Nieuwe Leidsche Courant | 1949 | 13 juli 1949 | pagina 1

Jlieutue geitecife (üburanl

pW Of,

Een diep tragische nacht op de heuvel
van Santa Cruz

Wist U

WOENSDAG 13 JULI 1949

BUREAUX: Hogewoerd 103.

Dir. eD refactie Tel. 20408. Abonne
menten TeL 22710. Advertentieafd.
Tel. 23375.

Postrekening 58936.
ABONNEMENTEN: 4.15 p. kwartaal;

1.35 per maand; 0.32 per week.
ADVERTENTIËN: 0.18 per mlllmeter
(By contract belangrijke korting).

Dertigste jaargang No 7863

HOOFDREDACTEUR: Dr E. D1EMER
CHEF-RED.: H. W. J. ENSERINK
DIRECTIE: F. DIEMER.

CHRISTELIJK-HATIOISAAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken

,5tüntoas»cfi Is $hebleoen
tnyn tiert la tcMcaspoct"

De slachtoffers van
de „Franeker'-ramp

Zie pag. 3

DE RAMP MET DE FRANEKER

Gezagvoerder v. d. Vaart was onbekend met
de toestanden van het vliegveld

Gisteravond en in de loop van de nacht zijn nadere bijzonderheden bekend gewor
den over de ramp, die het K.L.M.-vliegtuig „Franeker" in de nabijheid van het
vliegveld „Santa Cruz" ten Noorden van Bombay getroffen heeft.

Daaruit kwam vast te staan, dat er, behalve de reeds gemelde 44 slachtoffers nog
een vijf en veertigste dode is n.l. mr A. I. Richardson, K.L.M.-operations manager
voor Pakistan, India en Birma. Deze was in New Delhi aan boord van het vlieg
tuig gekomen. Vast staat eveneens, dat mr M. Hamelink, minister van Financiën
van Oost-Indonesië, van wie gisteren gemeld werd, dat hij wellicht ook tot de
slachtoffers zou behoren, niet in het vliegtuig zat.

zij met de hand en trachtte haar stem te

Redders zoeken in regen,
storm en modder

In een tropische regen en stormvla
gen, die bij tijd en wijle het uitzicht on
mogelijk maakten, stonden heden tiental
len luchtvaartfunctionarissen, dokters,
consulaire vertegenwoordigers, zieken
dragers en Indiase journalisten op de
plaats, waar de grootste vliegtuigramp
in de geschiedenis van India 45 personen
het leven heeft gekost

Zij zochten in de dichte plantengroei
op de heuvel van Ghatkopar naar de ver
koolde resten van de mannen, wier namen
begrippen zijn geworden in de Ameri
kaanse journalistiek.

Het ongeluk gebeurde een uur voor de
middag, maar er was ten minste nog een
uur nodig voordat de hulpploegen de heu
veltop konden befeiken, waar de reus
achtige viermotorige Constellation in
stukken geslagen lag.

De plaats van de ramp bood een droe
vige aanblik. In de zware moesson, die
niet meer dan 50 meter zicht liet. ont
waarde men onder de zwarte laaghangen
de wolken de zwartverkoolde resten van
vliegtuig en inzittenden en de geblaker
de bomen ver in het rond.

Zes uur na de ramp zocht men nog naar
de stoffelijke resten, waadde men door de
rijstvelden en baggerde door de modder,'
tot op de huid doorweekt. De vier mach
tige motoren vond men meer dan een
halve mijl van elkadr en de lucht was
vervuld van benzinereuk.

De romp van de „Franeker" lag door
midden gebroken aan beide zijden van
de heuvel. Het staartstuk lag te midden
van open koffers, stukgeslagen schrijf
machines en tafelgerei.

De leden van de eerste reddingsgroep
vonden hier nog een overlevende, een
vrouw, die met een landingsgordel in
haar stoel was vastgenoerd.

Toen zij de redders zag, wuifde

Heden begrafenis van Ameri
kanen in Bombay

Men verwacht, dat de begrafenis van
de dertien Amerikaanse journalisten van
daag in Bomoay op het Europese kerk
hof zou geschieden

Lo Henderson, de Amerikaanse am
bassadeur in New Delhi, de laatste gast
heer van de omgekomenen, is. daartoe
naar Bombay vertrokken, waai hij een
bezoek bracht aan de plaats van de ramp.

De stóffelijke resten*' zijn gisteravond
in een ziekenhuis in Bombay aangeko-
men.. De politie te Bombay heeft foto's
genomen van 33 stoffélijke resten v^n
omgekomenen.

De Amerikaanse journalisten hadden
voor het vliegtuig, dat hedenavond uit
Amsterdam naar New-York vertrekt,
plaatsen besproken.

Het was de Amerikanen, tijdens hun
oponthoud in New Delhi, niet gelukt, met
Pandit Nehroè in contact te komen, daar
de premier naar Calcutta vertrok.

Ook Rijks- en K.L.M.-recberche
naar Bombay

De commissie van onderzoek bestaat
o m. uit de heren Malouin, algemeen chef
vliegdienst KL.M., dr Slotboom, hoofd
medische dienst KLM, ir Lugten, tech
nische dienst K.L-M., mr Koreman, secre
taris-generaal operations K.L.M., hr
Groothoff, chef telegrafist Indië-route
K.L.M., ir Falkenhagen, Rijksluchtvaart
dienst, mej. Fransz, secretaresse K.L-M.
vliegbedrijf, alsmede een vertegenwoor
diger van de Rijksrecherche en van de
K.L.M.-reoherche.

De Franse regering heeft officieel
de berichten tegengesproken, als zouden
enkele Franse banken een crediet van
15 milliard francs aan Franco-Spanje
verstrekken.

in de Tweede Kamer

(Van onze Parlementsredacteur.)

De heer Schouten (A.R.) wierp giste
ren in de Tweede Kamer de knuppel
ln het hoenderhok, toen hij de voorzitter
een vraag stelde over de geheime Rege
ringsverklaring, die morgen zal worden
afgelegd. Toen bleek, dat minister Van
Maarseveen geen bezwaar had, een deel
der verklaring in het openbaar af te
leggen.

De heer Schouten gaf de voorkeur aan
een openbaar debat-in-hoofdzaak en zo
npdig een aanvullend debat in comité-
generaal. Hij kreeg hierbij steun van de
heer Oud (VVD). De heer Tilanus (CH)
zag moeilijkheden: laten we niet begin
nen aan een „gebroken discussie", meen
de hij, een standpunt, dat nog verder
werd ontwikkeld door de heer Van der
Goes van Naters (Arb.), die zonder meer
een geheim debat wenste.

Prof. Romme (K.V.P.) wilde (de heer
Tilanus sloot zich hierbij later min of
meer aan) de verklaring in Comité-ge
neraal horen, om daarna te beslissen, of
er een deel in het openbaar zal worden
herhaald en bediscussieerd. Minister Van
Maarseveen wees op de samenhang van
de twee overeenkomsten met de repu
bliek van 22 Juni j.l., n.l. over de Ronde
Tafel-conferentie (gepubliceerd) en de
order staakt-het-vuren (geheim).

Na veel heen en weer gepraat ging de
Kamer in besloten zitting om een beslis
sing te nemen. In het openbaar werd
daarop meegedeeld, dat besloten was, dat
de Regering aanvankelijk in beslo
ten zitting haar verklaring zal afleggen.

verheffen. Doch voor zij een woord had
kunnen uitbrengen, verloor zij voor goed
het bewustzijn.

Toen de schemering inviel waren 33
lijken gevonden en naar het vliegveld
an Santa Cruz overgebracht.

Alles zat tegen.

Gisteren, tussen 6 en 14 uur, toen de
ramp geschiedde, deden zestien vliegtui
gen het vliegveld Santa Cruz aan. De
.Franeker" verongelukte om 11.30 pl.
ijd, na twee uur te hebben rondgecir
keld- Het weer was gedurende deze tijd
buitengewoon slecht, de windsnelheid

was 25 mijl toen de „Franeker" neer
stortte. Een Vicking, die een blinde lan
ding maakte, gleed van de startbaan en
kwam in de modder vast te zitten. Dat
vliegtuig werd echter niet beschadigd.

Bij de KLM in New Delhi vestigde men
er de aandacht op. dat de KLM-piloten
helemaal onbekend zijn met het vliegveld
Bombay, dat zij nooit aandoen. Van der
Vaart was ditmaal verplicht er te landen,
omdat Pakistan het verzoek van de Ame
rikaanse journalisten, in Karachi te
mogen landen het vliegveld van de
normale Indiëroute waardoor de lange
zeeroute over Mauritius vermeden zou
kunnen worden, r.iet inwilligde. India
gaf wél toestemming voor Bombay.

Oostelijk van het vliegveld Santa Cruz
ligt een heuvel van 150 meter hoogte, die
men tot nu toe nog niet, overeenkomstig
bestaande plannen, met dynamiet heeft
laten springen. Het is waarschijnlijk, dat
de Constellation daar tegenaan gevlogen
is. De machine moest n.l. de startbaan
over deze heuvel naderen, daar de sterke
wind uit de richting van de zee kwam.
De regen belette het uitzicht voor de
piloot volkomen, de moesson was n.l. als
een zondvloed zo zwaar en, volgens een
bericht uit Bombay is de landingsinstal
latie op het vliegveld nog niet in orde,
daar zij nog in aanbouw is. Toen het
vliegtuig binnenkwam, was het zicht
nauwelijk zestien meter. Daarom ls het
verwonderlijk, dat berichten melden, hoe
„honderden boeren, die op de rijstvelden
aan het werk waren", de ramp zouden
hebben zien gebeuren.

(Voor vervolg zie Pag. 3)

De tien K.L.M.-ers, die in de cockpit van de „Franeker" om het levei
Boven: v.l.n.r. C. L. van Iiooy, 2e bestuurder; P. Zeeman, 3e bestuurder;
P. den Daas, 2e telegrafist; J. W. Hoogland, le telegrafist. Links van de „Fra
neker gezagvoerder M. v. d. Vaart en rechts: stewardess Bruce. Onder: v.l.n.r.
H. H. R. J. Fronezek, le boordwerktuigkundige, stewardess Graf en steward
Verhagen.

Amerika en Batavia geloven niet
in sabotage „Franeker"

Republikeinse afgevaardigde vraagt onderzoek

De gedachte, dat de ramp van
„Franeker" aan sabotage te wijten
zijn nog gevoed door de mededeling
de Amerikaanse journalist Hathew
niet in het verongelukte toestel
stapte, dat de, eveneens langs een andere
weg üit Batavia vertrokken journaliste
Brondon, zou hebben verklaard: „Ik
vlieg niet met de „Franeker", want
ben bang voor sabotage", neemt in
berichtgeving uiteraard een grote plaats

Het Amerikaanse departement
Buitenlandse Zaken verklaarde niet
inlichtingen, sabotage betreffend,
te beschikken.

Een woordvoerder van de Herald Tri
bune, waarvoor mrs. Brandon werkte,
zeide, dat mevrouw Brandon een spe
ciale opdracht had voor Manilla en niet
het plan had per K.L.M.-vliegtuig terug
te keren.

Mathews, die het gezelschap niet
liet vanwege mevrouw Brandon's v
schuwing, maar omdat hij andere planen

zei: „Zij en ik geloven zo sterk
de mogelijkheid van sabotage, om h
geen wij gezien hebben. Wij waren
allen van overtuigd, dat de Indonesiërs
niet gereed zijn voor zelfbestuur en da'
een chaos zou volgen als zij het kregen
Reeds het ongeluk met de „Roermond'
beschouwden wij als sabotage."

K.L.M.- en Regeringsautoriteiten ii
Batavia geloven, dat de kans op sabo
tage uiterst gering is. Het toestel
Batavia goed bewaakt geweest.

Knickerbocker maakte, bij het bestij
gen van het toestel, de opmerking, dat,
als er een ongeluk gebeurde, New York
voor enkele unieke posthume uitzendin
gen kon zorgen, daar hij als gramo-
foonplaten met commentaar vooruitzond.

Inmiddels zijn zowel mevrouw Bran
don als Mathews in Manilla aangekomen.

De Indonesische delegatie in New
York zeide over de sabotagegeruchten:
„Iedere verdenking daarvan is ondenk
baar. De journalisten hebben voor het

Hilde en Bartje in het circus
Het circus Jos. Mullens is, zoals ge
meld, onlangs verrijkt met een aantal
jonge leeuwtjes, op Fries en Drents
grondgebied geboren. De Friese welpen
hebben al toepasselijke namen gekregen
(Abe. Fedde, Sjoerd), maar de Drentse
konden nog niet worden gedoopt, omdat
de peetvader verhinderd was. Maar bin
nenkort zal Anne de Vries in Assen de
diertjes „ten doop houden", waarna ze de
;n van Hilde en Bartje zullen dragen,
de figuren uit de gelijknamige

OTTO ABETZ WORDT TE PARIJS
BERECHT

In Parijs is gisteren het proces begon
nen tegen Otto Abetz, tijdens de bezet
ting Duits ambassadeur in Parijs. Het
voorlezen van de aanklacht, tegen Ahetz,
die als oorlogsmisdadiger terechtstaat,
duurde drie uur en 50 minuten.

merendeel gunstig over de republiek ge
schreven. Het is te begrijpen, dat
denkt aan sabotage van de kant der
republiek, omdat de reis der journalis
ten onder Nederlandse leiding stond en
de Nederlanders voortdurend de repu
blikeinse politiek en -handelwijze ver
keerd voorstelden en trachtten, in de
Westelijke geesten, een republikeins
schrikbeeld te scheppen.

Inmiddels heeft de Amerikaanse repu
blikeinse afgevaardigde van de Staat
Massachussets, mevrouw Rogers, het
Amerikaanse Congres verzocht, in ver
band met de ramp van de „Franeker" te
doen onderzoeken, of hier sabotage in het

De omgekomen passagiers

Zoals wij reeds meldden, kwamen mei
de Franeker om het leven: tien leden var
de bemanning en 13 Amerikaanse jour
nalisten.

Bovendien verloren nog het leven de
volgende 22 passagiers: De heer J. E.
Bloemink, Aalsmeer; de heer H. van
Ginkel, Haarlem; de heer A. Harteveld,
Den Haag; de heer M. Kinsbergen, Am
sterdam; mejuffrouw N. J. S. Kooyman,
Valkenburg; de heer H. R- Landsman;
mevr. G. M. van LeeuwenTen Doe-
schate; de heer H. van Merle; mevr. S.
D. J. van MerleSelderbeek; de heer
H. C. Milius. Utrecht; mevr. A. van
huyzenMuller, Rotterdam; de heer G.
A. Rincker. Voorburg; de heer F. L. J.
M. Scheepens, dir. Ind. Handel Mij; de
heer C. S. Stelling; de heer Jan Stuart,
general-manager Java-motorfe; de heer H.
H. van der Vegt; mevr. W. F. van der
Vegt—van Unen; de heer Roman Chow
uit Kanton (China); mevr. Roman Chow
uit Kanton (China); de heer A. E. Pil-
grams, KLM-vertegenwoordiger te Sin
gapore; de heer A. I. Richardson, chef
operations KLM; Lan Mahan. vai
afdeling Voorlichting van Buitenlandse
Zaken.

Werkloosheidscijfer met ruim
7000 gedaald

Steeds meer kantoorpersoneel meldt zich

Het aantal geregistreerde werklozen
daalde- in Juni.van 52.735 tot 45.917, n.l.
23.358 geheel werklozen (v.m. 31.540).
16.871 DUW-arbeiders (19.973) en
wachtgelders (1222).

In de groep handels- en kantoorperso
neel nam het aanbod van arbeidskrach
ten toe van 4450 tot 5618. o.m. als gevolg

opheffing en inkrimping van c
heidsdiensten en omdat zich reeds
jeugdigen begonnen te melden, die de
school hebben verlaten. De vraag
mannelijk personeel nam toe van 25.096
tot 25.509.

Het aantal werkloze vrouwen daalde

in 3596 tot 3532. De vraag naar vrouwe
lijk personeel daalde van 18.914 tot 17.953.

Rond 7900 wandelaars naar de
Vierdaagse

Voor de Vierdaagse (2629 Juli) heb
ben rond 7900 personen ingeschreven.
België. Denemarken. Engeland. Frank
rijk, Italië, Luxemburg, Noorwegen.
Zweden en Zwitserland zenden hun

vertegenwoordigers", vaak in groepen.
Op 25 Juli om half vijf ontvangt de bur
gemeester'van Nijmegen de buitenlandse
officials, 's Avonds is er een grote vlag-
genparade. Op 29 Juli is er een grote
overtocht over de Maas bij .Cuyk. Onze
pontonniers slaan daar een brug, die van
11 tot 2 uur in bedrijf is. terwijl de Kon.
Marine met een landingsvaartuig de
snelle overtocht komt bevorderen.

SS-er werkte onder valse naam
in.Goes

En stichtte er een gezin met drie

kinderen.

De SS-er Elburg uit Dinxperlo is ein
delijk tegen de lamp gelopen, nadat hij
sedert de bevrijding onder valse naam in
Goes had gewoond en daar ook was ge
huwd. Uit "het huwelijk zijn drie kinde-
voortgékomen. Het geval kwam uit.
de man voor een vaste aanstelling
bij de spoorwegen een rapport over zijn
belevenissen tijdens de oorlog moest op
stellen. Dit rapport was zo onwaar
schijnlijk, dat de pölitie de man eens
nader ondervroeg,- waarbij hij door de
mand viel. Elburg, die zich omgedoopt
ïd ln Blom, is ter beschikking van de
-f. in Arnhem gesteld

KONINGIN WOONDE OPVOERING
VAN „HET HOOGLIED" BIJ.

Koningin Juliana heeft gisteravond de
:rste opvoering door de Amsterdamse
kunstkring van „Het Hooglied", gecom
poneerd en gedirigeerd door Bertus van
Lier, in de Oude kerk te Amsterdam bij
gewoond. Solisten waren: Dora van
Doorn-Lindeman,' Peter Paars en Her-

Hoffman naar Europa

Paul Hoffman,'-de leider van de E.C.A-,
zal een bezoek van drie weken aan
Europa brengen, o.a. Engeland. Duits
land. België, Italië en Griekenland.

Uit Bombay ontvingen wy deze radiografisch overgebrachte foto, die iets laat
zien van de overbiyfselen van de verongelukte K.L.M.-Constellation „Frane
ker". Men houde er bovendien rekening mee, dat deze foto in de stromende
regen werd vervaardigd.

Amerikaanse vliegramp in Californië
eist 34 slachtoffers

Twee passagiers gingen vechtend de dood in

„Boven Riverside zijn twee van de passagiers slaags geraakt. Ik zou graag hebben,
dat er politie op het vliegveld Burbank is, om één van de twee mannen te arres
teren. Eén hunner heeft er lelijk van langs gehad." Dit bericht van de piloot
Roy White was gisteren het voorspel van een nieuwe vliegramp, die door haar
aantal slachtoffers de wereld opnieuw verbijsterd doet staan.

Een vliegtuig van de Standard Air
lines met 44 passagiers aan boord i:
gisteren, ongeveer tegelijk met de „Fra
neker", neergestort op de Santé Susanne-
bergpas in het N.W. van de San Fer
nando-valley in Californië. Het toestel
vloog in brand en niet minder dan 28
personen kwamen om het leven, terwijl
18 zwaar gewonden uit het -wrak kon
den worden gehaald. De machine
onderweg van New York naar Lóng
Beach (Cal.), maar de piloot vroeg in
de lucht verlof om in Burbank te landen.
Toen de reddingsbrigade op de plaats
de ramp aankwam, hadden vijf per-
in zich met de grootste inspanning
de weg gesleept, die ongeveer 250
meter van het brandende wrak lag. En
kele der overlevenden vertelden, dat het

Frans van Cauwelaert heeft nog

geen o]

Belgisch parlement gisteren- voor het
eerst bijeen.

Een week, nadat de Belgische Kamer
voorzitter, Frans van Cauwelaert,
functie van „informateur" aanvaardde,
is het nog altijd niet mogelijk, met.
redelijke mate van zekerheid te spreken,
de manier, waarop de Belgische ka
binetscrisis kan worden opgelost.

Intussen heeft het nieuwe parlement,
dat ap 26 Juni werd gekozen, gisteren
de eerste maal vergaderd. De bij
eenkomst van de Senaat werd na korte
tjjd verdaagd, aangezien
toren gekozen moeten worden. De Kampr
an Afgevaardigden besteedde vrijwel
gehele middag aan het controleren
'm de geldigheid van de verkiezing der
ieuwe afgevaardigden.

TRUMAN VRAAGT UITSTEL VAN
STAKING

President Truman heeft de arbeiders,
die zijn aangesloten bij de Bond van Ar
beiders in de Metaalindustrie, en die Za
terdag a.s. in staking zouden gaan,
zocht deze actie 60 dagen uit te stellen,
teneinde in die tijd de gerezen' geschil
len te bestuderen.

Nog meer Londense haven
arbeiders verlaten het werk

Het afkondigen van de noodtoestand
n het overnemen van de Londense ha-
rens door de regering heeft de haven-
irbeiders nog halsstarriger gemaakt.
Honderden arbeiders, die tot du9ver
doorwerkten, hebben ook het werk neer
gelegd. De vleessjouwers van de grote
Londense vleesmarkt Smithfield hebben
algemene stemmen besloten geen
vlees te vervoeren, dat door troepen
gelost. De noodtoestand is voorlopig
r een week afgekondigd, m:
een maand worden verlengd.

DAT ca. 50 buitenlandse studenten het
wederopbouwkamp te Biggekerke (Wal
cheren) hebben betrokken, waar zij tot
6 Aug. zullen verblijven om een land-
in het kader der herverkaveling aan
te leggen.

DAT R. Baert en P. Poswick benoemd
zijn tot officier en graaf Th. de Lichter-
velde, allen werkzaam op de Belgische
ambassade te Den Haag, benoemd is tot
ridder in de Leopoldsorde van België.

DAT de 58-j. Bernard Teeuwen, direc
teur van de kleiwarenfabriek Paul
Teeuwen te Tegelen, aldaar is overleden.

DAT staatssecretaris mr W. C. L. v. d.
Grinten te Heerlen de nieuwe Mijnin-
dustrieraad heeft geïnstalleerd.

DAT men een vriendschapsvereniging
VlissingenFolkestone wil oprichten nu
de toeristendienst tussen beide plaatsen is
heropend.

DAT de Ned. Reisvereniging minister
Lieftinck verzocht voor het bezoek aan
dc Benelux-landen de bewijzen van Ne
derlanderschap weer in te voeren, dan
wel aparte paspoorten tegen kostprijzen.

DAT de Bossche gemeenteraad de sub
sidie aan het Brabants Orkest 35 ct
inwoner (f20000), de verlichting
de klokken van de St. Jan en de aan
schaffing van mobilofoon voor politie en
brandweer aannam.

DAT laagste inschrijfster voor de aan-

g van een startbaan (1280 bij 45 m.) op
het vliegveld Z.-Limburg was de Alg.
bouwondern. ir A. v. Engelen te Njjme-
met f437.450 (hoogste aannemers
bedrijf Sanders en Co., te Rijswijk, met
f596.000).

DAT in de bondsvergadering
Ned. Kath. Middenstandsbond te Utrecht
gepleit werd voor instelling van een
hoofdbedrijfschap midden- en kleinbe
drijven in het kader van de P-B.O.

DAT Commisaris Linthorst Homan
gisteren te Wolvega de tentoonstelling
Scheppend Ambacht heeft geopend,
welke tot 16 Juli toegankelijk is.

DAT benoemd is tot ridder O.N. de
Vlissingse apotheker A. J. Ockenburg en
bevorderd tot officier in -die orde J. H.
Neumann, zendeling-leraar, te Medan.

DAT het eervol ontslag van maj. F. A.
A. Vandiermen (Juli '44), res-paarden-
arts, gewijzigd is in ontslag op grond van
het zuiveringsbesluit.

DAT A. Doyer, P. v. Nederpelt, W. J.
M. Noldus, F. A. M. Janssens, J- Boersma,
W. M. Hofland en W. B. Alofsen in het
larine-opleidingskamp te Hilversum als
larine-officier zijn beëdigd.

DAT de zeven Ned. mijnenvegers, die
in de manoeuvres hebben deelgenomen,
de IJmuidense vissershaven zijn binnen
gelopen, vanwaar uit zij het ruimen van
mijnen langs de Ned. kust zullen her
atten.

DAT in de vacature ir S. J. Rutgers
(CPN) benoemd is tot Statenlid van N.-
Holland, mevr. M. E. LipsOdinot te
Hilversum, daar G. Th. F. HUkes te Bus-
sum zijn geloofsbrieven niet tijdig inzond.

DAT de 73-j. secr. van de Gelderse
industriële club, L. Thieme, te Arnhem
is overleden.

DAT dit jaar t.g.v. de herdenking van
de slag om Arnhem (17 Sept.) pl.m. 300
Engelsen van 1518 September in de
Gelderse hoofdstad zullen komen, die per
extra-trein van en naar de Hoek worden
gebracht.

DAT de prijsindexcijfers van 't gezins-
verbruik van medio Maart tot medio
April nagenoeg geen wijziging onder
gingen.

DAT de Vlissingse bootdiensten de
vorige zomer 15 000 Belgische toeristen
naar Zeeland brachten.

DAT de Vlissingse haven in '48 werd
bezocht door 754 zeeschepen met 303.441
brt (v. j. 848 met ?53.173 brt), 192 vis
sersschepen (113) en 114 binnensche
pen (797).

DAT de Hamburgse senatoren dr Ne-
vermann en prof. dr Schiller, R'dam be
zochten voor contact inzake de belangen
van de beide grote havens.

DAT ir H. M. van Mourik Broekman
te R'dam en prof. ir J. G. Hoogland adj.
dir., thans benoemd zijn tot directeuren
van de Kon. Ned. Zoutindustrie te Boe-
kelo.

DAT de St. Crt. van gisteren o m. een
wijziging van de prijzenbeschikking
streptomycine '48 bevat alsmede loon
regelingen voor de bosbouw en het
kunstmestbedrijf.

DAT in de afgelopen weck de bank-
biljettencirculatie weer beneden de drie
milliard is gedaald en gekomen is op
f2975,5 millioen.

DAT na het slagen van de proef op
29 Juni jj. op 20 Juli in Assen weer een
tbc-vrije markt zal worden gehouden.

DAT de vestiging resp. uitbrei
ding van een bedrijf in de steen- glas
fijn-keramische industrie behalve
enkele uitzonderingen blijkens de St.-
Crt. van heden is vrijgelaten.

DAT gisteren de eerste graanstudie-
dagen van de in '48 opgerichte Ned.-Bel-
gische ver. van graanonderzoekers te
Wageningen zijn geopend.

gevecht ontstond toen een mannelijk
passagier een aanval van hysterie kreeg,
toen de machine door een hevige storm
vloog. Eén der anderen trachtte hem
kalmeren, hetgeen echter een averechtse
uitwerking had. Terwijl het gevecht
voortduurde, waarschuwde een steward
dc veilighcidsgordels te bevestigen,
dat het vliegtuig een wolkbank naderde.
En terwijl de mannen doorvochten,
stortte binnen enkele seconden het toe
stel neer met een oorverdovende knal
van exploderende benzine. Zes en twin
tig lijken zijn geborgen. De meeste ge
wonden verkeren in een zodanige kri
tieke toestand, dat weinig kans op c
leving bestaat. Twee personen worden
nog vermist.

De oorzaak van de ramp is volgens één
van de zwaargewonden, te verklaren
doordat een der vechtende passagiers de
2e piloot tegen het instrumentenbord had
geslagen.. Kort na deze verklaring stierf
de zwaargewonde vrouw. Andere pas
sagiers deelden mede, dat het gevecht
reeds 114 uur aan de gang was.

Volgens een later bericht zijn
enkele gewonden overleden en is
totaal aantal slachtoffers tot 34 gestegen.

Nog meer vliegrampen

Bij Agadir in Frans Marokko is
Ju. 52 van de Franse luchtmacht ir
gestort. De 18 inzittenden vonden de
dood. Een Spitfire van de Italiaanse
luchtmacht is vérongelukt bij Brescia.
De piloot kwam om het leven.

Zestig Amerik. trucks trachten
„fdeine blokkade" te doorbreken

Het Britse tnilïtaire bestuur van
lijn heeft opnieuw krachtig geprotes
teerd tegen de zgn. kleine blokkade van
de Russen bij Helmstedt. Gistermiddag
zijn de vier geallieerde commandanten
Berlijn weer in geheime vergadering
;n geweest, om de .normalisering"
de Duitse hoofdstad te bespreken.
Ongetwijfeld is daar ook de „kleine blok
kade" ter tafel gebracht. De Russen heb-
een antwoord gegeven op het
Britse protest, doch dit is nog niet ge
publiceerd. Intussen is een convooi van
zestig Amerikaanse vrachtwagens uit de
Amerikaanse zone vertrokken, om te
trachten via Helmstedt naar Berlijn te
gaan.

Twee der slachtoffers van de K.L.M.-
ramp by Bombay. Links: de heer
A. E. Pilgrams, K.L.M.-vertegen-
woordiger te Singapore, rechts de
Amerikaanse radio-spreker H. R.

Knickerbocker.

Geheime regeringsverklaring in
Eerste Kamer op 19 Juli

Minister Van Maarseveen zal op Dins
dag 19 Juli in de Eerste Kamer in comi-
-generaal een regeringsverklaring af
leggen over Indonesië. Aldus deelde de
zitter gisteren in de Kamer van
Vijftig mede.

Mr H. H. M. T. Kolfschoten uit Eind
hoven werd als opvolger van H. F. M.
baron van Voorst tot Voorst als lid ge
ïnstalleerd.

.s. werden de voorstellen tot natura
lisatie van plm. 170 personen aangeno-

Proefverhiezing in Haarlem
voor tvereldregering

Morgen zal het legioen van wereld
burgers in Haarlem huis aan huis pam
fletten rondbrengen, waaraan een strook
is bevestigd, waarop alle stemgerechtigde
Haarlemmers kunnen schrijven, of zij al
dan niet bereid zijn in 1950 hun stem uit
te brengen voor een wereldregering.
Later zullen in alle grote steden derge
lijke proefverkiezingen worden gehou
den.

Bij Triëst ls een Britse soldaat door
;n Joegoslavische grenspatrouille dood
geschoten.

Vreemde situatie

De aanstaande ratificatie van het At
lantisch Pact en de schriftelijke gedach-
tenwisseling tussen de minister en volks
vertegenwoordiging hebben weer de aan
dacht gevestigd op enkele punten, die
niet bepaald overduidelijk zijn.

Een van de dingen die wel erg vreemd
aandoen, is de kwestie van het wapen
embargo. dat door Engeland en Amerika
in Indonesië nog steeds gehandhaafd
wordt. Nu kan men zeggen, dat dit em
bargo behoort tot de Grote-Oc'eaanpoli-
tiek en het Atlantisch Pact een van de
hoekstenen van de Atlantische Oceaan-
politiek is. maar daarmee is de tegen
strijdigheid niet weggenomen. Die
tegenstrijdigheid zou er niet zijn, wan
neer Nederland en Indonesië twee naties
waren, doch ze vormen samen één rijk.

En dus belemmert een wapenembargo
voor het ene deel ook het andere deel.
Het is bovendien ook een dwaze verto
ning, dat men een pact afsluit met part
ners. die ons in Nederland helpen willen,
doch in Indonesië ons zoveel mogelijk in
de wielen hebben trachten te rijden.

De minister van Buitenlandse Zaken
heeft dit vermoedelijk ook begrepen, al
thans hij betreurt het handhaven van het
embargo, doch is van mening, dat het
ondertekenen van het pact niet afhanke
lijk gesteld mocht worden van het op
heffen van de belemmerende bepalingen
t.a.v. Indonesië. Zulk een houding kan
wellicht door de nood zijn opgelegd, maar
fraai is ze allerminst. Naar onze mening
had men hief stevig op zijn stuk moeten
staan. Het opheffen van het wapenem
bargo was een kwestie van nationale eer,
waar we niet luchtig overheen mochten
lopen. We hadden in het meedoen aan
het pact een behoorlijke troef in handen.
Natuurlijk is dit pact een belangrijk voor
deel voor Nederland, maar anderzijds
moest er Amerika alles aan gelegen zijn,
Nederland in dat pact op te nemen. Deden
wij niet mee, dan hing de West-Europese
defensie vrijwel in de lucht, bleef er
voor een eventuele vijand een open poort
naar de Noordzee. Maar blijkbaar hebben
we deze troef niet behoorlijk kunnen uit-

Sinds het begin van de onderhandelin
gen over het Atlantisch Pact is er intus
sen in Indië wel een en ander veranderd.
Een verandering, die een opheffen van
het embargo zeker gewettigd zou hebben.
Hoe men ook over de van Roijen-Roem-
overeenkomst moge denken, de bedoeling
is geweest een politiek te voeren ten
gunste van heel Indonesië. Immers men
meende de tegenstelling tussen de repu
bliek enerzijds en Nederland en de fede
ralen anderzijds te kunnen opheffen. In
feite is men op dat resultaat al vooruit
gelopen.

Nederland heeft van zijn toch al schaar-
wapenen een deel afgestaan aan de
sultan van Djokja, het heeft de Siliwan-
gi-divisie bewapend, het wil hulp bieden
bij de oprichting van een federaal leger
en dit alles zou door het handhaven
een wapenembargo voor Indonesië in
gevaar komen. We zouden dan Indië ver
sterken ten koste van onze verdediging
West-Europa. Dat zou dus een ver
zwakking van het Atlantisch Pact zijn.
Het wapenembargo moge formeel los
staan van het Atlantisch Pact, het feit
dat Nederland een rijk is. dat evengoed
heeft op te komen voor de belangen van
het West-Europese deel als voor die van
het Aziatische deel, maakt dat men em
bargo en pact niet los van elkaar kan

Binnen het rijk moeten wij zelfstandig

/er onze wapens kunnen beschikken.
Een suggestie als gedaan door enkele
leden van het Amerikaans Congres, dat
Nederland alleen militaire hulp zou
mogen ontvangen in het kader van het
Atlantisch Pact, indien het in Indonesië
politiek voerde conform de Ameri
kaanse wensen, zou het pact' naar onze
smaak onaanvaardbaar maken. Nu be
hoeft men niet bevreesd te zijn, dat het
Congres -deze suggestie zal overnemen.
t het feit dat men dergelijke gedach-
oppert! is een reden te meer om dui
delijk vast te leggen dat we binnen in het
rijk baas zijn over ons eigen militaire
apparaat, zowel hier als in Indonesië.

Voor West-Europa kunnen wij het At
lantisch Pact niet missen Nederland kan
aan de kant blijven staan. Mag dat
ook niet. Maar dan dient de Regering
opnieuw en bij vernieuwing Amerika dui
delijk te maken, dat een werkelijk Atlan
tisch Pact onbestaanbaar is met het hand
haven van het wapenembargo voor In
donesië.

Aan de ene kant helpen en aan de
andere kant afbreken, moge politiek zijn,
het is politiek van een slechte soort. We
kunnen hier niet het communistisch ge-
bestrijden en er in Indië de deur
openzetten. Het feit, dat de Rege
ring deze onmogelijkheid niet of niet dui
delijk gezien heeft, is de oorzaak geweest
haar zwakke verweer en heeft mee
de huidige vreemde situatie in het leven
geroepen.

Koningin Elizabeth zal het festival
i Edinburgh voor muziek en drama
tische kunst bijwonen.

Gesneuveld in Indonesië

De Regering maakt bekend, dat tot
haar leedwezen de volgende verliezen
in Indonesië zijn gerapporteerd:

Koninklijke Landmacht.
Gesneuveld tussen 4 Januari en 10
Juni, na vermissing: sold, le kl. R.
de Groot'uit Zwaag (N.H.).
Gesneuveld 21 Juni: huzaar le kl. H.

J. van der Sanden uit Breda.
Gesneuveld 24 Juni: sold, le kl. J.
Celie uit Amsterdam-Z. Sold. P. H.
Linssen uit Heythuysen.
Gesneuveld 25 Juni: sold. J. J. van

Nuland uit Eindhoven.

Gesneuveld 26 Juni: sold, le kl. J.
Donkers uit Someren.

Lagere temperaturen

Tot morgenavond verwacht De Bilt:
Voor het Noorden van het land: Meer
bewolking met een geringe kans op
onweer. Lagere temperaturen. Zwakke
tot matige wind, hoofdzakelijk tussen
Noordoost en Zuidoost

Voor het Zuiden van het land: Meer
bewolking met hier en daar een regen-
of onweersbui. Iets lagere temperatuur.
Veranderlijke wind. (Opgemaakt te
10 uur).

ZON EN MAAN.

Donderdag 14 Juli: Zon op 4.36, onder
20.55 uur; Maan op 23.06, onder 8.59 uur.
18 Juli L.K. j