Eén vrouwelijk edelsmid met artistieke
opvattingen
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
2
ZATERDAG 9 JULI 1949
Ziet V, dat is het verschil99
MEVROUW A. GREFE-WALCK
BEOEFENT OUD AMBACHT
geen vrouwelijke
vrouwelijke smid,
iet het fyne werk
(Van onze verslaggeefster)
Smidswerk is wel bij uitstek mannelijk werk; zózeer zelfs, dat e
afleiding van het woord smid bestaat. Toch kent onze stad een
edelsmid weliswaar, maar een, die zich niet alleen bezig houdt
aari ringen, broches, hangers en armbanden, maar ook met het vormen van vazen
en schalen uit koper en tin. Het is een kleine, bleke vrouw met levendige bruine
ogen en kastanjebruin haar, helemaal geen mannetjesputter. En zij beoefent het
vak als een artistieke opgave, die h?iar hart heeft gewonnen.
Dat is overigens helemaal geen won- tussen -kwam de heer J. Grefe, haar
Want mevrouw A. Grefe—Walck, is echtgenoot, die voordrachtskunstenaar
is, om de hoek van het atelier zeggen,
dat hjj de koffie klaar had. In dit echte
künstenaarsgezin, waarin bovendien
twee tengere kinderen opgroeien, beseft
geboortig uit Pforzheim, het Schoonho
ven van Duitsland, en heeft van haar
jeugd af dit werk om zich heen gehad.
Zo voelde zjj al vroeg voor mooie sie-
wel op oude Egyptische afbeeldingen
ziet. En er blijkt inderdaad verwantschap
te bestaan. Want in dit oer-oude vak
wordt nog steeds gewerkt met de oude
instrumenten, al zijn daar nu natuurlijk
gassen electra aan toegevoegd. De boor
dient om heel kleine gaatjes te maken,
een machine in de hoek van het vertrek
fabriceert goud- en zilverdraad, maar de
machine wordt met de hand bewogen.
Het moderne instrument in dit atelier
is een poljjstmachine, die electrisch be
wogen wordt. En de oude Egyptenaren
zullen hun metalen ook niet met en
gasvlam gloeiend hebben gemaakt. Maar
dat is dan ook alles: in principe is er
niets veranderd.
„Dat moet ook niet," zegt mevr. Grefe.
„Het moet handwerk blijven. De machine
maakt de geest stuk.'!
Hetgeen een opmerking is, die waard
De oude Egyptenaren zullen hun metalen ook niet met e
hebben gemaakt...
t gasvlam gloeiend
raden en ging naar Hamburg om
daar een speciale stijl te bestuderen.
Natuurlijk liet zij het hier niet bij.
In Dornach (Zwitserland) studeerde' zy
aan de Rudolf Steiner Schule für Klei-
nodiënkunst am Goetheanum en daarna
keerde zij terug naar haar geboorte
plaats, waar zij een leraar vond, die ge
voel had voor het plastische van het vak.
Hij was beeldhouwer en leerde het be
gaafde jonge meisje te werken naar oude
modellen: urnen en Griekse vazen. Hi.
wees er haar op, hoe belangrijk bij drijf
werk de speling van het licht is; en dit
in een tijd, dat alles, wat zich artistiek
noemde, vast hield aan een zo strak
gelijke lijn!
In 1935 kwam zy, tezamen met de heer
J. F. van Dunné, van Zwitserland uit
naar Den Haag, waar zij zich als edel
smid vestigde. De oorlog dreef haar als
evacuée naar onze stad.
Onbetaalbaar
Wat zij nu precies doet, daar in dat
veel te kleine huis aan de NieuwSteeg
13, vertelde zij ons een dezer dagen. In-
Kleine 10.000 bezoekers
op aquariumtentoonstelling
Gunstige verklaringen
Naar men ons mededeelde, geniet de
aquariumtentoonstelling, die thans onder
auspiciën van de Leidsc aquarium- en
terrarium-vereniging in de Hortus Bota
nicus wordt gehouden, zeer veel be
langstelling. De controle telde reeds over
de 8000 bezoekers en telt men de school
kinderen erbij, dan kan van een kleine
10.000 belangstellenden worden ge
sproken.
Onder de velen dus, die deze zeldzame
expositie met een bezoek vereerden, be
vonden zich, tot grote vreugde van de
organisatoren, ook tal van buitenlan
ders. Zo waren er Noren, Zweden, Ameri
kanen, Engelsen, Fransen, Belgen en
enige Duitsers. Allen toonden. zich bij
zonder enthousiast zowel over de ten
toonstelling zelf als over de entourage
van de Hortus. Het geheel liet niet na
Indruk op hen te maken.
Verscheidene .deskundigen op aqua
rium- en terrariumgebied hebben ver
klaard, dat deze tentoonstelling onge
twijfeld de kroon spant. Zelfs de presi
dent van de Gentse aquariumtentoon-
stelling erkende, dat België nog niet in
staat is zoiets tot stand te brengen.
Naar wij vernemen, zal begin volgende
week hoogstwaarschijnlijk een inktvis
aan het geëxposeerde materiaal worden
toegevoegd, terwijl gisteren nog enkele
aquaria met enkele zeediertjes werden
Verrijkt. De organisatoren streven ernaar
om de tentoonstelling zonder onderbre
king fris te houden.
EEN DOKTER NODIG?
De Zondagsdienst der huisartsen te
Leiden wordt waargenomen door de
dokters Van Boekei, De Graaff, Kors en
Postel.
WELKE APOTHEEK?
De avond-, nacht- en Zondagsdienst
te Leiden wordt van Zaterdag 9 Juli,
13 uur, tot Zaterdag 16 Juli 8 uur waar
genomen door de apotheek Van Drie-
sum, Mare 110, tel. 20406, de Zuider
apotheek, Lammenschansweg 4, teL 23553;
te Oegstgeest door: de Oegstgeester
apotheek, Wilhelmdnapark 8, tel. 26274.
Foto N. van der Horst
men, dat het moderne leven meer dan
ooit van ons vraagt elkanders lasten te
dragen. En het valt waarlijk niet mef
om als kunstenaar zijn brood te ver
dienen.
Gerust gesteld, wat de versterking var
de inwendige mens betreft, haalde me
vrouw Grefe als inleiding een plaatje
zilver tevoorschijn, ergens uit een bakje
of laatje.
„Tekent u er maar een motiefje op,
dan zal ik u laten zien, hoe wij een klei
nood maken."
Het motiefje kwam er en met ponsjes
en een hamer werkend naar twee zijden
vormde zij in korte tijd het begin van
wat in uren lange arbeid een sieraad
iu kunnen worden.
„Ziet u, :dat is het verschil tussen ons
werk 'en dat van de doorsnee zilversmid:
nonteert een ring, een hanger,
een broche, wij d r ij v e n hem. En wel
zo, dat de montering van de steen, later,
geen farce wordt. Elke steen heeft een
eigen karakter en naar dat karakter
ten wij het sieraad. Zo heeft maan
steen iets vaags, een groene steen ademt
strenge rust, rood is levendig, vurig, en
bergkristal heeft iets kantigs. Dat moet
in de montage tot uitdrukking komen.
In onze ringen kan men geen rode ^feen
vervangen door een groene, als men dat
ooier vindt."
Dat is toch wel echt vrouwelijk werk,
vinden wij: het vraagt gevoel voor vorm
en kleur en niet al te veel kracht, al
wordt men van het urenlang zitten ach
ter de werktafel wel héél erg moe in
Wat ons het-meest aanspreekt als niet-
vrouwelijk werk, dat toch met zo goed
vakmanschap door een vrouw wordt
-erricht, is het drijven van grote vazen
'n schalen. Er zijn smeden, die de grond-
•orm machinaal laten maken. Maar dat
is fantasie-dodend, vindt mevr. Grefe.
Zij doet het zelf.
„I-let.leuke is juist* het z i e n ontstaan
in het voorwerp. Dan ook ontdekt men
werkend nieuwe mogelijkheden,
Een grote plaat rood koper wordt uit
gesneden en de heer Van Dunné legt
hem op een blok hout, gezet in de bank
schroef en neemt de hamer.
Het drijven begint.
„Dit noemt men optrekken," zegt hij
rustig. „Bij het slaan met een onder
grond van hout wordt het koper dikker.
ve er ijzer onder leggen, wordt het
daarentegen dunner. En wanneer het
metaal te hard is, gloeien wij het zacht.
Natuurlijk laten wij het dan eerst af
koelen, maar ook dan blijft het nog lang
handelbaar. En langzaam, heel langzaam
buigen-wij de rqnden naar elkaar toe."
Vervolgens toont hij ons het z.e. „pla
neren", dat op het-oog heel eenvou-
- met een hamer gebeurt, maar een
grote gevoeligheid vereist, vooral in de
hand, die de schaaal of vaas bestuurt. De
eigenlijke vormgeving, het plastische
uitwerken, geschiedt weer met de hamer
i de bankschroef.
En als wij dan weten, dat veel van de
hier gebruikte instrumenten op het ate
lier gemaakt worden en dat men voor
grote vaas wel vier weken werk kan
uittrekken, mogen wij toch niet te gauw
zeggen, dat dit werk „te duur" is. Het is
eigenlijk onbetaalbaar.
Een oer-oud vak
Met een geheimzinnig gezicht komt
-en later mevr. Grefe aandragen met
in boor zoals ze zegt. Het lijkt in
tussen veel op die instrumenten, die men
Stedelijk Gymnasium
Bevorderd naar de tweede klasse: J M
an Alphen. H A Bentford van Valken
burg. A Berkenbosch, A J Dam. D J
Faber. G den Heeten. J C A te Lintum.
J Mulder. C. W Muller. L D van der
Sleet, L Smit, J G. C Steke'.ee. J A Wer
ner, M van Wieringen. E M de Wit. D
Endeveld, A" Evers, Goslings, E M Hui-
simgjh, D Boiiman E W J H Böhl, I W
Dijkstra, F Ohr Fischer. G Galavazi, E.
Goslings. G H A Juymboll, R Lahr, J
Lubbers, R G C Oldeman, C C Schade
van Westrum,. R P Sprey, L C Verstege,
D C M Ottevanger. A P Admiraal, J
Beudeker, G A Dorgelo, J Nooteboom,
J Rhemrev, A Bergman. N Crama, A J
Dreaves, E M van Dunné, A E Eringa,
G G Kletter. A Korenihoff. H Maaskant,
C W Simmons. W Terpstra. J M van der
Velden, B' Vochtelpo. I Sphoonénberg, J
G'eMeren, M Heemskerk. C C
Jasperse. G J Noort, A W Revers,
klasse I zijn er 9 afgewezen en er
herexamen.
Bevorderd naar de derde klasse: G E
Abrahams, P M van Bemmelen. H E M
Boeke, J «Brinkman, J H Crommelin, E
Dingemans.iP G van der Horst, H Huis
ken, P M Jansen. J J Kuiper, J U Lef-
fertstra. J Mostert. G M Rijsdijik. Ohr R
Wiohers. Th Barnard, EDA Dantuma,
J Th H C van Ebbenhorst Tengbergen,
J P Engels, K Kaiser, J Laihr, D Lau
reate, W ,H de Sitter. M F Boersema.
J D Bouma. J D David, W J van Dorp
J C: vail Egrrtohd; B: M Goslings, C G de
Jager, Chr.KBmma, H M Knottnerus E
J M jR Kriek T Lekkerkerker, C J. Lin
deman. J Matze, M J van Nes, H var.
Ormóndt, <M A' Overduin, JAM Smit,
A E,Schade-van Westrum. M E de Tom
be. Chr van der Veen, C M H Wenne-
kers, H F P Knaap, J D Noest, H P
Nootebootn; N vén der Vkst. In klasse II
zïjm er 8 afgewezen en er zijn 3 her
examens.
Bevorderd naar de vierde klasse: C
Arend; J van den Dungen, G L F var.
Kinschot. P van- der Kwaak, M J Mei
kers. A H Oort, A K E Poortman, J
Roozenboom. Th R Sprey, J Tinbergen,
H Th Weiland, E de Wilde, P M Wy-
benga, M van Ebbenhorst 'Tengbergen
M Hoogerwerf, P M Niekerk. G Blan-
kert, P H M Colla, W A Dankbakr, J
Hubbard. F Kalsbeek, G Kalsbeek, A J
Kelder, R F J Noordhoek Hegt, P de
Priester, J de Raad, L Schouten. J Sta-
pensea, J van Veen, JH Waszink M'PP
Blind cF Elkértfotft, TT Eringa, J J Kruyt
M A Woldringh van der Hobp.'J Bartf-
hoorrf. Th M Berg. Chr Brandt. G den
Heeten, P Kuivenhovën, A A Meurs 'P
A Pronk. M W Ragut.' J Veenstra H
Vossers, J P C Wichers. K Hermsen. A
Riedel, J W Schneider, A H van Stolk.
C E van Straten. In klasse III zijn er 13
afgewezen en er zijn 2 herexamens.
Bevorderd naar de vijfde klasse: H M
A Drewes. P van Egmond. H W Felt-
ksmp, J Y Groeneveld. R J Israël, M
Jansen, P.C Meyer, J W E Muyzert E
*1 Siemens M van Steenis, J Steketee,
W Telapiy, J M Verloop, J C Houtman.
B de Dje, W Jansen, H de Jong J van
der Klaauw", H Weiland, H L Bouman,
J AGroenwegen, M J van Heel, J H
Kramers, A ,Moens, M W J P Pompe, H
C Rijksen.^JrA Voorwinden, N J M- Jans-
Th.de Jongh, P D Jungerius. A C
Lop, ,S Rozemond, E H A van de
Sande Bakhuyzen, H A E de Koning. In
klasse IV zijn. er 8 afgewezen.
Bevorderd naar de zesde klasse: J Th
de Bruyn, M de Clercq, F W van Dam,
J R H HoógeFvorst, JAM van Hoorn,
A Overès, J M van Weerlee, A D Mul
der, C van Wijngaarden, J Boter, R Da
vid, M C S de Jager, L H van Leeuwen,
S H Overdiep. L de Priester. R E Spij
ker. T K Stëensma, N Warmoltz, N van
Weeren, J W van Wingen, M'WijIer, H
J Braakman, P W de Bruyne, P Kuyper,
J W Meyer, H Molijn, G C M Reyers,
M J Steensmk, W A Veltkamp. In klasse
V zijn er 7 afgewezen en er. zijn 2 her-
Onder de koren, die gisteravond in het kader van het zangconcours van de
ring van Chr. Zangverenigingen „Leiden en Omstreken" voor het voetlicht van
de Stadsgehoorzaal traden, bevond zich het 30 werkende leden tellende koor
„Halleluja" o.l.v. mevr. .Tilly StenzLeening uit Leiden. Een klein, maar
„dapper" koor, dat in de afdeling uitmuntendheid 822 punten en een eerste
prijs B wist te behalen.
Foto N. van der Horst..
Roelofarendsveen heeft belangrijke lelie
cultuur op zijn naam staan
Een kijkje in de tuin van de heer J. A. v. d. Zwet
(Van onze bijzondere medewerker)
't Was in 1929, dat een zaadhuis in Enkhuizen een briefje ontving met de op
dracht stuur my zoveel zaad van lilium tenuifolium, zoveel gram lilium Regale,
zoveel gram lilium Wilmottiae en nog een paar soorten lelies. Een doodgewone
en alledaagse order voor doodgewone en alledaagse lelies, die hier sinds on
heuglijke tijden van zaad worden gekweekt. Dat zaad werd ingepakt, verzonden
eiï een dag later plofte het pakje in een Roelofarendsveense brieven
bus. Zö startte de heer J. A. v. d. Zwet met zyn lelie-cultuur. En twintig jaar
later heeft die kweker een paar lelies op zyn naam staan, waar bloemkwekers
in alle werelddelen huizenhoog mee weglopen, zyn de rubrieken in de vakbladen
gewoon dóórgebogen onder de loftuitingen en heeft hy in zyn huis aan de Voor
straat een extra kast moeten laten timmeren om de getuigschriften en de
medailles in te bergen. Bij wyze van spreken
Zoals gezegd: het begon met het zaaien
van doodgewone en alledaagse lelies.
Maar kruisen en hybridiseren zat de
R'vener in het bloed, het was zijn .hob
by". En daarom wonnen zijn lelies geen
zaad op de manier waarop moeder Na
tuur.. dat pleegt te doen. Daar werd ge
kruist. doorgekruist en onderling weer
eens gekruist. En dat werk bezorgde de
heer v. d. Zwet naast vele teleurstellin
gen óók de nodige ervaring. Na een jaar
of vijf, zes kwam zijn eerste „grote" aan
winst voor het voetlicht: lilium Wilmot
tiae improved. En vandaag-de-dag is die
aanwinst nog zo gevraagd als men maar
enigszins wensen kan.
Maar in 1937, in 'n tijd van crisis-alom,
toen het bollenvak op apegapen lag, ging
de ster -van de heer v. d. Zwet pas goed
op. Want in dat jaar juichte de ganse
vaderlandse vakpers, dat daar in Roelof
arendsveen de lelie der lelies was gewon-
in de keuringszaal dromden de
bollenipngens' rond een vaas met lilium
White Excelsior, een'smetteloos witte
lelie.
Intussen bleef meil in? Roèlofarends-
:en met beide benen op '3e grond staan
i ging heU kruisen eh "selecteren door
alsof de eerste nieuwe lelie nog gewon
nen moest worden. Nu willen orchideeën-
kwekers wel eens beweren, dat zij, wil
len ze een goede kruising uitvoeren, de
zogenaamde „warme hand" moeten heb
ben. Maar de heer v. d. Zwet heeft die
hand" blijkbaar iedere dag tot
zijn beschikking. Want de ene aanwinst
volgde maar op de andere en 't aantal ge
tuigschriften hield daarmee gelijke tred.
En wie eens op de kwekerij daar heeft
rond-geneusd, kwam tot de ontdekking
dat er binnen afzienbare tijd nog een
heel stel bij zal komen. Dat bleek trou
wens op de speciale leliekeuring van
Maandag wel, hoewel toen de „crème
de la crème" nog op stal was gehouden.
Want als er een partijtje is van een paar
bollen, dan gaat men er nog geen talHcen
afsnijden.
zitten ongelooflijk mooie dingen bij
die nieuwe hybriden. Die doen de vak
man en de liefhebber het water tussen
zyn tanden lopen. Daar staan o.a. Um-
bellatum-hybriden van het zachtste geel
tot het diepste wijnrood, met de nodige
tussenkleuren. En u hebt 't maar voor
het zeggen, of u „gesloten" kelken moet
hebben, dan wel stervormige zwaar of
licht, gespikkeld of geheel eenkleurig.
En tussen het zaaisel, dat ontstaan is
uit Wilmottiae en Umbellatum, zitten
helemaal regelrechte lelie-wonderen.
Hangende, staande of verticaal tegen de
stengel geplaatste bloemen, een oneindige
Leliepracht in Roelofarendsveen
Foto N. van der Horst.
„Het Oosten"
Ned. Bond van Zaterdagvliegers
,Het Oosten" organiseerde weer een
wedvlucht met oude duiven vanaf Orle-
ongeveer 500 km. De duiven werden
gelost om half zeven met Noordenwind,
De eerste werd geconstateerd om 3.39.38
de laatste prijswinnende duif om
8.32.4 uur.
Als ereprijs was geschonken een cou
pon stof, bestemd voor een heren-cos-
tuum, welke op overtuigende wijze werd
gewonnen door de heer J. Faas.
Hier volgt de uitslag van de vlucht:
J. Faas 125, W. Burgy 2, J. Prins 39,
de Wit 4—13. J. Boekkooi 5—8—12—
2223, D. Zwaan 67, A. Rooda
10—12, W. Alting 11—16, J. Schipper 15,
H. E. Christiaanse 172124, P. Groe
nendijk 18, J. L. de Weèrd 20.
variatie van oranje, geel en zelfs licht-
wijnrode typen. Er zijn exemplaren bij,
dié vier, vijf en soms nog meer weken
achterelkaar bloeien. Wat 'n ideale tuin
planten moeten dat zijn! Daar staan Re-
gale-Creelman-hybriden met stengels,
waaraan men een dolle stier zou kunnen
vastbinden, zo oer- en oersterk, en hele
rissen bloemen per tak. Dan zijn er nog
manshoge hybriden, die ontstaan zijn uit
Pardinalum, Burbankii, Humboltii, Maxi-
mowiczii en andere. Prachtig getijgerde
en gekrulde bloemen, met een voornaam
Deze zaailingen hebben de eigenaar
digheid, hun bloemen de hele dag door
te openen. Bij alle andere lelies springen
de knoppen niet voor vier uur 's mid
dags en dan natuurlijk 's nachts open.
Maar zo gauw de zon door komt blijven
lijk de grootst mogelijke aandacht. Ieder
blaadje, dat maar neigingen vertoont om
te gaan „vuren", wordt er afgehaald en
er zijn er maar héél weinig, die aan 'het
argus-oog van de heer v. d. Zwet en dat
van zijn zoon ontsnappen. Bovendien zit
alles dik in „de pap" (Koper-Bayer) eü
wordt er bij het mesten niet op een paar
mud beer meer of minder gekeken. En'
als na het planten de kunstmest er over
heen gaat, dan gaat het ook niet zuinig.
„Als ze tegen mij zeggen: je moet er
zo of zo veel opgooien, dan kom ik al
tijd te kort", aldus de heer v. d- Zwet.
Het gewas is er dan ook naar. Het
staat er zö zwaar, dat de paden niet meer
te zien zijn. Aan de ene kant is dat wel
een beetje lastig om te spuiten. Maar een
volgend keer zal dat niet meer gebeuren,
want dan komen de bollen om het andere
bed te staan. Tussen ieder bed een bed
vrij om gemakkelijk te kunnen lopen en
te spuiten.
Nog steeds gaat het kruisen door. Want
er staan tientallen panten waarom een
touwtje gebonden zit en daar heeft de
,;warme hand" vande heer V. d. Zwet
Tweede dag van zangconcours
was niet bevredigend
MAAR NET MET DE HAKKEN OVER DE SLOOT
De tweede dag van het zangconcours
m de ring van Christelijke zangvereni
gingen „Leiden en Omstreken" werd er
een van eerste pryzen. Weliswaar sprong
men gisteravond vaak net met de hak
ken over de sloot, maar er waren dan
toch maar even acht eerste pryzen B
en een eerste prys „met lof"! Er
één vereniging, die het met een tweede
prys moest stellen: „Die Rynsanghers'
te Oegstgeest. De klank van dit koor
was volgens het oordeel van de jury
wat te grof en er moet meer werk ge
maakt worden van voordracht en rhyth-
me. Bovendien was de inzet iets te laag
en zouden de tenoren beter kunnen, als
zy met bovenstem zongen. Toch viel er
veel te waarderen; dat bewees het toch
altijd nog respectabele aantal van 285 p.
In de afdeling kinderkoren A trad het
meisjeskoor „Bel Canto" uit Wassenaar
op. De voordracht en het tempo werden
wat te voorzichtig gehouden, maar ->ver
het geheel klonk alles zeer beschaafd.
Het koor behaalde oJ.v. de heer P.
Water 306 punten.
Het dubbelmannenkwartet „Euphonia"
uit Alphen aan den Ryn, behaalde onder
de directie van de heer D. v. Vliet 325
punten. Het geheel was niet altijd
zuiver. Maar de klank was beschaafd.
„Zang zij onze leus" o.l.v. mevr. Tilly
StenzLeening en afkomstig uit Voor
schoten vertoonde enige neiging tot op
drijving. Al gauw was men een halve
toon te hoog. Overigens was de klank
soepel en werd de tekst goed belicht,
al had wat meer genuanceerd kunnen
worden. Het resultaat was 344 punten.
Het tweede „Bel Canto", dat gister
avond optrad, was een gemengd koor
uit Wassenaar, dat 308 punten behaalde.
Dirigent was de heer G. v. d. Water.
Het geheel was goed van opvatting en
van directie.
„Melodia", een gemengd koor uit Voor
hout, bracht het tot 314 punten. Deze
vereniging zong pittig, maar de uitgan
gen waren bijna niet waarneembaar. De
leiding was in handen van de heer D.
van Vliet.
„Zingt den Heer" uit Wassenaar be
haalde het vereiste aantal punten maar
net: 300. Er werd door deze vereniging
'goed voorgedragen, al liet ook hier de
zuiverheid wel eens iets te wensen over
De dirigent, de heer G. v. d. Water, wa:
echter niet zo goed in vorm, zodat mer
het koor niet alles kwalyk kan nemen
„Halleluja" uit Leiden stond weer on
der leiding van mevr. Tilly StenzLee-
Tiing. Dit koor verschafte de kunstlieven
de hoorder ogenblikken van kunstgenot
in de ware zin van het woord. De opr
kruising op uitgevoerd. In de hoop.
dat het maar weer een daverende winst
mag opleveren.
Uiteraard bestaat er voor de aanwin
sten van deze firma grote belangstelling.
En dit blijft niet alleen tot de vaderlandse
bollenkwekers beperkt. Vorige week is
een gezelschap Engelse kwekers het zaai-
n ogenschouw wezen nemen. En
zélfs die stoicijnse gentlemen, die tijdens
de Battle of Britain geen kopje thee
minder dronken, waren vol lof.
Een ieder, die ook maar iets met het
bollenvak uit testaan heeft, moet hier
een kykje te gaan nemen. Zij zul
len versteld staan .i.
Ondanks storm en regen telde de tweede
L.A.U.R.A.-rit geen uitvallers
Alphen bereidde de rijders (sters) grandioze ontvangst
Nog grandiozer dan vorig jaar was gistermiddag de intocht van de 441 fietsende
gladiatoren binnen Alphens wallen. De scholen waren eerder dan normaal uit
gegaan, de ouderen hadden het werk in de steek gelaten, kortom: al wat Alphe-
naar en goed ter been was stond met arrhen vol bloemen langs de wegen, die
naar de feesthal leidden.
Omstreeks vier uur kwam de „kara-
'aan" aan de kom van de gemeente
an. De rijders hadden het erg gemak
kelijk gehad. De tocht, die door de
geving van Rotterdam leidde, was i
95 km lang, niets vergeleken met de 142
van de derde dag. AI vroeg arri
veerden de eersten op de terugweg in
Bodegraven, waar ze in hotel Var
Haaften moesten wachten op de ande-
Evem half vier sloeg de kilometers
lange file rijders voorafgegaan door 't
bestuur van de LAURA-Stichting in 'n'
gematigd tempo de richting van Alphen
i. En we zeiden het reeds, de ontvangst
•as grandioos. In een ogenblik waren
de bloemen van eigenaars verwisseld,
regende serpentines op de hoofden
de dapperen en het was dan ook
niet te verwonderen, dat, toen de rij
ders in de feesthal waren gearriveerd, de
stemming opperbest was.
Hier werd allereerst het woord ge
voerd door de voorzitter van de Stich
ting, de heer B. F. J. Knaapen. Hij sprak
deelnemers (sters) op zeer hartelijke
waarderende wijze toe en goot
woorden van lof over het hoofd vai
geestelijke vader van de rit, de heer
H. E. A. Gastelaars. Evenals de rijders
die de tocht voor de tweede maal vol-
lyachten, ontving hij het cijfertje „2"
Burgemeester Schokking was de
tweede spreker. Op zijn vraag, of de
deelnemers (sters) veel plezier van de
tochten hadden beleefd, kwam een
ia oorverdovend „ja", gevolgd door
wij komen allemaal terug". Spr. reikte
daarna een zevental groepspryzen uit en
aan de Alphense, de Rotterdamse,
de Zaandamse en de Haagse politie, het
personeel van de fa Vasossieau, de wa
ter en lichtbedryven en de gemeente
werken te Alphen aan den Rijn. Een
speciale onderscheiding ontving de heer
Ruth Whitfields uit Huil, de enige bui
tenlandse deelnemer, die de rit, naai
u;: zei, heeft „verslonden". Bovendien
waren er extra-prijsjes voor de oudste
i de jongste deelnemer.
Namens de deelnemers sprak mr de
Heer uit Rotterdam woorden van dank.
Hij herinnerde aan het devies van de
LAURA: „Beginnen, volharden en vol
brengen" en constateerde, dat er van
deze rit een opvoedende werking uit
gaat. Hij bood het bestuur een grote
taart aan, de heer Gastelaars kreeg een
kistje sigaren en mevrouw Gastelaars
Lisse
Zondagsdienst
De Zondagsdienst der huisartsen wordt
waargenomen door dokter Holl, Veld
horststraat 50, telefoon 3155.
Voorschoten
Zondagsdienst
De Zondagsdienst der huisartsen wordt
waargenomen door dokter Olthuis, Leid-
seweg 179, tel. 527.
een fraaie bloemenmand. De route-lei
der, de heer T. v. Dam ontving 'n doos
bonbons.
Nog vele bestuursleden, w.o. de heer
Gastelaars. voerden daarna het woord,
waarna de uitreiking van de onderschei
dingen volgde.
Behalve degenen, die spoedig naar
huis moesten, waarvan velen per fiets,
amuseerden de deelnemers zich 's avonds
nog uitstekend in de feesthal, waar mu
ziek werd gemaakt eh allerlei attracties
vatting was muzikaal, de toon mooi. Het
aantal punten was 322.
„Euphonia" uit Voorburg o.l.v. de heer
W. F. Kools Sr. deëd het met 378 pun
ten. Dat bezorgde de Voorburgse ver
eniging een eerste prijs A, „met lof".
De vertolking was prachtig, de tekst
werd alle recht gedaan. De leiding was
bovendien zo bezielend, dat de wat te,
zware stijging van de klank byna niet
opviel. „Daar zingt een koor op!", oor
deelde de jury.
En dan tenslotte het Wassenaars man
nenkoor. Dat sprong ook maar net op
het kantje van de eerste prijs: 305 pun
ten. De onderlinge klankverhoudingen
waren hier én daar wel eens zoek, er
waren grove momenten en het geheel
miste de nodige glans. Maar de bassen
zyn zeer goed. Leiding: de heer G. v. d.
Water.
Aan het einde van de avond dankte
de voorzitter, de heer G. Goedhart, allen,
die aan het slagen meewerkten. Otto de
Vaal, een der jury-leden, maakte hierop
het oordeel van de commissie bekend.
„Het geheel", aldus de heer De Vaal,
„doet, ondanks de vele eerste pryzen,
niet bevredigend aan. Vele koren kwa
men er maar net. Zij, die wel eén eerste
prijs hebben behaald, maar nog geen
A-prijs, doen beter", aldus het oordeel,
„nogmaals in dezelfde afdeling uit ,te
komen.
Leidse damvereniging
In „Het Raedthuys" hield de Leidse
damvereniging haar jaarvergadering, die
goed bezocht was. Door drukke werk
zaamheden van de voorzitter, de heer J.
Vermeulen, werd de vergadering gepresi
deerd door de waarnemend voorzitter, de
heer B. Slegtenhorst. In een kort over
zicht van het afgelopen verenigingsjaar
werd naar voren gebracht, dat de orga-
nisatie er goed voor staat. Het bestuur is
voor het komende jaar als volgt samen
gesteld: B. Slegtenhorst, voorzitter,E.
Klinkenberg, secretaris, C. B. Janssens.
penningmeester, W. de Roode, algemeen
adjunct, Th. Uyttenbogaard, commissaris
materiaal. De technische commissie werd
herkozen. De kascontrólecommissie be
staat uit de heren B. de Kier en L. C
Gerritsen. De prijswinnaars'van de afgé-
lopen bordenwedstrijden waren: J. Klin
kenberg, W. Heemskerk. J. \*an der Meij,
P. van der Stel, L. C. Gerritsen, M. van
Leeuwen en J. Molenaar. Een mooi resul
taat in deze wedstrijden behaalde B.
Slegtenhorst, die geen enkele maal ver
loor
BURGERLIJKE STAND VAN LEIDEN
GEBOREN: ALber*. zn v. F. J. Galjaard
en M. van de Logt; Cornelis zn v. C. van
Atten en G. van Essen; Eric W. zn v. H
F. van der Horst en M. Gaasterland; Le-
vina C. dT v. T. Wetting en E. van der
Huoht; Dirk A zn v. A. de Kooter. en
J, van Noordt; Peter H. L. zn v P. H
Schouten en J. D L. Ansems de Vries;.
Wouter zn v. A. D. Leeman en A de
Ridder; Jacobus zn v. G. H. Stipdonik en
H. M. van Egmond.
OVERLEDEN: J. P. Heins. wed. v. J.
J. H. Koenen, 84 jr; J. Pan, huisvr. v. L.
Gerverdinck, 56 jr.
A. ZWART
LOODGIETERSBEDRIJF
Gas, water en sanitair
Mastiekdakbedekkingen
M.U.L.O.-EXAMENS
Geslaagd voor diploma A: J. Bekooy,
v. Vliet, J. v. d. Kraats en E. v. Hilten,
allen te Leiden; C. v. Bunen en G. S. de
Jong, beiden te Oegstgeest; P. Los, Alke
made; M. G. v. Kampen, Leidschendam;
J. Stolk. Hillegom; G J Kooren, Benne-
broek; K. v. d. Bos, T. Raaphorst en H.
Li Si. allen te Alphen aan den Rijn.
Afgewezen 3 cand.
slaagd voor diploma B: M. S. Zand
bergen, Rijnsburg; C. L. den Holder, T.
Maaskant en J. Sohoneveld, allen te
Leiden en A. Jelier, Oegstgeest. Afgewe-
5 cand.
TER HARING X
bangst in de ton: spuiten maar!
„En als dat was gedaen, beurt. Van de manden, krebben, dek
so nam hij matig sout, tot de mannen zelf toe. Zie eens hoe
Dat alle ding bewaert Jeroentje in z'n lange oliehemd wijd
en in sijn wesen houdt". met z'n armen uitgestrekt lekker
Vader Cats, wordt afgespoten, totdat alle schubben
vuil van hem af zijn! Zo krijgen z
Wat gebeurt er nu met al die ge- allemaal
kaakte haring? Laten we op het voor
schip eens gaan kijken. Daar staan
twee „warrebakken" opgesteld, hou
ten bakken aan één zijde open. Ter
wijl de kakers onvermoeid doorgaan
en hun mandje vol hebben gekaakt,
draagt de bolleman dit naar voren,
waar hij de inhoud leegstort in de
warrebak. En nu komt het er op aan!
Stuurman Jac. Hoek en Piet v. d.
Plas weten precies hoeveel zout ze
de gekaakte haringen moeten toedie
nen. Deze hoeveelheid is afhankelijk
van de tijd, die men op zee denkt te
zullen blijven. Dus nu wordt slechts
licht gezouten om toch vooral maar
„groene" haring aan te kunnen bren
gen, die natuurlijk de hoogste prijs
zal doen!
Mandje voor mandje wordt leegge
stort. De twee mannen roeren met een
houten spaan (hout om de haringen
niet te beschadigen), goed de haringen
met het zout dooreen. Hier wordt
kwaliteit gemaakt!Dan schuiven
ze alles in een mand die klaar staat
onder de opening van de bak en ton
na ton, die men van te voren uit het
ruim heeft gelicht, wordt nu gevuld.
De bovenste lagen in de ton worden
netjes gelegd, kop bij staart. Zo komt
langzamerhand de vangst langs de
verschansing op het voorschip
staan.Onnodig te zeggen wat een
langrijk werk deze twee
Foto D. Kruyt
En op die wijze is in weinige ogen-
be- blikken alles weer proper. Krijsend
te vliegen de „mallemókken" (Noorse
pen, dat ook de schipper z
eens komt kijken.
Wanneer dan het kaken t
i en dan Intussen zien we de drie andere
schepen uit onze ploeg al langzaam
i zouten aankomen. Aan dek van die schepen
