Jlicume Cciisrtie ÜTouranl BERLIJN WORDT UIT DE KLUISTERS VAN DE BLOKKADE VERLOST „Wij waren éénwij stonden aan de graven Der helden, die de vrijheid ons benam Wist U DONDERDAG 5 MEI 1949 BUREAUX: Hogewoerd 103. Dir. en redactie Tel. 20408. Abonne menten Tel. 22710. Advertentieafd. Tel. 23375. Postrekening 58936. ABONNEMENTEN: 4.15 p. kwartaal; 1.35 per maand; 0.32 per week. ADVERTENTIËN0.18 per milimeter (BQ contract belangrijke korting). Dertigste jaargang No 7806 HOOFDREDACTEUR: Dr E. DIEMER CHEF-RED.: H. W. J. ENSERINK DIRECTIE: F. DIEMER. CHRISTELIJ K-NATIONAAL DAGBLAD Voor Leiden en Omstreken ,5tantt»asticli Is Qfieblc~en tnyn bert in tcyticaspott" INDIEN WIJ HEN VERGETEN. Zie pa&. 3 Datum is nog onzeker, maar: Weer één stap verder op de weg naar betere verhoudingen Officieel wordt door het Amerikaanse Departement van Buitenlandse Zaken bekend gemaakt, dat de Vier Grote Mogendheden te New York z|jn overeen gekomen, dat de blokkade van Berlijn en de, door de Westelijke mogendheden ingestelde, verkeersbeperkingen tegelijkertijd zullen worden opgeheven. Tevens is besloten tot een bijeenkomst van de raad van ministers van Buitenlandse Zaken der „Grote Vier". In het betreffende communiqué wordt verklaard, dat men het over alle belangrijke beginselkwesties eens is geworden, doch dat enige details nog in studie zijn. Op de conferentie van de „Grote Vier" zullen Duitse vraagstukken, welke verband houden met de Berlqnse kwestie, met inbegrip van het valuta-vraagstuk, onder de loupe genomen worden. Een datum wordt in de officiële bekendmaking niet genoemd. In een later uitgegeven „verklaring" wordt nog gezegd, dat na verduidelijking der details en na verdere besprekingen, vanmiddag in de vier landen tegelijk, een communiqué betreffende het accoord zal worden gepubliceerd. Volgens betrouwbare bron zot blokkade echter 12 Mei a.s. worden op geheven en de „Grote Vier" reeds op 23 Mei met zijn besprekingen beginnen. Zoals men weet, werd aan het onder houd te New York, dat plaats vond op de Amerikaanse missie bij de Ver. Na ties, Park Avenue 2, ook deelgenomen door de vertegenwoordigers van Enge land en Frankrijk, Sir Alexander Cado- gan en Jean Chauvel. Na afloop poseer den de onderhandelaars glimlachend voor fotografen en filmoperateurs Malik antwoordde op de vraag of McCloy Clay wordt overreed om op te volgen Massale hulde voor sch'eidende generaal te Grafenwoehr Volgens berichten uit Washington wordt op John McCloy, de president de Internationale Herstelbank, nog steeds aandrang uitgeoefend om de functie eerste burgerlijke Amerikaanse hoge commissaris voor Duitsland op zich te nemen Zowel Truman als Acheson den trachten McCloy te overreden de nieuwe functie, die door het eervol ont slag van gen. Lucius Clay, als militair gouverneur, is ontstaan, te aanvaarden. Gisteren hebben de Amerikaanse strijd krachten in Europa afscheid genomen van Clay. Vijfendertig generaals. 11.000 officieren en manschappen en dozijnen vliegtuigen namen deel aan een massaal huldebetoon voor de scheidende militaire gouverneur. Dit geschiedde tijdens eer parade te Grafenwoehr. Gevechtsvlieg tuigen vormden een enorme „C.L.A.Y.' in de lucht. De generaal kon op dat ogen blik zijn aandoening nauwelijks meester blijven. Hij braoht zijn hand gezicht om de tranen te verbergen. Het was een symbolische hulde aan die als infanterist de Berlijnse luchtbrug instelde. Met ingang van 1 Juni trekt Clay zich uit het leger terug en heeft voor na die tijd geen plannen. Veertien winkelmeisjes gedood bij brand in Glasgow In een modemagazijn te Glasgow brak gisteren 'brand uit, waarbij volgens de laatste berichten 14 winkelmeisjt op de bovenste étages werkten, de dood vonden. Twee meisjes sprongen in doods angst van het dak, hetgeen zij met hun leven moesten bekopen. Dertig andere verkoopsters konden door de brandweer, via een aangrenzende bioscoop, worden gered. Koning Leopold zond ook een brief aan Spaak De secretaris van koning Leopold, Jacques Pirenne, heeft gisteren een bood schap van de koning aan premier Spaak doen toekomen. Daar Spaak niet zig was, werd de brief overhand; de chef van diens kabinet, Jean Drapier. De inhoud van de mededeling is niet bekend gemaakt. Bij een hevige brand in het bedreig de Sjanghai zijn meer dan 20 personen omgekomen en 2000 barakken en huizen in de as gelegd. Vandaag stellen wij V voor: Maarten v. d. Zwan Noordwijk aan Zee Cleypad 12, De marinier 2e klasse Maarten v. d. Zwan is vandaag jarig. Nu telt hy 22 lentes. Met de „Kota Inten" vertrok hij op 26 November 1947 naar de tropen en heeft het daar best naar zijn zin. Momenteel is hij gelegerd in Soerabaja. Diep in zijn hart verlangt Maarten erg naar Noord- wijk en het meest naar zijn meisje Annie in Santpoort. Zijn familie wenst hem een zeer prettige verjaardag en hoopt op een spoedig weerzien thuis. alles geregeld was „bijna"! Wy vestigen er de aandacht op, dat dit de eerste bijeenkomst was van de vertegenwoor digers der „Grote Vier" inzake de blok kade van Berlijn, sinds de mislukking van de Moskouse conferentie. Te Parijs worden op het Franse ministerie van Buitenlandse Zaken aan de Quai d'Orsai, reeds verschillende vertrekken in ge reedheid gebracht voor de bijeenkomst der „Grote Vier", welke „gesluimerd' heeft, sinds de vruchteloze conferentie van November 1947. Trygve Lie, secretaris-generaal der Ver. Naties, zeer ingenomen met het bereikte resul taat en, naar verluidt, ligt het ii bedoeling, de Berlijnse kwestie vai agenda af te voeren, zodra de blokkade beëindigd is. Merkwaardig: tijdens^ de New Yorkse besprekingen, werd uit lijn gemeld, dat een zgn. Boeing C. 97 een Amerikaans stratosfeer-vliegtuig, dat een lading van 23 ton kan vervoi in de luchtbrugbij proefneming is ingeschakeld. Verder zouden de Sowjet- troepen de Teltow-scheepswerf, die ge deeltelijk in de Amerikaanse en de Rus sische sector van Berlijn ligt, bezet heb ben. Na het ontslag te hebben bevolen van het hoofd der Teltowkanaal-maat- schappij en een eigen „candidaat" te hebben gesteld, verdwenen zy weer. Het deel van het kanaal, dat in de Amerik. sector is gelegen, was op 30 April aan het Westberlijnse stadsbestuur overge dragen; tevoren stond het onder Rus sische controle evenals alle Berlijnse waterwegen. (Voor vervolg zie Pag. 5) Het centrum der vele herdenkingsplechtigheden van gisteren was de Grebbe- berg, waar eenmaal onze vrijheid zo grimmig verdedigd werd. Generaal Kruis eert de doden met het leggen van een krans Compleet Italiaans kampioenselftal vond de dood bij vliegtuigramp Dertig slachtoffers, toen machine tegen Basiliek van Turijn vloog De Italiaanse sportwereld, de lucht vaart en de journalistiek zijn gisteren door een zware ramp getroffen. Bij een hevige regen is te Turijn een driemotorig liegtuig tegen de, op een heuvel staan de, basiliek gevlogen en op de binnen plaats van de kerk neergestort. On der de dertig doden (26 passagiers en 4 leden der bemanning), was het gehele voetbalelftal van „Torino", uit Turijn, dat reeds vier maal achtereen de kam pioenstitel van Italië behaalde en thans de kampioenscompetitie aan het hoofd ging. De voetballers kwamen uit Lissa- waar zij tegen een Portugees elftal hadden gespeeld. Bij de ramp kwamen ook drie sportjournalisten om het leven de Engelse trainer van de ploeg. Leslie Livesley. De „Torino"-spelers zou den het bolwerk gevormd hebben van de Italiaanse nationale ploeg, die in 1950 Brazilië de wereldtitel, die in het bezit van Italië is moet verdedigen, want Bacigalupo. Ballarin, Castigliano, Gabetto, Loik en Rigamonti waren vrij- •el zeker van hun plaats in dit team. De bekende Franse speler, Emile Bongiorni. die vaak voor Frankrijk uitkwam en in 1947 van Racing Paris naar Torino F.C. overging, is onder de slachtoffers. Over eein andere vermaarde interna tionaal en aanvoerder van de ploeg, Valentino Mazzola, hoopte men, dat hij, Bollenstreek nog steeds de moeite waard HET REICHSWALD BRANDT WEER In het Duitse Reiohswald is gisteren •en felle brand uitgebroken ten Z.O. van het Nederlandse grensdorp Groesbeek. Sen dikke rook belemmert het blussen. BELGISCHE KAMER KEURDE ATL. PACT GOED De Belgische Kamer heeft gistermid dag met 139 tegen 22 (communistische) nen en één socialistische onthou ding. het Noord-Atlantisch Pact goedge- wegens ziekte in Barcelona, uit het toe stel was gestapt, doch deze hoop bleek helaas ijdel. In Italië heerst grote verslagenheid. De zitting van de Senaat werd onder broken voor het voorlezen van een com muniqué en in Rome en Turijn wordt over stopzetting der kampioenscompetitie gesproken, ten teken van rouw. GRIEKSE REBELLEN WILLEN VREDE VIA VER. NATIES- De rebellen-strijdkrachten hebben via hun radio „Vrij Griekenland" een aan bod gedaan om door middel van de Ver. Naties onderhandelingen aan te knopen voor het herstel van de vrede in Grie kenland. Een „minister" van de rebellen- regering zou reeds een visum by de Ver. Staten hebben aangevraagd om in Lake Success over deze bemiddeling ie gaan spreken. RUZIE OM EEN FEEST Sinds Augustus van het vorig jaar houdt een eigenaardig incident de gemoederen van alle Limburgse schutters bezig, n.l. of de organi satie van het oud-Limburgse schuttersfeest dit jaar aan het Sacramentsgilde te Neer dan wel aan het St.-Nicolaasgilde te Heyt- huyzen zal toevallen. Dit is nl. de fel begeerde prijsdie telkenjare de hoofdinzet van de wedstrijden op dit feest vormt. Het gilde te Neer behaalde vorig jaar de le pr., maar had onder zijn gelederen schutters van een ander gilde en werd daarom gediskwalificeerd. Dat nam Neer niet. Een arbitrage commissie bracht geen oplossing, want die werd niet erkend. Nu hebben zowel Neer als Heythuy- zen afzonderlijk een datum vast gesteld voor het feest. Elk dorp houdt het zijne voor het echte. De Noordlimburgse schutters gaan in elk geval naar Neer. Zwaar getroffen vliegersvrouw De weduwe Bolleurs, te Dordrecht, die het vorig jaar haar man, de vliegtuig- telegrafist Bolleurs, bij de vliegramp in Schotland verloor, werd gisteren opnieuw waar getroffen, daar haar enig kind, een driejarig jongetje, bij het spelen in eein vijvpr geraakte en verdronk Willem Barendsz Zondag thuis Na bijna 6 maanden op de walvis vangst te zijn geweest, is de Willem Ba rendsz, thans op de terugweg naar het vaderland, kaap Finisterre gepasseerd. Het schip wordt Zondagmiddag as. te Amsterdam verwacht Minister Drees mag Belgische onderscheiding aannemen. Blijkens de St.crt van gisteren is aan minister Drees verlof verleend tot het i het grootkruis der orde Leopold van België. Dit zo indrukwekkende ere-monument op het Domplein in Utrecht, waar schijnlijk het grootste van Europa, en schepping van de Haagse beeldhouw ster Corinne Franzen-Heslenfeld, werd gisteren door Prins Bernhard onthuld Twee Ned. zeelieden verdronken bij aanvaring 218 tons kustvaarder „Mudo", uit Delfzijl, is gisteravond bij de Theems- monding in aanvaring gekomen met het Britse stoomschip Algol en gezonken. De stuurman em de kok van het Ned. schip worden vermist. Vier overlevenden zijn door de Algol overgenomen. Ook dit schip werd zwaar beschadigd, doch wist Londen te bereiken. De aanvaring ge schiedde in een dichte mist. De „Mudo" was op weg van Londen naar Lowestoft met een lading ijzer. Kapitein was de heer De Roos, eigenaar S. Dost te Delf zijl. Nederlandse excuses aan Voor-Indië Schuldigen aan de moord in Djambi zullen gestraft worden. Volgens de Voor-Indische voorlichtings van Indonesië aan Voor-Indië veront- dienst te New-Delhi, heeft de regering schuldigingen aangeboden voor het neer schieten van drie Voor-Indiërs door val schermtroepen te Djambi, in December j.l. Zy neemt de verantwoordelijkheid op zich voor deze misdaad, bedreven door een onderdeel van het KNIL, betuigt leedwezen aan de nabestaanden van de slachotffers en is bereid, huw een schade vergoeding te betalen. Doordat het be trokken onderdeel spoedig uit Djambi teruggetrokken werd, konden de schul digen nog niet worden gevonden, doch ooggetuigen hebben voldoende gegevens verschaft om identificatie mogelijk te maken. De legercommandant zal alle nodige maatregelen treffen om de schul digen volgens de wet te straffen. Grensstrook bij Sittard zit vol mijnen Het Zelfkant-gebied, de gecorrigeerde grensstrook by Sittard. zit nog vol mij nen en ander oorlogstuig. Hier zijn reeds verschillende ongelukken gebeurd en de marechaussee heeft thans de assistentie van de hulpverleningsdienst te Venlo in geroepen om dit gebied, waarover n minder dan drie mijnenvelden lopen, zuiveren. Diverse stukken cultuurgrond liggen hier braak, omdat de bevolking ze niet durft te betreden. RECLAMEPLATEN VAN „HET IJZEREN GORDIJN" BESMEURD. Dezer dagen werd aan het Royal Theater te Heerlen een grote reclame plaat van de film „Het ijzeren gordijn", waarvan morgen o-m- in Heerlen de Ned. première gaat. van onder tot boven met teer besmeurd. In dezelfde nacht wer den pamfletten aangeplakt, waarin de film werd afgekeurd. De politie arresteerde reeds enkele verdachten. DUIF MET DRIE POTEN. In het duivenhok van de heer Ver- poort te Kerkrade-Spekholzerheide kroop uit een ei een duif. die drie poten rijk bleek te zijn. Samenwerking van interloealcaard De discussie, welke hier en daar gaande is over de wenselijkheid van samenwer king op ruimer schaal tussen burgerlijke gemeenten, heeft zeer onlangs haar „wet telijke" basis gekregen in het wetsont werp. dat de regering bij de Tweede Kamer heeft ingediend en dat deze sa menwerking wil vergemakkelijken. Het wetsontwerp zelf is var. wijder strekking. Het heeft ook betrekking op samenwerking tussen provincies, tussen gemeenten en provincies, ja ook op samenwerking tussen gemeenten of pro vincies enerzijds en bijvoorbeeld Kamers van Koophandel of Woningbouwvereni gingen anderzijds. Samenwerking tussen gemeenten is niet iets nieuws. Wel echter wordt van de mogelijkheid, welke de wet hiervoor tot dusverre bood, een steeds drukker gebruik gemaakt. Vandaar dat het onder werp nu eens bijzonder op de helling De ruimere samenwerking tussen ge meenten hangt stellig voor een belang rijk deel samen met de uitbreiding, welke de gemeentelijke werkzaamheid zelf in de loop der jaren onderging. Hoe meer werk de gemeenten op de schouders nemen of gelegd krijgen, des te veelvuldiger de kansen om hier ge tweeën of gedrieën op te trekken. Met name geldt dit voor gemeenten, die liggende in een bepaald gebied, op elkander zijn aangewezen. Gaat het om de bevordering van het bezoek van vreemdelingen aan die streek, dan kun nen de gemeenten uit die streek alle afzonderlijk aan dit onderwerp belang stelling gaan schenken; ze kunnen het echter ook gemeenschappelijk doen. Is de industrialisatie van een bepaalde streek in het geding, dan kunnen wel weer alle gemeenten uit die streek ge scheiden gaan optrekken, maar ze kun nen hier ook voor allerlei arbeid de han den ineepslaan. Aan de eisen van de practijk wil het thans bij het parlement ingediende ont werp een beter wettelijk fundament bie- den. Het ontwerp voorziet in de mogelijk heid van vrijwillige samenwerking tus sen gemeenten, tussen provincies en tus sen gemeenten en provincies. Bovendien maakt het mogelijk, dat onder zekere voorwaarden een regeling ook aan onwil lige gemeenten kan worden opgelegd. Op deze wijze krijgt een onderlinge rege ling dus iets van een algemeen verbin dende verklaring. Dit laatste geldt ook bij dit ontwerp alleen nog maar voor gemeenten. Onwil lige provincies zullen ook straks niet stille Alom in den lande zijn gisteren voor de vierde maal de doden van de bezettings- ite begaven allen zich m jaren herdacht. De gedachten ïinBen thans echter niet alleen uit naar hen. die in de stryd voor onze vryheid hun leven gaven, maar ook naar hen, die in In- omgang, volgde naar de Maasbrug, die donesië het hoogste offer brachten. Als een eerbiedige hulde aan hen wapperde b|j het uitbreken van de oorlog van vele gebouwen het rood-wit-blauw halfstok. Overal trokken zwygende stoeten naar de plaatsen, waar de verzetshelden een laatste rustplaats vonden. Om acht uur verstarde plotseling alle verkeer en geluid, zodat een ieder twee minuten ongestoord in gedachten kon verwijlen by hen, die hun leven gaven in dienst van de gemeenschap. Velen gingen ook op naar de bedehuizen om de doden te gedenken. In tal van plaatsen werden monumenten onthuid, die de gedachten aan de gevallenen levend zullen houden. De leden der Koninklijke Familie gaven by diverse plechtigheden blijk van hun innig medeleven. tionele speld horen vallen. Burgemees ter mr Arn. d'Ailly hield vervolgens eer herdenkingsrede. Op alle plaatsen in dt hoofdstad, waar Duitsers mannen heb ben gefusilleerd, hadden B.S.-i Koningin Juliana heeft tijdens een herdenkingsplechtigheid te Baarn een krans van witte bloemen gelegd bij het monument van de oorlogsslachtoffers, hetwelk indertijd werd opgericht op het Stationsplein aldaar. De Landsvrouwe, die in zwarte japon was gekleed en een zwarte toquehoed droeg, was vergezeld door Pririk Bernhard in generaals uniform. Evenals voorgaande jaren heeft Prin ts Wilhelmina deelgenomen aan de stille herdenkingstocht te Apeldoorn, waartoe Zjj zich onopvallend tussen de anderen had geschaard. Aan de voet het voorlopige gedenkteken legde de Prinses een eenvoudige laurierkrans met twee linten in de nationale kleuren. De stoet was twee keer zo groot als het voorgaande jaar. Prins Bernhard onthulde gistermiddag op het Utrechtse Domplein het bijna elf meter hoge verzetsmonument, dat door de Haagse beeldhouwster, mevr. Corin ne Franzen-Heslenfeld, is vervaardigd Naast het monument, het grootste ste- verzetsmonument in Europa, stond erewacht van oud-B.S.-ers opgesteld. Burgemeester jhr mr C. J. A. de Ranitz aanvaardde namens de gemeente het gedenkteken, aan de voet waarvan de Prins als eerste een krans neerlegde. Voor de onthulling was in de Domkerk een korte dienst gehouden, 's Avonds richtte de stille omgang zich naar het pas onthulde beeld en de meegebrachte bloemen herschiepen het platform vóór de monumentale vrouwenfiguur weldra een ware bloemenhof. Een stille stoet van meer dan een kilometer, welke naar schatting 15.000 en omvatte, trok door Amsterdam het hart van de stad, de Dam, de eigenlijke herdenking werd ge houden. Na het aanflitsen der straat verlichting daalde een intense stilte over het grote plein, waar ca. 50.000 bijeen gekomen waren. Men kon er de tradi- de wacht betrokken. Een incident Op een der Amsterdamse kruispun ten ontstond een incident tijdens de twee-minuten-stilte, toen een per dame waren gezetendoor wilde rijden. Het talrijke publiek dwong de bestuurder echter te stoppen en het ging daarbij in zyn felle ver ontwaardiging zover, dat een poging werd gedaan de auto met de beide inzittenden omver te werpen. De politie heeft het tweetal moeten bevrijden en voor eigen veiligheid naar het bureau overgebracht. Ze hebben daar zolang vertoefd, totdat het samen drommende publiek met enige zachte drang was verspreid. Een der middelpunten van de natio nale dodenherdenking was de erebe graafplaats in de Bloemendaalse duinen, waar 357 illegale strijders uit alle pro vincies een laatste rustplaats vonden. Vele familieleden der slachtoffers brach ten des middags een bezoek aan het eregraf en 's avonds maakte een enor me en indrukwekkende stoet een voet tocht naar deze plek in de duinen. Nabij het beruchte concentratiekamp te Vught werd een nationale gedenk plaat aangebracht, welke de namen ver meldt van velen, die op deze plaats het leven lieten. Tijdens een défilé, waar in honderden nabestaanden van de in het kamp gefusilleerde landgenoten meeliepen, werd het monument onder een schat van bloemen bedolven. Op het Rotterdamse stadhuis werden de nabestaanden der in de bezettings jaren gevallenen ontvangen. In alle stil- DAT de Dordtse burgerij f 4000 schonk aan de openbare leeszaal, welke haar 50- jarig bestaan herdacht. DAT mr M. H. de Jong en J. J. van Eeghen van de Scheepvaartver. Noord, voor Nederland deelnemen aan de int. conferentie van luchtvrachtbeurzen, wel ke begin volgende week in Parijs wordt gehouden. DAT de helicoptère gisteren te Wouden berg 5 ha weiland (tegen boterbloemen en distels), te Herwijnen een boomgaard en te Haarlemmermeer een boomgaard besproeide. DAT de A'damse raad f 2M millioen voteerde voor aanschaffing van 12 elec- trische topkranen in de Coenhaven. DAT de voorjaarsstierenkeuringen te Leeuwarden werden bezocht door hon derd Fransen en ook door Duitsers, Zwit sers, Zweden, Elzassers en Israëliërs. DAT tot kringcommissaris van het Ned. Rode Kruis in Utrecht en N.-Brabant zijn benoemd resp. dr L. A. Hulst te Utrecht ir dr Ch. J. M. A. v. Rooy, burg. van Etten. als opvolgers van W. A. H. C. Boel- laard en mr F. J. F. M. v. Thiel. DAT het echtpaar J. Rijken te Waspik op 22 Mei 60 jaar getrouwd is. DAT de Haarlemse politie waarschuwt tegen het aangaan van relaties met het Ned. Inst, van rechtskundige adviseurs (postbus no. 1 te Haarlem), hetwelk ge leid wordt door de uit Leiden afkomstige J. T. Luykx, alias L. v. d. Velde. DAT de taxi- en huurautobedrijven de B.B.N. hebben verzocht zich tot de Rege ring te wenden om bij de wijziging van de wet autovervoer personen het ingrij pen der gemeentelijke overheid te beper- DAT gortpellerijen hun producten voortaan ter beschikking van het bedrijf schap moeten houden, daar teveel gort als kippenvoer werd verkocht. DAT met de beeldhouwer prof. Wencke bach te Noordwijk overeenstemming is bereikt over een verzetsmonument te Middelburg, hetwelk volgend jaar Mei wordt onthuld. DAT van 1825 Mei 40 Ned. boeren aar Denemarken gaan en 100 Deense leerlingen van een landbouwschool in "uli naar ons land komen. DAT op verzoek van de minister van Binnenlandse Zaken weer beter de hand gehouden wordt aan de beëdiging van rijksambtenaren en de ambtseed ook. op straffe van ontslag, in het vervolg gevor derd wordt van anbeidscontractanten. DAT blijkens de NRC het hoofd van de directie Verre Oosten van het dep. van Buit. Zaken, de heer T. Elink Schuurman, te Batavia, binnenkort deze functie zal neerleggefn, doch over een nieuwe functie niets bekend is. DAT A'dam twee Finse houten scholen laat bouwen voor f 357.000 en twee hulp- scholen voor f 368.000. DAT de fanfare „Door Eendracht Sterk" te Leuth bij Nijmegen van 4 tot 6 Juni het gouden jubileum viert en ook de dirigent, E. Ponten, 50 jaar de leiding heeft DAT voor het Arnhemse B.G. 10 jaar gevangenisstraf en f 30 000 boete werd geëist tegen de 50-jarige schipper Hen drik Vos aldaar (van wie het niet meer uit te maken is, of hij Nederlander dan wel Duitser is), daar hij voor de O.'f. arresteerde en als aannemer collabo- DAT op 14 Mei in de Kweekschool voor de zeevaart te AViam een gedenk teken wordt onthuld voor de 134 oud leerlingen, die in de oorlog sneuvelden. DAT de Kon. Mij De Schelde, Stork en Werkspoor scheepsmotoren bouwen voor Joegoslavië. DAT het Alg. Ziekenfonds voor de Mijnstreek op 7 Mei het 25-jarig bestaan viert heftig strijdtoneel is Ook op andere plaatsen in de Maas stad hadden herdenkingen plaats. Op het hoofd te IJsselmonde werd nument onthuld. Luit.-kol. P. van G|jn bracht hulde aan de gesneuvelde mari niers en op het terrein van de onderzee dienst aan de Waalhaven werden de ge vallen marine-mannen herdacht. Minister Drees heeft gistermiddag, zoals we in een deel onzer edities nog konden melden, gesproken op de natio nale herdenking, die in de Ridderzaal gehouden werd. Bevrijdingsvuur Het bevrijdingsvuur, dat elk jaar Bayeux (Frankrijk) naar Nederland wordt overgebracht, arriveerde via Eind hoven in Nymegen. 's Middags is vuur uit Nymegen weggehaald door gemotoriseerde deputatie uit het Betuw- se plaatsje Zoelen, dat zwaar onder het oorlogsgeweld heeft geleden. Vandaag werd het vandaar naar Zuilen (Utr. en Wageningen overgebracht. In Zullen werd het ontstoken op een gisteren ont huld monument voor de 16 Zuilense ge vallenen. Te Haarlem werd gisteravond in de Bavo een herdenkingsdienst gehouden vanwege de Bond van oud-illegale w kers, waar ds P. J. Mackaay het woord voerde. Zaandam onthulde aan de Leegwater- weg een gedenkteken, zodat thans op alle plaatsen waar Duitsers in Zaandam verzetslieden hebben neergeschoten, numenten zyn opgericht. Oud-minister Neher sprak op een bijeenkomst in de Herv. Kerk. Voor de gevallenen uit Roosendaal had men het bordes van het oude raad huis en een gedeelte van de markt tot een indrukwekkende chapelle ardente Ingericht. De Commissaris der Koningin in Zee land, jhr mr A. F. C. de Casembroot, onthulde te Renesse een gedenkteken. Voorts werden monumenten onthuld te Beverwijk, te Leeuwarden (voor de weg gevoerde Friese Joden), en te Kampen (een beeldhouwwerk vervaardigd door Hildo Krop). Te Maastricht hield de Commissaris der Koningin, mr dr F. Houben, een toespraak op het Stadsplein, waarna 18.000 mensen aan een massale bidstond deelnamen. Te Groningen schreden duizenden langs een geïmproviseerd gedenkteken op de plaats van het vroegere Schol- tenshuis, het hoofdkwartier van de S.D. Te Nymegen, Uden en Nederweert werden stille tochten naar de Britse kerkhoven gemaakt. Te Vlissingen en Meppel vonden her denkingen plaats voor resp. het derde vierde militaire gewest. Honderden Nederlanders namen im Berlijn deel aan een stille tocht naar het Franse kerkhof van Fronau. Op zes massagraven, waar 56 Nederlanders be graven zijn. werden kransen van de Ned. ■nissie en de Ned. Caritasmissie en zeer vele bloemen gelegd. OOK INWONING VOOR NOTARIS. Na de Zutphense rechtbank heeft ook het Arnhemse Hof beslist, dat een ge deelte van de woning van notaris E., te Lochem gevorderd kan worden voor nwoning. De notaris was met de vor dering door de gemeente niet accoord gegaan, omdat hij moeilijkheden vreesde in verband met zijn ambtsgeheim. Moord op Bernadotte niet opgehelderd. Israël heeft de Ver. Naties formeel ter kennis gebracht, dat het er niet in ge slaagd is de moord op graaf Bernadotte op te helderen. Het onderzoek wordt voortgezet. moeten worden volstaan. Gaan nu twee of meer gemeenten een bepaald belang gemeenschappelijk behar tigen, dan kunnen ze tot dat deel een speciaal orgaan instellen of een lichaam vormen met rechtspersoonlijkheid. Als regel zullen alle deelnemende gemeenten een of meer leden van dat orgaan aan wijzen en dat orgaan is dan voortaan be last met de verzorging van dat bepaalde belang. Maar dit is dan ook het ogenblik waarop enkele vragen beginnen te rijzen, vragen welke bij sommige zijn uitge groeid tot bedenkingen, bedenkingen in tussen. welke door het thans ingediende ontwerp wel voor een deel zijn onder vangen. Het lijkt ons goed toe. bij enkele van deze vragen even stil te staan. Gemeemen kunnen bepaalde belangen dus gemeenschappelijk behartigen. Dit geschiedt door daartoe ingestelde ge meenschappelijke organen. Van dit ogen blik af is de behartiging dus onttrokken aan de rechtstreekse bemoeiingen van de plaatselijke gemeenteraad. Maar, zo komt dan de vraag te luiden, zal dit niet tegelijk gaan betekenen, dat het onderwerp onttrokken wordt aan de directe interessensfeer van de gemeente lijke burgerij? Zal de practijk niet zo worden, dat straks niet de samenwer kende gemeenten, maar de commissie uit die gemeenten de zaken gaan behartigen buiten de gemeenten en haar burgers om? Komt deze behandeling vervolgens bij het tanen van de gemeentelijke belang stelling niet onvermijdelijk in de amb telijke sfeer? Wordt de samenwerking zo niet een kwestie van ambtenaren, waar bij de burgerij zich nauwelijks meer be trokken gevoelt? Hoe moet het, aldus luidt een volgende vraag, met de openbaarheid? Een ge meenteraad vergadert in het openbaar. Openbaarheid van parlement en gemeen teraad is in de rechtsstaat een gïoot goed. Maar hoe zal het straks gaan met die nieuwe gemeenschappelijke organen? Zullen die ook in het openbaar vergade- Hoe staat het verder met de contróle met de verantwoordelijkheid? Zullen deze beide straks verhoudingsgewijze niet even moeilijk te handhaven zijn als nu reeds op groter schaal in het kader van de internationale politiek het ge volgend artikel bezien we nog enkele aspecten. Hoe zal het gaan met de haringpriis? Volgens verordening van het bedrijf schap voor Visserijproducten is het ver boden vóór 17 Mei vissersvaartuigen ter haringvangst te doen uitvaren. Voor 1 Juni mag geen haring aan de wal wor den gekaakt- Daar de haringreders van hun aanvan kelijk voornemen tot uitvaren op 24 Mei hebben afgezien, zal, zoals bekend, op 17 Mei inderdaad een gedeelte van de vloot uitvaren. De tweede en derde ploeg zullen op 24. resp. op 31 Mei, zee Het zal voornamelijk van het prijsver- loop van de nieuwe maatjesharing afhan gen. of, en zo ja. voor welke periode, prijsvoorschriften zullen worden gege ten Voor verse haring, haringproducten bokking, rolmops enz.) en gezouten haring van de vorige teelt gelden nog steeds maximumprijzen. WEERBERICHT Koud tveer Tot morgenavond verwacht De Bilt: Zwaar bewolkt met enkele regenbuien en opklaringen. Matige, af en toe vrU krachtige wind tussen Zuid-West en Noord-West Koud. (Opgemaakt te 10 u.). ZON EN MAAN. Vrijdag 6 Mei Zon op 5.02, onder 20.12; maan op 11.S3, onder 3.04 uur. 12 Mei V.M.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1949 | | pagina 1