Het Nazisme leeft nog
Planten in de geneeskunde
en volksgeloof
DE LUCHT die wij inademen
NIEUWE LEDDSCHE COURANT
3
VRIJDAG 4 FEBRUARI 1949
Uit het geteisterde Griekenland
Een burgemeester wordt gefusilleerd,
want.„Truman" is verboden...
COMMUNISTEN SLOTEN MET DE DUITSERS
VERRADERLIJKE OVEREENKOMSTEN
(Van een onzer verslaggevers)
In Europa woedt nog de oorlog. Er worden steden en dorpen verwoest, gevan
genen weggevoerd, er vallen doden en gewonden. En toch schynt het, dat Europa
er nauwelijks door beroerd wordt. Ieder land heeft zijn eigen moeilijkheden, leder
volk zijn politieke verwikkelingen, ieder mens zijn zorgen om de dagelijkse din
gen die onze levens biy of droef kunnen maken. Vergeten ligt, afgesloten door
vijandige staten, voortdurend bedreigd, het koninkrijk Griekenland en strijdt tegen
de vijand van Europa, het communisme.
Na de bittere maanden van 1940, toen
de geallieerden nauwelijks ontkwamen
aan een vernietigende nederlaag, kwam
op 28 October 1940 de eerste goede tijding
van het front: „de invasie van Italië
Griekenland was afgeslagen"- Italië werd
verslagen vijf maanden lang. Er was
woedende teleurstelling bij Mussolini
Hitler, en een oplevende moed bij de ge
allieerden.
Toch zou Griekenland ook de bittere
jaren der bezetting leren kennen, want
de overweldigende macht der Duitsers
kwam de verslagen fascistische legers te
hulp en dit was ook voor de Grieken
veel. Niet anders dan in de andere be
zette landen heersten er toen onderdruk
king, honger, leed en heimelijk verzet ïr
het land. Men streed er de goede strijd
zoals Frankrijk, België en Nederland. Er
vormden zich ondergrondse organisaties
en met angst ih het hart zagen de Duit
sers de dag der vergelding naderen. De
geallieerden bezetten Italië, de geschie
denis schreef overwinning na overwin
ning voor hen en de Duitse legerleiding
kreeg een grote zorg: hoe haar troepen
terug te trekken, opdat ze elders nog
zouden kunnen deelnemen aan de strijd,
die Duitsland immers winnen moest.
In April 1944 werd de oplossing hier
voor gevonden. De S D. zocht contact met
communistische groepen, die reeds
droomden van een Griekenland, dat hun
zou behoren. Tijdens een proces in
Tripolis, dat deze maand gehouden werd,
is dit eerst bekend geworden. Toen vond
men nl. een document, getekend door de
communistische E.A.M-leiders Elias
Apalodimos en Apostolis enerzijds en
enige officieren van de S.D- anderzijds,
waarin de Duitsers de verzekering
krijgen, indien nodig, hun troepen onge
hinderd te kunnen terugtrekken. Toen de
tijd drong, werd op 1 September 1944
een nauwkeuriger overeenkomst gete
kend te Livadi, van Duitse zijde onder
tekend door Erich Fenske, voor de com
munisten door Kitsos Een andere gelijk
soortige overeenkomst werd met de Bul
garen gesloten. Drie weken later, op 22
September, begroette een herademende
bevolking de bevrijdende legers der ge
allieerden en snel, zonder gerucht, trok
ken de Duitsers weg, de zware wapenen
aohterlatend in handen van hen,
deze aftocht mogelijk maakten,
onverwachte bondgenoten,
ten. Wel trachtten nationalistische groe
pen, die het verraad ontdekten, nog slag
te leveren, doch de gebeurtenissen waren
te verrassend om nog te kunnen in
grijpen. De ontsnapte Duitse legers kon
den de strijd in Europa nog voortzetten
tot Mei 1945. Zeven maanden lang vielen
nog de doden op het slagveld en de
ondergrondse strijders in de bezette lan
den. De doden, die nu rusten in onafzien
bare rijen op Margraten, in Overveen er
op de kleinere begraafplaatsen, zoals
Westduinen en het stille duindal in Was
senaar. Dit moeten we niet vergeten!
door de Griekse regering de strijd tegen
de rebellen aangebonden. Na een maand
was de weerstand gebroken. Het Griekse
volk herademde Te Varkiza werd
overeenkomst gesloten, dat de com
nisten niet om politieke redenen vervolgd
zouden worden; slechts wie misdaden
volgens het strafrecht had bedreven,
achtte een vonnis. De wapens moesten
ingeleverd worden, de strijd was afge-
Maar in de bergen van Noord-Grieken
land reorganiseerden de rebellen zich; ir
Albanië, Bulgarije en Joegoslavië vonden
zij steun en een guerilla ontstond. Een
regering werd gevormd, na vrije
verkiezingen, welke onder toezicht van
Amerikaanse, Engelse en Franse waar-
werden gehouden De Russen
hoewel aangezocht hadden geweigerd.
Nogmaals kondigde men een amnestie af
allen, die de wapens neerlegden. De
communistische partij kon ongehinderd
haar blad „Rizospastis" (De Ontworte-
laar) uitgeven en verklaarde openlijk,
dat zij van achter de redactietafel de
guerilla leidde. Griekenland blijft gelo
de democratie!
Maar het Griekse leger kon de Noorde
lijke grenzen niet afsluiten, manschappen
en middelen ontbreken daarvoor-
over de Noordelijke grenzen gaan
komen de rebellen. Verslagen, gedeci
meerd dikwijls, wijken ze terug,
wapenen, terug te keren. Want de hospi
talen, de opleidingskampen en ravitail-
leringsplaatsen in Albanië, Bulgarije
Joegoslavië zijn voortreffelijk georgani-
En Griekenland strijdt voort- Tracht te
bouwen op de ruïnes, herstelt de handel,
verzorgt zijn duizenden verweesde kin
deren en strijdt. Op de muren staat het:
„Griekenland sterft nimmer".
Verschroeide aarde.
In de nacht van 11 Januari 1949 v
woestte de rebellen de stad Naoussa
N.W. Macedonië. Het Griekse leger be
vond zich elders en het kleine garnizoen
werd overvallen- De heldhaftige tegen
stand mocht niet baten. Twee dagen
bleven de rebellen in Naoussa, toen be
vrijdde het Griekse leger de stad
opstandelingen vluchtten, zoals zo vaak
reeds, de bergen in, vervolgd
grens, want geen Griekse soldaat kan
die overschrijden.
Wat deze twee dagen voor Naoussa
aren, laten de photo's zien- De Ameri
kaanse waarnemer Colonel Holland
zeide: „Het lijkt ongelooflijk, zolang
het niet met eigen ogen gezien heeft"
Acht textielfabrieken werden verwoest,
de bruggen opgeblazen, 428 mi
wen als gijzelaars weggevoerd,
huizen verbrand, goederen geroofd,
burgemeester werd gefusilleerd, omdat
plein had herdoopt in: „Truman-
plein". Heldenfeiten van het „Democrati
sche Leger" van Markos!
In Europa wordt nog hevig gestreden,
>n klein land verdedigt de democratie
tegen totalitaire machten. Weinig hoort
Nederland van deze strijd, slechts
de kabinetscrisis heeft even de aandacht
kunnen trekken. Vergeet m
indien Griekenland zich niet staande
houdt, een bolwerk gebroken i*
Verraad na verraad-
Nog in September keerde de regering,
die reeds maanden in Egypte op de be
vrijding van Griekenland had gewa'cht,
Zes communistische ministers hadden
zitting in het kabinet; men geloofde
Griekenlarfd immers aan de democratie;
men geloofde in de nieuwe toekomst voor
het bevrijde vaderland en de goede wil
van allen. Men wist niet, dat ergens
documenten lagen, getekend door Duit
sers en Grieken, communisten tezamen-
Maar in December trokken de commu
nistische ministers zich terug, de eerste
regeringscrisis ontstond. Het doel was
bereikt, onrust, politieke twisten, opstand
waren gezaaid. Moordend, brandend en
plunderend terroriseerden de opstande
lingen de bevolking. Zij kennen niet de
argumenten van de reden, voor hen geldt
alleen geweld.
Waarom de afschuwelijke taferelen te
sohilderen, waarom te vertellen, dat
duizenden kinderen, vrouwen en man
nen geroofd werden om de moeders een
dag later het hoofd van haar kind terug
te zenden, of de verwanten de uitge-
«token ogen van hun vermisten. Dit is
een leed, dat we immers niet peilen
kunnen. Wij walgen van deze gruwelen,
we keren ons af en vergeten, dat zulk
een barbarendom Europa nog steeds
blijft bedreigen-
Met behulp van een kleine Engelse
legermacht van ongeveer 1200 man werd
Overlevenden zoeken In het gebouw waar de moordenaars hun slachtoffers
afmaakten en de lijken byeenwierpen, of er familieleden en bekenden onder
zijn. Op de muur staat „Griekenland sterft niet"ondanks alles.
Voor de radiozender van Hamburg, die slechts Amerikaanse sigaretten i
BUNCHE NODIGT ARABISCHE
STATEN UIT.
Dr Ralph Bunche de fungerende be
middelaar inzake Palestina, heeft 6
Arabische staten uitgenodigd om op
Rhodos, samen met Egypte, te confere
ren over wapenstilstandsonderhandelin-
Cen met de Israëli's.
IJMUIDENSE TRAWLER BIJ NOORD
KAAP IN QUARANTAINE.
De IJmuidense trawler „Catharine
Duyvis", die voor de visserij naar de
Barendszee is vertrokken, ligt te Hon-1 land wofdt beschreven als*
ingsvaar, bij de Noordkaap in quaran- verblijf met appartementen, voorzien
door de Engelse bezettingsautoritei
de Duitsers is teruggegeven,
stelde enige weken geleden Frau Christa
Schumacher haar luiSteraars de vraag:
Heeft het nazisme achteraf beschouwd
toch niet zijn goede kant gehad?
De antwoorden, die op deze vraag bin
nenkwamen, waren openbaringen! Meer
dan de helft van de Duitsers, die een
antwoord op de gestelde vraag inzonden,
stemden hierin overeen, dat ze iets goeds
hadden gezien. Verschei
dene kwamen ér openhartig voor uit, dat
hunkerden naar de „goede oude nazi-
dagen". Slechts een minderheid had er
genoeg van, zoals b.v. Hans Matzin uit
Hamburg, die schreef, dat het nazisme
hem nog zes levensjaren schuldig was,
drie jaren in het leger en drie jaren in
een Russisch gevangenenkamp.
De meesten van hen die schreven, dat
ze het nazisme goedkeurden, bekeken het
van een materieel oogpunt uit, aldus
„Nieuw Nederland". Ze schreven, dat ze
er beter aan toe geweest waren in de
dagen van Hitier; toen hadden ze meer
voedsel gehad en meer brandstoffen,
kleding en werk. Gerhard Triebei, een
jarige bankbediende uit Westfalen,
schreef: „De nazi's schaften tenminste de
werkloosheid af!'
De New York Star deelt mede, dat
verscheidene brieven met antwoorden,
ontvangen werden, ondertekend
met Heil Hitier. Een anoniem
briefschrijver gaf onomwonden te ken-
duizenden met mij zouden
willen uitroepen: Ja, duizendmaal ja, het
heeft zjjn goede kant! Buiten
landers en uitgeweken Duitsers hebben
het recht niet om mee te praten
onderwerp, want zij zjjn lafaards, die
niet in staat zijn om te oordelen."
Andere symptomen van herlevend
zisme vonden we in een tijdschrift dat
uitgegeven wordt door de Sociëteit
het voorkomen van Wereldoorlog III,
Amerikaanse instelling. Voorzitter is de
bekende criticus Mark van Doren. De
vice-voorzitter, Edgar Ansel Mowrer,
stelt in zijn artikel „Duitsland zet de klok
terug" de dreiging van het nazisme aan
de kaak. Hjj wijst er op, dat een toene
mend aantal ex-nazi's weer in vertrou
wensposities worden hersteld, of dat ze
beschermd worden door de Britse, Ame
rikaanse 'en Russische autoriteiten. Voor
aanstaande nazi-diplomaten zijn nu voor
hun „herstel" te Lyoeblimo in de buurt van
Moskou. Hier bevinden zich Fritz Grob-
ba, de voornaamste spion en geheime
agent van Hitler in het Nabije Oosten,
die de opstand in Irak uitlofte, dr Schlo-
bies, die dik bevriend was met de Groot-
Moefti van Jeruzalem, dr Gunther Ramm,
Hitler's agent in Moekden, Helmuth
Bergman, lid van het vroegere nazi
bureau voor buitenlandse zaken. Een
andere gast van Lyoeblimo is Carl Clodius,
financieel expert, die de Russen tot
Chef van de Economische Afdeling var
de Balkansectie van het Kominform heb
ben gemaakt. Al deze mannen is het toe
gestaan theaters in Moskou te bezoeken
of met verlof te gaan.
Een andere Russische protégé is dr
Hans Hartmann, een S.S.-man en vurig
eerder van Hitier. Hartmann is de
uitgever van de National Zeitung te Ber
de verschijning van welk blad
de Russen in Juli j.l. toestemming ver
leenden. Het blad heeft zich opgeworpen
als de officiële verdediger van alle ex-
wekt hen op de moed nooit te
verliezen en het hart hoog te houden.
Een kamp voor ex-nazi's te Langwas-
de Amerikaanse zone van Duits
luxueus
i de bemanning zijn ziek. kamers, radio, enz. De bewoners roken
ken Schotse whiskey en kunnen hun
vrienden en relaties in de naburige stad
bezoeken. Eén van de geïnterneerden van
Langwasser is Hans Fritsche, de leider
van het radiowezen in nazi-Duitsland.
In verscheidene gevallen zijn vroegere
nazi's in de Amerikaanse zone in nieuwe
posities benoemd. De ex-burgemeester
van Zwabisch Gmünd is weer verkozen
evenals zijn collega van Herboldsberg. De
vroegere districtsleider van de nazi-partij
in Bruckenau is verkozen tot burge
meester, ofschoon hij geïnterneerd zit.
Vooral onder de Duitse jeugd leeft de
nazi-geest nog vurig. Schoolmeisjes in de
Berlijnse voorstad Zehlendorf vierden dit
jaar de 20ste April door de zwarte bor
den in*de klas te versieren met het op
schrift: „Hartelijke gelukwensen voor
Adolfs 59ste geboortedag 18891948".
Het nazisme leeft nog terdege in
Duitsland!
Terreur of stuiptrekking?
Ruiten ingooien en molestatie van
werkwilligen. Ziedaar de nieuwe
methoden van de Eenheids Vak Cen-
trale in Amsterdam, die haar eisen
t.a.v. uitkeringen aan werknemers in
de Tabaks- en de Confectie-industrie
niet op hetzelfde ogenblik dat ze ge
steld waren, in vervulling zag gaan.
Terreur van een minderheid, die de
meerderheid van werkwilligen het
practisch onmogelijk maakt de
voudige dagelijkse plicht, te zorgen
voor het onderhoud vanhet eigen ge
zin, te volbrengen.
Een erg schril licht wordt wel op
deze agitatorische activiteit geworpen,
wanneer men weet dat de onderhan
delingen over een winstuitkering, ge
vraagd op grond van redelijke verlan
gens der werknemers, reeds tot
goed einde zouden zijn gebracht, t
neer de E.V.C. niet tussenbeide
gekomen.
Hieruit blijkt zonneklaar, dat het de
E.V.C. niet in de eerste plaats te doen
is om het goed recht van de arbeiders,
doch dat de uitoefening van terreur
het door Moskou geïnspireerde doel is.
Er is geen sprake van, dat wij het
recht van staking (indien deze geen
contractbreuk is) zouden willen ont
kennen. Maar iedere werknemer
draagt hiervoor persoonlijke verant
woordelijkheid. Het recht van staken
houdt niet in, dat hiervoor een plicht
zou bestaan, wanneer de E.V.C. zulks
decreteert. Dit is in strijd
geestelijke vrijheid, waarvoor wij pas
vijf jaar lang goed en bloed hebben
geofferd. Streng optreden tegen deze
terreur is noodzakelijk. De overheid
versta hier haar plicht. Ook, al zou
deze terreur beschouwd moeten wor
den als de laatste stuiptrekking van
een zieltogend organisme. Het gaat
niet in de eerste plaats om de inge
smeten ruiten en zelfs niet om de ge
molesteerde werkwilligen, maar om
de eenvoudige zaak, dat in een de
mocratisch Nederland er geen sprake
van mag zijn dat een minderheid een
meerderheid door terrorisatie haar
wil probeert op te leggen.
De heer Nic. van Beelen 25 jaar organist
van Katwiiks Oude Kerk
„Ja, in 9t oude vissersdorp kunnen ze zingen99
(Van één onzer verslaggevers)
Wij brachten een bezoek aan de heer
Nic. van Beelen, organist van de Oude
Kerk te Katwijk aan Zee. Zoals wij
reeds in het kort berichtten, hoopt de
heer Van Beelen op 24 Febr. a.s. te
gelijk met de kerkelijke jubilea en met
dat van koster Vis te herdenken, dat
hij 25 jaar geleden organist van de witte
kerk aan de Boulevard werd. Dus een
zilveren jubileum. Wie de heer Van
Beelen kent er zijn er zeer velen
weet zeker, dat de a.s. jubilaris hele
maal geen prijs stelt op toespraken,
bloemen en cadeaux. „Ik heb m'n plicht
gedaan en hoop, dat de mensen van de
Kerk mijn eenvoudige werk in hun hart
een beetje waarderen".
„En publicatie dan?", zal de lezer(es)
vragen. Wij verklappen -geen geheim, als
schrijven, dat de heer Van Beelen.
die het vissersleven en de lange historie
Katwijk op z'n duimpje kent, mede
werker van ons blad is. Hij heeft nog
heel wat in de pen
Toen wij dan ook bij hem kwamen, om
hem als organist eens ongelimiteerd over
ervaringen en belevenissen te laten
tellen, kon hij ons moeilijk de deur
wijzen! Het is in dit korte bestek niet
mogelijk, alles, wat de jubilaris die avond
ogen „schilderde", de revue te
doen passeren. Slechts een paar grepen.
,,"k Heb inderdaad wonderlijke dingen
beleefd. Organisten beleven vaak iets
bijzonders, vooral op een dorp. Het eve
nement van de weder-in-gebruik-neming
der Oude Kerk op 24 Februari 1924
haast niet te schetsen. Ik moest de zang
der Gemeente begeleiden aan een tame
lijk groot harmonium, maar het ging."
Iet veul goes!
„Later is eens het volgende gebeurd.
De kerk was uit en ik ging direct
huil Twee Katwijkse vrouwen wachtten
en zeiden: „Jongetje, jongetje
i jou eens wat zeggen". Wat
de hand? „Is dat gauw speule,
je doet. We kenne je niet bijhouwe. We
kommen asem te kort." Eén der twee
legde plpts haar hand
nend op m'n schouder en met gesloten
als uiting van deernis' richtte zij de
volgende woorden tot de zondlfer: „J
Ddern, man, je bent modern.'
Een zacht maar welgemeend verwijt wa:
de bedoeling van dit gezegde.Werbijsterd
vroeg ik: „Arendje, nu moet je me toch
5 zeggen, wat „modern" eigen-
int dat weet ik niet." Het ant
woord luidde: „Dat weet ik ook iet, maai
iet veul goes." Ik moest toegeven,
dat ik het tempo van de lofpsalm, die
zioh daar ook wel voor leende, werkelijk
wat te veel had opgevoerd."
Overigens kunnen de Katwijkers met
;n gerust hart naar de Oude Kerk gaan,
want de heer Van Beelen is een prin
cipieel tegenstander van rhythmisch zin
gen. „Het koraal wordt gekenmerkt door
diepe gedragenheid", is zijn mening.
„Niet te vlug en niet te langzaam, de
gulden middenweg. Het moet vooral geen
boerendans van W. Siep worden: „Hup,
daar gaat ie in de driekwarts maat"."
„Eén onzer bekendste schrijfsters woon-
eens een dienst bij in de Amdreas-
kerk. Na de godsdenstioefening merkte
zij op: „Drie mooie dingen waren er: in
plaats natuurlijk de verkondi
ging van het Evangelie; voorts het lezen
de oude voorlezer en ten derde het
gemeenschappelijk zingen. In zulk zingen
ontwaart men hert deinen van de golven
Nu eens krachtig, dan weer
zacht, al naar gelang de tekst der Psal-
het vraagt.
Ze kunnen er zingen
in Katwijk kunnen ze zingen. Voor-
i een preek, die er „in" gaat, zoals
dat nu eenmaal pleegt te noemen.
En de organist mag dan wel „vol" spelen.
Doet hij dit niet, dan loopt hij gevaar,
"art z'n instrument er niet bovenuit komt.
„Het is me eens gebeurd, dat een wat
verontwaardigde kerkganger op me al
kwam en me vroeg: „Wat heb je nor
voor koffiebone zitte male?" Eerst be
greep ik hem niet, maar langzaSm drong
het tot mjj door: ik had de prachtige
fuga in G moll van Joh. Seb. Bach ge
speeld. „Dat doe je op een orgelbespe
ling", werd mij gezegd, „maar na
preek, ali de kerk uit gaat, moert je
toepasselijk lied spelen, daar hebben
wat aan. Al dat „gepingel"
Het is nu eenmaal moeilijk, aan s
wensen te voldoen. Vaak echter zjjn
ook bemoedigende voorvallen. Iemand
kwam eens op de organist af met de
woorden: „Ik heb je te bedanken",
te bedanken? Waarvoor dan, als ik
gen mag?" „Ik heb je te bedanken, want
toen ik gisteren in de kerk was, zat de
duvel in m'n hart en hoe ik t ook pro
beerde. ik kon hem er niet uitkrijgen.
Maar na de dienst speelde je: Kent gij,
kent gij, die Naam nog niet? Die om ons
te redden den Hemel verliet? Dat was
het middel en daarvoor heb ik je te be
danken!"
Hij raakt niet uitgepraat
De heer Van Beelen, die al veel langer
dan 25 jaar op de orgelbank zit, i
een kwarteeuw geleden in vaste dienst
van de Hervormde Gemeente trad, vindt,
dat al deze en andere feiten zijn vaak zo
bewogen leven hebben verrijkt. Van zijn
leermeesters roemt de heer Van Beelen
vooral wfjlen prof. L. A. G. de Sonna-
ville, muziekleraar aan het Willebrords-
College te Katwijk aan den Rijn, aan wie
hij zich zeer verplicht gevoelt.
Onderzoekende en beproevende is de
heer Van Beelen de kwarteeuw door
mogen gaan. Hij is, behalve organist,
historievorser pur sang, uit een „moe
ten". Hij is het vooral ook ter wille van
zijn plaats en van het beroep van zijn
Katwijk: de visserij, van welke twee hij
hartstochtelijk houdt. Maar thans schrij
ven wij over de heer Van Beelen als
organist, al is het meer een verhaal over
de zingende kerkgangers geworden dan
over de begeleider op het orgel zelf. Och,
zo is de heer Van Beelen nu eenmaal:
hij raakt over zijn dorp en zijn dorps
genoten niet uitgepraat
Het leed is hem niet bespaard geble
ven. Maar met een kinderlijke blijmoe
digheid, telkens de eonzijde van 't leven
zoekend, droeg hij dat leed naast het vele
liefs, dat hij toch ook zijn deel mocht
i. Wij wensen hem met zijn jubi
leum van harte geluk en op zijn verdere
levensweg Gods rijke zegen toe.
HET GOUDEN BOEK
DER JEUGD
Namens tal van kinderen uit Leiden
en omgeving, die meededen aan de
jeugdhulde aan H.M. Koningin Ju
liana, is dezer dagen ,Het gouden
boek der jeugd" op het Paleis Soest-
dijk aangeboden aan mevrouw L.
Verbrugge van 's-Gravendeel, die het
namens de Koningin in ontvangst
nam. Zoals men weet, organiseerden
onze bladen deze hulde voor H. M. de
Koningin. Henny Oswald, de jeug
dige Rotterdamse tekenares, maakte
fraaie, kleurige tekeningen van
juichende jongens en meisjes en de
jeugd heeft haar best gedaan, daarop
in het allermooste schrift haar
wensen jegens de Koningin tot uiting
te brengen.
De bladen zijn in een uit zes delen
bestaand „Gouden boek der jeugd"
verzameld en in de gele salon van het
Paleis Soestdijk nam mevrouw Ver-
brugge die in ontvangst, in een hui
selijke bijeenkomst. Namens directie
en redactie van de Nieuwe Leidsche
Courant werd daarbij de vreugde uit
gesproken over de mogelijkheid H.M.
de Koningin deze hulde te bereiden.
Mevrouw Verbrugge zeide, dat de
Koningin bijzonder ingenomen was
met de hulde en dat de kinderen al
tijd zo'n grote plaats innemen in de
gedachten van de Koningin. Met
grote belangstelling heeft mevrouw
Verbrugge toen de boeken doorgeke
ken, haar bewondering uitgesproken
voor de moeite, die de kinderen zich
hebben getroost, en de vele briefjes
gelezen. Mevrouw Verbrugge ver
telde, dat de Koningin het alles zien
zou en het zeker erg mooi zou vinden.
Levenslang voor ,.De Scheermes*',
20 jaar voor v. d. Vorst
Het B.G. te Amsterdam veroordeelde
gisteren de 41 j Duitser Jurgen Hin-
richsen, die by zijn optreden in de Wie-
ringermeer de bijnaam „De Scheermes"
verwierf, tot levenslang, conform de eis.
Eerder was de doodstraf geëist, doch
men achtte toen het onderzoek niet vol
doende.
De 28-j. Amsterdammer Jan v. d. Vorst
kreeg 20 jaar (m.a.) Reeds drie maal in
zijn jonge leven hoorde hy de doodstraf
tegen zich eisen. Eerst voor een Duitse
rechtbank wegens desertie uit de Waffen
SS. Hij wist te ontsnappen uit de cellen
barakken te Scheveningen en verried
enige tijd later een illegale organisatie.
De illegaliteit besloot zelfs, hem uit de
weg te ruimen. In October j.l. werd op
nieuw de doodstraf geëist. Toen achtte
men het onderzoek onvolledig en by her
nieuwde behandeling hoorde v. d. Vorst
de derde maal de doodstraf eisen.
MARKT- EN VISSERIJBERICHTEN
LEIDEN. 4 Febr. Veemarkt. Aange
voerd: 3 fokstieren. 2 slachtdieren. 66 kalf-
melkkoelen t 450—850. tamel(Jk vlug. 122
kedoelen f 375—575, t. vlug. 100
17 pinken f 240—370.
kalvc
227
ette schaper
üt, 5 zeugen. 60 me
5 biggen f 45-60. r
slach
geiter
-.alveren. 8
ïapen f 60—80,
s f 60—80, mat.
larden, 14 bok-
Kaasmarkt: Goudse
rt f 1.65—1 68. 2e srt.
itlg: Leidse ka
LEIDEN. 4 Febr.
aas, 37 partyen, le
f 1.60—1.64, handel
artijen, f 1.56—1.59.
LEIDEN, 2 Febr. Groentenveiling. Per
100 kilo: andijvie 7699, boerenkool 1125,
•le kool 7—12, groene kool 9.90—15.90. knol-
Iderie 9—13, kroten 6—6.30, lif I 24—10, lof
16—35, prei I 7—12, rode kool 7.10—12.10,
spruiten 15—50, uien 1.10—3.40. peen I 8—
19, peen II 6. peen III 5 50—5.80. Per 100
uks: sla I 10.40-12.40, idem II 6.10—6 90.
er 100 bos: selderie 5—8.30, kroten (ge
nokt) 10—17.
IJMUIDEN, 4 Febr. Motorl. KW 9. 2750;
5. 2130; 86, 5820: 94. 470; IJM 52. 1520; 74.
5370; 228, 1360; aanvoer: 2900 k. waarvan
2000 k haring. Pryzen (per 50 kg): kl. griet
T; m. kabeljauw 86; kl. kabeljauw 30; wy-
ng 20; verse haring 6.50; gr. schol 53; m.
schol 55: kl. schol 33; schar 27.50; bot 36;
(per 1 kg): tarbot 2 85: tong 1.90: gr. m. tong
2 05; kl. m. tong 2.20; tong I 195: tong II
1.80; (per 125 kg): gr. kabeljauw 150.
VLAARDINGEN, 3 Febr. Aan de Vishal
twee kustvissers met 87 kn verse haring.
f692. Verse haring f 8.20 per kist.
RIJNSBURG, 4 Febr. Groentenveiling:
Rode kool 10.90—12.30, boerenkool 2—18, gele
In de tijd van Karei de Grote
verplicht in de tuinen
te verbouwen en wel gewassen,
die vermeld waren op een lijst, bijge
naamd de „capitulare de villis". De lijst,
daterend uit het jaar 812, bevatte een
groot aantal planten met zogenaamde ge
neeskrachtige werking.
Reeds van oude tijden is er sprake
in planten, die voor de genezing
grote rol spelen. Bij de Grieken kende
de rhizotomen,
geestelijk ambt bekleedden, maar tevens
als nevenberoep het verzamelen
kruiden beoefenden. In latere tijden ko-
dan de speciale geneesheren, die
uitgebreide kennis van bloemen
planten hadden. Gedurende vele eeuv
heeft de plantkunde deze belangrijke
plaats in de geneeskunde weten te hand
haven. Op den duur kwam er evenwel
zulk een veelheid van gegevens, dat
uit ging zien naar een drastische beper
king.
Een voorbeeld van het zich verliezen
i bijzonderheden was byv. de leer der
signatuur, van de 16de eeuwse medicus
Paracelsus: in de vorm van bladeren of
andere plantendelen zag hij aanwijzingen
voor genezende kracht tegen bepaalde
ziekten. De bladeren van het leverkruid
hebben de vornj van de menselijke lever,
welnu dan kunnen zij leverziekten gene-
ook de hartvormige bloemen, de
niervormige bladen van de hondsdraf enz.
Een uitstekend middel tegen plotselinge
scherpe pijnen, was het aftreksel
distels, en tegen geelzucht kon men niets
beter nemen dan het gele melksap
„stinkende gouwe". Het is te begrijpen,
dat op deze wyze het aantal „genees
krachtige" kruiden steeg tot 8000. Zoals
reeds gezegd werd ook dit de vroegere
geneesheren te gortig. Nadere studie van
de bestanddelen bracht de planten terug
tot circa 300.
De huidige medische wetenschap
kent hoogstens 30 40 planten als
bruikbaar voor medische doeleinden;
dit geldt dan nog voornamelijk voor
homoepathie; de allopathie staat ook hier
grotendeels sceptisch tegenover.
Ondanks de wetenschappelijke
uitgang heeft het güde der kruidendok
ters zich krachtig weten te handhaven.
En hier blykt, dat er nog een ander dan
wetenschappelijk verband is tussen plan
tengroei en geneeskunde; hier komen
op het „volksgeloof" als zeer belangrijke
factor. Aan de hand van enkele voorbeel
den zullen we trachten duidelijk te ma
ken, wat hieronder verstaan wordt
Myn vader werd eens in verband mei
zijn hardhorendheid aangeraden, eer
wortel van de weegbree, schoongemaakt
aan een draad geregen, in zijn dove
te stoppen. Of het baat kon hebben, weet
ik niet, want de raad is nooit opgevolgd.
Een ander, een landarbeider, kreeg de
raad, als geneesmiddel tegen zijn
ogen. het blad van een rode kool op zijn
hoofd onder zijn pet te dragen. Het
koolblad na het andere verlepte op zijn
hoofd, maar zijn ogen bleven rood-ont-
stoken. (Het middel tegen deze kwaal,
het plantje met de veel-zeggende naam
„ogentroost", is zeker in discrediet ge
weest). Tegen exceem werden indertijd
handen van mijn schoolvriend inge-
ïven met doorgebroken vlezige, dikke
bladeren van „Hemellof".
Dit zijn middelen, waarvan men met
:n beetje goede wil, nog zeggen kan:
is9chien zit er wat in, maar erger wordt
het. wanneer men hoort vertellen, dat
cichorei een mens onzichtbaar maakt.
Dikwijls treft men nog bij oude dor-
ïn en boerderijen veel lindebomen aan,
omdat deze bescherming bieden tegen
blikseminslag!
n van de planten, die ook voorko
op de „capitulare de villis" van Ka-
rel de Grote, is de rozemarijn; dit is de
oorzaak dat deze plant met de daarbij
behorende wonderlijke verhalen in som-
vertelt, dat, naar uit oude inscriptis bleek,
bij de bouw van de pyramide van Cheops,
de slaven rijkelijk gevoerd werden met
uien, ramenas en knoflook.
Wie veel uien eet. wordt oud, zegt
men. Een ui op het hoofd gelegd, neemt
de schadelijke gevolgen van hersenont
steking weg.
In een plaats in Oostenrijk nemen de
boeren in de Kerstnacht, voordat ze naai
de kerk gaan, twaalf uien, snijden z«
door en bestrooien ze met zout. Na de
kerkdienst wordt uit het meer of minder
nat zijn van de uien voorspeld, of er ee
droge of natte periode in aantocht is.
Altijd is er het „volksgeloof" geweest;
welliaht zullen ook onze kleinkinderen
ktrnnen spreken van het „volksgeloof'
bij hun voorouders
DISTRIBUTIEDIENST HILLEGOM.
LISSE, SASSENHEÜVL
Uitreiking werkkledingbonnen op
individuele aanvragen.
Op de individuele aanvragen voor
werkkleding zullen werkkledingbonnen
worden uitgereikt op Donderdag 10 Febr.
en wel te Hillegom, „Treslong" kamer 5,
voor de letters A t.m. M van 8.30—11.45
uur; N t/m Z van 1.30—4 uur. Zonder
stamkaart kunnen geen bonnen worden
verstrekt. Voor de collectieve aanvragen
zijn inmiddels de oproepingen verzonden.
Na-uitreiking bonkaarten K 903.
Op Vrijdag 11 Februari heeft de na-
uitreiking plaarts van de bonkaarten K 903
wel te Hillegom, distributiekantoor.
8.30—11.30 en 1.30—4 uur. Zij, die de
tabakskaart of de bon waarop de nieuwe
tabakskaart moet worden verstrekt, mis-
kunnen hun levensmiddelenkaart op
de na-uitrei'king aflialen. De zelfverzor-
gers, die nog geen bonkaarten hebben
afgehaald, kunnen deze in ontvangst
:n op 11 Februari te Hillegom, van
1.30—2.30 uur.
Truman gaf „niet thuis",
maar wat nu
Het heeft er veel van, of sinds de
tweede wereldoorlog de vredesduif een
vleugel mist. En hoe gaarne zou de mens
heid niet willen zien. dat de blanke
vogel vloog van het Oo6ten naar het
Westen en over landen, stralende in het
zonlicht der broederschap. Het klinkt
misschien wat pathetisch, maar toch is
dit het beeld, dat diep verborgen in de
harten der mensen verscholen ligt. En
ook staatslieden op de allerhoogste pos
ten kunnen die illusie koesteren, maar
worden er door het wrange spel ener
politieke Tealiteit van weerhouden, zich
er aan over te geven. Zulks immers zou
tengevolge hebben, dat men zich „over
gaf" aan de manoeuvre van de tegenstan
der. Het is merkwaardig, dat de Ame
rikaanse minister van buitenlandse zaken,
Dean Acheson, o.a. heeft gezegd: „Geen
man met verantwoordelijkheidsgevoel
zou spelen met de hoop van de volken op
het behoud van de vrede, noch het doen
stijgen of dalen van die hoop als een
pion bij elke internationale politieke ma
noeuvre gebruiken."
Men kan er dus zeker van zijn. dat een
eventuele ontmoeting tussen Stalin en
Truman de zaak van de vrede geen s*ap
nader zou hebben gebracht. Het zijn
slechts nobele, maar ook psychologisch-
zakelyke motieven geweest, die tot ver
werping van het voorstel hebben geleid.
Achter Dean Acheson stond Truman
en de president zal op geen enkele
invitatie van Stalin voor een aparte
bespreking, waar ook ter wereld
ingaan. Dit als antwoord op de
commentaren van enkele Engelse en
Amerikaanse bladen, welke het stand
punt innamen, dat de afweer-tactiek
van Dean Acheson toch te afwijzend
-v was. Stalin's bijzon
dere stap is terecht
gekomen op los zand
en de wegen, die
voor hem begaan
baar zijn zoals inter
nationale conferenties. Verenigde Natiee
en Veiligheidsraad, zal hij voor zijn doel
einden niet willen bewandelen. Wij staan
derhalve voor het nuchtere feit. dat de
toestand voorlopig blyft zoals zij is,
maar de vraag rijst of deze „an sich" ver
warrende en bedreigende status quo zo
ten eeuwigen dage kan blijven voortdu
ren. Een oplossing van het vraagstuk
Oost-West impliceert, dat er een verlie
zer moet zijn en deze verliezer zal zulk
een echec voor het forum der wereld
niet zonder m
't Verklaarde
uitzicht
Washington heeft reeds deze winst be
haald. dat Moskou moest erkennen, dat
de Sowjet-tactiek te Berlijn heeft ge
faald. De deur is echter niet gesloten,
want zoals Acheson heeft verklaard, blij
ven de Verenigde Staten met de andere
Westerse Mogendheden bereid, elk voor
stel betreffende het Berlijnse vraagstuk
te overwegen, mits zulks kan geschieden
in overeenstemming met hun rechten en
verplichtingen. Is voor de Berlijnse kwes
tie een oplossing gevonden, dan willen
de Westelijke mogendheden gaarne met
Rusland gaan praten over het Duitse
vraagstuk in zijn geheel en alle andere
kardinale kwesties, die de wereld in
spanning houden.
Het alternatief is derhalve: èf een
compromis te bereiken langs de wet
telijke diplomatieke kanalen öf het
voortduren van deze spanningstoestand,
een va banque-politiek, waarbij de bom
barsten kan of niet
De oprechtheid van het Russische „vre
desoffensief" meet men wel in twijfel
trekken, als men denkt aan de onge
hoorde inmenging in de aangelegenheden
van Noorwegen. Ter versterking van
Noorwegen's positie, zijn er krachtige
sympathieën voor aansluiting bij het
Atlantisch Pact, maar anderzijds loopt
door het Scandinavisch blok een breuk,
doordat Zweden nog de illusie koestert
van afzijdigheid en neutraliteit als de
bom eens werkelijk exploderen ging.
Zweden ziet meer heil in een hecht
Scandinavisch verdedigingsfront, een
formatie binnen het kader der Verenigde
Naties, zonder zich met handen en voe-
aan een Amerikaanse supervisie en
alomvattende machtsformatie over te
geven. Zweden hoopt Rusland aldus op
veilige afstand te kunnen houden. Ech
ter is Rusland bevreesd voor Ameri
kaanse strategische bases in Scandinavië
en vandaar, dat de Sowjet Unie zich met
de bekende nota tot de Noorse regering
wendde. Uit de Noorse antwoord-nota
blijkt, dat er grote onzekerheid bestaat
de formering van een Scandina
visch blok, maar dat de Noorse regering
het noodzakelijk acht door regionale
defensieve samenwerking, een vergroting
van de veiligheid te zoeken. Noorwegen
zal geen bases op Noors grondgebied be
schikbaar stellen voor vreemde mogend
heden, zolang Noorwegen niet wordt
aangevallen of met aggressie bedreigd.
Het is duidelijk, dat zulks óók slaat op
de bases op Spitsbergen, waar Rusland
geen kans kreeg. De debatten over deze
kwestie zullen spoedig plaats vinden en
dan komen wy misschien iets meer te
weten over een eventuele aansluiting van
Noorwegen bij het Atlantisch Pact.
>ol 8.10—10.90, groene kool 7.1015.80, was- mige streken nog veel te
8—16.50, prei 9—13, uien 2.10—2.60,! Tenslotte is ook de uit een zee
40.10, knolseldery 8. kroten 4.80— maard gewas, dat de mensen alle e
":g.ld
6.75, breekpeen 5.70—6.30, alles per 100 kg. I door parten heeft gespeeld. Herodotus
Over de gehele wereld wordt de
lucht steeds vuiler; bederf van de
atmosfeer wordt overal aangetrof
fen. De lucht rondom ons wordt ge
leidelijk verontreinigd door gassen,
die daar niet thuishoren. Deze gas-
zijn afkomstig van allerlei in
dustriële processen en ook van vul
kaanuitbarstingen. Daarbij komt, dat
de verontreiniging van de atmosfeer
zich niet beperkt tot het land, maar
zich uitstrekt tot ver over zee.
Dit is uitgewezen door een onderzoek,
hetwelk het Carnegie-instituut boven de
zee war de atmosfeer het minst on
zuiver is verricht.
Het schijnt, dat de producten der ver
ontreiniging in de lucht boven de oceaar
in de nabijheid van industriële centra
langs de voornaamste handelsroutes er
zelfs boven de meer afgelegen gedeel-
i, geleidelijk toenemen.
De verontreiniging van de lucht is van
1914 tot 1929 waarschijnlijk verdubbeld,
voornamelijk tengevolge van de toegeno
men industriële activiteit en de voorbe
reidingen van de jongste oorlog.
Het rapport van 't instituut maakt
i het bijzonder melding van
niging. welke wordt veroorzaakt door de
gemiddelde burger en de uitlaatgassen
van zijn auto; maar uit een te New York
City gedaan onderzoek is gebleken, dat
de lucht in deze stad bezwangerd was
t circa vijf ton onreinheid, waarvan
pet rook, grptendeels afkomstig uit
kantoorgebouwen, flats, en woonhuizen.
Naar schatting is de lucht in de steden
ongeveer 800 maal zo vuil als die boven
de oceaan en volgens berekeningen van
een Amerikaans geleerd* ademt in een
middelgrote stad iedere inwoner per mi
nuut ongeveer 900 millioen zeer klein*
onzuiverheden in karnen genaamd
waarvan 90 millioen in de longen blijven
hangen, het is bewezen, dat er verband
bestaat tussen longontsteking en veront
reinigde lucht
Volgens een rapport van het Mellon-
instituut te Pittsburgh nam het aantal
gevallen van longontsteking toe in roke
rige lucht, terwijl gedurende de zeven
koude, rokerige maanden van het jaar
het aantal sterfgevallen in de stad ver
houdingsgewijs steeg boven dat op het
platteland, terwijl het in de vyf zonnig*
maanden daalde.
Men heeft verondersteld, dat h*t stof
in de steden de zonnestralen afschermt,
door welke de ziektekiemen in de lucht
worden gedood. Het meer voorkomen
van Engelse ziekte bij stadskinderen dan
bij die van het platteland heeft men ge
deeltelijk toegeschreven aan de rook, die
de ultra-violette stralen van de 2on tegen,
houdt. Deze stralen moeten de produ
centen zijn van het beenderenvormend*
vitamine D in jeugdige personen. Ook
longkanker is geweten aan verontreinigd*
lucht, maar daarvoor is geen bewijs ge
vonden.
In October van dit Jaar stierven in de
Verenigde Staten tientallen mensen ten
gevolge van verontreinigde lucht De
grootste ramp van overeenkomstige aard
vroeger dagen was in 1930 in het
Belgische Maasdal, waar duizendey ge-
longaandoening voorkwamen,
overleden toen. Ook vee.
vallen
Zestig
vogels, zelfs ratten kwamen
Men is echter, vooral bij de htkdige
ontwikkeling van de atoomenergie druk
bezig, middelen te zoeken om de luebt
te zuiveren. Hiertoe heeft de atoomsplit
sing de stootkracht gegeven.
