Jlicutue £ciitsri|c (Touranl
t.f
Republikeinse leiders mogen naar het
buitenland reizen
K
Wist U
DONDERDAG 20 JANUARI 1949
BUREAUX; Hogewoera 103
Tel. dir en redactie 20408; Adm 22710
Postrekening 58936
ABONNEMENTEN ƒ415 per kwartaal;
ƒ1.35 per maand; ƒ0.32 per week
ADVERTENTIËN: ƒ018 per millimeter
t belangrijke korting.)
Negen e ntwintigste jaargang No. 7718
DIRECTIE: F DIEMER
HOOFDREDACTEUR: Dr E DIEMER.
CHEF-RED.: H. W. J ENSERINK
CHRISTELIJK-NA TIONAAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
„Stantwastiefj Is gheblmn
myn bert ia Ugfienspoct"
HERVORMD LEIDEN
GAAT DUITSE PLAATS
ADOPTEREN
Zie pagina 2
Nederland zal hun geen hinderpalen
in de weg leggen
Op een vraag van Aneta, welk standpun^ de Nederlandse autoriteiten zouden
innemen, ipdlen de vooraanstaande republikeinen de wens te kennen zouden
geven, naar Lake Success of New Delhi te reizen, luidde het antwoord van gezag
hebbende zyde te Batavia, dat van Nederlandse kant aan reizen naar het buiten
land geen hinderpalen in de weg zullen worden gelegd.
ven". Deze V.S. zullen moeten bestaan
uit gelijkwaardige deelstaten, zoals is
neergelegd in het politiek manifest van
April 1947, welk beginsel ook is neerge
legd in het besluit Bewindvoering in
Overgangstijd. Ik ben overtuigd, aldus
de premier, dat het overleg in volle vrij
heid en vertrouwen tot resultaat moet
leiden, vooral indien wij allen hetzelfde
doel nastreven, namelijk de vorming van
een vrije, souvereine republiek der V.S.
van Indonesië binnen het kortst mogelijk
tijdsbestek.
Communisten\setten Amster
damse raad op stelten
Mohammed Hatta en andere vooraan
staande republikeinen op Banka genieten
thans op het eiland volle bewesingsvrij-
heid. Na het bezoek van de heren Gieben
en Thomson, die onderzoeken moesten
waarom de orders tot verschaffing van
bewegingsvrijheid niet waren uitgevoerd
en die tevens maatregelen moesten ne
men voor de volledige uitvoering der or
ders. is aan deze republikeinen behoorlijke
accommodatie verstrekt. De wacht voor
hun verblijf is natuurlijk verwijderd.
Van gezaghebbende zijde deelde men aan
Aneta mede. dat de bewegingsvrijheid
der republikeinse leiders in het algemeen
automatisch belangrijk zou toenemen,
wanneer de besprekingen met de com
missie van het Bijzondere Federaal Over
leg (Thans door Aneta Bijeenkomst Fe
deraal Overleg genoemd. Red.), zou
den beginnen. Men achtte het niet on
mogelijk, dat deze bijeenkomst .gehouden
zal worden op Java en dat de genodigde
republikeinen met de
tafel zouden plaats n
Het B.F.O. en de republiek
Intussen verklaarde de pre
Oost-Indonesië. Anak Agoeng Gae
Agoeng. in een onderhoud met Aneta,
dat 't B.F.O. in haar resolutie geen uit
spraak heeft gedaan over de status van
de republiek. Hij heeft gemeend, dat in
de eerste plaats met republikeinse leiders
oriënterende besprekingen moeten
den gevoerd over de mogelijkheid
oprichting ener federale Interim Rege-
ring-
Wat de positie der republiek betreft, zijn
naar Agoeng's mening de namen der re
publikeinse leiders, met wie de commis
sie uit het B.F.O. contact wil opnemen,
o.w. Soekarno, Hatta c.s., niet los te ma
ken van het begrip republiek. Deze lei
ders zijn nog steeds te beschouwen als
leden van de regering of regeringsperso
nen der republiek als staatkundige orga
nisatie. die door omstandigheden ge
schapen door de politie-actie feitelijk
het bestiiursgezag niet meer kan uitoefe
nen over het grondgebied, waarover zij
voor 19 December jl. dit feitelijk gezag
heeft uitgeoefend. ..Op welke manier la
ter inpassing van de republiek als staat
kundige organisatie in de republiek der
V.S. van Indonesië zal dienen te geschie
den. zal natuurlijk worden bepaald door
onderling overleg'der deelstaten, welke
later de republiek der V.S. van Indonesië
zullen uitmaken, terwijl, gelijk vanzelf
spreekt, de volkswil de doorslag zal ge-
Conferentie van New Delhi
gisteren niet-officieel
begonnen
Vertegenwoordiger der Fox
compagnie dringt aan op
sancties en boycot
Hoewel de Aziatische conferentie
New Delhi pas hedenmorgen geopend
werd, was zij gisteravond reeds niet-
offtcieel aan de gang. Vijftig afgevaardig
den hielden namelijk een onderlinge be
spreking ten huize van Pandit Nehroe en
besloten, dat Nehroe voorzitter zou wor
den. Tevens behandelden zij een memo
randum. ingediend door het bekende be
stuurslid der Fox-compagnie Soemitro.
die thans de republiek te New Delhi
vertegenwoordigt. Dit memorandum stelt
voor, dat de conferentie een resolutie
voor de Veiligheidsraad zal opstellen,
waarin geëist wordt, dat voor 1 Maart
a.s. een Indonesische Interim-Regering
zal worden ingesteld, dat er tegen 1 Juni
a s. algemene verkiezingen voor een
stituante zullen worden gehouden er
tenslotte tegen 1 September a.s. een vol
ledige overdracht van souvereiniteit zal
zijn, terwijl dan tevens de Nederlandse
troepen moeten terugtrekken. Vo~*_
vraagt het memorandum om financ
steun en stoffelijke hulp.
Tenslotte stelt de resolutie voor,
indien de Veiligheidsraad in gebreke
blijven, de Aziatische landen zelf da
IHandvestartikelen over verbreking
politieke betrekkingen en opleggen
sancties moeten toepassen.
Soemitro deelde mede, dat New Delhi
het centrum wordt van de buitenlandse
dienst der republiek.
Naar Reuter nader uit New Delhi seint,
is de conferentie officieel geopend door
Nehroe, die als doel schetste: 1. onmid
dellijk herstel van de vrede; 2. maatre
gelen wanneer een der partijen in
breke blijft de Veiligheidsraad te gehoor
zamen; 3. duurzaam contact tussen de
19 deelnemers aan de conferentie. Noch
vijandschap tegen enig land, noch rassen
tegenstellingen liggen ten grondslag aai
deze conferentie, beweerde Nehroe.
Dr W. Drees uit Batavia
vertrokken
Mensen laat ons eindelijk eens met rust.
Minister-president dr W. Drees is he
denmorgen uit Batavia naar Holland ver
trokken. Hij verklaarde, dat de bespre
kingen tussen de Indonesische federalis
ten en de republikeinen vruchtbaarder
zouden zijn, als er eens wat minder in
ternationale belangstelling voor het
vraagstuk kwam.
Dr Drees zeide, dat zijn overleg met de
republikeinen de wil had aangetoond om
alsnog te trachten, tot een resultaat te
komen, hetwelk samenwerking tussen
alle Indonesiërs otaderling en tussen Ne
derlanders en Indonesiërs, mogelijk moet
«naken. Gaarne had hij ook met Hatta ge.
sproken, doch dit was op bezwaren ge
stuit. Een aantal stappen vooruit is ge
daan, allereerst positieve toezeggingen
t.a.v. de Interim-Regering, de verkiezin
gen en het tijdstip der vorming van sou
vereine V.S van Indonesië. Voorts zijn
contacten gelegd en is een sfeer gescha
pen, die tot nieuw overleg kan leiden
tussen allen.
hébben gistermiddag
de Amsterdamse gemeenteraad op stel
ten gezet. Tweemaal moest burg. d'Adlly
de vergadering schorsen en tot drie maal
toe kwamen de communistische leden
terug op een door werksters van de ge
meentelijke was- en andere inrichtingen
verzochte loonsverhoging. De communis
ten maakten het zo bont, dat zij door
het gehamer van de voorzitter heen spra
ken en de publieke tribune zat vol pro
testerende vrouwen, die zich vol vuur
in het debat mengden. Ten slotte ver
lieten de communisten de zaal. onder
voortdurend geroep (o.a. naar de socia
listen: „Klasseverraders zijm jullie").
Overigens was de Raad het er over eens.
dat de werksters niet genoeg verdienen,
doch men kan niets doen zonder <e Re-
Een Nederlands plan in de
Veiligheidsraad
C
Het zou overeenstemmen met het
Amerikaanse voorstel
AP. seint rnt Lake Success, dat vol
gens de berichten gisteravond bij de af
gevaardigden naar de Veiligheidsraad
een vertrouwelijk Nederlands voorstel
de ronde deed, op grondslag van welk
voorstel Nederland bereid zou zijn, het
optreden van de Raad inzake Indonesië
te aanvaarden. Het Amerikaanse pers
bureau voegt aan dit gerucht toe, dat da
Nederlandse legatie te Lake Success deze
berichten noch wilde bevestigen noch
ontkennen. In welingelichte kringen ver
klaart men. dat dit Nederlandse plan
(officieel heeft Nederland namelijk geen
bevoegdheid, voorstellen te doen. Red
gelijk is aan de herziene -Amerikaanse
resolutie, die heden bij de Raad zal wor
den ingediend. Zegslieden, die liever hun
naam niet noemden, gaven te kennen,
aat er zowel in het Nederlandse als in
het Amerikaanse plan minder de nadruk
wordt gelegd op terugtrekking der Ne
derlandse troepen van republikeins ge
bied. De Amerikanen, die tezamen met
China, Noorwegen en Cuba hun resolutie
zouden opstellen, moeten thans de volle
nadruk leggen op de onmiddellijke sta
king der vijandelijkheden zowel door
Nederlanders als door republikeinen.
Amerika zou weliswaar in zijn oorspron
kelijke plan de bepaling hebben opge
nomen. dat de Nederlandse troepen van
republikeins gebied moeten worden te
ruggetrokken. dooh deze bepaling is her
zien. Men zegt, omdat sommige afgevaar
digden vreesden, dat Nederland deze zou
terzijde schuiven.
De heren werden het niet eens
A.F.P. seint uit Lake Success, dat de
onderhandelineen Woensdagmiddag nog
steeds niet tot een overeenstemming had
den geleid. Men kon maar nniet tot een
bevredigende schikking komen inzake de
terugtrekking der Nederlandse troepen,
die als een der neteligste vraagstukken
wordt beschouwd.
Frans van de Laar naar Nederland vervoerd
om zijn straf uit te zitten
Nadat men vergeefs op hem wachtte in het proces Kotella
(Van een onzer verslaggevers) Doch voor Van de Laar duurde het vier
maanden. Zelfs al verlangde men zijn
getuigenis in het proces van de Amers-
foortse beulen. Daarom vragen velen zich
af, waarom eerst thans ee"h man, die
blijkbaar nog wel iets te vertellen heeft,
door zijn vroegere vriend naar Neder-
laifd teruggevoerd wordt om zijn straf
uit te zitten. Mocht hij tniet praten? En
voor wie zouden dan de woorden van
deze man zo bezwarend kunnen zijn?
Gisteravond is. naar i
half acht per vliegtuig op Schiphol aan
gekomen Frans van de Laar. wiens ge
schiedenis als ..beul van Amersfoort"
reeds zoveel stof heeft doen opwaaien.
Hij is overgebracht naar de gevangenis
aan de Amstelveenseweg. Ingewijden vra
gen zich af. wat deze plotselinge terug
keer heeft te betekenen, daar men in
November, tijdens het proces tegen
Kotella. Berg c.s. vergeefs uitzag naar de
belangrijke getuige, Frans van de Laar,
die toen in de Franse gevangenis La
Santé, te Parijs, verbleef ter beschikking
van de Nederlandse justitie. De geschie
denis van Ven de Laar mag op zijn minst
merkwaardig genoemd worden. Reeds
gedurende de behandeling voor het Am
sterdamse B G. trok zijn zaak de aan
dacht. daar zelfs uit kringen der illegali
teit aanmerking werd gemaakt op het
feit. dat de berechting van een derge
lijke figuur opgedragen was aan men
sen. die zelf geen begrip hadden van de
toestanden in de kampen en dus ook
niet van de positie van Van de Laar ten
opzichte van zijn medegevangenen. D(
kroongetuige, die misschien een duide
lijk beeld van de situatie had kunnen
geven, aarzelde echter met haar verkla
ringen, daar zij, zoals zij later aan der
den verklaarde, dreigbrieven had ontvan-
g&n om op haar woorden te passen. Zij
noemde hierbij de naam van een beken
de politieke figuur, nl. een lid van de
Tweede Kamer. Het B.G. veroordeelde
Van de Laar tot vijf jaar, waartegen deze
in cassatie ging. Hij wachtte echter de
behandeling van zijn zaak niet af en ont
vluchtte. De procureur-fiscaal, prof.
Langemeyer, erkende, dat er mogelijk
nieuwe aspecten in de zaak wafen, doch
door de afwezigheid van Van de Laar
stond de Raad van Cassatie niet veel
meer te doen dan tot bevestiging van
het vonnis van het B.G. te besluiten,
zoals ook de eis luidde. Intussen hield
Van de Laar zich niet bepaald schuil, in
Parijs, waarheen hij was uitgeweken,
zocht hij reeds in het voorjaar van 194f
contact met dë vertegenwoordiger van
het Nederlandse departement van justi
tie aldaar en kreeg van deze de
zekering, dat hij niets zou doen om Van
de Laar te arresteren of te doen arres
teren. Er ontstond een enigszins vriend
schappelijke relatie tussen de mannen
men ging genoeglijk samen uit eten er
Van de Laar en zijn vriendin kwamer
bjj de ambtenaar aan huis. Later wer
den er zelfs samen zaken gedaan. Doch
op 15 September bleek de franse politie
te beschikken over een door deze ambte
naar ondertekend verzoek tot in hech
tenisneming van Van de Laar. Wonder
lijk genoeg heeft de ambtenaar dit nim
mer willen erkennen, doch het papier be
staat nu eenmaal. Volgens de Franse wet
na het vonnis betreffende de uitleve-
van een gevangene, deze nog slechts
31 dagen in hechtenis worden gehouden.
Hartige woorden in Britse
Hogerhuis
Engeland legt oplossing in Neder
landse handen
Enige leden van het Britse Hogerhuis
hebben hartige woorden doen horen
de toestand in Indonesië. Lord Milverton
(Labour) verklaarde, dat Nederlands op
treden in de grond van de zaak juist
een standpunt, „dat -wordt gedeeld door
elke bevoegde Britse criticus". Daarom
begreep hij de critiek der Britse regering
niet. Als het vandaag de gewoonte is,
Jan en alleman in je eigen huis te laten
komen, dan zie ik niet in, waarom onze
en die van Nederland de enige moe
ten zijn, die mogen worden geïnspec
teerd" (gelach). „Ik zeg zonder aarzelen
zonder vrees, dat de Inheemse bevol
king als geheel de terugkeer der Neder
landers toejuicht" (gejuich). „Als het an
ders was gelopen en als de Nederlanders
Indonesië spoedig na het einde der vijan
delijkheden hadden bezet, zouden Soe
karno en zijn oollega's gevangen genomen
en behandeld als zij verdienden.
Mr J. J. Oyevaar, directeur-gene
raal der Scheepvaart reikte gister
middag in de Rolzaal te Den Haag
posthume onderscheidingen uit aan
nabestaanden van in de oorlog om
gekomen zeelieden. Hier overhan
digt hy de Bronzen Leeuw aan mevr.
Luidinga wier echtgenoot op 26 April
1941 by het tot zinken brengen van
de „Slamat", waarvan hy gezag
voerder was, ora het leven kwam.
Griep zal in ons land nog
wel toenemen
Heeft echter nog nergens een
kwaadaardig karakter
We zön er nog niet met de griep. De
algemene verwachting is, dat het aantal
gevallen nog wel zal toenemen. Nergens
heeft de griep evenwel een kwaadaardig
karakter, hoewel dikwyls hogere tempe
raturen worden genoteerd. Er zün slechts
enkele gevallen aan grieppneumonic.
De geneeskundig hoofdinspecteur van
de Volksgezondheid verklaarde, dat de
griep thans nagenoeg in het gehele land
in min of meerdere mate heerst. In het
Zuiden van het land heeft de ziekte een
Een
tijd.
In de Westelijke, Oostelijke en cen
traal gelegen provipcies komen gemeen
ten met veel en weinig gevallen naast
elkaar voor. In deze gebieden hebben
echter vooral de grote steden veel door
griep te lijden. In Gelderland bleef de
griep eerst beperkt tot het gebied ten
Zuiden van de grote rivieren, doch de
laatste dagen begint ze ook tot boven de
rivieren door te dringen. In het Noorden
worden tot heden de minste gevallen ge
constateerd. Een ongunstige uitzondering
maakt echter Zuid-Friesland.
ZUID-WESTER VERBRAK VERBIN
DING MET MARKEN
Het water in de Gouwezee werd gister
avond door de Zuid-Wester-storm der-|
mate opgestuwd, dat de boten die de ver
binding tussen Marken en Monnikendam
onderhouden, door de lage waterstand
niet konden varen.
Laatste kans om ..halve" munten
in te wisselen
Over enige maanden het juiste tijd
stip zal nog nader bekend worden ge
maakt zal er nog een laatste gelegen
heid tot omwisseling van halve guldens,
halve stuivers en halve centen worden
gegeven. Aldus deelt het dept. van Finan-
DOUANE-OVEREENKOMST
BENELUX-ZWITSERLAND.
België, Nederland en Luxemburg
Slachtoffers van Falster wor
den Maandag gecremeerd
Twee chirurgen uit Utrecht naar
Vorrink vertrokken.
De stoffelijke overschotten van de
Maandagavond op Falster verongelukte
piloten Protiva en De Jong, van Aero-
Hollaind, werden vandaag van het zie
kenhuis in Nyköping overgebracht naar
het vliegveld Kaetrup. Het vliegtuig met
de stoffelijke resten werd. vandaag in
Nederland verwacht. Maandag a.s na
aankomst van trein 11.09, worden zij op
Westerveld gecremeerd. Het onderzoek
te Hesnaes. waar het vliegtuig veronge
lukte, is gistermiddag beëindigd. Er is
echter niets aan het licht gekomen. Een
der geneesheren van het ziekenhuis ver
klaarde, dat de berichten, die spraken
van een blaasverlamming bij Koos Vor
rink, onjuist zijn. Wèl heeft hij gisteren
een kleine stoornis in de nierfunctie ge
had hetgeèn wel meer voorkomt bij
zeer hevige schokken. Gistermorgen gaf
zijn toestand zelfs enige reden tot be
zorgdheid doch de stoornis is tegen mid
dernacht weer opgeheven. Men gelooft
niet dat er hu nog levensgevaar aanwezig
is. Zijn dochter die per vliegtuig naar
Nyköping kwam zei dat het haar giste
ren niet toegestaan was haar vader te
Naar wij vernemen zijn uit Utrecht
twee chirurgen naar Nyköping vertrok
ken om Koos Vorrink bij te staan nl.
prof. Sillevis Smitt en dr Verbiest.
K.L.M.-iyn naar China gekortwiekt.
In verband met de moeilijkheden op
de Indië-route der K.L.M. wordt de lijn
naar Sjanghai thans alleen onderhouden
van Batavia uit. Er gaat nu eens per
week een Skymaster van Batavia naar
Sjanghai en omgekeerd. Tussenlandingen
worden gemaakt te Singapore en Bang
kok.
DENK OM DEZE PUNTEN!
Het C.D.K. deelt mede, dat de bonnen
„Textiel reserve P" en „Textiel P vijf
punten" der textielkaarten VA 804 niet
zullen worden aangewezen en derhalve
vernietigd kunnen worden. De bon „Tex
tiel R vijf punten" moet bewaard wor-
Het Amerikaanse leger bestaat mo
menteel uit 1.621.000 man en zal de eerst
volgende 18 maanden niet worden uitge-
Kees Broekman, de bekende Nederlandse schaatsenryder, die deze winter
reeds tweemaal de Scandinavische ryders in eigen huis geklopt heeft, keerde
gisteren uit Oslo in De Lier terug. Vanavond vertrekt hy naar Davos, waar
op 5 Februari de Europese kampioenschappen zullen beginnen.
Spaak volkomen achter ons inzake
Indonesië
„Als wij oiis niet met Nederland knnnen verstaan,
met wie dan wel
Tijdens de begrotingsdebatten in de
Belgische Kamer Van Afgevaardigden
heeft premier Paul Henri Spaak een
korte beschouwing gewijd aan het Indo
nesische vraagstuk. De alles dominerende
factor, is volgens Spaak, dat Nederland
altijd de bevoegdheid van de Veilig
heidsraad op juridische gronden heeft
betwist. België onderschrijft deze opvat
ting volkomen en is van oordeel, dat in
menging in dit conflict een ernstig pre
cedent schept. België heeft wijs gehan
deld. zo zeide de premier, het Neder
landse voorstel te steunen, om de kwes
tie van de bevoegdheid voor te leggen
aan het Internationale Hof van Justitie
in Den Haag. Op critiek van sommige
socialisten en communisten gaf Spaak
ten antwoord, dat Nederland, ondanks de
laatste politiële actie, nog altijd het voor
nemen heeft om de VB. van Indonesië
Weer nieuwe bonnen voor appel-
tjes-van-oranje
Dank zij de versnelde aanvoer is het
mogelijk een derde bon, voor t sinaas
appelen aan te wijzen. Uiterlijk 29 Ja
nuari moet het publiek de bonnen 573
en 579 algemeen bij een groente- of
fruithandelaar inleveren. Bon 573 (van
de A-, B- en C-kaarten) geeft recht op
500 gram. bon 579 (van de D- en E-kaar-
ten) op 1 kg sinaasappelen.
Detaillisten moeten de bonnen uiter
lijk 1 Febr. bij de grossiers inleveren,
de grossiers uiterlijk 3 Febr. bij de
rayonleiders en de rayonleiders uiterlijk
5 Febr. bij de distributiediensten.
Instellingen kunnen zich ter verkrij
ging van sinaasappelen tot de rayonlei
ders wenden.
Bij de aflevering op de nieuwe bonnen
hebben oude bonnen voorrang.
Verwacht wordt, dat de eerste en
tweede bon zeer spoedig in het gehele
land zullen zyn gehonoreerd.
urmen en hij vertrouwde dat de
we besprekingen te Batavia tot een
aceoord zullen leiden.
Over de Benelux zei de eerste minis
ter nog, dat er inderdaad nog veel pro
blemen zijn, die om een oplossing vra
gen. „Indien wij ons echter niet met Ne
derland kunnen verstaan", zo riep hy uit.
,hoe zouden wij dan tot een vruchtbare
samenwerking kunnen komen met de
andere Europese landen?"
Géén Atlantisch Pactgeen
Amerikaanse icapens
In Noorwegen is verbazing gewekt
door het feit. dat Zweden in het parle
ment reeds zo duidelijk zijn houding ovei
het Scandinavische veiligheidsprobleem
bekend maakte, terwijl een tweede confe
rentie tussen Noorwegen, Denemarken en
Zweden pas Zaterdag a.s. te Kopenhagen
Intussen is te Washington van rege
ringszijde verklaard, dat de Ver- Staten
géén oorlogsmateriaal zullen leveren
elk Scandinavisch land dan ook.
geen lid wordt van het Noord-Atlantisch
DAT weer 3 wetsontwerpen tot natu
ralisatie, voor tezamen 67 personen, zijn
ingediend o.a. ten behoeve van Kurt
Rothschild, röntgenoloog te 's-Graven-
hage.
DAT de A'damse politie waarschuwt
tegen een zekere Tewes of Tewen, die
beweert bij de N S. te werken, kamers
huurt en de hospita's oplicht.
Dat mr V. G. M. Marijnen per 15 Febr.
benoemd is tot secr. der in te stellen
hoofdafd. Tuinbouw van de Stichting
voor de Landbouw.
DAT H.O.R.A., het herstellingsoord
bij Ede van de Ver. tot Ondersteuning
van Burgerlijke Ambtenaren dezer
dagen 25 j. bestond en de vereniging
tegelijkertijd het 40-j. bestaan herdacht.
DAT de bekende Franse verzetsstrij
der en wereldfederalist abbé Pièrre
Grouès 24 Jan. te Haarlem spreekt en
Haarlem's burgemeester de actie voor
federale wereldregering en wereldbur
gerschap steunt.
DAT Breskons zich thans ontwikkelt
tot een onzer belangrijkste vissershavens
voor wat betreft de maand Januari,
omdat dan de voor de Belgische kust
gevangen yle harling daar wordt aange-
DAT 16 en 23 Februari aan het
Bureau der Zuiderzeewerken te Den Haag
twee nieuwe bruggen en een aantal weg
verhardingen in de N.O. Polder worden
aanbesteed.
DAT de Drentse Pro-Juventutevereni-
ging en de Commissie voor Onderwijs
vernieuwing 29 Jan. te Assen vergaderen
over „vorming buiten schoolverband".
DAT de K.N.A.C. aandringt op verbete
ring der keibestrating van de weg tussen
Roosendaal en Bergen op Zoom, die door
opvriezen is beschadigd.
DAT het C.B.S. een statistiek gaat
samenstellen betreffende verkeer, ver
voer en financiële resultaten onzer lucht
havens.
DAT te Nijmegen drie nieuwe R.K.
kerken worden gebouwd ter vervanging
van de in de oorlog vernielde.
DAT in het A'damse Rijksmuseum in
Juli een tentoonstelling van Middeeeuwse
Westduitse kunst wordt georganiseerd.
DAT mevr. M. V. Veen-Stenger te Ny-
megen gisteren 100 j. werd.
DAT'de K. v. K. van Zeeland en de
Stichting Nieuw-Walcheren in een tele
gram aan de fractievoorzitters der
Tweede Kamer aandrongen op medewer
king aan de terugkeer der Mij. „Zeeland"
naar Vlissingen.
DAT de Gelderse Chr. boeren- en
boerinne-organisaties gisteren te Arn
hem een wintertoogdag hielden.
DAT de Maastrichtse gemeenteraad
toch nog een gemaskerd carnaval toe-
DAT het bestuur der Stichting „Fonds
Landbouw Export Bureau 191618" tot
15 Febr. de gelegenheid openstelt tot in
diening van denkbeelden voor een doel
matige besteding van de voor 1949—'50
vrijkomende gelden.
DAT met Zwitserland overeenkomsten
zijn gesloten ter vermijding van dubbele
belastingen ten aanzien van inkomsten,
vermogen en successierechten.
DAT voor het B.G. te A'dam 3ü jaar
werd geëist tegen de Hamburger Hans
Nagel, die als Treuhandler meer dan f 2
millioen van te liquideren Joodse onder
nemingen in eigen zak stak.
DAT na een geslaagde proeftocht de
nieuwe kustvaarder Carpo van de Mij
Zeevaart (Hudig en Veder) te R'dam is
aangekomen, bestemd voor de vaart op
Ierland.
DAT tegen drie grossiers proces-ver
baal is opgemaakt, die voor f 28.000
Zuidvruchten óver de Belgische grens
hadden gesmokkeld en voor f 45.000
doorverkocht aan diverse winkeliers in
de grote steden.
DAT de Ver. van Ned. Kleermakerijen
te Den Haag resp. 6 en 9 pet uitkeren op
de cum. pref. en de gewone aandelen, en
de houders van winstbewijzen f 122.90
ontvangen.
DAT voor het Asser B.G. levenslang
werd geëist tegen de 38-j. landwacht
commandant J. H Smit uit Arnhem, die
betrokken was bij het oprollen van de
O.D.-groep in Z O. Drente.
DAT ook Nijmegen strafmaatregelen
in het vooruitzicht stelt als de bewoners
het achtergebleven oorlogsmateriaal niet
vrijwillig inleveren.
DAT de St.-Crt. van gisteren prijsbe-
schikkingen bevat aangaande diverse
verven, zomede een beschikking tot
vaststelling geldswaarde vrije woning.
Vriendschap
Het standpunt, dat de Belgen inne-
men in de Indonesische kwestie,
blijft aanspraak maken op waardering.
Reeds eerder hebben wij aan deze waar
dering uiting gegeven. Thans is er weder
om aanleiding zulks te doen. nu gisteren
in ae Belgische volksvertegenwoordiging
de Belgische minister-president Spaak
nogmaals met de houding der Nederland
se Regering instemming heeft betuigd.
Met Nederland blijft België van oor
deel. dat de Veiligheidsraad niets met
Indonesië te maken heeft. Bovendien
heeft de Nederlandse Regering aan de
Veiligheidsraad in overweging gegeven
de vraag, of de Veiligheidsraad wel tot
een oordeel bevoegd is. voor te leggen
aan het Internationaal Gerechtshof.
Dit laatste noemde Spaak een wijs
voorstel Zelf vinden wij het niet zo wijs.
De gedragingen van de Veiligheidsraad
hebben ons vertrouwen in de mogelijk
heden van de internationale samen wer
king op ruime schaal danig geschokt Do
leden van de Veiligheidsraad hebben zich
door de politieke overwegingen van hun
eigen land laten leiden. Maar wanneef
we een uitspraak vragen aan het Inter
nationaal Gerechtshof, dan weten w#
ook nog niet wat ons te wachten staat
Intussen mochten we van Spaak met
vergen, dat hi> in zijn afwijzing van de
gedragingen, welke de Veiligheidsraad
zich veroorloofde, verder ging dan de
Nederlandse Regering. Hij ging even ver
als zij. en wij zijn er hem dankbaar voor.
Helaas maakt België thans geen deel
van de Veiligheidsraad meer uit- Maar de
Belgen mogen zich overtuigd houden, dat
v/ij hun houding in donkere dagen heel
lang in goede herinnering zulen houden-
Amerika leent 35 millioen
aan Israël
De facto-erkenning van
Frankrijk?
De Amerikaarfse in- en uitvoerbank
heeft een lening van 35 millioen dollar
Israël verstrekt voor de aankoop
landbouwmateriaal in de Ver-
Staten Verder werd een bedrag van
65 millioen bestemd om later aan de
Joodse staat toe te wijzen. Beide credie-
ten hebben een rentevoet van 3^2 en
moeten in 15 jaar worden terugbetaald.
De Franse regering deelde mee. dat zij
bereid is de staat Israël de facto te er
kennen, zodra de lopende besprekingen
ten einde zijn. Deze besprekingen hebben
betrekking op de Franse belangen en de
status van de Franse onderdanen in
Israël Verklaard werd, dat de beslissing
geen verband hield met de tussen Be vin
en Schuman gevoerde besprekingen. Ver
der meldt A. P.. dat er een overeenkomst
is bereikt en reeds ondertekend tussen de
Libanon en Israël.1 In Londen lopen ge
ruchten. dat Engeland Israël zal erken
nen. indien Amerika zich bij Engeland
zal aansluiten ter waarborging van de
vrede in het Midden-Oosten. Dit Britse
aanbod wend gedaan in een aantal zeer
geheime conferenties in Washington.
Churcliill ontwringt Attlee
bekentenis
Bevin gaf opdracht voor vluchten
boven Egypte.
In het Britse Lagerhuis is het gisteren
tot een fel debat gekomen tussen
Winston Churchill en premier Clement
Attlee. Churchill had drie kwartier
nodig, om van de regering de bekentenis
los te krijgen, dat Bevin tevoren was ge
raadpleegd. bij het houden van verken
ningsvluchten boven het Egyptisch-
Palestijns grondgebied, waarbij, zoals be
kend i9. vijf Spitfires werden neerge
schoten door Israël. Hij daagde Attlee
uit dit te ontkennen en deze riep uit:
•oordelijk". Uit het debat bleek,
dat Bevin inderdaad het commando had
gegeven voor de verkenningsvluchten
boven een gebied, waar Groot-Brittannié
niets te maken had Bevin was niet aan-
Streven om ook in Nederland tek' n
tot een vrije Zaterdag
Alleen echter wanneer directie en personeel het
er over eens zijn
Een industrie in ons land heeft zich tot
bedrijven, firma's en bonden gewend
met het verZ&ek instemming te betuigen
met een actie om te komen tot een vrije
Zaterdag bij behoud van een 48-urige
werkweek.
De adviseur van deze industrie, mr
dr P. Lucas uit Den Haag. verklaarde
reeds veel adhaesiebetuigingen met dit
streven te hgbben ontvangen.
Op het ogenblik is het zo, dat slechts
aan enkele bedrijven toestemming is'ver
leend om op Zaterdagochtend te sluiten,
voornamelijk aan die, welke zo'n rege
ling ook reeds voor de oorlog hadden.
De huidige actie beoogt nu om de vrije
Zaterdag ook in te voeren op die bedrij
ven. welke dit wenselijk achten. D(
directie dient hierbij dan overleg te ple
gen met het personeel. Men verlangt dus
Onder Britse ogen werd
Krupp-fabriek hersteld
Britse ingenieurs ontdekten gisteren in
Essen weer eens een sterk staaltje van
Duitse brutaliteit. Nog geen vijftig meter
van het kantoor der Engelse toezicht
houders op het terrein der Krupp-fabrie-
ken, waren arbeiders reeds dagenlang in
continu bezig, om de gebouwen cn machi
nerieën te herstellen van de gebombar
deerde fabriek, waar tijdens de oorlog
de beruchte tanks werden vervaardigd.
Ofschoon de Britten herhaaldelijk dit
herstel verboden hadden en daarentegen
demontage gelast, gingen de Duitsers ge
woon door. omdat zij van mening waren,
dat Krupp nog steeds, zoals tijdens Hitler,
boven de wet stond.
Geelboek met ..bekentenissen'
van Mindszenty
In een ..geelboek" heeft de Hongaarse
regering de „documenten over de zaak
Mindszenty" gepubliceerd. Daarin zouden
enkele nieuwe gezichtspunten worden ge
opend. o.a. wat betreft de vermeende be
kentenis van de gearresteerde kardinaal
over zijn streven, de monarchie der Habs-
burgers in Hongarije te herstellen.
niet een wettelijke regeling, inhoudende,
dat ieder bedryf verplicht wordt op
Zaterdag te sluiten. Wel. dat ieder bedrijf
het recht krijgt zelf uit te maken wat
voor hem het beste is.
De Regering verbiedt thans het sluiten
op Zaterdag, omdat zij van een werk
week van 5 dagen een vermindering van
de productie vreest. Dr Lucas verklaarde
echter, dat diverse fabrikanten, die hun
adhaesie hebben betuigd, aan de hand
van hun ervaringen kunnen aantonen,
dat een vrije Zaterdag de productie ten
goede komt. Het bezwaar van de lan
gere werkdagen kan men ondervangen
door geschikte arbeidspauzen toe te pas-
Van kerkelijke zijde werd opgemerkt,
dat door het invoeren van de voorge
stelde regeling heel veel kerkelijk,
sociaal en cultureel werk beter tot zijn
recht zou komen.
Een voordeel is ook. dat het personeel
dan een betere gelegenheid krijgt om
inkopen te doen. Vele inzenders brengen
ook de aanzienlijke kostenbesparingen
onder de aandacht. Besparingen in het
op gang brengen van de machines (ketels
bijv.,), het schoonmaken, enz.
De heer Lucas komt dan ook tot de
conclusie, dat wanneer directie en per
soneel gezamenlijk de voorgestelde rege
ling wensen, er geen enkele reden be
hoeft te bestaan om haar te verbieden.
WEERBERICHT
Koudere
naci
ht
Tot morgenavond verwacht De Bilt:
Wisselend bewolkt, overwegend droog
weer. In het Zuiden van het land zwakke
tot matige wind uit Westelijke richtin
gen. elders matige tot krachtige en langs
de Waddenkust nu erf dan harde wind
tussen West en Zuid-West. Iets koudere
nacht. Overdag ongeveer dezelfde tem
peratuur als vandaag.
ZON EN MAAN
Vrijdag 21 Jan. Zon op 8 36, o.ndaff
17.07; maan op 0.51, onder 11.28. LJC.