Jlietttue JTciitsrljr Courant
Een stralend bruidspaar ontvangt de
hulde van heel een volk
Dr Van Roijen capituleerde in
geheim voor de republiek
Wist U
Wapenstilstand? geen sprake
van, zegt Roem
VRIJDAG 8 JULI 1949
BUREAUX: Hogewoerd 103.
Dir. en redactie Tel. 20408. Abonne
menten Tel. 22710. Advertentieafd.
Tel. 23375.
Postrekening 58936.
ABONNEMENTEN: 4.15 p. kwartaal;
1.35 per maand; 0.32 per week.
ADVERTENTIËN0.18 per mlllmeter
(By .contract belangrijke korting).
Dertigste jaargang No 7859
HOOFDREDACTEUR: Dr E. DIEMER
CHEF-RED.: H. W. J. ENSERINK
DIRECTIE: F. DIEMER.
CHRISTEL!JK-NATION AAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
„Stantvasticfi fs gfiebleoen
myn hert In tcgljenspoef
Amerikaanse professoren
en studenten in Leiden
Zie pag. 2
Nieuwe onthullingen van
buitenlanders
Waarnemers hebben een gevaarlijke baan
,Het Dagblad" te Batavia publiceert
1 beschouwing van de Amerikaanse
journalist William H. Newton (wiens ar
tikel over de waarnemers der Unci wij
gisteren publiceerden), waarin opgemerkt
De beslissingen, die berusten op on
juiste of bevooroordeelde berichtgeving,
zullen kennelijk leiden tot vorming van
regiem, dat noch de macht noch de
bekwaamheid zal'hebben om de commu
nistische opmars in Azië te weerstaan.
Het ongevallencyfer onder de militaire
•nemers bedraagt 10 pet, hetgeen
uitermate hoog is zelfs voor een leger
oorlogstijd.
De Australische militaire
kapitein C. G. Williams publiceerde
zijn heengaan in Maart 1949 een rapport
over feiten, die hij -niet eerder had kun
nen openbaren. Het is ongelukkig, schreef
hij, dat de wereld de Indonesische propa
gandisten gelooft. Soekarno zal slechts op
10 pet van de bevolking kunnen rekenen,
en dat zijn de door Japan gedrilde ele
menten. De militaire waarnemers hebben
bij de republikeinse autoriteiten de ene
klacht na de andere ingediend over inci
denten, doch deze hadden niet de minste
zeggenschap over hun troepen. De toe
stand was bedroevend. Honderden Indo
nesiërs werden wekelijks door extremis
ten vermoord. In de jongste actie
vele dode en levende Japanners
lijdt geen twyfel. dat zij een actieve rol
spelen in het conflict.
HUIS TEN BOSCH IN NIEUWE GLORIE
„Tezamen zijt gij door het leven gegaan
vol hartelijke zorgen voor uw kinderen"
(Van onze verslaggevers)
Vandaag ..heeft Den Haag het Koninklijk Paar ontvangendat
twaalf en een half jaar geleden daar zijn bruidsdag vierde. Het
Huis ten Bosch, waar zoveel herinneringen aan verbonden zijn
uit de jeugd van onze Koningin, dat later tijdens de bezetting
geschonden werd en toch de jarige Koningin Juliana verleden jaar
weer tot residentie mocht dienen; Huis ten Bosch was het middel
punt; daar wachtten de afgevaardigden van het Nederlandse volk,
om het Koninklijk Paar het geschenk voor deze dag aan te bieden.
Zuid-Holland, was
Een geschenk, in wezen gelijk aan dat,
wat ieder koperen paar graag heeft bij
de herdenking van zijn huwelijksdag,
een stuk voor het huishouden. Want een
tuin is immers een deel van het huis
Prof. dr ir J T. P. Bijhouwer is de man
geweest. d'ie reeds een kleine twintig
jaar geleden de stelling verkondigde: „De
tuin beantwoordt slechts aan onze ver
wachtingen, wanneer we kunnen spreken
Koninklijk echtpaar zulk' een „woon-
tuin" bij zijn paleis in Den Haag wenste,
is kenmerkend voor zijn interesse voor
zijn eigen huiselijk milieu. Nu zal ook
Den Haag binnenkort weer een Paleis
hebben, waar de Koninklijke Familie
kan verblijven in een omgeving, die haar
vertrouwd en behaaglijk is.
Zo bleef ondanks de officiële over
handiging van het geschenk, steeds het
gevoel van de familiesfeer. Een volk
bood zijn Koningin en haar Gemaal zijn
geschenk aan. zoals een grote familie op
zulk een biijde dag komt aandragen met
de vervulling van een lang gekoesterde
wens En mr L. A. Kesper, de Commis-
Vandaag stellen ivij IJ voor:
Sold. II J. KROESEMEIJER,
Drie Octoberstraat 37, Leiden.
Jan Kroesemeijer vertrok 19 Novem
ber 1947 met de „Kota Baroe" uit Rot
terdam naar In die, waar hij naar het
schone eiland Ambon werd gedirigeerd.
Hier heeft hij het erg rustig gehad. La
ter werd Jan overgeplaatst naar Celebes
en kwam hij in Makassar te liggen. Ma
kassar, de havenplaats van Celebes, waar
alle inlandse producten uit de dessa's
naar toe worden gebracht, is een drukke
stad. Het Indische leven in al zyn aspec
ten doet de vreemdeling verwonderd
staan. Jan, die op 27 Juli zijn 22ste ver
jaardag hoopt te vieren, vindt het hier
prachtig, maar toch wensen zijn familie
en hij, dat het volgend jaar zijn verjaar
dag. thuif zal worden gevierd. En hóe!
saris der Koningin
een uitstekend woordvoerder,
bij de aanbieding van de maquette
Koningin Juliana en Prins Bemhard, als
voorzitter van het Comité Nationaal
Huldeblijk in de Oranjezaal toesprak:
Koninklijk Echtpaar,
Ongewoon moet het U klinken, met
deze woorden te worden aangesproken
En tóch, vandaag zult Gij ons dat
willen toestaan; vandapg, nu wij hier
mogen zijn om U namens het Neder
landse Volk iets te zeggen over Uw
koperen huwelijksfeest.
Gij hebt willen goedvinden, dat wij U
komen huldigen als man en vrouw, die
tezamen een mijlpaal op de echtelijke
weg hebben bereikt. I'k ben er zeker van
dat Gij daaraan zult willen verbinden, de
toestemming, ons daarbij tot U te richten
op de wijze als ik dit zoëven heb gedaan.
Welnu dan, Koninklijk Echtpaar,
gisteren hebt Gij de dag herdacht, waar
op Gij twaalf en een half jaar geleden
in het huwelijk zijt getreden. Gij hebt
dat gedaan temidden van Uw familie en
van Uw goede vrienden. En Gij zult ook
zeker tezamen Gij beiden tezamen
Uw blik hebben laten gaan over al het
geen er was in het tijdvak van Uw leven,
dat met deze herdenkingsdag werd af
gesloten.
Nu is het zó op de wereld, dat het
goede en het minder goede verdeeld is
over allen, ongeacht rang en stand,
ongeacht rijkdom of armoede De
vreugde, de voorspoed en het geluk, zij
nestelen zich niet altijd in één woning,
zij het een paleis of het huis van de
eenvoudige burger. En het verdriet en
de tegenspoed en het ongeluk, zij laten
zich evenmin tegenhouden door de
schildwacht bij de poort van een slot
als door een angstige huismoeder die er
haar deur voor zou willen sluiten. Gij
wist dat. toen Gij tezamen trouwde, en
het leven zelf zo gaat het een ieder
moet dat weten hebben verdiept. Te
dankbaarder zult Gij gister zijn geweest
omdat Gij terug hebt kunnen zien op
een tijd van innige verbondenheid met
elkaar en met Uw lieve kinderen.
Dat dit grote geluk Uw deel mocht
zijn, hoe dikwijls hebben wij, Nederlan
ders, dat niet zelf ervaren. Uw huiselijk
leven, dat van U alleen is en van U alleen
moet blijven, onttrekt zich aan onze
waarneming. Maar hoe vaak hebben wij
niet, wanneer Gij in ons midden waart,
aan een warm woord, aan een begrij
pende blik. aan een vertrouwelijk ge
baar gevoeld, hoe Gij niet elk voor zich
maar tezamen door het leven gaat.
Hoe vaak ook zijn wij bij zuLke gelegen
heden niet getuige geweest van Uw
hartelijke zorgen voor Uw kinderen en
van hun aanhankelijkheid aan Vader
en Moeder-
(Voor vervolg zie Pag. 4)
Koningin opent tentoonstelling
„Jeugd van Nederland"
Koningin Juliana heeft zich bereid ver
klaard, de tentoonstelling „Jeugd van
Nederland", die van 19 Augustus tot en
met 18 September in het R.A.I.-gebouw
te Amsterdam zal worden gehouden, of
ficieel te openen.
Dienstmeisje uit Ter Apel bij
Auto-ongeluk gedood
Chauffeur sloeg op de vlucht, maar
meldde zich later.
Een auto uit Nieuwe-Pekela is gister
avond op de straatweg tussen Ter Apel
Sellingen tegen drie bomen gereden.
Het 22-j. dienstmeisje Hendrika Tieben
uit -Ter Apel werd uifr-de wagen geslin
gerd en was op slag dood. De bestuurder
B. O uit Nieuwe-Pekela sloeg op de
vlucht, maar meldde zich later bij de
politie. O., die een verhouding met het
meisje had, is in arrest gesteld. Aange
nomen wordt, dat hij aanvankelijk is
gevlucht uit angst voor de gevolgen van
de zo noodlottige avondrit.
Spoorivegverkeer te Berlijn
eindelijk normaal
Gisteren functioneerden voor het eerst
sinds de 14 maanden van blokkade en
arbeidsmoeilijkheden de bevoorradings
spoorlijnen van Berlijn weer normaal.
Zeventien geladen goederentreinen arri
veerden in Berlijn en elf zijn er ver
trokken. Dit is het gemiddelde van vóór
de blokkade.
Dat brandde als smeer in
Vlaardingen
Olie-opslagplaats in historisch pand
uitgebrand
In een half uur tijds is gisteravond te
Vlaardingen de opslagplaats van smeer,
oliën en vetten van de Oil Import Com.
pany Tedhnoza, volledig in de as ge.
legd. Een grote rookkolom wees reeds
van verre de brand aan en met doffe
knallen sprongen de olievaten uit elkaar.
Daar dit perceel met uiterst brandbaar
materiaal in het centrum der stad
gelegen, werd het vuur met niet minder
dan 15 stralen bestreden. Het uit 1665
daterende pand, waarin de opslagplaats
zich bevond, ging echter geheel verloren.
Het had een prachtige gevel en gevel
steen en stond onder toezicht van Monu
mentenzorg.
Een zeldzaam mooie opname
ons Koninklijk gezin, vervaardigd
ter gelegenheid van het koperen
huwelijksfeest van H.M. de Konin
gin en Prins Bemhard.
Frans van Cauwelaert is
optimistisch
Resolutie van vakbond tegen Leopolds
terugkeer
Informateur Frans van Cauwelaert
heeft gisteren verschillende besprekingen
gevoerd met vooraanstaande Belgische
politieke persoonlijkheden. Daarna had
hij een onderhoud met prins-regent
Karei. Van Cauwelaert toonde zich zeer
optimistisch over het verloop der onder
handelingen. EerstMaandag denkt hij
een verklaring "té Xunnen afleggèn over
het resultaat.
Intussen heeft de 45.000 man sterke
Belgische (socialistische) Bond van
Transportarbeiders te Luik een resolutie
aangenomen tegen de terugkeer van
koning Leopold.
Weer een militair lesvliegtuig
verongelukt
Beide inzittenden gewond
Bij het op geringe hoogte uitgooien van
reclamebiljetten voor het vliegfeest, dat
morgen op Woensdrecht wordt gehouden.
en militair lesvliegtuig, een Tiger
Moth, van de vliegbasis aldaar in de
Bathpolder bij Rilland op Zuid-Beveland
verongelukt Het toestel raakte met een
vleugel de grond en sloeg over de kop.
Beide inzitttenden werden snel door in
de buurt werkzame arbeiders uit het toe
stel gehaald. De instructeur, It.-vlieger
R. van Luijk, kreeg lichte verwondingen.
Een leerling, wiens naam nog onbekend
is, liep inwendige kwetsuren op. Beiden
zijn naar het Ziekenhuis in Bergen op
Zoom overgebracht.
Alleen stoffelijke resten van
telegrafist Post gevonden
In tegenstelling met het Reuterbericht
van enkele dagen geleden, wordt van de
zijde der K.L.M. meegedeeld, dat slechts
één stoffelijk overschot uit de cockpit
de „Roermond" is gehaald. Het is
het stoffelijk overschot van de telegra
fist Leendert Post.
Dertien personen zyn in Portugal
door de bliksem gedood, zes zijn verdron
ken en één stierf aan zonnesteëk. Dit
alles geschiedde tijdens de abnormale
weersomstandigheden, die op 1 Juli be
gonnen en nog steeds aanhouden.
En de Regering, inclusief min. Van Maarseveen,
wist van niets
Naar de Nieuwe Leidsche Crt. uit Ba'
Roijen op eigen gezag, buiten de Regering on
Van Roijen-Roem overeenkomst gesloten, die
voor de republiek betekenen. De strekking va
dat feitelijk de Linggadjati- en de Renville-ov
tavia verneemt, heeft dr J. H. van
ii, twee aanvullingsverdragen op de
in wezen een volkomen capitulatie
,n deze geheime overeenkomsten is,
ereenkomsten geheel ongedaan zyn
DAT de Ned.-Belgische Ver. van Graan-
onderzoekers (Binnenhaven 2. Wagenin-
gen) van 12 t.m. 15 Juli graanstudiedagen
organiseert te Wageningen.
DAT de Eerste Kamer op 12 Juli om
13.30 uur in openbare vergadering bijeen
komt voor enkele begrotingswijzigingen.
DAT de zanger Laurens Bogtman per
KLM naar Leopoldsville (Congo) en Jo
hannesburg is vertrokken om in Septem
ber terug te keren en in December naar
Indonesië te vertrekken.
DAT Arnolt Grant, de zaakgelastigde
in de Amerikaan William Goetz, wiens
Van Gogh door jhr Sandberg als niet
echt werd verklaard, Zaterdag in A'dam
aankomt.
DAT voor de R'damse rechtbank 2M j.
;erd geëist tegen de 48-j electro-tech-
icus R. H. R. aldaar, die door allerlei
oplichterijen f 25.000 wist bijeen te garen
21 Juli de uitspraak volgt.
DAT aan het begrafeniscongres van
1314 Juli in Bellevue te Amsterdam
ook een expositie over het begrafenis
wezen verbonden wordt.
DAT het Tweede-Kamerlid De Ruiter
(C.H.U.) minister Spitzen gevraagd heeft
de verkeersbrug over de Noord by Al-
blasserdam ook voor paardentractie en
langzaam verkeer vry te geven.
DAT het Tweede-Kamerlid Wagenaar
(C.P.N.) in vragen aan minister Spitzen
nu ook aangedrongen heeft op een beter
beveiligingssysteem van de gevaarlijke
onbewaakte overweg te Mijdrecht.
DAT B. en W. van Den Bosch het
torenuurwerk van de St Jan willen ver
lichten (kosten ƒ5500).
DAT tot lid van het Hof van Justitie
te Suriname is benoemd mr F. van Bier-
kom, advocaat te Haarlem.
DAT B. en W. van Den Bosch een
crediet van ƒ12.000:vragen voor een mo
bilofoon ten behoeve van politie en
brandweer.
DAT sinds Zaterdag met wisselende
felheid een Peelbrand woedt ten Noor
den van de weg DeurneVenray.
DAT een 3-jarig kind van de familie
Moessen te Baarlo (L.) bij het over
steken van de weg door een zware
vrachtauto is doodgereden.
DAT te Ottersum twee wilde zwijnen
werden geschoten, die vanuit het Reichs-
wald strooptochten ondernamen in de
Nederlandse aardappelvelden.
DAT Ged. Staten van Gelderland be
reid zyn een subsidie van ƒ700.000 te
verlenen voor de herverkaveling en ont
watering van het Land van Maas en
Waal.
DAT alle aandeelhouders van Bens
dorp gebruik hebben gemaakt van hun
voorkeursrecht om aandelen van 10 te
krijgen in de Bensdorp Winkel N.V.
DAT de N.S. willen overwegen om per
1 October ook de expressetreinen Am
sterdamMaastricht in Den Bosch te
doen stoppen.
DAT door verbeurdverklaring van het
bezit van de fam. Grundtmann-Lycklama
a Nyeholt het grootste heidegebied van
Friesland (300 ha.), onder Duurswoude,
onder Staatsbosbeheer is gekomen.
DAT de Benelux-autoriteiten M. Car-
tuyvels en A. Rodesch, resp. onder-secr.-
gen. en secr. der Douane-Unie benoemd
zijn tot officier O.N.
DAT voor het B.G. te A'dam 8 jaar
werd geëist tegen de 48-jarige M. C.
Zonneveldt aldaar, die als Lager-oudste
in een Duits concentratiekamp zyn me
degevangenen had mishandeld.
DAT de'expositie van schilderijen van
Prinses Wilhelmina gisteren door de
Commissaris in Overijssel te Goor is ge
opend.
is benoemd tot officier O.N.
DAT op 16 Juli de Zuiderzeemuseum
tentoonstelling in de Drommedaris te
Enkhuizen wordt geopend.
DAT B. en W. van Eindhoven afwij
zend staan tegenover het verzoek van
Bedrijfshoreca om van 26 uur op de
Eindhovense kermis sterke drank te mo
gen schenken.
DAT het Leeuwarder Hof een 44-j.
Incasseerder van de waterleiding, die
9700 had verduisterd, veroordeelde tot
1 jaar en 9 maanden (rechtbankvonnis
2 jaar).
DAT de Zeeuwse Commissaris t.g.v.
de Koperen Bruiloft een varende recep
tie hield aan boord van het s.s. Mecklen
burg en te Sneek een legerdag werd
gehouden, waarbij 600 manschappen een
boottocht op het Sneekermeer maakten.
DAT de Nijverheidsschool voor hor
logemakers te Schoonhoven een Zwit
serse machine kreeg, waarmede met be
hulp van een ingebouwde microscoop de
allerkleinste onderdeeltjes kunnen wor
den vervaardigd.
DAT de R. v. C. de A'damse leden van
de Kolonne Henneicke E. M. Ellemers
en G. H. Mijnarends. door het B.G. te
A'dam ter dood veroordeeld, levenslang
oplegde, overeenkomstig de conclusie.
DAT de Ned. Dirigentenorganisatie op
16 Juli in „De Kroon" te A'dam congres-
seert en H. Wanting uit Den Haag zal
spreken over „Kunstcritiek, in het bij
zonder muziekcritiek".
DAT burg. d'Ailly van A'dam is be
noemd tot ereburger van de Amerik.
stad Philadelphia en hem vanmorgen de
vergulde stadssleutel overhandigd werd.
DAT van 9 Juli t/m. 13 Aug. in het
Oude Raadhuis te Kampen een tentoon
stelling wordt gehouden van schilderijen
van Hendrick en Barent Avercamp.
R.T.C. pas aan de orde als onze troepen
beloven, terug te trekken
Te Djokja teruggekeerd heeft de voor
zitter der republikeinse delegatie, Roem,
een persconferentie gehouden, waarop hij
kort en goed de „geruchten" tegensprak
ou er reeds tussen de Nederlanders
e republikeinen een voorlopig ac-
coord over de staking van het vuren ge
troffen zijn.
In geen geval zouden de republikeinse
troepen de stellingen, die zij thans op
Java en Sumatra bezet houden, ontrui
men. Dit zou ook niet voorkomen in de
overeenkomst, waarover de republikei-
en de Nedeflanders onderhandelen,
was een kritiek punt geweest, daar
vele republikeinen te kennen gegeven
hebben, niet bereid te zijn, militaire stel
lingen op te geven zonder absoluut bin
dende Nederlandse toezeggingen over de
overgave van souvereiniteit.
Roem verklaarde voorts, dat de terug
trekking der Nederlandse troepen uit In
donesië besproken zou worden, voordat
de republikeinen naar Den Haag gaan
tor de Ronde Tafel Conferentie.
(Als men Roem geloven mag. komt de
toestand op het volgende neer: A. Neder
land doet bindende beloften over de te
rugtrekking der troepen en de overdracht
der souvereiniteit, de republiek neemt de
bezetting van geheel Indonesië over. B.
Djokja regelt tezamen met die Indone
siërs, die waardig gekeurd worden met
de republiek te onderhandelen, de gehele
inrichting van het souvereine Indonesië.
C. Dr Van Roijen heeft reeds op eigen
houtje beslist, dat de Unie ledig zal zijn.
Als er dan verder in het geheel niets meer
te regelen valt, komt de R.T.C. in Den
Haag. Red.).
Wapenstilstand? Nog niet,
zegt dr Van Roijen
Ook dr Van Royen heeft belangrijke
verklaringen afgelegd. Volgens Aneta
zeide hij in een vraaggesprek voor Radio
Indonesië, dat de bijzonderheden van de
order tot staking van het vuren nog moe
ten worden uitgewerkt. Er is een „over
eenstemmend standpunt", een meeting of
minds (ontmoeting der geesten) te ver
talen door „wilsovereenstemming", maar
hoe het ook zij, zeide dr Van Roijen, het
is duidelijk, dat de uitwerking van de in
beginsel verkregen overeenstemming over
staking van het vuren nog zal moeten
volgen. Hij achtte de grootste concessie
van beide zijden, het laten varen van
wantrouwen. De Nederlandse delegatie
heeft zich van het begin der conferentie
óp het standpunt gesteld, dat zij ver
wen moest hebben in de wederparty,
was gezien het verleden een belang
de republiek haar eisen volkomen ingewilligd gekregen heeft.
alles eerst in Batavia. De H.V.K., de
heer Lovink, gaat van het standpunt uit,
dat. nu alles toch verloren is, men er
alleen op moet speculeren, dat nu men
de republiek feitelijk het gezag in heel
Indonesië gegeven heeft, deze straks toch
liever aan ons dan aan Amerika of Enge
land de voorkeur zal geven Aan de fede
rale opbouw is daarmede in feite de nek
slag gegeven.
De Regering is wel geschrokken toen
zy dit alles vernam, maar heeft besloten
om toch maar toe te geven, aangezien de
P.v-d.A. de door de heer Van Royen ge
nomen beslissing volkomen toejuicht,
omdat deze geheel in haar programma
past. Vandaar, dat de heer v. d. Goes
van Naters er alles op zet om het debat
over de Regeringsverklaring in comité-
generaal te doen geschieden, aangezien
men anders vreest dat het Nederlandse
volk deze capitulatie (want anders is het
niet) niet zal aanvaarden.
Kenners van de toestand hebben mee
gedeeld, dat indien de Kamer thans de
Regering haar vertrouwen niet opzegt,
de zaak volkomen verloren is. Ook in de
Regering zeer nastaande kringen is men
deze mening toegedaan.
gemaakt
Zij bevatten in de eerste plaats de be
paling, dat alle gebieden,
Nederlandse troepen nog geen garnizoen
hadden, wederom tot het de-facto-gebied
van Djokja gerekend zullen worden,
waardoor de situatie practisch gelijk
wordt aan die van voor de eerste politiële
actie.
Verder wordt voorzien in de nodige
wapenleveranties en de reeds door
genoemde 500 millioen gulden, waarbij
in het vooruitzicht gesteld werd, dat, als
de republiek meer nodig mocht
hebben, zij wederom een beroep op de
Javasche Bank kan doen. Het republi
keinse geld werd bovendien erkend, zon
der dat echter een verhouding tot het
Nederlands-Indische geld werd vastge
steld, waardoor de positie van de
Javasche Bank wel heel moeilijk wordt.
Met de bepalingen van de grondwet is
totaal geen rekening meer gehouden
Minister Van Maarseveen vernam dit
rijke concessie onzerzijds. Aan de andere
kant hebben de republikeinen een uiterst
belangrijke concessie gedaan, door ver
trouwende op de oprechte bedoeling van
de Nederlanders om een spoedige over
dracht der souvereiniteit te bewerken,
zich te verplichten de in de overeenkomst
van 7 Mei „voorgeschreven" politiek te
volgen.
De beste „waarborg", dat de overeen
stemming over de gehele linie verwezen
lijkt zal worden, achtte dr Van Roijen de
overtuiging, dat alleen door samenwer
king orde en vrijheid kunnen worden
hersteld.
„Ik kan u zeggen, dat de Nederlandse
delegatie het zeer ernstig betreurt, dat
de republikeinse leiders met name de
Sultan van Djokja, gèen mogelijkheid
hebben gezien, om hun volgelingen te
wijzen op de ernstige wil tot samenwer
king van Nederlandse zijde, en om hun
volgelingen aan te sporen, de thans toe
gestoken hand te grijpen. Wij hopen en
verwachten intussen, dat de republikeinse
regering na haar terugkeer in Djokja be
reid zal zijn, de openbare mening in op
bouwende zin leiding te geven," aldus dr
Van Roijen.
De klokkenmaker Van Maarte te
Warnsveld heeft duizend arbeids
uren besteed aan dit pronkstuk, dat
hU in opdracht van Prinses Wilhel
mina maakte voor het Koninklijk
bruidspaar.
„Nederland mag bij oefeningen als
deze nooit ontbreken"
De laatste loodjes wegen ook voor de Westelijke
vloten het zwaarst
(Van onze speciale verslaggever)
Baai van Weymouth, a/b. „Vlctoriou s'\ Donderdagmiddag.
In Weymouth, de badplaats aan de Engelse Zuidkust, klinkt het geratel van val
lende ankerkettingen. Na vier dagen onafgebroken in verbitterde „zeegevechten"
gewikkeld te zijn geweest, zyn vanmiddag 45 oorlogsbodems, die aan de Westelijk®
manoeuvres hebben deelgenomen, hier binnengelopen. Zy hebben over een afstand
van 1760 km. een rumoerig zog getrokken, dat kris kras van het Britse eilanden
rijk langs de Belgische, Franse en Spaanse kust liep.
Willinge vernomen. De Nederlandse
commandant was opvallend bescheiden
in zijn uitlatingen over hetgeen onze
mannen hebben verricht. Op de vraag
of het convooi onkwetsbaar was geble-
Maar de laatste mijlen voor de vloot
de baai binnenliep, bewonderd door dui
zenden badgasten, waren wel de zwaar
ste, die de deelnemende schepen van d(
zijde van de aanvallers hadden te ver
duren. Ditmaal waren het niet alleen de
zwermen vliegtuigen en de loerende on
derzeeboten, die de route onveilig maak
ten. Vanmorgen tegen het aanbreken
van de dag hebben Britse torpedoboten
een koene aanval op 't zwaar bescherm
de convooi gewaagd. Bij deze ene aanval
zijn volgens de gegevens o.m. Superb, de
Montcalm en de Georges Leygues „i
grond geboord"
Hier aan boord van de Victorious
klinkt in de gesprekken nog de echo na
van de laatste schermutselingen. Draad
loos komen berichten binnen van sche
pen uit het convooi, die eigenlijk niet
meer bestaan. Maar hierover valt nog
veel te twisten en straks zal de opperbe
velhebber, Sir Rhoderick Mc Grigor moe
ten uitmaken, wie nu eigenlijk nog be-
Zo gaat b.v. het gerucht, dat de Vul-
caan al drie maal in de grond geboord is,
En daarom is het te begrijpen, dat die
Britse torpedobootjager, die zoeven langs
onze Vulcaan kwam varen, ironisch sein
de „Vaart gij nog?"
Het met vlaggen teruggeseinde ant
woord was ad rem: „Gij ziet thans de
geest van de Vulcaan. die door geen tor
pedo te treffen is
Het is niet om chauvinistisch te zijn,
maar toch doet het goed te kunnen mel
den, dat de prestaties van de ztf het
dan enige Nederlandse schepen zeer
worden gewaardeerd.
Ook de mijnenvegers komt een woord
van lof toe. Toen vanmorgen de 109
thuisvarende schepen dicht bij de baai
van Weymouth aankwamen, moesten zy
door een dicht mijnenveld heenbreken.
Meer dan honderd magnetische mijnen
en kabelmijnen werden geruimd. Het
waren oefenmijnen. door Belgische sche
pen gelegd, waarvan men by de ontplof
fing door het gehele schip de schok kon
voelen. Een gedeelte van de vloot voer
opzettelijk door het ongezuiverde ge
deelte. In het gezuiverde gedeelte kwam
geen enkele mijn tot ontploffing: Wel de
beste lof voor de dappere mijnenvegers.
Een hooggeplaatst officier noemde de
operatie buitengewoon goed geslaagd
Aan boord van de Tromp hebben we de
mening van Schout bij Nacht J. J. L.
ken antwoordde de Schout bij Nacht:
„Dat is zeker niet het geval. Evenmin
is echter gebleken dat een onderzeeer
er door heen komt. Omstandigheden
spelen in deze een zeer belangrijke roL
Nederland mag bij oefeningen als deze
nooit ontbreken. Ons land moet trachten,
met een groot contigent te komen".
Morgen zullen de Franse. Belgische
en Nederlandse eenheden naar hun thuis
haven terugkeren. Onderweg zullen zij
in Het Kanaal nog enkele oefeningen
KONING ABDOELLAH NAAR
LONDEN
Ernst Bevin heeft koning Abdoellah
van 't Hasjemietisch Koninkrijk (Trans-
jordanië) uitgenodigd voor een bezoek
aan Londen. Abdoellah nam de uitno
diging aan.
COMMANDANT VAN HR MS
VULCAAN OVERLEDEN.
Terwijl Hr Ms Vulcaan deelnam aan
de vlootmanoeuvres der Westerse Unie,
is haar commandant, kapitein-lt. ti. G.
P. Küller. die reeds geruime tijd in het
ziekenhuis lag, op 44-j, leeftijd in het
Wilhelmina Gasthuis te Amsterdam over
leden. Hij was tevens commandant van
lijnendienst der Kon. Marin®.
Prijs van kristalsoda vrij-
Met ingang van heden zijn wederom de
prijzen van enige chemische producten,
waaronder kristalsoda. vrijgegeven.
WEERBERICHT
Aanhoudend vrij koel weer
Tot morgenavond verwacht De Bilt:
Zwaar bewolkt met aanvankelijk nog
hier en daar enige motregen, maar mor
gen plaatselijke opklaringen. Zwakke
tot matige wind uit Noordelijke richtin
gen. Weinig verandering van temperatuur*
'Opgemaakt te 10 uur).
ZON EN MAAN
Zaterdag 9 Juli zon op 4.30, onder
uur; maan op 2.44