Nieuwe Leidsche Courant | 1949 | 7 januari 1949 | pagina 8

ENGELS

Honderd jaar geleden stierf een merkwaardig
en bekend Leidenaar

legen Bronchitis

AKKE?ABDUSIROOP.

Nieuwsflitsen uit de omstreken

Raampje de Wilde begon in 1809
een winkeltje

Galeislaaf

NIEUWE LEIDSCHE COURANT

2

VRIJDAG 7 JANUARI 1949

Eerste directeur van het „kabinet van
pleisters en prenten"

D. P. G. Humbert de Superville

Januari 1849 ontvingen de presi
dent van het Koninklijk Nederlands In
stituut en de heer D. D. Büchler te Lei
den, lid van de vierde klasse van dit
instituut, van de heer N. C. de Gijeelaar
een schrijven, waarin gemeld werd, dat
„de weledelgeboren heer D. P. G. Hum-
bert de Superville, lid van het KN.I. en
van onderscheidene andere geleerde ge
nootschappen, diireoteur van het kabinet
van pleisters en prenten bij de Hoge
School te Leiden enz. enz. overleed op
heden binnen deze stad in de ouderdom
van nagenoeg 80 jaren."

Het is dus as. Zondag precies honderd
jaar geleden, dat deze merkwaardige
Leidenaar stierf, een man, die na een
stormachtige artistenjeugd uitgroeide tot
een gewaardeerd kunstenaar en kunst
kenner, tot 'n gedegen wetenschapsmens
ook, een man van originaliteit en moed
en daarbij een figuur, die midden in he'
Leidse leven stond en bekend was met
families, wier namen tot op heden een
bekende klank hebben.

David Pierre GioWo Humbert de
Superville. due in Thieme-Beckens' be
kende lexicon speciaal ails lithograaf en
etser wordt gewaardeerd, stamde uit een
aristocratische Frains-Zwitserse familoe,
wier lotgevallen ons bekend zijn door
een familie-boek, dat iai het bezit
prof. dr J. F. van Bemmelen.

David Pierre werd op 18 Juli 1770 te
's-Gravenhage geboren en op 22 Juli
de Kloosterkerk gedoopt. De vader, Jean
Humbert, schilderde zelf zeer verdien
stelijk en was een ontwikkeld man, die
er prijs op stelde, dat zijn 'kinderen een
goede opvoeding kregen. Toen men bo
vendien Davids talent voor tekenen ont
dekte, dééd men hem verder dn het vak
opleiden, zodat David Pierre op elfjarige
leeftijd lid kon worden van Piotura. Hij
was een van de eersten dn ons land, die
op steen tekenden.

In 1789 vertrok hij naar Italië,
voor 'kunstenaars dn die tijd -gebruikelijk
was. In Rome leerde hij de Hollandse

landschapschilder W. Voogd kennen en
woonde een tijd lang met hem samen.
Later raakte hij er ook bekend met de
Engelse tekenaar en kunstkenner W.
Young Ottley, die interesse voor de pri
mitieven bij hem wist te wekken, maar
ran Humberts copieën misbruik
maakte bij de publicatie van een serie
prenten naar schilderyen van de vroeg-
Florentijnse school. De bijnaam Giottino
kreeg Humbert in zijn Italiaanse tijd
werd zozeer door hem op prijs ge
steld, dat hij zich die in October 1816
bij acte liet toevoegen.

Zeer bevriend was Humbert de Super
ville -met de schilder J. B. W-ica-r de Liile,
de lievelingsleerling van David, die in
1785 met deze mee naar Rome was ge
komen. Het Franse bloed verloochende
zich niet! Dat bleek ook, toen in 1798 de
Fransen de wapens richtten tegen de
Paus. Humbert nam dienst als sergeant-
majoor, werd gewond en krijgsgevangen
bracht zo vier maanden door in
Civita-Vecchia, waarna hij in 1800 werd
itgewisseld en naar Frankrijk ging.
De Parijse periode is vrijwel in duister
gehuld, maar het is wel zeker, dat Hum-
bert in 1802 naar Holland terugkeerde.

Beatenbergse evangelisten legden
getuigenissen af
Bijzondere samenkomst in „Jeruel".

In een overvolle zaal van „Jeruel'
vond een bijzondere samenkomst van d<
Beatenbergers plaats. Deze groep jonge
mensen wordt gevormd door studenten
(de meesten zijn afgestudeerd) van de
Zendingsschool Beatenberg in Zwitser
land.

Na een kort openingswoord van de
voorzitter van „Jeruel", de heer H. Schou
ten, leidden de Beateijbergers de dienst
in met het zingen van enige liederen. De
avond werd verder gevuld met de korte,
blijmoedige getuigenissen van de Beaten
bergers, afgewisseld met zang. Jezus Chris
tus was het middelpunt van de avond en
niemand kon zich aan de werkelijkheid
van de kracht des geloofs onttrekken.
Hiervan getuigde ook mej. G. Zijp uit
Amsterdam. Met vreugde zong zij het:
.O hoe 'heerlijk; Jezus is machtig te red
den, Jezus maakt zondaars vry!" Velen
van de aanwezigen zongen het lied na
;nige ogenblikken van harte. mede.

De heer K. Ribi uit Zwits«iand legde
;r In een korte toespraak de nadruk op.
dat er een waarachtig overwinningsleven
in Jezus Christus is. De vertaling ge
schiedde door de heer J. Littooy, die ook
een toespraak hield. Hierin wees hij er
op. dat wij vissers van mensen moeten
zijn. De gemeente van Christus houdt
zich te veel bezig met allerlei haarklo
verij. Wij hebben ook een taak ten op
zichte van de wereld, waarin Christus
nog niet beleden wordt. De jeugd van
Leiden heeft gelegenheid de Beatenbergse
evangelisten te leren kennen, en we"
a.s. Zaterdag, 4 en 7.30 uur. in jeugd-
samenkomsten in ..Jeruel", Eerste Groene-
steeg 16.

j Chevrolet-dealers, Verdamstraat
6. hoopt op Zaterdag 15 Januari haar zil
veren jubileum te vieren, 's Middags
wordt gerecipieerd in het Oosters Insti
tuut.

Omgekomen Leidse jongens
ter aarde besteld

Hedenmorgen vonden in de St. Petrus-
kerk aan de Kamerlingh Onneslaan de
plechtige uitvaartdiensten plaats voor de
bij de ontploffing in het Plantsoen om
gekomen jongens Theo de Wit en Freddy
d. Meer.

Om 10 uur volgde op de R.K. begraaf
plaats aan de Zijlpoort de begrafenis. De
welpen en verkenners van horde
troep I (Cobra) der St. Lodewijksgroep
begeleidden de stoet.

Ook klasgenoten en onderwijzers der
jongens bewezen de laatste eer.

De beaarding werd verricht door pas
toor Th. M. Beukers. Een groot aantal
kransen en bloemstukken dekte de baren
r was zeer veel belangstelling.

De heer D. G. de Rooy plotseling
overleden
Bekend figuur in de Geref. Kerk.

In de leeftijd van 49 jaar is vanmorgen
plotseling overleden de heer D. G. de
Rooy, die tal van jaren eerst als diaken
en later als ouderling de Geref. Kerk
dezer stede heeft gediend.

De heer De Rooy, die ook bekendheid
genoot als oud-directeur van de brood
fabriek „De Zeeuw", vervulde eveneens
functie in de commissie van beheer
n de commissie van het Rusthuis dr
Geref. Kerk.

JUBILEUM J. B. DUPPER.

De heer J. B. Dupper was gisteren,
zoals bekend, veertig jaar in dienst bij
Hartog's confectiebedrijf aan de Hoge
Rijndijk. Op zijn verzoek is hier niet al
te veel „werk van gemaakt".

RAAD OP 24 JANUARI.

De eerstvolgende vergadering van de
Gemeenteraad van Leiden zal vermoede
lijk worden gehouden op Maandag 24
Januari.

Los het vastzittende slijm op. verzacht de
snijdende, scheurende pijn van het veelvul
dig hoesten, zuiver Uw luchtwegen met de
snel en krachtig ingrijpende, onschadelijke

bü

Alkemade
Uitbreiding reinigingsdienst.

wijze van proef is het gemeente

bestuur overgegaan tot het doen ophalen
huisvuil bij de gem een tewondngen en
de huizen van de woningbouwvereniging.
De onhygiënische toestand achter de hui-
heeft B. en W. genoodzaakt, maat
regelen te treffen tot het laten verwij
deren van het vuil, anders dan door
alleen de aanwezige vuilnisbakken, die
ïtat vol zitten, door het personeel
de* reinigingsdienst te laten ledigen.
Met het 'bestuur van de woningbouwver
eniging is een financiële regeling getrof
fen. Of deze regeling dn de toekomst zal
leiden tot enige verhoging van de huur
of tot verhaal van een deel der kosten
rechtstreeks op de huurders, zal eerst
later kunnen worden vastgesteld. B. en
W. vertrouwen évenwei, dat zij op de
medewerking van de bevolking mogen
rekenen. Het betreft hier een groot be
lang. Wijzen wij er alleen maar op, dat
de vuilnishopen een kweekplaats zijn
voor ratten en andere schadelijke dieren.

Alphen aan den Rijn
„Collectieve industrie-
huisvesting"

de

itvoering v
plannen heel wat vastzit, i
aan de leden van de raad
nodigden in de trouwzaal
huis wel duidelijk
diiging

industrie-
gisteravond
n enige ge-
n het raad-
;eworden. Op uitno-

het gemeentebestuur sprak

Kunst en Letteren

Residentie-orkest ivas
goed op dreef

En de solisten niet minder

De symphonie „Mit dem Hornsignal'
van Haydn, die gisteren voor het eerst
In Leiden werd uitgevoerd, is een werk
vol prachtige vaak ook grappige
Invallen, die met zeldzaam meesterschap
zijn gerealiseerd. Wy kennen talrijke,
stukken in hoofdvorm van Haydn, tal
rijke variaties en talrijke menuetten
Toch verrassen de vier delen van deze
symphonie weer door de onuitputtelijke
fantasie van de componist. En hoe weet
Haydn de beperkte mogelijkheden W
dit orkest te benutten!

Schuurman gaf met het Residentie
orkest een prachtige, doorzichtige ver
tolking, waarin zich verschillende orkest
leden solistisch onderscheidden.

Annie Hermes zong de „Ballade des
pendus" van Sas Bunge op een tekst van
Villon. Of sommige gevoelsontladingen,
o.a. bij „Mais priez Dieu que tous nous
veuille absoudre", in de stijl van Villon
zijn, kan buiten beschouwing blijven. De
Jonge componist heeft zijn interpretatie
van het gedicht prachtig gerealiseerd
Zijn muziek bij deze ballade is doorleefd,
echt en in hoge mate boeiend. Annie
Hermes gaf een voortreffelijke vertol
king; het was haar schuld niet, dat zij
nu en dan niet tegen het orkest opkon
Het schrijven van een orkestparty, die
de zangstem nergens drukt, behoort tot
de moeilijkste instrumentatie-opgaven
De instrumentatie in deze ballade is or
zichzelf pakkend, maar soms te zwaai
voor de zangstem. Maar dit is van onder
geschikt belang. Van grote be^kenis ii
echter, dat Sas Bunge zich met dit werk
een componist heeft getoond, die iets te
zeggen heeft.

Janine Dacosta speelt zeer pianistisch,
zeer muzikaal en zeer geacheveerd piano,
maar nog wat te precieus. Het zou intus
sen onredelijk zijn, haar vertolking
het concert van Schumann te vergelijken
met de vertolkingen van gerijpte pianis
ten. Janine Dacosta is nog zeer jong; zij
heeft uitstekende indrukken nagelaten
en wij zullen rustig afwachten, hoe haar
herscheppend talent zich verder zal ont
wikkelen.

Het orkest, dat de gehele avond bij
zonder goed op dreef was, had het con
cert geopend met de „Kleine Balletsuite"
van Orthel.

Veel succes voor dirigent en soliste!

Hennie Schouten.

In 1805 werd hij leraar in tekenen, bouw
kunde, aardrijkskunde en Italiaans aan
de pas-opgerichte kadettenschool te Fye-
noord en kort na de oprichting van het
Koninklijk Nederlands Instituut in 1808
vinden we hem reeds als correspondent
aangesteld. In dat jaar ging de kadet-
tensohool naar Enkhuizen, waarheen ook
Humbert volgde. De qph effing in 1812
maalde hem echter brodeloos en op 21
Aug. 1812 schrijft hij dan ook:

„Het instituut der Marine afgedankt
zijnde, bevind ik mij thans provision-
neel te Leiden".

Vrienden wisten hem eindelijk een
aanstelling te verschaffen aan de Leidse
tekenacademie „Ars Aemula Naturae".
hij als directeur en leraar zeer ge
waardeerd werd. In 1814 volgde de be
noeming tot lector ln het Frans en Ita
liaans aan de Leidse Universiteit, terwijl
hem alle kans werd gegeven zijn kennis
organisatie-vermogen te ontplooien
als directeur van het in 1825 opgerichte
kabinet van gips-afgietsels en prenten,
welke instelling het later zo bekende
prentenkabinet werd.

Huwelijksgeluk heeft deze karakter
volle mens niet veel gekend. In 1816
trouwde hij Anna Elisabeth Paradijs,
dochter van een bekend Leids hoogleraar
de medicijnen. Zij overleed reeds het
volgend jaar, na het leven te hebben
':en aan een tweeling, we
kind reeds spoedig stierf,
andere, Nicolaas geheten, stierf op 23-
jarige leeftijd.

Er zijn weinig schilderijen bekend
Humbert de Superville, tekeningen zijn
er echter des te meer. In zijn religieuze
voorstellingen herinnert hij aan Blake.

rt zelfstandig is hij in zijn litho-
graphieën, figuur- en portretstudies, die
in de Hollandse kunst van die dagen ge
heel al'leen staan. Zijn werk is groots
i opzet, breed en energiek uitgevoerd
toont een inleven in de mogelijkhe-
i van hert materiaal, dat vooral
tijd frappeert.

Bij het schrijven van essais en ander
wetenschappelijk werk toont Humbert de
Superville een ijverige liefde
détail, waarbij hij geen hoofdzaken van
bijkomstigheden weet te ondersoheiden
Zelden trekt hij consequenties, waarte
genover hij plotseling een bijzondere
ar voren brengen kan met d<
bescheiden ernst en de correcte open
hartigheid, die hem eigen is.

Een religieus diep en zuiver voelend
mens. die zich steeds liet leiden door
zijn liefde voor Hem aan Wie hij
1815 een drama wijdde: „Jésus".

wie de Supervises eigen w<
toepassing zijn: „Wij zijn mens.
Christen, burger, Hollander. Indien dat
niet vergeten werd, zou dn ons vader
land alleen maar het hoogst edele, zede
lijke, treffende en nationale tevoorschijn
gebracht wordien." C. Th. R.

Op 10 Januari bestaat de bedden- en
manufacturenhandel van de firma wed.
P. de Wilde en Zonen, Breestraat 93
alhier, 140 jaar. Ter gelegenheid van dit
feit heeft de firma een eenvoudig boekje
het licht doen zien, waarin de heer H.
de Wilde Rzn. een interessant woord ter
herdenking heeft geschreven. Aan zijn
fris verhaal ontlenen wy het volgende:
.Toen mijn betovergrootmoeder op 10
n. 1809 een bescheiden winkeltje aan
de Nieuwe Ryn opende, kon zij niet ver
moeden, dat 140 jaren later haar achter
achter-kleinzoon (die haar afgesleten
trouwring als talisman draagt, zoals al
zijn voorgangers deden) in dankbare her
innering en met eerbied haar portret
onder de ogen van zijn cliënten en rela-
es anno 1949 zou brengen.

De De Wilde's behoren tot de réfugié's
uit Frankrijk, die zich na de herroeping
van het Edict van Nantes hier te lande
vestigden. Wij vinden in 1724 Pieter de
Wilde vermeld als keurmeester van hel
Leidse laken en een 25 jaar later Pau-
lus Johannes en Samüel de Wilde als
saay- en lakendrapiers. Het
geen toeval, dat, toen Raampje de Wilde,
ten .gevolge van de droeve staat van ge
zondheid vari haar man, het levensonder
houd moest verdienen, zij, de met het
drapiersvak zo nauw verbonden zaak
vestigde, waaruit het bedrijf van thans
groeien zou.

Haar zoon. Roeland (1808—1892), volg
de haar op. Het was een man van grote
stuwkracht, die open stond voor het
ive, dat de tijd bracht, tot angstige
verbazing vaak van zijn moeder.
land. Roeland", riep ze bezorgd u
hij haar de nieuwe petroleumverlichting
van zijn zaak toonde, .bedenk toch, jon
gen, hoogmoed komt voor de val!"

De „luxueuze" petroleumverlichting
zou vervangen worden door het moderne
gas en dit op zijn beurt door de prac-
tische electriciteit. De bedden en de
nufacturen veranderden van stijl. Ook de
firma verzette regelmatig de bakens.

Raampje stichtte de zaak tijdens de
Franse overheersing. Maar toen het getij
keerde, was zij de overheid een

uit de boeken van de bekende Leidse
fabrieken van J. en A. te Poole blijkt,
dat aan P. de Wilde al op 18 November
1813 oranje-vlaggedoek afgeleverd werd.
Eerst de volgende namiddag om vier uur
ontplooide het stadsbestuur een van de
Academie geleende vlag. De dag daarop
is leverde Le Poole aan de stad.
De firma Le Poole bestaat niet meer;
et een andere befaamde Leidse fabriek
die van de N.V. voorheen J. C. Zaal
berg en Zoon bestaat de relatie, da
terend van 1814, nog steeds.

Op Roeland de Wilde volgden Paulus
Johannes en Frans Gerard en op hen
mijn vader Roeland en Frits. In
trok mijn oom Frits zich uit de
zaken terug en werd de beddenafdeling
gesloten om echter in 1926 weer geopend
te worden."

Heit 140-jarig bestaan vaai deze zaak
zal niiet worden gevierd: „het is geen
/oor uitbundig feest'-, zo schrijft de
heer De Wilde. Volstaan zal worden met
eenvoudige herdenking en uitgezien
naar het 150-jarig bestaan

hier drs A. v. d. Veen, directeur
het economisch technologisch instituut
te Rotterdam. Burgemeester Schok'kmg
sprak een inleidend woord. Drs V. d.
Veen wees er op, dat de collectieve in
dustrie-gedachte pas kort in ons land
leeft en eigenlijk sterk naar voren is ge
komen in de na-oorlogse jaren. Spr.
toonde aan, dat het niet overal mogelijk
industrialisatie te bevorderen. Waar
dan wel? Hier spreekt de historie een
woordje mee.

Dan ziet men in ons land bepaalde in
dustriële kernen, die als regel omgeven
zijn door agrarische gebieden. Die leve
ren ook de arbeiders voor de industrie-

Het genoemde instituut legt thans ook
de laatste hand aan het indiustrialisatie-
rapport voor onze gemeente. Spr kon
reeds meedelen, dat de voorwaarden
voor industrialisatie gunstig zijn. Zeer
uitvoerig stond hij stil bij de industrie
parken en -flats, die met name voor dc
kleine en midden-bedrijven tal van mo
gelijkheden bieden. In Nederland staat
men op dit gebied nog aan het begin.
Lantaarnplaatjes uit Engeland en ook
uit ons land illustreerden het gesprokene

Weth. Spreij gaat heen

De heer J. Spreij Jhzn., wethouder,
heeft het voornemen te kennen gegeven,
bij de as. raadsverkiezingen niet meer
voor een zetel in aanmerking te komen.
Dit om redenen van leeftijd en in ver
band met veelomvattende werkzaamhe
den in eigen bedrijf. De heer Spreij, die
een zeer geziene persoon is, was bij de
laatstgehouden raadsverkiezingen „lijst
trekker" voor de Prot.-Chr. groep en
vertegenwoordigde daarin de C.H. Unie.

ook geruime tijd loco-burge
meester en heeft zich doen kennen als
man van weinig woorden, die echter
vaste hand leiding gaf
belangen der gemeente zeer ter harte
gingen. Van zijn besluit zal dan ook met
leedwezen worden kennis genomen.

Mode-examens.

Bij het gehouden examen voor het ge
tuigschrift Lingerie slaagden de volgende
leerlingen van de mode-vakschool var
mevr. M. C. v. d. Veer-Snel: C. v. d
Horn, Langeraar; C. van 't Wout, Hazers-
woude; M. van Leeuwen, Aarlanderveen;
L. I. L. de Jong, A. Rijsdam, M. Bosman,
A. Kwakernaak. J. van Loon en L. Ver
schuur. allen te Alphen.

Hillegom

Propaganda-avond V.U.

Het was een goed idee van het Hille-

1959

Een kivart eeuw amanuensis

De heer W. B. van Bemmel

Katwijk

Wat de brandweer in 1948 deed

In 1948 is de brandweer veertien maal
uitgerukt om grotere of kleinere bran
den te blussen. Elf maal moest een
schoorsteenbrand worden bestreden, twee
maal werd assistentie verleend by water
overlast en zes en dertig maal werd er
geoefend. De commandant merkte op, dat
nog steeds geen voldoende aandacht
wordt besteed aan het ragen van schoor-

Katwijk aan Zee

Een stap dichter naar de dag
ambachtsschool

De ambachts- en tekenschool was in
ledenvergadering bijeen. Het bestuur kon
zijn grote vreugde mededelen, dat nu
spoedig de dagambachtsschool tot stand
zal komen. Dinsdag j.l. heeft de aanbe
steding plaats gehad. Het bestuur zal met
■tegenwoordigers van het gemeente
bestuur ep de vakorganisaties worden
uitgebreid. Zodra Ged. Staten het bouw
plan hebben goedgekeurd, zal weer een
vergadering worden belegd.

Koudekerk aan den Ryn

De muziekvereniging in 't zilver.

Volgende week bestaat Koudekerk's
fanfarecorps „Kunst na Arbeid" 25 jaar.
Ter gelegenheid hiervan zal het bestuur
Zaterdag van 3 tot 5 uur recipiëren
lokaal Wille. De jubileum-uitvoeringen
irden gehouden volgende week Dins
dag, Woensdag en Donderdag in de
bovenzaal van hotel De Bruin.

Kosteloze inenting.
A.s. Donderdagmiddag om 2 uur is er
gelegenheid zich in de woning van de
dokter kosteloos te laten inenten. De
trouwboekjes moeten worden medege-

Afscheid ds Van Binsbergen.

Ds F. G. van Binsbergen, Ned.-Herv.
predikant alhier, hoopt Zondagmiddag
half 3 afscheid te nemen van zijn
Gemeente, zulks in verband met zijn
vestiging te Oudwoude-Westergeest.

Leiderdorp

Predikbeurt.

Maandagavond om half 8 hoopt in
lokaal Lindelaan 12a in de bediening des
Woords voor te gaan ds H A Leenmans,
Ned. Herv. predikant (Geref. richting) te
Houten.

Leimuiden

Gymnastiekvereniging.

De Leimuidense gymnastiekvereniging
„Kwiek" hield haar jaarvergadering. Tot
bestuurslid in de vacatures mej. G. van
Heijningen en de heer C. J. Brummel-
kamp, werden gekozen mej. T. Fokker
en de heer N. Kok. De heer J. W. de
Ren werd herkozen.

Minister J. in 't Veld bezocht
Katwijk

In'verband met de trage gang

van de wederopbouw
Hedenochtend heeft mr J. in 't Veld,
minister van Wederopbouw en Volks
huisvesting. een bezoek aan de gemeente
Katwyk gebracht Het doel van dit be
zoek was, te trachten de thans zo trage
gang van de wederopbouw van Katwyk
te bespoedigen. Eerst had
plaats met B.

Provinciale C. H. Unie-dag
te Den Haag

Men notere reeds de 2e Maart

De toogdagen, uitgaande van de kamer
kring Leiden van de Chr. Hist. Unie.
gehouden in 1947 en het vorige jaar, zijn
een groot succes geworden. Het is te be
grijpen, dat de Unie met het organiseren
van de jaarlijkse toogdagen. die steeds
de vorm aannemen van een indrukwek
kende manifestatie, doorgaat. Vooral dit
jaar is een toogdag van niet te onder
schatten betekenis; wij staan immers
weer voor verkiezingen.

Besloten is nu om op Woensdag 2
Maart a.s. een provinciale Unie-bijeen
komst te beleggen in Den Haag. Een
comité voor de organisatie hiervan is
reeds samengesteld en bestaat uit de
heren L. Krol, voorzitter, J. J. Steen
bakker, secretaris, J. Vos, penningmees
ter, P. Ph. Deumer, C. van Dijk, D. Hen
driks, H. van der Kraan, A. van dei
Marei en A. in 't Veld.

1 Januari j.l. 25 jaar amanuensis
Chr. H.B.S.

Dinsdagmiddag a.s. wordt de heer Van
Bemmel in het schoolgebouw
Kagerstraat gehuldigd.

BURGERLIJKE STAND VAN LEIDEN

GEBOREN: Sophia G, d v J J Kuitens
en S G van Duijvenboden; Antonia P. d
v M A v d Born en A Braxhoven: Her
manus. z v I Nieuwenhuijsen en C P Koe
voet; Dirk, z v A v d Blom en H Beij;
Paula M. dvPFMvd Broek en M H
Rombaut; Johannes A, z v C J van Grie
ken en A C de Vroomen; Johannes C A.
z v J van Weeren en S J Kok; Anthonia.
d v P van Beekum en A J Philipse:
Aafje, d v J J Jongedijk en A de Mooij;
Aart. z v D J Arnoldus en M Spek; Leon
tine HPG. dvJvd Lans en H v r
Ploeg; Joseph M, z v J v d Pouw Kraan
en J F v d Meer; Theodorus A, z v H de
Jong en I A de Jong.

OVERLEDEN: J Scheffers, man. 49 j.;
C W H Knipping. man. 64 j.; F J v d
Meer, zn. 9j.;TH de Wit. zn, 8 j.; F Gie-
zen, wednr. 82 j F E Quartel, huisvr. v.
S Bakker. 58 j; HE Andries, wed. van A
J van Loon. 74 j.

ONDERTROUWD: J Laman. jm, 20 jr
en A M Harteveld, jd. 22 j.; P Braxhoven.
jm. 27 j. en J §chroef. jd. 25 j.: N Hol-
verda. jm.. 26 en W F v d Nieuwendijk.
jd., 21 j.; J J van Tongeren, jm. 45 j. en
J Sinteur. gesch 43 j.: L de Groot. jm.

25 j. en C E v d Berg, jd. 23 j.; H L Marsé
jm.. 26 j. en M A Janssen, jd23 j.;
L Nagtegaal. jm. 25 j. en C v d Wiel. jd.
24 j.; J W N Broekhuysen, jm. 30 j. en
J W Waasdorp, jd. 21 j.; A. J. Naber. jm.

26 j. en D C van Ek. jd. 25 j.; H v d Nat.
im. 24 j. en C de Tombe. jd. 24 j.; R G J
Wittkamp. gesch., 44 j. en A W de Goede
ren, wed. 28 jr.

SERG.-MARINIER SMIT IN VRIJHEID

De Leidse sergeant-marinier Smit, die
met twee minderen had geweigerd
een deel van een kampong op Java plat
te branden, en deswege in een gevange
nis vertoefde, is gisteren in vrijheid ge-

enkele professo-

studeiïten te inviteren voor het
bespreken van een onderwerp. Daar
allereerst prof. dir W. H. Gispen, die het
verleden van de Vrije Urn vers titelt
voorschijn haalde. Spa-, vertelde van ae
opening in 1880, toen men begon met
vijf profs en drie studenten

Na de pauze werd een promotie op
gevoerd, in welke opvoering verschei
dene leden dfer Geref. Kerk werden be
trokken. Met opponenten, pedel en para
nimfen waande men zich op een échte
promotie.

Prof. dr J. Waterink wees vervolgens
op het grote nut van een eigen univer
siteit. De stroom van wetenschap moet
doordringen in alle geledingen, aldus
prof. Waterink. De Bijbel vraagt strijd
van ons met geestelijke wapenen tegen
ongeloof en revolutie. Ds Krabbe, Geref.
predikant, sloot met een geestig woord
en dankgebed deze geslaagde avond

Katwijk aan den Rijn

Dat liep nog goed af

Gisteravond geraakte een motor met
zijspan, bestuurd door K. J. H. te Lisse,
op de Valkenburgerweg in een sloot. De
bestuurder reed te snel door de bocht.
Omstanders brachten het gerij op het
droge. De rijder kwam er met schaaf
wonden nog goed af.

Bij de heer D. in de Vinkenlaan ont
stond brand in de schoorsteen. Het vuur
werd door de brandweer spoedig gedoofd.

MIEP DENKT,

dat er na de feest
dagen wel behoefte
bestaat aan een pit
tig gerecht.

Daarom van Mevr. Lotgering-Hillebrand
een recept voor:

KNOLSELDERIJ (gestoofd)
1 grote selderijknol, 1 kg prei, zout,
peper, 25 gr. boter, aardappelmeel. Schil
de in plakken gesneden knol, snyd er
blokjes van. Snipper de schoongemaakte
prei en kook beide samen met heel
weinig water en zout pl.m. 20 min. gaar.
Schud de groente af en Voe om. Voeg
boter en wat peper toe. stoof de groente
10 min. en bind zo nodig het vocht met
wat aardappelmeel.

Selderijknol is ook gebakken heel lekker.
Kook daarvoor de plakken plm. 15 i
wentel ze door paneermeel en bak
hete bofer. Goed voor een vleesloze dag.
Gesmoorde selderijknol in blokjes gesne
den en opgediend met een saus var
bouillon, bloem en boter is een pittige
wintergroente.

Publ. Centr. Bur. v. d. Tuinb.veilingen

Joseph Stephens

Met breed gebaar wierp Corbulo de
deuren open. Virginius en Io volgden
hem. Zodra zij buiten kwamen,, merkte
Virginius heel rustig op:

Het schijnt te regenen. Geen prettig
vooruitzicht voor de Juni-feesten.

Corbulo had het niet gehoord en was
naar beneden gelopen om met zijn koet
sier te spreken. Hij kwam terug en keek
Io aan. Een paar minuten later reed zijn
koels de poort uit en keerden Io
Virginius naar de tuin terug. Io was
heel in de greep van een grote angst
voor dreigend gevaar en had moeite zich
te beheersen. Virginius, dat bemerkende,
zei met kalme stem:

Maak je nu niet zenuwachtig. We
zijn hier in de tuin betrekkelijk veilig.
Als Corbulo besluit mijn huis te orr

Ja maar als zij nu de papieren
Lucas in jouw bibliotheek vinden, wat
zal er dèn gebeuren?

Hij ging daar niet op in, maar zei:

Ik begrijp niet, wie Corbulo heeft
ingelicht over het verblijf van Lucas en
Poly hier. Ik heb er met niemand over
gesproken.

Nog minder begreep hij van het bru
tale binnendringen van Corbulo. Mannen
van zijn positie kwamen zo maar niet in
particuliere huizen, om dan te vragen
naar private aangelegenheden. Dit er
gerde en beangstigde hem temeer,, om
dat hij als slaaf machteloos was. Hij
voelde de stille steun van Io's zwijgende
bezorgdheid over zijn lot, alsof zij zyn
geloof in mensen niet verzwakken en zijn
optimisme niet verstoren wilde.

Toch wilde zij hem niet onthouden,
wat hij weten moést, om te voorkomen,
dat hij een misstap zou begaan. Maat
niet nü. Liever vanavond, bij haar thuis,
na de maaltijd. Weer hield zij zichzelf
voor: ik houd van hem. En weer dreigde
de kloof tussen haar en het geluk. Pas
twee dagen geleden, toen zij zo onbevan
gen genoten hadden van het buitenleven,
had zij gedacht, datalle werkelijk ge
vaar geweken was, en dat zij na Agrippi-
na's dood weer vrij ademhalen en in
Antjochië ongestoord leven kon. En nu
dit

HOOFDSTUK XVIII.

einde. Toen Lucas en Poly vertrokken
waren, zaten Io en Virginius nog een
uurtje tezamen. Weer deed Io een'poging,
om de kloof, die hen nog altijd scheidde,
te dempen.

Virginius, zei ze, als je met mij
samen bent. ben je nooit op je gemak en
ik geloof, dat ik ook weet. waarom.
Waarom kunnen wij niet samen gelukkig
zyn? Ik verfoei het leven, dat door de
mensen van mijn stand geleefd wordt, en
dat in een vicieuze cirkel van oppervlak
kigheid zich verliest. Jij bent heel anders
jegens de vrouw die mijn z.g. vrienden

Io, je vergeet mijn staat als slaaf.

Zie, daar was het weer; hard en wree^l

lag de slagboom tussen hen. Hartstoch
telijk riep Io uit:

Je bent niemands slaaf.

Natuurlijk ben ik geestelijk vry en
met alle mensen gelijk voor God, om met
Lucas te spreken. Maar ik ben jouw slaaf
naar het bevel van Caesar.

Hij zag hoe het haar pijn deed. Maar
dan plotseling, terwijl zij beefde van op
winding, brak haar zelfbeheersing en met
hese stem kwam het eruit:

Ik ben het. I k ben de slavin. Ik ben
het, Virginius, Io van Ionos, die de slavin
van de man ben. Waarom moest je mij
kwetsen, Virginius? snikte ze en zonk
terug in de kussens. Hij greep haar hand,
schoof een kussen onder haar hoofd en

aam zitten. Ongemerkt
de trouwring aan haar
en zijn stem was onvast,

ging bij het i
wreef hij ove:
bevende hand
toen hij zei:

Ik voel mij verward, Io, omdat ik.
Maar ik wil je zeggen, dat ik nog i
je houd.

Heb dank. Virginius.

Io, waarom zeg je dat zó?

Omdat ik weet, dat je goed bent.
Omdat je gelooft, dat mijn leven zondei
jou leeg is. Jij kunt iemand geen kwaad
doen, daarom lijd ik er zo onder, dat ik
jou wél kwaad heb gedaan.

Hij schoof zijn hand onder haar schou
ders, zodat zij tegen zijn arm leunde.
Met rustige stem, waarin de smeking
geloofd te worden doorklonk,
woordde hij:

Lang geleden heb ik gezegd, dat ik
nog van je hield. Ik herhaal dit r
heb je lief, Io. Ik heb veel fouten,
ik huichel niet.

Met bevende stem zei ze:

Virginius, zou je dat nóg eens willen
zeggen.

Ik denk, dat ik de meest ongeschikte
minnaar ter wereld ben. Ik kan alleen
zeggen, hoe ik het voel. Ik weet. dat ik
van je hield ook die morgen voor de
tempel van Vesta, ook op Tranquillitas,
en ook nu. Ik ben maar een amateur in
de liefde, Io, en ik kan de juiste woor
den niet vinden. (Wordt vervolgd).

bespreking
vervolgens met
verschillende oorlogsge-

dit college
dupeerden.

Aan de „commissie van bezwaarden",
welke commissie de belangen der oor
logsgedupeerden voorstaat, heeft de mi-
geadviseerd onder de vastgestelde
voorwaarden te gaan bouwen.

Evenals over het gehele land zullen

en W. ten aanzien van de wederop
bouw meer zeggenschap krijgen en zo
mogelijk aan diverse kleine wensen van
de gedupeerden tegemoet kunnen komen.

PROV. BRANDWEERBOND 25 JAAR.

Op 10 Januari zal het Haagse Gemeen
tebestuur in de Raadszaal (Javastraat)
de leden van de Zuid-Hollandse Provin
ciale Brandweerbond. welke 25 jaar be
staat ontvangen.

POST VOOR „EVERTSEN" UITERLIJK
10 OF 17 JAN. OP DE BUS.

Opvarenden van H.M.'s torpedoboot-
jager „Evertsen", die morgen uit Rotter
dam naar Indonesië vertrekt, kunnen op
14 Januari in Dakar post ontvan
gen, mits deze zo spoedig mogelijk gepost
wordt, zodat zij uiterlijk 10 Jan. om
11 uur v.m. in Amsterdam kan zijn. De
postkantoren verstrekken hiermtrent in
lichtingen. Voor uitreiking in Kaapstad
op 24, 25 of 26 Jan., moet de post uiterlyk
17 Jan. op de bus zijn. De correspondentie
mag bestaan uit gewone en aangetekende
brieven en briefkaarten, gefrankeerd
volgens binnenlands tarjef.

SNELSTE OPLEIDING

Kon. Erk. PITMANSCHOOL

PLANTSOEN 65 TEL. 26558

vuilniswagen door het dorp gaat. Het is
toch een kleine moeite, de oude rommel
voor uw huis neer te zetten. Dan komt
het op de plaats, waar het hoort.

Burgerlijke stand.

GEBOREN: Ida D. d van H. Noort en
W van Leeuwen; Cornelia A M. d van P
J M Eikenbroek en C H v d Maarel. ON
DERTROUWD: P C van Ede en T de
Vries; D Kromhout en C van Egmond.
OVERLEDEN: H J Russchenburg. jd,
34 j.

Rijnsburg
„De theologie van Barth"

Gisteravond werd in „Concordda" door
ds E. H Broekstra van Oegsbgeest een
belangrijke en interessante rede uitge
sproken voor de Geref. maftnenvereni-
gingen over het onderwerp:- „De Theolo
gie van Barth". De voorzitter, de heer P.
Haak, las bij de opening Psalm 91 voor.
Gezongen werd Psalm 1211.
Ds Broekstra ving zijn betoog aan met
i zeggen, dat de theologie van Barth in
geen enkel opzicht overeenkomt met de
Geref. leer. Spr. wilde slechts enkele
punten aanroeren. Allereerst sprak ds
Broekstra over de souvereiniteit van God.
Daarna kwam hij te spreken over het
dualisme van Barth. Barth zegt, dat God
mover de mens staat. De afstand
tussen God en mens mag met worden
overbrugd. Een verschrikkelijke gedach
te, aldus spr. Zegt de Bijbel niet: „Want
alzo lief heefit God de wereld gehad, dat
Hij Zijn Zoon gegeven heeft?" Dit klinkt
geheel anders.

Hoe denkt Barth -over de Bijhel? Hij
igt, dat Gods Woord alleen een histo
risch getuigenis is van de openbaring.
Meer niet. Door deze gedachte zou de
Bijbel sleohts een menselijk document
worden. Het woord „inspiratie" verwerpt
Barth volkomen. Barth verwerpt niet,
God in Zijn Woord heeft geopen
baard, maar hij neemt dit ook niet aan.
Hij stelt zijn eigen macht boven die van
de Bijbel. Hierdoor kan hij alles ver
anderen. Barth wil eenheid in datgene,
wat naet één kan zijn. In het slot van
zijn betoog legde ds Broekstra er zeer
de nadruk op. dat de theologie van Barth
door de Geref. theologie absoluut ver
worpen moet worden.

Geref. kerkkoor.

Maandag zal in „Concordda" door het
Geref. kerkkoor de eerste repetitie wor-
gehouden o.l.v. de heer Van Elk.
Aanvang 8 uur.

Rhythmisch zingen.
Morgenavond wordt in „Concordia" he'.
rhythmisoh zingen van de Geref. Kerk
alhier voortgezet.

Collecten Ned. Herv. Gemeente.
In December is er in de Ned. Herv.
Gemeente voor de kerkvoogden gecol
lecteerd f 1005,60, terwijl de diaconie
f623,20 ontving. De extra collecte voor
het uitbreidingsflonds bedroeg f 636.55. De
extra collecte voor de Zondagsschool op
eerste Kerstdag bracht f333,58 op.
2 Jan. j.l. werd w-eer een collecte
het ui'tibreidiingsfonds gehouden. Deze be
droeg f607,55

V oorschoten
Sluiting gemeente-secretarie op
Zaterdagen.

In verband met de slechte brandstof-
fenpositie is het noodzakelijk gebleken
de gemeente-secretarie op Zaterdagen
te sluiten. Voor aangiften burgerlijke
stand en bevqlking blijft de secretarie
geopend van 910 uur.

Burgerlijke Stand.

GEBOREN: Barbara M, d van W Hoo-
gerdijk en P E Leitl; Gertrudis A E, d
van H F C v d Burg en C C v d Bijl;
Petrus J, z van J Sloos en C J Lemmen;
Fredericus H, z van P A v d Krogt en
P A Slingerland; Veronica M P, d van
G Revns en T Zeevenhooven.

OVERLEDEN: Johanna W Wegman,
81 j. wed. van C Schipper; A de Groot,

Woubrugge
Scheepvaartverkeer neemt
hard toe

Gedurende 1948 passeerden de volgende
schepen de brug over de Woudwatering
alhier: 169 stoomschepen met een geza
menlijk laadvermogen van 20.334 ton;
14.380 motorschepen (1.153.951 ton); 1027
sohepen met mechanische hulpkracht
(121.011 ton); 65 zeilschepen (6590 ton);

sleepschepen (300.735 ton); 307
stoomsleepboten; 1499 motorsleepboten;
25 zeeschepen (4964 bruto registerton);
29 houtvlotten met een gezamenlijke in
houd van 4141 m3. Voorts: 74 rijksvaar-
tuigen; 253 vissersvaartuigen; 42 bagger
molens en zuigers; 282 vaartuigen uit
sluitend dienende voor vervoer van pas
sagiers; 126 plezierboten
pen; 3.144 zeil-

Valkenburg
Geen vuilnis neerwerpen!

In de voorlaatste gemeenteraadsverga
dering werd een discussie gehouden
de gemeente-reinigingsdienst. Men sprak
over een vuilnisauto en over een groot
aantal emmers, die aan de ingezetenen
uitgereikt zouden worden. Dat zijn
een dorp als Valkenburg zeker grote
plannen. Toch vraagt menig Valkenbur
ger zich af. waarom er maar zo weinig
ingezetenen meewerken aan de reinheid
en de verfraaiing van ons dorp? Kort
na de oorlogsdagen is er voor een kapi
taal aan heesters, struiken en bomen ge
plant. Wat is er van overgebleven? Heeft
de jeugd hier alleen de schuld? Voor
deze vraag beantwoorden, moeten
eens letten op de vele vuilnisbelten, die
er in ons dorp verrijzen. Dat wordt niet
door de jeugd gedaan! Op het Kerkplein
ligt nog een restant van de oude Ro
meinse muur. Dit overblijfsel is tot
nument verklaard en daar mag niets
veranderd worden. Die put blijft dus
bestaan. Maar waarom deponeert men nu
in die omgeving z'n oude pannen, teilen,
enz.? En even buiten de kom van het
dorp? De politie heeft bij de Slotlaan een
bord geplaatst en zal dan ook streng toe
gaan zien, dat men maar niet willekeurig
het vuil neerwerpt. Alle ingezetenen
weten het, dat Dinsdags en Vrijdags de

woonsche-
motorjachtjes. totaal
(deze vaartuigen worden niet ge-
het Centraal Bureau voor de
Statistiek. In totaal is dit een verkeer
van 24.193 schepen, waarbij nog niet ge
teld zijn de vaartuigen kleiner dan 10
ton. In 1946 18.284 schepen, wait dius na
twee jaar een toename betekent van
5.909 schepen

Zoeterwoude
Burgerlijke stand.

GEBOREN: Hubertus A. zn v. Johan
nes G. v. d. Krogt en Helena M. van
Velsen; Catharina P. E. M. d.r v. Hen-
rious J. van Teijiliogen en Joharma M.
Dobbe; Anna C. M. dr v. Gerardus P. v.
d. Krogt en Catharima M. Zandvliet; Jo
hannes P. zn v. Ghristiaan Verra en Jo
hanna de Jong; Wouter N. K. zn v. Wou
ter van Gerven en Agatha Th. Kwant;
Cornells J. M. zn v. Nicolaas Vink en
Maria J. Luk; Adrianus M. zn v. Fhiüp-
pus Jongbloed en Johanna P. Noort;
Maria A. dr v. Petrus N. J. v. d. Kirogt
en Johanna A. M. Koot; Maria C. dr v.
Hendricus A. Vaneman en Maria M. v.
d. Meer; Nicolaas J. C. zn v. Jacobus L.
v. d. Akker en Margaretha C. Kraan;
Geertruida M. C. <ir v. Nicolaas C. Berg
en Alida M, v. d. Drift; Maria G. E. dr v.
Ferddnandus van Nierop en Cornelia A.
Helleman; Cornells J. zn v. Christianufl
Straathof en Catharina van Teij'lingen;
Margaretha A. M. dr v. Gerardus J. de
Jong en Margaretha H. v. d. Zon.

OVERLEDEN: Willem van Heusden, 79
jr, echtg. v. Egiberdnna Booij; Adriana
van Schagen, 67 jr, echtg. v. Wilhelmus
v d. Hoeven; Cornelis J. van Leeuwen,
57 jr. eohtig. v. Maria A. van Nierop;
Fietem'fella Smits, 86 jr, wed. v. Nicolaas
Venne 1

GEHtfWtD: Johannes G. Overdevest, 24
jr en Joanna A. van Leeuwen, 26 jr; Hu
bertus H. van Teijli'ngen, 36 jr en Anna
M. de Jong, 28 jr; Gerardus van Teijlln-
gen. 35 jr en Maria C. D. Schouten, 28 jr;
Hendrik Bloemiheuvel, 27 jr en Catharina
Peter, 26 jr.

Sfeer in 't gezin?
De „Nieuive Leidscheer in!