IWetuur |Teiiisrl|e (üonrant
ATLANTISCH PACT, een mijlpaal in
de wereldgeschiedenis
Wfst U
ZATERDAG 19 MAART 1949
BUREAUX: Hogewoerd 103
Dir eD redactie TeL 20408 Abonne
menten Tel 22710. Advertentieafd.
Tel 23375
Postrekening 58936
ABONNEMENTEN: ƒ4.15 per kwartaal;
1.35 per maand; ƒ0 32 per week.
ADVERTENTIËN: ƒ018 per millimeter
belangrijke korting.)
HOOFDREDACTEUR: Dr. E. DIEMER.
CHEF-RED.: H. W. J. ENSERINK-
DIRECTIE: F. DIEMER.
CHRISTELIJKE ATION AAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
Negen en twintigste jaargang No 7768
.Stantvastfcfi is yfjebleoen
tnyn bert ia tegljeaspocl"
Rondom de
Meidagen van 1940
Zie pag. 5.
Het bindt straks meer dan 332 millioen mensen,
in een hecht blok samen
De tekst van het Noord-Atlantisch Pact, die w|| gisteren reeds in een deel
edities hebben weergegeven, is officieel in de hoofdsteden der betrokken acht
landen, Ver. Staten, Canada, Groot-Brittannië, Frankrijk, de Benelux-landen ei
Noorwegen bekend gemaakt. Bevestigd wordt, dat de ondertekening te Washing
ton zal plaats vinden in de eerste week van April. Acht ministers van Buiten
landse Zaken der onderscheiden landen hebben een exposé gegeven van de inhoud
van het Pact, waarbij geen bijzondere interpretaties aan het daglicht kwamen,
behalve dan één van Dean Acheson, de Amerikaanse Secretary of State.
Volgens hem heeft de omschrijving
van het gebied, waarvoor het verdrag
van toepassing is, geen gelding voor
artikel 4, waarbij geen gebiedsbeperking
is vastgesteld in geval
wapende aanval. In een dusdanig geval
moet eerst overleg volgen, omdat er een
groter gebied is, waar een gewapende
aanval zou kunnen plaatsvinden. Dean
Acheson heeft als voorbeeld van zo'n ge-
Tass: Mooie woorden ver
bergen aggressief karakter
Een bericht van de correspondent van
Jass te Washington is de eerste Russische
reactie op de publicatie van de tekst
het Atlantisch Pact. „De verklaring
de Russische minister van Buitenlandse
Zaken, die 29 Januari 1949 is gepubli
ceerd". aldus dit bericht, „noemde het
Atlantisch Pact het voornaamste wapen
van de aggressiepolitiek der leidende
ikringen in de Ver. Staten en Groot-Brit-
tannië. De tekst, die zo juist is bekend
gemaakt, bevestigt deze mening volko
men. Achter mooie woorden trachten de
opstellers het aggressief karakter te ver
bergen. De reactionnaire kringen in d«
V.S. en Engeland wensen een reeks sta
ten als bruggehoofden en militaire bases
te gebruiken om hun doeleinden te be
reiken."
Een jaar lang voor 3 a 5 milliard
Amerikaanse hulp?
Volgens Reuter, is de Amerikaanse
gering bereid de Europese leden van
Atlantisch Pact in de eerste twaalf ms
den na de ratificatie, wapenen en n
taire -uitrusting ter waarde van drie tot
vijf milliard dollar te zenden.
Heeft ons leger onvoldoende
oefenmunitie?
Commentaar van Eerste Kamer op
OorlogsbegToting.
Zeer vele leden merken in het V-V.
der Eerste Kamer op de Oorlogsbegro
ting op, dat het Nederlandse volk, eer
jaar na het sluiten van het Vijfmogena-
hedenpact, er recht op heeft, spoedig tt
weten, welke offers het zal moeten bren
gen om weerstand te kunnen bieden aar
een dodelijk gevaar-
Verscheidene leden achtten het juist,
dat de leiding van ae departementen
Oorlog en Marine in handen van
minister zal blijven. Verschillende andere
leden wilden de land- en luchtmacht ei
marine in handen van één minister var
defensie leggen.
Sommige leden achtten de 6'/fe pet.
welke momenteel van het nationale in
komen ad ƒ13 milliard voor defensie
wordt besteed, aan de lage kant.
Verschillende leden verklaarden het
betreuren, dat de materieelvoorziening
zoveel te wensen schijnt over te laten,
dat zelfs oefeningsmaterieel en oefen
munitie niet in voldoende mate aan
wezig zijn.
Wilde De Hoo (van liet C.D.K.)
ds Slomp arresteren?
Aan S. de Hoo, in bezettingstijd direc
teur van het Centraal Distributie Kan
toor, die, zoals gemeld, op 25 Maart
het Arnhemse B.G- terecht staat, ii
laste gelegd, dat hij met behulp va
„Grüne Polizei" ds Slomp (Frits
Zwerver) te Heense heeft willen arreste
ren en dat hij mededelingen omtrent de
distributie-ambtenaar J. G. Steggink uit
Losser aan de S.D. heeft gedaan. Men
vond ds Slomp niet thuis, maar trof bij
een huiszoeking een grote voorraad distri
butie bescheiden aan. Als verdediger
treedt op mr Gratama te Zwolle.
Dr Beel krijgt assistentie
Bij regeringsbesluit te Batavia is be
paald, dat een nader te bepalen aantal
-gedelegeerden van d-r Beel zal worden
benoemd, die hem zullen bijstaan -in zijn
taak. Zij zuillen worden te werk gesteld
in de hoofdplaatsen van d'e deelstaten en
zij zullen een am-btsk-rirug krijgen, die
cv-ereenkomt met -die der huidige com
missarissen van de Kroon.
Koninklijke waardering voor
reddingen bij de storm
H. M. de Koningin en Prinses Wil-
helmina hebben in een telegram en in
een brief grote bewondering en waar-
dering uitgesproken over het gedrag van
de bemanningen der reddingboten en van
de kustwacht tijdens de hevige storm
van begin Maart.
Het 320-ste M.L.D.-squadron
herleeft
Dinsdagmiddag zal op het Marinevlieg
kamp Valken-burg het zo bekende 320ste
Squadron, dat na de oorlog was opge
heven. in ere worden hersteld, terwijl
bovendien het 1ste Squadron officieel in
i dienst wordt gesteld. De plechtigheid
geschiedt door de commandant Zeemacht
Nederland, schout-bij-nacht J. J. L. Wil-
linge. Dit herboren 320ste Squadron zal
bij deze gelegenheid ook de z.g. „Crest"
(het Britse koninklijke embleem) over
nemen van het oude. De plechtigheid
wordt o.m. bijgewoond door de Britse
militaire luchtvaartattaché, gr.-capt. Sir
J. Herber Percey.
wapende aanval genoemd, een aanval op
de Amerikaanse vliegtuigen, die de
luchtbrug met Berlijn onderhouden. Een
dergelijk incident, veroorzaakt door
Sowjet-vliegtuigen, zou dus de aanlei
ding kunnen zijn voor een conflict van
groter omvang. In verband met de „vijfde
colonnes" vermelden wij nog, dat ook
een communistische binnenlandse op
stand in één der deelnemende landen
daaronder kan vallen. Griekenland, dat
ook gesteund wordt door het buitenland,
vormt een dergelijk précair geval.
Van de overige ministers, die in hun
hoofdsteden het verdrag toelichtten,
waren de woorden van de Canadese
premier Louis St- Laurent wel het op
merkelijkst. Hij zei nl.: „De contrac
terende mogendheden zullen, door het
Pact te ondertekenen, elkeen, die aan-
valsneigingen zou koesteren, ervan in
kennis hebben gesteld, dat zijn lot uit
eindelijk hetzelfde zal zijn als dat van
Keizer Wilhelm II, Hitler en Mussolini".
Dit kan de aanvaller zich dus voor ge
zegd houden. Bevin zei in het Lagerhuis,
dat het verdrag één der grootste stappen
is naar wereldvrede en veiligheid sinds
het einde van de wereldoorlog- Ook
Spaak, de Noorse minister Gerhardsen,
en Schuman gaven in hun landen com
mentaar, terwijl ten onzent minister D.
U. Stikker gewezen heeft op de histori
sche betekenis van het Pact en het be
lang voor een vreedzame ontwikkeling
der internationale situatie.
Meer dan 48 uren ononderbroken debat
een vechtpartij, nog wel de hevigs:
die de Italiaanse parlementaire geschie
denis heeft gekend, hebben tot resultaat
gehad, dat ook De Gasperi
Italiaanse Kamer zijn vertrouwensvotum
kreeg en Italië gaat deelnemen
verdere besprekingen over het verdrag.
De aansluiting van Italië staat dus
en door de andere deelnemende landen
is een formele uitnodiging verzonden.
Verhouding Oost en West
Een overzicht van het mensenmateriaal
en militaire hulpbronnen der twaalf lan
den, die. naar verwacht wordt,
Pact zullen toetreden (dus ook Italië,
Denemarken. IJsland en Portugal) toont
dat de gezamenlijke kracht
Atlantische mogendheden, die va
Sowjetblok verre overtreft. Maken wij
de balans op. dan zien wij: West 15 pet.
mensenmateriaal dan Oost, nl.
bevolking van 332.338 526 tegen
289.542-109; West meer dan driemaal
zoveel capaciteit voor de staalproductie
wel in 1947: 112.500.000 ton tegen Oost
1947: 31.300.000 ton; West meer dar
l tweemaal zo hoge steenkoolpro
ductie, nl. 980.500.000 ton tegen 404-700.000
Oost; West achtmaal meer olie.
men zelfs de productie
Midden- en Zuid-Amerika en het Nabije
Verre Oosten uitsluit,
1741.957 000 barrels (tegen 201.733.000
Oost, 1 barrel is 1.432 hl.); West
bijna 34 maal zoveel tonnage Oceaan
schepen. nl. 56 394 500 br. reg.ton, tegen
Oost 1.671.000 br. reg-ton; West bijna
maal zoveel motorvoertuigen.
40924.070 tegen Oost 1.427.467. De strijd
krachten: het numerieke overwicht der
Oostelijke divisies is voor de landen
het Pact een groot nadeel, maar
dient rekening te houden met de v
sprong van atoombom, de nieuwe I
bommenwerper en het overwicht, dat de
Amerikaanse vloot heeft.
Men zie ook „Het Verklaarde Uitzicht"
op pagina 4.
HET ATLANTISCHE PACT
Een moeilijke Benelux-kwestie: de havens
Besproken tijdens conferentie over verkeer
en toerisme te Antwerpen
Gisteren is in Antwerpen een Bene-
lux-conferentie begonnen voor verkeer
toerisme. De commissie voor toerisme
n de volgende resolutie aan; elk van
de drie landen zal de actie in eigen land
voortzetten; de drie landen zullen over
leg plegen om door een overeenkomstige
propaganda een intensiever toeristenver
keer in de Beneluxlandeji in het leven
te roepen; de drie landen zullen gemeen
schappelijk tegenover de internationale
clientèle hun hulpbronnen exploiteren.
e voor het luchtvaartver-
keer nam de volgende resolutie aan: de
werking tussen de KLM en Sa
bena wordt ten zeerste toegejuicht; aan
gedrongen wordt op het uit de weg rui-,
men van hinderpalen op monetair ge
bied; de verschillen in organisatie van
KLM en Sabena mogen geen beletsel
zijn
nog
gestrande „C. A. Banck" vlot te brengen, derd.
Hoe Ned. grensbewoners
over grenscorrecties denken
Waterloop van Dinkel en Schipbeek zou
verbeterd worden.
Het spreekt vanzelf, dat de kwestie van
eventuele grenscorrecties de gemoederen
deze zijde van de Ned.-Duitse
grens sterk heeft bezig gehouden. In de
buurt van Nijmegen verwacht men wei
nig of geen actie van de Duitse grensbe
volking, hoogstens uit Kleef. In Groes-
beek heeft men interesse voor het Reichs-
wald, dat weliswaar bijna is verwoest,
doch in cultuur zou kunnen worden ge
bracht om er Ned. landbouwgezinnen te
plaatsen. Bij Enschede denkt men aan
uitgestrekte, onontgonnen venen en aard-
olievelden, die in 1947 ongeveer 20.000
ton per dag produceerden, bij Glanerbrug
enkele spinnerijen, die het tekort
de Ned. katoenindustrie belangrijk
tegemoet zouden kunnen komen, gas
bronnen, zandsteengroeven en niet te ver
geten een verbetering van de waterloop
de Dinkel en de Schipbeek. Het recht
trekken van de grens zou ook enkele
plaatsen als Lobith, Herwen en Aerdt
uit hun betrekkelijk isolement verlossen.
Ongehuwde moeder doodde kind
met broodmes
De ongehuwde moeder C. J. uit Apel
doorn, die haar zwangerschap zelfs voor
haar naaste familieleden geheim had
weten te houden en bij de bevalling geen
enkele assistentie had, heeft, toen niette-
kort daarna het feit toch bekend
dreigde te worden-, in haar radeloosheid
de kleine met een broodmes dodelijk
verwond. Zij is voor de O. v. J. te Zut-
phen geleid.
VOORZITTER VAN HET C.N.V.
NAAR INDONESIË
le voorz. van de Prot Chr. Arbeiders-
Internationale en van het C.N.V., M.
Ruppert, zal 28 Maart naar Indonesië
vertrekken voor het voeren van bespre-
kening met de verwante groepen. Zoals
bekend heeft de P.C.A.I. vorig jaar dr
C. L. v. Docrn naar Indonesië afgevaar-
onderzoeken of Chr.k-sociale
arbeid in Indonesië kon worden bevor-
ttoodzakelijk; hoewel een gemeenschap
pelijke Beneluxhaven wenselijk wordt
geacht, is de behandeling van dit vraag
stuk op het ogenblik door verschillende
omstandigheden nog niet mogelijk.
De commissie voor de scheepvaart
nam een resolutie aan, waarin zij haar
vertrouwen uitspreekt in de gemengde
Benelux-commissie, welke een onderzoek
zal instellen naar de haven- en rivieren-
kwesties.
Op een diner sprak gisteravond o.a. mi
nister Spitzen. Vandaag werd het con
gres voortgezet.
Vrijspraken in „Vrij-Nederland"-
zaak
De vroegere illegale werkers, de ge
broeders Jan en Tom Lohman uit Haar
lem, die er van beschuldigd werden, er
toe te hebben medegewerkt (om hun
gevangen genomen en later toch omge
komen vader te redden), dat een aantal
medewerkers en lezers van „Vrij Neder
land" te Haarlem werd gearresteerd, zijn
gisteren door het Arnhemse B.G. vrijge
sproken. Tegen Jan was 1 jr voorw. en
tegen Tom vrijspraak gerequireerd. Even-
werd de Haarlemmer E. Moorhoff,
;rvan verdacht werd aan de arresta-i
an Lohman Sr. te hebben medege-Look dit seizoen weer rondvluchten
werkt, vrijgesproken- Eis 3 mnd. voorw.[de bloeiende bollenvelden organiseren.
Waarnemers V.N.-commissie
op Sumatra gewond
Hun jeep werd beschoten op
14 kra van Brastagi
Aneta seint uit Batavia, dat twee m
litaire waarnemers van de V.N.-Commis-
sie, die in een witgelakte jeep met de
woorden „United Nations" van Brastagi
naar Medan reden, door een bende be
schoten werden. Luitenant Van Voorst
tot Voorst, die de waarnemers verge
zelde, en de Engelse luitenant-kolonel
Harry D. Chaplin werden zw:
Amerikaanse majoor John A. Simmons
licht gewond. De beschieting geschiedde
op 14 km afstand van Brastagi
automatische wapens. De gebeurtenis
heeft zeer grote indruk gemaakt. Hoewel
de waarnemers reeds meermalen
beschoten, was er tot nog toe niemand
hunner gewond. De vertegenwoordigers
van de militaire uitvoerende raad
V.N.-commissie te Batavia zouden heden
naar Medan reizen, waar de beide waar
nemers in het hospitaal zijn opgenomen.
De generaal Scholten en de commissaris
de Kroon, dr M. Brouwer, zouden
medeleven betuigen aan de gewonde
officieren.
Nader wordt gemeld, dat de Belgisdhi
weekvoorzitter der V.N.-Commissie, de
Veiligheidsraad telegrafisch op de hoogte
heeft gesteld van de beschieting der
;rs. Chaplin, die getroffen
door zes kogels, is thans buiten levens
gevaar. Hij werd in 1900 te Londen ge
boren en kwam 15 November j.l. in Indo-
Simmons, die licht gewond
werd, is in 1910 te Danbury iConnecti-
geboren en kwam 10 Februari j.l.
Indonesië aan.
Dr Mansoer wil Sumatra tot
één geheel smeden
Hy wil practiscb werken en niet met
allerlei staatkundige plannen.
Het staatshoofd van Oost-Sumatra,
dr Mansoer, heeft op een persconferentie
te Medan verklaard: „Het enige en
sluitende doel van de Sumatraanse
ferentie is het herstel van het nu reeds
jaren verbroken contact tussen de
verschillende delen van Sumatra. Wij
illen alleen spreken over Sumatra en
zijn moeilijkheden en mogelijkheden,
over de rijst, het onderwijs, want wij
hebben elkaar nodig." Speciale politieke
of staatkundige vragen zullen niet wor
den behandeld en de veronderstelling,
in overkoepelend staatkundig
lichaam aan de orde zou komen
barig.
Prins Bernhard en de Prinsesjes
volgende week terug
Prins Bernhard en de prinsessen Beatrix
i Irene, die sinds 6 Februari in St. An
ton vertoeven, zullen in de loop van de
volgende week in ons land terugkeren.
Gisteren brachten zij een bezoek aan
de bekende wintersportplaats Zuers am,
Arlberg, waar zij door de burgemeester
erden begroet. De gasten maakten ge-,
bruik van de skilift op hun tocht naar
van Zuers en keerden per ski
terug-
Tijdelijk geen aflevering van
gedistilleerd
In verband met de wijziging van accijns
het kader van de Benelux is er m.i.v.
gisteren een tijdelijk verbod ingesteld
de aflevering- van gedistilleerde
dranken en spiritus door de fabrieken.
Drie jaar geëist tegen
,Revolver-Henkie'
Voor de Asser rechtbank is gisteren
drie jaar geëist tegen de 24-j. Naardense
monteur Henricus J- W. Ostermann. een
internationale inbreker, die beter bekend
onder de naam „Revolver-Henkie". In
het laatst van het vorig jaar ontsnapte
hij uit de strafgevangenis te Hoorn en
stal nadien voor meer dan ƒ100.000 bij
elkaar. Thans stond hij voor enige inbra-
diefstal van een paar auto's in
Drente terecht. Hij zal nog vijfmaal
moeten terecht staan, o a. in Den Haag
zijn inbraak in een juwelierszaak
te Katwijk.
Tegen zijn maat, de 29-j. tractor
chauffeur Willem D. Hoeksema uit Haar-
m, werd wegens medeplichtigheid
/eneens drie jaar geëist.
Uitspraken op 1 ApriL
Als de winter vlucht
Voor de lentelucht.
Ondergedoken SS-er joeg
tien illegalen de dood in
Landwachtcommandant zakte
voor R'damse B.G. in elkaar
Twintig jaar (m.a.) werd gisteren vooi
het R'damse B.G. geëist tegen de 32-j
voormalige SS-er G. v. Noort uit Roc-
kanje. Na zijn desertatie uit de SS was
verd. bij C. Langendöen ondergedoken,
maar toen hij werd ontdekt, heeft hij
vrijwillig alle onderduik-relaties v
den, waardoor 10 ingezetenen van Voorne
Putten op staande voet werden dood
geschoten. o.W. óók Langèndoen. De a.-f
wilde niet de zwaarste straf eisen, omdat
verd. in het kamp door de B.S. zwaar is
mishandeld en nu verpleegd wordt in het
noodsanatorium te Vught.
Voor het Arnhemse B.G. werd 8 jaar
(m.a.) geëist tegen de Duitse „Haup-
sturmführer" W. W. Müller. die even
voor de bevrijding 2 gevangenen te Baarn
had laten doodschieten- Hij had uit De
venter ook 21 gevangenen geleverd voot
de represaillemoord bij de Woeste Hoeve
na de aanslag op Rauter, doch op juridi
sche gronden werd hiervoor vrijspraak
gerequireerd. Uitspraak 1 April.
Hetzelfde B.G. veroordeelde de voor
malige burgemeester van Zaltbommel en
Wisch. J. Boll, o.a. wegens medewerking
aan deportatie van Joden, tot 7,,{s jaar
R.W.I. (eis 9 jaar).
De 51-j. voorm. commandant van de
hulplandwacht op Voorne en Putten, F.
A- Spinks. viel tijdens de zitting van het
R'damse B.G. plotseling voorover en
was niet meer in staat een woord uit te
brengen. Aanvankelijk dacht men. dat hij
simuleerde, doch toen er in zijn toestand
geen verbetering kwam. werd hü naar
een ziekenhuis vervoerd en zijn zaak uit
gesteld.
Evenals vorig jaar zal Aero-Hollapd
Op 1 April Turkse en
Griekse sigaretten
in de handel
Zoals men weet zal op 1 April de toeslag
op Volksherstelsigaretten van Oosterse
tabakken, die tot nu toe f 1.be
droeg afslaan tot 10 cent per
pakje. Tegelijkertijd komen er naar de
Nieuwe Leidsche Crt. verneemt.
Turkse en Griekse sigaretten in de han
del die dus, bonloos, verkocht worden
tegen prijzen van f 1.40, f 1.60 en f 1.80
per pakje.
Zij betekenen een welkome aanvulling
op het sigaretten menu, dat de laatste
tijd, dank zij de stakingen in Amster
damse sigarèttenfabrieken, vrij beschei
den moest zijn. Bij de stakingen komt
nog het feit, dat de levering van Oriënt-
tabakken, die, met de in het Midden
Oosten gelegen landen, op z.g. compen
satietransactie geschiedt, ook grote moei
lijkheden oplevert. Dat samenvallen van
alle moeilijkheden in de sigarettensector
maakt het uiterst dubieus of begin Juni,
overeenkomstig de aanvankelijke plan
deze rookwaar bonvrij zal worden.
Acht nieuwe Fireflies op
Valkenburg
Dezer dagen zijn op het vliegveld Val
kenburg weer acht nieuwe Firefly-jagers
Mark V voor de marineluchtvaartdienst
aangekomen. Ze zijn door Nederlandse
vliegers o.l.v. kapt. ter zee vlieger L. A.
H. Rombeek van het Engelse vliegveld
White Waltham overgevlogen. Omstreeks
half April worden nog 6 Fireflies ver-
DAT het EVC-hoofdbestuurslid J. L.
Starker te IJmuiden deze organisatie ver
liet vanwege de comm. inslag.
DAT de verwoeste toren van de Ned.
Herv. kerk te Fijnaart thans zo goed als
hersteld is.
DAT, nu buitenlandse bezoekers zich
in ons land onbeperkt van benzine kun
nen voorzien, de KNAC in Frankrijk
moeite doet om voor Ned. automobilisten
aldaar het kwantum van 500 1. per 30 da
gen verhoogd te krijgen.
DAT een 14-j. jongen uit Groesbeek,
die even de weg overstak om op Duits
grondgebied een auto uit de modder te
helpen, door Duitse douanebeambten
erd gearresteerd en naar de Kleefse ge
vangenis gebracht.
DAT twee mannen en een vrouw uit
Nijmegen, die verdacht worden een eerst
dronken gevoerd man van f 700 te heb
ben beroofd en met dit geld in A'dam
de fuif te zijn gegaan, in de hoofd
stad werden aangehouden.
DAT, blijkens haar jaarverslag, de cen
trale commissie tentoonstellingswezen in
1948 147 tentoonstellingen of beurzen er
kende en 12 aanvragen afwees, terwijl
alle deelnemers ruim f 1 millioen stand
geld betaalden.
DAT 5 Canadese journalisten de
Utrechtse Jaarbeurs bezoeken en op 9
April resp. door de Canadese ambassa
deur (op Groot Haesebroek) en de
Haagse Journalistenvereniging ontvan
gen worden.
DAT gisteren de woning van de arts
Van Eldik te Noordgouwe gedeeltelijk
uitbrandde en de bewoners, die nog in
diepe rust waren, door de machinist van
het eerste ochtendtrammetje werden ge
alarmeerd.
DAT voor de aanleg van een voet- en
rijwielpad alsmede een parallelweg langs
de weg Arnhem-Dieren 125 percelen zijn
onteigend.
DAT in de St.-Crt. van gisteren zijn
opgenomen een speciaal tarief vracht-
autovervoer (geperst stro) en een derde
wijziging in de loonregeling in het kist-
makers- en kuipersbedrijf.
DAT prof. dr Arthur Schlesinger, gast-
professor te Leiden, en dr Alan Valentine,
hoofd van de ECA-missie, resp. op 23
Maart en 1 April in de „Harmonie" te
Leeuwarden een lezing zullen houden.
DAT momenteel 25 Ned. huisvrouwen
uit alle provincies voor een veertien
daags verblijf in de Franse volkshoge
school Centrum Meridon bij Chevreuse
vertoeven en in April/Mei nog twee zulke
cursussen volgen.
DAT mevr. J. A. C. v. Bilderbeek—
Lamaison van Heenvliet. wonende in het
Rijksmuseum „Cronenburch" te Dor
drecht, onder hartelijk medeleven van de
bevolking haar 100e verjaardag vierde.
DAT burgemeester Oud c.s. gisteren
een tocht door de Kopenhaagse havens
maakten en met de Ned. gezant dejeu
neerden.
DAT ook te Beverwijk bij een huis-
aan-huis „collecte" ruim vierduizend pa
tronen en ander oorlogstuig werden op
gehaald.
DAT te Heerlen de 65-j. ing. F. M. Frings
is overleden, die van 1918-1943 directeur
van de mynschool was.
DAT medio Febr. bij het gew. arb. bu
reau te Leeuwarden ruim 8000 werkloze
mannen waren ingeschreven, hetgeen 20
pet meer is dan het vooroorlogse maxi-
DAT het bezoek van mgr Duroy, aarts
bisschop van Quebec, aan de Canadese
oorlogsgraven te Putte en Bergen op
Zoom, thans is vastgesteld op 25 Maart.
DAT B. en W. van A'dam de raad uit
breiding voorstellen van het koelhuis op
de Centrale Markt, hetgeen 630 mille
moet kosten.
DAT de heer Murdoch McLennan is
benoemd tot Ned. Consul te Belize (Brits
Honduras), aan wie in het Engels moet
worden geschreven.
DAT over Hilversum I de heer R. Th.
Ie Cavelier op 22 Maart om 7.45 uur n.m.
spreekt over de A'damse haven en ir N.
Th. Koomans op 29 Maart om 7.45 uur
/er de R'damse haven.
DAT het Studentenblad „Forum Acade-
miale" gedurende April een interacade
miale expositie van beeldende kunst or
ganiseert in de Moderne Boekhandel,
Leidsestraat 70, A'dam.
DAT de bij de overval te Poerwokerto
n het leven gekomen 27-j. mr J. G.
Platteeuw in leven subst.-Off. van Justi-
DAT 73 j. oud te Goes is overleden ir
C. A. de Looze, oud-directeur der
R.H.B.S. te Brielle en Goes.
DAT de gemeente Haarlem besloot het
woonhuis van wijlen de dichter-schilder
Jac. van Looy aan te kopen voor f 22.000.
DAT te Torquay (Eng.) op 66 -j. leef
tijd is overleden H. N. C. baron van Tuyll
van Serooskerken.
DAT i.v.m. de verbetering van het
spoorwegverkeer de K.L.M.-lijn A'dam-
Enschede v.v. deze zomer niet meer wordt
geëxploiteerd en overwogen wordt op
welke andere wyze Twente in het lucht
net kan worden opgenomen.
DAT te R'dam-Heiplaat het eerste rij
dende spaarbankkantoor in Nederland in
gebruik is genomen en de wagen een
oppervlakte heeft van 5.5 m2.
DAT voor de A'damse Rechtbank 12 j.
is geëist tegen de 22 j. bakkersknecht M.
W., die het 10 j. meisje A. H. uit A'dam
na aanranding heeft vermoord.
DE ENQUETE
Negen Tweede Kamerleden hebben wij
de laatste tijd. of eigenlijk het iaa sta
jaar al. niet veel in de vergaderzaal ge
zien- Dat waren de negen leden van ds
Parlementaire Enquête-commissie Rege
ringsbeleid 19401945. Op enkele uitzon
deringen na kwamen deze enquêteurs
alleen maar binnen, wanneer het belle.je
verkondigde, dat er een stemming op
til was.
Op het ogenblik hebben wij echter het
bewijs voor ons liggen, dat deze negen
leden helaas moeten wij eigenlijk
spreken van acht leden, omdat een van
hen, oud-minister Fiévez, reeds geruime
tijd ernstig ziek is de tijd, die zij niet
in de vergaderzaal doorbrachten, alles
behalve hebben verbeuzeld. Zij hebben
nl. thans aan de Tweede Kamer het
eerste verslag van hun onderzoekingen
aangeboden, handelende over het mili
tair beleid in de tweede helft van 1939
en in de eerste maanden van het ramp
jaar 1940.
Dit verslag munt uit door degelijk
heid. Men behoeft het nog niet met
iedere conclusie van de commissie eens
te zijn, om dit te kupnen vaststellen- En
of wij het met iedebe conclusie eens
kunnen' zijn, durven wij op het ogenblik,
nu wij de samen meer dan 1000 blad
zijden tellende twee boekdelen nog maar
enige dagen in ons bezit hebben door ae
goede zorgen van de commissie, nog niet
te zeggen. Onze aanvankelijke indruk is
echter uitermate gunstig. De commissie
?er precies in haar opvattingen en
het verslag ademt een lofwaardige objec-
viteit. Het geeft ons het vertrouwen,
dat de uitspraak van de voorzitter der
nissie. mr L. A- Donker, bewaarheid
morden, dat door het werk der com
missie de politieke geschiedenis van de
jaren 19401945 allicht beter bekend zal
orden dan die van welke andere
periode dan ook-
Deze periode zouden wij willen noemen
het Kamerloos Tijdvak. In dit tijdperk
ers heeft de Regering het zonder de
beide Kamers der Staten-Generaal
moeten stellen met alle nadelen van
dien. Op een van de nadelen is ook de
nissie reeds aanstonds gestoten: het
nadeel, dat, tengevolge van het ontbre
ken van een „klankbord" in de vorm van
en volksvertegenwoordiging, de beteke-
lis van het overleg tussen het kabinet
n H.M. de Koningin in de practijk van
eel groter betekenis is geworden dan
oorheen en thans. Maar terecht heeft de
ommissie zich op het standpunt gesteld,
dat ieder „afschuiven" van verantwoor
delijkheid op de persoon van Koningin
Wilhelmina niet behoort plaats te vin
den. Volledig moet de commissie vast
houden aan de strekking van art. 55 van
de Grondwet, dat de onschendbaarheid
Konings proclameert Dat, met name
nog komende verslagen hierdoor niet
steeds een volkomen zekerheid omtrent
de gang van zaken kan worden verkre-
en, is in ons constitutioneel bestel een-
oudig te aanvaarden.
Men moet vöoral niet vergeten, dat het
lier een parlementaire enquête be
treft. En wel een zeer bijzondere, omdat
hierdoor achteraf gepoogd wordt, een
beleid te beoordelen Het gaat niet om
en feitelijke geschiedenis, maar om de
aststelling van verantwoordelijkheden
chteraf. verantwoordelijkheden, die.
/are er geen Kamerloos Tijdvak ge-
reest. telkenmale te juister tijd in de
Staten-Generaal zouden zijn vastgesteld.
Voor vervolg zie Pag. 4)
De betekenis van de verkiezingen in de West
Geen der partijen heeft volstrekte meerderheid
De verkiezingen op de Nederlandse
Antillen zijn ordelijk verlopen. Van de
zetels, die aan Curagao zijn toegewe-
n, heeft de nationale volkspartij van
dr Da Costa Gomez er 4 veroverd. De
democratische partij, bestaande uit nog
al rumoerige heren, die soms sterk anti-
Nederlandse uitingen doen horen, ver
wierf er drie. Opmerkelijk is, dat Maal
en Van der Meer, twee der meest no
toire mannen dier partij, niet gekozen
zijn.JWel gekozen werden E. Jonckheer,
Kroota en H. L. Braam. De laatste
stond ver naar onderen op de lijst
doch verwierf zich vooral stemmen van
'namers. St. Maarten koos W. R.
Plantz behorende tot de groep van Da
MILITAIR BELEID 1939:40
Op 19 Januari 1949 stelde de Parle
mentaire Enquête-commissie uit de
Tweede Kamer, die een onderzoek
instelde naar het beleid te Londen en
in de perioden, daaraan kort vooraf
gaande en daarop volgende. haar
eerste verslag vast- Dit verslag han
delt over het militair beleid 1939—
1940 en is vandaag aan de leden der
Staten-Generaal toegezonden. Iets uit
dit verslag leest U op pagina 5.
De omvangrijkheid is er uiter
aard oorzaak van, dat er geen sprake
van kan zijn, dat wy in de in dit
nummer opgenomen artikelen ook
maar enigszins kunnen bogen op
volledigheid. Het verslag behandelt
allerlei kwesties en de commissie
heeft een zeer diepgaand onderzoek
ingesteld die allemaal even belang
rijk zyn. Wy stellen ons dan ook
voor. in de komende weken op ver
schillende onderdelen nader terug te
komen. Met name geldt dit voor de
oorlogshandelingen, die op verschil
lende fronten zyn gepleegd.
Den Haag had weerbericht-
primeur
De weerbericht-telefoonservice, welkt
het district Utrecht straks krijgt, is geen
wereldprimeur. In Den Haag kon men
reeds in 1939 en 1940 door het draaien
een bepaald telefoonnummer een 2-
minuten-weerbericht horen, dat om de
drie uur „ververst" werd. In de oorlog is
deze weerberichtenservice verdwenen.
De P.T.T. is dan ook tot de ruiterlijke er
kenning gekomen, dat Den Haag deze
wereldprimeur heeft gehad.
Dr Koster volgt dr Treep op
aan Financiën
Dr A. Treep. thesaurier-generaal van
Financiën, zal binnenkort worden opge
volgd door dr W. Koster. d:e thans voor
Nederland optreedt als plv. „director"
bij het internationale monetaire fonds en
de Wereldbank te Washington. De heer
Treep wordt adj. directeur bij de Kon.
Ned. Fetroleum Mij en de B.P.M.
Costa Gomez en ook St. Eustatius en
Saba hebben personen afgevaardigd, die
tot deze groep gerekend worden, welke
dus 7 zetels bezet. Op Bonaire werd ge
kozen L. D. Gerharts. die een partij
vertegenwoordigt, welke zuiver de be
langen van het eiland voorstaat. Voorts
vaardigde het M. L. Marchena af. die
waarschijnlijk tot de democraten moet
worden gerekend. Oe Arubaanse volks
partij, de volkomen losmaking van A-
ruba onder het Oranjehuis wil. kreeg
5 van de 8 aan Aruba toegewezen zetels.
Een der vertegenwoordigers is J. H. A.
Eman, die vorig jaar de statenzittingen
onmogelijk maakte, daar hij plezier
moest maken, en een ander Yrasquin,
die van de ronde-tafelconferentie weg
liep. De drie overige zetels worden be-
zet door de Arubaanse nationale unie,
een loyale partij zonder godsdienstige
richting. Geen der partijen heeft dus een
volstrekte meerderheid en het zal du»
ven het grootste belang zijn. welke coa
lities zich zullen vormen.
Scheveningse haringvloot
vaart 17 Mei uit
Naar de Nieuwe Leidsche Crt.
verneemt is thans door belanghebben
den overeenstemming bereikt over de
datum, waarop het nieuwe h ar; ngv angst -
seizoen weer zal worden geopend. Men
heeft hiervoor Dinsdag 17 Mei vastge
steld. Of deze datum ook door Katwijk.
Maassluis, IJmuiden en Vlaardingen zal
worden aangehouden zal binnenkort in
een algemene vergadering van de reders-
vereniging voor de Nederlandse haring
visserij beslist worden.
Vlaggetjesdag. 15 Mei. zal weer fees
telijk het nieuwe vangstseizoen inluiden.
De Scheveningse haringvloot telt thans
110 schepen, tegen 106 :n het vorig sei
zoen. Wij vernemen verder nog. dat de
onverkochte haring van de oude vangst
belangrijk minder is dan verleden jaar.
Ook voor het restant hoopt men nog een
exporteur te vinden.
Gesneuveld in Indië
Volgens een familiebericht is by de
vervuiling van zijn plicht in Indonesië
gesneuveld Lieuwe v. d. Molen, oud 22
jaar, Hoornsterzwaag,
Koude nacht
Tot morgenavond verwacht De Bilt:
Overwegend droog weer met tamelijk
langdurige opklaringen. Gedurende de
nacht weinig wind met bijna overal
zware nachtvorst en hier e'n daar mist.
Morgen overdag iets minder koud en
zwakke tot matige wind uit Westelijke
richtingen.
ZON EX MAAN-
ZONDAG 20 MAART Zon op 6 44.
onder 18.52; maan op 1.59, onder 9.02.
21 MAART: Zon op 6 42 onder 18.54J
maan op 3.15, onder 9.45 L K.
