CornranDijk
f &ENAVWDE
Stemmen uit Kerk en School
NIEUWE LE1DSCHE COURANT
VRIJDAG 14 JANUARI 1949
jong kunstenaar; ontwerper van gobelins
(Van een onzer verslaggevers)
Corn, van Dijk ontvangt ons in
naar eigen, moderne smaak ingerichte
Woonkamer, op de tweede verdieping aan
de Anth. Heinsiusstraat 32 te Den Haag.
„Straks gaan we wel even naar mijn
atelier", zegt hij, trekkend aan z'r
afscheidelijke pijp. „Maar kijk dan niet
naar de rommel, want het is eigenlijk
veel te klein."
Dan volgen de gebruikelijke vragen
over opleiding en studie. Maar eerst
telt Kees, hoe hij met tekenen al
jong begon. „We woonden toen ook op
een bovenhuis en ik kladde altijd de
muren van onze buurman vol. Natuur
lijk ging ik steeds door. Toen zijn
maar verhuisd- Ik ben op 2 December
jarig en van m'n ouders kreeg ik dan
de penselen. Sinterklaas bracht een paar
dagen later steeds de tubes verf."
Corn, van Dijk studeerde, na de
male schoolopleiding, 5 jaar aa
Academie voor Beeldende Kunsten,
volgde de cursussen in ontwerpen
„Humor", zegt Corn, van Dijk, die
31 jaar oud is, „is het zout van het
toch al zo moeilijke leven. Als je dat
maar in de gaten houdt, heb je al
een heleboel gewonnen Dat typeert
helemaal Kees, zoals hij in vrienden
kring genoemd wordt en met wie wij
een praatje maakten. Hij is een van
die jonge kunstenaars, die zich reeds
een bescheiden plaatsje wisten te ver
overen. Thans ontwerpt hij gobelins
voor bekende Nederlandse weverijen
en heeft daar al veel succes mee
fotografie, en legde met goed gevolg het
eindexamen af- Zijn leermeesters waren
o.a- Piet Kiljan en Paul Schuytema. Ook
volgde hij lessen bij (Paul Citroen. Zijn
eerste baan was als tekenaar en ontwer
per op de afdeling Pers en Propaganda
van de K.L.M. In deze functie reisde hij
veel naar het buitenland voor het in
richten van K.L.M.-exposities en étala
ges. en kon zodoende de buitenlandse
musea bezoeken. Later werd Corn-
Dijk zelfstandig en werkte als
kunstenaar. Hij werd aangezocht
exposities in te richten, nadat hij i
had gemaakt als ontwerper en ver'
diger van décors voor vele gezelschap
pen Zo gaf de P.T.T. hem opdracht tot
het vervaardigen, naar eigen inzicht van
de Jeugd-tentoonstelling. welke op vele
plaatsen veel belangstelling trok. Ook
het P.T.T.-gedeelte op de grote Legei
tentoonstelling was van Corn, van Dijk
Vooral het buitenland had toen grote
interesse voor zijn werk.
Voor de gemeente Den Haag ontwierp
Kees de expositie over de Gemeente-
reiniging in het Schoolmuseum. Deze was
zo geslaagd, dat hij eveneens de opdrach
ten kreeg van dë volgende serie. Zo maakt
hij ook de expositiie over de diensten
van het Gasbedrijf, het G.E-B., etc. Van
Dijk weet altijd de vrolijke noot i
schakelen in zijn objecten, maar zo,
het onderwijzende element, vooral
belang voor de jeugd, nooit verloren
gaat. Hij werkt met frisse kleuren
eenvoudige hulpmiddelen, maar de effec
ten zijn steeds verbluffend. Dit systeem
past hij ook toe bij het vervaardigen van
décors- Zijn succes blijkt wel uit het feit,
dat hij bestellingen kreeg uit Engeland
en Denemarker..
Geruime, tijd is Corn, van Dijk
bezig met het ontwerpen van gobelins,
vooral voor de Nederlandse weverijen
van Kndpscheer in Laren. Voor deze
firma werd reeds een hele serie onl
pen. Enkele gobelins werden geëxposeerd
op de grote tentoonstelling van Handel
en Nijverheid in de Houtrusthallen.
„Prins Bernhard werd daar gefotogra
feerd. staande voor mijn gobelins," zegt
Van Dijk glunder.
Schilderen doet Van Dijk ook. „Dat
wordt voor mij steeds belangrijker,"
duadelijkt Kees, „want tot nu werkte ik
voor anderen, natuurlijk gebonden en
was het schilderen nog ontspanning
Maar de drang hiertoe wordt immer
Corn, van Dijk werkt veel met lichte
kleuren. Hij voelt zich sterk tot Vermeer
aangetrokken, de man met de echt Hol
landse zuiverheid, zoals hij zegt- Ten
slotte babbelen wij nog over de kunst
het algemeen, en Van Dijk laat zich niet
licht uit zijn tent lokken. Het is
aan mij, om een- oordeel te vellen
mijn mede-jongeren in de kunst, i
We kragen weer dollars voor
onze industrie
Aan Nederland is een bedrag var
4.330 000 dollars aan Marshall-gelden toe
gestaan voor de aankoop van industriële
uitrusting. De aankopen zullen in de V.S.
geschieden en het geld wordt als volgt
besteed: 1.202.000 dollars voor
industrie en de bouwnijverheid: 1.350.000
voor niet-metaalhoudende mineralen:
790 000 voor spoorwegvervoer: 780.000
voor machinewerktuigen: 110.000 v
verschillende industriële materialen
afgewerkte goederen en 98.000 voor gene
ratoren en motoren.
Burg. Van Walsum ad rem
In een wat opgewonden bui verklaarde
een communistisch lid van de Delftse ge
meenteraad op de jongste raadsvergade
ring, dat de redacties van de kranten op
een oorlog aansturen. Burgemeester Van
Walsum tikte deze spreker op de vingers
met de opmerking, dat hij niet moest
generaliseren.
„Nou ja. ik bedoel alle kranten op één
na. meneer de voorzitter", verduidelijkte
de communist.
Waarop de voorzitter repliceerde: „Dan
vond ik uw opmerking toch wel zeer on
wellevend tegenover alle kranten op één
INTERNATIONALE MICROFOON-
DEBATTEN OP KOMST.
Op de internationale radio-conferentie,
die momenteel in Hilversum wordt ge
houden, werd gisteren besloten, een
nieuwe reeks uitzendingen te organise
ren, n.l. microfoondebatten tussen spre
kers van twee a drie landen in de taal
van het organiserende land. over een
actueel onderwerp. Nederland en België
komen in September aan de beurt. De
heer J. B. Broeksz van de Vara werd tot)
voorzitter gekozen.
Max Reimann, een vooraanstaand
communist in de Westelijke zone van
Duitsland, moet op 18 Januari voor een
Brits militair tribunaal verschijnen i.v.m.
een rede, die hij kortgeleden te Düssel-
dorf hield en waarin hij de geallieerden
op ergerlijke wijze aanviel.
Safik Ibrahim trachtte in het Hol
van Cassatie te Cairo een bom te leggen
doch werd gearresteerd. Een agen! reilde
met het projectiel naar buiten, anke'
seconden later ontplofte he'. en een si
garetten koopman werd gedood. Er
Voorts 16 gewonden.
ets moet mij van het hart. Ik ben ook
de moderne Franse richting toegedaan.
dan toch zo, dat het tenslotte eer»
eigen Hollands karakter krijgt. De mo
derne Franse kunstenaars hebben 'n heel
leven gewijd aan hun ontwikkeling, om
uiteindelijk de hoogte te bereiken-, die de
aandacht van de wereld op hen vestigde.
Daarom is het zeer moeilijk om te trach-
de stijl van hen te pakken te
krijgen. Men moet er toe rijpen
We gaan nog even naar zijn atelier,
aar vele doeken staan, afgewerkte
décors en ontwerpen van gobelins lig
gen. Ook laat Van Dijk boeken zien.
welke hij illustreerde, veel Belgische uit
gaven en tekeningen voor reclame-doel
einden Het is het werk van een veelbe
lovend Hagenaar, die zeer zeker zijn weg
wel zal vinden. Het begin is er. Wellicht
zullen wij in de toekomst eens een expo
sitie van zijn werk zien. De plannen
GLOBE—'"™™"
SNIPPERS
Hoewel 100 jaar oud, is Henry Potts m
de Kaapprovincie (Zuid-Afrika) de ge
lukkige vader geworden van een zoon.
aldus A. P. De 39-jarige moeder en het
kind maken het goed. En in Zwitser
land zijn de ooievaars aan het uitsterven.
In de zomer van 1900 waren er 150 be
woonde ooievaarsnesten, in 1929 nog 60,
in 1940 slechts 8 en in 1948 was dit aan
tal geslonken tot 6. Om het geboorte
cijfer op te voeren betaalt de Franse re
gering een premie van 36.000 francs voor
het eerste kind. geboren binnen 3 jaar
na de voltrekking van een huwelijk en
24 000 francs voor elk volgend kind.
Schoenmakers te Eastbourne (Sussex)
hebben geweigerd kinderschoenen te re
pareren, die zij te klein vinden. „De kin
deren krijgen later eksterogen, omdat zij
in hun jeugd steeds te nauwe schoenen
droegen. In de Indische wijk
van de Z.-Afr. stad Durban ontstonden
gisteravond relletjes, waarbij tientallen
Afrikaners en Indiërs werden gewond.
Tweehonderd overtollige Amerikaanse
vliegtuigen zijn uit een dump in Duits
land aan Italië verkocht. Kapitein Bill
Odom, de bekende Amerikaanse lange-
afstandsvlieger, heeft in zijn éénmotorige
„Beechcraft-Bonanza" de afstand van Ho-
noloeloe naar de Californische kust (2300
mijl) in 13 uur en 55 minuten gevlogen.
Een nieuw wereldrecord Door storm is
in Italië de laatste 24 uur veel schade
aangericht. Er zijn 6 doden en vele ge
wonden. Frankrijk heeft meer dan
150.000 buitenlandse arbeiders in dienst
voor de wederopbouw. De meesten zijn
voormalige vijanden, n.l. 60.000 Duitse en
85.000 Italiaanse ex-krijgsgevangenen.
Onder zeer grote belangstelling is giste
ren te Londen de bekende radio-komiek
Tommy Handley ter aardp besteld. Een
werkman in Rome erfde één millioen dol
lar van een oom in de Ver. Staten, die in
1924 overleed en het geld aan een vrien
din, die thans eveneens is overleden, na
liet. De Londense douane heeft juwelen
ter waarde van 500.000 pond sterling, in
beslag genomen, die door Enzo Colombo.
Italiaan, clandestien het land waren
binnengebracht. v De Taronga Park-die
rentuin in Sydney (Australië) zal dit
jaar met een zeldzaam experiment begin
nen, n.l. het fokken van neushoorndieren
Amerika is bezig een foto-toestel te
construeren, waarmee een auto op een
weg, van een hoogte van meer dan 80
km gefotografeerd kan worden. De ver
eniging van Sowjet-componisten heeft
als haar oordeel uitgesproken, dat Sergei
Prokofief in 1948 „niet helemaal op peil"
Prokofief heeft evenals Sjostako-
witsj, bij herhaling het verwijt moeten
aanhoren „beïnvloed te zijn door de mo
derne bourgeoismuziek van Amerika en
Engeland. Voor het eerst sinds 12 jaar
Engeland een vrouw opgehangen
was de 42-j. Margaret Allen, die zich
de laatste tien jaar slechts in mannenkle-
had vertoond. Voordat zij het schavot
betrad, rookte zij een sigaret. Zij ver
klaarde. dat zij. als ze indertijd die sigaret
ad gehad, de 72-jarige Nancy Chadwick
iet zou hebben vermoord.
Jongens in Venlo hadden een
rovershol
De Venlose politie heeft een jeugdige
dievenbende ontmaskerd, waarvan de
oudste jongen 17 en de jongste 12 jaar
De club bestond uit 5 man en hield
de bossen een hol op na, dat ge
stoffeerd was met gestolen goederen en
bijlen. Scholen en werkplaatsen waren
steeds het doelwit, waar zij potloden,
stoelen, flessen slaolie, gereedschappen,
ontvreemdden. Drie der jongelieden
werden te Roermond opgesloten.
LUJ L
Het regent centen in Rhenen.
Voorlopig ontwerp voor Grebbe-
monument van architect Oud
Wij spraken met burgemeester Bosch Ridder van Rosenthal
(Van een medewerker)
De oude Grebbestad Rhenen beleeft op het ogenblik een ware centenregen; uit al'
delen des lands komen de munten in zakken, kisten en pakjes binnen. Het ligt in de
bedoeling van de burgemeester jhr mr Bosch Ridder van Rosenthal, de aankomst
van de millioenste cent die overigens in „zicht" begint te komen met enig
ceremonieel te vieren. Zo is de actie voor de totstandkoming van het Grebbemonu-
ment tot een landelijke manifestatie geworden en hoewel het gedenkteken volgens
Rhenen's eerste burger wel ongeveer een ton zal vragen, is men reeds een heel
stuk op weg.
Inmiddels is een voorlopige opdracht
het maken van een ontwerp aan
architect Oud verstrekt (de broer
burgemeester van Rotterdam) en deze
heeft een maquette naar Rifenen gezon-
De betrokken commissie, die zich over
et monument ontfermt, heeft in prin
cipe een en ander goedgekeurd, maar de
Ook ons blad heeft, zoals bekend, mee
gedaan aan de grote centenactie voor
het Grebbe-monument. Wij konden
een bedrag van f 262.20 naar Rhenen
zenden. Een onzer medewerkers heeft
thans en onderhoud met de burge
meester van het oude vestingstadje
gehad, die het „hoe en wat" omtrent
de huidige stand van de grote actie
voor het gedenkteken nader heeft
toegelicht. Hij kon ook reeds enkele
nadere bijzonderheden over het mo
nument zelve mededelen.
zaak heeft veel haken en ogen, daar
meerdere instanties hun stem kunnen
laten gelden. Er is reeds veel binnens
kamers gedebatteerd over dit ontwerp,
aldus de burgemeester, en het heeft er
alle schijn van, dat het laatste woord
hierover nog niet gesproken is.
De beeldhouwer moet nog aangewezen
worden; het ligt in elk.geval in de be^
doeling, het monument tegen het kerkhof
te plaatsen en wel bij het ingangs
hek, dat dan komt te vervallen. Aan de
overkant van de weg zal een terrein
gelegd worden, dat de mogelijkheid biedt
militairen op te stellen. Tevens zal
een koperen luidklok een plaats
vinden, die (wanneer minister Lieftinck
dit tenminste toestaat) van koperen
ten gegoten zal worden. Het ligt i
bedoeling om het gedenkteken van steen
Engeland verdedigt zijn houding over
Palestina bij de Ver. Staten
Werden Duitse krijgsgevangenen vrijgelaten om tegen
Israël te strijden
Na de zitting van het Britse kabinet,
ontving de ambassadeur te Washington,
Sir Oliver Franks, instructies van Bevin
aanzien van het Engelse standpunt
inzake Palestina. Deze instructies hielden
de navolgende punten in:
Groot-Brittannië beschouwt de Joden
als aanvallers. Tenzij Joden en Arabieren
schikking komen, zal de veilig
heid, rust en vrede in het Nabije Oosten
terugkeren, iets waaruit het com-
slechts voordeel kan trekken.
De Britse regering zal een eventuele
Joodse aanival op de Rode Zee-haven,
Akaba, of op een ander deel van Trans-
jordanië beschouwen als een aanval op
Groot-Brittannië, gezien het Brits-Trans-
jordaans verdrag van wederzijdse bij
stand. En tenslotte is Engeland niet
plan, de veiligheidsmaatregelen in
trekken. Daarna heeft, volgens Reuter,
Sir Oliver Franks een onderhoud gehad
met Truman, teneinde te trachten, de
kloof tussen de Britse en Amerikaanse
politiek ten aanzien van Palestina te
overbruggen. Het standpunt van Truman
het begrip: matiging!
Echter oordeelt Washington het dienstig.
een officiële verklaring de wereld i
sturen, dat Truman ontkend heeft, dat
de betrekkingen tussen de Ver. Staten
en Engeland gespannen zouden zijn, ten
gevolge van de ontwikkelingen in Pa
lestina. Ook is er een tegenspraak ge
volgd op de Londense bewering, dat de
Britse verkenningsvluchten langs
Egyptisdh-Palestijnse grens waren uitge
voerd op verzoek van de Amerikaanse
regering.
Dr Bunche zet zijn „bemiddelings
pogingen" op Rhodos voort, waar Israël
en Egypte over de mogelijkheid van een
wapenstilstandsverdrag toeraadslagen.
Voorts heeft een Amerikaanse groep,
bekend onder de naam „The Nations As
sociated" aan de Ver. Naties en Truman
een document doen toekomen, dat een
rapport van de „Franse Geheime Dienst"
zou zijn. De Britse regering wordt daar
in beschuldigd, 6000 Duitse krijgsgevan
genen vrijgelaten te hebben, om tegen
Israël te strijden. Volgens dit document,
waren in Egypte met toestemming van
Engeland twee brigades van vroegere
nazi-gevangenen gevormd, welke thans
in training waren en vroegere nazi-gene
raals zouden aangeworven zijn om bij de
Arabieren te dienen.
Een Israëlisch woordvoerder verklaar
de, dat de demobilisatie van het Joodse
leger is begonnen, ondanks het feit, dat
Engeland zijn positie in het Midden-Oos
ten versterkt door strategische maatrege
len.
Ingediend is een wetsontwerp tot
bekrachtiging van het K. B. van 17 Dec.
1948 tot verlenging van de werkingsduur
van de Wet Gebruik Vervoermiddelen
1939 met één jaar, nu de Wet Autover
voer Goederen nog niet in de Kamers is
behandeld en die voor vervoer te water
nog niet is ingediend.
te vervaardigen, doch de symboliek
de voorstelling is vooralsnog een vraag
teken. Overigens wacht men in Rhenen
met smart op het geld van het Dam-
plantsoen. dat zoals bekend
diverse monumenten in Nederland gere
serveerd is, doch men vreest, dat het be
drag enigszins zal tegenvallen.
Hoe het begon
Het initiatief van de centenactie is ui
gegaan van het Kon. Mannenkoor „D:
Haghe Sangers", dat in het afgelopen
voorjaar op 'het Grebbekerkhof enkele
liederen zongen. Het koor overhandigde
bij deze gelegenheid de burgemeester
bedrag van f 139.30 aan koperen centen,
bestemd voor de oprichting van
denkingsteken.
En daarbij werd uitgelegd, dat destijds
door Radio Oranije geadviseerd werd. de
koperen centen te verzamelen, ten einde
na de bevrijding hiervan de bronzen ge
denktekens te gieten ter nagedachtenis
aan onze gevallenen. Een prachtig idee.
aldus de burgemeester en hij zond
berichtje naar het ANP, waarop
centenverzamelaars in den lande in
geweer kwamen. Particulieren, doch ook
verschillende dagbladen, reisverenigingen
en tal van andere organisaties, roerden de
propagandatrommel: geef ons centen
voor het monument op de Grebbeberg.
Lisse. Ede, Zwolle, Rotterdam, De
Haag, Amsterdamde stroom zette
van alle zijden in en op kruiwagens ging
de zware wacht naar de bank om daar
het kapitaal om te wisselen- Er waren
ook allerlei „aardige" zendingen: zc
stuurde iemand, die ondertekende mei
„een arme student" een bedrag van 12%
cent, doch daarbij vergat hij het brief-
Een meisje, lijdende aan tbc. wonende
in een kleine gemeente in het Noorden
des lands hing voor haar open 1
busje met een lichtje, opdat passanten
's avonds ook het bijschrift konden zien:
op deze wijze voerde zij in het klein een
eigen centenactie voor de Grebbeberg.
De burgemeester stelt er voorts prijs op,
alle kinderen, die hun spaarpot omge
keerd hebben en dat zijn er nog heel
wat persoonlijk te bedanken. Er
dwalen tussen alle ambtelijke stukken
op zijn bureau dikwijls kinderlijke
ontroerende briefjes
Maar Rhenen moet verder. Het roept
Dg meer belangstellenden op om post
pakketjes met centen te sturen, nadat in
grotere of kleinere kring een inzame
lingsactie gevoerd is. Op naar het
tweede millioen. Men vergete nooit:
iedere cent is er weer een en zelfs de
kleinste gave wordt bij het gemeentehui:
Rhenen dankbaar in ontvangst ge-
ïn....!
DE ROKER
Hij blaast de rook met half-gesloten ogen,
tevreden, uit een pijpje van wit steen,
waar denkt hij aan. waar ziet hij heen,
een grijsaard, in zich zelf terug ge-
tbogen?
De wereld heeft hem al te vaak be
drogen
en van de vele vrienden bleef er geen,
het stenen pijpje werd zijn troost alleen,
't heeft in zijn handen altijd licht ge-
[woge n.
Bedachtzaam spel der oude vingers vult
en drukt en duwt de toebak, dun-ge-
kruid,
tezamen in de kop, de vlam gaat weiden,
Een smalle straal of kringen blauw en
[rond,
ontstijgen aan zijn rimpelige mond,
het zien, de geur, de smaak, 't is één
[verblijden,'
Frangois PftuweU in
HOE M. NIJHOFF
TOT DICHTEN KWAM
De dichter M. Nijhoff was als kind
erg zwak en moest op doktersadvies
's middags met zijn moeder naar de
bossen. Tweemaal per dag kreeg hij
dan een glaasje melk. De toen 4-jarige
verbleef dan ook altijd in de middag
uren in de Scheveningse Bosjes. Om
niet naar huis terug te moeten voor
het glaasje melk, had zijn moeder met
de dichteres Hélène Swarth, die inder
tijd op de Kerkhoflaan in Den Haag
woonde, afgesproken, bij haar de melk
voor haar zoontje te komen halen.
Steeds als Hélène Swarth het kind de
melk aanbood, blies zij er even over,
opdat, zoals ze aan moeder Nijhoff
verklaarde, „de jongen later dichter
zou worden". Twintig jaar later ont
moette Nijhoff zijn weldoenster weer
en bedankte haar voor het blazen over
zijn melk, waardoor hij inderdaad
dichter was geworden. „Neen", was het
vermanende antwoord, „alle begaafd
heid komt van boven, mijn jongen".
Dit vertelde Nijhoff gisteravond bij de
opening van de tentoonstelling „Schrij-
Museum.
inby"
het Haagse Gem.
POLITIE, KL AAGT OVER AANRIJDEN
VAN HONDEN.
De Bond van Politie-ambtenaren tot
Bescherming van Dieren heeft zijn mis
noegen uitgesproken over het feit, dat
zekere bestuurders van auto's en rijwie
len zich niet ontzien om honden, die hun
uitwerpselen deponeren op de rijweg
langs of nabij het trottoir, aan te rijden.
De A'damse burgemeester doet daarom
circulaires uitreiken met het opschrift:
„Laat uw hond niet verwenst worden"
en waarin wordt aangedrongen de hond
te leren zijn behoefte langs de wegkant
op het trottoir te doen.
Fraaie expositie van ..Zaterdag
vliegers" in Den Haag
Vanavond om 7 uur wordt officieel de
expositie van „De Duinstrook" geopend,
in het gebouw Anna Paulownastraat 20,
Den Haag. Deze bond van Zaterdagvlie
gers. de strook tussen Hoek van Holland
en Sassenheim omvattende, heeft, er>
dat is zeer verheugend, de Zaterdag
gekozen als wedstrijddag. Op deze eerste
tentoonstelling is een collectie van ?nn
vogels te zien, en liefhebbers kunnen
hun hart ophalen. Vanochtend waren
keurmeesters al druk bezig de ranke
gels van de Duiven-concourscombinatic
te testen. Er zijn veel duiven bij, die
hun kwaliteit op de lange afstand reeds
hebben getoond. Andere exemplaren
heeft men speciaal voor de kweek. De
expositie zal geopend worden door de
voorzitter van „De Duinstrook", de heer
H. v. d. Hoek. Men kan heden tot 10 uur
terecht en morgen van 10 tot 7 uur.
De Britse kolenproductie bedroeg
het afgelopen jaar 208 427.000 ton, zijnde
2% millioen ton minder dan ver
wacht werd.
L
Niet alleen om onze lezers op de hoogte
te houden van wat er in de Kerk-
Schoolbladen leeft en streeft, wordt deze
rubriek geopend. Zij is ook bedoeld als
een middel, om de verbreiding U
vorderen van alle gedachten, die kunnen
meewerken tot het opwekken of verster
ken van de belangstelling in Kerk- er
Schoolleven, als pijlers van volkskracht
in de beste zin van het woord. Het gezin
in de branding van onze door spanning
en overspanning gekenmerkte tijd leeft
veilig onder dezelfde kruisvlag, t
onder ook de Kerk en de School bouwen
aan het welzijn van ons volk. En als ge
zinsblad wil onze courant voor haar deel
bijdragen tot het aankweken van begrip
voor en meeleven in de onmisbare bin
ding tussen gezin. School en Kerk. Een
bloemlezing uit talrijke week- en maand
bladen leek ons daartoe een aangewe
zen middel. Het spreekt wel vanzelf, dat
noch in de keuze noch in de inhoud der
citaten van goed- of afkeuring, instem
ming of tegenkanting dezerzijds sprake
is. Doel is slechts in de meest uitge-
breide zin belangstelling te wekken vooi
de hoogste waarden, welke het Christen
dom voor oud en jong heeft te doen uit
komen tegen de donkere achtergrond var
een koersloze wereld.
Dat bij een rondblik over het Kerkelijk
erf de predikant het eerst in 't oog valt,
zal zelfs de predikant moeten billijken.
Actief in zijn roeping voor de gemeente
en passief in haar indrukken over hem,
verschijnt hij onophoudelijk in de pu
blieke opinie, beoordeelt hij en wordt hij
geoordeeld. Vooral de grote-stadsdominee
staat midden in de aandacht, en omdat
het Kerkblad nu eenmaal grotendeels
z ij n tribune is, zien we niet zelden de
predikanten ook onderling over elkaar
het hunne denken en zeggen. Het
moeilijke vraagstuk van de wijkpredi-
kant en zijn naaste taak snijdt ds Buskes
Wa
name laakt hij
„de grote fout, dat wij vaak ander
werk doen dan het meest noodzake
lijke werk. Ik vind het een wantoe
stand, dat een grotestads-dominee
hele dag les geeft aan een gymnasium
of H.B.S. Deze arbeid is natuurlijk
van zeer groot belang. De wijkdomi
nees hebben echter voor dit werk
geen tijd. Hebben zij er wel tijd
zo zijn er dan onttrekken zij die
aan het werk. waartoe zij allereerst
geroepen worden: het wijkwerk.'
In dit verband is het wel opmerkelijk,
ds Buskes te horen pleiten
zicht. De afkeer van de superintendent
in de Prot. Kerken deelt hij blijkbaar
„Hier wreekt zich een fout in de
organisatie. Feitelijk is het zo, dat
ieder doet wat goed is in zijn ogen.
Er is, ondanks alle mogelijke bepalin
gen, geen wezenlijk toezicht op de
predikanten. Wij hebben behoefte
een instantie liefst een oudere pre
dikant, die in de gemeente gezag er
het vertrouwen van alle collega':
heeft die op ons toezicht houdt en
ons zo nodig tot de orde roept. Het is
een fatale vergissing, dat predikanten
dit toezicht niet nodig hebben."
Van een andere zijde belicht prof.
Brillenburg Wurth in het Geref.
Weekblad het tekort aan zielszorg in
verband met het
Herv. Synode stelt beslissing i. z. vrouwelijke
predikanten uit
Toelating tot Evangeliebediening door prov. kerkvergaderingen
De Generale Synode der Ned.-Herv. temeer gedrongen
Kerk ging gisteren voort met de behan
deling van ordinantie 7 voor de oplei
ding en vorming van de Dienaar des
Woords en voor de theologische arbeid
der Kerk. Besloten werd, de proefpreek
na het kerkelijk examen ook verplicht
te stellen voor de vrouwelijke theolo
gische candidaten, die dit kerkelijk
en afleggen. Omtrent de toelating
de vrouw tot het predikambt werd
door de Synode nog niet beslist. Hier
over zal later worden beslist. De toe
lating tot Evangeliebediening en het ker
kelijk onderzoek, event, colloqium, wordt
afwijkifng van het ontwerp Kerkorde,
:t aan een Centrale Commissie opge
dragen, maar aan de prov. kerkvergade
ringen.
In de middagvergadering beantwoord
de ds A. T. W. de Kluis, de hoofdleger-
predikant, verschillende vragen, die uit
de Synode opkwamen, betreffende de
geestelijke verzorging van het leger in
Nederland en Indonesië. De Synode ge
voelde zich naar aanleiding hiervan des-
we voorraad centen keurig in rolletjes verpakt wordt per krui-
tar de bank gebracht om daar Ingewisseld te worden. Voor de „start"
vanaf het gemeentehuis vindt eerst de registratie plaats.
alle wegen en mid
delen te zoeken om in het kort aan
leger- en vlootpredikanten te voorzien.
Voorts werden nog enige benoemingen
gedaan. Secundus A. S. C. Gelderland:
ds A. H. de Wit te Zoelmond. Jeugdraad:
(vac. Gordeau) mr Y. Schol ten te Am
sterdam; lid en voorzitter (vacature ds
Kalkman: padvinderswerk) ds B. van
Swigchum te Rotterdam. Herbenoeming
van mej. Barger en de heer E. M. van
Diffelen. Ziekénzorg: (vacature v. Asch
van Wijk) zr Willems te Rotterdam,
(vacature ds H. W. Bloemhoff) dr M. ten
Cate te Bolsward, (vacature ds Ter Haar
Romeny), jhr dr H. de Ranitz te Bus-
sum (vacature dr Ledeboer) dr J. P. de
Jong te Gouda.
K.L.M. verzorgt vliegverkeer naar
Rome in het „Heilige Jaar"
De K.L.M. verzorgt tijdens het in Dec.
1949 te openen „Heilige Jaar" het lucht
vervoer van pelgrims uit alle delen der
wereld naar Rome. hun huisvesting te
Rome en een informatiedienst te hunnen
behoeve. Maandag a s. opent de K.L.M.
aldaar een informatiebureau, waar bo
vendien door uitstalkasten de aandacht
gevestigd wordt op ons land en Indië. Op
2 grote hotels heeft de K.L.M. ten be
hoeve van de pelgrims optie genomen.
Voor de luchtreizen wordt speciale re
ductie verleend. Reeds 8 Maart a-s. woidt
de eerste luchtlijn in dit verband geopend
van A'dam via Frankfort naar Milaan.
Men verwacht die maand al een toevlucht
van pelgrims in verband met het gouden
priesterjubileum van de Paus.
KOSTERES TREFT GEEN BLAAM.
Van de Kerkvoogdij der Ned. Herv.
Kerk te Middelharnis vernemen wij, dat
de noodlottige brand in de kerk niet te
wijten is aan onvoorzichtigheid der kos
teres. Het bericht, als zou de kosteres bij
het uithalen van de kachel in het koor
sintels op een oude jute zak hebben ge
deponeerd, is onjuist.
Bochumers houden zich nu kalm.
De verdere demontage van de Bochum-
se staalfabrieken verliep gisteren zonder
incidenten. Tot dusver zijn drie smelt
ovens gedemonteerd.
De Russen zouden begonnen zijn
met een derde grootscheepse demontage
actie in hun zone van Duitsland. Er zou
den 205 fabrieken op de lijst staan. w.o.
de Singer-naaimachinefabriek in
Zwickau (Saksen).
spreekuren voor gezinsmoeilijkheden. Hjj
acht die van groot belang, maar wil ook
alle ambtsdragers met de grootst mo
gelijke ernst op het hart binden:
„maakt toch met het werk van de
zielszorg ernst! Er is zo'n schreiend*
behoefte daaraan. Grijpt toch alle kan
sen aan. die uw ambt u geeft, om
zielen en levens in nood te redden en
te helpen. Ambtsdragers, die dat ver
zuimen zijn huurlingen in plaats van
herders."
Niettemin dringt hij aan op het vooral
in de steden in het leven roepen van
bovenbedoelde spreekuren, waar des
kundig advies gegeven kan worden bij
speciale moeilijkheden.
Niet minder belangstelling dan voor
de pastorale zorg heeft de Kerkelijke
pers voor de oecumene in binnen- en
buitenlandse verhoudingen. Een een
voudig middel tot meer onderling begrip
van nauw verwante kerkgroepen heeft
ds Dondorp jaren geleden toegepast. Hij
vertelt in Enigheid des geloofs.
dat hij eens oo een vergadering van de
classis Haarlem der Geref. Kerken heeft
voorgesteld
„om de Chr. Geref. predikanten binnen
dat ressort uit te nodigen de classicale
vergaderingen bij te wonen en aan de
discussie deel te nemen met een advi
serende stem. Dit voorstel werd niet
gesteund en dus niet in behandeling
genomen. Men glimlachte eens en een
enkele mompelde iets over onprac-
tisch idealisme."
Maar ds Dondorp heeft het denkbeeld
niet opgegeven en wil zijn poging her-
„We zouden dan niet de predikanten
particulier moeten uitnodigen. Want
een classis is geen vergadering van
particuliere ambtsdragers, doch van
afgevaardigden. We moeten dus de
kerken verzoeken afgevaardigden
te zenden. En die uitnodiging moet
niet slechts gezonden worden naar de
Chr. Geref. Kerken, doch ook naar de
andere kerken die de formulieren van
enigheid der oorspronkelijk onge
deelde Geref. Kerk van Nederland
handhaven."
De schrijver hoopt, dat zijn voorslag
onder de ogen komt van predikanten en
ouderlingen. „Er zal wel weer om ge
lachen. maar misschien ook meer ge
luisterd worden dSn 15 jaar geleden.
Eens moet toch de eerste steen uit dat
gesloten wegdek worden gelicht."
Terwijl de Kerk van het Westen en
die van het Oosten in verheugend con
tact komen, moeten beide bedacht zijn
op het winnen van invloed door de
Islam, en dat werkelijk niet alleen in
het werelddeel van zijn oorsprong. Het
Kath. Ned. Persbureau deelt o.a.
dat de Ulema's. zoals de verkondigers
de Mohammedaanse godsdienst wor
den genoemd, naar verschillende delen
der wereld worden uitgezonden om de
leer en wet van Mohammed te prediken.
Onlangs nog zyn Mohammedaanse gods
dienstleraren uitgezonden naar Asma-
de hoofdstad van Eritrea in Oost-
Afrika: naar Quito in Equador. naar het
koninkrijk Hedzjas in India. China en de
Ver. Staten Aan de Al Azhar Universi-
in Cairo, het leidende culturele
trum en het seminarie van de Islam-
eld. is verzocht om meer Ulema's op
te leiden en meer boeken te verschaffen
op het gebied van de Islamietische filo
sofie en theologie voor deze landen.
Voorts berichtte het protestantse blad
a Vie Protestant e," dat Islamie
tische gemeenten zijn gevormd te Zürich,
Lausanne en Genève. Ook zijn Moham
medaanse zendelingen actief in Duits
land. En ook in Nederland, met name in
Den Haag, is men doende Mohamme
daanse gemeenten op te richten.
Tenslotte nog een merkwaardige uit
maak over een voor tal van huisvader!
loeilijke gezinstaak: het tafelgebed.
Dr Miskotte zegt er o.m. van in In de
"aagschaaL-
„De gedachte, dat wij „een zegen vra
gen", wilde my altijd gekunsteld
voorkomen. Men kan een zegen vra
gen op de arbeid of op een medicijn;
maar voor de spijze, die op tafel staat,
kan men alleen maar danken. De
tekst: „de mens zal bij brood alleen
niet leven", die hier soms wordt te
pas gebracht, wordt o.i. misverstaan
als men er in leest, dat bij het brood
nog een zegen moet komen, wil het
smakelijk of voedzaam zijn. Neen
het gaat om een eenvoudig, vreugde
vol danken. Laat ons ophouden met
cerebrale diepzinnigheden!"
Beroepingswerk
Ned. Herv. Kerk. Beroepen: te Putten
3e pred.pl. J. van Sliedregt te Huizen.
Aangenomen: naar Veen (N.-Br.) B.
Haverkamp te Langerak.
Beroepen: te Andel (N.Br.) J. van
Malenstein te Nieuwpoort (2e beroep).
Bedankt: voor Nieuw Buinen: J. G. U.
an Hoogstraten te Harkstede.
Geref. Kerken (Art. 31 K.O.). Beroepen:
Kantens cand. E. Koop te Delfzijl: te
Veendam cand. H. J. Zwarts te Ooster
zeek.
Ds H. J. ENGELKES TE SOESTERBERO
OVERLEDEN
Ds H. J. Engelkcs. era.-predikant der Ned.
Herv. Kerk. is op 69-j. leeftijd te Soester-
overleden. Hij diende de gemeenten
Kolhorn, Wieringerwaard. Terwispel,
Hoogebeintum. legde in 1916 zijn bediening
benoeming tot voorganger
Ver.
Vrijz. Het
te Kar
i Haarlo. Worn
•erd
vorder
(verschot zal Maandag op
serd.
In zfin Nieuwjaarsrede zei de Delftse
urgemeestcr, mr G. E. van Walsum, dat de
plannen tot uitbreiding van de T. H. een
oede kans maken, werkelijkheid te worden.
I kan nog geen tijdstip worden genoemd.
In Naarden ls een lagere tuinbouw»
school geopend.
PROMOTIES
ROTTERDAM. 13 Jan. Gepromoveerd
it dr in de econ wetensch. H Zoterwey
Voorburg, op „De dollarschaarste ln W.«
ACADEMISCHE EVAMENS
GRONINGEN. 14 Jan. Geslaagd: arise*
le ged J W van Calcar, Groningen. P Of-
•inga. Warffum.
ROTTERDAM. 13 Jan. Geslaagd: cand
con wctcnsch: G van Barneveld, Amers-
jort, P NauU. Leeuwarden. J G de Rid
er Vlissingen en P L van den Bergh. Hil-
(gersberg. Doet econ wetensch: L van der
:amer. R'dam.
MIJHHARDT
ZENUWTABLETTEN
kalmeeren zenuwen
