rz
25 Jaar aan de Leidse ambachtsschool
DICHTERES EN STRIJDSTER
BlOIIOONABMINEm
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
2
WOENSDAG 2 MAART 194^
De heer G. N. Meurs ondervond grootse hulde
De heer G. N. Meurs, leraar in het
algemeen vormend onderwijs aan de
Leidsp ambachtsschool', herdacht giste
ren. dat hij zich-25 jaar geleden aan deze
onderwijsinstelling verbond. De zilveren
jubilaris, die bij
het nijverheids
onderwijs
enkele belang
rijke functies
bekleedt, heeft
zich in zeer veel
belangstelling
mogen verheu-
gen.
Tal
onder wijs-
autoriteiten,
collega's, vrien
den en kennis
sen woonden de t
huldigings
bijeenkomst bij-
De familie I
Meurs werd in
de „feestzaal" in
de school, waa. -
bloemstukken stonden opgesteld, begroet
door de voorzitter van de vereniging „De
Ambachtsschool", ir J. J. G- van Hoek,
die hierna als eerste spreker het woord
voerde. Spr. herinnerde er aan, dat de
heer Meurs reeds op 18-jarige leeftijd
voor de k-las stond. Hij heeft zijn sporen
op paedagogiseh, technisch en weten
schappelijk gebied verdiend. Een van de
talrijke verdiensten van de jubilaris is
wel. dat hy onder zyo leerlingen een
goede, gezonde geest heeft gevestigd.
Voor de karaktervorming van de jongens
was dit van essentieel belang.
Ir A. G. van der Hoek vertegenwoor
digde de inspectie bij het nijverheids
onderwijs- De inspectie heeft geconsta
teerd. aldus spr., dat de heer Meurs een
vriend is zowel van de leerkrachten als
van de leerlingen. Zij heeft bewondering
voor al het werk, dat hij heeft gedaan-
De heer J. J. N- de Waal. voorzitter
van de Bond van besturen der ambachts
scholen, had altijd grote belangstelling
voor de toewijding en de plichtsbetrach
ting van de jubilaris. Spr. overhandigde
de penning van verdienste van de bond,
welke in de meeste gevallen wordt uit
gereikt aan hen, die meer dan 25 jaren
dit onderwijs hebben gediend.
„Ik hoop, dat U met al uw ambitie en
voortvarendheid' het werk zult voort
zetten." zo besloot de directeur der
ambachtsschool, de heer G. E. E.
Kuijntjes, zijn hartelijke toespraak. Spr-
had gecomplimenteerd ook in zijn kwali-
an lid van de bond van directeuren
der ambachtsscholen.
De heer C. Brilman sprak namens het
personeel en merkte op, dat èn jongens
èn leerkrachten de arbeid en de persoon
de heer Meurs zeer waarderen, ter-
de heer M- C- Lelie, even
ens een organisatie in het nijver
heidsonderwijs, de nadruk legde op de
aangename sfeer, die de heer Meurs,
aar hij komt, weet te scheppen.
Van de sprekers, die hierna nog het
woord kregen, noemen wij: de heer B.
W. J. Filippa, voorzitter van het R.K.
verbond van directies en leerkrachten bij
het nijverheidsonderwijs, en vertegen
woordiger van de R.K. bond van leraren
leraressen bij dit onderwijs, en
heer J P J. v. d Bergh, die namer
Ohr- bond van directies en leerkrachten
sprak. Een keur van geschenken
voor en op de „jubileum-tafel" gedepo
neerd. Mevr, Meurs en de kinderen
deelden rijkelijk in alle hulde.
Vergeet gedurende de boeken-
iveek de militairen over zee niet!
Ook onder onze militairen bevinden
zich boekenliefhebbers. Ongetwijfeld zul
len juist nu. in de boekenweek, hun ge
dachten uitgaan naar het culturele leven
in Nederland. Laten wij hen dan ook niet
vergeten! Wanneer a s. Zaterdagavond
in de foyer van de Stadsgehoorzaal op
initiatief van de Leidse boekverkopers
de „Imktvis"-avond wordt gehouden
vindt u by de ingang iemand van de
NIWIN, die gaarne een of meer boeken
van u in ontvangst zal nemen als uw
bijdrage in het NIWIN-werk op het ge
bied van lectuur.
„PERNIX" HIELD LEDEN
VERGADERING.
De L.C.K.C. „Pernix" kwam in leden
vergadering bijeen. De gewone punten
passeerden vlot de hamer. Bij de behan
deling van de begroting 1949 kwam de
training ter sprake. Men hoopt nu serieus
aan te vatten. De bestuursverkiezing nam
veel tijd in beslag. Niet minder dan vijf
nieuwe bestuursleden moesten worden
gekozen, daar de vorige zich door drukke
werkzaamheden of militaire dienst niet
meer herkiesbaar konden stellen. Het
bestuur is nu als volgt samengesteld: J.
Vreeken, voonz.; J. Beekman, alg. adj.:
mej. A Veerman, secr.; W. van Zwieten.
wedstr.secr.; mej. I. v. d. Meij, le penn.:
mej. R. van Cittert. 2e penn.; mej. M.
Mulder, 3e penn.; P. Masurel, comm. van
materiaal; A. van Zoest, lid. Nu de be
slissing inzake de verplichte medische
sportkeuring bij het bondsbestuur
C.K.B. nog steeds hangende is, zal Pernix
niet langer meer wachten en haar door
voeren. Met betrekking tot de bondsdag,
die op 2e Paasdag te Amersfoort zal wor
den gehouden, werd medegedeeld, dat
met minstens 6 twaalftallen zal worden
deelgenomen. Men hoopt tot 7 te komen!
De opkomst voor dezè vergadering kon,
gezien het feit dat de vereniging meer
dan 100 leden telt, wel wat groter zyn
Amerikaans „Youth for Christ
team. morgen in Leiden
Kleine rally in de zaal aan de
Hooglandse Kerkgracht
„Youth for Christ" te Lelden hoopt
zeer bijzondere avond te
de zaal
de be
kende Amerikaanse teams zal medewer
ken aan een kleine rally. Aan deze bij
eenkomst geven hun krachten: mr Don
Devos, uit Seattle (V.S.). als spreker
zanger, en mr Gene Jordan uit Chicago.
Gespeeld zal worden op de marimba,
een origineel muziekinstrument. Tolk
voor deze avond is de heer H. Mojet
uit Den Haag.
(Van. onze Katwijkse correspondent)
Wie in de zomer in Katwijk wandelt,
_.et vanzelfsprekend veel vreemdelin
gen. Ini de winter is dat wel enigszins
anders. Dan behoort Katwijk aan de Kat-
ijkers en ligt de boulevard stil en
laten.
Maair wie gisteren op de boulevard is
geweest, zal zich in het badseizoen ge
dacht hebben. De trams uit Leiden brach-
veel stedelingen naar de zeekant
auto's stonden geparkeerd, kortom: er
een gezellige drukte waar te ne
men. Het was echter geen zomer....
Gierende stormvlagen deden slierten
zand omhoog waaien, geweldige massa's
schuimvlokken warrelden over de bou
levard en in de zijstraten. Een stroom
ongekende kracht beukte op strand
duinen. Zeer velen tuutden over de
schuimende, kolkende zee naar even
tuele zeilen en stomers. Ze hebben te
vergeefs gezocht; geen schip waagde
zich op gezichtsafstand van de kust en
geen vissersscheepje heeft het aangedurfd
zich op dat woedende water te begeven.
Tegen de avond was de zee op haar
mooist. De vloed en dan nog wel
springvloed kwam opzetten. De gol
ven spoelden tot tegen de duinen en ge
stadig brokkelden grote stukken duin af.
De zo keurig neergezette palen voor af
rastering waren spoedig verdwenen en
het water golfde onophoudelijk over de
voormuur van het terras bij de Voor
straat. Honderden kinderen vermaakten
zich hier bij de toornende zee.
In de Watering stond de zee hoog
tegen de sluisdeuren op en telkens
weer sloegen de golven er overheen.
Het bestuur van de Katwijkse Red
dingsbrigade heeft zich in de han-
morgen
hebben,
Hoogl. Kerkgracht 40. Eén
Kunst en Letteren
Liederenavond door
Laurens Bogtman
Zelden hebben wij een liederenavond ge
hoord, waarvan het programma met eer
zo diep artistiek inzicht was samenge
steld. Laurens Bogtman zong liederen
van Schubert. Moussorgsky. Wolf
Duparc, vier componisten, die tot de
allergrootste meesters op het gebied
het lied behoren. Van de zes liederen
van Schubert, die hij zong, zijn er vijf
zeer weinig bekend. Ook de Goethe-lie-
deren van Wolf hoort men zelden en
het was daarom een gelukkige gedachte
om voor een aantal van deze liederen
de aandacht te vragen.
Laurens Bogtman is ee<n voortreffelijk
zanger, maar hij is gelukkig nog m-
kunstenaar dan vocalist. Hij boeit
door de wijze waarop hij de liederen
uitbeeldt, dat men zich van de kwali
teiten van zijn stem nauwelijks reken
schap geeft. Aan een intelligent inzicht
in het wezen der teksten paart hij het
vermogen om alle emoties, die tekst
muziek in hem oproepen, in klank w
te geven. Het is daarom moeilijk om
zeggen in welke liederen hij het meest
geboeid heeft. De aangrijpende realis
tische liederen van Moussorgsky werden
prachtig gezongen, maar ook de vertol
king van Wolf was subliem en van
pare werd bijv. „La vie antérieure".
waarvan zowel de tekst als de muziek
geniaal is, grandioos uitgebeeld.
Hans Schouwman heeft zeer muzikaal
en intelligent gesecondeerd. Behalve de
liederen der reeds genoemde componis
ten werden nog enkele liederen
Strauss en Voormolen gezongen.
Bennie Schouten.
Provinciale Landdag V.P.R.O.
De V-P-R.O., afdeling Zuid-Holland,
hield gisteren in de Dierentuin een pro
vinciale landdag, die na het gemeen
schappelijk zingen van „Lof zij den Heer"
geopend werd door de voorzitster van de
V.P.R.O., mej- dr N. A. Bruining. Ds W.
H. Meihuizen sprak over „Weerbaar
Christendom" en ds J. Zuurdeeg, predi
kant bij de Protestantenbond te Parijs,
had als onderwerp: „De kracht van ons
geloof". Na de pauze werden door mej
dr Bruining de consuls voor de provincie
Zuid-Holland geïnstalleerd, waarna de
film over de Landdag 1948, gehouden in
Amsterdam, werd vertoond- Uit de vier
..drie-minuten-toespraken" van de heer
J. Kistemaker uit Woerden, mevr. A. van
Drimmelen-Berkhout uit Leidschendam,
de heer R. Boonstra uit Den Haag e
J- P. A. Eerensman, rector van
Huygenslyceum te Voorburg, bleek tel
kens een diepe geloofsovertuiging. Een
zeer gewaardeerde medewerking
leende het Nederlands Kamerkoor
Felix de Nobel, ook by de vlag-apotheose
aan het slot, samen met de leden va
V C.J-C. o.l.v. de heer A. v. d- Gies. Be
sloten werd met het gezamenlijk zingen
van „God roept ons, broeders, tot de
daad".
DE BRANDWEER HEEFT HET DRUK
De Leidse brandweer rukte gisteren
10 maal uit op stormalarm, terwijl
maal voor brand werd gealarmeerd.
Machtig natuurspel aan de zeekant
Honderden „winterbadgasten" trokken
gisteren naar Katwijk
den staan wryven van plezier. Reeds
drie jaren lang Is het een zorg ge
weest, dat de Noorderpost langzaam,
maar zeker onder het zand bedolven
dreigde te raken. Elke poging om
het verraderlijke loopzand te keren,
faalde. En ziedaar, één stevige Noord
wester is voldoende geweest om de
post vrij te maken. Fier staat weer
het gebouw, vrij van zand. op de
stenen zuilen. De trap is onder het
zand vandaan gekomen en dreef vei
lig bij de sluizen in de Watering.
DE NIEUWE KLEEDKAMERS VAN
Zaterdag om 4 uur zullen de nieuw
gebouwde kleedkamers e.d. op de ter-
n van U.V.S. aan de Wassenaarse-
weg worden geopend en in -gebruik ge-
Verkoopdag Evang Luth. Gem.
De Evang. Luth. Gemeente zal op 6
April in de consistorie- en catechisatie
kamer een grote verkoop organiseren,
de kosten van de nieuwe centrale
verwarming te dekken.
AMATEUR-FOTOGRAFEN VER
GADERDEN.
In „De Doelen" vergaderde de Leidse
amateur-fotograf en-vereniging. Mr F. E.
de Wilde hield een causerie met lan
taarnplaatje® over z'n verblijf in Zwit
serland. Prachtige opnamen kreeg
te zien. Na de pauze besprak de
zitter een aan de wanden aangebrachte
bondscollectle uit Amerika. In deze bij
zondere verzameling kwamen een schit
terende techniek en treffende vondsten
zeer sterk naar voren.
ONWEL GEWORDEN EN TEGEN
BETONPAAL GEREDEN
De 52-j. J. B. te Rotterdam is gister
middag met zijn personenauto tegen
betonnen, paal van de N.Z.H. op de Rijns-
burgerweg aangereden. De auto
ernstig beschadigd, terwijl B. die
moedelljk de macht over zijn stuur
kwijt raakte, omdat hij onwel werd, met
hoofdwonden en een gebroken rechter
knie naar het Acad. ziekenhuis overge
bracht moest worden.
BURGERLIJKE STAND VAN LEIDEN.
GEBOREN: Willem L H, z v D v d
Luit en H Rietkerk; Martinus L J, z v
J J Kroon en M v Tol; Martha M, d v
J Suvaal en M Spatschenko; Theodora
H. d v H L Voorn en C M v Rijn; Jo
hanna M, d v J Barendse en J M
Logt; Dick C, z v J Hoogendoorn e
Vermeij; Maria J P. d v F J van Schie
J H KLngma; Wilhelmina M, d v J
v Kordelaar en J D v d Peet.
OVERLEDEN: R Ladan, zn, 3 m.; E
Giesen, m, 74 jr; W P Hanselaar, m, 66
jr; J Mieremet, huisvr v H Blansjaar.
74 jaar.
(Van onze kunstredacteur)
Maakt de muzikale wereld zich dit
jaar op om de 100ste sterfdag van de
componist Frédéric Chopin op waardige
wijze te herdenken, in literaire kringen
speciaal in Nederland is men reeds
begonnen met de viering van de
80ste verjaardag van de dichteres en
strijdster voor de sociale rechten der
arbeiders dr Henriëtte Roland Holst-
v. d. Schalk, die op 24 Dec. 1869 te
Noordwijk-Binnen geboren werd als
dochter van notaris mr Th. W. v. d.
Schalk. In de grote steden brengt men
in het kader van die viering deze week
(morgenavond in de Kon. Schouwburg
te 's-Gravenhage) het treurspel-in-ve
„Thomas More", dat de dichteres in ,1912
schreef.
Een wens, die in kunstenaarskringen
reeds in 1939 bij de 70ste verjaardag
van Henriëtte Roland Holst werd ge
uit, wordt eerst thans verwezenlijkt.
Tien jaar geleden had de dichteres nl.
bezwaren tegen een opvoering, gezien
de toenmalige omstandigheden.
We noemden Henr. Roland Holst eer
dichteres en een strijdster voor de so
ciale rechten der arbeiders, doch teke
nen hierbij aan. dat dit slechts twee fa
cetten zijn van dit veelzijdige leven.
Twee facetten echter, die niet geschei
den kunnen worden, evenmin als de
latere poëzie van Herman Gorter los te
zien van zijn maatschappelijke strijd.
Vol vurig idealisme heelt Henr. Ro
land Holst gestreden voor het proleta
riaat en haar beginsel droeg zij uit
haar kunst, die niet altijd door de
schoonheid van de vorm, maar wel door
de krachtige en eerlijke overtuiging
weet te ontroeren.
„In de hutten en sloppen der stegen
lagen wij_neer en zwegen
en wachtten niets meer op aard.
Wij hadden verleerd te hopen;
want eeuwen waren verlopen
sedert wij vreugde hadden ontwaard.
Met dit 1 Mei-gedicht deed zijn in 1897
haar intrede in de socialistische pers,
haar idealisme zou- ook wel tot
twijfel en vertwijfeling komen, gevoed
door een verlangen naar de oude aris
tocratische wereld, waaruit zij kwam,
enerzijds:
„Maar somtijds hoor ik weer die kreet
dalend uit heem'len die 'k verloor,
dan is het of ik toch daar hoor
en ik verga van drang en leed."
door desillusie in het socialistische
kamp anderzijds
„Ik die had kameraadschap uitgegeven
tot levenswachtwoord in mijn jong getij,
ik word nu door de makkers uitgedreven
en kan geen schred meer houden met
[hun rij."
Er werd te veel aan het stoffelijke ge
dacht en1 de strijders toonden zich in hun
middelen niet altijd als mensen met een
liefdevol hart. Er komen strijd en wor
stelingen in het leven en denken van
Henr. Roland Holst; er ontstaat twijfel
de waarde der SOAP, die zij dan
ook verlaat en in deze Overgangsperiode
enige jaren blijft ze politiek dakloos
ontstaat „Thomas More", geïnspireerd
door het boek van K. Kautsky „Thomas
More en zijn Utopie". Het treurspel
draagt zij ook op aan Kautsky, die haar
..de eerste communist leerde begrijpen en
liefhebben". In zekere zin heeft
H. Roland Holst zich sterk door
Kautsky, die in More alleen maar
communist zag en niet de
Rooms Katholiek, laten beïnvloeden.
Tenslotte zijn er bij Plato in zijn „Staat"
reeds de uiterste vormen van het com-
isme te vinden en de „Utopia" van
More was niet meer dan een scherpe ge
meenschapsreactie op het individualisme.
Met deze utopist voelt zij zich verbonden
"i haar stuk geeft ze niet de histori
sche More, maar de communistische pro
feet, zoals Kautsky hem ook ziet.
De overgang naar het Communisme
wordt een feit en de Russische revolutie
1917 geeft haar de oproep tot de sol
daten in de mond „tot strijd tegen het on
menselijk imperialisme" en voor het „al
leen-bevrijdende communisme". Zij ziet
de wereldrevolutie naderen en alles wat
deze revolutie in de weg staat, zoals bv. de
moord in Jan. 1919 op Rosa Luxemburg
Karl Liebknecht in Duitsland, wordt
door haar veroordeeld, tot zij in 1921
door eigen aanschouwing Sowjet Rusland
leert kennen en op haar terugreis uit
Moskou schrijft „Het communisme, dat
vlak bij scheen, wijkt weer naar
verdere verschietenWederom een
desillusie en zij onttrekt zich aan elke
partijpolitiek. Het was 1927. De uittre
ding uit de Comm. Partij is een ware be
vrijding voor haar. Het religieuze element
tot 1938 is zij nog steeds lid van de
Remonstrantse Gemeente wordt
„De Hoop" gaat Tsjechische lichters houwen
Bestemd voor vaart op de Donau
Dit jaar zullen in ons land tien lich
ters worden geconstrueerd voor de
staa-tsrederij van Tsjechoslowakije. On
der de werven, die deze opdracht zullen
uitvoeren, behoort de NV., scheepsbouw-
reparatiewerf „De Hoop" v.h. gebr.
Boot te Leiden. Hier zal spoedig worden
begonnen met de bouw van twee lich-
rs, die 1 December a.s. gereed moeten
jn.
Bij informatie werd ons meegedeeld,
dat Tsjechoslowakije zelf voor materia-
t.w. ijzer en hout, zal zorgen. Het
aantal werven aldaar is echter te klein
de wederopbouw van de vloot, die
de oorlog zo goed als geheel werd
vernietigd, met kracht ter hand te ne-
België en Nederland zijn nu in
geschakeld voor de bouw van enige
schepen, die in hoofdzaak de Donau zul
len bevaren.
in ons land te bouwen schepen
zullen 725 ton meten. Het ligt wel in
de bedoeling, dit werk op tijd klaar te
hebben, maar men kan nog niet begin-
omdat niet alle materialen aanwe
zig zijn. De twee lichters, die „De Hoop"
bouwen, zullen het bouwnummer
ROUWKOOP I KAMPIOEN 2e KL. A
VAN DE L.V.B.
Rouwkoop I uit Voorschoten doet va
zich spreken! Werd zij vorig seizoen kam
pioen van de 3e klasse, thans droeg
de 2e klasse A van de L.V.B. de e
palm weg. Doordat Sleutels I tegen
Hazersw. B. I gelijkspeelde, werd dit
su.cces Zaterdag bereikt. Tot dusver heeft
Rouwkoop 13 wedstrijden gespeeld, v
van ze er 12 won (11 in successie)
(tegen Sleutels) gelijkspeelde Een fraai
resultaat dus. We zijn zeer benieuwd,
deze kranige ploeg volgend seizoen in de
le klasse zal bereiken.
VERPLEEGSTER VRIJGESPROKEN.
De 23-j. verpleegster C. M- H„ beschul
digd verleden jaar November een croupe-
ketel te vol gevuld te hebben, dat het
uitstromende kokende water
patiëntje van 9 maanden doodde,
gisteren door de R'damse Rechtbank
vrijgesproken.
en 1422 dragen (deze scheepswerf
bestaaj sinds 1877). De mogelijkheid, dat
binnenkort nieuwe buitenlandse op
drachten volgen, ós niet uitgesloten.
V oorschoten
Oude toren wordt gerestaureerd
Totale kosten geraamd op 117.508
De gemeente-toren bij de Ned. Herv.
kerk wil men gaan restaureren. B. en W.
hebben een desbetreffend voorstel inge
diend. In het jaar 1575 kwam de kerk in
het bezit van de Ned. Hervorn\den. Toen
in 1674 een hevig Onweer boVëri Voor
schoten woedde, liep de toren een zware
beschadiging op. Voor algehele restau
ratie waren geen gelden aanwezig. Pas
omstreeks 1690 kon met het herstel
aanvang worden gemaakt. Tien jaa:
het herrijzen van de toren deed zich
zelfde ramp voor, waarbij ook de klok
ken verloren gingen. Na enige j.
vond wederom restauratie plaats Thans
is herstel ook dringend noodzakelijk.
Geen onweer heeft de oude toren getrof
fen, maar wel heeft de tand der eei
danig aan dit monumentale bouwwerk
geknaagd. B. en W. staan op het stand
punt, dat tegen verder verval moet
den ingegrepen. De kosten voor restau-
zijn geraamd op 117.508. Men
hoopt, dat het rijk voor 55 en de pro
vincie voor 10 zal bijdragen.
In „De Grote Vink" gaf de Oranje
ver. „Rijndij'k-Mors" een feestavond, Na
opening door de Iheer A. C. van der Poel,
wnd voorz., voerde de Arbeiderstoneel-
ver. uit Voorschoten onder regie
F. van Meurs de klucht „Wie kust de
mummie" met succes op.
De storm veroorzaakte nogal wat
ongelukken. De grootste schade werd wel
aangericht door het inwaaien van
groot warenhuis van de tuinder Segaar
aan de Krimkade. De schade wordt op
ƒ40.000 geschat.
Door de geweldige trek in
schoorsteen van de keuken ontstond
schoorsteenbrand bij de fam. H. aa
Eislaan. De brandweer werd gewaar
schuwd, maar haar diensten waren
VOOR DE LEIDSE KANTONRECHTER
Sterke drank, maar geen vergunning
Hoewel hij daarvoor geen vergunning
had, verkocht Z. te Noordwijk sterke
drank in zijn verlofzaak. Voor twee jaar
had hij dit ook al eens gedaan. Het O.M.
vond het een ernstige overtreding en
eiste 100 boete of 30 d. h. Mr de Clercq
op de moeilijke omstandigheden,
in zijn cliënt verkeerde en verzocht
clementie. De uitspraak was 40
boete of 10 dagen hechtenis.
„Waar moet dat heen?"
„Waar moet dat heen?" verzuchtte de
kantonrechter, toen de 23-jarige v. d. Z.
Katwijk in het zondaarsbankje had
plaats genomen. „Dit is nu al de derde
maal in één jaar tijds, dat je wegens
openbare dronkenschap wordt veroor
deeld". Het O. M. wilde het nog eenmaal
zonder hechtenis proberen en de uit
spraak van de kantonrechter was: 15
boete of 5 d. h.
Crème de cacao
te Leiden heeft slechts verlof A,
verkocht toch crème de cacao. Het
O. M. wilde niet aannemen, dat deze
drank slechts voor eigen gebruik was
geweest, omdat V. zicih reeds eerder aan
overtreding van de drankwet schuldig
maakte. De uitspraak was 50 boete of
20 d. h. met verbeurdverklaring van de
i 'beslag genomen sterke drank.
Hond niet vastgehouden
De hond van N. te Voorsohoten had in
het weiland van R. aan de Papelaan aoh-
.- schapen aangezeten. Het O. M. vond
t zeer gevaarlijk, daar er in November
December van het vorig jaar niet
inder dan 90 schapen door herdershon-
n waren doodgebeten. „Mijn hond
goedaardig, niet bloeddorstig en goed
kinderen", verklaarde N. Hij kreeg
echter toch ƒ7.50 boete of 3 d. h., met de
vermaning, dat hij verplicht is, zijn hond
goed op te sluiten.
Overtreding arbeidswet voor kinderen
A. P. G. T. alhier had twee jongens
'an 14 resp. 15 jaar na 8 uur 's avonds,
nog arbeid in de bakkerij laten verrich
ten, zodat ze meer dan 11 uur per dag
hadden gewerkt. T. gaf dit toe, maar de
knapen hadden dit vrijwillig gedaan. Eis:
2 maal 15 boete of 2 maal 10 dagen
hechtenis. Uitspraak: 2 maal 10 boete
of 2 maal 4 dagen hechtenis.
sterker en gaat het dialectisch-materialis-
tische overheersen.
„Nu niet meer zwak, maar gesteund
door oneindige kracht,
gesteund door Haar, die werelden
beweegt,
die harten vernieuwt: Gods eeuwige
Liefde"
schrijft zij in „Kinderen van dezen tijd"
een lekespel voor de Bijz. Chr. Studen-
tenbond en In haar bundel „Tusschen
Tijd en Eeuwigheid" eindigt zij
„Ik voel dat sterven nader komt,
en voel mij nog zo ver van U, God,
zo verstrikt in de dingen der wereld,
spreek tot mij, opdat haar geruis
verstomt.
Leid mijne voeten, die nog aarz'len, tot
de beemden, van Uw dauw bepaereld".
Haar droom van de wereldvrede e
levensmogelijk van het proletariaat
wilde Henr. Roland Holst, die in 1947 te
A'dam het ere-doctoraat kreeg in de Let
teren en Wijsbegeerte, haar leven lang ir
een daad omzetten, maar niet door ge
weld, doch door reiniging der ziel in de
versterving van het begerende Ik. Zo
hebben we ook haar „Thomas More" te
zien en niet als een verheerlijking van c
„communist" More. T.z.t. hopen we c
kunst van deze vrouw nader te bezien.
Ze zijn terug.
Nadat reeds Zaterdag een tweetal
reigers op hun oude „zomerverblijf"
was teruggekeerd, is Maandagmiddag
ondanks de Maartse buien de gehele
reiger-familie (40 tot 50 stuks) op het
landgoed „Duivenvoorde" te Voor
schoten neergestreken. Dat is onge
veer drie weken vroeger dan het
vorige jaar.
Ciefde
HOUDT STAND
Deer H. Hollander
21
„We zijn er al druk over bezig, moe
der", lacht Adriana. „Ik zou er best wil-
wonen. Groot genoeg voor ons
drietjes. Dan weet Klaas ten minste ook
wat. Het is zo vervelend voor hem".
Tja, de kogel is nog niet geheel door
de kerk. Gertjan, die ouwe conservatief,
heeft later weer bezwaren gemaakt. Hij
kan zich er nog maar niet mee ver
enigen, dat zijn huisje met winkel tegen
de grond gaat, om als verjongd te her-
n. Er is een heel kapitaal mee ge
moeid. Klaas haalt het er niet uit, meent
Gertjan. Die jongen kan er wel om
lachen, maar wie even doordenkt, moet
dat verkeerd vinden.
En toch het komt er van. Klaas
houdt er rekening mee. Een half jaar is
hij nu zowat verloofd. Ze willen over
een maand of zes trouwen. Inwonen
kunnen ze niet. Dus óf ze moeten apart
gaan huizen, óf vader en moeder moe
ten er uit. Het eerste, neen. dat niet.
Wel, dan moeten zij weg, dat is logisch.
Ja, het is nu al een half jaar geleden,
zowat, dat Klaas weer op „Zandhoeve"
verscheen, na de kentering, die zich bij
Tuininga voltrokken heeft. Hij is er kind
in huis geworden, die Klaas. De mensen
hebben heel wat pratensstof gehad: wie
heeft er ooit zoiets gehoord; daar gaat
Sjaan van de „Zandhoeve" vrijen
met Klaas Bakker! Dat wordt natuurlijk
nooit wat. Let maar eens op: binnen een
paar maanden is het afgelopen. Die twee
passen immers niet bij elkaar! Een boe
rendochter achter de toonbank, wie
heeft het ooit zo zout gegeten! Of zou
ze niet achter de toonbank komen? Je
hoort wel eens iets mompelen. Wordt er
niet beweerd, dat Gertjan er uit gaat en
dat de zaak verbouwd zal worden?
Lavooy moet zich eens in die geest heb
ben uitgelaten. Dat gebeurt natuurlijk
met centen van Tuininga. Die Klaas is
nog niet zo dom. Geef hem de ruimte.
Die weet wel. wat-ie doet. Dat hebben
dezelfde mensen gezegd, die eerst be
weerden, dat deze verloving in twee
maanden „uit" zou zijn. Ja, ja, als men
sen aan het kletsen raken
Wanneer je je er nu niets van aan
trekt, omdat je weet, een zuiver ge
weten te hebben, och, dan sterven de
praatjes vanzelf uit. En Klaas en Sjaan,
die ze wel hebben vernomen, hebben er
zich geen zier van aangetrokken. En
toen zijn de twee fatale maanden ver
lopen en nog is de verloving niet uit
geraakt. Is het niet casuwepl? Die meid
van de „Zandhoeve" méént het dan toch
echt. Je zou zeggen: van zo'n mooie
boerderij naar zo'n krot van een woning.
Want het moet toch een' praatje zijn, dat
het huis verbouwd wordt. Gertjan moet
gezegd hebben, dat verbouwen een
klein kunstje is, maar dat geld er voor
niet zo eenvoudig te krijgen is. Gelijk
heeft-ie. Klaas doet veel beter, eerst de
loop van zaken eens af te wachten,
Kalm-an, dan breekt het lijntje niet.
Als-ie getrouwd is, moeten er twee ge
zinnen uit leven, ho even. Als alles nor
maal is, blijven die twee niet met z'n
beiden. Lavooy praat er wel van, maar
je moet hem snappen, die wil natuurlijk
een centje verdienen aan de bouwerij.
Gertjan loopt er niet zo gauw in. Die
heeft meer van de wereld gezien
Tja, die Westvoorters doen in niets
onder voor andere plaatsen. Ze kunnen
zo heerlijk kletsen. Ze maken zo eens
even uit, wat Gertjan moet doen en
Klaas zijn zoon. En ze geven Tuininga
gioot gelijk, dat die zijn centen niet
steekt in een zaakje, dat goed is, zeker,
maarblijft het goed?
Och, wat weten de mensen weer veel.
Veel en veel meer dan de betrokkenen
zelf. Klaas b.v. heeft met Tuininga met
nog geen enkel woord gerept over de
financiële zijde van de eventuele ver
bouwing. Om de eenvoudige reden, dat
het feitelijke besluit nog niet is geval
len, en hij dus ook niet weet, hoe met
vader en moeder de kwestie wordt ge
regeld. Hij heeft op „Zandhoeve" alleen
gezegd, dat er plannen zijn, die hij hoopt
te kunnen volbrengen. Het liefst zou hij
Sjaan in de nieuwe woning brengen.
Maar de kans daarop wordt geringer, nu
ze trouwplannen in het nabije verschiet
hebben.
Als Klaas terugkeert van de „Zand
hoeve", waarheen hij Sjaan aan de avond
van de annexatie-feestdag gebracht
heeft, deelt Adriana hem mede, dat va
der sterk er over denkt om het huisji
van Scherpenhuize te kopen. Dus dan
zal, oordeelt Klaas, de beslissing moeten
gaan vallen.
„Als Sjaan weer eens hier is, moeten
we eens praten", zegt Gertjan de vol
gende morgen tot Klaas. „Jullie willen
toch niet anders, dan moeten jullie de
gevolgen ook maar dragen. Ik blijf het
je afraden, om te verbouwen. Ik zoi
nog eens een paar jaartjes aanzien
„Dan kan het net te laat zijn, vader",
meent Klaas. „Als er een concurrent
komt opzetten, die een flink pand bouwt,
dan kan ik mijn biezen wel pakken. U
vergeet, dat de mensen een flinke zaak
willen zien. De tijd is voorbij, dat z<
noegen nemen met een eenvoudig
keltje. Bovendien, ik wil uitbreiden. Er
is nog veel meer te doen. Maar de ruimte
ontbreekt. En Sjaan, die zo gewend is
aan een gerieflijk huis, als de „Zand
hoeve", die kan ik toch niet
„Hoor eens, dèt heeft zy van tevoren
geweten, zou ik zeggen. Dan had zt
niet moeten nemen. Ze is nou eenmaal
een boerendochter en dan een dochter
van Tuininga, die het royaal heeft".
(Wordt vervolgd).
Twentsche Bank niet opti
mistisch over Nederland
Tevredenheid, maar minder winst.
Het jaarverslag der Twentsche Bank i»
over bedrijf en resultaten tevreden- De
credietvraag ontwikkelde zich in stijgen
de lijn- Bij een teruglopen van Üe prijzen
zullen de aan de credieten verbonden
risico's toenemen. Toevertrouwde gelden
liepen in gelijk mate als de geblokkeerd*
saldi met ƒ79 millioen terug. Het effec
tenbedrijf gaf gunstige resultaten, doch
de directie is niet optimistisch voor de
toekomst. De winsten zijn voor een groot
deel gemaakt op zaken van aflopend
karakter, wegens de afnemende beteke
nis der beurs en de verschrompeling van
de particuliere vermogens moet men
met een achteruitgang rekenen, De baten
uit deelnemingen liepen achteruit, door
dat in vorige jaren geaccumuleerde win
sten van B W. Blijdenstein en Co. te
Londen daarin tot uitdrukking kwamen.
De Londense zaken zijn thans van be
scheiden omvang en de winstmogelijk
heden klein. Onkosten en salarissen zijn
niet onbelangrijk gestegen. Het saldo
winst is ƒ4.4 millioen (v.j. ƒ5 5 millioen)
na reservering van 3 millioen voor be
lastingen (vj. ƒ4.5 millioen) en extra
dotatie van 2 millioen (nihil) aan het
pensioenfonds. Het voorgestelde dividend
is 1V2% (onveranderd), waarvan 5 in
aandelen en contanten naar keuze en Vh
in 'contanten.
Balans op 31 Dec: '48 (in millioenen
guldens): activa: 17 (20.6), schatkist
papier 556.7 (648.1), wissels 5.4 (1.7),
bankiers 12 6 (15 1), effecten 0.5 (0.7),
syndicaten 1 (0.4), prolongatiën 9.1 (10),
debiteuren 111.5 (99.1), deelnemingen 9.7
(9.3), gebouwen 3.5 (onv.). Passiva: kapi
taal 42.6 (40), reserve 14 (12), bouw-
resrve 3 (3), deposito's op termijn 78.9
(71.8), crediteuren 574 4 (663-1), idem in
vreemde valuta 10.9 (14.4), winst 4.6
(5.6). Verlies- en winstrekening: debet:
onkosten 4.2 (36), afschrijving gebouwen
0.7 (0.7), salarissen en tantièmes 9.3 (8.5),
pensioenfonds ed- 1 (1), extra dotatie
pensioenfonds 2 reserve belastingen
3 (4.5), saldo kinst 4.4 (5.5). Credit: pro
visie 7 (5-9), effectenbedrijf 4.2 (4.4),
rente en wissels 13.2 (12.6), deelnemin
gen 0.3 (0.8).
Kravchenko controleerde de vertaling van
zijn boek nauwkeurig
„Ik zeg dit niet uit verwaandheid, maar om deze
dierentuin beschaamd te zetten"
Victor Kravchenko heeft gisteren ln zyn proces tegen „Les Lettres francaise»"
'erklaard, dat hy het originele manuscript van „Ik verkoos de vrUheid" in het
Russisch heeft geschreven en dat Amerikaanse vertalers en journalisten de Engel
se versie hebben verzorgd. „In het uiteindelijk manuscript staat echter niets, dat
niet mjjn goedkeuring draagt", zei de auteur. Onmiddellijk na deze verklaring
interrumpeerde de verdediging van het Franse blad met een: „zie je wel, hjj
heeft het boek niet ^elf geschreven en dat hebben wjj nu steeds beweerd".
Kravchenko legde twee stapels be
schreven vellen over en verklaarde, dat
het originele manuscript van zijn boek
uit 700 beschreven vellen papier bestond.
Sommige gedeelten ontbraken echter,
want hij was niet in staat geweest het
volledige manuscript in handen te krij
gen, nadat het vertaald was. Oorspron
kelijk had hij 1500 vellen beschreven.
Deze waren niet alle in het boek ver
werkt. Toen Kravchenko te Detroit bezig
was met het schrijven van „Ik verkoos
de vrijheid" waren Sowjet-agenten hem
op het spoor gekomen en had hij zijn
werk in een andere plaats moeten voort
zetten.
Verder verklaarde de Rus nog, dat hy
bij de Engelse uitgave van een vertaler-
tekstredacteur had gebruik gemaakt, met
wie hij iedere bijzonderheid van elk
hoofdstuk had nagegaan. De vertaler had
rekening gehouden met de „Amerikaanse1
smaak" en met hetgeen reeds eerder in
Amerika over Rusland was gepubliceerd,
doch hij had geen wijzigingen in de tekst
aangebracht, zonder dat Kravchenko zijn
goedkeuring daaraan hechtte. Later had
Kravchenko een andere vertaler de En
gelse tekst laten terugvertalen in het
Russisch, opdat hij kon controleren, dat
zijn tekst nauwkeurig was weergegeven.
Deze dubbele controle was een „reusach
tig werk" geweest. „Ik zeg dit niet uit
verwaandheid, doch (op de verdediger
wijzend) om deze dierentuin met be
schaamde kaken te laten staan". André
Wurmser, één der gedaagden, antwoord
de: „Wij zullen de aap aan de andere
zijde laten".
Enkele schriftelijke beëdigde getuigen
verklaringen werden voorgelegd,
één van een typist te New York, een
die in 1945 bladen van het manuscript
had overgelegd.
Mr Nordmann zei voor het Franse blad,
dat hij zou aantonen, dat er tegenstel
lingen bestaan tussen manuscript en
boek. Wladimir Pozner, een vertaler,
kwam daarna verklaren, dat er „ver
scheidene tegenstrijdigheden" bestonden.
Izard (voor Kravchenko) bestreed
daarna het recht van de verdediger,
verder over het manuscript te beschik-
JVeer geheime zenders in Twente
Maandagavond waren er in Twente
weer twee, waarschijnlijk zelfs drie, ge
heime zenders in de aether- Een er
werd aangekondigd met de naam
Nachtegaal. Men vermoedt, dat deze
der, welke op de 200 meter golf wordt
uitgezonden, ergens in Almelo of naaste
omgeving moet zijn. De vrij zw- -? straf
fen. die de Almelose pc ?chter
onlangs aan enige clandestien nders
oplegde, hebben dus blijkbaar ..;ig ge
holpen.
DISTRICTSCOMMANDANTEN
NATIONALE RESERVE.
Tot districtscommandanten voor de
Nationale reserve zijn benoemd: voor Den
Haag: de gepens- kolonel der infanterie
J. C. A- Meijer; Brabant-West (stand
plaats Breda): gep. lt.-kolonel A. V. M.
J. M. Goul-my; Betuwe (Nijmegen): gep.
It.-kol. C- A v. Beek; Veluwe-Achterhoek
(Ede): gep. kol. G. A. Geel: Brabant-Oost
(Den Bosch): gep. kol. H A. M Latour;
Drente (Assen): gep. lt—kol P. H. Oudt;
N.-Holland (A'dam): gep. It.-kol. J H.
Koole; Friesland (Leeuwarden): gep.
maj. A. K. Langenhagen; Dordrecht: res,-
maj- L H. Mulder; commandant Korps
Motordienst: res.-maj. S. Bestebreurtje.
ken. Hij greep de stapel papier van de
tafel van de griffier en legde deze met
een slag op zijn eigen tafel. Hierover
maakte rechter Durkheim zich kwaad
en verliet de zaal, zodoende een eind aan
de zitting makend. Izard ging weg met
het manuscript.
Twee oorlogsmisdadigers
krijgen levenslang
Het B.G. te Arnhem heeft te Almelo
de 50-j. H. Bulten, alsmede de Duitser F-
M. L. Kratzel wegens tal V-an misdrijven
de oorlogsdagen tot levenslang ver
oordeeld.
Voor hetzelfde Hof werd tegen de 39-j.
W. H. Tasseron, voorm. officier bij da
Staatspolitie te Amsterdam. 10 jaar (m.a.)
geëist wegens medeplichtigheid aan het
wegvoeren van 50 Amsterdamse agenten,
wie er 29 niet terugkwamen. Uit
spraak 10 Maart.
Wegens het terroriseren van de Friese
bevolking werd voor het B-G. te
Leeuwarden 10 jaar geëist tegen de 35-j.
Duitser G. Erstling en 8 jaar tegen zijn
35-j. landgenoot R. Pöschl, beiden met
aftrek.
Atlantisch Pact zal comm. „infil
tratie" tegengaan
Volgens een Reuter-bericht, verwacht
men te Washington, dat het Noord-Atlan
tisch Pace eveneens zal voorzien in hulp
de West-Europese landen, om „ag-
gressie van binnen uit" te weerstaan.
Functionarissen, die het wetsontwerp op
stellen voor het militaire hulpprogram,
op het standpunt, dat de Ver. Sta
ten niet alleen voorraden moeten ver
strekken, nodig om aan een directe aan
val weerstand te bieden, doch ook moe
ten helpen bij de bestrijding van commu
nistische infiltratie (zulks stemt overeen
met hetgeen Zaterdag j.l. de corr. van da
..Daily Telegraph" heeds had gemeld).
CENTRALE PERS- EN PROPAGANDA-
COMM. DER CHR. HIST. UNIE.
Op de in Utrecht gehouden vergade
ring van de Centrale Pers- en Propggan-
dacommissie der C.H.U. werden in het
uitvoerend comité benoemd tot voorz. P.
Brijnen van Houten, red. van het week
blad De Chr. Hist. Nederlander; tot vice-
voorz A. Hadderingh, lid van de Prov
Staten van Drente; tot le secr.rpenn. K.
Jonker, lid van de Prov. Staten van Gel
derland; tot 2e secr.-penn. J. W Pier,
secr. Kamerkring Groningen; tot redac
teur-archivaris F. Goudzwaard te Rot
terdam; tot leden mevr. J. Koster-v. Roon,
bestuurslid van de Centr. van C H. Vrou
wengroepen en A. C Bensen, penn. van
de Statenkring Eindhoven.
BEZWAREN DER EERSTE KAMER
TEGEN RESERVE-RIJKSPOLITIE
In het V.V. der Eerste Kamer van- d®
Justitie-begroting verklèar-den verschei
dene leden zeer sceptisch te staan tegen
over het instituut der reserve-rijkspoli-
tie, daar zij zich afvragen of zo'n insti
tuut inderdaad nut zal kunnen opleve
ren in tijden van spanning. Voorts vroe
gen zij of zich reeds 10.000 vrijwilliger»
hebben aangemeld. Sommige leden had
den in 't algemeen bezwaar tegen de
vorming van weerkorpsen buiten de ge
wone politie, daar zij hiervan formatie»
tot behartiging van bepaalde politieke
belangen vreesden.
