De „Leeuwenlioeck" van onze tijd ontving
Leids ere-doctoraat
Dr H. J. L. Struycken te Breda verdiende
de ere-promotie volkomen
WONDERTULPEN
bestrijdt de beeldromans me
positieve wapens!
NIEUWE L2IDSCHE COURANT
Gistermiddag werd in een plechtige
sitting van de senaat der rüksoniversiteit
van Leiden aan dr H. J. L. Struycken Sr
uit Breda het ere-doctoraat in de genees
kunde verleend.
Dr H. J. L. Struycken werd op 20
Januari 1869 te Elten geboren. Hij be
zocht de HBS te Arnhem, studeerde *.a
Groningen, Göttingen, Parijs en Berlijn,
werd in 1892 arts en als zodanig verbon
den aan het krankzinnigengesticht „Voor
burg". In 1895 promoveerde hij cum
laude aan de universiteit te Freiburg en
vestigde zich als geneesheer te Steen
bergen in Noord-Brabant. Te Breda ves
tigde hij zich in 1898, toen hij daar een
practijk begon als keel-, neus- en oorarts.
Zyn werk aldaar werd zodanig gewaar
deerd, dat men hem het ereburgerschap
van de stad aanbood, terwijl vakkringen
zijn prestaties sinds dat jaar dienden te
beoordelen naar zijn lidmaatschap van de
Kon. Ned. Academie van Wetenschap
pen. Een 125 publicaties verschenen van
zijn hand, waaronder de dissertatie:
„Resorption der Milchzahne" (1890).
Als promotor trad thans op prof. P. H
G- van Gilse. Spr- bracht de grote ver
diensten van dr Struycken voor de me
dische wetenschap naar voren. Vele van
de oudste publicaties van de promoven
dus hebben zelfs nu nog grote waarde.
Spr. prees de grote ijver van dr
Prof. J. V. d. HOEVE WERD
GEDECOREERD
In de senatus amplissimus van de
Rijksuniversiteit te Leiden werd gisteren
door de president-curator, baron De Vos
van Steenwijk bekend gemaakt, dat het
H.M. de Koningin had behaagd prof. J.
v. d. Hoeve te bevorderen tot groot
officier in de orde van Oranje-Nassau.
De rector-magnificus, prof. dr C- C. Berg,
reikte de versierselen uit met een bege
leidend woord, waarin de verdiensten
van de gedecoreerde werden belicht.
Prof. v. d. Hoeve sprak woorden van
warme dank.
Bond van speeltuinverenigingen
had een goed jaar
Drie belangrijke wensen-
Verschenen is het jaarverslag ovei
1948 van de bond van speeltuinvereni
gingen voor Leiden en omstreken. Di
secretaris schrijft hierin o.m., dat 1948
voor de speeltuinmensen in Leiden
omgeving een vruchtbaar jaar is
weest. „Wij hebben gezaaid en geoogst".
Het aantal verenigingen heeft zich tot 15
uitgebreid. De algehele toestand
bond is verbeterd, de banden onderling
zijn steviger geworden, al blijkt dit niet
zozeer naar buiten door te dringen. Aan
het slot van het uitgebreide verslag
de heer W. van Zonneveld worden drie
belangrijke wensen genoemd: 1. de tot
standkoming van een spelleiderscursus,
2. de verwezenlijking van een jeugd
bibliotheek, en 3. uitbreiding van het
aantal clubhuizen.
BLAUWE WEEK
In het kader van de Blauwe Week zal
op 21 Mei le Leiden, ten behoeve van het
hulp- en reddingswerk onder alcoholisten,
een collecte worden gehouden.
De nood van het fabrieksmeisje
Het bestuur van de sociale raad heeft
voor Donderdag 19 Mei a.s. een verga
dering uitgeschreven, waarin zal ge
sproken worden over de nood van het
fabrieksmeisje. Mej. H. Coenders,
psychologisch doctoranda te Nijmegen,
zal een causerie houden en mej. A. ten
Have van de Huishoudschool, zal iets
vertellen over de namiddag-c
welke op de Leidse vakscholen worden
gegeven. Deze vergadering vindt plaats
in „De Doelen", Rapenburg 2.
25 JAAR HOOFDZUSTER.
De zusters van het Sint Elisabeth-
ziekenhuis aan de Hooigracht alhier gaan
feestvieren; zuster Zephyriha is op 10
Juni a.s. 25 jaar hoofdzuster. De zusters,
die 't beste weten, wat zuster Zephyrina
in al die jaren heeft gedaan, willen op
die dag haar dankbaarheid tonen.
Bovendien heeft zich uit dokters
verpleegden en comité gevormd om haar
op bescheiden wijze te huldigen.
Band Nederland-Indonesië
Aan het jaarverslag van de afdeling
Leiden van de band Nederland-Indo-
necië ontleenden wij het volgende:
„Wanneer wij een terugblik werpen
op de werkzaamheden over 1948, dan
kunnen wij constateren, dat er zeer veel
werk is verricht. Velen hebben zich tot
ons gewend met hun moeilijkheden,
vragen en klachten en wij hebben ge
tracht bijstand te verlenen. Het leden
aantal .was in het afgelopen jaar 186,
tegen in 1947 89. Helaas moeten wij veel
al merken, dat na terugkomst van een
zoon, man of verloofde de leden bedan
ken. Dit komt het werk niet ten goede.
Onze vereniging moet worden een hecht
en sterk thuisfront. Laten wij het nieuwe
verenigingsjaar ingaan met moed en ver
trouwen. dat rust, vrede en veiligheid
ln het land, dat zo nauw aan Nederland
is verbonden, mogen terugkeren."
MEVR. TR. MASSAAR—VAN DRIEL
GEHULDIGD
Onze stadgenote, mevr. Truus Massaar-
van Driel, is te Scheveningen gehuldigd,
ter gelegenheid van het 15-jarig bestaan
der Chr. Gem. Zangver. „Prinses Juliana",
waarvan zjj dirigente is, evenals van het
Herv. Kerkkoor „Hart en Stem", te Lei
derdorp.
AFDELING LEIDEN P.v.d.A.
In de plaats van drs D. J. van Dijk, die
wegens drukke werkzaamheden be
dankte, is tot voorzitter van de afdeling
Leiden van de Partij van de Arbeid ge
kozen de heer J. J. van Weerlee. De heer
Van Dijk blijft voorzitter van de raads-
Distributie varia
UITREIKING BONKAARTEN
TE LEIDEN.
Maandag worden te Leiden bonkaar
ten 909 enz. uitgereikt aan zelf verzorgers.
Van de niet-zelfverzorgers zijn Maan
dag aan de beurt de nummers (gezins
hoofden) 1 t/m 2200 <8.30—12 en 1.45—
4.30 uur). Medememen: stamkaarten en
iowlsaelingsbonnen.
Struycken, die naast zijn wetenschappe
lijk werk steeds zijn practijk bleef uit
oefenen. De kliniek van dr Struycken is
van landelijke faam geworden.
Grote steun heef. dr Struycken steeds
ondefvonden van zijn vrouw. Mevrouw
Struycken heeft zelfs in 1923, na 25 jaren
gehuwd te zijn geweest, de directie op
zich genomen van de kliniek, hetgeen
met recht geroemd mag worden.
Een bijzonder woord van waardering
wilde spr. wijden aan het werk, dat dr
Struycken heeft verricht op het gebied
van de spraakkunst. Levende en wer
kende buiten de universitaire contra
heeft deze rasechte wetenschapsmens
met een uiterst geperfectionneerd en
door hem zelf geconstrueerd instrumen
tarium belangrijke onderzoekingen ge
daan op het gebied van de geluidsleer.
Door de technische gaven van de promo
vendus zijn zeer veel instrumenten ont
worpen en verbeterd: In het algemeen
was dr Struycken trouwens een figuur,
die zijn tijd ver vooruit was. Reeds des
tijds was hij een der meest hypermoder
nen, rijdend op zijn „stoomfiets" door
Steenbergen.
Spr. wees erop, hoe spaarzaam men
te Leiden steeds met ere-doctoraten is
geweest. Sinds 1875 werden er slechts 5
toegekend. „De Leeuwenhoeck van onze
tijd, aldus de promotor, verdiende deze
ere-promotie echter volkomen".
Nadat de in het Latijn opgestelde bul
van dit doctoraat honoris causa aan dr
Struycken was overhandigd en de fami
lie was toegesproken, werd met een en
kel woord het zo droevig samengaan van
dit feest met het overlijden van die an
dere eminente keel-, neus- en oorarts,
prof. dr A- P. H- de Kleyn te Amster
dam. eredoctor van de universiteit van
Groningen.
Over een „loopoor"
Hierop kwam de „jonge" eredoctor
zelf aan het woord, dankbaar voc
hem bewezen eer. Bescheiden wee*
Struycken er op, dat er nog werk is
vele eeuwen en dat men eigenlijk erken
telijk moet zijn daarbij een steentje te
hebben mogen bijdragen. Zo verandert
en verbetert men steeds zijn methoden
en de patiënten passen zich bij die vei
anderingen aan.
Spr. herinnerde zich, hoe het in
het begin van z(jn practijk geen ge
woonte was geweest de geneesheer
te roepen bü een lopend oor. Het was
immers gunstig, dat „de kwade sap
pen" uit het hoofd wegliepen?
Kwam men bij de arts, dan was hi
bijna steeds te laat. Er is gelukkig in
jaren wel wat veranderd, al schijnen de
meeste moeders niet te begrijpen,
men zijn verkouden kind nog zieker
maakt met het de neus te snuiten door
met een zakdoek beide neusgaten dicht
te knijpen. Wie denkt er bij na. dat men
dan de etter door de buis van Eustachius
in het oor dringt? Maar zeker is, dat de
wetenschap reeds veel heeft bereikt.
Vooral de penicilline is een pracht-
vinding.
Spc. eindigde met hartelijke woorden
van dank tot prof. Van Gilse, de promo
tor, en hoopte, dat men te Leiden ook in
de toekomst humanistische levensopvat
tingen en Christelijke moraal zou hand
haven. De zitting werd gesloten door de
rector-magnificus, prof. dr C. C. Berg.
Onder de aanwezigen merkten wij op
de secretaris van het college van cura
toren, imr K. J. Wiersma, de volledige
senaat, vele professoren, besturen van
studentencorpora, faculteitsbesturen, de
burgemeester van Breda, de heer A.
Prinsen, en de oud-burgemeester van
deze stad, oüd-gouverneur van Curacao,
de heer Slobbe.
Diamanten echtpaar Kuivenlioven kreeg serenade
en een levensmiddelenpakket van 70 kg
Het echtpaar Kuivenhoven in de Gerrit Doustraat, dat, zoals bekend,
dezer dagen zijn diamanten huwelijk viert, heeft gisteravond een sere
nade gekregen van de Chr. muziekvereniging „Concordia". De publieke
belangstelling hiervoor was groot. Verschillende marsen werden ge
speeld en het applaus bleef natuurlijk niet uit.
De bouwvereniging „Eigen Haard" had voor de deur van perceel
57 een smaakvolle erepoort aangebracht, terwijl de voorzitter nog een
enveloppe met inhoud aanbood. De buurtvereniging „Rodou-Vreewijk"
gaf een levensmiddelenpakket ten geschenke, dat ongeveer 70 kg woog.
Na de serenade werden in de versierde huiskamer van het echtpaar
hartelijke woorden gesproken. Op de foto, op de voorgrond, het
kolossale levensmiddelenpakket.
Foto N. van der Horst
door neutronen en röntgenstralen
EXPERIMENTEN TE LISSE EN TE LIMMEN
Nog bloeiden ln Lisse de velden, toen we er de afgelopen weèk een bezoek
brachten, en nog konden we dus kennis maken met de wondertulpen va;
Amsterdamse bioloog dr W. E. de Mol. Want wondertulpen, dat zyn het, met
haar stengels van meer dan honderdtwintig centimeter lang, haar kelken zo groot
als bekers, haar sprookjesachtige kleuren, aldus „Trouw". Samen met haar gees
telijke vader, die ons by onze tocht begeleidt, staan we in een kas van de Gebr.
Segers en vol enthousiasme toont dr De Mol steeds weer nieuwe variëteiten en
erkregen na jarenlange experimenten.
waar het in de eerste plaats begonnen
is om de veredeling van tulpen, zijn er
de proeven in Limmen. Daar bevindt
ch de collectie monstruositeiten al-
Hij begon met tulpenbollen bloot te
stellen aan röntgenstralen en het resul-
merkwaardig: kleuren vielen
bij volgende generaties uiteen, werden
.ontmengd" om het met een vakterm
e zeggen en de plant werd in vele
gevallen sterker en groter. Zo ontstond
zalmrose tulp een roomwitte,
rossig en zachtgroen geveerd. Een an
dere kreeg rode en witte nazaten en
ms veranderde de vorm enigszins.
Niet alleen op deze wijze, ook door
kruising en bastaardering werden nieuwe
soorten geboren. Een voorbeeld hiervan
de op een lelie gelijkende Mariëtta,
nouveauté in de kwekerswereld: de
kelk heeft rose, puntige bladen en
opengegaan door de warmte een mid
dellijn van niet minder dan zes-en-twin
tig centimeter.
De kas, waar deze reuzenbloemen
staan, ook wel het „warenhuis" genoemd,
heeft een losse, glazen kap en wanden
die weggenomen kunnen worden. Ge
durende de winter hebben wind en regen
vrij spel. maar zo gauw als de tulpen
haar groene neuzen boven de grond
steken, wordt aan de heerschappij van
de natuur .een einde gemaakt en het dak
a de houten schuttingen komen dr
jonge planten beschermen tot ze uit
gebloeid zijn. Dezelfde bollen, ook be
straald dus. worden op het open veld
lang zo groot niet. maar in Amerika,
waarheen men ze wel exporteert, zijn
de klimaatsomstandigheden van die aard,
voorspoedig opgroeien als
in dat Lissese „warenhuis'
Voor Linnaeustuin
Voor dit alles werkt dr De Mol samen
met de heer F. C. Segers, de practicus,
die bepaalt wanneer de bollen de grond
n en uit moeten, wanneer de tulpen
.gekopt" dienen te worden. Veel hulp
ondervindt de experimentator bovendien1
de baas-knecht, een eenvoudig man.
met hart voor de zaak. Hij woont vlak
bij kas en velden en bewaakt ze con
sciëntie*
Behalve de experimenten In Lisse, Limmen, i
Ierlei vreemde en afwijkende soorten
vormen daar ook is de „Hortus Bul-
borum", waar de afstammelingen van de
oudste tulpen een waardig plekje von
den. Men kan er dus zien welke bloe
men er in vroeger jaren bestonden.
Na de oorlog, zo vertelde dr De Mol.
schonk hij Zweden als tegengave voor
wittebrood en margarine, een hoeveel
heid bollen van het soort, dat in de tijd
van Linnaeus in zwang was. Men wilde
namelijk in Upsala, ter ere van deze
grote geleerde, een tuin aanleggen, ge
heel in oudé stijl, en dank zij de voor
raad in de Hortus Bulborum kón dit.
Spraken we tot nog toe slechts van
röntgenstralen en bastaardering, in 1943
wilde dr De Mol eens nagaan welke in
vloed neutronenbestraling op zijn bollen
zou uitoefenen. De atoom-energie, óók
voor tulpen. Weer ontstonden nieuwe
variëteiten: kleuren veranderden, bloe
men werden aanmerkelijk groter. En
zoals ook de met behulp van röntgen
stralen verkregen soorten hun naam aan
beroemde natuurkundigen ontleenden,
zo werden deze telgen van Flora „Irène
Joliot Curie" gedoopt, „Rutherford" en
„Chadwick".
Eigenschappen blijven
Waar onze begeleider vooral de nadruk
op legt, is het feit, dat de door bestraling
verworven eigenschappen erfeiyk zijn.
De tulp die van scharlakenrood zo blank
als sneeuw werd, blijft bij verder kwe
ken wit. De onderzoekingen op dit ge
bied zijn echter nog lang niet voltooid
en dr De Mol wanhoopt er aan of hy
ooit dit woord zal kunnen gebruiken.
Trouwens, wanneet is een onderzoeker
eigeniyk klaar? De natuur zorgt immer
voor verrassingen en het terrein van de
biologie is onmeteiyk.
Hoe het ook zij, voor het heden ls er
werk genoeg. De voortvarende bioloog
reist van Amsterdam naar Lisse, naar
Sassenheim
Wijdenes,
Lezers schrijven ons:
De kwestie „Gemeentebelangen"
te Valkenburg
Naar aanleiding van het schrijven van
de heer S. M. Poot, in de N.L.C. van
7 Mei j.l. nr 7808, waarover veel fe zeg-
zou zijn, wil ik slechts de volgende
korte opmerkingen maken:
zakelijke inhoud van het ver
slag der vergadering van „Gemeente
belangen", voorkomende in de N.L.C.
van 21 April j.l., wordt door de heer Poot
als juist erkend, zodat mijn conclusies
wel degelijk op een juiste berichtgeving
daarvan gebaseerd waren. Alleen blijkt
i. dat een door mij gewraakte zin niet
door de heer S. M. Poot, maar door een
andere bezoeker der vergadering is ge
zegd. De daaruit getrokken conclusie
komt dus niet op rekening van de heer
Poot, maar op die van de ander Wan
de heer Poot en ook het bestuur
zich eerder de in zijn schrijven geci
teerde spreuk herinnerd hadden, zou
deze mededeling onmiddellijk na het
verschijnen van het verslag zijn gedaan
1 niet eerst veel later.
Ik betreur het. dat de heer Poot en
het bestuur niet hun spijt betuigen over
het verloop der vergadering, waardoor
'n verslag kon ontstaan. Tegen het ge-
ar van dergelijke vergaderingen te
waarschuwen en een juist beeld van de
betreffende wet te geven, was het doel
i mijn schrijven in de N.L.C. van
April j.l. Daarom spreek ik dan ook
wens uit, dat het bestuur alles in het
werk zal stellen, om een herhaling te
voorkomen en dat de vereniging, zowel
binnen als naar buiten, op waardige
wijze de gemeentebelangen zal trachten
te bevorderen.
De burgemeester van Valken
burg (Z.H.)
(w. g. A. C. de Wilde.)
Stille tocht geen kijkspel!
In de „Nieuwe Leidsche Courant" van
Zaterdag 7 Mei jl. las ik in de rubriek
„Lezers schrijven ons" een m.i. zonder
linge klacht over de afzetting door de
Leidse politie bij de stille tocht langs
het tijdelijk monument aan de Steen
straat. C. J. v. C.. Hoge Rijndijk, klaagt
er over, dat de afstand tussen het kruis
en het publiek zo groot was, dat vel
niets hebben kunnen zien.
Maar, geachte heer C. J. v. Cde stille
tocht is toch geen kijkspel! Nieuwsgie
righeid past niet en zeker niet bij eer
stille tocht, zoals U bedoelt. Dit zult U
toch met me eens zijn.
Misschien denkt U nu wel, zoals ik
dat ieder jaar bij de stille tocht heb ge
dacht, dat alle nieuwsgierigen bij eer
dergelijke gelegenheid dienen te worden
geweerd. Of behoort U tot de mensen,
die, als de stille tocht is geëindigd en
de politie dus de afzetting opheft,
joelend en dringend naar het monument
G. A. N. Cornelisse, Leiden.
VERZEKERINGSZAKEN
VERTROU WENSZAKEN
Assurantiekantoor
SLEGTENHORST
Nieuwe Rijn 46 Leiden, Telefoon 23010.
Hazerswoude
Ncd. Herv. Gemeente.
De opbrengst van de collecten
r de
kerk bedroeg over April f424 20.
diaconie ontving over deze maand een
bedrag van f 364.37.
Burgeriyke Stand.
GEBOREN: Cornelia, d van P van Tol
1 E van Zanten; Agnes L M, d van P.
M Zuijdwijk en A E J Schoonderwoerd;
Gerardus J. z van G W v d Zon en J
P Olijerhoek; Adrianus B M. z van A
d Poel en A M v d Ven; Benulphus
J C M, z van C J Fase en C Heemskerk;
a C A, d van J M A Hermans en
v Teijlingen; Adrianus I, z van B
A Bol en A Biemond; Cornelia A M, d
m J P v d Zon en C M Mooijman.
GETROUWD: J van Dorp en M van
D°OVERLEDEN: Adriana M van Kam
pen. 49 j; Gerarda D van der Haas, 12 j;
Adriana de Gelder. 73 j, wed, van J v
Ofwegen; Willem Frederik den Hollan
der, 42 j.
Koudekerk aan den Rijn
Teraardebestelling W. F. den Hollander.
Onder grote belangstelling vond gis
termiddag de teraardebestelling plaats
van de heer W. F. den Hollander te Ha
zerswoude, die Maandag plotseling op
42-jarige leeftijd overleed. Het bestuur
van de Oranje-vereniging Hazerswoude-
Rijndijk en dat der Chr. middenstands
vereniging volgden de stoet, alsmede bur
gemeester L- J. den Hollander van Ha-
Aan de groeve werd door verscheidene
sprekers het woord gevoerd. De heer C.
A. van Dam sprak namens het bestuur
der Ned. Herv. school. Vervolgens uitten
hun medeleven de heer B. den Braver,
de heer E. A. Bloem, namens het perso
neel der school, en de heer T. Molema,
namens de Chr. middenstandsvereniging
Ds Chr. v. d. Leeden sprak troostrijke
woorden. Een broer van de overledene
dankte namens de familie.
„MUn plaats in de Kerk.
Voor de afdeling Koudekerk
Rijn van de „Jonge Kerk" zal Vrijdag
a.s. ds J. Swijnenburg uit Leiden spre
ken over het onderwerp: „Mijn plaats in
de Kerk."
Nieuwe Wetering
Chr. Ontspanningsclub
De Chr. Ontspanningsclub zal, nadat
„De Zoon van Berkenhof" verleden jaar
zulk een succes is geworden, dit jaar met
een historisch spel voor de dag komen.
„Mijn schilt ende betrouwen" zal op 18
Mei worden opgevoerd in de loods van
de heer M. Rodenburg, aan de Huigsloter-
dijk.
Leids Diaconessenliuis opende vandaag z'n
eigen röntgenafdeling
Gebeurtenis, die een belangrijke stap vooruit betekent
(Van een onzer verslaggevers).
Het Leidse Diaconessenhüls heeft
vandaag een bijzondere dag. omdat
z'n eigen röntgen-afdclfng hedenmor
gen in tegenwoordigheid van dokters,
zusters, leden van het bestuur e.a.
werd geopend. Deze gebeurtenis be
tekent een zeer belangrüke stap
vooruit. Rced9 zUn enkele patiënten
in deze goed-geoutilleerde afdeling,
die onder leiding staat van de rönt
genoloog dr L. J. H. B. Paul, wonen
de te Amsterdam-Zuid, behandeld.
Voorheen was ln het Diaconessenhui:
■öntgen-behandeling zeer wel mogelijk,
naar de technische apparaten v
eigendom van dr D. S. Bartstra alhier,
n Mei van het vorige jaar als rönt
genoloog zijn functie in dit ziekenhuis
eerlegde en zijn materiaal elders moest
gebruiken. Bovendien voldeed de afde
ling niet meer aan de eisen van de tijd.
ruime tijd geleden al heeft men
plannen ontworpen ter modernisering,
doch de oorlogsomstandigheden verhin
derden verwezenlijking.
Thans echter heeft het Diacones
senliuis een róntgen-afdeling, die,
volgens dr Paul, is ingericht naar de
allerlaatste vindingen. Er bestaan
twee toestellen voor diagnostiek en
twee toestellen voor therapie. De
eerste zijn vervaardigd door Philips
te Eindhoven, terwijl de bestralings
apparaten uit Duitsland afkomstig
zijn. Alleen de toestellen beliepen een
bedrag van f 75.000. De gehele inrich
ting vergde f 100.000.
Doelmatige uitbreiding
De röntgen-afdeling is ook aanmerke
lijk uitgebreid. Zij bestaat uit een ver-
WELKE APOTHEEK?
De avond- nacht- en Zondagsdienst der
apotheken te Leiden wordt van Zaterdag
14 Mei 8 uur tot Zaterdag 21 Mei 13 uur
aargenomen door: Apotheek Van Drie-
ïm. Mare 110. tel. 20406, en de Zuider
apotheek, Lammensohansweg 4, tel. 23553
Te Oegstgeest door de Oegstgeester
apotheek, Wilhelminapark 8, tel. 26274.
EEN DOKTER NODIG?
De Zondagsdienst der hulsartsen te
Leiden wordt waargenomen door de
dokters Langezaal. Meyboom, Nieuw-
zwaag en Postel.
GESLAAGD.
Voor het doctoraal examen scheikunde
de faculteit wis- en natuurkunde van
de gemeentelijke universiteit te Amster
dam is geslaagd de heer S. F. B Heijde-
i te Leiden.
BURGERLIJKE STAND VAN LEIDEN
GEBOREN: Karei C. zn v. K. C. van
Ark en E. Stikkelorum; Anthoni zn v.
W. G. Bloemendaal en A, J. Laterveer;
Maria G dr v L. Hardus en J. Blom;
Barend zn v. D. C. Vis en P. van Duij-
venbode; Pieter H. zn v C. Vooijs en
T. van Leeuwen.
OVERLEDEN; A, C. Brugman, huisvr.
in J. P Klink, 36 jr; G. P. J. Tolman,
an, 42 jr.
zijn bestraalde en gekruiste tulpen
:ens in de practijk worden getoetst.
In het buitenland volgt men zijn proe-
net grote belangstelling en zijn ar
beid werd in diverse tijdschriften waar
derend besproken. De laatste jaren gaat
ook in ons land beseffen, wat dit
geëxperimenteer voor de wetenschap en
rfelijkheidsonderzoek in het bijzon
der betekent, al ondervond dr De Mol
tot nog toe niet veel steün. Doch over
deze teleurstelling is hij thans heen.
diagnostiek, een vertrek
een wachtkamer, vijf kleed-
i een kamer voor de röntgeno-
trek voc
therapie,
hokjes e
Zowel dr Paul als de directrice van hel
Diaconessenhuis uitten, toen wij de afde
ling bezochten, hun grote vreugde ovei
dit werk, dat veel krachten heeft geëist,
maar dat ook, naar men hoopt, in het
kader van de geneeskunde aan de patiën
ten, die hier behandeld worden, de on
misbare krachten voor het lichaam zal
geven. En met hen zijn vele anderen
In de bijeenkomst van hedenmorgen,
noemde prof. dr J. N. Bgkhuizen van
Brink de opening van deze afdeling
historische gebeurtenis. Hij memoreerde
de moeilijke toestand, waarin het huis
kwam, toen dr Bartstra vertrok. De af
deling van nu kan de scherpste critiek
doorstaan, aldus spr. Zy is een stuk be
drijf van het Diaconessenhuis geworden.
Spr. dankte alle medewerkers en droeg
rvolgens de afdeling over aan dr Paul,
e in een korte toespraak zijn grote er
kentelijkheid toonde
DE JEUGD LEEST ZE BIJ GEBREK AAN BETE
Wat de coloradokever is voor de boer, is tegenwoordig de beeldroman i
menige opvoeder en menig ouderpaar. Slapeloze nachten heeft
de anderen ïyden aan nachtmerries, waarin ze hun teder kroost onder een leg
van die kleine, giftig gekleurde drukwerken begraven zien. Spelen kinderen
vuurwapens of doen ze nog erger dingen, de beeldroman is de oorzaak i
ellende, wil men de krantenberichten geloven. In allerlei paedagogische tijdsei
ten trekken de geleerde auteurs tegen de beeldroman te velde. Boekhandelaai
worden aangeschreven door verenigingen en klanten met het verzoek, deze let
in hun zaken niet langer te verkopen. Kortom, een ware kruistocht Is tegen
romans ontketend. Op ten stryde tegen „de lectuur, die de Nederlandse ja
vergiftigd heeft" ls de leus.
Het nieuwtje gaat er al
wat af
Nu hebben wij i
geen goed woord
wanproducten wel
zal ze zeker niet ii
kinderen wensen
ouders hebben groot gelijk, als
smerige dingen te lijf gaan.
Maar we willen wel een goed woord
doen voor die „vergiftigde" jeugd. In de
eerste plaats begint het nieuwtje al aar
dig van de beeldromannetjes af te raken.
Volgens de handelaars is er al veel min
der vraag naar, dan enige tijd geleden.
En als u het ons vraagt, is dat niet een
gevolg van de vermaningen en wijze les
sen van ouders en opvoeders. De drukte,
die over deze beeldjes gemaakt is en het
strenge onderzoek, door ouders en onder
wijzers naar het bezit van deze „verboden
lectuur" ingesteld, zou eerder een grotere
omzet doen verwachten.
We kunnen ons heel goed voorstellen,
dat Jantje, die nog nooit een beeldroman
gelezen heeft, na een strenge ondervra
ging door pa en een waarschuwing van
de meester in de klas, bij zichzelf denkt:
„Tjonge, ik moet toch eens zo'n ding te
pakken zien te krijgen. Ze maken er zo
veel drukte over, het zal wel machtig
interessant zijn".
Nee, die mindere vraag naar dit soort
lectuur is o.i. wel degelijk een bewijs, dat
onze jeugd nu het eerste nieuwtje
is schoon genoeg begint te krijgen
die moorden aan de lopende band
dat andere moois.
oor die beeldromans
>ver. Ieder, die deze
eens heeft ingezien,
1 de handen van
onderwijzers
Daarom!
En dan komt het kardinale punt! Waar
om grepen de jongens ook
gens, opgevoed in een Christelijk milieu
eerst wel naar deze rommel? Wel,
volgens onze vaste overtuiging voor e<
groot deel uit gebrek aan beter. Leest
wel eens een paar van de doorsnee-jon
gensboeken, die tegenwoordig uitkomen?
Het is een nuttige, maar een ze<
gename bezigheid!
Een enkele uitzondering daargelaten
zijn het tamme, fantasieloze verhaaltjes
met onwaarsahijnlijk brave Hendrikken,
die avonturen beleven a la klein Jantje,
die eens pruimen zag hangen. En worden
wel avonturen beleefd, dan wordt alle
spanning vermoord door de dodelijk--*
velende stijl, die vele van onze jeugd
schrijvers tegenwoordig eigen is
Nee, dan die lectuur uit onze eigen
jeugd. Met geen twintig beeldrom.
hadden ze ons van Jules Verne's „Naar
het middelpunt der aarde" kunnen weg
lokken. Wat was er. een keus in dif
schoolbibliotheek! Naast de blauwe band
jes van onze vriend Verne prijkten daar
Robinson Crusoë en De Woudloper. Pie
ter Mans was natuurlijk aanwezig (die
fijne dikke, meester, riepen ze var
achterste bank) en de Louis Wessels-i
van Penning. Wat genoten we van
snaakse Blikoortje. Wat gaf het dat de
schrijver zelf nooit in Zuid-Afrika
geweest? Wij ook niet, maar we zagen al
lezend toch een baardig Boerengelaat
onder de traditionele hoed over de rand
van een kopje gluren. In alle klassen
stonden wel een paar boeken van i
grootmeester in de vertelkunst, W.
van der Hulst in de kast.
Lijken deze boeken nu maar veel
mooier dan die uit onze tijd, omdat
ze in onze jeugd lazen en ons geheugen
volgens Claparède als een zeef werkt,
die alleen het zonlicht doorlaat? Wie dat
denkt, moet deze boeken nog ma
ter hand nemen. En dan liefst
lezing van een paar „moderne" jongens
boeken. Het verschil is te frappant
niet door iedereen te worden opgenjerkt!
Wanneer de klokke roept ter Kerke
LEIDEN: Ned. Herv. Gem„ Pieters
kerk, 10 uur dr Dankbaar, 7 -uur ds v. d.
Waal van Den Haag, bijzondere dienst;
Hoogl. kérk, 8.30 u. ds Kelder, jeugd
dienst, 10.30 uur ds Ottevanger; Woens-
.s. 7.30 uur Avondstilte; Oosterkerk,
r ds Swijnenburg; Marekerk, 10 uur
Achterberg. 5 u. ds De Wit (H.D.);
Kooikapel, 10 u. dr Oppenhelmer; Mors-
weglokaal, 10 uur ds Kelder, jeugd-kerk;
(aula gymnasium), 10 u. jeugdkerkdienst;
Wallonne, 10.30 uur ds Cabanis;
voor ouden van dagen, Donder-
dhr Joh. de Groot; Academisch
ds Maaskant; Geref.
nd. Poppe,
Tehuis
dag 7 t
Ziekenhuis. 10.30
Kerk, Zuiderkerk. 10
beroepen pred. te Hooi
ds Toornvliet; Herengracht, 10
Hajer, 5 uur ds Dronkert; Oude Vest, 10 u.
ds Dronkert, 4.30 uur ds Hajer; Morsweg,
Toornvliet, 5 uur cand. Poppe;
Geref. Kerk (art. 31), 10 en 5 u. (resp. in
„Prediker" en Doopsgezinde kerk) prof.
Deddens van Kampen; Chr. Geref. Gem.,
ds Jansen; Geref. Gemeente,
r ds Rijksen; Evang. Luth.
Gemeente, 9 uur ds Smit Duyzenbkunst,
10.30 uur ds Ma'kkink; Rem. Gemeente,
10.30 uur ds Poortman; Doopsgez. Ge
meente, 10.30 uur ds Snaayer; Ver. van
Vrijz, Hervormden, Volkshuis, 10.30 uur
ds Boersema; Willem de Zwijgerkerk te
Oegstgeest, 10.30 u. ds De Boer van Rijs-
ijk; „Jeruel", 10 en 5.30 uur dhr Ernste
Dinsdag 8 uur bijbelbespreking. Donder
dag 8 uur bidstond; Evang. Christen-
Gemeenschap, 10 en 5.30 uur dhr Huson
Oostizaan; Dinsdag 8 u. bijbelbespre
king; Leger des Heils, Zaterdag 7 u. bid
stond, 8 u. openluchtsamenkomst; Steen
straat, Zondag 10 uur heikgingsdienst,
6.45 openluchtsamenkomst; Gangetje, 7.30
uur openb. samenkomst; Dinsdag 7.30 u.
afscheidssamenkomst maj. en mevr. Wels;
Donderdag 7 30 uur welkom nieuwe offi-
Vrije Kath. Kerk. 10.30 uur gez.
H. Mis.
ALPHEN AAN DEN RIJN: Ned. Herv.
Gemeente, Julianastraat, 9 uur ds Lam-
bour, 10.30 uur ds Bouman van Katwijk
uur ds Meyer (van de
Martha-Stichting); „Jonathan", 10 uur ds
Lefeber; Gouwsluis, 6.30 uur ds Tromp
Oudshoornseweg, 10 uur
ds Veenendaal; Martha-Stichting. 10.30 u.
ds Meyer; Geref. Kerk, Zuiderkerk, 10 u.
ds Wijma, 6.30 u*ur ds Mulder; Noorder-
kerk, 10 u. prof. Aalders van Heemstede,
ds Wijma; Chr. Lyceum, 10 uur
ds Muider, 6 30 uur ds Broekstra van
Oegstgeest; Oudshoorn, 10 en 6.30 uur
da Tornj Geref. Kehk (art, 31), 10 u. lees-
dienst, 4 30 uur ds Meester van Haarlem
mermeer-Oostzijde; Chr. Geref. Gem., 10
en 6 uur ds Baaij; Oud-Geref. Gemeente.
9.30 en 4 uur leesdienst.
ABBENES: Ned. Herv. Gemeente, 9.
uur ds Kroon van Spaarndam; 630 ui
ds Breeuwsma.
BENTHUIZEN: Ned. Herv. Gem., 0...
en 6 uur ds De Heer Cs morgens bed. H.
D.); Geref. Gemeente, leesdienst.
HAZERSWOUDE: Ned. Herv. Gem.
9-t/0 uur ds v. d. Leeden; 6 30 uur ds De
Leeuw van Boskoop; Geref. Kerk,
en 6 30 uur ds Oussoren.
HILLEGOM: Ned. Herv. Gemeente, 10
u. hr V. d. Berg van Valkenburg. 5 u. ds
Bonting van Rijnsburg; Geref. Kerk, 10
en 5 u. ds Krabbe; Geref Kerk
10 u. leesdienst, 7 u. ds Verleur v. Lisse;
Chr. Geref. Gemeente, 10
Sluiter.
DE KAAG: Ned. Herv. Gemeente, 10,
en 7 uur ds Corts.
KATWIJK AAN DEN RIJN: Ned.
Herv. Gem., 9.30 en 5.30 uur ds Goverts;
Geref. Kerk, 9.30 en 5 uur ds De Valk
KATWIJK AAN ZEE: Ned. Herv. Ge
meente, Nieuwe kerk, 8.30 uur ds Visser
van Oegstgeest; 10 uur ds Van der Krift;
6.30 uur ds Bouman; Oude kerk. 10
ds Knottnerus van Hillegom; 6.30
ds Van Ieperen (bed. H. Doop): Kapel,
ds Van Ieperen: Geref. £erk. 10
en 5 uur ds Pijlman; Chr. Geref. Gem.,
10 en 5 uur ds Van der Bijl; Geref. Gem.,
10 en 5 uur leesdienst; Geref. Kerk (art.
31). 10.30 en 5 uur ds Boersema.
KOUDEKERK AAN DEN RUN: Ned.
Herv. G«m., 10 uur ds Tromp van Bos
koop; 7 uur cand. Heidema van Zoeter-
woude; 11.45 u. jeugdkerk; Geref. Kerk
10 en 6.30 uur ds Hainjé van Valkenburg.
LEIDERDORP: Ned. Herv. Gemeente,
10 uur dr Norel te Leiden; 6 30 uur ds
Siddré van Noordwijk aan Zee; Geref.
Kerk, 10 en 6.30 uur ds Van Rhijn.
LEIMUIDEN: Geref. Kerk, 9.30 en 6.30
ur ds Berkhoff van Amersfoort.
LISSE: Ned. Herv. Gemeente, 10 uur
ds Jongeboer, 7 u. ds Hadders van Amers
foort jeugddienst)Geref. Kerk. 10 en
5 uur ds Meister van Overschie; Chr.
Geref. Gemeente, 10 en 4 u. ds Eerland;
Geref. Gemeente. 10 en 4 u. ds De Gier;
Oud-Geref. Gemeente, 9.30 en 3 u. lees
dienst; Geref. Kerk (art. 31), 10.30 en
4.30 uur ds Verleur; Zaterdagavond 8 u.
ds Verleur in straatpred. hoek Kanaal-
r-Wagenstraat; Ned. Prot. Bond. 10.15
ur dr Faber van Wassenaar
NOORDWIJK-BINNEN: Ned. Herv. ds Van der Meulen
ds Meuzelaar; Geref. ZOETERWOUDE:'Ned. Herv. Gem.,:
Maar helaas, deze oude vrienden
stukgelezen.
In de ivo
Wil het kwaad van de beeldromas
de wortel worden aangetast, dan mex
stelling, dat iedereen, die over veel
tijd beschikt en die grammaticaal zt
Nederlands kan schrijven (dit
soms facultatief) wel jeugdlectuur t
ceren kan, radicaal over boord wc
geworpen. Dan moet dit uiterst be
rijke werk, dat ook literair hoge
stelt, weer aan de begenadigden wc
overgelaten, die de jeugd verstaan
hun hart jong en vol liefde
geren is. En zolang er geen of niet
doende van deze auteurs
zijn, kan een uitgever zijn papier
gebruiken voor herdrukken
ken, welker titels hij zelf wel uit hetl
kan opnoemen, als hij z'n eigen j
nog niet vergeten i
Gelukkig zijn er uitgevers, die di
zien. Vaders, onderwijzers, knoopt
uw oor Geeft uw kinderen ei
werkelijk goede jeugdlectuur i
dan bestrijdt u de beeldromans veel
tiever dan met twintig plechtige
spraken en het iedere dag doorzo
van kasten en boekentas!
Rijnsburg
Chr. gymnastiekvereniging D.W.I t
De Chr. gymnastiekvereniging D.
(Door Wilskracht Verbonden)
neemt ook deel aan de adspiranteJ®
die op Hemelvaartsdag te Leiden \v
georganiseerd. Zij zal met zestig j
mensen uitkomen. Om zeven u
trekt men uit Rijnsburg.
Burgeriyke Stand.
GEBOREN: Wilhelmina N, d v
Vilte en H A van Duyn. Lange*
Alberdina Martha, d v G v d Mej
C M J Cigaar, Burchtstraat 1;
d v A van Nieuwkoop en M Ni
Steph. van Rossumstraat 14; Amna C, T
R Blankert en J Glasbergen, Langcv li.
23; Niesje, d v P van Klaveren e
Mooy, Burg. Meyboomstraat 15.
OVERLEDEN: Hendrik v. d. Gugte A'
j, echtg. v J M Zandbergen: Klazic I"
d Gugten. 81 j., wed v D Diieberge-Jg
GEHUWD: Arie v d Oever, 2'
Geertje M H Oosthoek, 22 jaar.
ONDERTROUWD: Dirk Lindhoull1'
j-, Oegstg.weg 10, en Neeltje v d Vij
26 j, Oegtsg.weg 47; Bernardus Gk,
Buissink, 23 j, Herenweg 1, en Coni.i
D Kromhout, 21 j, Herenweg 1.
Jaarboekje Geref. kerken
Aan het zoëven uitgekomen jaarboek i.
de Geref. kerken ontlenen wij. dat het
tal kerken thans bedraagt 809,
loende predikanten 800 en
res 278. Het zielental bedra
in 347.109 belijdende leden.
ln Nederland nam toe mi
van Akkrum, Hellendooi
ip Texel, terwijl de kerk
bij de classis Den Haag kwam)
dookf
lagt 195.
indig
irpredikant ln Nederl"
i Indië. Bij de vloot
in Indië 4 pred ikat111
ital emeritus-predikai
MARKT- EN VISSERIJBERICHTEN ti
LEIDEN, 13 Mei Groentenvel
6—8.70, rabarber 5—7, kroten 2—2 80.
.80i, peen 24—29, andijvie 22—50, sto^O
19—39, aardappelen 2.30—3 90. snijt
stokbonen 2 90. peulen 2 45. witlc h
postelein 42—47, spinazie 13—23, to|d
160—200, andijvie 26—62, kon
23—70, bloemkool 10—100. sla 4 20—17 40.
7.20,
1 4 40—14. rabarber
radijs 34.70. selderij
L—1.10.
RIJNSBURG. 13 Mei. GroentenvelUfo
Waspeen 15—31.25, II f
6—6.10, ra
radijs 34, pet
-12.50, witlof 30- ,j
-7, selderij 2 60—i j
6.70, uitjes
NOORDWIJK AAN ZEE: Ned.
Gem., 10.30 u. ds Cupedo; 5 u. ds Bu
Rijnsburg; Geref. Kerk, 9 en 1
ds Bouma.
NOORDWIJ KERHOUT: Ned
Gem.. 10 uur ds Spaling; 7 u. dr Zanf
in Warmond (jeugddienst).
OEGSTGEEST: Ned. Herv Gemeel
Groene kerk, 10.15 uur ds Dirkse
Zeist (jeugddienst); Pauluskerk, 10 i
ds Visser, 5 u. ds Callenbach; Hoge M
10.30 uur ds Callenbach (bed. H. Doe
Geref. Kerk, 10 uur ds Brussaard. 5
ds Eringa, Mors-Rijndijk; 9 en 5 uur
Westerink te Leiden.
OUDE EN NIEUWE WETERING: N
Herv. Gemeente, 10 u. ds Knottnelf
Geref. Kerk, 9.30 en 6.30 u. ds V. d. 1
RIJNSBURG: Ned. Herv. Gemeel
Grote kerk, 10 u. ds Bonting, 5 u. ds Jl s
geboer van Lisse; Kleine kerk, 10 l
Burgy (H. D.), 5 u. ds Lekkerkerker 1
Bennebroek; Geref. kerk, Voorhout I
•eg, 10 u. ds V. d. Linde. 5 u. ds P
Rapenburg, 9 u. ds Post, 10.30 u. ds Erii j
Oegstgeest, 5 u. ds Brussaard
Oegstgeest. 6.30 u. ds V d. Linde;
Geref Gemeente, 10 en 5 u. ds Brands
SASSENHEIM- Ned. Herv. Gemee:
en 10.30 u. ds Krijkamp, 5 u. ds Knc
;rus van Oude Wetering; Geref Kt
30 en 5 u. ds Zielhuis van Baarn: C
Geref. Gemeente. 10 en 5 u. ds Viss
Ned. Prot. Bond, 10.15 u. de heer Hul
TER AAR: Ned. Herv. Gem., 9.30 i
ds Roelofsen van Bodegraven; 6.30 i
ds Holst van Woerden; Geref. Kerk,
6.30 uur ds Munnik,
VALKENBURG: Ned. Herv. Gem.,
6 30 uur ds Baas; Geref. Kerk, 10
u. ds Meijenng te Leiden; Geref. Ki
(art. 31). 8.45 en 3 uur ds Boersema.
VOORSCHOTEN: Ned. Herv. G<
dorp. 10 en 5 uur ds Fortgens; Rijnd
ds De Wit van Ueiden; Gerefoi
Kerk, 10 en 5 uur ds Houtzagers; Ge:
Kerk (art. 31), onbekend.
WARMOND: Ned. Herv. Gem., 10 ai
dr Zandee: 7 uur onbekend.
WOUBRUGGE: Ned. Herv. Gemeet
30 uur dhr Baaij van Amersfoort;
ir ds Lambour te Alphen a. d. Ri
Geref. Kerk, 9-30 uur leesdienst; 6.3*
i 5 uur ds Von Meyenfeldt.
cand. Heidema.
