Lekenspel te Noordwijkerhout
werd een geslaagd experiment
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
MAANDAG 15 AUGUSTUS 1949
„Elckerlyc" vermaant een ieder, zich voor
te bereiden op de dood
Maar „de deugd99 kan ons niet redden
(Van een onzer verslaggevers)
Tal van belangrijke factoren waren zeer zeker aanwezig, om bet experiment van
een lekenspel te Noordwijkerhout te doen gelukken. Men beschikte over een uit
stekend bruikbaar terrein, het weer van Zaterdagavond was niet ongunstig, de
spelers paarden enthousiasme aan kunnen en velen hadden de handen ineengesla
gen om goede voorbereidingen te treffen. Alleen over de keuze van het stuk rijzen
de vraagtekens.
Als vjjftiende-eeuwse
Elckerlyc een door en
Katholiek stuk. Rooms
woorden van „de stem
komst van de engel
moraliteit is
door Rooms-
'an de eerste
n God" tot de
het slot. En het
l\jkt wel of de bewerking
Engelman het hier en daar nog Roomser
dan het Middeleeuwse heeft gemaakt.
Het schijnt wel of het moderne Neder
lands nog eerder de gedachte aan pro-
faan-zijn wekt dan het Middeleeuws.
Dat klemt te meer, omdat het voor
ons. Protestanten, hard nodig is het
Middeleeuwse van een spel als „Elcker
lyc" te blijven zien, willen wij de moraal
er van op de juiste waarde kunnen schat
ten.
De inhoud
In de moraliteit treden in de plaats
van personen zinnebeeldige figuren op,
om de een of andere gedachte te ver
persoonlijken. In Elckerlyc wenst God,
vergramd over de zondige daden van de
mensen, rekenschap over hun leven. De
dood wordt als afgezant naar Elckerlyc
(dit is: ieder mens) gezonden en deze,
midden in zijn lustig leventje allerminst
voorbereid, vraagt uitstel en tracht de
dood om te kopen. Dat baat vanzelf
sprekend niet.
Dan zoekt Elckerlyc hulp bij Gezel
schap (zijn vrienden). Gezelschap zal
hem helpen was hij niet steeds met
hem? maar al spoedig herroept hij het
gegeven woord: déze reis is te lang,
biedt geen feesten en niemand keert er
Maghe en Neve, Elckerlyc's verwan
ten, laten al even gauw verstek gaan
voor deze tocht passen ook zijBij 't
Goed is evenmin steun te vinden, hoe
lief Elckerlyc zijn geld en bezittingen
ook heeft gehad.
Dan zal Deught hem toch zeker wil
len vergezellen. Daarvoor immers is het
de deugd? Ach, hoe graag zou zij het
doen. Maar uitgeput, verzwakt door
verwaarlozing zijnerzijds, is zij niet in
staat zich zelfs ook maar op te richten.
Zij kan slechts de raad geven naar
Kennisse te gaan; deze brengt Elckerlyc
op haar beurt naar Biechte. Daar ont
vangt hy het geneesmiddel Penitentie
en gesterkt door de Sacramenten voelt
Elckerlyc zich toegerust voor de grote
reis. Hij verdeelt zqn bezittingen tussen
erfgenamen en armen en, na zich aldus
van het aardse te hebben losgemaakt,
begeeft hij zich op weg.
Door deze gang van zaken is Deught
hersteld. Zij vergezelt hem met Kracht,
Schoonheid, Wijsheid en Vijf Zinnen. Nog
een laatste desillusie wacht Elckerlyc.
als aan de rand van het graf Kracht,
Schoonheid, Wijsheid en Vyf Zinnen hem
verlaten en alleen de Deught hem trouw
blijft tot in de dood.
De gehéle moraal
De moraal zou dan zijn, volgens het
programma tenminste: slechts
deugdzaam leven is de enig goede
bereiding tot de dood. Met dat alléén
Nog is Elckerlyc omringd door aardse dingen. V.l.n.r.: Vijf Zinnen, Kennisse,
Kracht, Schoonheid, Elckerlyc, Deugd en Wijsheid. Foto N. van der Horst
neer te schrijven doet men nanr ons gt
voelen echter èn deze moraliteit èn de
zonder twijfel vrome Middeleeuwse
schrijver er van toch te kort.
Wel degeiyk wqst Elckerlyc er óók
op, dat genade nodig is, wil men zalig
kunnen sterven. Kennisse stelt ons onze
verdoemelijke staat voor ogen. wy zit
ten „elcker-lyc" (iedereen) diep in de
ellende. „Biechte", dat is erkennen van
onze schuld (aan God!) doet ons hopen
op, geloven in Jezus' zoendood. Hy heeft
alles voor ons volbracht. Wanneer wq
dat mogen weten, gaan wij inderdaad
de „deugd" betrachten. Niet echter
de deugd, maar uit dankbaarheid!
Niet eens mens of heiligen hebben wij
Leidse Reddingsbrigade had in
Katwijk veel succes
De volgende leden der Leidse Red
dingsbrigade hebben Zaterdag te Kat
wijk met succes deelgenomen aan de 1500
meter zeeprestatietocht, welke was uit
geschreven door de Katwijkse Reddings
brigade. Zij behaalden allen het diplo
ma, n.l. de dames mej. S. van Ameron-
gen, A. v. d. Broek, S. Flippo, R. v. d.
Hoeven, L. Neijenhuijs, P. M. Rijsbergen,
N. G. de Vries. R. Zandvliet en mevr. J.
E. S. van Helden-Blok en M. H. C. Val-
lentgoed-v. d. Reijden; de heren: J.
Broekhuijzen. J. van Dijk, F. Kamphues,
D. Kuiters, S. Linschoten, W. A. F.
Marijt, J. Marijt, W. Marijt, D. Ossevoort,
L. Plug, D. Stokkel, A. van Velzen en A.
G. C. van Wijk. Twee leden konden door
kramp en golfslag het einde niet berei
ken en zijn uitgevallen.
BURGERLIJKE STAND VAN LEIDEN.
GEBOREN: André, z van J Honsbeek
en A Thiel; Jeannette N. d van J G Wijn
beek en M v d Molen; Hendrika C M, d
van G J Verhoeven en J M A v d Lin
den; Jan. z van J v d Kaaij en G Jan
sen; Freddie, z van W de Wit en S
Blom; Emma. d van J Stijder en G Riet
veld; Cornelis N, z van C Kuijt en "I
van Duijn; Johanna C J, d van J C Ver
hoog en J Kemner.
OVERLEDEN: G Francken, wed. var
J de Bruijn,81 j; N van Leeuwen, d, 29 j
G Bloed, huisvr van P Treur, 32 j; H M
de Winter, vr, 73 j.
Victoria Regio, Lotus e.a.
bloeien
Vanavond en mogenavond bloeien
in Hortus de Victoria Regia, de Lotus
en de tropische waterlelies. Een be
zoek is deze twee avonden dus wel
zéér de moeite waard! Men kan in de
Hortus terecht van 9 tot 11 uur.
Alphen ann den Rijn
Burgerlijke stand
GEBOREN: Jan, z. v. J. Turken e
A. Bontenbal; Wilhelmina, d. v. B. Borre-
man en A. Brec-veld; Herman H., z. v
J. Boot en A. v. d. Graaf; Gerardus,
G. Cramer en W. C. v. Leeuwen; Beatrix
A., d. v. A. van 't Hoff en B. van Arkel;
Willem C„ z. v. W. C. Zijerveld en N. de
Vos; Grietje, d. v. G. Sijpestein en N.
Hoek.
ONDERTROUWD: K. Graveland. 28 j..
Waddinxveen, en K. H. Verseput, 24 j.;
P. Bezemer, 23 j., en T. v. d. Ster, 28 j.
GETROUWD: F. A. Bahlmann, 28 j en
E. J. Bos, 24 j.; Ridzert Groen, 29 j., en
L. Koorn, 28 j.
OVERLEDEN: C. F. Hauer, 59 j.
Ter Aar
Nog eens achter slot.
De hier welbekende A. V. werd te
Nieuwveen door de politie aangehouden
en achter slot gezet.
Clandestien geslacht?
Door het in Haarlem aanhouden van
een slager werd door de C.C.D. gecon
stateerd, dat er in het export- en gros-
sierderijbedrijf v. d. P. alhier clandes
tien werd geslaaht. Nog dezelfde nacht
werden de vijf gebroeders v. d. P. inge
sloten. De volgende morgen werden vier
hunner weer in vrijheid gesteld. Het
onderzoek duurt voort.
Een onderscheiding.
Aan de wachtmeesters der rijkspolitie
8. Spruijt en G. J. Wijzenbroek alhier
werd toegestaan, het oorlogsmobilisatie-
krruis te dragen.
stervensure nodig,
schuld te bekennen God zelf. Niet
een ding of een eigenschap (de deugd)
moge ons geleiden slechts Gods ge
nade, ons geschonken door Jezus' ster
ven. Alleen zo is God waarlijk God.
Uitstekend spel.
Wie zó de opvoering van Zaterdag
bijwoonde of de herhaling er van van
avond meemaakt, mag dan toch van
een mooie avond spreken. Want de spe
lers hebben er iets goeds van gemaakt.
Zodat niemand spijt behoeft te hebben,
zich in de Middeleeuwen te zien ver
plaatst. Noordwijkerhouts initiatief jui
chen we dan ook toe, maar we zqn be
nieuwd, wat een volgende maal wordt
gekozen.
Van de spelers mogen vooral L. Be
niers (Elckerlyc), J. Meijerink (de
Dood), mej. J. van Gqlswqk (de
Deught), mej. A. in der Rieden (Ken
nisse) en N. Duyn (Gezelschap en
Kracht) worden genoemd. Verdere me
despelenden waren: mej. G. Braun (Ma
ghe). J. Hilders (Neve), L. Turnhout
('t Goed), Kees v. d. Bosch (Biechte),
mej. L. Thomasse (Wijsheid), mej. C.
Warmerdam (Schoonheid), B. van Oos
terhout (Vqf zinnen) en mej. R. Aart
man (Engel). De regie was bq Aad
Vlasveld ip goede handen.
Burgemeester en mevrouw Van Ier-
sel, weth. v. d. Voet, de gemeente-secre
taris en ds Spaling waren Zaterdag
avond op het terrein der Bavo-stichting
aanwezig. Meisjes van de gymnastiek
vereniging G.I.O.S. openden met enkele
rhythmische oefeningen. De kerkkoren
van de beide parochies der R.K. Kerk
verleenden bq het lekenspel vocale me
dewerking onder leiding van de heer
Peynenburg.
Een woord van grote lof komt naar
onze mening toe aan het Chr. Gemengde
Zangkoor „Concordia" onder dirigent
schap van de heer Visser. Het was ken
nelijk de bedoeling, de aanwezigen iets
zinvols te bieden. „Concordia" heeft dat
gedaan zonder dat iemand zich daaraan
kon stoten. De keuze der liederen en de
uitvoering er van waren zó, dat de aan
wezigen met grote aandacht hebben ge
luisterd en dat ongetwijfeld velen Iets
in deze zang hebben gehad.
Hazerswoude
De de vorige week gehouden collecte
>or de Chr. Blindenvereniging heeft
f 57.45 opgebracht.
Zaterdag rooide de landbouwer B. v
d. Velde vier aardappelen van ander
half pond, die aan één „stoof" waren ge
groeid.
Katwijk aan den Rijn
KD.C. maakte uitstapje.
De leden van de Katwijkse Damclub
K D C. maakten met hun dames en ver
loofden een uitgaanstooht naar Arnhem.
ur werd gestart en na een
boterhammetje te Zeist werd de Wes-
terbouwing bezooht. Na een warme maal
tijd ging de tocht naar Apeldoorn, waar
bij de Julianatoren met zijn gezellig
heden lang vertoefd werd. Op de terug
weg werd nog op twee plaatsen ont
spanning gezocht en bq middernacht was
weer thuis.
Dr J. Riemens groette de
Leidse Herv. Gemeente
Dr J. Riemens, emeritus-predikteit der
Ned. Herv. Gemeente te dezer stene, die
van September 1917 tot 1944 dez£ ge
meente als predikant heeft gediend en
zich sedert enkele weken te Zeist ^eeft
gevestigd, heeft in de godsdienstoefening,
welke gisteravond in de Pieterskerk vlerd
gehouden, de Leidse gemeente gegro«.
Spreker, die vervuld was van de vele
goede en onverdiende zegeningen, die Iq
in zijn Leidse tijd heeft ontvangen, kops
als uitgangspunt van zijn predikatie Efeze
2 14, waarin over Christus wordt ge
zegd: „Hq is onze vrede". Bij de ontvou
wing van dit tekstwoord, dat ook is ge
beiteld op het graf van zijn diep betreur
de moeder, wees spreker er op. dat deze
tekst steeds het uitgangspunt is geweest
van zijn Evangelieverkondiging. Uitvoe
rig weidde dr Riemens uit over de schqn-
vrede, die de wereld schenkt, en de
vrede, die Christus alleen kan geven.
Na afloop van de dienst, die werd af
gewisseld met zang van hét Kerkkoor
„Ex Animo", maakten velen van de ge
boden gelegenheid gebruik om in de con
sistorie dr Riemens de hand te drukken.
Ned. Herv. Gemeente te Leiden
Twee drietallen samengesteld
Gisteren zijn de volgende drietallen
samengesteld: in de vacature ds J. C. van
Apeldoorn; ds L- Kievit te Putten (Gld.).
ds J. J. Poot te Barneveld en ds J. v. d.
Velden te Hilversum; in de vacature ds
D. Kuilman: ds P Kloek te Windesheim
(O.). J. Streefland te Almen (Gld.) en
H. Witvliet te Groningen. In de vacature
diaken Kwestroo werd benoemd de heer
L. v. d. Laaken.
PASTOOR JOS. M. BONSEL
PLOTSELING OVERLEDEN.
Vrijdagmiddag is in de tram plotseling
overleden de zeereerw. pater Jos. M.
Bonsel, eerste pastoor van de Monforta-
nen-parochie aan de Haagse Schouw. De
pastoor had in zijn nieuwe, vandaag in
gebruik genomen kerk enkele aanwijzin
gen gegeven aan de werklieden en daarbij
zijn tijd vergeten. In de „gele tram", die
in grote haast en op het nippertje werd
beklommen, kwam direct daarop de
dood. Het H. Oliesel werd in de tram toe
gediend door de ijlings gewaarschuwde
pater Holthuizen van het Montfortanen-
klooster. Het ontzielde lichaam werd
vandaag in de nieuwe kerk binnengedra
gen, de kerk waarvoor pastoor Bonsel
zo hard heeft gewerkt.
DERDE EXCURSIE „ONS BELANG".
Vanavond maakt de tuinenvereniging
„Ons Belang" onder deskundige leiding
een excursie naar de vaste-planten-
kwekerij van de gebr. Van Egmond, Hoge
Morsweg 43 te Oegstgeest.
Zee en zout bedreigen ons land
EEN GROOT PROJECT IN VOORBEREIDING
Sinds 200.000 jaar geleden het smelt
water van de derde qstq'd in vereniging
met de watermassa's uit Rusland, mid
den-Europa en de Alpen de toenmalige
zoete Noordzeekom deden overstromen,
zodat met een reusachtige bres 1
Nauw van Calais ontstond, sindsdien
er één voortdurende strijd gevoerd ti
sen de onstuimige krachten van de op
dringende vloed en de nieuw ontstane
lage landen. Aldus dr Phil. O. S. onlangs
in het weekblad „Groenten en Fruit".
Veertig meter is de zeespiegel inmid
dels gestegen. Gestaag verplaatste de
aan verstuiving onderhevige duiner
zich landinwaarts. De laatste verbinding
met Engeland ter hoogte van Texel-
Yarmouth overstroomde. Een warn:
golfstroom uit de Golf van Mexico deed
het Poolijs steeds verder smelten. En
nog geven onze peilschalen een voort
gaande steiging van het zeewater a
Hoe lang zal Nederland de strijd tegen
het water kunnen volhouden?
Als de atoomgeleerden ooit hun snode
oornemen konden uitvoeren om met
atoomwarmte al het poolqs te smelten,
i het i
i de
op c
DUIVENSPORT.
„HET OOSTEN"
Ned. Bond van Zaterdagvliegers
Zaterdag werd de laatste vlucht gehou
den met jonge duiven vanaf Quievrain
(plm 203 .km). De duiven werden gelost
om 12 uur met Z O.-wind en prachtig
weer, wat ten gevolge had, dat het
cours snel was afgelopen. De eerste duif
werd geconstateerd om 2.40.3 uur,
lataste prijswinnende duif om 2.50.49
De uitslag was als volgt: W. Nagtegaal
1-23; J. Boekkooi 2-5-16-21; A. ter Haar 3-
6-15; J. L. de Weerd 4-9-13-19; H. J. Kette-
nis 7-18-20; H. E. Christiaanse 8; W. Burgy
10; C. van Leeuwen 11-17; Th. Houthoff
12; C. van Helden 14; A. van Genmp 22.
De kampioenschappen jonge duiven
werden gewonnen door: 1. W. Nagtegaal
494.7 p.; 2. J. L. de Weerd 472.4 p. 3. J.
Boekkooi 469.1 punten.
Terreinmisère staat uitbreiding van de sport
nog in de weg
Sportstichting Leiden heeft nog vele wensen
.,De terreinmisère in de Sleutelstad
zal een uitbreiding der diverse takken
van sport voorlopig nog onmogelijk ma
ken." Deze niet erg hoopvolle woorden
lezen we in het jaarverslag 1948 van de
sportstichting Leiden, dat zo juist is ver
schenen. En dat ondanks het verheu
gende feit, dat er aan de Lucas van
Leydenstraat een nieuw terrein i'n ge
bruik kon worden genomen. Vermeldens
waard is ook de trbunebouw in de
Leidse Hout. Wanneer de gehele zittri-
bune is voltooid, zal deze plaats bieden
aan 1200 bezoekers. Ook zijn er verge
vorderde plannen voor de bouw van eer
staantribune van 8 tot 10 treden over de
gehele lengte van terrein I, waarop on
geveer 4000 mensen de wedstrijden kun-
volgen- De bedoeling van de Stich-
is een accommodatie te doen verrij-
die niet storend werkt op de fraaie
omgeving.
Vrijwel elk terrein is overbespeeld
daar de veldenkeuring van de LVB
KNVB streng is. moesten vrijwel alle
grasmatten worden vernieuwd- Dit kostte
veel geld. De sintelbaan werd
eens goed onder handen genomen.
Vooraanstaande cracks lieten zich waar-
Ter gelegenheid van het gouden
huwelijksfeest van het echtpaar
P. Zuidhoek van Veen hebben de
buren de gevel aan de Herenstraat
te Voor op waariyk unieke
wqze versierd.
Foto N. v. d. Horst
GOUDEN HUWELIJKSFEEST.
Het echtpaar A. van Amsterdam-Els-
geest. De la Reqstraat 26, hoopt op Zon
dag 21 Augustus vijftig jaar getrouwd te
zqn.
Katwijk aan Zee
Geslaagd voor textieldiploma.
De heren A. P. Poot en J. van der Plas
zijn te Rotterdam geslaagd voor het tex
tieldiploma. de eerste voor heren- en
jongensconfectie en herenmode-artikelen,
de tweede voor herenmodeartikelen en
bedrijfskleding.
Evangelisatiesamenkomst.
Morgenavond (Dinsdag) om 8 uur zal
i de Oude Kerk een Evangelisatiesa
menkomst worden gehouden. Spreker is
ds W. F. M. Lindeboom, Geref. predikant
te Zwijndrecht, over: „Hebt u niets ver
geten?" Mej. C. van Rijn, alt, verleent
medewerking.
Hoog en laag water
Dinsdag 16 Aug.: hoog water 7.33 en
1.54, laag water 3.21 en 15.29 uur.
Sfeer in t gezin?
De „Nieuwe Leidsche" er in!
derend over deze baan uit. Er blqven
echter nog zeer vele wensen van de
sportstichting bestaan. We denken aan
de bouw van clubhuizen met electrische
verlichting en warmwatervoorziening,
aan beperkte terreinverlichting voor de
wintertraining, meer terreinen, enz.
In de samenstelling van het dagelijks
bestuur kwam geen verandering. De
heer S. de Graaf voerde de administra
tie tot volle tevredenheid van het be
stuur. Door tussentijds bedanken van de
heren L. Robbers en C. A. de Bruyn,
ontstonden vacatures in de raad van be
heer, De heren J. Th. Balkenstein en E.
Cancrinus namen hun plaatsen in.
Het bestuur stelde de terreinen weer
gratis ter beschikking voor schoolvoet-
bal- en korfbalwedstrijden vacantie-
bezigheden en diverse doeleinden.
Veel steun ondervond het bestuur in
het afgelopen jaar van de wethouder
van onderwijs, de heer J. C. van Schaik
Het was een jaar van grote activiteit.
Mogen de wensen van de sportstichting
spoedig in vervulling gaan!
VISCOLLEGE „DE MOLEN."
Het viscollege „De Molen" Tieleman
en Dros) hield Zaterdag een onderlinge
viswedstrijd in de Ringvaart. De prijzen
werden als volgt behaald: 1. P Harte-
veld (plus wisselbeker en twee extra-
prijzen i; 2. J. Koster (plus extra-prijs
3. J. van Went (plus extra-prijs); 4.
Springer (plus extra-prijs); 5. Mathqs-
sen (plus extra-prijs voor grootste
voorn); 6. Mieremet; 7. Braxhoven; 8.
S. van Wijk; 9. P. Laman; 10. Meel; 11.
Voorthuizen
Wees voorzichtig met
W ereldregeringen"
De Ver. Naties is toch voordeliger.
Warren Austin, chef van de Ameri
kaanse delegatie der V.N., heeft in eer
rede, gemaand tot voorzichtigheid bq het
steunen der pogingen, om tot een
reldregering" te komen. Hq vindt, dat
de huidige toestand in de wereld nog
geen aanleiding geeft tot een dusdanig
experiment. Het is van het grootste be
lang, zei hy, een organisatie als de Ver.
Naties te handhaven.
DANK JE WEL"EN ZE
KONDEN GAAN
Enkele arbeiders uit Zevenhoven
vonden op de Westkanaalweg tussen
Alphen en Ter Aar een portefeuille,
waarin zich f 1500 bleek te bevinden.
Er was ook een aanwijzing in, dat het
geld van een veehouder, langs de ge
noemde weg wonende, kon zijn. De
veehouder verklaarde bij bezorging de
portefeuille dan ook voor de zijne
waarna de arbeiders met een bedankje
konden vertrekken! Van oudsher is het
in deze contreien echter gebruik, dat
de vinder tien procent van de waarde
van het gevondene krijgt. De arbei
ders wachten dus nog.
Een eerlijke vinder,
eerlijk beloond
Dat
i nog
i andere taal
Een echtpaar van Curagao heeft Za
terdag op de markt ergens bij een stal
letje een tas laten staan, inhoudende
400 en een aantal juwelen ter waarde
van 8000 10.000. Bq de politie
werd geen aangifte van het vinden ge
daan, maargisteren vervoegde zich
op het tijdelqk adres van Curagaoënaren
de heer Van de H. uit Warmond, die
de tas met volledige inhoud kwam te
rugbrengen. Hq ontving daarvoor in
A.R.C.-JUNIOREN WONNEN 3de PRIJS.
De ARC-junioren, die in verband met
hun driemaal herhaald kampioenschap
aan het K.N.V.B. jeugdtournooi te Nun-
speet deelgenomen hebben, brachten een
derde prijs mee naar huis. In de fijne
kampeerweek speelde men vier wedetrij-
waarvan er twee gewonnen en twee
verloren werden. Van de leiding van het
looi kreeg men een speciale vermel
ding voor het keurig in orde houden der
tent. De ARC-jeugd heeft gebivakkeerd
onder leiding van de heer G. Koopman,
die de rechte man voor deze taak is ge
bleken.
Niet minder dan 256 deelnemers aan
de zee-prestatietoclit van de K. R. B.
Bij gunstige omstandigheden waren er slechts elf uitvallers
Het lijkt wel of de animo voor
jaarlijkse prestatietocht van de
wijkse Reddingsbrigade steeds g
wordt. Zaterdagmiddag vond dit zv
tochtje weer plaats en thans begaven zich
256 dames en heren te water Onder hen
bevonden zich gasten uit vele plaatsen
ns land. Ook kwamen vele groeps
gewijs als leden van verschillende bri
gades. Zo werden als plaatsen van her
komst genoemd: Alkmaar, Alphen aan
den Rijn, Amsterdam, Bloemendaal, Bos
koop. Delft, Gouda, Haarlem, Leiden,
Hillegom, Waddinxveen, Noordwijk,
Wassenaar, Utrecht, Bodegraven, Dor
drecht en Dwingelo. Vanzelfsprekend
n er ook deelnemers uit Katwqk
zelf.
Vertrokken werd op het strand ter
hoogte van de Zuiderpost. Toen allen
gereed waren om te vertrekken som
migen hadden zich als echte Kanaal
zwemmers met olie „zeewaardig" ge
maakt! sprak de voorzitter van de
K.R.B., de heer D. C. O. Boekhoven, een
enkel woord. Hij heette de deelnemende
dames en heren harteiyk welkom, wq-
zend op het grote getal. Spreker beklem
toonde nog eens, dat het hier een presta
tietocht betrof en geen wedstrijd om
het eerst aan te komen. De heer Boek
hoven gaf ook aanwyzingen over de
tocht: men moest eerst om de joon heen
mmen. dan bij de uitwatering ook
de joon heen en zich tenslotte mel
den bij een tafeltje daar op het strand
De hoofdinspecteur van politie, de
heer P. Brasser, loste het startschot
iwemmers en zwemsters wierpen
zich in het zilte nat. Zq hadden het
windje in de rug en de stroorti naar het
Noorden mee- Bovendien hadden zij het
voordeel, dat de zee nogal mak was Vier
volgbootjes begeleidden en tal van be
langstellenden sloegen de prestaties
gade. Vooral ook bij de uitwatering had
den zich velen verzameld, om de deel
nemers te zien aankomen. Er was nog
tamelijk groot tijdsverschil tussen
de eerst- en de laatstaankomende.
De koffertjes met de kleding van de
zwemmers werden per vrachtauto over
gebracht. De heren konden zich aankle
den in het gebouw van de buitensluizen,
de dames in de garage van de villa van
de heer Trousselot, welwillend beschik
baar gesteld. Allen werden zij aankomst
verkwikt met een kop warme thee en
een gebakje.
Het resultaat van deze middag was
buitengewoon goed. Slechts 11 personen
hebben de 1500 meter lange tocht niet
kunnen volbrengen. In de vier volg- uc muioviuu een
bootjes konden zjj zien, hoe hun lotge- verdiende 3—2 overwinning,
noten het er beter afbrachten. I
aarde nogmaals veertig meter stijgen.
Maar dit -houdt in, dat er dan van Neder
land weinig overblijft. De Veluwe
in een eiland veranderen en de kust
West-Europa begon pas met de heuvels
van Zuid-Limburg.
Dit gevaar lijkt denkbeeldig, maar toch
mogen wy de immer voortdurende stij
ging van het zee-niveau niet onderschat
ten, omdat het „sleohts" een kwestie
centimeters is. Hoe hoger de zee nt
lijk komt. hoe minder rivierwater wij
daarop kunnen lozen. Elke centimeter,
die de peilschalen langs onze kust méér
aanwqzen, is er de oorzaak van, dat mil-
lioenen en millioenen kubieke meters
rivierwater teruggedrongen worden
een steeds groter bedreiging vormen
onze dijken.
Als er op het ogenblik een dijk var
Hollandse IJssel doorbreekt (en dat ge
vaar bestond vooral tijdens de oorlogs
jaren), ontstaat er een waterval
bqna tien meter hoogte, die het gehele
Westen reddeloos verloren kan doen
gaan. Een onmetelijke vloedkom zou
uitstrekken tot Rotterdam, Den Haag,
Amsterdam en Utrecht. Getijstromen
braken zich onmiddellijk een weg door
de smalle wateren en zouden zich ver
breden tot machtige zee-armen. Zout.
zand en slib vulden spoedig de vroegere
slootjes.
Aan het dichten van zulke doorbraken
valt eenvoudig niet te denken. Drie mil-
lioen mensen, die de vruchtbare gronden
van het Westen bevolken, zal het dan
vergaan als eens de slachtoffers van dt
St. Elisabethsvloed van 1421
Nu nog is ondanks de moderne tech
niek een inpoldering van de toen ont-
LugdunumQuick Boys 36
In een snelle en aantrekkelijke wed
strijd is het Quick Boys gelukt een grote
overwinning op Lugdunum te behalen.
Toch gaf het spel der Leidenaren hoop
jor de toekomst
Lugdunum begon zeer goed en had vrij
spoedig door haar linksbuiten, Jansen,
(1—0). Zij bleef fel aanvallen.
Maar ook Q. B. ging zich
duurde echter een half uur aleer Verdoes
de gelijkmaker kon scoren (11). Nog
de rust werd een fraaie aanval der
Katwqkers over links door Verdoes met
m doelpunt bekroond (12).
Lugdunum ging in de tweede helft niet
bij de pakken neerzitten. Bouw
echter schitterend in vorm en wist vele
gevaarlijke Leidse aanvallen te keren.
Een doelpunt kwam aan de andere kant,
toen Verdoes met een'vliegend, onhoud
baar schot Oudshoorn passeerde (13).
Even later scoorde Verhoeven tegen
(23). Toen raakten de Leidenaars even
van de kook en de midvoor der gas
ten maakte daarvan tweemaal gebruik
(25). Nogmaals wist Verhoeven Bouw
te passeren (35) en na enkele fraaie
deze doelman legde Verdoes
de grondslag van het zesde doelpunt van
- door de linksbinnen gescoord, 36.
Spoedig daarna kwam het einde.
A.R.C.JODAN BOYS 3—2.
Een combinatie van ARC 1 en 2 had
Zaterdag de 4e klasSer Jodan Boys uit
Gouda te gast. Een pittig, fair spelend elf
tal met een goede voorhoede en dito
doelman. De rest kon ons niet bekoren.
Bij de thuisclub waren nu veelal jonge-
opgesteld. Hiervan vestigde Vierber-
gen de aandacht op zich door een knappe
partij stopperspil te vertolken. Schol-
laardt die teruggekeerd is van de
schipperderij zal er wel weer inkomen;
Jesse die enkele weken geleden uit Indië
terugkeerde, was zwak.
In de eerste helft domineerden de gas-
;n, maar ze slaagden er slechts zelden in
doelman Van Leeuwen ernstig te ver
ontrusten. De aanvallen van de thuisclub
gevaarlijker en het was Van
Heusden die na een soloren hoog in de
touwen kogelde. Midvoor Van Egmond
zorgde met een strak schot voor nr 2.
thee ging drinken scoorde de
linksbuiten der gasten een keurig tegen-
punt. Rust 21.
In de tweede helft waren de bordjes
verhangen. ARC viel sterk aan en er
werd soms knap gecombineerd. Toch
brachten de Boys eerst door hun links
binnen met een mooi doelpunt de stand
op gelijke voet. Hoewel de doelman der
gasten zich krachtig weerde en o.a. een
fraaie save verrichtte na een kogel van
Van der Linden, moest hij 10 minuten
het einde zwichten voor een hard
schot op grote afstand van Van Egmond
Zo behaalde de thuisclub een kleine maar
stane Biesbosch onmogelijk, omdat da
zich hier bij vloed ophopende water
massa's bij afsluiting van de „kom" een
te grote druk zouden uitoefenen op meer
landinwaarts gelegen dqken.
Langs ondergrondse sluipwegen
Onophoudelijk zoekt het stijgende zee
water naar nieuwe wegen om zich uit
te dijen. Is er geen weg aan de opper
vlakte, dan wroet het water onder de
grond verder en verder. De laagste pol
ders in het Westen van ons land weten
wat dit betekent. Zout kwelwater bor
relt op en vernietigt al jaar en dag de
vruchtbaarste gronden.
Per jaar hoopt zich in het Hoogheem
raadschap Rijnland 350.000 ton zout op.
Indien men dit met vrachtauto's wilde
verwqderen, moest er dagelijks een co
lonne v. 100 tientons-wagens heen en weer
rijden. In Voorne bedraagt de schade, die
het zout bij tomaten en druiven aanricht,
al f 500.000 per jaar. Dit zqn slechts en
kele voorbeelden uit een omvangrijke
schade-enquête.
Dit verziltingsproces is te laat ontdekt,
om nog met succes te kunnen worden
bestreden. Door vèrruiming van onze
waterwegen kreeg ook de zee een betere
toegang tot de eerst onbereikbare ge
bieden. Het zout zet zich nu af tot voor
bij Amsterdam, Rotterdam en Dordrecht.
Eén rechte kustlqn?
De enige oplossing bestaat volgens prof
Van Veenhuizen, de Nederlandse bodem
specialist, in een geheel buitendringen
van de zee en het zoet maken van ons
land door het aanleggen van een ver
nuftig kanalensysteem.
Er zijn nu plannen om de Zeeuwse zee
armen af te sluiten, de Waddeneilanden
door dijken te verbinden en een nieuwe
kustlijnen te vormen, welke dan van 1400
tot 450 km wordt teruggebracht. Aan
slibbing binnen deze dijken levert ons
dan een landaanwinst op van 375.00Qha.
tot een millioen ha. over een eeuw. Dit
geeft niet alleen een welkome opper
vlaktevergroting voor de nog steeds
toenemende bevolking, maar zal tevens
ons lage land beschermen tegen de drei
gende zilte vloed.
Als onze peilschalen over honderd jaar
nogmaals 20 cm hoger staan, de binnen
dijken overal opgehoogd en versterkt
zijn. het brakke water uit havens en
vaarten is vervangen door regelmatig
ververst Rijnwater, dan kan de komende
generatie een veilige toekomst tegemoet
gaan, aldus de schrijver. Want dan heeft
Nederland zijn definitieve vorm verkre
gen en de strijd tegen het water gewon-
De plannen liggen klaar
Toekomstmuziek? Een luchtkasteel?
Vergis u niet. er wordt reeds aan ge
werkt. Waterstaatsmensen, ingenieurs
dei Zuiderzeewerken., bodemkundigen,
landbouwspecialisten enz. werken samen
aan het gigantische project, dat heel
nuchter „landaanwinningswerk" genoemd
wordt. De kust van Westkapelle tot „da
Hoek" gaat dicht, op een smalle Maas
mond en enkele zoutsluizen na. De oester
putten verhuizen naar de Waddenzee-
restanten achter de ingedijkte Wadden
eilanden. Zeeland en de Zuidhollandse
eilanden vormen over 100 jaar één ge
sloten geheel zonder zee-armen en over
zetveren.
Alleen de Westerschelde, het IJssel-
meer buiten de afsluitdqk en de Dollard
blijven open voor de overigens overal
ingedamde vloed.
Op de tekeningen, die wij reeds zagen,
strekte zich een nieuw Nederland uit
met veel vruchtbare grond en weinig
water. Die tijd zullen wij niet meer mee
maken, doch willen wij komende ge
slachten een veilig onderkomen verschaf
fen op deze plek van onze aarde, dan
moeten spoedig de spaden in de grond!
Nadat hoofdinspecteur Brasser het startschot had gelost, wierpen de deel
nemers zich zonder dralen In het zilte nat, dat hen ditmaal zeer ter wille was.
Foto D. Kruyt
Zuinigheid met verstand
Peterselie is wel het meest geliefde
„toekruid", dat wij in Nederland ke-n-
Het kan soepen, sauzen, vlees-, vis-
wildgerechten en ook verschillende
groenten (worteltjes, doperwten, tuin
bonen, sla) geuriger maken en pittig van
smaak.
Maar daarvoor moet het vooral goed
ers zijn. Door verleppen en ook bij
drogen verliest het zijn kruidige geur
zijn hele rijkdom aan vitamine C.
Men kan een bosje peterselie het best
bewaren, door het als een boeketje in
beker water te zetten Maar veel
prettiger is het om zelf in de tuin een
klein bedje (14 m in het vierkant is
zeker voldoende) of desnoods op balkon
of vensterbank een bak of bloempot met
peterselie te kweken. Dan heeft men ze
altijd knappend vers bij de hand en
hoeft niet af en toe tot de ontdekking
te komen, dat men U een bosje van de
(groverq) selderij in handen heeft ge
stopt.
Tot Augustus kan men peterselie zaaien
i de volle grond, op rijen met een af
stand van 10 cm. Wat aarde erover
strooien en de grond goed vochtig ma
ken. Het ontkiemen kan vrij lang duren.
In zachte winters blijven de plantjes op
beschutte plaatsen wel over; anders kan
ze in potten of kistjes binnenshuis
halen.
Met zo weinig moeite heeft men het
:ehele jaar verse, geurige peterselie bij
de hand! Nog één wenk: zaai ze niet op
plaatsen waar geklopt wordt en dus
steeds stof en haren neerkomen.
U gooit tooh de steeltjes niet weg?
Goed fijngesneden of geknipt doen zij
dezelfde dienst als het blad
Door meekoken verliest de peterselie
veel van haar geur en voedingswaarde.
Ze behoort pas op het laatste ogenblik
de gerechten te worden gestrooid
en door saus of soep te worden ge-
Een variëteit is de krulpeterselie, die
vooral in kleine bosjes ter versiering van
allerlei schotels gebruikt wordt.
Heeft U een kervelplant in de tuin of
kan de groentehandelaar U aan dit geu
rige kruid helpen? Maakt U dan eens
pittige kervelsoep naar het volgende
8 dl (4/5 1) bouillon van vlees of been
deren of van 4 bouillonblokjes) 2 dl
(1/5 1) melk, pl.m. 35 g (4 eetlepels)
bloem, 8 eetlepers fijngesneden kervel,
at boter of margarine, zout.
De kokende bouillon binden met de
bloem, die men eerst met wat koud water
heeft aangemaakt. De fqngehakte kervel
de soepterrine doen en de kokende
soep hierop gieten (of de kervel op het
laatste ogenblik door de hete soep roe
ren). Een klont(je) boter of margarine
eraan toevoegen
Deze soep is nog veel te weinig be
kend. ze zal zeker bq de meesten ale
voorgerecht of als aanvulling van de
broodmaaltijd in de smaak vallen Er»
de kervel bevat waardevolle voedings
stoffen!