Nieuwe Leidsche Courant | 1949 | 12 augustus 1949 | pagina 5

Hoe zit het nu precies met de
„opvangregeling?"

MAPLE LEAF ft

5

VRIJDAG 12 AUGUSTUS 1949

Eerste Kamer zit met de Surinaamse
gebakken peren

De haast waarmede de Regering werkte, heeft zich
gewroken

Het met spanning tegemoet geziene voorlopig verslag der Eerste Kamer over
de interim-regeling voor Suriname is thans verschenen en besteedt natuurlijk
grote aandacht aan het conflict tussen de Surinaamse Staten en de Tweede
Kamer.

Gelijk men zich herinneren zal, heeft de Tweede Kamer indertijd een
amendement-De Kort aangenomen met de strekking, de automatische financiële
gelijkstelling van het lager onderwijs ook uit te strekken tot de kweekscholen.
Tevens aanvaardde de Kamer een amendement-Schermerhorn over het huwe
lijksrecht. De Surinaamse Staten hebben daartegen scherp geprotesteerd omdat
lij dit een inbreuk achtten op hun autonomie, en op de met minister Van Schaik
gemaakte afspraken.

Blijkens het verslag stemt de Kamer aangelegenheid. Het ging hier alleen

1 met de invoering ener inte
rim-regeling zonder te wachten op de
oplossing van het Indonesische vraagstuk
Verscheidene leden schaarden zich ten
opzichte van dit conflict aan de zijde der
Staten. De nieuwe rechtsorde moet wor
den opgebouwd op volwaardig overleg en
niet meer nadat de voogd de pupil
slechts heeft „gehoord". De nieuwe
rechtsorde zal tenslotte vrijwillig moeten
worden aanvaard en het overleg zal dus
ln de regel tot overeenstemming moéten
leiden.

Zij menen, dat de Regering beter had
gedaan, uitstel van behandeling te vra
gen, totdat zij het oordeel van Suriname
over de amendementen zou hebben in
gewonnen. Zij hadden ook de indruk, dat
de Tweede Kamer op aandrang der Re
gering enigszins overhaast is te werk ge
gaan en te weinig acht geslagen heeft
op de bezwaren. Naar hun mening had de
meerderheid der Tweede Kamer een zo
scherpe reactie niet voorzien.

Deze leden vroegen of de Regering
reeds er toe is overgegaan het overleg
met Suriname te heropenen. Mocht dit
overleg niet slagen, dan zien zij niet in,
hoe zij het wetsontwerp in zijn tegen
woordige gedaante zouden kunnen aan
vaarden.

Verschillende andere leden achtten de
gedachte, welke ten grondslag ligt aan
het amendement-De Kort, niet onjuist.
Desniettemin menen zij, dat de veront
waardiging in Suriname over de aanne
ming der amendementen begrijpelijk is.
Hoewel zij voorstander zijn van finan
ciële gelijkstelling, menen zij, dat wan
neer de Tweede Kamer het ontwerp rus
tiger had kunnen behandelen en wanneer
zij op de hoogte waren geweest van de
besprekingen tussen de Regering en de
Staten, de indiening van de amendemen
ten achterwege had kunnen blijven.

Het heeft deze leden bevreemd, dat de
minister niet met meer nadruk heeft ge
waarschuwd, temeer omdat Suriname
met veel ongeduld en geestdrift de auto
nomie heeft verwacht. Het zou juist zijn
geweest, indien de Regering in de Tweede
Kamer schorsing der behandeling had ge
vraagd. Indien de Regering alsnog prijs
etelt op verdere behandeling van het
wetsontwerp, zullen zij zich hun stem
voorbehouden.

Sommige leden menen dat hier een in
cident is ontstaan hetwelk door niemand
gewenst wordt en losgemaakt moet wor
den van de bedoelingen, die men ten on
rechte hierachter zoekt. Zij behouden
zich hun stem voor.

Enige leden meenden, dat bij de heer
De Kort c.s. onbewust de gedachte heeft
geleefd dat men corrigerend moest op
treden aangezien de Staten niet voldoen
de representatief waren. Zij keurden dit
af en twijfelden of het hier wel een rijks
aangelegenheid betreft. Zij hoopten dat de
Rgering met Suriname tot overeenstem
ming zou komen.

Andere leden beschouwden de gelijk
stelling van het onderwijs als een rijks-

het reelat op bijzondere kweekscholen
vast te leggen, terwijl men zich met de
uitvoering niet zou haasten en zich daar
entegen houden aan de gemaakte afspra
ken over een gemeenschappelijke kweek
school.

Algemeen betreurde men het dat de!
Staten afschrift van hun motie hadden ge
stuurd aan de V.N. en de Pan-Ameri-
kaanse conferentie.

Verscheidene leden wezen er op, dat de
minister van Overzeese Gebiedsdelen bij
de verdediging van het ontwerp niet
aanwezig was geweest, terwijl hij toch
verantwoordelijk is voor het beleid.

Betreurd werd, dat er nog steeds geen
overleg is geweest over de vraag of het
Koninkrijk dan wel Nederland alleen
deelgenoot zal worden van de Unie met
Indonesië.

Vrijlating prijzen diverse
werkzaamheden

In de St. Crt. van gisteren is gepubli
ceerd de „beschikking tot vrijlating van
de prijzen voor behangers- en electro-
technische werkzaamheden e.a."

Hierdoor zijn de prijzen vrij voor de
volgende werkzaamheden: behangers
werkzaamheden, electrotechnische werk
zaamheden, grondboorwerkzaamheden
voor watervoorziening, instrumentmakers
werkzaamheden, lei- en pannendekkers-
werkzaamheden, monteurswerkzaamhe
den, ovenbouwwerkzaamheden, schil-
derswerkaamheden, spuit- en lakwerk-
zaamheden, steenhouwerswerkzaamheden,
stoffeerderswerkzaamheden, terrazzo- en
kunststeenwerkzaamheden, reparatie
werkzaamheden aan: huishoudelijke ar
tikelen, optische instrumenten, physi-
sche instrumenten, radiotoestellen en
urwerken, reparatie- en bekledingswerk
zaamheden aan kinderwagens en kinder-
wandelwagens, reparatie- en montage
werkzaamheden aan karkassen van lam-
pekappen, aanbrengen van vloeba, aan
leggen en reparatiewerkzaamheden aan:
bliksemafleiders, huistelefooninstallaties,
radio-antennes, reclameverlichting; her-
vertinnen van melkbussen, huur- en ver
huur van machines, eventueel inclsief
vergoeding voor bedieningspersoneel, in
genieurshonoraria, inzetten, buigen en
harden van glas, leggen, repareren en
reinigen van parketvloeren, slopen van
bouwwerken, slijpen van schaatsen, mes
sen, scharen en andere werktuigen, taxe
ren van machines.

Ook vandaag vond de export
groenten en fruit naar Duitsland door
gang.

Harriman bezorgd over de aggressie
van bet Kremlin

Vertraging der militaire steun komt de Verenigde Staten
op hogere kosten te staan

Averell Harriman, de reizende ambassadeur van het Marshall-plan, heeft ver
klaard, dat indien het Amerikaanse Congres het program voor militaire hulp
verlening zou beknotten of de inwerkingtreding ervan uitstellen, zeer zeker
revolutionnaire elementen het zelfvertrouwen van West-Europa zouden onder
mijnen. Harriman toonde zich ernstig bezorgd over de bedreiging van de vrede
door het Kremlin. De dam tegen Russische aggressie wordt gevormd door het
plan-Marshall, Atlantisch Pact en de militaire hulpverlening.

Amerik. stafchefs. Hij volgt als zodanig
generaal Eisenhower op. Louis Denfield
herbenoemd tot chef der vloot-

Hlij was van mening, dat vertraging
van deze militaire steun op de lange
duur de Ver. Staten op hogere kosten
zou komen te staan. Op het voorstel
senator Van den Berg, om een „tussen
tijdse" militaire hulpverlening op touw
te zetten, en dus met een volledig pro
gram te wachten op de aanbeveling van
de Raad van het Atlantisch Pact, ant
woordde Harriman, dat hij geen reden
zag, waarom de Raad niet in het vol
ledige program zou toestemmen, omdat
zijn leden er voor verantwoordelijk zijn.

De regering der Ver. Staten heeft
gisteren trouwens met geringe meerder
heid in de „Commissie voor buitenlandse
betrekkingen" een overwinning behaald,
want men heeft geweigerd, het bewape
ningsprogramma der West-Europese lan
den te halveren. Een woordvoerder der
commissie verklaarde, na afloop der ge>
heime zitting, te hopen, dat het door
Truman voorgestelde bedrag ad- -1450
millioen dollar, a s. Maandag zou worden
goedgekeurd.

Bradley volgt Eisenhower op

President Truman heeft thans beves
tigd, dat generaal Omar Bradley be
noemd is tot voorzitter der gezamenlijke

Een haringkwestie, waarmee ook de consument
te maken heeft

(Van een onzer verslaggevers)

Wie handel drijft draagt risico. Dit geldt in dubbele mate voor de produ
cent. Ook onder deze categorie moet echter onderscheid worden gemaakt
Nu gaat het er ons niet om, na te gaan wie de zwaarste strijd te voeren
heeft. Uiteraard is dit ook niet mogelijk: Slechts wanneer de moeilijkheden
in een bedrijfstak de producent dwingen tot het nemen van maatregelen,
welke rechtstreeks de consument raken, is er reden de problemen in den
brede uit te meten. Dit nu is bij de haringvisserij index-daad het geval. In
welke situatie namelijk zijn de reders geraakt?

deze maatregelen zal niet voorkomen
kunnen worden dat er verscheidene
malen markt-overschotten zullen ont-

Alvorens de quintessens van de zaak
te bespreken is het noodzakelijk enig
inzicht te geven in de visserij. Zoals be
kend, wordt de verse haring door traw
lers aangevoerd. Hierbij denken wij in
de eerste plaats aan de IJmuider vloot.
In het seizoen van half Juli tot half
November brengt deze dagelijks duizen
den kisten verse vis aan de markt.

Uiteraard kostte het de reders in
eerste jaren na de bevrijding geen
moeite voor hun product afzet te
den. Zelfs kon veeltijds niet aan
vraag worden voldaan; dit te meer v
de vloot in de oorlogsjaren grote
liezen leed. In deze tijd stelden de
ders zich natuurlijk tot taak de vloot op
vroegere sterkte te brengen. Millioenen
guldens werden besteed voor de om
bouw van uit Duitsland en Engeland
■teruggekeerde schepen.

Intussen verbeterde zich in ons land
de voedsel-positie, hetgeen moest leiden
tot vermindering van het visverbruik-
Aan de visafslag in LJmuiden was hier
van echter in 1948 nog weinig te mer
ken onder meer omdat in dat jaar een
belangrijke hoeveelheid vis naar het
buitenland kon worden geëxporteerd.

Het was duidelijk, dat de regering
rich in de jaren '47 en '48 genoodzaakt
zag maximum-prijzen vast te stellen. Ja,
en ook een minimumprijs, hoewel de
kans dat er „boven de markt" zou wor
den verkocht vrijwel nihil was. De
imaximum-prijs-regeling kon reeds ge
ruime tijd geleden worden opgeheven.
Hoe is thans echter de'situatie? En met
het stellen van deze vraag komen wij bij
de moeilijkheden, welke op dit ogenblik
de visserswereld beroeren.

Bevordering kwaliteit

De mededeling dat de Nederlandse
reders zich dezer dagen genoodzaakt
zagen bij onderlinge afspraak de aan
voer van verse haring binnen redelijke
perken te houden spreekt voor zich zelf.
Zij willen hierdoor voorkomen dat de
markt door een te groot aanibod zal „in
storten" tengevolge waarvan het be
drijf niet meer lonend zal zijn. Hoe dit
zal geschieden?

Besloten werd in het algemeen de
schepen na twee haringreizen een reis
ter verse vis (kabeljauw etc.) te laten
doen, waardoor tegelijk bereikt zal. wor
den dat ook tijdens het haringseizoen
Verse vis leverbaar zal zijn. Ondanks al

staan. Daarom werd voorts besloten de
minimum-prijzen vast te stellen op f12
en f 10.50 per kist van 50 kg of wel» op
24 en 21 cent per kg.

Deze minimumprijs ligt nog beneden
het niveau dat het Directoraat-Generaal
voor de Prijzen nog in 1948 vaststelde,
namelijk f 15 per kist. De reders zijn
bovendien van mening dat hij voor het
publiek geen bezwaar kan opleveren.

Dit alles betekent niet dat de mini
mumprijs de productiekosten dekt. Vol
gens de reders zullen dagen met een be-

operaties.

ONHYGIËNISCHE TOESTANDEN IN
MARINEKAMP HILVERSUM?

Het Eerste Kamerlid Schoonenberg
(C.P.N.) heeft minister Schokking
vraagd verbetering te willen brengen
de hygiënische toestanden in het marii
opleidingskamp te Hilversum, daar deze
toestanden volgens een artikel in het
„Algemeen Handelsblad" veel te wensen
overlaten. Het Kamerlid vraagt voorts,
of het juist is, dat wel honderdduizenden
guldiens in het kamp zijn besteed
bouwen, welke vrijwel niet worden ge
bruikt.

langrijke hoge opbrengst nodig zijn
een redelijke exploitatie te verzekeren.

De werknemers in het trawler-bedrijf
werden bij dit alles niet vergeten. Hun
wordt namelijk de minimum-opbrengst
van respectievelijk f 12 en f 10.50 gega
randeerd- Dit houdt in dat de reders bij
partijen vis ,die naar de vismeelfabrie-
ken gaan en hierdoor beneden de mini
mum-prijzen opbrengen, het verschil
zullen bijpassen. Over deze verwerking
tot vismeel bestaat hier en daar misver
stand. De reders stellen er prijs op mede
te delen, dat hier niet van vernietiging
verse haring mag worden gespro
ken, daar vismeel een waardevol pro
duct is waaraan grote behoefte bestaat.

Tenslotte nog iets over de kwaliteit
van de verse haring. De reders zijn er
van bewust dat bij de thans gelden
de regeling haring van slechte kwaliteit
de markt moet worden geweerd;
deze zal onherroepelijk naar de vismeel-
fabrieken gaan. Ditzelfde zal gelden voor
,g. „toters", de haring van minder
dan 21 cm lengte. Hierdoor hoopt men
te bereiken dat de jonge haring wordt
gespaard, hetgeen de visstand ten goede
zal komen.

GLOBE

SNIPPERS J

De Zwitserse Garde van het Vaticaan,
gewapend met hellebaarden, zoals de
traditie voorschrijft, heeft gisteren een
charge uitgevoerd tegen de zwarte han
delaars, die op het plein voor de Sint
Pieter met „Players" en „Camel" ston
den te venten en verder lange, ziwarte
jassen verhuurden aan vacantiegangers.
die ondanks hun luchtige kledij de St.
Pieterskerk wilden bezoeken. Deze actie
werd „operatie tegen de geldwisselaars"
genoemd. De zwarte jassen waren zeer
in trek, omdat de hellebaardiers de toe
gang tot de kerk beletten aan iedereen,
die onwelvoeglijk gekleed was voor een
kerkbezoek. Nadat de zwarte handelaren
van het St. Pietersplein, dat Vaticaans
territoir is, waren afgejaagd, zetten zij
hun handel voort, even buiten de colon
nade, op veilig Italiaans gebied. Het
Afrikaanse stamhoofd Sankoela Manle-
thole en vier van zijn volgelingen zijn
gisteren schuldig bevonden aan rituele
moorden in Basoetoland. Zij hadden een
stamgenoot tot slachtoffer gekozen en
hem dit meegedeeld. Enige tijd later heb
ben zij de ongelukkige gevangen geno
men en hem bij volle bewustzijn op gru
welijke wijze verminkt. Het bloed, dat
uit zijn wonden stroomde, werd opge
vangen. Zijai lijk werd van een rots ge
worpen. De vijf mannen zijn nu zelf ter
dood veroordeeld. De vijf-jarige Ro
nald Faran uit New York heeft een pe
titie ingediend tot nietig verklaring van
de soheidinigsuitspraak van zijn ouders
en een schadevergoeding van 50.000 dol
lar geëist. Ronald wordt hierbij geholpen
door zijn oom, die advocaat is. Het
kabinet van Guatemala is afgetreden en
president Arevalo is thans bezig een
nieuwe regering te vormen. Een bom
bardementseenheid van bijna 40 vlieg
tuigen van de R.A.F. zou in de afgelopen
nacht een aanval met bommen van 500
en 1000 Engelse ponden op Helgoland
uitvoeren. Op de thuisvluoht zouden
schijnaaravallen op verschillende Engelse
steden worden gedaan. Op 31 Decem
ber 1948 telde de Belgische Congo
10.914.208 inwoners of 4.66 inwoners per
vierkante kilometer. In Amerika zijm
deze maand ruim 3000 gevallen van kin
derverlamming geconstateerd, waardoor
het totaal aantal gevallen op 11.000 is
gekomen.

Verschuivingen in Z. Afrikaans
kabinet

De Zuid-Afrikaanse premier, dr Da
niël Malan, heeft gisteren wijzigingen
aangebracht in zijn kabinet. De belang
rijkste mutatie is de verwijdering van
dr A. J. Stals als minister van Onder
wijs, die bekend was om een ruimere
opvatting van het kleurlingenvraagstuk,
dan zijn collega's. De minister van
Justitie Swart krijgt nu Onderwijs, doch
Stals behoudt Sociale Zaken en Volks
gezondheid. Eric Louw wordt als minis
ter voor de Mijnen vervangen door T. Ei
Donges, die de Afrikaners (kleurlingen)
meer stem wil geven in economische za
ken. Louw zal zich gaan concentreren op
de ernstige economische crisis, die Zuid-
Afrika bedreigt. De Nationalistische lei
der uit Transvaal, J. C. Strijdom, die be
schouwd wordt als de opvolger van
dr Malan, neemt het departement van
Bosbouw over van de minister van
Landbouw, S. P. Leroux.

Waarom geen convent of raad van
Calvinistische Kerken?

Een interessante discussie over naam en karakter

(Van onze speciale verslaggever)

Het was een korte, doch overigens interessante discussie, die gisteren in de
morgenzitting van de Geref. Oecumenische Synode is gevoerd. Het ging om de
vraag, of deze „assemblée", overeenkomstig het voorstel van de Generale Synode
van de Geref. Kerken in Nederland (Zwolle-1946), de naam van „Oecumenische
Synode van Gereformeerde Kerken te Amsterdam (1949)" zou dragen. Een
synode neemt bindende besluiten en dat kan deze vergadering niet doen, zo
het bezwaar, dat tegen de naam Synode werd aangevoerd.

Wij zijn geen synode, doch een „raad",
die advies geeft aan synoden en kerken,
zc betoogde ds J. K. van Baaien (Ver.
Staten). Het woord „gereformeerd'
een bastaard en moet eigenlijk „her
vormd" zijn. maar in Amerika betekent
„reformed" van alles en nog wat. Hij
wenste dan ook de naam te wijzigen v
..Wereldraad van Calvinistische Kerken'
Toen er tegen zijn gedachte bezwaren
rezen, stelde hij voor „fifty-fifty" te doen
en dan de naam „Calvinistische Oecu
menische Synode" te kiezen.

Prof. dr E. P. Groenewald (Zuid-
Afrika) voerde het pleit voor een „Oecu
menische Raad van Calvinistische Ker
ken".

Van Nederlandse zijde werden deze af
gevaardigden bijgevallen door prof. J. J.
van der Schuit (waarnemer), die ook
reeds in het Chr. Geref. weekblad „De
Wekker" een afwijzende houding tegen
over het woord „synode" had ingenomen.
Met een verwijzing naar de Acte van de
Oecumenische Synode van Grand Rapids
(2946), achtte hij „Oecumenisch Convent
van Gereformeerde Kerken" de juiste
naam. Een synode, die geen bindende
besluiten neemt, is geen synode en wordt
de naam synode gehandhaafd, dan wordt
de weg van het indipendentisme ingesla
gen, aldus prof. Van der Schuit.

Prof. dr D. Nauta (adviserend lid-
Nederland) wenste erkend te zien,
de vergadering formeel het recht had de
naam te wijzigen, omdat hier meer ker
ken zijn vertegenwoordigd dan in Grand
Rapids, doch was van mening, dat een
synode ook het recht heeft beslissingen
te nemen, die een adviserend karakter
dragen. En het was prof. dr J. Waterink
(adviserend lid-Nederland), die naar vo
ren bracht, dat hier geen enkel beroep
mag worden gedaan op de Synode
Grand Rapids, omdat deze een a
bereidend karakter heeft gedragen.

De praeses, prof. Aalders, meende in
een naamswijziging een poging om de
klok achteruit te zetten, te zien, en zeide,
dat de Synode van Grand Rapids een be
slissing heeft genomen omtrent de naam,
welk besluit door de drie deelnemende
kerken was geratificeerd. Hij vond voor
deze gedachte steun bij prof. dr Clarence
Bouma, assessor, die het als vanzelfspre
kend achtte, dat een Oecumenische Sy
node geen supervisie heeft en ook niet
het laatste woord kan hebben. Beiden
verdedigden het voorstel van de Zwolse
Synode, welk voorstel ten slotte werd
aangenomen (de naam „Oecumenische
Synode" dus, doch zonder volle inhoud
voor het woord synode).

Tijdens het debat hebben prof. dr J.
P. Jooste (Zuid-Afrika) en prof. Van
der Schuit nog het pleit gevoerd voo

HOE DE SCHEPEN REILEN EN ZFtl FIVJ

AALSDIJK 11 te ïampicc
Aires n N York. Abbel
Alamak 11 v Narvik n
te Port Said. Aldabi 12
Almdijk 11 te Londen,
lea

i Colombo.

Philadelphia. Axeldijk 12

11 v Lor. Marquez n Durban. Bre
Ouessant. Britsum 11 op de Tyn<
CISXULA p 9 Thursday Bil. Cleod.

A'dai

11

Delfland 12 t

DANAE 11 v

Las Falmas

EDAM 11 te New York. Eemdijk 10 te Hou-
Ellewoutsdijk 10 te Portsmouth. Ena
Abadan n Port Said.

FRISIA 12 te Pt Jerome.

GAASTERLAND 11 te Harlingen. G-adila 9
Tunis n Pladjoe. Ganymedes 9 v Corral
Pto Moutt. Garoet p 10 Guardaful. Glas-
iven p 12 Brunsbuttel. Groote Beer p 11
uardaful. Gruno 1/1 te R'dam.

HER A 9 v Mara-caibo n Pt Linmon. Hermes
10 te Cuiragao. Hugo de Groot 10 te Lor.
Marquez.

ILOS 10 te Istanbul;

JAVA 11 te Genua. Joh. v. Oldenbarnevelt
a n A'dam. Jupiter 10 v Paler-
>uth.

KERTOSONO 10 te Panaroekan. Kota Gede

ltar. Kota Inten p 11 Malta.
LAWAK 11 v Batavia n Singapore. Leerdam
te Antwerpen. Lekhaven 10 v Vittona
Santos. Lemsterkerk 11 te Suez. Lieve
Chittagong. Lutterkerk

Mareella p 11 Gl-

Murena 11 v Tarakan.

NASSAUHAVEN 12 te Antwerpen. Nestc
10 te Izmir. Nigerstroóm 11 te Bordeau:
Niobe 10 v Kotka n A'dam. Nijenburgh 1

ORANJE p 11 Socotra. Oranjefontein 12 1
East Londen. Orpheus 11 te A'dam. Over
ijssel p 12 Kp Guardafui. Ovula 9 v Plad
joe n Manilla.

PAPENDRECHT p 10 Finisterre. Polydorui

10 v Soerabaja n A'dam. Polyphemus p 11

Gibralt; - - - -

Antw. Pr. Willem III 11 op 110 mijl N v St
Belle Isle. Pr. Willem IV 8 te Toronto.

RADJA 11 v Beira n Kaapstad. Raki 12 te
Soerabaja verw. Roelf p 11 Brunsbuttel.
Ruys 12 te Manilla. Rijnkerk 11 v Singa
pore n Manilla.

SALAWATI 11 v Belawan n Ceylon. Sama-
rinda 9 v Singapore n Manilla. Schiedtjk

11 te Boston. Slamat 11 te Antwerpen. Stad
Schiedam 11 v Casablanca n Engeland.
Stentor p 10 Algiers. Sunetta 9 v Miri r
Singai

PABIAN 11 t

Tabinta 12 c

i 18 i

rd-am. Tjitjalengka
twerpen. Tyne 12 1
URMAJO 11 v Emden j
VAN DER WAALS p 1
dam p 11 Scillies. Vee

ATERMAN 11 v Batavia n R'dar
dam 11 v Baltimore n New Yor
Ruys p 11 Gibraltar.

ZEELAND (KRL) p 11 Kaap S'
/land (SSM) 11 te Stettin. Zee

Titus 11 te Am-

TfUfft kaaatportt- m

Alleen-verkoop voor Nederland E- G. SOUWER', Hendelivereenlglng Aimlerdam-Z.

jfcfipperscfiepen
.japen naar
£oncfen

JOHN MASEFEID

De gehele nacht door werden zij ge
sleept van de Channel naar de Deeps
van de Deeps in de Reaches. Het
zware werk van de reis was achter
de rug, maar alle hens bleef aan dek,
klaar voor alarm of andere moeilijk
heden. Perrot diste hun nu en dan
eten op, sommigen sliepen, anderen
_en. Edgeworth spande een stuk
zeildoek over een ton en maakte er
een trom van.

Voor de morgen aanbrak, toen Krui
ser met de loods rondliep en naar het
slapende Engeland en de altijd be
drijvige rivier keek, kondigde een
Kentse haan in een of ander onzicht
baar krot de dageraad aan. Het zwakke
geluid bereikte de Bird of Dawning en
onmiddellijk sloeg de haan in het
kippehok aan dek met de vleugels en
kraaide zijn antwoord. Ver weg aan
de kust, aan beide oevers van de rivier,
ging het geluid van hok tot hok.

Het begon nu snel lichter te worden:
fabrieksfluiten gilden de arbeiders
naar hun werk, schoorstenen rookten,

klokken luidden en de bedrijvigheid
van de haven leefde rondom hen op-
Om acht uur, toen zij het dok nader
den, luidde een groot stoomschip,
stroomafvarend, de klok voor hen; al
zijn passagiers, hofmeesters en dek-
volk verdrongen zich aan de verschan
sing en juichten hen toe. De sirene
gilde en met gestreken vlag passeer
den zij. Nu naderde stroomafwaarts
een flottilje sleepboten, rivierboten,
roeiboten en sloepen, allemaal vol
mensen en vrolijk gepavoiseerd. De
kop van de havendam doemde op,
zwart van mensen. Het spoorwegper
soneel langs de dokken liet de knal
signalen werken. De ganse mensen
menigte juichte en juichte, zwaaide
met vlaggen en wimpels, wierp hoe
den omhoog en riep om de Bird of
Dawning.

„Er op los, kapitein", zei de loods,
„Wanneer u de Reach afkijkt, kunt u
uw concurrent zien."

Ver stroomafwaarts, te ver mis
schien om een ernstige mededinger
te zijn, werd een groot schip zicht
baar, zonder bovenbramstengen, in
een wolk van zwarte rook.

„Dat is de Fu-Kien", zei Kruiser.

„Ze heeft drie sleepboten", zei de
loods. „Het kan nog gevaarlijk wor
den. Dat is de kneep met die wedstrij
den: zij zijn nooit beslist voor het
schip in het dok ligt. En zover zijn we
nog lang niet."

„Ja, er kan nog van alles gebeuren",
zei Kruiser. „En ze gaat hard-"

„Als we de deuren achter ons dicht
kunnen krijgen, voor zij gereed is om
binnen te komen, dan winnen we",
zei de loods.

„Maar op deze rivic. kan letterlijk
alles ons ophouden, een barkas of een
van uw bewonderaars in een roeiboot."

De bemanning van de Bird of Daw
ning had nog haar best gedaan om het
schip presentabel te maken voor de
aankomst. Van de vroege ochtend af
waren ze bezig geweest: de zeilen op
de ra's beslagen, de ra's vierkant ge
brast, geschrobd, het touw opgescho
ten en het koper gepoetst. Al de vlag
gen waren gehesen en de onderschei-
dingsvlaggen woeien in de top. Toen
zij nu vaart minderden en slaags voor
het dok gingen liggen, drongen de
boten om haar heen en de mensen
massa van de wal sooedde zich aan
boord, de pers voorop, op jacht naar
kopij, reders en hun vrienden, scheeps
ontwerpers, scheepsbouwers en
scheepskapiteins, en verder het ge
spuis, dat nu eenmaal altijd op zeelui
aast. Ze verdrongen zich overal, hiel
pen hier en daar een handje, vroegen
honderd uit, juichten en sneden eind
jes touw af als souvenir.

Langzaam voer nu het schip, getrok
ken door de beide sleepboten door de
sluisdeuren. Kemble stond aan het
roer, Fairford op de bak. Kruiser hield
toezicht op het achterschip. Toen het
schegbeeld voorbij de sluisdeur kwam,
scheen de dichte menigte op de kade
dol van opwinding. Een man stapte

naar voren en ontstak de lont van een
signaalkanon. Bij de knal nam de ha
venmeester, een oude grijze zeekapi
tein, zijn witte hoge hoed af en riep:
„Driewerf hoera voor de Bird of Daw
ning, winnaar van de China-Thee
Wedstrijd." Toen barstte de gehele me
nigte in bulderend gejuich los: alle
schepen in de haven luidden de klok
ken, losten schoten, lieten de sirenes
gillen en luide juichten de beman
ningen.

Oude Fairford lichtte zijn hoed op
en riep: „Driewerf hoera voor onze
oude haven". En het kleine troepje
oude pikbroeken juichte wat ze kon
den, terwijl zy het dok binnengingen.
Toen riep Fairford: „Driewerf hoera
voor kapitein Trewsbury, jongens!"
Nadat ze hem toegejuicht hadden,
snelde Edgeworth naar de trom en
sloeg erop los, terwijl anderen marl
spijkers tegen elkaar sloegen en ieder
een de woorden en wijs meezong van
„Ziet, daar komt de Overwinnaar."

Er viel nog meer te doen. Toen net
schip zwenkte, om aan te leggen, klom
men Coates en Chedglow in de grote
top en bevestigden aan de spP v- de
windvaan de vergulde haan. die Clut-
terbucke een paar dagen tevoren ge
maakt had. Daar stond hii in de wind
en draaide trots, zoals het een Vogel
van de Dageraad betaamt. De twee
jongens lieten zich langs de pardoens
op het dek glijden.

(Slot volgt).

instelling van een studiecommissie
de kwestie van naam en karakter
deze „synode"-bijeenkomsten nader te
bestuderen. Het moet niet onwaarschijn
lijk worden geacht, dat een dienovereen
komstig voorstel een meerderheid
stemmen zal verwerven.

De Synode verenigde zich met het
VGorstel er naar te streven, zo weinig
mogelijk door middel van stemming be
sluiten te nemen, omdat zulks slechts kan
bijdragen tot versterking van haar
gezag.

R.K. memorandum over
Palestina

Het R.-K. Gomité „ProPalestina" heeft eet
memorandum aamgeboden over de huidig»

de Christelijke be-
ind.

ienstige

idum behandelt
van de vluchtelingen
stekenis van Palestina,
in op de encyclieken
van de Paus over het H. Land.

Onder de katholieken en onder alle Chris-,
tenen van ons volk, aldus het memorandum,
moet het besef worden gewekt, dat de Pa
lestijnse aangelegenheid ook de hunne is,
daar deze kwestie op bijzondere wijze de
belangen van de Kerk en van de Christen
heid raakt.

aandacht moet worden geschon-
aan het propageren van de eis tot ln-
Uonalisatie van de z.g. Heilige Plaatsen

de herfst geopend kunne

Dr Bunche van zijn post
ontheven

De Veiligheidsraad heeft gisteren be
sloten dr Ralph Bunohe te ontheffen
zijn post als waarnemend bemiddelaar
in Palestina. Er zal een kleine staf V.N.-
vertegenwoordigers achterblijven on
te zien op de wapenstilstand tussen"
Israël en de Arabische staten.

Wapenembargo voor Palestina
van de baan

De Veiligheidsraad heeft met 9 tegen
0 stemmen (Rusland en de Oekraine ont
hielden zich van stemming) een Cana
dees-Franse resolutie aangenomen, waar
bij de wapenstilstandsovereenkomst ir
Palestina wordt vervangen door de order
„staakt het vuren". Dit betekent, dat het
verbod op het invoeren van wapens
srtijd/kraohten in Israël en de Arabische
staten is opgeheven-

In de gevangenissen van Madras
tiert het oproer
Politie opende het vuur.

Gisteren is vor de vierde maal in deze
week een gevangenis-oproer voorgeko
men in Madras.

Communistische gevangenen weiger
den zich te laten opsluiten en gingen de
bewakers met messen en stenen te lijf.
De inspecteur van het gevangeniswezen
riep de assistentie in van de politie,
het vuur op de oproerlingen opende
traangas gebruikte. Twee gevangenen
werden gedood en versohillende functio
narissen liepen verwondingen op.

Praagse verrassing voor
Amerikaan

Bom onder de radiator-kap

In de afgelopen nacht is te Praag in
een auto een bom ontploft, toebehorende
aan de Amerikaanse assistent-luchtvoort-
attaché kapitein John Chidls. De bom
onder de radiator-kap geplaatst. Er
wordt te Praag veel geklaagd over het
vernielen van auto's met buitenlandse

VAN DIT EN DAT. VAN
ALLES WAT

Het was op een avond in 1919, dat de
jonge luitenant-vlieger A. Plesman in de
sociëteit van het militaire vliegveld
Soesterberg een plan naar voren bracht
dat later de grondslag zou vormen tot
de stichting van de K.L.M., nl. het orga
niseren van een 1 uch tvaartten toons'-el-
ling. En .dn de eerste dagen van Augustus
1919, nu dertig jaar geleden, kon deze
E.L.T.A. in Amsterdam worden geopend.
Er kwamen een half millioen mensen.
Plesman had zijn doel bereikt. Op 7 Oct.
1919 werd de Kon. Luchtrvaartmaaischap-
oor Nederland en Koloniën N.V. op
gericht. Het leek ons goed, daaraan te
herinneren. De 30-jarige streeft er nog
steeds naar, verbeteringen aan te bren
gen, niet alleen in de vliegtuigen, maar
ook op de grond. De motorenwerkplaats
op Sohd/phol krijgt een „infrarode" droog-
voor pas geverfde motoronderdelen.
Bordjes „nat" zijn overbodig. Zo, dat
de KLM. Nu de ANWB z'n dage
lijkse beurt. Het is nodig, opnieuw te
wijizen op het stopverbod op de Schiphol-
weg. 't Is gevaarlijk voor U en Uw me
deburgers, dit verbod te negeren. Waar
het verbod precies geldt, ls deze week
op de weg nog duidelijker aangegeven.
En de 'gevaarlijke bocht in Nijkerk, in
de weg AmersfoortZwolle, wordt on
schadelijk gemaakt, want er komt een
ve weg, die even vóór Nijkerk
rechtsaf slaat en uitkomt bij het ver
keersbord Amersfoort-Zwolle-Barneveld.

Een chauffeur van een vrachtauto reed
Oldenzaal over een doos, zonder dit
obstakel te raken. Gelukkig, want er lag
vierjarige jongen in. Het gevaarlijke
spelletje was afgelopen, toen een lom
penkoopman de doos wilde meenemen en
ontdekte, dat er een jochie Ln zat. Bij
de Spincic's Handelsmij te R'dam zijn
half millioen Amerik. en Eng. siga
retten gestolen. Van de daders geen
spoor. Drie personen, die in Amster
dam gegrepen waren tijdens de relletjes
de film „Het ijzeren gordijn", hoor
den 5 maanden tegen zich eisen. Voor
de rechter zeiden ze, dat ze niets met de
relletjes te maken hadden en door de
politie werden mishandeld. 0 De Bos
sche muziekschool zal haar 75-j. bestaan
in October met een feestconcert herden
ken. Er moeten duizenden mensen zijn,
die havenmeester van Delft zouden wil
len worden. Want er zijn wel zeshonderd
sollicitatiebrieven binnengekomen. En op
het gemeentehuis maar lezen....

Kerk en School
Beroepingswerk

Ned. Herv. Kerk. Beroepen: te Hedel
A. J. Wjjmmaalen te Oldebroek.

Aangenomen: naar Amsterdam (buurt-
gem- Zuid, vac.-wijlen D. Trom-p) W. G.
Overbosch te Doetinchem, pred.-dir. van
het internaat „Ruimzicht"; naar Gent
(België) C. A. F. van Stipriaan Luiscius
te Dieren.

Geref. Kerken. Beroepen: te Hoek van
Holland B. G. Mees ten Oever, cand- te
Rotterdam.

Geref. Kerken (Art. 31 K.O.) Beroe
pen: te Tiel-Zaltbommel C. v. Leeuwen,
cand. te Utrecht, die dit beroep ook heeft
aangenomen-

Beroepbaar: de classis Zwolle heeft
praep. geëxamineerd en beroepbaar ver
klaard cand. G. Roukema, Blekerijweg 2,
IJsseimuiden.

W. Uittenbogaard te Arnhem
overleden

De heer W. Uittenbogaard, een der meert
bekende figuren in de kringen van het Chris
telijk onderwijs, is op 76-jarige leeftijd te
Arnhem overleden.

Hij begon zijn onderwijzersloopbaan ln
Bodegraven en ging later naar Amsterdam,
Leiden en Arnhem (1697). In samenwerking
met de heer K. Brants uit Haarlem was hij
oprichter van de Vereniging voor Chr.
MULO. Hjj was lid van de regelingscom-

examinator voor de L. O.-acte

De schoolboekjes, die hij schreef voor de
drie moderne talen en voor Ned. taal en re
kenen, zijn overbekend geworden.

In het plaatselijke en landelijke vereni
gingsleven was hij geen onbekende. Zo i3
hij hoofdbestuurslid geweest van de Kon,
Bond van Zang- en Oratorium verenigingen
(en voorzitter van de sectic Oratoriumvereni-

secretaris-penningmeesU
i Chr. schole

an het
1 redi-

drie talen verschijnend blad
van dit Verband.

Hij was ridder in de orde van Oranje-
Na ssau.

De begrafenis is bepaald op Maandag, op
de begraafplaats Moscowa te Arnhem.

Inspecteur J. van An del verlaat
Schooltoezicht

In een deel onzer edities meldden we gis
teren reeds, dat aan de heer J. van Andel
te Den Haag, inspecteur bij het V. H. en
M. O., op zijn verzoek mi.v. 1 September
s. eervol ontslag is verleend.

De thans 65-j. heer Van Andel ls een zeer
•waardeerde figuur in het Rijksschooltoe-

Hij legde in 1909 het doctoraal examen
is- en natuurkunde in Utrecht af en werd
raar te Schiedam. Van 1912 tot 1931 was
hij directeur van de Chr. H.B.S. aan de Po-
traat ln Den Haag.

1931 tot 1934 was hij Inspecteur der
van 1934 tot 1937 inspecteur van het
gymnasiaal en middelbaar onderwijs ln de
ipectie, nadien weer Inspecteur der

schiller

publicaties verscher

•ROF. Dr G. CH. AALDERS RECTOR VAN
DE V. U.

Prof. dr G. Ch. Aalders zal worden be-
oemd als rector-magnificus van de Vrije
rnlversiteit, voor het cursusjaar 1949-1950,
ls opvolger van prof. dr F. W. Grosheide,
die thans het rectoraat bekleedt.

De rectoraatsoverdracht zal plaats hebben
op Woensdag 21 September ln het A.M.V.J.-
gebouw te Amsterdam.

Ds W. F. H. ter Braak te Semarang zal

naar Epe in Gelderland terugkeren om zijn
werk bij zijn oude gemeente weer op zich
te nemen. Drie jaar heeft hij te Semarang
gestaan na als kortverbander te zijn uitge
komen voor de Ned. Hervormde Kerk. Hij
maakte zich o.a. verdienstelijk met werk
voor de gevangenen en met reclassering.

Radioprogramma voor vanavond

HILVERSUM I (301) NCRV
7.— Nieuws. 7.15 Geestelijke liederen. 7.30
actueel geluld. 7.45 CMB-kwartler. 8.—
vs. 8.05 Programma proloog. 8.15 Zin
gende schooljeugd bij het NCRV-jubileum.
9.15 Zeilende op de Friese wateren. 9.35 Phi
lip Green en zijn orkest. 9.45 BBC Sympho-
Orkest 10.45 Avondoverdenking. 11.—
Nieuws. 11.15 Selectie uit selecties. 1157
liting en Wilhelmus.

HILVERSUM II (415) VARA
- Denk om de bocht. 7.15 Gram. VPRO
7.30 Drie figuren uit het Franse godsdienstige
ïven. 7.50 Tien voor acht. 8.— Nieuws. 8.05
Iram. 8.30 Het innerlijke leven. 8.53 Boeken
mar men wat aan heeft. VARA 9.— Men
raagt... 9.30 BBC-Theatcrorgel te Londen.
0.Buitenl. weekoverzicht. 10.15 Swing and
weet from Hollywood. VPRO 10.40 Van-
aag. 10.45 Avondwijding. VARA 11.—
lieuws. 11.15 Concert. 12.— Sluiting.

Wat de radio Zaterdag brengt

HILVERSUM I (301) KRO 7.— Nieuws.
.15 Gymnastiek. 7.30 Maria ter ere. 7.45
Morgengebed. 8.— Nieuws. 8.15 Pluk de dag.

Voor de vrouw. 9.05 Pianoduo. 9.20 Ge
deelten uit Franse Opera's. 10.Klein kleu-
i. 10.15 Muziek houdt fltl 11.— De Zon-
em. 11.45 Orgelspel. 12.— Angelus. 12.03
Zangrecital. 12.30 Land- en tuinbouw. 12.33
hconcert. 12.55 Zonnewijzer. 1.Ned.
strijdkrachten. 1.30 Lunchconcert 1.50 Film

2.50

Boekennieuws. 3.Gram. 3.30 Made's Man-

4.— De Vliegende Hollander. 4.10
„Erato" te Roosendaal. 4.30 Gre-

5.De Wigwam. 6,— Gram. 6.06
Actualiteiten. 6.15 Journalistiek weekover
zicht. 6.30 Voor de Ned. strijdkrachten.

Nieuws. 7.15 Katholiek Thuisfront overal
725 Franse chansons. 7.45 Voor de Neder-
n Duitsland. 8.Nieuws. 8.05 De
man. 8.12 Slavische dansen. 8.20
Lichtbaken. 8 45 Gram. 9.— Taptoe. 9.45 Zo
mersproeten. 10.Amusementsorkest. 10.30
Wij luiden de Zondag in. 11.— Nieuws. 11.20
amermuziek. 12.— Sluiting.

HILVERSUM II (415) VARA. 7.— Nieuw».
18 Gram. 8.Nieuws. 8.18 Frans program-
a. 9.— Populair concert 9.30 Waterstanden.
VPRO 10.— Tijdelijk uitgeschakeld. 10.05
Morgenwijding. VARA 10.20 Radiofeuilleton.
.35 Voor de arbeiders ln de contlnubedrij-
zn. 11.35 Gram. 11.45 Richard Strauss. 12
n Vogel en zijn accordeon-orkest. 12.30
ind- en tuinbouw. 12.33 Orgelspel. 1.—
Nieuws. 1.15 Kalender, 1.20 Pianospel. 1.30
ïvirkende Köbenbavnske Arbejder
Sangkor. 2.Als een bonte vogelvlucht
2.20 Kon. Mil. KapeL 3.— Streekultzendlng.

.25 Gram. 4— Komt u binnen. 4.15 Neder
lands gevar. programma. 4 45 Sportpraatje.
VincenUno. 5.30 Om en nabij de twin-
g. 5.50 Reportage Nat Zwemkampioen-
happen te Doetinchem. 6.Nieuws. 6.18
Populaire liedjes en melodietjes.
Artistieke staalkaart. VPRO 7.30 Vier
Vrouwengestalten. 7 45 Passepartout VARA
8 Nieuws. 8.05 Dingen van de dag. 8.18
VARA-varia. 8.15 Populaire melodieën. 8.45
Bal. 9.45 Soc. oommentaaar. 10.
Stradiva-sextet. 10.25 Is de maan bewoond?

rtet Jan Corduwener. 11.— Nieuw»
11.15 Gram. 12.— Sluiting.

Massa-ontslag bij Berlijn6«
Spoorwegen

De, onder Russische contróle staande,
directie der Berlijnse spoorwegen is,
volgens een Reuter-bericht, voornemen»,
volgende week 1500 West-Berlljnsa
spoorwegmannen te ontslaan, in «tri#
met de afspraak na de Jongstleden sU4
king.