mui
cmm
Verlangzaamd tempo van liet
Europese herstel
mimm
Kiezen
Delen
5
VRIJDAG 28 AUGUSTUS 1849
RAPPORT VAN DE E.C.A.
Ongerustheid over gedaalde verkoop van buitenlandse
goederen op Amerikaanse markt
De E.C.A., de Amerikaanse Administratie van het Marshall-plan, heeft nieuwe
cUfers gepubliceerd, waaruit duidelijk blijkt, dat de export uit Europa naar de Ver.
Staten zeer sterk is terug gelopen. Het tempo van het Europese herstel is ver
langzaamd. De dollars, die de Europese landen verdienden, waren slechts toerei
kend voor de betaling van één vijfde van hun importen uit het Westelijk Halfrond.
In een desbetreffend rapport wordt ge
constateerd, dat de verkoop van buiten
landse goederen op de Amerikaanse
markt tijdens April. Mei en Juni gedaald
ls met een bedrag van 60.000.000 dollar.
Leidende E.C.A.-functionarissen hebben
uiting gegeven aan hun ernstige onge
rustheid hierover.
In het rapport wordt meegedeeld, dat
de landen van het Marshallplan dit jaar
voor 3.700.000.000 dollar meer aan goede
ren zullen invoeren uit de V.S. dan hun
export naar dit land zal bedragen.
Aanvankelijk werden „aanzienlijke vor
deringen" gemaakt, maar tegen het einde
van het jaar waren er tekenen, die wezen
op een vermindering van de vooruit
gang, in het bijzonder wat betreft de ex-
porthardel. Maar al is volledig herstel
moeilijk, het is bereikbaar, aldus wordt
opgemerkt.
In het rapport wordt de opvatting ver
kondigd, dat herstel grotendeels afhangt
van het vermogen van Europa om zich
DE WONINGTOESTAND IN NEDERLAND
Dat er, ten aanzien van de woning
bouw, de laatste tijd toch wel van een
hoger tempo gesproken kan worden,
moge blijken uit bijgaand kaartje,
waarop men duidelijk per provincie
kan zien wat werd vernield en het
aantal woningen, dat weer wordt
opgebouwd.
Overleg over Benelux-voor unie
wordt spoedig hervat
Naar aanleiding van de inmiddels
tegengesproken berichten over een bijeen
komst van Beneluxministers in Den
Haag, heeft een woordvoerder van het
dep. van Buitenl. Zaken verklaard, dat
tijdens het recente bezoek van de Bel
gische minister Van Zeeland aan minis
ter Stikker, ook het vraagstuk van de
Benelux is besproken, waarbij o.a. ver
der overleg ter bevordering van de
Voorunie ter sprakj kwam.
Overleg op ministerieel niveau is in
verband met de R.T.C. alsmede in ver
band met de afwezigheid van enkele
ministers thans practisch niet uitvoer
baar. Wel zal zo spoedig mogelijk op
hoogambtelijk niveau het overleg inzake
deze aangelegenheid worden voortgezet.
Finse stakers willen regering in
moeilijkheden brengen
De Finse premier, Fagerholm, heeft
gewaarschuwd, dat het niet uitgesloten
ls, dat de onder communistische leiding
staande stakers hun activiteit thans gaan
richten op de industrieën, die werken
voor de herstelbetalingen. Zij zouden
daarmee beogen de regering moeilijkhe
den te bezorgen op het punt van de bui
tenlandse betrekkingen. Finland moet
oorlogsleveranties doen aan Rusland. Ne
gentien van de 23 Finse havens waren
gisteren nog gesloten, t.g.v. de stakingen.
VAN DIT EN DAT, VAN
ALLES WAT
Twee Nederlandse studenten, de 23-
jarige Gijdbert de Ruiter en de 21-jarige
Jan Veensma, resp. van de Econ. Hoge
school en de T.H., kwamen gisteren Lon
den binnenwandelen. Ni'ks bijzonders
tegenwoordig? Maar ze hadden al een
tocht door Zwitserland, Duitsland, Zwe
den en Finland achter de rug en ze gaan
nog verder, want ze willen 4800 kilome
ter lopen. Tijdens de reis hebben ze ge
werkt om hun uitgaven te betalen. Er
komen ongeveer 25 Zwitsers (niet lo
pende) op 9 en 10 September naar de
Utrechtse Jaarbeurs kijken. Heinekens
bierbrouwerij in Rotterdam heeft een
nieuwe bottelinstallatie in gebruik ge
nomen en wil bovendien een nieuw soort
bier gaan maken, „pale-ale", met erg
veel alcohol. Het waterschap „De Dijk
ring Flakkee" herdenkt zijn 40-jarig be
staan op 30 Augustus met een autorit
langs de dijken. Een Nederlander heeft
zijn eigen land beschuldigd. L. Tas uit
Abcoude, die in de oorlog officier in
Engeland was, huwde er een Oostenrijk
se, die dus toen Nederlandse werd. Door
de spoedwet fTovember 1945 werd ze
statenloze en daartegen protesteert de
heer Tas. „Den Haag" wijst er op, dat
een wetsontwerp in voorbereiding is om
deze fout te herstellen. De raadgevende
vergadering van Europa te Straatsburg
(want daarheen had de heer Tas zijn
protest gestuurd) legt de brief echter
terzijde, want de agenda is al vastge
steld. De Koningin en de prinsesjes
Margriet en Marijke bewogen zich dezer
dagen vrijelijk tussen het publiek op de
poppententoonstelling in Apeldoorn. Er
zijn al een kleine 10.000 mensen naar de
internationale bakkerstentoonstelling in
DoetinChem wezen kijken. Ook daar dus
niet te klagen. Vele kleintjes maken
één grote, dacht een 32-jarige Amster
damse opperman en hij stal bij stukjes
en beetjes van de Ned. Dok- en Scheeps-
bouwmij 20 ton ijzer. Niet mis. Maar de
politie ook nietHet oudste hand
schrift, dat Limburg eens bezeten heeft,
werd een goeie eeuw geleden uitgeleend
aan een Duitser. De man overleed in
1840 en de Limburgse bibliotheek kon
naar het handschrift fluiten. Het zwierf
door allerlei bibliotheken, doorstond
bombardementen en kwam ten slotte in
Tübingen trecht. Daar haalde de alge
meen Rij/ksarohivarls, jhr dr D. P. M.
Graswinckel, het weg. Limburg is weer
compleet.
aan te passen aan de wereldconcurrentie,
om de kosten te verlagen, de verkoop te
stimuleren, de valuta-omwisselbaarheid
te herstellen en de multi-laterale handel
uit te breiden.
„Misschien vroeger dan verwacht was.
zullen de deelnemende landen voor doel
treffende aanpassingen moeten zorgen ip
hun interne economie, hun onderlinge
economische betrekkingen en in hun eco
nomische betrekkingen met de rest van
de wereld, speciaal met het dollargebied",
luidt een zinsnede van het rapport,
welke volgens sommige waarnemers een
aanduiding is van dè voorstellen, die
Amerikaanse deskundigen volgende
maand op de Brits-Canadees-Amerikaan-
financiële conferentie aan Bevin en
Sir Stafford Cripps zullen doen.
De Europese, industriële productie ligt
thans boven het vooroorlogse peil. Er
werden recordhoogten bereikt voor
kolen, staal en textiel. Volgens het rap
port kan het eerste kwartaal van 1949
het einde betekend hebben van de infla-
tje, waarmee West-Europa sedert de
tweede wereldoorlog te kampen heeft,
heeft.
Groothandelsprijzen en de geldvoor
raad in dit kwartaal verschilden niet van
de voorafgaande drie maanden of liepen
in alle E.R.P.-landen iets terug met uit
zondering van Griekenland, Turkije en
„tot op zekere hoogte" Nederland.
Vleesverdrag verhit Argentijnse
gemoederen
Toen het Argentijnse parlement 18 uur
achtereen had gedebatteerd over het
Brits-Argentijnse vleesverdrag, waren
de gemoederen zo verhit, dat de Pero-
nistische afgevaardigde Eduardo Colom
aanstalten maakte om zijn revolver te
trekken. Uitroepen als „stommeling"
„lafaard" klonken herhaaldelijk boven
het geluid van de bel uit. die de Kamer
tot de orde riep. De radicale afgevaar
digde Arturo Frondizi gaf de toon
de oppositie aan, toen hij verklaarde:
„Bij de onderhandelingen over het
drag brulden wij voor het gezicht
de gehele wereld als uwen, maar
beëindigen de bespreWngen bijna
schapen". Het verdrag is 1 Juli
kracht geworden. De ministers van finan-
Morales, ontkende, dat de regering
der Ver. Staten, zich met de onderhan
delingen zou hebben bemoeid.
Rijnaak op de Schelde had
dynamiet aan boord
In aansluiting op hetgeen reeds giste^
ren werd gemeld, wordt nog uit Brus
sel vernomen, dat de Rijnaak, die op de
Schelde bij Lievekenshoek, in de buurt
Antwerpen, in de lucht is gevlogen
waarbij vier mensen om het leven
kwamen, 30 ton dynamiet en trotyl aan
boord had. vDe luchtdruk van de ontplof
fing was zo groot, dat men niets van de
slachtoffers kon terugvinden. Verschei
dene koeien, die op het ogenblik van de
explosie langs de Schelde Jiepen te gra
zen, werden gewond en moesten wor
den afgemaakt.
Massa-arrestaties in Hongarije
Volgens de „Daily Telegraph" is de
stafchef van het Hongaarse leger, gene
raal Palefy, uit zijn functie ontzet ei
arresteerd, onder beschuldiging van „na
tionalisme".
In verband met het proces tegen de
iwezen communistische minister van Bui
tenlandse Zaken, Lazlo Rajik, die beschul
digd wordt van „Trotzkistische actie" er
spionage ten voordele van een Wes
telijke mogendheid, zouden nog 150 per-
n zijn aangehouden.
Minder belangstelling voor drankbestrijding
ZO CONSTATEREN CHR. GEHEELONTHOUDERS
(Van een onzer verslaggevers).
De belangstelling voor de drankbe-
strtfdingsactie neemt steeds meer af,
bleek op de algemene vergadering v
de Nationale Chr. Geheelonthoudersvi
eniging, welkè dezer dagen in Sneek
gehouden. Het ledenaantal is in 1948 met
ruim 500 teruggelopen en het bedraagt
thans nog ruim de helft van het aantal ii
1939, toen dit 10.000 was.
De vergadering stond onder leiding
van de heer C. J. Toebcs uit Den Haag,
wegens ziekte van prof. dr A. H. Edel-
koort. Diens openingsrede, getiteld „Er
dreigt gevaar" werd nu voorgelezen. Het
i een ernstige waarschuwing, omdat
gevaar dreigt, als voorgangers en
ambtsdragers, artsen, juristen en onder
wijzers te veel afzijdig gaan staan in de
grote strijd tegen de bedwelming van
Het jaarverslag van de secretaris, de
heer J. J. Smit, vermeldde een opleving
verscheidene afdelingen, zodat de ver
eniging misschien de moeilijkste tijd
achter de rug heeft. Pessimistisch was
de penningmeester... burg. Elgersma van
Franekeradeel. Het nadelig saldo over
1948 bedroeg ruim f2500 en wordt voor
1950 op f 3000 geschat. Een voorstel van
ds J. Henri Ledeboer, te Voorburg, die
zelf wegens ziekte afwezig was, om een
actie tot delging van het tekort te voe-
:n, werd aanvaard.
Men zal contact zoeken met de ver
enigingen voor geestelijke volksgezond
heid en het doel van de vereniging pro
pageren onder Overheidspersonen, pre
dikanten, artsen, enz. Men wil trachten,
de Drankwet gewijzigd te krijgen in die
verfris
U dan
met
zin, dat kruideniers en groentehandela
ren geen zwak-alcoholische dranken
meer zullen mogen verkopen.
Ds J. Veen te Beekbergen en di
Broertjes uit Sneek hebben nog toespra
ken gehouden. Bestuur en deelnemers
werden door het gemeentebestuur
Sneek ontvangen.
Limonadefabrikanten willen één
Nederlandse cola-drank
Enige maanden geleden heeft een
groep van Nederlandse limonadefabri
kanten een coöperatie gesticht voor de
fabricatie van één Cola-drank, genaama
„Ten Cola". Men wil hierdoor een einde
maken aan de grote verscheidenheid van
Nederlandse Cola-dranken. Gehoopt
wordt met dit standard-product de Ne
derlandse markt te veroveren: De m
delijkse productie bedraagt thans 1%
millioen flesjes. Waarschijnlijk zal deze
Cola-drank ook in. het buitenland,
name in Zweden, aan de markt worden
gebracht.
FIETST IN DE BERGEN ALLEEN MET
GOEDEREMMEN
Een jonge Nederlander, die per fiets
door Zwitserland reisde, is dezer dagen
een dodelijk ongeluk overkomen, zo
meldt de A.N.W.B. Dit vestigt opnieuw
de aandaoht op het feit, dat vele Neder
landse fietsers, die naar het buitenland
reizen, zelfs in bergterrein onvoldoends
aandacht aan de toestand van hun rem-
len besteden.
De hier bedoelde persoon moest bij
Nyon met kracht op het voorwiel rem-
daar zijn achterom defect was. Hij
sloeg over de kop en maakte een do
delijke val. Vele Zwitserse fietsers heb
ben op hun rijwiel zelfs een reserve-rem.
Wagons-Lits aan het werk, toen
rangeerders sympathiseerden
De stakende Franse employé's van de
restauratie- en slaapwagens van de Inter
nationale Wagons-Lits, zijn vandaag weer
aan het werk gegaan- Rangeerders van
het station Massena-Austerlitz waren gis
teren juist een sympathiestaking begon
nen. Zij gingen op de rails zitten om
het werk te verhinderen. De politie moest
er bij komen om hen te verwijderen. En
in Marseille had gisteren een botsing
plaats tussen 500 communistische beto
gers en de politie. De demonstratie wal
een protest tegen de uitsluiting van ar
beiders op de scheepswerven van Port
de Bouc door de werkgevers. Op deze
werven wordt reeds 59 dagen gestaakt.
De ongeveer 50 groothandelsonder
nemingen in tabak hadden -in 1948 een
omzet van f32,3 min., waarvan 24,5 pet.
sigaren, 42,9 pet. sigaretten, 28,6 pet. ta
bak en 4 pet. in andere artikelen. De
bruto-winst was 4,79 pet. van de omzet,
de exploitatiekosten warén 4,52 pet., de
nettowinst 0,27 pet.
KONINKLIJKE
HAARDENFABRIEK
HILVERSUM
Dorpen branden op W.-Java
De A.P. correspondent Cris, die thans
West-Java rondreist, verklaart, dat bei
de partijen het bestand goed nakomen er
dat volgens Nederlandse officieren ir
Bandoeng en Garoet en volgens republi
keinse officieren in Tasikmalaja voldoe
ning heerst over de nakoming door beide
partijen. Afgezien van een aantal inciden-
is er niets ernstigs gebeurd, schrijft
hij, doch voegt er later aan toe. dat de
toestand ten Zuidoosten van Bandoen;
ongustrg is door het optreden van d<
Dar oei Islam. Iedere avond en acht kan
rondom Tasikmalaja en Garoet dor-
zien branden, want de wreedste me
thoden worden door die beweging toege
past om de mening der bevolking'te ver
anderen.
De incidenten, die rondom Soekaboemi er
Tji-kampek voorkomen, zijn volgens de
correspondent te wijten aan benlden, die
niet tot het republikeinse leger beho-
Op vele punten van West-Java is
verbinding tot stand gekomen tussen Ne
derlandse en republikeinse legerafdelin
gen. Het verkeer tussen Garoet en Tasik
malaja wordt dagelijks onderhouden door
twee convooien van 100 wagens, be
schermd door gevechtswagens.
De vloothaven te Soerabaja
s en Amerika
Naar de correspondent van de „New
York Times", Sydney Grusin, volgens
Aneta uit Den Haag meldt, hebben de
Amerikanen zowel Nederlanders als In
donesiërs medegedeeld, dat zij een groot
belang hebben bij handhaving van
sterke vloothaven te Soerabaja.
meeste waarnemers ln Den Haag achten
het voor de hand liggend, dat de Neder
landse Marine daar de wacht betrekt.
DE POSITIE VAN DE KROON EN
DE UNIE
Volgens een mededeling van republi
keinse zijde hëeft de republikeinse dele
gatie reeds werkplannen klaar liggen
voor alle onderwerpen, die volgens haar
opvatting tot de inwendige aangelegen
heden van de V,S.I. behoren.
Ook de B.F.O. is hard aan het werk om
dergelijke plannen klaar te krijgen.
Het ziet er voorts naar uit, dat de In
donesische conferentie, welke te Djokja
begonnen is en te Batavia word*, voort
gezet, in Den Haag haar voltooiing zal
vinden. Beide partijen moeten het reeds
zijn over een formule, waarbij de
„Kroon hoofd der Unie" wordt.
Een woordvoerder der republikeinse
delegatie verklaarde nog, dat men de re
delijkheid inziet van het Nederlandse
verlangen om eerst het definitieve ont
werp der voorlopige constitutie ter be
oordeling voorgelegd te krijgen, aange-
Nederland weten moet, aan welke
staatsinrichting de souvereiniteit wordt
overgedragen. Dit in verband met het
XlVde hoofdstuk der Grondwet, dat
waarborgen voor deugdelijk bestuur
spreekt
Oost en West in 't kort getest
De Hoge Vertegenwoordiger van de
Kroon heeft te Soerabaja en Semarang
besprekingen gehouden met militairen
bestuursambtenaren. In Pamekasan
wordt het paleis gebouwd van het staats
hoofd van Madoera, dat f 805.000 zal
kosten en 30 meter hoog zal zijn, met
receptiezaal van zes tiende hectare
:en gevelbreedte van 40 meter
secretarie wordt ondergebracht ii
oude residentskantoren.
"GLOBE"
.SNIPPERS.
Winston Churchill, die momenteel in
Lord Beaverbrooks villa in Cap d'All bij
Nice logeert, heeft tijdens hét zwemmen
in de Middellandse Zee een zware ver
koudheid opgelopen. Hij moet enige
dagen het bed houden en zijn reis naar
Straatsburg, waar hij de vergaderingen
van de Raad van Europa weer zou gaaa
bijwonen, is voor onbepaalde tijd uitge
steld. De RCA (Radio Corporation of
America) t\eeft bekend gemaakt, dat zij
er in geslaagd is een stelsel voor kleu
rentelevisie te vervolmaken. Op de be
staande televisie-toestellen zal men, door
gebruik te maken van een omvormer, de
programma's in kleuren kunnen ontvan
gen. Voor de eerste maal na de oorlog
zullen tlalië, België en Nederland
vertegenwoordigd zijn op de Keulse Jaar
beurs, die op 28 Augustus geopend wordt.
Ons land zal levensmiddelen, schoenen,
schrijfbehoeften en vernissen inzenden
Hitiers privé-auto heeft gisteren te
Hackensack in New Jersey panne gekre
gen. Toen de koper, iemand uif Galifor-
nië, met de Mercedes 1943 een proef-
ritje maakte, begon de motor heel ordi
nair te sputteren, waarop de wagen
de hoofdstraat van Hackensack bleef
staan. Monteurs konden de auto niet
meer op gang krijgen en sleepten hem
naar een garage. De i
strijdkrachten van het Amerik. Huis
van Afgevaardigden heeft géén bewijzen
gevonden voor de beschuldiging, dat het
program voor de aankoop van B.-3f
Superforten geheel of ten dele het ge
volg was van corruptieve of begunsti
gende practijken. Hoe de vork precies
in de steel zit? De B.-36 is een product
van de Consolidated Vultee-fabrieken,
waarmee de huidige minister van De
fensie. Louis A. Jbhnson, voor zijn mi
nisterschap in nauwe betrekking stond.
Toen men van deze opdracht hoorde,
werd de minister er van beschuldigd,
dat hij zijn vroegere relaties bevoor
deelde. Dit nu. is niet waar. Norman
Greene, een Britse student, die op 10
Juli j.l. over de Russische grens
dween, is gisteren door Russische grens
wachten naar Finland teruggebracht.
Greene behoorde tot een groep Britse
studenten, die in Finland tijdens hun
vacantie aan de wederopbouw
land werken. De Japanse cc
tische vakbondsleider Jasjiro is gisteren
Amerikaans militair gerechts
hof te Tokio tot twee jaar dwangarbeid
veroordeeld, wegens „onware en afbre
kende critiek op de geallieerde mogend
heden". En tenslotte Salvatore Giu-
liano weer eens. Een patrouille, die be
hoorde bij de 2000 man sterke politie
macht. die geheel Sicilië vergeefs heeft
doorzocht naar de bandietenkoning Sal
vatore Giuliano, is bij een eenzame door-
derij in een hinderlaag gelopen. Door de
open ramen van de boerderij werd zij
ontvangen met handgranaten en een
regen van machinegeweerkogels van
Giuliano's mannen. Een politieman werd
gedood en vier anderen gewond. De slag
duurde drie uur. De bandieten wisten
zich in de bergen terug te trekken, zon
der slachtoffers achter te laten.
WAT DE SOLDATEN VERTELLEN
OVER DE CEASE FIRE.
Een soldaat uit Poerwokerto schrijft:
Cease fire begon op 11 Augustus 24
uur. Op 12 Augutvus 18 uur hadden we
weer twee gesneuvelden en 2 gewonden
Op 15 Augustus waren er 5 gewonden
Een soldaat uit Soerabaja schrijft, d.d.
17 'Augustus: Nog steeds proberen enkele
groepen de rust en orde te verstoren
zodoende is de avondklok weer op 10
uur 's avonds gezet. Gisteravond hadden
enkele Indonesiërs op de straat gekalkt:
„Belanda mesti mati" (De Hollanders
Een soldaat uit Trogong sohrijft: d.d.
19 Augustus: De toestand is hier erg be
droevend. Er is niets te merken van een
fire, wel 't tegendeel. Drie nach
ten achtereen werden we aangevallen.
Van het erf van School en Kerk
Beroepingstverk
Ned. Herv. Kerk. Beroepen: te Oos
terend (Fr.) A. Brill te Nieuw-Scheemda.
Aangenomen: naar Oud- en Nieuw-
Schoonebeek S. Euverman te Emmel-
oord; naar St. Oedenrode cand. J. G. de
Pater te Amsterdam: hij bedankte voor
Lith en Oijen (toez.).
Beroepen: te Hoevelaken J. H. Cirkel,
te Ede; te Dronrijp (toez.) P. A. Stapers
te Epe
Geref. Kerken (Art. SI K.O.) Beroe
pen: te Zoutespui A. W. Boxman te Ten
Boer.
Geref. Gemeenten. Beroepen: te 's-Gra-
venpolder Chr. v. Dam te Werkendam,
die bedankte voor Herkingen; te Pater -
son (Haledon Ave), V. St., dr C. Sten-
blok te Gouda.
Bedankt: voor Goes H. Ligtenberg te
iten" in Noord-Brabant is Lith. offi-
e gemeenten van Lith. Alem en Kes-
t dorpje kreeg vrijwel geen oorlogs-
i pastorie en dwong de predikant zijn
i Dinth
van belang, c
eigen kerkgebouw hu:
hebben. Lith is een arme
.regionale commissie dt
voor het Zuiden en de 1
tiecommissie hebben alle
dorp te helpen, met als
kerspel als Lith is he
i gebruik kan
een pastorie,
tndere gemeenten
hadden Lith geadopteerd.
Akte MB: mej E A M D Houtsm
Haag. mej H F Spijker te Amsti
heer H Schmitz te Amsterdam,
geen. Voor akte MC: mej J G t
en mej E M Reesinc)
heren J B Kistemaker te Voorburg
M Obbens te Tilburg.
Oost en West vragen
om lectuur
len verzoekt ons, nog eens de aandacht
vestigen op de „Lectuurcomn:
rk en Zending". Door middel
arbeider
ardt lec
ir gezonden aan
schillende kerker
de Ned. Hervormde Kerk (zowel de Ver.
Ned. Zendingscorporaties als de Geref. Zen-
dingsbond), de Doopsgez. Broederschap, de
Evang. Lutherse Kerk en de Suriname-zen-
ding. Men doet een beroep op alle lezers van
tijdschriften, om die na lezing geregeld door
te zenden aan een adres in Oost of West. dat
gaarne wordt verstrekt. Ook kan men hel
pen. door de kosten van een abonnement
voor zijn rekening te nemen. De arbeiders
op de vaak eenzame posten zullen er dank
baar voor zijn. Vertegenwoordigster voor het
dis trli
—bare
He«
CabeUiaustraat 3. Den Haag. tel. 55.18.23.
Zeer
leeftijd in Apeldoorn overleden ds L.
Baas, em.-predikant der Chr. Geref.
Kerken. Hij diende de gemeenten van
Apeldoorn, De Krim, Teuge en Werken
dam. In 1933 ging hij om gezondheids
redenen met emeritaat. De laatste tijd
bediende hij weer geregeld het Woord.
De ter aarde bestelling zal Maandag
te Apeldoorn geschieden.
-NAT VU AZU N^O E S f
HOE DE SCHEPEN REILEN EN ZEILEN
j
AAGTEKERK 25 te
jston n Mobile.
3rownviUe. Albi
emen. Aalsdijk 24 v
irdijk 24 v Veracruz
24 v Djeddah naar
asrah. Alcinous 26 te Belawan. A 1de ba -
in p 25 Gibraltar. Aldegonda 23 te Singa»
jre. Algorab 25 te Sao Franc du Sul. Al-
;na 25 v Rdam n B Aires. Alnati pass 25
ernando Noronha. Amstelveen p 25 Gi-
raltar. Andijk p 25 Dover. Annenkerk 25
Fremantle n Brisbane. Arendsdljk 25 v
rinldad n B Aires. Arkeldijk 24 op 780
ijl O Kaap Race. Atlas 24 te A'dam.
BACCHUS 23 v Iquique n Antofagasta. Bali
24 te Batavia. Bantam p 25 Gibraltar. Baud
16 te Batavia. Bornina 25 v Gothenburg n
Kopenhagen. Beverwijk p 25 Finlsterre.
Bloemfontein 25 v Teneriffe n Kaapstad,
lommersdijk 26 te Antwerpen. Boissevain
25 te Zanzibar. Bonaire 25 v Madeira.
miging Amsterdam-Z.
J. Z. J. Hazebroek
11
Zo. Dat valt me mee".
.Nee, ze vroeg alleen, heel gewoon,
of ik er aan denken wil, haar zo gauw
mogelijk een pakje terug te geven".
Eerst houdt hij z'n hoofd diep over
zijn bord gebogen, zodat ze niets dan
zijn zwarte, golvende haar ziet, dan
komt hij omhoog, zijn gezicht ziet rood,
zijn ogen zijn zwart, vonkend.
„Ze heeft j/ï méér gezegd! D'r valt
niet véél te vertellen, maar wét er te
vertellen, viel heeft ze je gezgd. Zo is
dat volk hier! Hou d'r maar over op!
Ze rusten niet, voordat ze je omstan
digheden uit mekaar gerafeld hebben
enkel maar om je door 't slijk te
kunnen sleuren".
Driftig neemt hij een hap, slikt, en
vervolgt: „Weet jt wat de hele kwestie
is, Bep? Ik heb grote onkosten gehad,
nu al jaren lang. Marie en ik hadden
indertijd nog een aardig spaarpotje,
maar daar is niets meer van over. Op 't
ogenblik zit ik in schulden".
De ernst waarmee hij nu spreekt is
zo dringend, dat Bep zich schaamt over
haar nieuwsgierigheid, en ze hem niet
eens recht durft aankijken.
„Versta me goed", verduidelijkt hij.
„Als ik zeg schulden, dan behoef je niet
aan grote bedragen te denken
Maar 't zijn de vele kleinigheden, die
tezamen tóch nog een zware last vor-
een te zware last eigenlijk al,
voor iemand die aan handen en voeten
gebonden is, zoals ik"
Nog v twee, drie haastige happen en
hij is klaar met eten en gooit z'n vork
naast het bord neer.
„Ik heb^al vaker gemerkt, dat er
over me gekletst wordt, de laatste tijd.
Het jaar dat ze me allemaal nawezen
n zeiden: die arme schoolmeester die
'n vrouw verloren is.... die tijd van
valse meewarigheid is blijkbaar voor
bij Nu hebben ze weer wat anders
nodig óm over te praten in deze mis
selijke kleine negorij.... Nou is het:
die schoolmeester die schulden durft
te makenBah, bah, en nog- eens
bah! Maar laat ze maar over me klet
sen!"
„De buurvrouw heeft heus niet over
je gekletst", waagt Bep eindelijk in 't
midden te brengen. „En zeker niet in
zin zoals jij 't nu bedoelt"
„Als zij het niet deed, dan deed een
ander het wél", houdt h\j verbitterd
vol. „En de sufferds weten niet, hoe ik,
het laatste jaar vooral, heb moeten tob
ben. Daarom hoop ik nu, dat jij me
voorlopig helpen wilt, en dat ik daar
door eindelijk weer een behoorlijke
kans krijg. Hoe vond je dat boek dat
ik vroeger geschreven heb?"
„Mooi", geeft ze een beetje onwillig
toe. Ze wil het niet prijzen. Er ligt al
genoeg zelfverheffing in zijn woorden,
ook zonder dat ze bewondering
spreekt
„Zo ga ik zo gauw mogelijk wéér
een boek'schrijven".
„Oók een jongensboek?"
„Ja".
Nu is er niets jongensachtigs meer
aan hem. Zijn gezicht staat streng. Er
tekent zich weer een korte, diepe rim
pel af tussen zijn samengetrokken
wenkbrauwen.
„Danken Hans", commandeert hij
kort. „Toe joh, we hebben nog méér
te doen vandaag".
VII.
't Is al over één.
Omstreeks deze tijd komt Frits Dij
kers met een grote vaart op z'n motor
fiets naar huis rijden.
Het regent, en de regendruppels
slaan kletsend tegen zijn koude ge
zicht, tegen zijn samen geknepen ogen.
Hij draagt geen motorbril, geen
hoofddeksel. Z'n natte haren slierten
plakkerig om z'n hoofd.
Ook hem heeft de ommekeer van het
weer verrast. Toen hij vanochtend om
zeven uur naar z'n werk zou rijden
zijn vader had de wederopbouw aange
nomen van een door de oorlog verniel
de boerderij, ruim dertig kilometer
hogerop toen was de lucht helder.
Hij had zijn regenpijpen thuis gelaten,
niet denkend aan de uitdrukking:
Maart roert z'n staart.... Nu moet hy
het bezuren
Zijn handen worden rood. En dit
overkomt hem niet gauw, want ze zijn
eeltig en gehard. De pijpen van zijn
bruine overall, grijs van kalkstof en
cement, druipen, zodat ook zijn voeten
steeds natter worden. Maar op z'n body
heeft hij geen last. Hij heeft z'n leren
jekker aan, die hem beveiligt, als
harnas....
't Kan hem niet vlug genoeg gaan!
Bijna als een schaatsenrijder, zo
draait en zo zwenkt hij op de hoge
rivierdijk tussen het overige verkeer
door, en hij voelt zich veel mans! Ja,
juist omdat het koud en nat is, en hij
zich tóch niet hoeft te laten verslaan,
voelt hij zich onweerstaanbaar! Z'n
motor loopt trouwens ook prima!
„Nou moest Bep bij me achterop zit
ten!" denkt hij.
Hij weet, dat ze bang is op de motor,
en eerlijk gezegd vindt hij het niet on
prettig, dat ze b?ng is. Des te gemak
kelijker valt het hem, met een beetje
durf en met een beetje bravour indruk
op haar te maken.
Hoewelop haar maak je niet
gauw indruk, of ze laat daar niks van
blijken, in elk geval Ze is heel anders,
wat dat betreft, dan Leentje, met wie
hij éérst omgang had.
Leentje liep hem achterna. Leentje
vond alles geweldig wat hij presteerde,
e vond alles goed wat hij wou
/as, uit angst hem kwijt te raken,
zó volgzaam en gedwee, dat hij haar
beu werd....
Ja, Bep is wel heel, heel anders dan
Leentje. Sinds hij met haar omgang
heeft twee maanden nog maar
weet hij wat het betekent, als je leven
beheerst wordt door spanningen.
Want laat hij zélf een wil hebben,
Bep heeft er óók een. En laat hij zélf
zijn meningen hebben, Bep heeft
de hare.Al een paar keer heeft dit
tot botsingen geleid in de korte tijd
van hun omgang!
(Wordt vervolgd)
CERONIA 23 te Singapore. Clïama 21 te
Pladjoe. Cistula 25 v Littelton n Abadan.
Cornelia 25 te Concarneau. Da Capo 26 te
Hamburg. Dalerdijk 26 te Balbao. Delft-
dijk p 25 Lizard. Depa 26 te R'dam. Drente
25 te Soerabaia. De Ruyter 25 v Blyth n
Holmsund. Duivendijk 25 te R'dam.
EDAM 25 te Antw. Eemdjjk 24 v Havana n
Ena 25 te Pt Said. Escaut 25 van
i Parijs. Esso Den Haag. 27 te Ant-
verw. Esso R'dam p 24 Azoren.
i 26 te RMam.
Pt Elisabeth. Gordias
p 25 Gibraltar.
HECUBA 25 te A'dam. Hydra p 25 Vllssingen
JAVA p 25 Perim. Jaarstroom p 25 Canari-
Jobshaven p 25 Madeira. Joh. v.
levelt 25 op 400 mijl Z. v. Suez.
KAMERL1NGH ONNES 25 te Batavia. Kei-
bergen p 20 Gibraltar. Kota Agoeng 26 te
Suez. Kota Baroe 25 v P Said. Kota Inten
p 25 Ceylon.
LAURENSKERK 25 te Marseille. Leerdam 25
te New York. Lemsterkerk p 25 Gibraltar.
Leuvekerk 26 te Calcutta. Lieve Vrouwen
kerk 25 v Calcutta n R'dam. Llnge p 24
Kiel. Loosdrecht p 25 Lizard. Loppersum
p 25 Ouessant. Luna 25 te Bremen.
MOLENKERK 25 v Antw n R'dam. Murena
Pladjoe.
NETTIE 25 te R'dam. Nieuw Amsterdam 28
t'dam n N York. Nigerstroom 25 te
'ia. Nieuw Holland 23 v Brisbane
igapore.
ODYSSEUS 25 te Venetië. Oranjefontein 25
Orpheus 25 t
Orion 25 v Hager
i Sundsvj
sabon. Overijssel pass 25
PAPENDRECHT p 25 Gibraltar. Polyphemua
5 Minicoy. Pr. J. W. Frlso 25 te R'
ns Willem V 25 te R'dam.
RANDKERK 25 te Hamburg. Rempang
Panaroekon n Semarang. Ridderkerk 25 op
660 mijl ZO Guardaful. Roelf 25 v Rouaan
n A'dam. Roepat 25 te Belawan. Rondo 24
te Colombo. Rijnland 26 te Rlo de Jan
Ruys 25 v Penang n Batavia.
SALAWATI 25 te Djibouti. Salland 25 v Lal
Palmas. Slamat 25 v Southampton n Java
Stad Dordrecht p 25 Ouessant. Stentor 21
te A'dam. Streefkerk 24 tc Cochin.
HALISSE 25 v Beyrouth n Liverpool. Ta-
wali 25 te Karlsham. Telamon 24 v Porto
Cabello n Trinidad- Themisto p 25 Scil-
lies. Theseus 25 te A'dam. Tiba 25 v Mon
tevideo n Vittoria. Titus 25 v A'dam naa
Malta Tjipanas 23 te Brisbane.
VAN DER WAALS 25 te Pt Said.
WATERMAN p 25 Daedalusrif (Rode Zee
Walenburg 25 te R'dam. Weltevreden p 25
Guardafui. Westereems 24 te Lissabon.
Westland 25 te Rio de Janeiro.
ZEELAND (KRL) 26 te Rostanura. Zuider
lis 26 v Pt Said n Java.
KAN ONZE LANDBOUW 15 PCT MEER
OPBRENGEN?
De opbrengst van het bouwland in
Nederland zou bij verbetering van de
niet-organische bemesting met 15 2f
pet kunnen worden verhoogd. Dit ver
klaart dr P. Bruin. plv. voorzitter van he:
landbouwstation en instituut voor bodem
onderzoek in Nederland, in een studie,
die vandaag te Lake Success is voorge
legd aan de afd. land van de weten
schappelijke conferentie der Ver. Naties
over de conservering en het gebruik
hulpbronnen.
Advies aan Ned. Herv.
emigranten
In verband met het destijds door de
Generale Synode der Ned. Hervormde
Kerk aan de Hervormde, naar Canada
grerende gezinnen en personen gege-
advies om zich aan te sluiten bij de
aldaar gvestigde United Church of Canada
heeft de Synode het wenselijk geoordeeld,
haar advies op breder bas-s te stellen. De
banden, sedert ontstaan tussen de United
Curch of Canada en de Reformed Church
of America, deden de Ned. Herv. emigra-
de Synode adviseren,
als gevolg van het onderling overleg met
de leiding van deze beide kerken, zich
betreft de grotere groepen aan
te sluiten bij de Reformed Church of
America, terwijl voor de verspreid wo
nende emigranten contact wordt aange
raden met de United Church.
Dit advies is thans door de Generale
Synode overgenomen en aan de betrok
ken emigranten, predikanten en kerke
raden meegedeeld. De nauwe samenwer
king bestaat uit onderlinge beschikbaar
stelling van kerkgebouwen, predikanten
financiën. Zo heeft de Reformed
Church in Hamilton IV.S.) de Nederl.
predikant P. Bruyn als „field-man" in
Ontario geplaatst, voor de geestelijke ver
zorging van alle Ned. Herv. emigranten
deze Canadese provincie. Het centraal
kerkeiijke adres is: 19 Silver Birch Ave-
(Ont.) Canada. De Herv.
Emigratiecommissie, Carnegielaan 9, Den
Haag. zal de kerkeraden van dienst zijn
bij de doorzending van gegevens en stuk
ken. terwijl aan dit bureau alle verdere
inlichtingen te verkrijgen zijn.
Geref. Synode behandelt
kleinere zaken
(Van onze speciale verslaggever)
In de gistermiddag gehouden zitting
/an de Generale Synode der Geref.
Kerken, te 's-Gravenhage. heeft ds E. L
F. Nawijn gerapporteerd over een schrif
telijk verzoek om bij benoeming van
deputaatschappen meer niet-predikanten
te benoemen. Uit het rapport bleek, dat
de ongeveer 400 deputaten hon
derd geen predikant zijn. De synode
sprak uit, dat ook onder de niet-predi
kanten zeer goede krachten zijn en met
het verzoek rekening te zullen houden-
Er ontstond enige discussie over het
rapport n.a.v. de vraag van de classis
Coevorden, of het gewenst is, aan geref.
militairen in Indonesië toestemming te
verlenen, deel te nemen aan de viering
het Heilig Avondmaal, wanneer dit
door de legerpredikanten wordt bediend
militairen van allerlei kerkelijke
kleur. Het rapport werd naar de com-
issie tefug verwezen voor nader ad-
Aanvaard werden de conclusies van
het rapport over het deputaatschap
.Overvloed van werk en werkkrachten".
Deputaten werden belast met verdere
afwikkeling van de bestaande regeling.
Het bezwaarschrift van een lid der
Geref. Kerk te Zeist tegen een candi-
datuur van een lid van deze kerk voor
de Partij van de Arbeid werd ontvanke
lijk verklaard, aangezien dit bezwaar
schrift niet eerst had gediend op da
kerkeraad van de kerk te Zeist.
Nadat nog gerapporteerd was over
enkele grensregelingen tussen onder
scheiden kerken, werd de synode door
buitenlandse afgevaardigden toegespro
ken, n.l. door ds David Walker, namens
de United Original Secession Church of
Scotland, ds P. A. Verhoef als vertegen
woordiger van de Nederduits Geref.
Kerk in Zuid-Afrika en dr S- P. vsn der
Walt voor de Geref, Kerk in Zuid-Afrika.
Namens de synode heeft prof. dr G.
Ch. Aalders ds Walker beantwoord en
de praeses, dr J. Hoek. de Zuid-Afri
kaanse afgevaardigden.
De openbare zittingen werden ver-
lagd tot Dinsdagmorgen. Gisteravond
vanmorgen hebben de verschillende
commissies hun arbeid voortgezet.
Radioprogramma voor vanavond
HILVERSUM I (301) NCRV
7.— Nieuws. 7.15 Geestelijke liederen. 7.30
ondens Philharmonisch Orkest 9— Gram.
9.15 De vergadering van de raad van Europa
tsburg. 9.35 Pop. orgelbespeling. 10.-
Radio Phllh. Orkest 10.15 NCRV-kwartet.
|.45 Avondoverdenking. U,Nieuws. 11.15
Melodieën uit vele landen. 1157 Sluiting ea
Wilhelmus.
HILVERSUM II (415) VARA
Denk om de bocht. 7.15 Regeringsuit
zending. VPRO 7.30 Drie figuren uit het
;e godsdienstige leven. 7.50 Tien voor
8— Nieuws. 8.05 Piano. 8.30 Goethe-
-nking. 8.55 Boeken, waar men wat aan
heeft. VARA 9.— Men vraagt... 9.30 Vacantia
Nederland. 10.— Buitenlands weekover-
cht. 10.15 Swing and sweet from Holly-
ood. VPRO 10.40 Vandaag. 10.45 Avondwij.
Ing. VARA 1L— Nieuws. 11.15 Gram. 12.—
Sluiting.
Wat de radio Zaterdag brengt
HILVERSUM I (301) KRO. 7.— Nieuw».
.15 Gymnastiek. 7.30 Maria ter ere. 7.45
lorgengebed. 8.— Nieuws. 8.15 Pluk de dag.
Voor de vrouw. 9 05 Sonate. 9.30 Gram.
10.Kleutertje. 10.15 Potpourri'» en selec
tie». 11.— De Zonnebloem. 11.45 Het Om-
'porkest. 12.— Angelus. 12 03 Orgelspel.
10 Land- ën tuinbouw. 12.33 Luncheon»
■t. 1255 Zonnewijzer. 1.Nederl. Strijd-
ichten. 130 Lunchconcert. 150 Film en
toneel. 2.10 Mannenkoor. 250 Boekennieuw».
7.— Kamermuziek. 3.30 Harmonie. 4— Ge
sprekken met kunstenaars. 4 10 PianorecitaL
130 Gregoriaans. 5.— De Wigwam. 6
7ram. 6.05 Wereldkampioenschappen wiel-
•ennen te Kopenhagen. 6.30 Strydkrachten.
7.Nieuws. 7.15 De vrede en de sarnen-
verking. 7.25 Het Promenade Orkest. 7 45
Voor de Nederlanders ln Duitsland. 8
iws. 8.05 De gewone man. 8.12 Gram.
Lichtbaken. 8 45 Midden in het leven.»
Klankbeeld. 9.— piano. 9 15 Zomersproeten.
10.— Operaconqert. 10.30 Wij lulden de Zon
dag ln. 11.— Nieuws. 11.15 Kwintet voor kla
rinet. 12— Sluiting.
HILVERSUM II (415) VARA 7.— Nieuw».
7.18 The Masqueraders. 8 Nieuws. 8 18 Ge-
var. progr. 9.— Philharmonla Orkest. 9.30
Waterstanden. VPRO 10.Morgenwijding.
VARA 10.30 Radlofeuilleton. 10.35 Voor da
arbeiders in de continubedrijven 11.35 Piano
duo. 12.— Gram. 12 30 Land- en tuinbouw.
12.33 Orgelspel. 1— Nieuws. 1.15 Kalender.
120 Malando. 1.45 West-Europ commentaar.
2.Aals een bonte vogelvlucht. 2.20 Am
sterdamse Polltic-kapeL 3.S'reek uitzen
ding. 4.— Komt U binnen. 4.15 Amateur*
zetten hun beste beentje voor. 4 45 Sport-
praatje. 5— Vincentlno. 5 30 Om en r.ablj
de twintig. 6.— Nieuw». 6.15 Pop. liedje» en
melodietjes.
7.— Artistieke staalkaart. VPRO Vier
vrouwengestalten. 7 46 Passepartout. VARA
8— Nieuws. 8 06 Dingen van de dag. 8 15
VARA-varia 815 Solovox. 8 45 De parad#
van de glimlach. 9 45 Soc. commentaar. 10
Stradiva-sextet 10 25 Klein beginnen Avon
turen met kinderen. 10 40 Orgelspel 11.—
Nieuws. 11.13 20 Minuten Partj» ln uw huig-
kamer. 11.40 Planoduo. 12.— Sluiting.
LT. GENERAAL SCHILLING
GAAT HEEN.
Op zijn verzoek is eervol uit 's landa
dienst ontslagen de luitenant-generaal
van het K.NIL W Schilling, met dank
voor de gewichtige diensten, door hem
vele jaren onder moeilijke omstandig
heden den Lande bewezen.
