lonen in Israël I.£ 2.250, in Engeland 1.150, V.S. van Amerika 3.300. Maar de arbeidsproductiviteit, in ver gelijkende cijfers uitgedrukt, is als volgt: Israël 100, Engeland 200, V.S. van Amerika 500, zodat de werkelijke lonen, uitgedrukt in arbeidsproductie per dag bedragen: In Israël I.£ 2.300. in Engeland 0.675, V.S. van Amerika 0.660 Deze voor Israël zo ongunstige cijfers jn voor een deel (behalve aan de oor logstoestand en het ongeschoold zijn), toe te schrijven aan de nog altijd gebrekkige outillage, de hoge transportkosten, de eigenaardige economisch-sociale struc tuur van de Histadroct, gebrekkige prijs- beheersing, enz. Voor Israël is dit wei nig hoopgevend. Want evenals de landen van West- Europa heeft dit land, dat voor zijn op bouw, zijn levensonderhoud en immigra tie veel van buiten moet Invoeren, be hoefte aan export. Maar de hoge lonen en de duurte der productie staan daar aan in de weg. De citrus-vruchten vor men nog altijd het voornaamste export artikel. Industriële voortbrengselen wor den in geringe hoeveelheid uitgevoerd. Onder leiding van de heer S. Hoofien, >n Jood van Nederlandse afkomst, vroeger Nederlands Consul, een in hoog aanzien staand man, is men in opdracht der regering bezig de z.g. austerity, de versobering te bevorderen. Of het geluk- *n of het afdoend helpen zal, moet afwachten. In ieder geval zal hier de Histodroet (het grote vakverbond) het nodige moeten doen. Blijkbaar dringt daarvan het besef bij deze orga nisatie door. In de laatste vergadering van dit machtige (m.i. veel te machtige) lichaam (Mei 1949) is besloten om het vroeger verafschuwde beginsel om de arbeiders op basis van het geproduceer de werk of volgens contract-werk te be talen, te aanvaarden. Indien men dit be ginsel inderdaad zal kunnen doorvoeren, zal er verhoging van de arbeidsproduc tiviteit verwacht mogen worden. Het voortbestaan van Israël hangt er va: Uit alles blijkt wel en hoe zou anders kunnen? dat de staat Israël aan de kinderschoenen nog niet ontwas sen is. Ook op sociaal gebied is er nog niet veel gedaan. Dat kon ook nog niet. Wat het onderwijs betreft zit men ook met de handen in het haar. Het percen tage analfabeten is betrekkelijk groot en het is financieel en technisch gezien onmogelijk om voor de duizenden nogmaals duizenden kinderen die het land binnenkomen, voldoende school ruimten en leerkrachten te krijgen. Men doet wat men kan en bereikt inder daad bewonderingswaardige resultaten. tijd hebben 't Verklaarde uitzicht Ver. Naties: Spiegel der mensheid Als men op pessimistische wijze con stateert. dat de mensheid in wezen niet verandert, bedenke men daarbij, dat die mensheid de resultante is van ontelbare individuen, die in het dagelijks leven „Jansen" of „Pietersen" heten, zij het dan. dat die namen in de verschillende landen anders worden uitgesproken. Wil de mensheid veranderen, dan dienen ook de handelingen en de instelling der on derscheidene individuen zich te wijzigen. Het is echter gemakkelijker zjjn mede mens van egocentriciteit en egoïsme te beschuldigen en niet de hand in eigen boezem te steken. Daarom neemt ieder deel aan en draag', ook de schuld voor de, veelal zo gesma de „politiek" en valt een te felle critiek op een organisatie als de Ver. Naties terug op de gehele mensheid en dus op de afzonderlijke in dividuen. Inderdaad beweegt de mens heid zich tussen twee polen, van de na tuur naar de geest, maar twee wereld oorlogen getuigen er van, dat dit ewo- lutie-proces zich ook weer in tegenover gestelde richting beweegt. Opeens na melijk ontploft de cultuur en bespeuren wij regressie, de uitlevering van primi tieve instincten en hartstochten. Er is wel degelijk verband tussen de geeste lijke levenshouding van de mens, de „politiek", en de kans op oorlog of vrede en aldus beschouwd, vindt een mone taire maatregel, voortvloeiende uit de erfenis van een improduotieve wereld oorlog, zijn oorsprong en geestelijke de valuatie. Het streven van de Ver. Naties verdient daarom de belangstelling en de steun van een ieder, al zal men uit nuch ter realiteitsbesef verstandig doen meer te bouwen op de preventieve werking van het Atlantisch Pact. Egoïsme, riva liteit. achterdocht en wantrouwen tussen de individuen en volken, veroorzaakt, dat de wereld in twee kampen verdeeld blijft en uiteraard is dus ook de Ver. Naties een „verpolitiekt lichaam". Van daar, dat de Assemblée zo dikwijls het karakter toonde van een debating-club waar het Oostelijk en Westelijk blok de gelegenheid kregen elkaar de felle ver wijten in het gelaat te slingeren. Wij behoeven slechts te herinneren aan de remmende werking van het, door de Sowjets zo vaak misbruikte, recht van veto. om aan te tonen, dat ook de Vei ligheidsraad gehandicapt werd bij ver schillende pogingen om handelend op te treden. Maar terecht kon Trygve Lie er zich op beroemen, dat ten aanzien van het Palestijnse vraagstuk, door de Ver. Naties dan toch maar een kranig stuk werk was geleverd, ook al bleek in Lau sanne nog lang niet alles geregeld te zijn en zal de vierde Assemblee zich moeten bezig houden met een plan voor een internationaal bestuur van Jeruzalem. Tegenover de critiek op de Ver Naties staat zeer zeker, dat zonder deze rege lende werking en het streven de kwes ties binnen de perken te houden, ons nog groter onheilen beschoren zouden zijn. De Ver Naties kunnen echter de wereld geen „eeuwige vrede" opleggen en een assurantie-maatschappij is dit lichaam allerminst (dit is nog eerder het Atlan tisch Pact). De vrede kan slechts ge boren worden uit een geestelijke instel ling, de toepassing der beginselen van Christendom en humaniteit, maar waar bij men redelijk en waakzaam moet blijven. Dean Acheson heeft in de As semblée de Russen opnieuw de gelegen heid geboden om samen te werken, maar de huidige geschillen zijn zo omvangrijk en van fundamentele betekenis, dat men van de zijde der Sovjet-Unie op geen verzoening zal mogen rekenen. In feite lapt Wisjinsky alle agenda-punten van de Assemblée aan zijn rode laars. Wie denkt aan de processen, de vervolgingen de geloofs-onvrijheid in de Satelliet staten, begrijpt wel, dat Wisjinsky er neits voor voelt, dat het Internationale Hof van Justi'ie zou gaan uitmaken of in Hongarije, BuLgarije en Roemenië de „menselijke rechten" wel geëerbiedigd worden. Hoe zal de houding van Rus land zijn in de Assemblée tegenover het Griekse probleem, waarover wij eergis teren schreven? Gegrond op ervaring, best- t er ook niet de minste kans, dat de t er Staten de Russen aan een com- prnm's zullen kunnen lijmen, betreffen de de vraagstukken als de ontwapening en he toezicht op de atoom-energie. Het stnr Jpunt van Dean Acheson was juist Als ie Russen weigeren om het plan van de Ver Naties betreffende de contróle op de atoom-energie te aanvaarden, laten zij dan zelf met een practisch plan voor de dag komen, zo zei hij. En terecht heeft Dean Acheson er op gewezen, da: een kleine groep van staten, de ver plichtingen van het Handvest negerende, een politiek van bedreiging blijft voe ren. die de wereldvrede in gevaar brengt Het politieke wereldbeeld kan men aldus samenvatten: enerzijds het streven der volken om. gegrond n een geestelijk principe, in de Ver N~ties de geschil len op vredelievende wijze op te losser, anderzijds de waakzaamheid en paraat heici der Pact-landen, teneinde overrom- i voorkomen. ook veel zorg. Ik doel hier niet op steun, die in de een of andere vorm aan de a t Israël geboden wordt. De staat t In geslaagd een lening van S 100.000.000 in Amerika te plaatsen, de eerste lening van deze jonge Staat. Maar al is dit natuurlijk een zaak van groot gewicht geweest, daarop doel ik niet. Wat Israël nog vele jaren nodig zal hebben is steun van particu- e z ij d e uit het buitenland, met e uit Amerika. Juist met het oog daarop draagt in Israël nog veel een particulier karakter wat anders onder invloed van socialistische theoriën zeker als Staatstaak zou worden opgevat. Hierin speelt de uit de Engelse tijd da terende Jewish Agency een belang rijke rol. Ook zijn er in Israël verschil lende particuliere fondsen, o.a. ook op- bouwfondsen, die betrekkelijk los van de regering staan en die voor een deel drij- op inkomsten, afkomstig van perso- of corporaties in het buitenland, die met Israël sympathiseren. Het blijft na tuurlijk de vraag: hoe lang zal dit stand houden? De hier bedoelde steun moet hoofdzaak (niet helemaal) van de zijde van Joods-Zionistische „Kapitalis ten" komen en Israël ligt nu eenmaal min of meer de socialistische kant uit. Bovendien worden veel vermogende lie den in het buitenland door de fiscus zo luchtig belast, dat er voor hulp aan an deren niet veel overblijft. Het is, dunkt een levensbelang voor Israël, dat deze bron voorlopig niet opdroogt, maar dat zij nog meer gaat opleveren dan voorheen. Merkwaardig is wel, wat het dagblad „Jedioth Chadoshoth" (Nieuw ste Berichten, in het Duits verschijnend) verband met die buitenlandse steun schreef in het nummer van 11 Juli 1949. Dit oppositieblad wijst er op, dat de actie om geld uit Amerika te krijgen (the United Jewish Appeal) deerlijk is mis lukt en dat dit ook in de kringen van de Kirja (de regeringswijk) onrust heeft gebracht. Men had voor 1949 gerekend op een opbrengst van 250 millioen dol en in werkelijkheid was er van 1 Januari tot 10 Juni 1949 slechts 68 mil lioen dollars opgebracht, zodat in heel het jaar waarschijnlijk nog geen 150 millioen zal worden gehaald. Deze te leurstellende uitkomst, zo zegt het blad, s niet een gevolg van de Amerikaanse xisis, zoals een regerings-blad als .Haboker" (de Morgen) wil doen gelo- ren, maar zij is toe te schrijven aan de verkeerde regeringspolitiek. De Ameri kaanse toeristen, die Israël bezochten, hebben wel gezien, dat hier de kip, die de gouden eieren legt, geslacht wordt e hebben ook wel de betreurens waardige geestelijke situatie bemerkt, waarin zich ieder bevindt, die niet voor het heersende regiem wil buigen; ze zullen in Amerika ook wel verteld hebben van de afkeer en de haat, die dit regiem de middenstand en het particuliere initiatief toedraagt. „Men heeft" zo schrijft het blad verder .door socialistische beloften het privaat kapitaal afgeschrikt en nu Amerika niet geeft wat men gehoopt had, zit men in de moeilijkheid". Ik deel dit citaat mede, om te laten zien, hoe een deel der oppositie over het regeringsbeleid denkt. De bovengeschetste moeilijkheden zijn, zoals wij reeds te kennen gaven, de enige niet. Op elk gebied worden de bestuurders van de Staat Israël de hoogste eisen gesteld. Hij leeft met zijn naaste buren al is er wapenstilstand op voet van oorlog. Telkens weer stuit men op prikkeldraad en zandzak ken. Het leger moet daarom paraat blij- i, wat niet alleen veel geld kost maar ook duizenden onttrekt aan het verrich- n van productieve arbeid. Een grondwet moet worden ontworpen vastgesteld. Thans leeft men onder m voorlopige, door de Constituante aangenomen (kleine) constitutie. Er is een ontwerp voor een volledige grondwet van 78 artikelen, geconcipieerd door Dr Leo Kohen van het Ministe- 'an Buitenlandse Zaken en gepubli ceerd in Engelse tekst in de „Palestine Post" van 24 December 1948, maar voorlopig is dit concept nog niet in be handeling genomen, o.a. om deze reden, nen de in groten getale toestromen de Joodse immigranten niet voor een afgedane zaak wil plaatsen. De voor naamste reden zal wel zjjn, dat men er nog geen tijd voor gehad heeft. Ook moet Israël nog eigen wetboeken hebben. Vreemd genoeg geldt nog altijd het in 1914 (bij het begin van de ste wereldoorlog) bestaande Turkse recht. Wel is dit in de Engelse tijd ook na de stichting van de Staat Israël op verschillende punten gewijzigd (het wisselrecht bijv. is anders geregeld), maar in feite bestaat nog altijd het Turkse recht. Geslaagd dank zij RESA-HILVERSUM (Bekende Schriftelijke Cursus) Vraagt ons prospectus: Middenstands- dipl., Algemene Ontwikkeling, Engels. (Adu.) Het belangrijkste deel van de historische proclamatie, waarop de uitroeping van de Staat Israël op 14 Mei 1948 staat gecalligrafeerd in Jiddisch schrift. Ben Goerion was een der eerste ondertekenaars. WAT WENST U Uil DE AETHER? Radioprogramma voor vanavond HILVERSUM I. 19 Nieuws. 19.15 „Pelgrimeren naar Rome", causerie. 19.25 Amusementsorkest. 19.45 Voor de Ned. In Duitsland. 20.00 Nieuws. 20.05 „De gewone man zegt er 't zijne van". 20.12 Gr. 20.20 „Llchtbakei programma. 21.45 Gr; 22.30 Wij luiden de Z 23.20—24.00 Gram. DAMRUBRIEK Alle correspondentie betreffende deze rubriek te zenden aan W. Hoekstra, Wildhoeflaan 7, Den Haag. Oplossingen moeten uiterlijk 8 dagen i plaatsing der vraagstukken worden ingezonden. Oplossingen van de 2 vraagstukken in J. Wittenberg te Barendrecht. No. 110. Wit speelt 47—il, 26—21, 3934, 49—43, 40—34, 34x3, 50—44, No. 111. Wit speelt 26—21, 37—32, 4843, 38—33, 44—40, 43—38, 38—32, 33x2, 2x25, 25x16 en wint. Oplossingen werden ingezonden door: J. Manni, G. C. F. 't Hooft (dank )or aardig bijschrift), P. Veen, B. van der Bie, F. J. Smith, D. van Bergen, L. Kapers, W. Slierenörecht (op 288 geen rubriek geplaatst; ook ih an dere rubrieken geen eindspelstudie), J. L. van Wuijckhuijse, J. Oosterom, P. Barendrecht, Sim. Kooimans, R. Dungel- man, P. de Boer (inderdaad zou dit pla giaat zijn), G. Verbiest, Th. D. Bol, Lod. Sistermans, K. van Wijk, C. J. Krediet, T. Ouwerkerk (met compliment aan de auteur), M. Muis, G. van Rhee, S. Kor- pershoek, J. Dijkstra, L. Hoekstra, W. Dommisse, J. P. Passchier, mej. L. Door malen, A. J. J. Ros, W. J. Bats Wzn., an Rooden (110), ir G. J. Ch. de Goede, A. Bretthauer, K. Wessels en K. den Duik Jzn. Het prijsje werd na loting toegekend ui de heer S. Kopimans. Eén dezer da gen zal voor toezending worden zorg gedragen. Vraagstuk No. 112 Auteur: J. Wittenberg, Rarendrecht .45 Gram. 21.00 Gev. m. 22.00 Licht concert. >ndag in. 23.00 Nieuws. II. 19.00 Artistieke staalkaart. VPRO 19.30 Blj- ellezing. 19.45 „Passepartout", causerie. VARA 20.00 Community singing. 20.45 Bont mogramma. 21.45 Soc. commentaar. 22.00 Sex- et. 22 25 Voordracht. 22.40 Lichte Franse mu- :iek. 23.00 Nieuws. 23.15—24.00 Gram. Wat de radio Zondag brengt HILVERSUM I (301.5 m). NCRV. 8.00 Nws. :n weerberichten. 8.15 Gram. 8.30 Morgenwij- iing. 9.15 Gram. 9.30 KRO Nieuws en we erstanden. 9.45 Strijkkwartet. 10.15 Gram. 10.40 Hoogmis. 12.00 Angelus. 12.03 Gram. 12.15 Apologie. 12.35 Gram. 12.40 Pop. cone. 12.55 Zonnewijzer. 1.00 Nieuws en katholiek leuws. 1.20 Pop. coucert. 1.45 „Uit het boek sr boeken". 2.00 Maastrichts Sted. Ork en (list. 2.45 Landbouwcauserie. 2 55 „Lincoro- iziona di poppea", opera. 4.10 Reportage. 4.25 Vespers. 5.00 IKOR Prot. kerkdienst. 6-30 ar de Ned. strijdkrachten. 7.00 NCRV Ka- rkoor. 7.15 „Kent gij uw Bijbel?" 730 luws. 7.45 KRO Gram. 7.50 Boekbespre- ig. 8.05 De gewone man zegt er 't zijne 8.12 Gev. programma. 10.37 Actualiteiten. 10.45 Avondgebed en Ut. kal. 11.00 Nieuws. 11.15—12.00 Gram. HILVERSUM II (416 m) 8.00 VARA Nieuws a weerber. 8.15 Postduivenber. 8.17 Gram. 8 30 „Voor de tuin", causerie. 8.45 Semi-klas- se muziek. 9.10 Postduivenber. 9.15 Ver- ikprogramma. 9 45 „geestelijk leven", cau- ie. 10.00 VPRO Voor de kinderen. 10.30 IKOR Prot. kerkdienst. 12.00 AVRO Popul nuziek 12.30 Voor de Jeugd. 12 40 Orgelspel. ..00 Nieuws en mededelingen. 1.15 Mededelin- ;en. 1.20 Musette-orkest en solist. 1 50 De ipoorwegen spreken. 2.00 Gram. 2.05 Boekbe- ipreklng. 2.30 Kinderkoor. 3.00 Filmpi Muzikale Iram. 4.00 Dans .00 VPRO Tuss< 5.20 Literaire a VARA Orkestcol 1 f m H mrn m mm m «UB I mms n Zm am mm y /s m, 8^ 8 8 H 'i H W Eeisle publicatie. Vraagstuk No. 113 Auteur. J. Wittenberg, Barendrecht Eerste publicatie. Onder winnaars va: den 2 exemplaren vai verloot. erle i kerk t 3.50 4 30 Sportoverzlct •eld. 5.50 Sport. 6 00 Nieuws 15 Cabaret. 7.00 Radio- lympus 7.30 Gram. 8 00 AVRO Nieuws 8 05 \ctualiteiten 8.15 Omroeporkest, groot om- •oepkoor en solisten. 9.15 „Thema en com plicaties", hoorspel 9 30 Vrolijke muziek 10.00 „Even afrekenen, heren". 10.10 Populai re muziek. 10.30 Orkestconcert. 11 00 Nieuws. 11.15—12 00 Gram Wat de radio Maandag brengt HILVERSUM I (301.5 ml NCRV 7 00 uur 'leuws 715 Ochtendgymnastiek 7.30 Gram. .45 Woord voor de dag 8.00 Nieuws en weer apporten 8 15 Te Deum Laudamus 8.45 Gr 15 Ochtendbezoek bij onze jonge zieken De Kerk buiten de grenzen Twee wegen In Malnz In Duitsland is een Katholie kendag gehouden. Daar werd besloten, de deelnemers van de Duitse Evan gelische Woche in Hannover een bood schap te zenden. Deze laatsten betuigden daarvoor hun erkentelijkheid en deden de Rooms-Katholiekgn in Mainz weten, dat naar hun mening de beide wegen, ofschoon zij niet samengaan, toch tot het doel leiden: „Ik ben de Weg, de Waarheid en het Leven". ..Wij bidden de Heer. dat wij steeds in de broederdienst aan ons volk samen mogen staan en wij bidden God. dat Hij deze dienst en het getuigenis der gemeente zal zegenen." Kerk en feest A karakter van de zogenaamde volksfeesten schijnt in Nordrhein-West- falen (Duitsland) meer en meer te ont aarden. Een aantal vooraanstaande per sonen uit het kerkelijke en openbare le ven in die provincie heeft thans opge roepen tot beperking en versobering. De feesten zijn volkomen in tegenspraak met de materiële en geestelijke nood millioenen mensen in het land, zo heet het in de oproep. 1900 Jaar geleden Volgend jaar hoopt men te herdenken (zoals we reeds eerder met een enkel woord meldden) dat de apostel Paulus 1900 jaar geleden zijn Zendingstocht begon. In Athene is een comité in het leven geroepen, dat onder bescherming van de regering staat, om de plechtig heden voor te bereiden. Koning Paul is beschermheer en aartsbisschop Spyridon van Athene voorzitter van het comité. Vele hoge autoriteiten, zowel burgerlijke als kerkelijke, behoren tot de leden. Christenen in China Het zal niet verwonderen, dat de Chris tenen net in het door communisten be zette China niet gemakkelijk hebben. ..Religious News" uit New York schrijft o m. dat de Zendelingen er minder last ondervinden dan verwacht werd. grootste moeilijkheden doen zich in de kleinere plaatsen. Soms moet de Bijbels verstoppen, in een kleine stad werd een godsdienstoefening verboden, en ernstiger nog is, dat in verschillende steden de plaatselijke (communistische) overheid delen van gebouwen der Zen ding in beslag genomen heeft. Het heet soms, dat het vrijwillig geschiedt, o.a. in Sjanghai. Dat de communisten niet zul len rusten, ook op meer indirecte, stille wijze het Christendom tegen te gaan, kan worden gevreesd, wanneer men denkt aan andere rode landen. c bij het xk. 10.00 Concer Morgendienst. 11.00 Gram. 11.20 Van o nieuwe schrijvers. 11.40 Zi Musetteorkest. 12.30 Land- 33 Metropole-orkest. 1.00 N Tuint 1.15 Man- dolinata „Wiener Bonbons". 1.45 English County Songs. 2 00 Schoolradio 2.35 Concert. 3 30 Pianorecital. 4.00 Bijbellezing. 4.45 Sona te no. 3 in g 5.00 Het kleuterklokje klingelt. 5.15 Trio „Fantasia". 5.45 Reg.ultzendlng. 6.00 NCRV-kwartet. 6 15 Sportrubrlek. 6.30 Reg.- uitz. 7.00 Nieuws. 7.15 Onder de NCRV-lees- lamp 7.30 Actueel geluld. 7.45 Reg.uitz. 800 Nieuws. 8.15 „Sans Souci" 8,45 NCRV-koor 9.10 „Ouders In Holland. Jongens in Indlë" 9.30 Sweelinck-Kwartet. 10.00 Met band en plaat. 10.45 Avondoverdenking. 11.00 Nieuws 11.15 Res -Orkest. 11.40 Orgel 11.57 Sluiting HILVERSUM II (416 m.) AVRO. 7.00 uur Nieuws. 7.15 Gram. 8.00 Nieuws. 8.15 Gram 8.55 Van vrouw tot vrouw. 9.00 Gram 10.00 Morgenwijding. 10.15 Arbeidsvitaminen 10.50 Gram 11.00 Op de Uitkijk. 11.15 Kerk- en To renklanken. 12 00 „De Papavers". 12.30 Land en tuinbouw. 12.33 In 's Spionnetje. 12 38 Pia- 1.00 Nieuws. 1.15 Prom. Orkest 1.50 1.00 Dr P. H. Ritter Jr. 3.00 „Bonbon- .00 „De hond in het gezin". .45 „Musicalender" .Hoort zegt 1 7.30 Inl. tot muziekbegrip 7 45 Gr suws 8.05 „Radioscoop". 10.35 Vioo o. 11 00 Nieuws 11.15 Gram 12 00 Slul DE JAPON VAN VANDAAG EN DE MODE VAN MORGEN De mode-wereld draait op volle toeren, de Parijse en New Yorkse huizen en onze ligen Nederlandse industrie heeft einde- ijk de geheimzinnige deur ontsloten, waarachter het geheim van de komende wintermode verborgen was. Naarstig hebben we getracht in de ver slagen der shows iets te brengen van de lijn en garnering, welke in de volgende maanden verwacht worden Maar de ge- i leest dat met de achtergrond van haar denken slechts die ene vraag: „Hoe doe ik mee met mijn garde robe van vandaag in de mode van morgen?" Het is ditmaal te doen. Bepaald revolutionnair zijn de wijzigingen niet. We hebben aller eerst het voordeel, dat de rokken belang rijk korter zijn geworden. 25 cm onder de knie is zo ongeveer vereiste. Heel veel wordt het kokernauwe rokje gedragen een met een split van achteren om „Wat heeft ze?" Wat hij nog nooit gedaan heeft doet hij nu in een plotselinge opwelling van overmoed, slaat hij zijn arm om haar heen, en leidt haar de keuken uit, „Kom we gaan naar vóór Nog een uurtje, dan is 't al tijd voor je om naar de kerk te gaan". Het eerste ogenblik is Bcp te ver baasd om tegen te streven. Maar als ze door de achterkamer gain, wil niet verder. „Nee, toe, laat me lo weert ze hem af. „Toe, stel je niet aan, laat los". Wim gehoorzaamt wel maar eerst drukt hij naar nog even dicht tegen zich aan. Uit plaagzucht, denkt Bep Maar het is méér dan plaagzucht. Een opwelling van begeerte, van harts tocht.... Hij zou haar zo willen blij ven vasthouden en zoenen, op haar wangen en in haar hals. Niet niets bekende hij onlangs zijn collega, dat hij op Bep verliefd is. Soms, zoals nu maakt haar directe nabijheid hem innerlijk razend, en zou hij, zou hij Ja, wat. Doch het duurt niet lang of ze ve neemt de motorfiets opnieuw. Wim wordt ditmaal eveneens opmerk- „Wat is dat toch voor een kerel, die hier aldoor heen en weer rijdt? Hij zoekt zeker iets", moppert Wim. Hij gaat voor t raam staan, en kijkt. Frits, in het voorbij rijden, kijkt eveneens heel opvallend kijkt hij bij hen naar binnen. „Zeg, ken je die kerel?" vraagt Wim, zich, eensklaps vermoedend, tot Bep wendend, „is dal soms? „Ja, dat is tie". „Hij zoekt r.aar je, zie je dat niet?" ,,'t Kan wel" „Meid, ga toch even naar 'm toe", spoort Wim haar opgewonden aan. „Laat 'm desnoods binnen komen.... Als jullie hier iets bespreken willen, ga ik wel zolang in de achterkamer". „Nee", zegt Bep onzeker, „nee... Hij is trouwens al weg". Ze moest een besluit nemen, maar ze wou dat ze alleen was om dat be sluit te nemen. Wim hindert haar met zijn opwinding, met zijn aandrang Hoopt Wim, dat alles weer worden zal als in het begin?zij opnieuw verkering met Frits, die daarbuiten naar haar uitkijkt, en hij, Wim, weer rustig steunend op haar hulp in gezin? Vliegensvlug schieten de overleggin gen, de gedachten, de vermoedens Bep door d'r hoofd. Als je wilt, trou wen we dit jaar nog, heeft Frits de laatste keer gezegd. Wil ze? Wil weer met Frits gaan? Misschien wordt haar hier een lossing gebodenIn elk geval. Ze gaat naar buiten, of liever laat zich door Wim Zwart naar buiten duwen, als opnieuw het knetterend geluid van Frits z'n motorfiets dext. Er zijn een paar mensen op de weg die nieuwsgierig toekijken. Bep let er niet op. Wél valt haar op, dat Wim, Hans en Loes voor het raam staan te gluren, en dit hindert haar Maar bijna al haar aandacht is nu gericht op de blonde, brede jongen, die, met één voet aan de grond, op de tot stilstand gekomen motor zit. Hij kijkt haar aan, zonder verlegenheid. Bijna grimmig, zou je haast zeggen. Maar wellicht zijn z'n trekken een beetje gespannen door het rijden „Moet je mij hebben?" vraagt Bep, zo beheerst mogelijk. ,,'k Ben blij dat je even komt", ant woordt Frits knikkend. „Wat is er dan?" „Welje bent deze week bij ons aan huis geweest, en ik had je toen eigenlijk willen spreken, maar je ont snapte melk wil het er zo niet bij laten zittenVin je niet dat best nog es samen praten kunnen? „Waarover?" „Bep, begrijp je me niet? Of wil je me niet begrijpen?" vraagt hij, moei lijker sprekend dan eerst. O ja, ze begrijpt, héél goed begrijpt ze waar hij neen wil. Als 't erom gaat begrijpt ze beter hèm dan zich zelfZe heeft een gevoel of ze neelejgenlijk moet zeggen tegen Frits, hem wep|tige moet sturen, zelf naar binnen moeir broken gaan, omdat het nooit, nooit, nooit echt goed kan worden tussen hem en haar.... En toch drijft alles haar er toe, de oplossing die haar wordt gebo den, dankbaar te aanvaarden. Iedereen schijnt van haar te verlangen dat ze :ja zal zeggen tegen Fritshaar va der, Wim, die achter haar staat en haar begluurt, Frits zélf „Waarom heb je Leentje niet mee gebracht?" vraagt ze met een on schuldig gezicht. ,Met Leentje heb ik niks te maken. Is een buurmeisje van me. De laatste tijd ben ik een paar keer met lit geweest, dat wel.... maar eigenlijk alleen, om jou jaloers te maken Bep bespeurt duidelijk, dat te haar maar een halve waarheid vertelt, doch 't is nu al zó ver met 'r, dat ze zijn woorden tóch niet in twijfel wil trekken. ',c zo.... Maar zeg, ik moet naar binnen. De hele familie van zwager staat ons te begluren", besluit ze ineens gehaast. „Kunnen we elkaar vanavond er gens ontmoeten?" stelt Frits vooi „Nee, vanavond niet." „Hè, waarom nou niet?" bedelt hij, grijpend naar haar hand, die zachtjes terugtrekt. „Omdat het me te gauw is. 'k Moet er eerst een nachtje over slapen" zegt ze half spottend, half in erns „Morgenavond dan?" „Goed." vervelende, kinderacn- daar aldoor onafge- raam te gaan staan kijken", denkt Bep geërgerd, als ze weer binnen gaat. Ze is helemaal niet opgetogen. Ze is zelfs in het minst niet blij al leen blij, dat ze nog tot morgenavond tijd heeft om na te denken. i Wordt vervolgd* HEUVEL WIJNHANDEL im >MR. KRALINGSEWEG 293 GRIJP HAAR BIJ HAAR STAART! Devaluatiel Onze gulden la 30 pet om laag! Het leven 1 s al moeilijk; nu zal 't nóf moeilijker worden. De strijd om het bestaan I s al zwaar; j zal hjj nóg zwaarder worden. Je moet, als bejaard mens, maar van je pensioen of van je rente moeten le ven! Trek de buikriem wéér maar wat strakker aan. De buitenlandse producten zullen duurder worden, de woninghuur gaat 15 pet omhoogen je pensioen of rente blijft gelijk. Heus, het zal voor velen moeilijk worden. Toen 'k daar over nadacht, kwam mij de geschiedenis van Mozes bij de bran dende braambos voor de geest. Daar wordt Mozes door God geroepen tot do grote taak het volk van Israël uit Egypte te leiden, maar hij maakt bezwaar op bezwaar. Die taak is ook zo moeilijk. Iraël is een lastig volk, Farao een ge vaarlijk heerschapneen, Mozes be gint daar liever niet aan. Maar God zegt: „Wat is er in uw hand? En het antwoord luidt: „Een staf". Na tuurlijk. want Mozes was een herder. Hij hoedde de schapen van Jethro. De staf was dus het symbool van zijn werk. OoK het symbool van de taak, die hij nü van God ontvangt: Hoeder van de schapen Israels. God zegt: „Werp hem ter aarde". Mozej doet het en de staf wordt een slang. Mozes moet deze les leren: Wie een hem door God gegeven taak wegwerpt komt in de nood! Is 't zo niet bij ons allemaal? Wij zijn geschapen naar Gods beeld en gelijkenis en kregen daarbij de taak dat beeld in dit leven uit te dragen. Maarwij hebben de gehoorzaamheid aan God op gezegd. Daardoor zijn wij in de nood ge komen. Wij zijn geestelijk gede valueerd! „Wij derven de heerlijk heid Gods". Gevolg: nood, angst. God ziet de angst van Mozes en zegt: ..Grijp haar bij haren staart" Ex. 4:4. Dat lijkt erg dwaas Een slang moet j® niet bij de staart grijpen maar juist ach ter de kop. De staart is het verkeerde eind. Als je 'n slang bij de staart grijpt buigt zij haar lenig lichaam om en heb je de dodelijke beet te pakken eer je 't weet. Natuurlijk weet God dit ook wel. Maar hij wil Mozes zeggen: Pak haar maar niet bij de kop. je kunt dit monster !ooh niet de baas worden in eigen kracht, maar pak het bij de staart. d.w.z. in vol komen vertrouwen op de kracht van Mij, die U deze opdracht gaf. In vertrouwen, dat Ik het wonder doe en ge niet gebe ten zult worden. God is de God van het wonder! God kón beginnenn bij het verkeerde eind. En Hij doet het ook! Als Hij gaat wer ken aan de verlossing van de gedeva lueerde mensen brengt Hij Zijn zoon m de wereld, niet in de majesteit van do hemel maar ..in de gelijkheid des zondi gen vleses" En het gaat met die Zoon naar Golgotha, naar de dood. Dat lijkt het verkeerde eind. maar dat is de juiste daad, want als Jezus Chris tus gestorven is. Is de zonde der wereld verzoend en de grote nood verdwe nen. zodat op de Paasmorgen de engelen zezgen: .Vreest gijlieden nietGod is de God van het wonder. Die door het offer van Zijn eigen Zoon de geestelijk gedevalueerde mens weer opheft en her stelt in zijn vorige waarde: „Nu zijn wij kinderen Gods!", zo roept de Apostel Jo- han g«- nog te kunnen laten lopen. Dit split is afgewerkt met een overslag en het is heel modern om langs de gehele mid- denachternaad een knoopsluiting te ma ken, waarvan dan de onderste drie niet ?ten worden. Maar elk mode heeft tegenstellingen en dus worden er ook heel wijde, zelfs cirkelvormige rokken gedragen. Dikwijls ook is het model r de heupen, maar geven op zij ingezette groepen waaierplooien de wijdte. Het schijnt wel, dat er nimmer genoeg stof gebruikt kan worden. Enorme kra gen garneren de japonnen en mantels. En dat is een van de hulpmiddelen, we onze garderobe up to date kunnen maken. We kunnen bijv. een Schotse ruit nemen en daar een kraag welke één zijde overgaat in een zeer lange shawl, maken. Deze kan, als we nog wat mantelstof hebben hiermee afge- biest worden. Een dwaze gril achter op de mantel een zak te dragen. Ben gevaarlijk experiment, dat een tengewone coupe vereist. Maar we 1 nen wel het grapje uithalen om op lange brede shawl een zak te maken. De hoedjes zijn ook iets, waar we extra op moeten letten. Er zijn twee dellen, die werkelijk een nieuwe vondst zyn, toegegeven, dat beide geïnspireerd zijn op een ver verleden. Het zijn de grappige Napoleontische steekjes, van zwart velours, beverbont of soepel vilt de parmantige torende modelletjes, die met een nauw kapje om 't hoofd slui ten en juist boven de kruin met spiraal omhoog cirkelen. Pierre Balmain creëerde een middagjapon van goud la- mee met zwart fluweel, waarbij zo'n hoog gevalletje buitengewoon staat. Gisteren was ik getuige sprek tussen twee gepensionneerden Er was iets van bitterheid in de opmerking: „Ja. wat doen wij hier ook nog? Als je je pensioen haalt zien ze je aan alsof ze zeggen willen: „Ben jij nóg niet dood? Wanneer raken wij jou kwijt?" Maar er was er ook één die zei: „Och, God heeft steeds voor mij gezorgd. Hij zal 't ook verder wel doen Als we gaan rekenen komen we er niet. maar we doen beter onze zeeeningen te tellen". Ziet U. de eerste staat alléén in het leven Vandaar de angst, de wrevel De tweede staat niet alleen, maar heeft Verbinding met God, Die wonderen doet Vandaar de rust: Hij zal voor mij Wie dót weet is een rijk mens! Neen. die zit niet met de handen over elkaar, maar die pakt het leve- in de n leven van eerd is. Hij gaat niet alleen door 't leven. Die last is hem te zwaar". Hij gelooft in de God van het wonder. Hij weet: mensen veranderen, toestan den veranderen, waarden veranderen. God verandert niet. God blijft dezelfde! En Zijn daden zijn won- ren van genade alleen. Hij vat. evenals MozeS. op God» e v e 1, de slang bij de staart. En het wonder gebeurt: De slang wordt een staf. Een staf. die wonderen doet. Als Moze» met die staf slaat op de zee. komt er een doorheen Als Mozes met die staf slaat op de rots vloeit er water uit in de woestijn Als Mozes die staf ten he mel opheft, worden de vijanden van Is raël verslagen Moge ons volk de moeiten, de zorgen aangrijpen in de naam des He rn dan zal ook ons volk ervaren dat een God is Die leeft, een God Di® wonderen doet! wiens geestelijke devaluatie in Jezus Christus is opgeheven, wacht op de ooheffing van de wereld-devaluatie door diezelfde God. Die gezegd heeft: .Zie, Ik maak alle dingen nieuw!" Dr J. H. Kroeze hoogleraar te Kampen Opvolger van prof. Ridderbos In de gistermiddag gehouden zitting an de Generale Synode der Geref. Ker ken is tot hoogleraar in de Oudtesta mentische vakken aan de Theologische Hogeschool dezer kerken te Kampen be noemd dr J. H. Kroeze, thans lector in de Semiotische letteren aan het Univer siteitscollege te Potchefstroom in Zuid- Afrika. Prof. Kroeze wordt de opvolger prof. dr J. Ridderbos, die aan het einde van de nieuwe cursus, wegens het bereiken van de 70-Jarige leeftijd, met emeritaat gaat. Dr Kroeze, die 52 jaar oud Is, stu deerde aan de Theol. Hogeschool te Kampen en legde aan de V.U. het doc toraal examen theologie af. In 1922 aanvaardde hij het ambt van dienaar des Woords te Leidschendam. In 1923 nam hij het beroep naar Reitsum aan en in 1929 verbond hij zich aan de kerk te Dokkum. In 1947 vertrok hij naar Zuid-Afrika. Dr Kroeze stond op de voordracht met dr A. de Bondt te Den Haag-West en dr N. H. Ridderbos te Amersfoort. Dr Kroeze ver' -eeg 27 stem- ~n, dr De Bondt 12 en di Ridderbos 6 stemmen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1949 | | pagina 4