vAn houten i/otm J mn Kiezen Delen Verhouding Kerk en Staat (art. 36 N.G.B.) behandeld 1 nieuwe leidsche courant 3 donderdag 18 augustus 1949 Het Indonesië-debat in de Tweede Kamer Van Maarseveen: Regering zal zich aan de Grondwet houden Voortzetting R.T.C. kan geschaad worden als het vuren niet ophoudt (Van onze parlementsredacteur) Wel uitermate kort en sober heeft minister Van Maarseveen de redevoeringen beantwoord, welke de vorige dag en gistermiddag in de Tweede Kamer waren gehouden. De minister bleek van oordeel te zijn, voor zijn antwoord niet meer dan drie kwartier nodig te hebben. De Kamerleden waren over deze kortheid, die daar door reeds tot een pijnlijke onvolledigheid werd, dermate onthutst, dat elke repliek achterwege bleef. Te klokslag acht uur was de vergadering begonnen en klokslag kwart voor negen stond men weer op het Binnenhof. En dit was dan wat sommigen een historische ure noemen verantwoordelijkheid voor heel deze gang van zaken rust mede op de heren Oud en Tilanus. In dit alles openbaren zich de gevolgen van het verlaten van Gods geboden. Hiermede besluiten we ons overzicht van dit laatste Kamerdebat voor de A.T.C. Deze wordt volgende week ge opend. Een nieuw hoofdstuk wordt dan opgeslagen. Wjj vrezen, dat het de ken merken zal dragen van het feit, dat het vorige hoofdstuk even onbevredigend is afgesloten als het naar zijn inhoud reeds Met nadruk betoogde de minister, dat de regering zich inzake Indonesië aan de Grondwet wil houden, doch en wij hadden de indruk, dat de minister dit mede zei aan het adres van dc heer Oud zich niet gebonden acht aan be paalde opvattingen van Kamerleden over de Inhoud der Grondwet. Dit illustreerde de minister met het voorbeeld van de vervroegde overdracht der souvereiniteit. In tegenstelling b.v. tot de heer Schouten bleek de minister van mening, dat deze zich zeer wel met de Grondwet laat rijmen. Dè Grondwet, zo zei hij, stelt niet als eis, dat de nieuwe staat een voltooide staat moet zijn met o.a. een grondwetgevende vergadering Intussen zal er, vreesde de minister, ook na de R.T.C. wel verschil van mening blijven bestaan over de vraag, of vol- doehde waarborgen aanwezig zijn voor een deugdelijk bestuur in Indonesië. Belangrijk was wel de mededeling van de minister, dat het resultaat van de R.T.C. pas kracht zal verkrijgen als de weg van art. 211 der Grondwet geheel is afgelegd. Van Ambon en de Minahassa zei de minister, dat maatregelen zijn getroffen opdat zij hun stem kunnen doen horen. Afgevaardigden uit deze gebieden kun nen als adviseurs aan de Ned. delegatie worden toegevoegd. De „negen mannen", die deel zullen uitmakei\ van de Ned. delegatie, zullen daarin een positie innemen die in over eenstemming is met het feit, dat zij tevens Kamerleden zijn. Zij behouden dan ook het recht om ter R.T.C. af te wijken van het eigenlijke standpunt der dele- gatiè. Van Nieuw-Guinea, waarvoor dogr verscheidene sprekers bepleit was, dat het noch bij Oost-Indonesië noch in het algemeen bij de Ver. Staten van Indo nesië zou worden gevoegd, zei de mi nister niet meer, dan dat de regering zich op dit punt alle rechten moet voor behouden. Van het staken van het vuren zal de regering het parlement op de hoogte houden. Voortzetting van de R.T.C. kan geschaad worden door niet-nakoming van de cease fire-overeenkomst. De minister zei in dit verband met nadruk, kennelijk aan het adres van de heer Critchley, dat een gunstige werking van de R.T.C. be vorderd wordt door een gunstige na koming van de cease fire. In dit weinig opzienbarende betoog van de minister viel wel scherp op een op merking aan het adres van prof. Ger- brandy. Deze had gezegd, dat de regeringspolitiek tot eerloosheid leidt. Hierop antwoordde de minister, dat geen politiek eerlozer is, dan die gegeven be loften miskent en die zich alleen door sentimentsoverwegingen laat leiden. Nog eens deed de minister uitkomen, dat naar het standpunt der regering de Nederlands-Indohesisohe Unie geen superstaat zal zijn. Hij beredeneerde dit met het argument,.dat in dat geval ook het Koninkrijk der Nederlanden (nieuwe stijl) dan geen staat zou zijn. Het wordt een Unie van gelijkwaardige staten met eigen organen, die echter geen overheer sende functie krijgen. Subjecten van de Unie zijn niet individuen, maar staten. Het is dan ook twijfelachtig, of naar een Uniebürgerschap gestreefd zal kunnen worden. Aan het einde van zijn sumier betoog meende de minister te kunnen vaststel len, dat het Ned. volk in grote meerder heid eensgezind is in zijn doelstellingen, al verschilt het over de wegen die moe ten worden bewandeld om het doel te bereiken. Met het gemeenschappelijk doel voor ogen, zo besloot hij, zullen de middelen gevonden kunnen worden om een blijvend samengaan van de volkeren van Nederland en Indonesië tot een his torische werkelijkheid te maken. We delen nog mede, dat in de middag vergadering nog gesproken was door de heren Romme (KVP), Schermerhorn (PvdA) en Zandt (SGP). Prof. Romme schaarde zich achter de regeringspolitiek. Door het samengaan van Oost en West, betoogde hij, wordt de wereldvrede het best gëdiend. Aan het betoog van prof. Schermer horn, dat geen nieuwe perspectieven ver mocht te openen, ontlenen we, dat deze waarschuwde tegen een behouden van Nieuw-Guinea als kolonie, ook omdat dart Indonesië zelf misschien aan belang stelling te kort zou komen. Ons belang ligt juist in een samengaan met Indo nesië. Ds Zandt was overtuigd, dat op de R.T.C. de eeuwenoude band tussen Ne- derlapd en Indonesië zal worden ver broken. De Unie is voor de republiek «Heen maar middel en geen doel. De KATPUgAZUN or Z N [Talloze vrouwen geestdriftig over opzienbarende vinding „Actief Wit" In Amerika kent men de zgn. „fan mail". Wanneer men daar enthousiast over iets is, dan gaat men in massa aan het brieven schrijven. In Nederland gebeurde dat in bescheiden mate wel eens met acteurs of radio-artisten. Ver der echter ging men niet. Maar nu bl^kt, hand te nemen. En wat heeft hu haar enthousiasme gewekt? Een nieuw was middel, waarby gebruik wordt gemaakt van een opzienbarende vinding, het z.g. „actief wit", een stof, die de was vele malen helderder en zachter maakt. De treffende resultaten van „actief wit" berusten op het effect van het z.g. „op tisch bleken", gecombineerd met reeds bekende chemische bleekwijzen en met het wasproces. Na veel onderzoekingen lukte het, i,actief wit" toe te voegen aan een zelf werkend wasmiddel, dat onder de ..Castella" (dezelfde naam van de be kende schoonheidszeep) op de markt werd gebracht. Dit wasmiddel is het, dat op het ogenblik zoveel pennen in beweging zet! (Adv.) at'" Ind. Instituut krijgt Jaarbeurs stand over de West Het Indisch Instituut te Amsterdam zal op de Najaarsbeurs in Utrecht uitkomen met een speciale stand over het Wel vaartsfonds voor Suriname en het Wel vaartsplanbureau voor de Ned. Antillen. Er komen monsters, tekeningen en foto's, maar ook citrusvruchten, cacaoplanten, rijst en sojabonen uit Suriname en aloe, fosfaat, ddvidivi en oranjeschillen, be nevens confectiewerk van de Antillen. Plattegronden zullen een beeld geven van de havenuitbreiding van Paramaribo en de aan te leggen polders. Vanzelf sprekend komt er ook een informatie bureau. Afsluitdijk in het Sloe Vrijdag Morgen hoopt men de afsluitdijk tus- m Walcheren en Zuiid-Beveland ter af damming van de Zuid-Sloepolder ge reed te krijgen. Nadat reeds eerder de dijiksluiting wegens grondverzakkingen moest worden uitgesteld zou dit Dinsdag geschieden, maar ook toen had de nemer met pech te kampen, daar door de sterke stroom een hulpbrug met inbe grip van een daarop gelegd smaalspoor, werd w<fggéspo>eLd. In het licht van vele schijnwerpers heeft men de ravage van nacht hersteld en thans hoopt men mor gen, wanneer het dood tij is, de nieuwe verbinding tussen Walcheren en Zuid- Beveland tot stand te brengen. Arbeidskracht H. M. G. gaat de laan uit Het Tweede Kamerlid Wagenaar (C.P.Nhad gevraagd een vrouwelijke arbeidskracht bij het Hoog Militair Ge rechtshof te willen ontslaan wegens haar houding in bezettingstijd. Minister Wijers heeft thans geantwoord, dat de be trokkene reeds op 30 Juli haar werk zaamheden heeft gestaakt en haar m.i.v. 1 Sept. a.9. ontslag is verleend. Dat zij begunstigend1 lid der Germaanse SS. zou zijn geweest, is niet voldoende komen vast te staan, doch enige tijd geleden zijn er andere feiten aan het licht gekomen, welke het wenselijk maakten haar ont slag te verlenen. Ied.i MUGGEN DO DAT VLIEGEN radical «»rr-» D.D.T.-POEDER De verjaardag der Republiek HattaHet moet gauw gebeuren of we doen het niet Uitgebreide vieringen in vele hoofdsteden Wanneer de Ronde Tafel-conferentie niet binnen enkele weken tot een definitief resultaat zal leiden en er geen overeenkomst tot stand komt, zal dit nimmer ge beuren. Wij moeten zo spoedig mogelijk tot de overdracht der souvereiniteit komen, aldus heeft Moh. Hatta gisteren verklaard by de viering van de onafhankelykheids- erklaring der republiek in de grote zaal van het Minervapaviljoen te Amsterdam. Hatta, die met een geestdriftig applaus begroet werd, verklaarde, dat hij ont roerd was nu hij deze dag kon vieren temidden van sympathiserende Indone en Nederlanders. ..Reeds 20 jaar geleden, toen ik ook in Nederland was zelfs in Den Haag veroordeeld ben wegens mijn strijdlust, was ik er van overtuigd, dat de verkrijging der onaf hankelijkheid voor Indonesië slechts kwestie van tijd zou zijn. Nu is het zelfs geen kwestie van tijd meer." ,.Dit jaar moet Indonesië een vrij land worden, maar deze vrijheid heeft geen .vanneer zij niet tevens sociale recht vaardigheid brengt. Het werk, dat ons nog wacht, is misschien nog veel zwaar der dan de strijd, die wij hebben gestre den. Nu moeten wij zorgen, daj ons ideaal: Vrijheid, welvaart en rechtvaar digheid, werkelijkheid wordt-" De premier van Oost-Indonesië, Ide Anak Agoeng gde Agoeng, zeide, dat de 17de" Augustus voor het gehele Indone sische volk een bijzondere dag zal blij ven, Indonesë moet een eenheid vormen met één taal en één ideaal. De voorzitter van alle Indonesische verenigingen in Nederland, Soeriadi. hield nog een rede en met een minuut stilte werden alle gevallenen herdacht. De bijeenkomst werd geopend met het Indonesische volkslied en de zaal getooid met rood-witte vlaggen. De her denking werd besloten met muziek dansen. Nederland is de zondebok, volgens Soekarno. Te Djokja sprak Soekarno o.m: Indonessche kwestie is geen aangelegenheid van Nederland. Tot nog toe troffen de Nederlanders maatregelen, die eigen pr.estige en moreel benadelen. Door deze maatregelen is er in Indonesië thans wanorde, en er is daardoor eer bloedbad aangericht. Het valt niet tf verwonderen, dat de strijdende jeugd var Nederland zich nu afvraagt, wat eigen lijk de bedoeling is van de oorlog, dit de Nederlanders voeren." Daarna ver klaarde hij met stemverheffing, dat hij de Nederlanders niet haat en hen zelfs bemint als zijn medemensen, doch dien het geweer en het kanon gebruikt worden om vrede te scheppen, is hij ge noodzaakt zich te verdedigen met alle middelen, die hem ten dienste staan. Volgens de begrippen van politiek fatsoen mogen de partijen niet overgaan tot militaire ondernemingen en ook geen politieke woelingen veroorzaken. Het zal afhangen van de politieke status quo of de staking van het vuren een succe In Den Haag. Op de reeptie in Den Haag waren var de republikeinse delegatite en die var de Bijeenkomst Federaal Overleg, namer Moh- Hatta en Sultan Hamid II de ge lukwensen in ontvangst, o. a. dr J. H. van Roijen, de oud-ministers Jonkman en Logemann, leden van het centrale secretariaat van de Ronde-Tafelconferen tie. vele leden van de Kamerfractie der Partij van de Arbeid, vertegenwoordigers dér Vereniging Nederland-Indonesië, enz. Dr Mansoer verscheen in nationale kleedij. Er was een bloemenmand van de ambassadeur van India, Mehta. Evatt spreekt te Canberra. Reuter meldt dat in Canberra de Australische minister van buitenlandse zaken de receptie van de republikeinse gezant Oesman, bezocht. Hij zeide. dat Australië vrienden wil zijn met de Indo- rs, evenals met de Nederlanders. Hij sprak Oesman aan als excellentie, waar- men een erkenning zag van mr Oes- n als gezant der republiek. Neder landse diplomaten waren aanwezig. Te Karachi is, volgens A.P., de dag ge vierd met een receptie ten hqjze republikeinse vertegenwoordiger Idham. gouverneur-generaal Khwaia Nazi- moeddin. Premier Liaquat Ali Khan, de minister van buitenlandse zaken, Mo hammed Zafarulla, ministers en buiten landse diplomaten waren aanwezig. Te Londen verklaarde de republikeinse vertegenwoordiger Soehandrio. volgens Reuter, dat de tegenwoordigheid van de Nederlandse buitengewoon en gevolmach tigd ambassadeur, mr A. W. C. baror Bentinck van Schoonheeten een bewijs is, dat de viering van de onafhankelijk heidsverklaring niet meer beschouwd wordt als omwentelingsgezinde actie- Te Batavia verklaarde de Hoge Ver tegenwoordiger van de Kroon, volgens AF-P-i dat hij gaarne tot de viering van de dag zou hebben bijgedragen door het hijsen van de rood-witte vlag toe te staan. Zekere gebeurtenissen in Midden- Oost-Java hebben echter intrekking van dit verbod onmogelijk gemaakt Hij hoopte, dat de „Indonesische nationale feestdag volgend jaar met enthousiasme in een vrij en onafhankelijk Indonesië gevierd zou worden." Op de receptie te Batavia was dr Koets aanwezig. Te Solo hebben afgevaardigden van de republikeinse troepen aan de viering deelgenomen. Acheson speculeert op Duitse „ondernemers-vrijheid" Gezond verstand he-*' het by verkiezingen gev.' Op een persconferentie heeft Dean Pcson medegedeeld dat de Ameri kaanse regering, de uitslag der West- Duitse verkiezingen verwelkomt als gem lv"?id net gt n-J verstand". Door misbruik van r'omi-e vrijheid, moeten de Duit sers de Westelijke mogendheden echter niet van zich vervreemden. Hij hoopte, dat Duitsland lid zou kunnen worden van de Raad van Europa. Het li<?t bedoeling, dat de Duitse regering mid den of eind September tot stand zal ziin gekomen en dat dan het bestaande Amerik. militaire bestuur veranderd zal zijn in „hog® commissie. Hij juichte de uitslag verkiezingen toe, aange zien de Duitsers blijkbaar besloten zijn het econom!c"-he vraagstuk door middel var „onderneme-cvrijheid" pp te lossen. Bedell Smith officier Atlantisch Pact? Truman zou de mogelijkheid overwe gen een hooggeplaatst Amerikaans offi cier te benoemen bij de militaire orga nisatie in het kader van het Atlantisch Pact. Dit zou dan gen. Walter Bedell Smith worden, de ex-ambassadeur Moskou. GLOBE" SNIPPERS Het begon zo: In het Italiaanse La Spezia passeerden twee vrachtauto's elkaar. In de ene wagen zat een klein jochie naast de chauffeur. De jongen stak zijn tong uit tegen de bestuurder ■an de andere auto. Remmen knarsten en net een grote zwaai keerde deze zijn wa- ;en en zette een achtervolging in op de vrachtwagen-met-het-jong-van-de-tong. Hij passeerde, remde opnieuw en dwong de auto met de belediger te stoppen. Uit beide cabines stormden drie inzittenden daar midden op straat in La Spezia begon tussen de zes mannen een wild ge vecht. En eindelijk hadden de tempera mentvolle heren elkaar zover afgetuigd, allen door de omwonenden van de straat werden gehaald in bewusteloze toestand en later met vrij ernstige ver wondingen naar het ziekenhuis gebracht moesten worden. Daar liggen ze dan nu. Behalve de kleine jongen, die zijn tong uitstak, want hij bleef wijselijk in de ca bine. De „Rode Ster", dat blad van het Sowjetleger, is niet weinig hatelijk te genover ons. Het schrijft, dat Montgo mery onlangs niet naar Nederland kwam de tulpen te bewonderen, maar: „da gelijks lieten Re Hollanders hem toespra ken houden, waarin hij opriep tot verho ging i de Sowjet-Unie bekladde. Deze veldmaar- schalk berispte Nederlandse omdat zij zijn aanwijzingen op industrieel gebied niet hadden gevolgd. Hij deed zulks als een generaal op zijn eigen slag veld". Om deze bittere pil, waarover wi. allemaal „zeer terneergeslagen" zijn, zit toch nog een gesuikerde huls, want, zegt „Rode Ster", het Nederlandse volk is wel wijzer en het zal niet toelaten, dat het door Nederlandse militaristen bedro gen wordt en het wil vriendschap er vrede met Rusland". Kijk, en dat weten we dan ook weer. En Peter Lorre, de acteur, gaat zoveel schrikwekkende ge zichten trekken in de televisie-uitzending van 27 Augustus, dat de BBC de ouders gewaarschuwd heeft, hun kinderen bij tijds naar bed te sturen. De vliegende huisvrouw, mevr. Richarda Morrow-Tait, is gisteravond uit Canada op het vlieg veld van Keflavik op IJsland geland. In de Ver. Staten zouden 800.000 vrouwe lijke alcoholisten zijn en elk jaar zouden er nog 120.000 by komen. China beschuldigt de Britten van vijandelijke actie De Chinese nationalistische regering heeft gistere -n protestnota ve-- kl?--^ H-* J» p-:'« marine de Chinese souvereiniteit sdhond, toen zij de „Ame thyst hielp ontsnappen. Volgens de no'a nam de „Concord", „een zeer oor]" Mige houding" aan, toen het sch:- 31 Juli j.l. de Jangtse om t'e ..Amethvst" te heipén De is op de Britse ambassade te Kanton overhadHet protest srmerkt van schending der Chines° territoriale souv°—,":t»!+ en eist, dat dergelijke in cidenten niet meer vullen voorkomen De terugontvangen Amerikaanse dividendbelasting Minister Lieftinck heeft de inspecteurs van belasting gemachtigd de terug ontvangen 15 procent Amerikaanse dividendbelasting niet in de inkomsten vermogensbelasting te betrekken. Kon. Erk. PITMANSCHOOL PLANTSOEN 65 TEL. 26558 HOE DE SCHEPEN REILEN EN ZEILEN J Vera Cl Minikoy Aldabi 17 v Mo-ntevideo. Alkald 17 te Suez. Alnatl 17 te Rio de Janeiro. Aludra p* 17 "Kiel. Amsteldiep p 16 Perim. Amsteldijk p 17 Minikoy. Arendskerk 17 Suez kUstra 17 Padra BALI 17 te Pt Swettenham. Blitar 17 v Aden Batavia, Bree Helle 17 te Rdam. CERONIA p 16 Sabang. Congostroom 17 van Lagos n Port Gentil. Cottica 17 te Para maribo. x DELFLAND p 16 Finisterre. 20 te Adam vw. Dordrecht 17 v Dakar n Liverpool. ESSO R'DAM 16 v Aruba n R'dam. FARMSUM p 17 Brunsbuttel GADILA 17 te Mirl. Groote Beer 17 op 129 mijl Z v Kreta. Het Nederlandse merk met Wereldreputatie Pto Cabello n Curacao. 17 te Barranquilla. Hermes 17 te Cur Hestia p 17 Dungéness. Hugo de Groi v Lorenzo Marques n Golf van Mexico. INDRAPOERA p 17 Sagres. JAVA p 17 Kaap del Armi. Joh. v. Oldei barnevelt 17 op 1300 mijl ZO Kaap Gua daful. Jupiter 17 te FFamaguesta. KERTOSONO 17 te Batavia. LISSEKERK 17 v R'dam n Hamburg. Lut- terkerk 17 te R'dam. MANOERAN 1 v Stam n Los Angeles Meer kerk 17 v Marseille n R'dam. Meliskerk 18 te Durban. Modjokerto 17 te Singapore. Murena 17 te Singapore. NIJMEGEN 1 v Casablanca n A'dam. OMALA 16 v Pt. Said. Overijssel 17 v Port Said n R'dam v Havre op de Hum 17 v Suez Pr Willem van Oranje 17 te R'dam. REMPANG 17 v Dongate n Macassar. Roe- biah p 17 Dungeness. Ruys 18 te Singa pore. Rijnland 18 te Bahia. SARANGAN 17 te Singapore. Sibajak 18 Belawan Slamat 18 te R'dam. Sloterdljk 17 te Halifax. Stad Arnhem 17 v Vlaar- dingen n Gdansk. Stad Maastricht p 7 Gi braltar. Stad Schiedam p 17 Lundy Island. Stuyvesant 17 te Barbados. Sunetta 15 Miri. TERNATE 15 te Durban. Tiberius 17 te I Cardona. Tosari 17 v Singapore n Java. UTRECHT 17 te Khorramshar. VAN HEUTSZ 14 te Hongkong. Van der emsdijk 15 te Philadelphia. ils 17 te ang. Van 't Hoff 17 te nenburgh 17 te R'dam. WATERLAND 17 v Isheos n i iden 18 te Djeddah ZIJPENBERG pass. 17 Sagres. 'dam. Welte- J. Z. J. Hazebroek „Zé is lelijk", geeft Wim toe. „Ze is al over de veertig. Maar alles i's beter dan niets. En ik. zit nu zonder.... En in de tweede plaats, ik zit zonder geld bovendien. Ik.... nee! ....ik kan 't zo met de beste wil van de wereld niet meer klaar spelenHij schudt z'n hoofd, heftig. „Zie je", zegt hij dap, „als ik maar vast tien jaar verder was, dat de kinderen zelfstandiger waren. Nu moet ik hulp in huis hebben en ik kan geen hulp meer betalen". Méér zal ik wel niet hoeven zeggen, overweegt Wim. Nu wacht hij de reac tie af, en onderwijl glijdt zijn blik door het donkere achterhuis, waarin zich slechts een enkel raam bevindt naast de W.C. deur nota bene! „Waarom leven deze mensen toch zo primitief?" vraagt hij zich even af. „Niet om redenen van financiële aard. Kooiman heeft tijden meegemaakt waarin hij méér verdiende dan vijf schoolmeesters by mekaar. En kijk 'm daar nou zitten! Een ouwe gelapte manchester broek.daarbij een vest en een jasje, die Wim zelf indertijd afdankte en hem heeft overgedaan. Maar daarboven een typische kop: ver weerd, gegroefd, met om de smalle mond lijnen die een groot gevoel voor humor aanduiden.... een humor ech ter, die gemakkelijk scherp en gevaar lijk kan worden. In z'n hart is Wim bang voor z'n schoonvader. Hij is blij, dat deze zwij gend voortgaat z'n pijp te roken. Van hem wendt Wim de blik naar zijn schoonmoeder. Die vindt iets al gauw erg, en ze heeft daarbij een goedhar tige aard „Wat doet Bep tegenwoordig?" vraagt Wim. „Ananet wat ik dacht", valt vader Kooiman in de rede. „Bep?Die is nou, laat es kij kendrie maanden.... ja, al drie maanden is ze nou in betrekking bij die nieuwe dokter die we hier hebben, dokter van Asperen...." „Zo zo. Bevalt het haar daar?" ,,'k Geloof het wel.is 't niet, Kpes? Ze zegt 'r nooit zo veel over Weet je dat ze verkering heeft, de laat ste tijd?" „Ja, 'k heb ervan gehoord", ant woordt Wim. „Wat is het voor een jon gen?" In plaats van z'n vrouw geeft nu Kooiman antwoord. „Heb ik er dat niet bij verteld dan?" zegt hy. „Ken je Dy - kers, de aannemer? 't Zal wel niet Maar daar is het een zoon van, Frits heet hij...." „Zo zo", zegt Wim hierop langzaam. ,,'k Hoop van harte, dat ze gelukkig met hem wordt Hy kijkt op de koekoekklok die aan de muur naast de bedstee hangt. Bijna half vierhij moet voortmaken. Wie weet hoe lastig Tineke wakker is ge worden intussen. „Jullie begrijpen toch wel waarom lk kom?" vraagt hij nu. „Ja ja.zeker om te vragen of Bep je wil helpen". „Juist!'k Doe het noodgedwon gen hoor, laat ik er dat bij zeggen' houdt Wim vol. „Het stuit me ver schrikkelijk tegen de borst, om gratis hulp te vragenMaar al is 't maar voor de eerste weken. Het gaat ten slotte om jullie kleinkinderen, de kin deren van haar zuster...." pleit hij. Het laatste argument weegt inder daad zwaar. „Ach, ja.... die stakkers", zegt moeder Kooiman meewarig. „D'r is nou toch wel iemand by, zeker? Je hebt ze toch niet alleen thuis gelaten?".... „Een dochtertje van de buren, een kind van zestien jaar, helpt me zo'n beetje door deze dagen heen. Maar.." „Nee", vindt de vrouw hoofdschud dend, „dat is nikseen kind van zestien jaar, nee hoor, dat gaat niet. Wat zeg jij, Kees...." ,,'t Doet er weinig toe wat ik ervan zeg", meent Kooiman. „Wat zrl Bei zeggen?Dat lijkt me belangrij ker!" In de toon van zijn woorden meent Wim een duidelijke toespeling te ho ren op de mogelijkheid, dat Bep zich nog beledigd voelt en dat ze niet zal willen komen, nadat hij' haar vroe ger heeft afgewezenMaar voor toespelingen mag hy nu niet gevoelig zijn. Thans gaat het om daden, om be sluiten. Hij staat op. „Vragen jullie het haar in elk ge val?" „Natuurlijk. Daar kun je op reke- jien". Vader Kooiman staat eveneens op. ,,'t Is een moeilijke tijd voor je, joh. Niet alleen voor jou trouwens.... de oorlog heeft nog heel wat méér ellen de veroorzaaktLaten we niet ver geten, dat je ook veel van je moei lijkheden aan jezelf hebt te wijten. Wij staan altijd klaar om je te hel pen. Maar je wilde niet. Je lijdt aan de kwaal waar geloof ik alle school meesters aan lyden: je bent eigen wijs Wim vindt niet zo gauw een krach tig, overtuigend antwoord. Hij is trouwens al blij, dat hij deze zware gang zo goed als achter de rug heeft hij krijgt haast nu. Kooiman vergezelt hem tot op dc weg. Hij verwacht, dat z'n schoon zoon hem geld te leen zal vragen. Hy heeft er al op gerekend. Z'n porte feuille weet hij in z'n binnenzak... Maar Wim Zwart is te trots om t< vragen m Twee dagen later, als hij even na vieren met Hans. die in de eerste klas zit, uit school komt', ziet Wim Zwart dat er een damesfiets staat tegen de erker van zijn huis. „Bah, wat is dat nou weer voor visite!" denkt hij geërgerd. En 't komt dat eerste moment niet eens in hem op, dat het z'n schoonzuster wel we zen kon, (Wordt vervolgd) Geref. Oecumenische Synode Gemeenschappelijke wijziging aanbevolen (Van onze speciale verslaggever) De Gereformeerde Oecumenische Synode heeft gisteren nog een vrij langdurige be spreking gevoerd over het rapport van commissie III, inzake de verhouding van Kerk en Staat en het daarmede samenhangende vraagstuk van de formuleringen, die artikel XXXVI der Confessio Belgica daarover geeft. De commissie had over deze materie een tweeledig rapport opgesteld, waarvan dat over de verhouding Kerk en Staat, met de daaraan verbonden conclusies algemene instemming kon verwerven. Het debat betrof dan ook voornamelijk het tweede deel en liep uit op een nieuw commissievoorstel, hetwelk met op één na algemene stemmen werd aangenomen. In de eerste van de vier conclusies over de verhouding van Kerk en Staat wordt gehandhaafd, dat de Overheid door God is ingesteld en met macht is bekleed, opdat zij binnen de haar gestelde gren zen de instandhouding en ontplooiing van het menselijk leven zou bevorderen. De tweede conclusie zegt, dat de Over heid derhalve geroepen is de prediking van het Evangelie en heel de heilige dienst van God met alle middelen haar van God gegeven te beschermen, opdat de vrijheid des gewetens om God naar Zijn Woord te dienen worde gewaar borgd en alle anti-christelijke macht, waar zy de Kerk in de uitoefening van deze haar heilige dienst belaagt, moge worden tegengestaan en verhinderd. Vervolgens wordt uitgesproken, dat de Kerk de Overheid heeft te erkennen en te eren en de volle eis van het Evangelie, zowel voor Overheid als onderdanen ge trouw dient te verkondigen, alsmede de Overheid in de gebeden moet gedenken. In de vierde conclusie wordt er op ge wezen, dat de Overheid zich heeft te ont houden van te treden in het recht en de macht van de Koning der Kerk, Jezus Christus, aan wie de gemeente en haar ambtsdragers alleen onderdanigheid en rekenschap verschuldigd zijn. De conclusies van het tweede deel van het rapport betroffen het verschil van mening onder de Geref. Kerken ten aan zien van de betekenis en juistheid van artikel XXXVI der Confessio Belgica. De commissie was van oordeel, dat de ver broken consensus tussen deze kerken zou zijn hersteld, wanneer het middenstuk dit artikel door alle kerken voortaan aldus zou worden gelezen: en hun ambt is niet alleen acht te nemen en te waken over de politie, maar ook dc prediking van het Evangelie en heel de Heilige Dienst van God met alle middelen, die haar van God gegeven zijn, te bescher men, opdat de vrijheid des gewetens om God naar Zijn Woord te dienen, worde gewaarborgd en alle anti christelijke macht, die de Kerk in de uitoefening van deze hare Heilige Dienst belaagt; moge worden tegen gestaan en verhinderd. Voorts een Tegen dit voorstel rezen ernstige be varen, o.m bij dr A. D. R. Polman (lid- Nederland), die uitvoerig het historisch inzicht ten aanzien van artikel XXXVI en het standpunt der vaderen in deze materie belichtte. Hij achtte het Schrift- bewijs in het rapport uitermate zwak en merkte nog op, dat er een scherp onder scheid dient te worden gemaakt tussen een geloofsartikel en het program van actie van een politieke party in deze. Spreker was van oordeel, dat een brede studiecommissie zich nader over dit on derwerp zou dienen te beraden. Deze gedachte vond steun bij prof. J. van der Schuit (waarnemer-Nederland) 1 prof. dr Cl. Bouma (lid-Amerika). Nog een tiental sprekers volgde. Nadat de rapporteur, prof. dr H. N. Ridderbos, de sprekers had geantwoord, heeft de Synode een resolutie aangeno men, waarin de Synode uitspreekt, d^t een gemeenschappeiyke wyziging van de bestreden woorden van art. XXXVI der Confessio Belgica in de zin, waarin de Synode in haar algemene klaring inzake de verhouding Kerk Staat sub B zich heeft altgesproken in belangrijke mate tot de eenheid en dui delijkheid van het Gereformeerd belij den aangaande de verhouding Kerk en Staat zou kunnen bijdragen. Deze resolutie zal ter kennis worden gebracht van al de kerken, die de Con fessio Belgica als belijdenis hebben aan vaard, met het verzoek aan een volgende Geref. Oecumenische Synode mededeling te doen van hetgeen in deze door deze kerken eventueel zal zijn besloten. Tenslotte heeft de Synode, na een korte discussie, aanvaard een conclusie inzake het vraagstuk „Schepping en Evo lutie", waarin wordt uitgesproken, dat de belijdenis van het historisch karakter van Genesis 1 en 2 de kerk doet verwerpen elke evolutieleer, die in haar theorie, óf God geheel uitschakelt, óf Hem van het proces der z.g.n. scheppende evolutie af hankelijk maakt, óf Hem daarin slechts incidenteel doet ingrijpen. Vandaag heeft de Synode het debat over de oecumenische samenwerking, dat Examen-dwaalwegen Bij één van de in Friesland gehou den middenstandsexamens ontspon zich, aldus Het Vrije Volk, tussen de examinator en een jonge candidaat het volgendte gesprek: Examinator: „U is zeker niet ge trouwd?" Candidaat: „Nee meneer". Examinator: „Maar U hebt vermoe delijk wel een meisje?" Candidaat: Ja meneer". Examinator: „Juist en wat doet u met dit meisje?" Candidaat: „Af en toe een eindje wandelen, meneer". Examinator: „Dat geloof lk graag, maar wat is u>v doel?" Candidaat: „Haar een zoen geven, meneer". Examinator: „Ja, dat begrijp ik alle maal best, maar ik bedoel eigenlijk of u van plan bent te trouwen. En dan zou ik graag willen weten, wie van u tweeën na het huwelijk een contract voor het kopen van een stofzuiger op afbetaling moet tekenen AFLOSSINGSTROEPEN NAAR BATAVIA Gisteren is de „Zuiderkruis" van Rot terdam vertrokken met aflossingstroepen der Koninklijke Marine, K.L. en K.N.I.L voor Indonesië. Generaal Kruis heeft het schip voor het vertrek bezocht en de Koninklijke Militaire Kapel luisterde het afscheid op. Met het schip reizen 130 rimboekisten van de Niwin en 12 op nemingsinstallaties voor gesproken brie- Aan de Hongaarse Nationale Ver gadering is het ontwerp van de nieuwe grondwet voorgelegd. Dinsdagavond werd afgebroken, voortge zet. Het vermoeden is gewettigd, dat over dit vraagstuk nog zeer belangrijke ele menten in de discussie naar voren zullen worden gebracht en het debat wel de ge hele dag in beslag zou nemen. Beroepingswerk Ned. Herv. Kerk- Beroepen: te Zetten- Andelst P. J. F. Lamens te Elspeet; ta Hien en Dodewaard G. J. Hintzbergen te Almkerk; te Raalte (2e pred.pl.) J. v. d. Molen, em. pred. te Bilthoven. Bedankt: voor Numansdorp A de Bruijn te Werkendam. Geref. Kerken. Aangenomen: naar Molenaarsgraaf-Brandwijk A- C. Hof land, cand. te Naaldwijk, hij bedankte voor Herwijnen, Leimuiden, Meerkerk, Montfoort, Onnen en Selüngen. Bedankt: voor Goënga J. E. Visser te Schermerhorn. Remonstr. Broederschap. Aangenomen: naar Zwammerdam F. Palmboom, vica ris te Leiden. DE BIJBEL IN „BASIC ENGLISH" Kort geleden is ln Engeland verschenen een Bijbel in zeer vereenvoudigd Engels, het zogenaamde „Basic English". Dit is Engels, samengesteld uit 850 woorden. Voor de Bij- itdrukkingen zijn. Natuurlijk de schoonheid van de oude vertaling. JOHANNES CALVIJNLYCEUM IN R'DAM Het bestuur van de Ver. voor M. en V.H.O. >p G.G. te Rotterdam heeft besloten, aan iet nieuwe Chr. lyceum te Rotterdam-Zuid. lat evenals de nieuwe Chr. middelbare meis- esschool op 6 September zal worden ge opend, de naam te geven van Johannes Cal- vijn-lyceum. TELIJKE VERZORGING GEREFOR MEERDEN IN ZWITSERLAND Senerale Synode der Geref. Kerken heeft via haar deputaten aan ds W. van Boeijen te Katwijk aan Zee opdracht gege- 1 in September naar Zwitserland te gaan ir de geestelijke verzorging van de daar rblijf houdende Gerefot adre die 1 bezo opgegeven tot uiterlijk 27 Augustus a.s. Zijn adres is: Zeeweg 45. Katwijk aan Zee. telefoon 2790. Personen, die geregeld bezocht zijn en die ln de laatste tijd repatrieerden, worden verzocht ook dit aan ds Van Boeijen mee te delen. BENOEMINGEN CHR. ONDERWIJS Tot onderwijzer (es): Kerkdriel (hoofd W H Verdonk), L J Jantzen te Amsterdam. Putten Ulo-hoofd J Nijenhuis), D C v d Kamp te Zwartsluis. directeur: Chr. Technische School Alphen a/d Rijn: dhr V. d. Bijl, dir. Gem. ichtsschool te Draten. A'dam, hr A K de Groot te A'dam, hr G Krans te Groningen, hr N G J Olthuis te A'dam, mej C Goudfrooy te A'dam, hr J A Arnoldi te Groningen, hr J Boots te Zuid- scharwoude, hr J L Torenbeek te Hilversum, hr C N J Visser te 's-Gravenhage, mej D E C de Zwaan te Scheveningen; afgewezen vier candidaten. Radioprogramma voor vanavond HILVERSUM I (301) NCRV Nieuws. 7.15 Ned. organisten spelen eigen werken. 7.30 Actueel geluid. 7.45 De Regeringsvoorlichtingsdienst antwoordt. 8.— Nieuws. 8.05 Programma-proloog. 8.15 Zin gende schooljeugd bij het NCRV-Jubileum. 9.10 Plaatsnamen en hun geschiedenis. 9.30 Tuineoncert 10.15 De vaart der volken. 10.35 BBC Theatre Orchestra. 10.45 Avondover denking. 11.— Nieuws. 11.15 Beroemde con certen. 11.50 Nieuw leven. 11.57 Sluiting en Wilhelmus. HILVERSUM n (415) AVRO 7.— Amerik. studenten doen Europa. 7.20 A'dams Strijkkwartet 8.— Nieuws. 8.05 In het Radio zoeklicht. 8.15 Het Omroeporkest Sam en zijn schat Hoorspel. 10.10 Mld- ummer-cocktail. 11.— Nieuws. 11.15 Engels oncert 12.— Sluiting. Wat de radio Vrijdag brengt HILVERSUM X (301) KRO. 7.— Nieuw». .15 Gymn. 7.30 Gram. 7 46 Morgengebed. Nieuws. 8.16 Pluk de dag. 9.— Het Re sidentie Orkest. 9.30 Het Symphon*te Ork. Het verhaal van de dirigent 10.10 Mu- houdt fit! 11.— De Zonnebloem. 11.35 Als de ziele lustert 11.45 Cantate „O Gottes Stadt". 12.Angelus. 12.03 Engelse en Am. orkesten. 12.30 Land- en tuinbouw. 12.33 Lunchconcert 12.55 Zonnewijzer. 1.Nieuws 1.20 Het Kareolseptet 1.50 Op de korrel. 2 Amstels mannenkoor. 220 Tutti frutti. 2.50 Vaudeville Orkest 3.16 Pianokwartet. 4 De Zonnebloem. 5.— Vacantleverhaal. 5.15 De Karekieten. 5.45 Wat het bifitenland leest 6.Amusements Orkest 6.20 Actuali teiten. 6.30 Nederlandse strijdkrachten. 7.— Nieuws. 7.15 SU klaar. Klankbeeld. 7.30 Uit het land van Hertog Jan. 8.— Nieuw» 8.05 De gewone man. 8.12 Promenade conc. 9— Sopraan en piano. 9.15 Opbouw in liefde. 9.30 Kamermuziekconcert 10.10 In de webbe der tijden. 10.25 Het Promenade Orkest. 10.45 Avondgebed. 11.— Nieuw». 11.16 Gram. 12.— Sluiting. HILVERSUM H (415) VARA 7.— Nieuws. 7.18 Gram. 8— Nieuws. 8.18 Orgelspel. 8 50 Voor de vrouw. 9— Gram. 9 30 Waterstan den. VPRO 10 Thuis. 10.05 Morgenwijding. VARA 10.20 Gram. 10.30 Voor de vrouw. Strauss en Moussorgskl. 11.10* Sealv- symphonle. 11.35 Jan Vogel en zijn accor- -orkest AVRO 12.— Zwarte Aarde Een Russisch programma. 12.30 Land- en tuin bouw. 12.33 Sport en prognose. 12 46 Piano. Nieuws. 1,15 John Renova and his mu lle. 1.45 Zweedse liedjes. 2.— Kookpraatje. !.20 Kamerorkest 3.— Ons volk ln zijn dich- ers. 3.20 Kamerorkest VARA 4— Plano. 4.30 Van twaalf tot zesUen. 5 Walsen 5 20 ïrmuzlek. 6— Nieuws. 6.15 De VARA feliciteert. 6.40 Orgelspel van Johan Jong Denk om de bocht. 7.15 Regertngsuit zending. VPRO 7.30 Drie figuren uit het Franse godsdienstige leven. 7 50 Tien voor acht 8 Nieuws. 8 05 Gram. 8 30 Het inner lijke leven 8.55 Boeken, waar men wat aan VARA 9.— Men vraagt. 9 30 RET Man oor, R'dam 10.Buitenlands week- icht. 10 15 Swing and sweet from Hol lywood. VPRO 10.40 Vandaag 10 45 Avond- ng. VARA U.— Nieuws. 11.1* Grata.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1949 | | pagina 3