Bij Calais ldom ik op handen en voeten
uit een geul
WW# LJÜD6CHE COURANT
VRIJDAG 29 JULI 1#<
Sangatte in rep en roer bij eerste Kanaalvlucht
I door John Rozendaal
Het wachten op de nieuwe accu's stelt my in de gelegenheid mijn plan, Lathams
„concurrent", graaf de Lambert, een bezoek te gaan brengen, te verwezenlijken.
Zaterdagmiddag 17 Juli 1909 ben ik, na de lunch, op stap naar Wissant. Langs
de zee een wandeling van drie uur. Eerst is het nog uitkijken, want het strand
ligt bezaaid met glibberige rotsblokken, waartussen diepe kuilen met water, die
omzeild moeten worden. Maar eenmaal achter Kaap Blanc-Nez, wordt het strand
goed begaanbaar. Wissant verbluft de bezoeker door zijn by eb enorm breed strand.
Even de badplaats in om naar het verblijf van de aviateur te informeren. Ik behoef
niet lang te vragen, want aviateurs war«
waar zij zich ook nestelden, spoedig overal
dat sprak destjjds voor aviateurs
40 jaar geleden nog witte raven, die,
n by iedereen bekend waren. De graaf,
vanzelf, resideerde in het duurste en
beste hotel. Noblesse oblige.
Ook de Lambert kende ik van mijn
ruim driemaands verblijf te Pau, waar
hij met zijn charmante echtgenote en als
leerling van Wilbur Wright, bij het diner
tot de leden van onze tafelronde behoor
de. De Lambert had zich voor hij naar
Pau kwam, reeds een naam gemaakt als
constructeur van glijboten, met wier
bouw hij in 1885 begon. Voorts had hij
Op de klippen van Sangatte bespreekt
de schrijver van deze artikelen, ir
John Rozendaal, zijn plan van vlieg-
demonstraties te Berlijn met Latham
(r.) en ir Levavasseur (I.).
een tyd lang als assistent bij Sir Hiram
Maxim, de bekende uitvinder van een
machinegeweer, gewerkt, die een ver
mogen van meerdere honderdduizenden
guldens aan de bouw van een door
stoom gedreven reuzenvliegtuig had be-
Eteed, zonder dat het met het toestel,
welks gewicht met drie man, 270 kg wa
ter in reservoir en ketel en stookolie aan
boord, 3630 kg bedroeg, ooit tot een
vlucht was gekomen. In 1894 had de
graaf zich met de Duitse pionier Otto
L i 1 i e n t h a 1 in verbinding gesteld en
later van hem een glyvlieger gekocht.
Bij de thee in de glazen veranda van
het hotel komt het gesprek al spoedig op
het bezoek dat de graaf kort te voren
aan Nederland heeft gebracht en op de
vlucht, die hij in de avond van 27 Juni
boven de Brabantse heide met jjn
Wright-dubbeldekker heeft gemaakt. De
eerste vlucht boven Nederlandse bodem.
De Lambert dankt mij voor de bemidde
ling, die ik by het tot standkomen van
de overeenkomst met de suikerfabrikant,
de heer Heerma van Voss, heb verleend.
Tegen de klippen op!
Tout passe, tout casse... De Brabantse
Industrieel is reeds lang overleden, zjjn
beetwortelsuikerfabriek bestaat niet
meer. Het Wrightvliegtuig, dat door zijn
gehele conceptie en primitieve construc
tie niet voor verdere ontwikkeling vat
baar en gevaarlijk labiel was, heeft, qua
vliegtuig, de ontplooiing van de vlieg
tuigbouw niet richtingwljzend beïnvloed
en daarbij dan ook hoegenaamd geen rol
méér gespeeld...
Toch moest ik dezer dagen wel even
tjes glimlachen, dat by de herdenking
van die eerste vlucht boven vaderlandse
grond op Zaterdag 25 Juni 1.1., het meest
gesproken is door mensen van wier acti
viteit en belangstelling op vlieggebied
ln 1909 weinig of niets te bespeuren viel
en die in geen enkel opzicht met het tot
stand komen van deze eerste historische
vlucht boven ons land ook maar iets uit
staande hebben gehad.
„Ik neem," zo schreef my op 16 Maart
1909 de heer Heerma van Voss vanuit
Leur (N.-B.), „de vrijheid mij tot u
te wenden, die zo volkomen van het on
derwerp op de hoogte zyt, met het be
leefde verzoek my een handje te willen
helpen. Ongetwijfeld zult U dit ook wel
willen doen uit een nationaal oogpunt,
daar het de eerste wedstrijd in Neder
land en België zou zijn. Ik heb mij
ook in contact gesteld met enige heren
ln Antwerpen, maar de indruk die ik
kryg is dat men daar nog niet genoeg
op de hoogte is,
„Het zou mij ontzaglijk verheugen,
als ik het met uw hulp eens voor elkaar
kon krijgen."
Nu, het was voor elkaar gekomen.
Alvorens ik de terugweg naar San
gatte aanvang, moet ik eerst nog snel
de twee nieuwe Wright-toestellen van de
graaf zien. Zij staan in een keurige hou
ten loods achter het hotel. Die „vogels"
bieden voor my niets nieuws, daar ik
hun samenstelling om zo te zeggen wel
kan dromen. Toch merk Ik, als mijn
gastheer de hefboom hanteert waarmede
de draagdekken van het toestel „scheluw
getrokken", d.w.z. schroefvormig ver
wrongen worden, aan kleine uitpuilingen
van de stofbekleding, dat er iets aan de
hand is. En ja, bij betasting van de vleu
gels met belde handen voel ik het. „Ge
vulde eendvogel"! De Lambert knikt
toestemmend. „Niets verder vertellen!
Kapok. Daarop blijf ik in geval -njjn
motor onderweg mocht weigeren en ik
omlaag moet op zee drijven tot men
mij komt oppikken."
„U moet er flink de pas in houden op
dat u niet door de vloed overvallen
wordt," raadt mij de graaf bij het af
scheid. Ik schakel mijn hoogste versnel
ling in, maar jawel, nog niet halfweg
daar had ik de beschering. Vloed aan het
Hollandse strand of in het Nauw van
Calais is tweeërlei. Het verval is er
groot en het water komt snel opzetten.
Het wordt voor mij erop of eronder, te
weten door de golven gegrepen en door
de stroming meegesleurd te worden of
op het plateau te komen, hoe dan ook.
Daarbij overvalt mij de schemering. De
klippen bekijkend ontdek ik een geul die
door regenwater in de rotswand moet
zijn uitgespoeld. Handelen is de bood
schap. Het sissende bruisende water
komt nader. Als een salamander klim ik
od handen en voeten in de geul omhoog.
Nu en dan heb ik geen houvast meer.
Het verweerde gesteente brokkelt mij in
de handen en onder de voeten weg.
„Never say die, as long there is a nil]
in the box and a shot in the barrel1"
placht Sir Thomas Beecham, Engelands
vermaarde pillenfabrikant, te zeggen.
Hoe ik naar boven ben gekomen weet ik
niet meer, wel dat ik „bloed en terpen
tijn" heb gezweet en my niet herinner
ooit in mijn leven zo in de rats te heb
ben gezeten als in die geul. Dat is wer
kelijk niet tegen de klippen op gelogen.
Langs de oude kustweg, die boven
over het plateau van Boulogne, via Au-
dresselles, Audinghen, Escalles naar Ca
lais loopt, kom ik 's avonds laat in San
gatte terug.
II va partir
Maandag, 19 Juli 1909: Het geloei van
een stoomsirene doet mij uit diepe slaap
ming aan zee, die door niets verraadt,
ït er een grote gebeurtenis op til is.
Maar in het Oosten, landinwaarts, be
licht de zon een schouwspel van buiten
gewone bedrijvigheid. Daar lopen hon
derden mensen geagiteerd heen en weer.
Het is twintig minuten over zes als ik
bij de tent kom en de eendekker door de
mecaniciens juist jiaar buiten wordt ge
bracht. Na het toestel enige honderden
meters over de kustweg te hebben gerold,
wordt de „Antoinette" het veld opge
duwd, waar Latham zal starten. Nu wor
den de tanks met benzine en olie gevuld
en dan klimt onze aviateur, gehuld in
een regenjas en een geruite pet op hei
hoofd in zijn toestel. Fluks druk ik hem
nog de hand. Het „bonne chance", dat
mij op de tong ligt, houd ik maar voor
me. Bij jagers en aviateurs moet men
daar niet mee aankomen.
Kanonschoten
Latham zal eerst een stuk het veld op
taxiën, om dan, tegen de wind in, zijn
aanloop te nemen. Daar ik er de voor
keur aan geef het schouwspel, dat nu
zal volgen, in alle rust op het verlaten
strand in my op te nemen, haast ik mij
om langs een steil pad, dat achter de
tunnelgebouwen naar beneden leidt, op
het strand te komen. Daar wórdt mijn
aandacht door een torpedojager getrok
ken, die onopgemerkt, als een „Deus ex
machina" ten tonele is verschenen. Het
schip stopt en legt zich met stuurboord
naar de klippen. Er verstrijken enkele
minuten. Plotseling flikkert een vuur
straal uit het op het achterdek opge
stelde kanon op. Dof rolt de donder over
het water. Honderdvoudig kaatsen de
klippen met hun kloven en spleten de
echo terug. Twee verdere schoten vol
gen. Hele kolonies opgeschrikte zee
vogels fladderen uit hun schuilplaatsen
op en zoeken ijlings een goed heenko
men. Dan wordt het weer stil op het
strand.
Boven op het dak van een der tunnel
gebouwen ontwaar ik een matroos, die
vlagsignalen geeft. De jager wendt de
steven naar het Noordwesten, waar ik
voorheen, boven op de klippen, door mijn
kijker in het verschiet wazige witte vlek
ken, de krijtrotsen van Dover, kon zien.
Motorgeknetter... en eensklaps ver
schijnt hoog boven de klippen de prach
tige vogel, door Latham bestuurd, aan
de morgenhemel! De zon doorlicht de
dunne ballonzyde van zyn slanke vleu
gels en duidelijk kan men de verschil
lende delen, waaruit zij zijn samenge
steld, onderscheiden.
De „Harpon", dit is de naam van de
Franse jager, stoot machtige zwarte
rookwolken uit en laat de stoomfluit
spelen. Het is als wilde hij instemmen
met het gejubel der toeschouwers, die
daar boven naar de rand van het plateau
gesneld komen. Het is precies negen mi
nuten voor zeven als de Antoinette-een-
dekker majestueus, zonder te schomme
len, over de strandlijn trekt. Hoog spuit
het schuim aan de boeg van de „Harpon",
die onder volle kracht het ruime sop
kiest, om Latham zo nodig hulp en bij
stand te verlenen.
En terwijl ik daar in gedachten ver
zonken de wondervogel nastaar met de
eerste mens aan boord, die het aandurft
het vasteland te verlaten en boven zee
te gaan en mij de emotie pakt, dat ik
van deze daad van wereldhistorische be-
Hoog boven de 80 meter hoge „falaises", de steile klippen van Sangatte aan
het Nauw van Calais, nam Latham op 19 Juli 1909 zyn eerste kanaalvlucht.
wakker schrikken. Het gaat los! en ja-
in het kleine logement waar ik een
onderdak heb kunnen vinden het
„Hotel des Bains" was propvol is
meteen de duivel los. Kamerdeuren
slaan open en dicht. II va partir! Dé-
pêchez-vous! roepen waard en waardin....
partir! II va partir! roepen de door
de dorpsstraat hollende mensen. Vlug
schiet ik in de kleren en ben enkele mi
nuten later tussen de mannen, vrouwen
kinderen en voertuigen, die zich in de
richting van Kaap Blanc-Nez voortspoe
den.
Buiten het dorp verlaat ik de hoofd-
eg en sla het pad in, dat onmiddellijk
langs de rand van de klippen naar de
tunnelgebouwen loopt. Tachtig meter
onder mij, op het strand, aan de voet
de falaises is alles stil. Enkel een
oude visser wroet naarstig in het natte
zand naar wormen, lokaas voor de
vangst van zeetongen. Rechts van my
dat steeds veranderende watervlak, door
fris briesje licht gerimpeld. In het
Westen dryven aan de horizon lange
rookzwaden, door de morgenwind uit
eengerafeld. Daar moet het vaartuig
waarvan de sirene het hele dorp in
en roer heeft gebracht. In het
Noordwesten schuift van achter een
landtong de blauwgrijze silhouet van een
sleepboot naar voren. Een ochtendstem-
tekenis getuige zijn mag, legt zich een
hand op mijn schouder. Mij omwendend,
blik ik in het verweerde gelaat van een
oude zeebonk de naar lokaas zoekende
visser van voorheen. Zijn ogen kijken mij
vorsend aan en terwijl hij met bevende
hand naar de sprookjesvogel, die daar
onder de blauwe hemel zeewaarts trekt,
wijst, komt het stotend over zijn lippen:
„Dites done, est-ce bien vrai qu'il y a un
hommel dedans?"
Nooit zal ik de aanblik vergeten van
dat oude vadertje, dat zich daar in wel
haast kinderlijke twijfel tot mij richtte
ten einde zich zekerheid te verschaffen,
om te kunnen geloven.
De rest van deze eerste poging, op
vleugels naar Engeland over te steken,
is gauw verteld en volgt de volgende
maal. Wel kan ik alvast melden, dat
Latham in het water terecht kwam, zo
als nevenstaande foto laat zien.
Zie voor het eerste artikel ons blad
van 23 Juli jJL).
Ned. gezagvoerder moet in
Toronto terechtstaan
Wegens het lozen van stookolie
Kapitein J. W. v. d. Boogaart, gezag
voerder van de „Prins Willem van
Oranje", uit Rotterdam, is in Toronto
(Canada) gedagvaard, verdacht van
lozen van gebruikte olie in de haven
van die stad op 9 Juli j.l.
Veertien dagen geleden is een 21 jarig
meisje in de haven verdronken en men is
van oordeel, dat de zware olie, die toen
op het water dreef, haar de neusgaten
verstopte en tot haar dood heeft bijgedra
gen. Twee weken lang zijn politie en ha
venautoriteiten bezig geweest de herkomst
van de olie in het water na te gaan. De
verdenking bleef rusten op de „Prins
Willem van Oranje".
HET 100.000STE RADIO-TELEFOON
GESPREK.
De PTT verwacht a.s. Zaterdag om
elf uur in het kantoor Spuistraat te Am
sterdam, het 100.000ste na-oorlogse radio
telefoongesprek in Nederland.
Weer twee Roermond
slachtoffers gevonden
A.P. meldt uit Rome, dat nabij Bari
opnieuw twee slachtoffers van de „Roer
mond" uit het wrak van de verongelukte
machines gehaald zijn. Eén der lichamen
zou geïdentificeerd zijn, als dat van de
eerste boordwerktuigkundige, D. M.
Grandia. Ook het tweede lichaam zou dat
van een lid der bemanning zijn. Zeven
slachtoffers zijn nog niet gevonden.
Tal van actuele zaken in de Raad van Katwijk
Een woord van afscheid tot de leden, die in September
niet terugkeren
bate oplevert van
Wht zeg je? O, ja, ja, de Vierd&dgse! Nee, da&r zyn
Ben je t nou, of ben je 't niet?
In Naaldwijk gebeuren wonderlijke
dingendoor een tweeling
Niemand kan de postboden uit elkaar houden
(Van een onzer verslaggevers)
In Naaldwyk gebeuren wonderlijke dingen. Als u 's middags, zo tegen een uur of
vier door het dorp gaat, zult u er op het dorpsplein de postbode aantreffen. En het
mag ongelofelijk klinken, maar op hetzelfde ogenblik wordt dezelfde postbode een
heel eind verder, by een woning in de polder gesignaleerd.
Hoe kan dat? Wel, de oplossing is zo
simpel mogelijk: er zijn twee postboden,
die zovéél op elkaar lijken, dat zelfs de
beide echtgenoten wel eens moeite heb
ben om ze uit elkaar te houden. Het zijn
Jan en Janus van Holstein, een tweeling.
Twee postboden, die beiden op 1 Augus
tus hun 30-jarig jubileum bij de Pos
terijen vieren. Twee mannen, die als
druppels water op elkaar lijken. Niemand
in Naaldwijk durft te zeggen: ha. Jan, of
hé Janus. Want men loopt het risic
keerd te raden. Daarom groeten de
ten maar met een: „ha, Janus-Jan! Dat
zyn twee vliegen in één klap
goed bedoeld, nietwaar?
Natuurlijk heeft het feit, dat ze eikaars
dubbelganger zijn, wel eens aanleiding
gegeven tot heel vreemde situaties. Dat
begon met de verkering. Bets Kwant
ging, toen ze Jan van Holstein leerde ken.
nen, er prat op dat zij nimmer haai
Jan met Janus zou verwisselen. Haar ge
heim was, dat Jan „Bets" zei en Janus
„juffrouw Kwant". Maar Jan en Janus
zijn twee olijke lieden en ze hebben eens
afgesproken, om allebei „juffrouw" te
zeggen. Toen hield het geheim van Bets
Kwant even op, want ze is er prompt in
gevlogen. Daar lacht ze nu nog smakelijk
om. Zelf durft ze nooit met zekerheid te
beweren, of ze niet eens met de verkeerde
Van Holstein een ommetje heeft gemaakt.
En dat is zo altijd een puzzle geweest.
Jan en Janus hebben precies dezelfde
manieren. Hun stem is even zwaar en als
Janus bij de bakker in de Koningstraat
z'n bestelling doet, moet hij zich uit het
hoofd praten, dat hij in de etalage
het gezicht van z'n broer ziet. Als
'n tweeën zijn gefotografeerd zonder
at ze het wisten, kunnen ze slechts met
Gezagvoerder v. d. Vaart
ter aarde besteld
Vier K.L.M.-piloten hebben gistermiddag
in de aula van Velsen's crematorium de
erewacht betrokken bij de baar, waarop
de urn met de as van de bij Bombay
omgekomen gezagvoerder van de „Fra-
neker" A. M. van der Vaart, rustte. Ge
zagvoerder A. Viruly herdacht in een
gevoelvolle rede zijn omgekomen collega.
„Wanneer wij terugdenken aan gezag
voerder Van der vaart zal dit op een
zeer bijzondere wijze zyn, omdat hij
stond tussen de oudste groep van ge
zagvoerders en de grotere groep jon
geren, die nog vele millioenen kilome
ters voor zich weten". De heer Viruly
wist de beste eigenschappen van
beide groepen in gezagvoerder Van der
Voort verenigd. 27 maal heeft hij
lyn BataviaAmsterdam gevlogen, v
van 12 maal als gezagvoerder,
sterke figuur met een opmerkelijk
antwoordelijkheidsgevoel".
is zo vaak gezegd, dat de toekomst
de KLM veilig zou zyn wannec
slechts genoeg mensen als Van der Vaart
de stuurknuppel zouden zitten, aldus
de heer Viruly. Voor hem staat het vast,
dat zelfs de grootste toewijding en de
uiterste bekwaamheid, die een mens kan
opbrengen, moesten zwichten voor de
overmacht der elementen, die de Frane-
ker ten val bracht.
Een familielid gaf te verzekering, dat
de grote belangstelling, die van vele
kanten by dit verlies werd getoond, on
getwijfeld een steun is gebleken in de
afgelopen 14 dagen.
Melodieën uit de vijfde symphonle van
Schubert begeleidden het uitdragen van
de baar, die werd gedragen naar de
groeve in de Kennemerduinen, waar de
aan de schoot der aarde werd toe
vertrouwd, achter het graf van Antoni
Fokker.
STEEK ES OP, PARDON. STEEKT
ES OP!
In de eerste vijf maanden van dit jaar
voerde Nederland 2.710.000 sigaren naai
België uit. België leverde 3.878.000 siga
ren aan Nederland. Beide leveranties
hadden een zelfde waarde van 6 millioen
francs. België voerde 150 ton Neder
landse rooktabak in, tegen 6 ton vóór
de oorlog. Dat vindt „De Gazet
Antwerpen" een ernstige bedreiging
de Belgische tabaksindustrie.
veel moeite uitmaken wie van de twee
nu Janus is en wie Jan. Er is een dame
op Naaldwijk, die, na een heel lange tijd
in het dorp gewoond te hebben, eerst de
zer dagen tot de ontdekking kwam, en
dat nog door een foto, waarop beide
postboden stonden dat er twee Van
Holsteins zijn. Vaak begroeten de kinde
ren hun oom met „Dag pappa" en als de
verwarring zelfs doordringt tot het kin
deroog, moet de gelijkenis toch wel spre
kend zijn! Het grijs worden van het haar
en het dun worden ervan heeft bij de
broers gelijke tred gehoudeh. Ook al geen
middel, om ze te onderscheiden, dus. Jan
en Janus hebben natuurlijk hun kennis
sen, maar het is een onderlinge afspraak,
dat zij hun wederzijdse vrienden met een
zelfde hartelijkheid teruggroeten. Dat
voorkomt voor beiden verwijten als:
„Wou je me soms niet zien?" Er zijn méér
van die afspraken. Jan krijgt wel eens een
sigaar, die aan Janus is beloofd, maar die
komt heus wel bij de goede man terecht.
Want de broers hebben er zelf het meeste
plezier in. dat ze zo op elkaar gelijken.
Er is zo nog een hele lijst op te noemen
van voorvallen, die het gevolg zijn van
hun tweelingschap. En die komen zo al
hun hele leven voor. Ze zijn hoe kan
het ook anders erg aan elkaar gehecht,
deze Van Holsteins. En dat is door hun
gemeenschappelijke loopbaan nog verste
vigd. Zie je Jan, dan zie je Janus. Dat
laatste kan men zonder bezwaar in de
dubbele betekenis van het woord opvat
ten!
Gisteravond was de gemeenteraad van
Katwijk in openbare vergadering bijeen
onder voorzitterschap van de burgemees
ter. Afwezig waren de heren J. van Rijn.
an der Luyt en W. E. Hueting.
de ingekomen stukken was een
adres van een aantal badgasten over de
huidige strandverordeningen. De burge
meester merkte op, dat gedurende dit
en, geen veranderingen kunnen
worden aangebracht. Na het seizoen z<
de kwestie nog nader worden bezien.
De vergadering werd een ogenblik ge
schorst. Tijdens deze schorsing werden
de geloofsbrieven van de nieuw-benoem-
de raadsleden onderzocht. Na heropening
bracht de heer A. Wassenaar verslag uit.
Hij adviseerde allen toe te laten.
Voortgegaan werd met een voorstel
tot verkoop van grond aan D. J. Lucas.
Dit betreft een gedeelte van de gronden,
waarop de fa- Bouw- en Exploitatiemaat
schappij „Zeebad Katwijk" aan de Noord
boulevard, tussen de Kon. Wilhelmina-
straat en het Waaigat, bezig is eer
8-tal herenhuizen te bouwen. In totaal
zijn 388 m2 te verkopen tegen f25
m2. Het restant van de bouwgrond
rijkseigendom. De raad ging accoord met
deze verkoop, na een enkele opmerking
van de heer Scheerens.
Ten behoeve van de bouw van de 126
montagewoningen te Katwijk Rijn wil
de de N.V. Bank voor Ned. Gemeenten
een lening verstrekken van f 1.502.587,
tegen 3Vi pet met een looptijd va
jaren. Ook tegen dit voorstel bestonden
geen bezwaren-
Vermakeiykhedenbelasting.
De verordening op de heffing van
belasting op toneelvertoningen en
dere vermakelijkheden, behoefde enige
veranderingen. Allereerst stelden F
W. voor, de belasting op bioscoopvoor
stellingen te verlagen tot het oude per
centage, nl. 20 pet., dit met het oog op
het feit, dat het bioscoopbedrijf van de
heer Kornet ernstig wordt geschaad.
Deze exploitant heeft zijn prijzen ni
verhoogd, het bezoek daalt bovendien.
Verder stelden B. en W. voor, bij die
vermakelijkheden, die uitsluitend
godsdienstig karakter dragen (zoals de
orgelbespelingen in de Nieuwe Kerk) of
die ten behoeve van het onderwijs
den gegeven (bazars) de belasting terug
te geven. Voorts wilden B- en W. uit
sluitend die toegangsbewijzen in gebruik
stellen, die door de gemeente verstrekt
worden.
Een zeer uitgebreide discussie ontstond,
waaraan door alle raadsleden werd deel
genomen, behoudens de heer Van den
Marei. Breedvoerig werd besproken,
welke avonden nu eigenlijk in aan
king komen voor het teruggeven va
belastingen. Van de zijde van B. e:
werd betoogd, dat alleen die vertonin
gen vrij van belasting zijn, welke uit
sluitend op hui^eigen gebied blijven,'
met de bedoeling' het doel van de ver
eniging of instelling te steunen, zonder
dat geldelijke winst het streven is.
Enkele instellingen worden in de ver
ordening genoemd, zoals drankbestrij
ding en dierenbescherming. Mr J. var
der Plas stelde voor, hier nog tussen te
voegen: Oranjeverenigingen. Dit voorstel
werd met 5 stemmen tegen verworpen.
De bioscoop kreeg tenslotte de vermin-
Het brandweer-materieel en het ge
meentelijk wagenpark zijn onderge
bracht in de garage van de heer Den Hol
lander. De eigenaar had thans de huur
opgezegd, omdat hij de garage voor zijn
eigen bedrijf nodig heeft. In verband
hiermee stelden B. en W. voor met spoed
te gaan tot het beramen van plan
voor het bouwen van een garage.
Een terrein, liggende tussen de Stenge-
linstraat en de Remisestraat, langs de
trambaan en groot 265 m2., eigenaar de
heer W. Guyt en 92 m2, eigenaar de heer
A. Parlevliet, kan worden aangekocht.
Zonder enig commentaar passeert dit
voorstel de hamer.
Aan de Noord-Boulevard liggen nog
drie onbebouwde terreinen, eigenaren de
heer P. E. R. Trousselot (1345 m2) en
mej. Broeksmit (303 en 244 m2\ welke
terreinen dus nog niet in het bezit van
de gemeente zijn. B. en W. stelden voor,
deze nu aan te kopen. De koopsom is
f44565. Van 16 Juli 1944 af wenst de heer
Trousselot rentevergoeding. Op voorstel
van de heer Scheerens werd dit 1 Aug.,
Dit zyn ze dan: Jan en Janus van Holstein, de tweeling-postboden van Naald
wijk. Ziet U verschil? Wij niet. En zelfs de beide echtgenoten zitten wel eens
met de handen in het haar over de vraag, of ze nu man of zwager aan zien
komen
Drama te Londen
Te Londen is Dinsdag Elizabeth Klas
sen, een knap Duits dienstmeisje ver
moord op een divan in haar flat te
Hammersmith gevonden.
Naast de divan lag een stervende 27-
jarige Pool.
Aanvankelijk dacht men aan moord
3 zelfmoord, doch de aanwijzingen gaan
de richting van een politieke moord.
JUNI: ZWARTE BRANDMAAND.
In Juni woedden er in ons land bran
den die een directe schade van f 2-762.440
•eroorzaakten. Er waren 32 branden met
en schade boven de f20.000. Tien hier-
an waren boerderijen. Twee personen
verloren bij een brand het leven en 22
werden gewond.
Niet al te snel met uw Solex,
er zijn ook nog fietsers
De A.N.W.B. vroeg de minister van
Verkeer een maximum snelheid van 20
km p.u. te bepalen voor fietsen met
hulpmotoren op fietspaden, en vast te
stellen, dat dergelijke fietsen alleen mo
gen inhalen als de ruimte het toelaat
Moordenaar legde bekentenis af
Op 6 April j.l. is te Oostzaan (Amster
dam-N.) de gunstig bekend staande 2(
jarige vrouw Francisca Arlen, moeder
van een kindje van 3 jaar, met 36 mes
steken vermoord in haar woning ge
vonden.
Thans heeft haar vroegere man, P. J.
van de Broeke, tegen wie reeds eerder
verdenkingen rezen, een bekentenis af
gelegd.
Er zal een onderzoek naar zijn geest
vermogens worden ingesteld.
„Handen af" van Churchill
in hadpak!
Een aantal fotografen, die Churchill al
zwemmend poogden te fotograferen,
werden dóór de politie verdreven.
Churchill vertoeft, zoals men weet, met
vacantie in Gardone aan het Garda-meer
en had hij zelf de hulp der politie inge
roepen. Bij een weekblad te Milaan werd
een aantal foto's in beslag genomen
Churchill wil blijkbaar niet in badpak
gezien worden!
de
gemeente.
Dc nieuwe begraafplaats.
Reeds in 1947 werd besloten, een be-
jraafplaats aan te leggen ten Zuiden van
de Parkiaan, tegenover de Ouwehand-
straat. Een gedeelte van deze begraaf
plaats zal bijzondere begraafplaats wor
de Ned. Herv. Gemeente. De
begroting van de kosten, voor zover die
gemeentebestuur betreffen, i*
f52976,64, als volgt verdeeld: aanleg
f24.074,40, paden en hek f21.283,54, en
bijbehorende werken f7.518,70. N.a.v.
enkele vragen van mr J. van der Plas
ontwikkelde zich een discussie over de
bouw van een lijkenhuuje en het geza
menlijk dragen der bouwkosten. Verder
vond deze kwestie geen discussie.
Door de uitbreiding van het leerlingen
aantal van de Geref. school aan de Sluis-
weg moeten lokaliteiten worden gehuurd.
n.1. het gebouw Irene en in de Herv.
School aan de Voorstraat. Op grond van
art. 72 L.O.-wet 1920 stelden B. en W.
voor deze lokaliteiten voor rekening van
de gemeente beschikbaar te stellen. De
Chr. Opleidingsschool vroeg om dezelfde
reden eveneens medewerking, om een
lokaal in de Herv. school te huren.
Tenslotte vroeg de Geref. school gel
den om leer- en hulpmiddelen aan te
schaffen. Geen der raadsleden had be-
Het rijkspersoneel krijgt een vacantie-
toelage. In de vergadering van 9 Juni
werd besloten dit ook t*» doen voor het
gemeentepersoneel. Voorgesteld werd nu
een gratificatie te verlenen van 2 pet.
van de jaarwedde, met een maximum
van f50, voor hen die minder dan f4380
per jaar verdienen.
Daarna kwam in behandeling een prae-
advies ten aanzien van de salariëring van
de directeuren van gemeentewerken en
van de gemeentebedrijven. De bezoldi
gingen van deze functionarissen is, ge
zien de salarissen van collega's in andere
plaatsen, te laag. en voorts dient in de sa
larissen tot uitdrukking te komen de
extra werkzaamheden, die deze heren als
gevolg van de oorlogsomstandigheden
moeten verrichten. In de vergadering van
16 December 1948 besloot de raad, de be
zoldiging te bepalen op f6100 tot f7100,
en bovendien f600 persoonlijke toelage.
De minister wilde van die f 600 nu f 300
maken. Dit praeadvies vond volledige
steun.
Het uitdiepen van de Grote of Valken-
burgse Watering is ook in 't belang van
de Katwijkse tuinders. B. en W. stelden
nu voor. een bijdrage van f 594 te verle
nen aan „Rijnland" om dit werk uitge
voerd te krijgen. De totale onkosten zijn
f5000.
In de vergadering van 28 April werd
»n crediet van f1000 toegestaan voor
verbeteringen van woningen. Dit bedrag
opgebruikt. Een overzicht werd nu
verstrekt betreffende de gevallen, waar-
het nodig was geweest. Daar reeds
aanvragen waren gedaan, werd een
verhoging van het crediet aangevraagd
f2000. Deze kwestie heeft in een
vroegere zitting veel stof doen opwaaien.
Mr J. van der Plas onderschreef thans
zijn toen geuite bezwaren nogmaals sterk
op principiële gronden.
Spr. noemde het zuiver willekeur. Met
zijn stem tegen werd het voorstel aan
genomen.
Het bestuur van de ambachtsschool is
bezig, het nieuwe gebouw in orde te bren
gen. Daar de Koninklijke goedkeuring
op zich laat wachten, kon op nor-
wyze nog niet om geld worden aan
geklopt. Daarom vroeg het bestuur om
tijdelijk crediet van ƒ150.000 om de
verbouw en de inrichting van de gebou-
voortgang te kunnen doen hebben.
Zonder bezwaar aangenomen, evenals een
wijziging van de gemeentebegroting 1949.
Georganiseerd overleg.
Vervolgens kwam in behandeling een
voorstel tot vaststelling van een verorde
ning betreffende het georganiseerd over-
ambtenaren- en werkliedenzaken,
zomede tot wijziging van het ambtenaren
reglement en het werkliedenregleraent.
De heer C. van der Plas (C.-H.) sprak
zijn blijdschap over uit, dat een lang
ïkoesterde wens in vervulling is gegaan.
Öok de heren mr J. van der Plas (A.-R.),
B. Vooys (C.-H.) en W. Scheerens (Arb.)
■geven uiting aan die blijdschap.
De heer C. van der Plas had echter ook
enkele bezwaren. Allereerst keerde hij
zich tegen art. 2, waarin gesproken wordt
uitzonderingsgevallen. Een amende
ment van hem, waarin gevraagd wordt
gedeelte van dit artikel te schrappen,
werd verworpen. Ernstiger was sprekers
bezwaar tegen art. 9.
Na enige discussie kwam een diepgaand
principieel verschil van mening tussen
W. en verschillende raadsleden naar
1. Het betrof een artikel, handelende
afzonderlijk overleg. De heer C. van
der Plas wilde een georganiseerd overleg
groot verband, een innig samengaan in
het overleg tussen de verschillende orga
nisaties. B. en W. wilden overleg met de
afzonderlijke organisaties.
Na de discussie werd door de heer C.
in der Plas een amendement ingediend
n artikel 9 te doen vervallen. In stem
ming gebracht werd het amendement
aangenomen met 3 stemmen tegen (G. A.
Ouwerling, D. van den Marei en H. P.
Bloot). Het voorstel werd verder aan
genomen.
Een voorstel tot wijziging van het
ambtenarenreglement en het werklieden
reglement met betrekking tot de vergoe
ding voor overwerk werd gevolgd door
voorstel tot wijziging van de veror
dening op de gasprys. Met beide voor
stellen ging de raad accoord. Een schil
derij, voorstellende „Het Konijnshol",
door mevr. M. L. H. Eerdbeek-Claasen en
geschonken aan de gemeente door dr mr
J. W. Verburgt, oud-archivaris van Lei
den, werd dankbaar aanvaard.
Rondvraag.
De rondvraag bracht nog allerlei zaken
lar voren. De heer D. van den Marei
(S.GP.) maakte in een breed betoog be
tegen de kermisvermakelijkheden
op de boulevard. In een volgende verga
dering zal worden geantwoord. De heer
N. J. van Duyvenbode wees op de on
houdbare toestand wegens de drukte op
het kampeerterrein. De heer B. Vooy»
vroeg soepelheid in de toepassing van de
strandverordeningen, hetgeen werd toe
gezegd. De heer W. Scheerens drong aan
op spoedige bekendmaking van de ver
deling der bijna gereedzijnde huizen. De
heer C. van Beelen informeerde naar de
bestrating in de Rijnstraat, en de heer
A. Wassenaar naar de verlichting op de
Valkenburgse weg.
Tenslotte nam de voorzitter het woord,
n de raadsleden toe te spreken ln ver-
md met het einde van de zittings
periode. Er zijn grote belangen bespro
ken, aldus spreker. Het zal niemand ver
grote meningsver
schillen te voorschijn kwamen. De wijze,
waarop deze werden besproken, heeft
spr. echter getroffen. Onder uw leiding,
aldus spr., zyn grote werken begonnen.
We hopen, zo besloot de burgemeester,
-at ze tot een oplossing zullen komen, lp
't bijzonder het havenplan!
