SM
ALBERT EINSTEIN - het grootste genie van
onze tijd - vandaag 70 jaar
Hij was in de twintiger jaren bijzonder
hoogleraar te Leiden
Giefde
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
2
MAANDAG 14 MAART 194
Doctor Albert Einstein, die het grootste genie van onze tyd wordt genoemd, werd
vandaag zeventig jaar. Er was een tyd, dat zijn naam op de lippen was van allen,
die ook maar Iets „aan natuurkunde deden". Dat was ook nóg zo In de jaren,
toen Einstein bijzonder hoogleraar was aan de rijksuniversiteit te Lelden. De be
noeming daartoe vond plaats ln 1920 en was de kroon op zijn band met de Neder
landse wetenschap, zjjn warme vriendschap met prof. Lorentz en later met diens
opvolger, prof. Ehrenfest. In deze Jaren werkte Einstein te Berlijn, maar op ge
zette tyden kwam hy naar de Sleutelstad, om gedurende enige tyd colleges te
geven. Over zjjn leven en theorie verstrekte Philips Persbureau ons onderstaande
gegevens.
GROOT VRIEND VAN
PROF. LORENTZ
Gevat in een stralenkrans van lang,
wit golvend haar: het gelaat van een mu
sicus. Twee grote ogen, helder als bron
water en tegelijk gloeiend van een vuur
dat titanenkracht achter het machtige
voorhoofd verraadt. Een schuwe, kleine
man, maar onbestreden het grootste
■genie, dat de wereld thans rijk is: doctor
Albert Einstein, vandaag zeventig jaar.
Na zijn studie aan de Polytechnische
Hogeschool te Zlirich was hij gedurende
twee jaren leraar; daarna kreeg hij een
betrekking aan de Octrooiraad te Bern.
In 1905 promoveerde Einstein en in dat
zelfde jaar schreef hij een verhandeling:
„Over de electrodynamica van bewegen
de lichamen". In dit artikel werd de
grondslag van de relativiteitstheorie ge
legd.
Misschien zijn er maar enkele honderd
tallen mensen in de wereld, die- de
geniale geest van Einstein tot aan de top
kurtnen volgen, maar meer dan honderd
millioen mensen kennen zijn naam en
velen spreken en denken over de diep
ingrijpende veranderingen, die de theorie
van Einstein in de voorstellingen omtrent
het wezen der materie, de energie, ruim
te, tijd en causaliteit heeft veroorzaakt.
Een Amerikaans genootschap heeft des
tijds 5000 dollar uitgeloofd voor degene,
die er het best in zou slagen om het rela-
tiviteitsbeginsel populair te beschrijven.
De prijs is uitbetaald, maar de opzet
werd niet bereikt.
Sinds lang heeft men er zich bij neer
gelegd, dat het onmogelijk is, de hogere
wiskunde in voor de leek begrijpelijke
taal om te zetten. Ook de voor de theorie
van Einstein benodigde kennis gaat ver
uit boven de middelbare-schoolkennis.
Verder dwingt de philosophische zijde
van de problemen ons om alle tot dus
verre gangbare denk- en voorstellings
wijzen te herzien en ons in de meest
tegenstrijdige begrippen in te leven.
Alle populaire omschrijving van de
theorie van Einstein moet dus slechts
een benadering blijven, een vage aandui
ding. Voor de wetenschappelijke wereld
mag Einsteins arbeid dan de grootste
triomph van het argumenterend intellect
zijn. ooit door de mens behaald, de rest
van de wereld zal hem op gezag moeten
geloven.
Lang voordat Einstein zijn theorie op
stelde, hadden de natuurkundigen zich
reeds het hoofd gebroken over de vraag:
of en hoe men het verschil in voortplan-
tingssnelheïd zou kunnen aantonen van
een lichtstraal, die de door de wereld
ruimte bewegende aarde tegemoet snelt
of inhaalt en van een lichtstraal, welke
de aardbaan kruist. Het verrassende was
dat er bij de proeven, die men daartoe
ondernam, geen verschil kon worden
aangetoond, hetgeen volkomen in strijd
was met alle natuurkundige voorstellin
gen omtrent de lichtvoortplanting.
Om de resultaten van deze proeven
toch in overeenstemming met de toen
heersende theorie te brengen, stelde de
Engelsman Fitzgerald en onze stadge
noot prof. Lorentz. de z.g.n. contractie
theorie op. Volgens deze onderstelling
zouden alle bewegende lichamen en meet
instrumenten in de bewegingsrichting
iets korter worden en ook de tijdsbepa
ling zou daarby veranderen, waardoor
men als resultaat steeds dezelfde voort-
plantingssnelheid van het licht moest
vinden.
Relativiteitstheorie
Einstein ging van de waargenomen
constantheid der lichtsnelheid uit. Hij
zag alles uit één algemeen gezichtspunt,
dat der relativiteit, welk gezichtspunt
wij aldus kunnen formuleren. Als twee
systemen t.o.v. elkaar bewegen, verlopen
alle natuurkundige eigenschappen en ver.
schijnselen in het ene systeem precies
eender als in het andere. Dit wil dus
zeggen dat als men op een varend schip
en op de stilstaande wal dezelfde proe
ven doet, men steeds dezelfde uitkomsten
krijgt. Noch mechanische, noch electro-
magnetische, noch optische proeven of
verschijnselen vertonen in beide syste
men enig verschil. Beide systemen zijn
volkomen gelijkwaardig en er is dus
geen enkele mogelijkheid om te zeggen
welk systeem in absolute rust is.
Door het aanvaarden van het relativi-
teitsprincipe is een natuurwet voortaan
slechts dan algemeen geldig, als zij on
gewijzigd zowel in het ene als in het
andere, ten opzichte van het eerste be
wegende, systeem geldt. Verschillende na
tuurwetten moesten daardoor -herzien
worden, want mechanica en nog zo veel
meer onderdelen der natuurkunde ble
ken niet meer onder alle omstandigheden
juist te zijn.
Alleen als de relatieve snelheid,
mede de lichamen bewegen, klein is ten
opzichte van de lichtsnelheid, mag de
klassieke natuurkunde en mechanica
worden toegepast. Nu valt dit ln de prac-
tijk nogal mee, want zelfs berekeningen
aan een bewegend vliegtuig kan men
zonder bezwaar nog volgens de klas
sieke mechanica blijven uitvoeren; eer
snelheid van 720 kilometer per uur i:
namelijk slechts Vz km per sec., dus heel
weinig ten opzichte van de 300.000 km.
per sec., waarmede het licht zich voort-
Volgens de relativiteitstheorie moet de
seconde op ee<n ons voorbijsnellend vlieg
tuig een iets langere tijdsduur hebben
dan voor de aardbewoners, terwijl de
lengte van de meter er korter moet zijn,
Het verschil zal echter pas merkbaar
worden als de snelheid van het voorbij
schietende vliegtuig ongeveer een tiende
deel van de lichtsnelheid bedraagt, dus
30.000 km per sec., d. i. ruim 4 millioen
km per uur. Zo is het ook met alle anaere
consequenties der relativiteitstheorie:
deze worden pas duidelijk waarneembaar,
wanneer de snelheid van het bewegende
stelsel niet al te klein is ten opzichte
van de lichtsnelheid.
Einsteim werd, na eerst aan de univer
siteiten van Bern, Zürich en Praag te
hebben gedoceerd, in 1914 tot hoog
leraar te Berlijn benoemd, waar hij ir.
1934 om zijn Joodse afkomst en mede
wegens zijn protesten tegen de vervol
ging van zijn rasgenoten uit zijn ambt
werd ofntzet. Na dien vertoeft Einstein
in Amerika, waar hij als de grootste
geniaalste onder de thans levenden
wordt geëerd en voortdurend het centrum
is van de hele wetenschappelijke wereld
In 1921 ontving Einstein de Nobelprijs.
Het is waarschijnlijk tfnnodig nog te v
melden, dat hem bovendien nog een
noemlijk groot aantal eredoctoraten
andere hoge onderscheidingen zijn a
geboden.
Studenten bespraken Duitslands problemen
Conferentie van de Ned. Studentenvereniging
voor Wereldrechtsorde
In het afgelopen weekeinde vergaderde
in onze stad een aantal studenten ter be
spreking van het probleem-Duitsland. Het
waren allen aanhangers van de idee var
het Europees federalisme en de conferen
tie was georganiseerd door de afd. Leiden
van de Ned. Studentenvereniging
Wereldrechtsorde. Er zouden ook 13
Duitse studenten komen, maar, ofschoon
zij allen een Nederlands visum hadden,
verleenden de betreffende autoriteiten
geen exit-permit, zodat er tenslotte met
veel moeite slechts twee konden worden
verwelkomd. Het waren Raimer Höffken
Werner Bockamp, beiden van de
versiteit van Keulen.
De conferentie werd geheel gehouden
binnen de onofficiële studentensfeer: een
voudig en hartelijk. Als inleiders had
uitgenodigd dr K. J. Hahn. privaat
docent in het Duits aan de Nijmeegse
universiteit en lid van de coördinatie
commissie voor culturele betrekkingen
met Duitsland, en dr W. Verkade en
Alfred Mozer, beiden overtuigd federalist.
Dr Hahn behandelde de geestelijke toe
stand van het ogenblik in Duitsland,
daarbij het probleem in zijn geheel schet
send. Dr Verkade analyseerde daarna het
politiek aspect van de zaak, terwijl Alfred
Mozer zijn inzichten gaf voor wat betreft
Duitslands plaats in de toekomstige Euro
pese samenwerking.
Hoe de Duitse studenten op het ogen
blik werken aan de grondslagen van een
Duitsland, dat zich die plaats nog moet
waardig tonen, vertelde de Keulse stu
dent Werner Bockamp. Uit zijn betoog
bleek, dat sommige Duitse studentenpro-
Ds W. Tom deed intrede te Oudshoorn
Overweldigende belangstelling
De predikants-vacature bij de Geref.
kerk van Oudshoorn werd gisteren ver
vuld door de komst van ds W. Tom, ge
komen van Sappemeer. In de morgen
dienst vond de bevestiging plaats door
ds G. Tom van Oudeschoot, broer va
kant. Deze had
als tekstwoord
Ezechiël 337,
waarin gespro
ken wordt
de plicht
de wachter.
Voor de
treedienst
de belangstel
ling zeer groot.
Aangevangen
werd met het
zingen van Ps.
75 1. het gele
zen "Schriftge-
Ds. W. TOM deelte was Eze
chiël 33 711, waarvan vers 11 gedeelte
lijk de intreetekst vormde.
Ds Tom wees op de blijde dag voor
gemeente en leraar: de dank culmineert
ln het: „Looft de Here mijn ziel en ver
geet geen van Zijn weldaden."
Na er op gewezen te hebber, dat in de
vorige gemeente hechte banden verbro
ken moesten worden, zei spr., dat zijn
■weg door God geleid werd en dat hij ook
niets anders wilde brengen dan het
Woord van God.
In het tekstwoord komt uit: „Gods op
dracht aan Zijn dienstknecht tot het
overbrengen van een Goddelijke bood
schap". Eerst werd gesproken over de
inhoud, vervolgens over de bekrachtiging
van die boodschap. In enkele woorden
werd het verband aangegeven, waaronder
Leiden wordt weer congresstad
Volkstuinders vergaderden.
De volkstuindersvereniging „Room
burg" hield een ledenvergadering, waar
in by een bestuursverkiezing werden
herkozen de heren J. J. Verstraten, voor
zitter, J. Singeling, tweede se<
J. C. Vendrig, penningmeester.
Er werd herinnerd aan het gelukkige
feit, dat de vereniging bij de „Jubel
flora" in de groep niet-vaste complexen
op de eerste prijs beslag wist te leggen
De uitslag van de onderlinge tuinkeu-
ringswedstrijd luidt als volgt: 1. Vendrig;
2. W. Th. Langerak; 3. D. M. Lanen; 4.
G. de Wolf en 5. Singeling.
Aan het slot deelde de voorzitter nog
«nede, dat op 27 en 28 Mei a.s. in de
Sleutelstad het grote congres zal worden
gehouden van de bond van volkstuin-
dereverenigingan in Nederland.
Ezechiël dit „alzo zegt de Here, Here"
deed horen.
Spr wees er op, hoe de dienaren des
Woords ambassadeurs zijn. Aan het- „zo
zegt de Here" zijn prediker en gemeente
absoluut gebonden. Gewezen werd op de
tweezijdigheid van de prediking, waarbij
het kruis in het middelpunt behoort te
-* n. De bekrachtiging van.de prediking
ligt in het: „Zo waarachtig als ik leei
spreekt de Here, Here!"
Nadat de dienst met dankzegging be
ëindigd was, werden de gebruikelijke
toespraken gehouden: eerst tot de ge
meente, vervolgens tot de vertegenwoor
digers van het gemeentebestuur, wethou
der Brouwer en secretaris Veenhuijsen,
enz. De zakelijke, korte toespraak, culmi
neerde in de opwekking samen te bou
wen aan de komst van Gods Koninkrijk.
Namens de kerkeraad sprak de heer
L. Koster, vervolgens ds W. Wijma na
mens de kerk van Alphen ds W. v. d.
M"ulen van Woubrugge als consulent en
namens de classis Woerden en de heer
J. Pilkes, namens de kerk van Sappe
meer. De dienst werd besloten met het
zingen van Gezang 29„Hallelujah,
eeuwig dank en ere".
blemen ook in Nederland vraagstukken
zijn. Daar is bijv. het gebrekkige contact
tussen hoogleraren en studenten ei
tè grote specialisatie bij de studie.
In Duitsland liggen de oorzaken echter
grotendeels op ander terrein: een door de
oorlog in de studie geremde jeugd, ouder
geworden in de cynische hardheid va
vijf jaren, thans veelal getrouwd er
vend onder de druk der harde om:
digheden. Zij willen zo gauw mogelijk
klaar zijn voor hun vak en bekommeren
zich niet om de wetenschap als algemeen
ideaal.
In de jongere lichtingen is echter al
enigszins een kentering waar te nemen.
Ook voor wat betreft het georganiseerde
studentenleven, waarvoor deze ouderen
maar weinig enthousiasme kunnen op
brengen. In het algemeen trouwens lijdt
de Duitse jeugd aan een haast pathologi
sche vrees voor organisatie, reactie op de
overlading van het derde rijk. Voor poli
tiek bestaat weinig belangstelling.
De Zaterdagmiddag was verder gewijd
aan de film. In de filmzaal van de Acade
mie werden twee Engelse producten af
gedraaid: een Paul Rotha Production uit
1947, getiteld „The world is rich" en be
doeld als een enthousiast commentaar op
het werk van de Food and Agriculture
Organisation van de UJJ O. De tweede
film „Servant of the people" beschreef
het leven en werken van een Engels par
lementslid en was een hymne aan de En
gelse democratie met haar nog steeds
grote liefde voor traditie. De besprekin
gen werden alle gehouden in het Pry-
taneum aan het Rapenburg en ingeleid
door praeses H. O. Fraser.
K. en O. zag romantisch Ziveden
bracht met het romantische Zweden
Vóór de film sprak mej. Anna-Lisa Tho-
rin, gekleed in Zweeds costuum, over
haar land en volk.
Het had dit eenvoudige meisje goed
gedaan, dat de Nederlanders belangstel
ling hebben voor de Zweedse cultuur,
tradities en literatuur. En zij verzekerde
de aanwezigen, dat Zweden belang stelt
in Nederland. Mej. Thorin heeft tijdens
haar verblijf in ons land kennis gemaakt
met onze cultuur, gewoonten en letter
kundige voortbrengselen. Zij ontdekte
merkwaardige analogieën, maar ooi
scherpe contrasten". Het Zweedse volk i;
vol van mysticiteit; geloof en aard der
bevolking hangen ten nauwste se
met de eenzame en diep-rustige omge
ving, waarin de kinderen van het bos-,
meer-, berg- en kustachtige Noorden zijn
opgegroeid.
De in alle opzichten prachtige film
toonde ons dit alles. Zij, die nog nimmei
in Zweden zijn geweest, hebben eer
verlangen meegekregen om toch eens di'
lachende, golvende land met zijn goed
aardige, vrije en gulle bevolking te mo
gen begroeten.
Drietal bij de Ned. Herv.
Gemeente
der Ned. Herv. Gemeente hebben giste
ren na afloop van de morgendienst
de Pieterskerk het volgende drietal ter
voorziening van de elfde predikants
plaats (in de vacature ds D. Kuilman)
geformeerd: ds J. J. Hietkamp van Rot-
terdam-Delfshaven; ds P. Kloek var
Windesheim (bij Zwolle) en ds J. J Ko
ning van Gouda. Over veertien dagen
zal een beroep worden uitgebracht.
De zilveren Zanger
Receptie en feestavond
De eerste Leidse vereniging van kana
rieliefhebbers en voor vogelbescherming
vierde Zaterdag haar 25-jarig bestaan,
's middags met een receptie en 's avonds
met een feestelijke bijeenkomst, beide
in „Royal".
„De Zanger", zo heet deze vereniging,
omvat slechts 35 leden. De lezer zal mis
schien denken, dat er dan allerminst
sprake kan zyn van een bloeiend be
staan. Het tegendeel is waar. „De Zan
ger" is, wat haar ledental betreft, oj
een hoogtepunt aangekomen en zij i:
maar wat trots op het cijfer 35. Voor
deze vereniging is het aantal sierlijke
en gezonde vogels 't belangrijkst. En dit
cijfer is alleszins respectabel. Heeft de
oorlog ook in het rijk der kanaries veel
verwoesting aangericht, in een paar jaar
is het „De Zanger" toch gelukt niet min
der dan 1000 vogels te verkrijgen, die
van een zodanig gehalte zijn, dat zij
zonder enig bezwaar aan wedstrijden
zoals die steeds in December worden
georganiseerd kunnen deelnemen.
Deze vereniging, die haar aandacht
ook heeft gevestigd op
verblijf van onze vogels in plantsoenen
en parken, onderscheidt twee groepen
van leden: kleurkwekers en zangkwe
kers. Vermeldenswaardig is. dat de ka
nariekwekers de beschikking hebben
over ruim 40 kleurvariaties, zodat peil
en effect van de wedstrijden de laatste
jaren aanmerkelijk zijn verhoogd.
Tijdens de receptie mocht het bestuur
veel gelukwensen, handdrukken
schenken in ontvangst nemen. Onder de
belangstellenden bevonden zich de heer
J Schouten, ere-lid, die geruime tijd
voorzitter van de vereniging is geweest,
en afgevaardigden van de Alphense ka
narievereniging.
De feestavond werd verzorgd door
Leids gezelschap onder regie van
Ileijnen. Nog even werd stilgestaan bii
het feit, dat de heer Chr. Reizevoort
geleden penningmeester werd.
Tevens herdacht de heer R. van Drumpt
zijn 20-jarig lidmaatschap.
De Marekerk bestaat in
October 300 jaar
Er komt een commissie ter voor
bereiding van een herdenking.
De Marekerk, onze schone koepelkerk,
ie zo fraai en fier oprijst in het Leidse
stadssilhouet en zo menig stadsbeeld be
heerst. bestaat in October van dit jaar
300 jaar.
Dat de Ned. Herv. Gemeente alhier,
in wie de Marekerk behoort, dit jubi
leum niet onopgemerkt wil laten voor
bijgaan, is alleszins te begrijpen. In de
eerste plaats is dit indrukwekkende
bedehuis de oudste Protestantse koepel
kerk in ons land. En vervolgens neemt
zij in het kerkelijk leven van Leiden een
plaats in, die in ere wordt gehouden.
Dit bouwwerk, dat op zeer veel aan
dacht en liefde kan bogen (wij denken
slechts aan de spontaneïteit, waarmede
de laatste restauraties werd ge
offerd"), is een herdenking waard.
Naar wij vernemen, heeft de Kerke
raad der Ned. Herv. Gemeente reeds be
langstelling voor het 300-jarig bestaan
deze kerk gekoesterd. Er zal een
missie in het leven worden geroe
pen. die tot taak heeft een herdenking
te bereiden. Deze commissie zal
onder leiding staan van ds M. Ottevan-
wiens wijk (IV) de Marekerk
staat.
Het Residentie-orkest
Zoals bekend zal het laatste abonne
mentsconcert van het Residentie-Orkest
zoen in verband met ziekte van
Frilts Schuurman onder leiding staan van
de Italiaanse gastdi-rigent Alceo Galliera.
Het programma wordt geopend met de
eerste uitvoering van de derde suite
strijkorkest van de Italiaanse componist
Resphigi: „Anfiche Arie e Danze", be
staande uit vier delen. Daarna treedt de
bekende violiste Ida Handel op met het
geliefde vioolconcert van Max Bruch
(g kl. t.). Het slot van het programma i:
uitvoering van de „Tableaux d'un<
exposition" van Moussorgsky-Ravel. Dit
indt a.s. Donderdag plaats in de
Stadsgehoorzaal.
DEKEN HOMULLE 70 JAAR.
De hoogeerwaarde heer A. H. M. J.
Homulle, pastoor der parochie van O. L.
Vr. Hemelvaart en H. Joseph en deken
Leiden, viert vandaag zijn zeventig
ste verjaardag.
OPBRENGST COLLECTE LEIDSE
BUITENSCHOOL
De Zaterdag gehouden collecte voor
de Leidse Buitenschool heeft f 1270.26
opgebracht.
Quick Boys sleepte in de laatste minuut
gelijk spel uit het vuur
Bijna was S.S.S.K. met de winst gaan strijden
Het zal Quick Boys niet lekker gezeten
hebben, dat ze tegen S.S.S.K. alsnog voor
de titel moest vechten. Wat daar de aan
leiding toe was. kan men elders lezen.
Maar het feit lag er nu eenmaal, dus
diende er tegen S.S.S.K.. dat de Boys
de eerste ontmoeting had geklopt en het
kampioenschap van de Katwijkers ge
ruime tijd had opgehouden, te worden
aangepakt. En weer had het- er alle schijn
van, dat èn de Boys opnieuw zouden
worden geklopt èn zij en wij nog even
op de verdere verrichtingen van de
Klaaswalers zouoden moeten wachten,
alvorens de kampioen bekend gemaakt
zou kunnen worden. Immers, tot 1 mi
nuut voor het einde had S.S.S.K. een
1—0 voorsprong, die ze ook verdiende
Direct na de aftrap namen de gasten het
spel in handen en de Quick Boys-ver
dediging kreeg bergen werk te verzet
ten. Het was maar goed, dat keeper Bouw
voor de selectiewedstrijd in Huizen had
moeten bedanken en het doel der Kat
wijkers op uitstekende wijze verdedigde,
anders had S.S.S.K. in het eerste half uur
zeker een voorsprong genomen. De niet
talrijke uitvallen van Quick Boys liepi
dood in de buitenspelval. Een kwartier
voor rust nam de thuisclub het initiatief
over, maar het spel werd te kort gehou
den en tot doelpunten kwam het niet
Direct na de thee zette S.S.S.K., dat de
overwinning rook, een fel offensief
Een doelpunt zat in de lucht en kwam
er na 15 min. ook prompt uit. Invaller-
miidvoor Vollard kwam vrij voor open
doel en zijn schot van korte afstand
voor Bouw onhoudbaar (01).
Quiok Boys zou echter Quick Boys niet
geweest zijn, als ze zich niet met her
nieuwde activiteit in de strijd had ge
gooid. Het tempo, dat toch al aan d«
hoge kant was geweest, werd nog meei
opgevoerd en aanval na aanval werd op
het S.S.S.K.-doel ondernomen. „Behoud
wat je hebt", dachten de gasten e
verdedigden hun heiligdom zó goed, dat
alle activiteit van de blauw-witten tever
geefs was.--Wel scoorde Verdoes na eer
half uur, maar hij had hierbij zijn han
den gebruikt. Tot 1 minuut voor het einde
bleef het 01. Toen forceerde Quick Boys
opnieuw een oorner. En heel Quick Boys
Quick Boys raakte haar
titel kwijt
Maar veroverde hem Zaterdag
opnieuw
Het kampioensfeest van Quick Boys
behoorde büna een week tot het verleden,
toen er bij de secretaris der vereniging
een telegram van de KNVB binnenkw
waarin vermeld stond, dat de club 2
liespunten in mindering kreeg, wegens
het ontijdig beëindigen van de wedstrijd
Zwaluwen VQuick Boys op 14 Febr. j.l.
Dat was een zuur geval. Want niet alleen
hadden de Katwijkers deze wedstrijd met
3-0 verloren, maar nu kostte het hun ook
nog twee verliespuntcn extra. En dat met
nog een wedstrijd tegen SSSK voor de
boeg! Enfin, hoe Quick Boys haar titel
heroverde, vindt de lezer in het wed
strijdverslag. 't Was in elk geval op het
nippertje.
Vissertje
Vooral met dit recept van de
Voedingsraad!
U hebt nodig: 1 kilo schar (voor
4 pers.), zout, bloem, (melk),
olie, vet, boter of margarine.
Was de vis (vooral de buikholte)
goed en wrijf ze met zout in-
Laat haar dan uitlekken en haal
haar door bloem of melk (of
een dun papje van beide). Laat
in een koekenpan olie (vet) dam-
pend-heet worden (boter of
margarine lichtbruin). Bak de
schar op een heet vuur snel
bruin. Eerst de lichte kant, dan
de donkere! De vis opdienen
met de lichte zijde naar boven.
Bij gebruik van vet: de schar
liefst warm eten. Gebakken
schar smaakt héérlijk met zure
saus, gekookte aardappelen,
sla, tomaten, komkommer. Bij
brood is gebakken schar een
verrükkelijke tractatie
HOUDT STAND
Door H. Hollander
Klaas lacht smakelijk. „Je kunt aar
jou toch niet zeggen, dat je een boeren
dochter bent. Je bent een echte zaken-
„Heb jij dan toch van me gemaakt,
Klaas. Ik had er geen flauw begrip van".
„Maar wel de aanleg, Sjaantje".
„Je moogt het winnen", geeft Sjaan toe.
„Kom ik moet zusje gaan verzorgen. Die
twee hebben ons lelijk opgehouden."
„Daar heb je het nu al", meent Klaas-
„Er is nog niets en nu heb je er al las".
„Als de last niet groter
Ze vermeien zich in de aanblik vai
rose popje, dat Sjaan de borst geeft. Het
is een door en door gezond kindje, dat
sprekend op Sjaan gelijkt. Tenminste, dat
zegt Klaas. Terwijl Sjaan beweert, dat
het sprekend Klaas is. Wordt er i
eens wijs uit!
„Jongen, ga nu naar bed, het is half
elf", zegt Sjaan. „Morgen is het weer
vroeg dag voor je".
En voor jou dan niet, soms? Je bent
notabene eerder uit dan ik, om zusje
te helpen".
„Ja maar, dan ga ik nog een uurtje
slapen".
Zo kibbelen ze wat. Met het gevolg, dat
Klaas blijft zitten, om te zien, hoe Dirkje
verzorgd wordt. Sjaan heeft er nu
aardig handigheid in. In 't begin
het niet mee.
Twee dagen later gaat Klaas, „de boer
op". Piet heeft vreemd opgezien, dat de
baas zelf zou gaan, maar tenslotte vindt
hij het best. Dat trekken van de
boerderij naar de andere bevalt hem niet
bepaald. Thuis blijven zint hem n
Met een bezwaard hart gaat Klaas. Hij
weet, hoe druk het soms kan zijn. En
Sjaan heeft geen hulp. Alleen in de win
kel Piet.
Intussen wordt hij al spoedig gewaar,
dat hun vermoeden juist is. Hij wordt
overal hartelijk begroet. Ja, die lui, ji
snapt ze niet. Waarom kunnen ze nie
even goed van de bediende kopen? „We
willen de baas zien", zegt ergens eer
boerin openhartig. „We hebben al bood
schappen in Nedervoort laten halen Heb
je ons soms niet meer nodig, Bakker?
Zeg het dan gerust."
Och, ze moeten het niet verkeerd be
grijpen. Zijn vrouw moest eerst ingewijd
worden in de gang van zaken. Een enkele
maal komt de bediende nog wel i
Maar overigens, neen, neen, hij komt
zelf wel. De baas willen ze zien.
Dat besluit heeft Klaas onderweg al
genomen: hij moet zelf weer op stap. Als
het voor Sjaan te druk wordt, zal er niets
anders op zitten, dan een winkeljuffrouw
Als hij enkele weken drie dagen op
stap is geweest hij was het verleerd en
kwam aanvankelijk moe terug wijst de
uitkomst aan, dat het vroegere debiet
vrijwel is teruggekeerd. Hij wordt het
weer gewaar: de klant is koning; die kun
je niet straffeloos verwaarlozen.
De knecht blijft twee dagen houden,
twee kleine routes. Die nemen weinig af.
Het resultaat wordt er niet door gewij
zigd Al zegt zij het niet. Klaas heeft toch
wel bespeurd, dat Sjaan zeer vermoeid
was Geleidelijk komt dat wel in orde.
Maar hij begrijpt toch: op de duur gaat
het zo niet
Gertjan heeft vernomen, natuurlijk, dat
Klaas zelf weer op stap is, want hij komt
elke dag eens aanlopen, met zijn lege
tijd geen raad wetende. Het doet hem
deugd, dat Klaas de kogel door de kerk
heeft gejaagd en zelf weer de boer op
gaat. Te zwaar voor Sjaan? Och kom,
moeder deed het toch vroeger ook? Die
jeugd van tegenwoordig
„Had u vroeger zo'n zaak, als ik nu?"
vraagt Klaas. „De omzet in huis is twee
maal zoveel. En dan Sjaan met zusje
Hoewel Sjaan tegenstribbelt, zij het
dat het verzet steeds zwakker wordt,
vooral als Klaas haar voorrekent, dat het
kan, en zeker kan, als het debiet nog toe
neemt, besluit Klaas: er komt een win
keljuffrouw, die op de hoogte van zaken
is. Nu gaat Klaas met een geruster hart
van huis. Sjaan hoeft nu alleen toezicht
te houden.
Het is een goed besluit geweest. Boven
dien, ruim een jaar nadat Klaas besloot,
weer zelf de boer op te gaan, verschijnt
de wereldburger, die Gertjan wordt ge-
loopt. Neen maar, de oude Gertjan Bak
ker heeft een kleinzoon, naar hém ge
noemd. Natuurlijk is het een wonderkind.
Zulke gaan er geen dertien in een jtozyn.
„U verwent de jongen schromelijk'
klaagt Sjaan. „Wat moet er toch var
terecht komen?"
„Stil meisje. Ik kan het niet lang meer
doen. De levenslamp gaat langzaam uit'"
zegt Gertjan. „Ik ben dankbaar, dat i
nog een kleinzoon zien mag. En ook, dat
jullie het goed maken in de zaak. Ik had
er een zwaar hoofd in, maar het gaat
best. Klaas heeft het goed ingezien. En ik
ben blij, dat hij niet te groots is, om
de boer weer op te gaan."
De levenslamp gaat langzaam uit. Hij
zegt niet te veel. De lui van Westvoort,
tenminste de oorspronkelijke bewoners,
want er zijn er nu al zoveel nieuwe bij
gekomen, dat je de vroegere nauwelijks
meer kent, zien het. Ze zeggen het tegen
elkaar: Gertjan Bakker heeft zijn langste
tijd gehad.
Er komt een moment de kleine
Gertjan is dan zowat een jaar en Dirkji
loopt al als een haas door het huis ei
de winkel dat Klaas 's nachts wakker
wordt, omdat er hevig gebeld wordt. Op
informatie uit, verneemt hij van een be
woner in de buurt van vader en moeder,
dat hij direct naar zijn vader komen
moet, want er is iets niet in de haak.
De boodschapper verdwijnt, iets later
gevolgd door Klaas, die zich haastig in de
kleren heeft geworpen. Ook Sjaan is op
gestaan. Neen, ze zal nog niet meegaan;
zij zal wachten op nader bericht.
Klaas vindt zijn moeder rustig zitten
bij het bed. Zij is nauwelijks gekleed. Het
is ook zo schielijk gegaan. Gertjan is
wakker geworden en hij heeft gezegd, ge
hijgd: „Zo benauwd, zo benauwd."
(Wordt vervolgd).
op Bouiw en Piet Barnhoorn na, toog met
het idee „nu of nooit" naar voren. Aan
vankelijk werd de voor het doel geplaat
ste bal weggewerkt, maar het was links
half A. de Lanige, die hem in de touwen
joeg (11) en daarmede zijn olub het
kampioenschap bezorgde.
Hoe de voetbal Zaterdag
rolde
ï—i.
4e kl. A.: Beslissingswedstrijd: 's-Gra-
ven-z. S.V.Lisser Boys 01 (Lisser B.
promoveert naar de 3e klasse).
Ie kl. (A.) L.V.B.: G W.S. 1—V.W.S. 1,
01; Wou brugge 1-Valken Boys 31.
Ie kl. B.: ARC. 3—-Katwijk 2, 4—3;
Noord wijk 3—R.C.L. 2, 2—3.
2A.: N.S.A. 1—P3.0.V. 1, 3—2.
2B.: Koudekerk 2Lisser B. 2, uitgest.;
A-R.C. 4—Leiden 3, 0—1.
3A.: Quick Boys 5—S.V.O.W. 2, 4—0.
3B.: Katwijk 4A.R.C. 5, 01; Quick
Boys 6—S.V.O.W. 3, 4—1.
4A.: Vallken Boys 3-Lisser B 4, 53;
Noordwijk 6—Woubrugge 3, 3—3.
4B.: V.W.S. 4—Quick B. 7, 2—1; M.S.V.
2-Leiden 4, 18; Sleutels 2S.C.H.L. 2,
6—1.
Jun. A.: Quick Boys (b)G.W.S. 01;
Katwijk (a)Noordwijk (a) 1—1; B.:
Koudekerk—V.W.S. 8—2; S.V.O.W.—A.R.
C. 2—4; C.: Noordwijk (b)-A..S.C. 2—1.
Adsp. A.: Katwijk (a)Noordwijk (a)
11; Roodenb. (a)Lugdunum (a) 00;
B.: S.V.O.W.—A.R.C. 1—2; Alph en-
Koudekerk 5—1; C.: Quack Boys (b)
Roodenb. tb) 51; L.F.C. (a)Lugd. (b)
10; D.: Lisser B. (a)U.V.S. (c) 61;
Lugd. (c)Roodenburg (c) 21; E.: Kat
wijk (b)L.F.C. Ob) 2—0; U.V.S. (d)—
A.S.C. (b) 50; Lugd. (d)Quiok B. (c)
16; F.: Valken BoysKatwijk (c) 90;
Quick B. (d)Lugd (e) 30; R.C.L. (b)
L.F.C. (c) 60; Roodenb. (e)Quick
B. (e) 4—1; U.V.S. (f)—R.C.L. (c) 3—1.
Lisser Boys promoveert
naar de derde klasse
Daar Quick Boys van de K.N.V.B.
2 winstpunten in mindering kreeg, we
gens het ontijdig beëindigen van de wed
strijd Zwaluwen V.Quick Boys op
14 Febr. j.l, hadden de Katwijkers tegen
SSSK nog één punt nodig, om dan ein
delijk officieel kampioen te zijn. In de
laatste minuut scoorden zij de gelijkma
ker en was het zover. Lisser Boys won
de beslissingswedstrijd tegen de 's Gra-
venz. S.V. met 01 en promoveert daar
door naar de derde klasse van de
KNVB. Onze gelukwensen en voor de
S.V.: Volgend seizoen meer succes!
Portsmouth leidt met 5 punten
voorsprong
New Castle leed een zware nederlaag.
Portsmouth heeft na de Zaterdag voor
de league gespeelde wedstrijden een
voorsprong van 5 punten. Zelf won ze
met 14 van Sunderland, terwijl de run-
ner-up, Newcastle tegen de Wolves een
3—0 nederlaag leed. De uitslagen zijn:
Eerste divisie ArsenalPreston North
End 00; Aaston VillaManchester
City 1—0; Blackpool—Chelsea .2—1; Bol
ton WanderersMiddlesborough 41;
Derby CountyEverton 32; Hudders-
field TownBurnley 10; Liverpool-
Birmingham City 10; Manchester
UnitedStoke City 30; Sheffield United
Charlton Athletic 20; Sunderland-
Portsmouth 14; Wolverhampton Wan
derersNewcastle United 30.
Tweede divisie BernsleyCoventry
City 11; Blackburn RoversBury 18;
BradfordLeicester City 33; Cardiff
West Ham 40; FilhamChesterfield
21; Grimsby TownSheffield Wed
nesday 20; Luton TownBrentford
21; Nottingham ForestLincoln City
1—1; Plymouth Argyle—West Brom-
wich Albion 12; Queens Park Rangers
Tottenham Hotspur 00; Southamptor
—Leeds United 2—1.
Sportef allerlei
Zaterdag werd er een drietal voetba
wedstrijden tussen vertegenwoordigen!
elftallen uit België en Nederland g
speeld. Een soepel en zelfbewust speler
Antwerps elftal, behaalde op Spangf
een volkomen verdiende 13 zege
het Rotterdams elftal, waarin alleen i
achterhoede een eenheid vormde i
Landman niet fortuinlijk was. Maar h
Amsterdams elftal deed het in het Aja
stadion tegen Brussel beter. Na een aa
trekkelijke wedstrijd, waarin vooral vo
de rust de Nederlanders zeer goed spee
den, wonnen de Amsterdammers ni
3—0. Michels. Fisdher en Van der Ri
maakten de doelpunten. Een provincia
voetbalelftal van Utrecht verloor in h
D.O.S.-stadion in een wel zeer teleursl<
lende wedstrijd met 12 van Brugg
Te Nijmegen werd de eerste officii
universitaire voetbalontmoeting Nedf
land—België gespeeld. De Belgen war
over alle linies sterker dan de Nede
landers, die in techniek'en tactiek te k(
schoten om de gasten, die veel vurig
speelden, zuiverder combineerden
vaiker schorten, de voet dwars te kunn
zetten. Het werd dan ook 05 voor B
gië. De Zweedse club Kamraterna w
eindelijk eens en wel Zaterdag te Hei
len met 50 van een Heerlense com!
natie. In het kader van de West-Euro
cup werd te Tilburg de ijshockey-we
sbrjjd tussen Tilburg en Amsterdam
speeld, welke de gasten met 5—9 wonni
De tussenstanden waren: 33, 12, 5-
In Luik won Den Haag met 2—8 v
Luik, waardoor de H.H.Y.C.-ers het ka
pioenschap practisch niet meer kan o
gaan. De tussenstanden waren hier: 0-
0—3, 21. Het Ned. dames hockey e
tal, dat Zaterdag a.s. om 3 uur in 1
Wagener stadion te Amstelveen de str
zal aanbinden met de Franse dames,
als volgt samengesteld: doel: J. Juriss
(Pinoke); achter: E. Loeb van Zuyl<
burg (R. en W.) en E. Piel (H.H.Y.C
midden: N. Buissant (H'sum), H. Srr
huysen (A'dam) en M. Wijnstroom (B
H.C.); voor: E. Blekemolen (Be Fair),
Vreede (R. en W.), F. Brouwer (H
Y.C.), M. Francken (B.D.H.C.) en
Nijpels (A'dam). Reserves: L. Roem
(Hilversum), G. de Jong (H.D.M.) en
Nagel (Leiden. Er is alweer een bó
wedstrijd met dodelijke afloop te v
melden. Kort nadat de scheidsrechter
gevecht tussen de Britse amateur ved
gewicht kampioen Peter Brander en
Fransman André le Floche te Londen
de derde ronde staakte en Brander
winnaar verklaarde, zakte de 19-jar
Fransman in ellkaar. Na 24 uur overl*
hij in het ziekenhuis, zonder weer
kennis te zijn geweest. De te Scarl
rough gespeelde intern, hockeywedsti
tussen Engeland en Schotland, eindt;
in een 0—0 gelijkspel. De uitslagen
de Zaterdag in Den Haag gespeelde p
tijen voor de kampioenschappen v
tennisleraren luiden: demi-finale enk
spel: J. de Mos sl. Mulder (61, 6-
61); Waasdorp sl. Heihmes (16, 6-
6—3. 64; finale enkelspel: J. de Mos
Waasdorp (79, 62, 60, 61); fin
dubbelspel: Gebr. de Mos sl. Waasd<
en Hemmes (75, 63, 63). De
Llanetly gespeelde internationale vc
bahvedstrijd tussen Wales en Engel;
(amateurs), werd met 13 door En
land gewonnen. Het Nederlands Poli1
elftal speelde te Tilburg tegen het Noo
Brabants elftal gelijk (00).
Engeland, Noord-Ierland, Schotla
België, Frankrijk, Oostenrijk en Nedi
land zullen deelnemen aan het door
KNVB georganiseerde internation
jeugdtournooi, dat op Tweede Paasdag
volgende dagen in óns land wordt f
houden.
Schoolreisjes
Hoofden van Scholen pleegt tijd
overleg met ons ve.or het huren vj
touringcars voor het a.s. seizoen.
Stationsweg 45 Tel. 22444 (2 ijintj
Achttien hoogovenarbeiders 1
IJmuiden. leden van de afd. „Metaal" i
E.V.C., zijn uit deze organisatie getredj
Goal van Bouman hielp Lisser B. in 3e klass
Overwinning op 's-Gravenz. S.V. was wel verdiend
Het zag er lange tijd naar uit, dat de
beslissingswedstrijd tussen de '-Gravenz.
en Lisser Boys met dubbelblanke
stand zou eindigen. De tweede helft was
reeds een half uur oud en nog had geen
der beide clubs weten te scoren. Het
safety first-systeem had de overhand ge
had. wat niet zeggen wil, dat er geen
doelrijpe kansen waren geweest. Maar
hoe gaat het in dergelijke wedstrijden,
•in zo veel op het spel staat. Dan
hebben de zenuwen de overhand en speelt
de geluksfactor een nog grotere rol dan
normale omstandigheden. Maar een kwar-
voor tijd gebeurde het. F. v. d. Bos
de S.V. drong tot vlak voor keeper
Vermeer door en had de bal maar voor
het inschieten. Hij miste echter. En toen
ging Lisser Boys er vandoor. Ze forceerde
:orner. Rechtbinnen Bouman belastte
ermee en deed het zó goed, dat de
bal ineens in het doel verdween. Het
doelpunt werd echter afgekeurd, daar
scheidsrechter Swanenburg een overtre
ding op de doellijn had geconstateerd.
Niet ontmoedigd ondernam L.B. direct
daarop weer een aanval en toen was het
raak ook. Uit een voorzet van links nam
Bouman de bal op zijn slof en keeper
Vermeer werd kansloos geslagen (01).
was een te zware klap voor de West
landers. Lisser Boys kreeg nog een aan-
ïinuten volop de gelegenheid om vocjr
Vermeer te komen en had deze toen niet
getoond, dat hij beter kon, dan wat hij
vooraf had laten zien, de nederlaag zou
nog groter geworden zijn. Maar toen het
goed afliep ging de S.V. het ook nog even
proberen. Tevergeefs echter, want het
Boys-doel werd op solide wijze vooi
doorboring gevrijwaard.
Gezien het vertoonde spel in deze wed
strijd kunnen we de overwinning en d«
daarmede gepaard gaande promotie naai
klasse van de Boys, verdiend noe-
De heer P. Schaft geniet al
25 jaar pensioen
Was veertig jaar straatmaker by
gemeente Leiden
Donderdag a.s. herdenkt de heer P.
Schaft, Parkstraat 27 alhier, dat hy 25
jaar geleden als straatmaker bij de ge
meente Leiden werd gepensionneerd, na
40 jaar zjjn werk te hebben gedaan. De
heer Schaft is nu 85 jaar en kan zien
nog steeds verheugen in een goede ge
zondheid. Hij leeft met alle zaken mee
en geniet bij zyn dochter sinds 12 Jaar
een verzorging, die zijn oude dag tot een
voortdurende vreugde maakt. Wij feli
citeren de heer Schaft met zijn zilveren
pensioen-jubileum een zeldzaam iets!
en hopen, dat hij op de feestdag veel
belangstelling krijgt. Dat kan hy nog
best hebben.
Reeds in de eerste helft hadden i
jongens uit Lisse een meerderheid in 1)
veld gehad en franker en vryer voorl
overwinning gespeeld dan de Westli
■ders, wie de verantwoordeiykheid in|
schoenen gezakt scheen te zijn. Dat ze j
ter kunnen, hebben we in voorgaan
wedstrijden gezien. Gedurende de twe<
speelhelft ging het spel meer gelijk opi
hoe de overwinning van de Boys tot sta
kwam, schreven we reeds. Er werd oJ
de uitstekend leidende scheidsrecW
Swanenburg zeer sportief gespeeld,
wat dat betekent, ach, daarover behoev
we toch niet uit te weiden?
Dat bleek ook na afloop, toen de vl
liezers de winnaars hartelijk de ha
schudden. Het was de aanvoerder van
S.V., de veteraan Prins, die Lisser Bi
bloemen aanbood. „Wij nu, volgend j
hopelyk jullie", zei aanvoerder Va|
veld als dankwoord op de aangeboq
felicitatie.
Amateur-toneel vraagt lagere
vermakelijkheidsbelasting
De afdeling Leiden van de Ned. Aij
teur Toneel Unie (N.A.T.U.) heeft I
schyven tot de gemeenteraad 'geriq
waarin wordt uitgesproken, dat n
buitengewone belangstelling kennis:
genomen van de door de wethouder t
financiën by de begroting 1949 gedj
toezegging, dat binnenkort zal worj
aangeboden een geheel niéuw ontw
van de verordening inzake de verma)
ïykheidsbelasting.
Uit een dezer dagen onder de a)
gesloten verenigingen gehouden enqq
ls komen vast te staan, dat verrei»
het grootste gedeelte in meerdere
mindere mate noodiydend is. Daarl
is de zeer zwaar drukkende vermakel
heidsbelasting een der oorzaken.
Hier en daar wordt opheffing ri
overwogen.
Een milder belastingtarief voor
amateur-toneelverenigingen wordt dl
om gevraagd.
BURG. STAND VAN LEIDEN.
GEBOREN: Jan A., z. v. A. Ouwerk)
en J. Vredenburg; Ronald C. J., z. vl
J. Muijzert en S. J. Schouten; Marii
P., d. v. H. Stikvoort en G. J. vanl
Krogt; Petrus J.. z. v. Jhr G. W. Eek«
en J. H. Diedcman; Ineke, d. v. H. J. ij
sing en A. van Duyl.
Naar Reuter uit Australische bron
neemt, zullen de besprekingen tussen
gezanten van de Britse regering e
Dominions in de komende weken
voornaamste doel hebben de instel
van verdedigingszones van het
