Mcutuc £ciitóri)e (fauraitl
„Queen Mary" bij Cherbourg aan de
grond gelopen
't Militair optreden op Java is
thans afgelopen
Wist U
HAANDAG 3 JANUARI 1949
BUREAUX: Hogewoerd 103
Tel. dir en redactie 20408: Adm 22710
Postrekening 58936
ABONNEMENTEN: ƒ415 per kwartaal;
ƒ1.35 per maand; ƒ0.32 per week
ADVERTENTIËN: ƒ018 per millimeter
(Bij contract belangrijke korting.)
Negen en twintigste jaargang No. 7703
Hervormd Massa-jeugdwerk
in Leiden
DIRECTIE: F DEEMER
CHRISTELIJK-NATIONAAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
„Stantaasticli Is ghebftvea
myn bert la tegtjenspoct"
Zie pagina 2
ZWARE STORMEN OVER WEST-EUROPA:
Talrijke schepen, ook Nederlandse, in nood
rampen voor Franse en Portugese kust
BU de overgang van het oude naar het nieuwe jaar woedden zware stormen boven
West-Europa, die vooral de scheepvaart ernstig bemoeiiykten. De wind bereikte nu
en dan snelheden van 160 kilometer per uur en het was voor de schepen vrüwel
onmogelijk te navigeren. De marconisten van talrüke vaartuigen moesten dan ook
het S.O.S. de aether in sturen. De „Quecn Mary" was cén der slachtoffers van wind
en wild-kolkend water.
Een vrachtschip en een sleepboot voeren
naar de opgegeven plaats, doch later
seinde de „Jobshaven", dat de bemanning
schade zelf had hersteld en dat de
is op eigen kracht werd voortgezet. De
348 ton metende Nederl. kustvaarder
..Elisabeth" werd in de Golf van Biscaje
Nadat de Oceeanreus Zaterdagavond
te Cherbourg 500 passagiers aan boord
had genomen voor New-York,
schip bij het uitvaren van de haven op
de kiezel- en modderbanken van La Sa
line, ten W. van Cherbourg, aan de grond
gelopen. De kapitein vroeg onmiddellijke
assistentie van zware sleepboten. De
romp van de ..Queen Mary" bleef onbe
schadigd en het schip maakte geen
water. De hevige stormwind dreef het
gevaarte uit de koers en door de eb liep
het vast op de banken. De passagiers
bleven aan boord. De storm verhinderde
de sleepboten de ..Queen Mary" te bena
deren. doch Zondagmorgen, bij de vloed,
toen de wind wat geluwd was, deden vier
slepers met succes een nieuwe poging.
Het 81.235 ton metende schip zette koers
naar Engeland, om in Southampton op
schade onderzocht te worden. Bij aan
komst is een ploeg duikers begonnen met
een grondig onderzoek van de kiel. Aan
boord bevond zich o.a. sir Alexander Ca-
dogan, de leider der Britse V.N.-dele-
gatie.
De 3528 ton grote „Jobshaven van
Gebr. van Uden te Rotterdam, die van
ÏJmuiden op weg was naar Huelva, kreeg
in de buurt van Dieppe, tijdens het
zware weer, een mankement aan het roer
en zond seinen uit, dat het drijvende was.
Franse begroting eindelijk
aangenomen
Nadat de Franse Raad der Republiek
(Senaat) Vrijdagmiddag de begroting
had verworpen, was het noodzakelijk,
dat de Nationale Vergadering dit staats
stuk in tweede lezing behandelde, omdat,
volgens de wet, vóór het nieuwe jaar een
besluit moet worden genomen. De stem
ming, die op Oudejaarsavond plaats
vond, maakte een eind aan het gesol met
deze begroting, die nu formeel en defini
tief door de Assemblée werd goedge
keurd met 327 stemmen vóór en 244
tegen. De regeringsuitgaven voor 1949
zijn gesteld op 1.870 mililard francs, hier
van is 1250 milliard voor de gewone be
groting en 620 milliard voor het herstel
en wederopbouw-program.
Tweehonderd Amsterdam
mers vochten tegen politie
Bel om Kerstboombrandjes in 't eerste
uur van het nieuwe jaar
De gewoonte, om in het eerste uur van
het nieuwe jaar de gebruikte Kerstbo
men te verbranden, is vooral in Amster
dam nog in zwang. De brandweer moest
spoedig op verschillende plaatsen ingrij
pen, doch de vuurtjesstokers begonnen
hier en daar met stenen te gooien. Vijf
politiea-genten kwamen in de Dotter
bloemstraat in Amsterdam-Noord, om
aan het gevaarlijke spel een einde te
maken. Een van hen kreeg een steen
tegen de borst. Hij loste een schot, waar
door niemand werd getroffen. In een
minimum van tijd stroomden vele buurt
bewoners van achter hun oliebollen de
straat op, zodat weldra meer dan twee
honderd mensen in de vechtpartij waren
betrokken. In allerijl ontboden politie
agenten sloegen de menigte uiteen.
Polen ontketenden weer vechtparty
in Limburg.
Toen op Nieuwjaarsdag in een dancing
<e Brunssum (L.) een ruzie ontstond, zag
de politie zich genoodzaakt, de zaal te
ontruimen. Buiten ontstond een volks
oploop. Uit een groep Poolse mijnwer
kers klonk een bevel, waarop zeker
twintig mensen zich op de agenten stort
ten. Een van hen schoot een Pool in het
been. Twee agenten werden gewond.
Zeven raddraaiers begonnen het nieuwe
jaar achter slot en grendel.
STAAKT HET VUREN IN KASJMIR
Na een conflict van 14 maanden is in
Kasjmir de order „staakt-het-vuren" uit
gevaardigd.
Premieverhoging vrijwillige
verzekering te verwachten
De vermindering van de bijdrage uit
het Verevennigsfonds van de verplichte
Ziekenfondsverzekering aan de vrijwil
lige verzekering over 1949 zal de alge
mene ziekenfondsen nopen, de premie te
verhogen met ƒ0,13 per week, zodat de
premie over het algemeen zal worden
ƒ0,63 per week voor personen van lf
jaar af. Voor een gezin van man, vrouw
en kinderen beneden 16 jaar zal de pre-
mie van ƒ1 tot 1.26 per week verhoogd
moeten worden. Overleg hieromtrent is
nog gaande. Omstreeks 10 Januari ver
wacht men, dat de ziekenfondsen een en
ander officieel aan de verzekerden zul
len mededelen.
De Centrale Bond van Ziekenfondsen,
de Bond van R.K.Z.F. en de Ned. Bond
van Z.F. hebben met de vertegenwoor
digers van de aangesloten fondsen ver
gaderd. Men had bezwaren tegen de
hoging, omdat velen die niet kunnen
dragen. Men acht haar echter noodzake
lijk.
Bij de calculatie is rekening gehouden
met de bijdrage van 7>.i millioen gulden
uit het Vereveningsfonds en een verho
ging van de vergoeding voor sanatorium-
verpleging van f 3 tot f 4.50 per dag,
zoals deze ook voor de verplichte vi
kering is tot stand gekomen
Aan de bankdirecties is vergunning
verleend om hun personeel van 3 t.m
9 Januari te laten overwerken tot een
totaal van 55 uur per week Wegens de
jaarwisseling is extra-werk te verwach
ten.
door de storm getroffen. Op de uitgezon
den noodseinen voeren verschillende
schepen naar de „Elisabeth", maar ook op
dit schip wist de bemanning de situatie
meester te worden. Het Britse s.s. „Eros"
ten W. van de Nieuwe Haven te Vlis-
singen gestrand, doch later op eigen
kracht vlotgekomen.
Op de rotsachtige kust by de Spaanse
kaap Silleiro vonden mannen van de
kustwacht een 11-jarig Noors meisje, dat
bij de lijken van haar vader en moed:
zat. Zy zei. via een tolk, dat zij de enige
overlevende was van het Noorse jacht
.Thagassa", dat op de rotsen was gelopen
:n met 18 opvarenden aan boord
zonken. Elf leden van de uit twaalf kop
pen bestaande bemanning van de Franse
vissersboot „Robert-Marie verloren het
leven, toen hun vaartuig voor de Franse
kust verging.
Er werden ook „spookschepen", als de
legendarische „Vliegende Hollander"
waargenomen. Een onbemand vrachtschip
van Britse makelij, 4000 ton groot,
gestrand op de rotsachtige kust van Por
tugal. Toewei de ketels opgestookt war
geen enkel teken van leven i
boord. Ook in de Oostzee was het zw
Deense marineschepen voeren i
op zoek naar een schip, dat stuurloos
zonder lichten voor de Zuid-Deense kust
ronddreef.
Het is wat waard om Nederlander te zijn,
al worden wij door 't buitenland misverstaan
Oudejaarsboodscliap tot landgenoten in Oost
en West en de gehele wereld
„Het is laten wij het juist in deze moeiiyke dagen met fierheid getuigen het
is wat waard om Nederlander te zü'n. Al nemen wij in de rij der volkeren niet meer
de plaats in, die de Zeven Provinciën in de 17e eeuw bekleedden, over heel de
wereld getuigen onze scheepvaart en onze luchtvaart van de betekenis
ons land en de energie van zün bevolking", zo sprak minister-president dr W. Drees
op Oudejarsavond (Javatyd) voor de Wereldomroep in een rede, die hy tot de
landgenoten in Oost en West en over de gehele wereld richtte.
Japanse wapens op Midden-
Java aangetroffen
Toestand onrustig, maar niet
verontrustend
(Van onze parlementsredacteur)
Een militaire deskundige op het de
partement van Oxerzeese Gebiedsdelen
waarschuwde vanmorgen tegen de alar-
mernde berichten van het Franse pers
bureau AFP, als zouden in Djokja en
Bandoeng hevige gevechten worden ge
leverd. Hiervan is nl. geen sprake.
Hij meende, dat het persbureau zich
liet spannen voor de republikeinse pro-
pagandawagen. In de eerstvolgende da
gen zal door verschillende republikeinse
militaire leiders uiteraard gesproken
orden over „grote overwinningen en
veroveringen". De bedoeling hiervan is
uitsluitend, het moreel der her en der
verspreide TNI-eenheden te proberen op
peil te houden. Het spreekt vanzelf, dat
in een gebied, waar grote groepen
hebben geleefd onder een zevenjarige
reur (eerst van de Japanners en daar
onder leiding van extremistische ele
menten) niet onmiddellijk na de bezet
volkomen rustig is. Overal komen
inderdaad schietpartijen voor, doch op
zichzelf ligt hierin niets verontrustends.
Van enige actie op grote schaal op Java
is ook na 1 Januari (de datum, waarop
de republikeinse 1 Januari-actie
moeten aanvangen) niets gebleken.
Op Midden-Java hebben patrouilles de
plaats Koetabima doorzocht. In de kam
pong werden grote voorraden Japanse
wapens, granaten, slagwapens en munitie
aangetroffen. In een ander dorpje
Midden-Java, Tjisalak, konden 350 Soen-
danese T.N.I.-soldaten worden gevangen
genomen. Deze waren op weg naar West-
Java, om daar te infiltreren.
De toestand in Assahan op Sumatra is
nog erger dan aanvankelyk werd ge
meld. De ziekenhuizen waren volkc
vervuild en van activiteit van artsen
werd niets gemerkt.
Een Amerikaans vliegtuig maakte op
Oudejaar de 100.000ste vlucht op de Ber-
lynse luchtbrug.
„Over heel de wereld getuigen onzé
scheepvaart en onze luchtvaart van de
betekenis van ons land en de energie
van zijn bevolking. Wy zijn uit de oorlog
gekomen als het zwaarst geteisterd land
van West-Europa, en de wederopbouw
zal nog tal van jaren eisen, maar de
buitenlander, die ons land gezien heeft
vlak na de bevryding en er nu terug
komt, getuigt van zijn verbazing over de
opbloei van ons volk en de herleving der
bedrijvigheid. We weten van onszelf, dat
wij een sterk verdeeld volk zijn, maar
daartegenover is toch weer treffend de
mate van economische en sociale samen
werking, die na de oorlog verkregen was
en de eenheid, waarvan wy blyk kunnen
geven als het om grote dingen gaat."
Minister Drees was zyn rede begonnen
met te herinneren aan de herdenkingen
van de Vrede van Munster, de grond
wetsherziening 1848 en het gouden feest
van Koningin Wilhelmina, de troons
wisseling en de grondwetsherziening van
September j.l. Helaas staat daartegen
over, aldus de minister, het mislukken
van de pogingen, om ook met de ver
tegenwoordigers van de Republiek tot
werkelijke overeenstemming te komen.
Dit probleem heeft sinds de capitulatie
van Japan als een loden last op ons allen
gedrukt. Than-s is het gekomen tot een|
botsing, die internationaal door velen
wordt gezien- als aggvessie onzerzyds- De
Nederlanders weten beter: in Indonesië
is geen strijd begonnen, maar werden
slechts de consequenties aanvaard van
een toestand-, waarin onafgebroken in
een of andere vorm strijd werd gevoerd.
Te veel hinderpalen werden aangetrof
fen op de weg naar de streefdatum
1 Januari 1949, voor de totstandkoming
van de Verenigde Staten van Indonesië.
Indien in de toekomst inderdaad een
goede samenwerking met Nederland zal
blyken tot stand te zijn gekomen, zullen
de gebrachte offers niet tevergeefs zijn
geweest-
Sprekende over de emigratie, zeide dr
Drees, dat het verheugend is, dat daar
voor ruimte wordt gevonden in Canada,
waarmee wy sinds de bevrijding door
sterke banden van sympathie zijn
bonden. Ook overigens voelt dr Drees
emigratie, al doet zij vaak de energiek-
sten uit het land gaan, allerminst enkel
verlies, omdat de banden, die met
het vaderland blyven bestaan, van
grootste betekenis zijn. Laten wij met
vertrouwen verder gaan by de vervul
ling, van onze taak, in post-Azië, in on:
land en in de wereld, waar wij, ook als
wij. tijdelijk worden misverstaan, het ons
tot een ereplicht rekenen, bij te dragen
tot het waarborgen van recht, veiligheid
en vrede, zo besloot dr Drees.
Repatriëring geen dag later
dan nodig
In een Nieuwjaarsboodschap, die mi
ster Schokking Zaterdag tot de stryd-
krachten in Oost en West richtte, ver
zekerde hij hen, dat de Regering het als
harer allereerste plichten beschouwt
diegenen, die volgens het schema,
repatriëring toe zyn, geen dag lan-
dan nodig is, te laten wachten. Uit
deze rede stippen wij nog aan, een vi
zoek van de minister, om het aantal j
gewone' ongelukken zo laag mogelyk
houden, met name dé auto-ongelukken.
,Weest zuinig op uw kameraden". Men
noemt U gezamenlyk wel het vreemdste
leger, dat er ooit was. Een erenaam,
daarin komt tot uiting, dat ge niet
tegen, maar vóór de bevolking strydt, ie
midden waarvan ge U -bevindt." De
nister richtte ook een radio-boodschap
tot de strijdkrachten in het vaderland.
Hij dankte voor de in 1948 betoonde
plichtsbetrachting en toewijding. Er i:
veel werk verzet, met opgewekt
heid en' hardnekkigheid. De moeilykhe-
den, die vele kaderleden nog ondervin
den met het woningvraagstuk, hebben
aandacht.
Dr Drees zou vanavond om
half zeven vertrekken
(Van onze Parlementsredacteur).
Minister Drees zal hedenavond om
half zeven van Schiphol met een Con
stellation van de K.L.M. vertrekken.
Vanmorgen wist men nog geen inlich-
gen te geven, langs welke route de tocht
naar Batavia zal plaats hebben. Hier
voor zijn verschillende, ook diplomatieke
besprekingen gevoerd.
VERZOEK VOOR K.L.M AAN
PAKISTAN.
Een ambtenaar van het Pakistanse mi
nisterie van buitenlandse zaken, heeft
volgens A. P., te Karachi, verklaard, dat
Nederland Pakistan verzocht heeft,
vliegveld open te stellen voor een KLM-
toestel, dat dr Drees naar Indonesië zal
brengen. Men acht het waarschijnlijk,
dat Pakistan Voor-Indië zal raadplegen.
In de uraniummynen van Aue, in
de Russische zone van Duitsland, zijn
rijke ertslagen gevonden.
Het vertrek op Schiphol van minister
mr J. R. H. van Schaik (1.) naar Suri
name. Rechts zijn adviseur, mr
Van Helsdingen-
De havens van Sumatra's zuidpunt
zijn thans bevrijd
Het militaire optreden kostte aan zes en zestig
onzer mannen het leven
Van officiële zyde te Batavia werd gisteren medegedeeld, dat sinds het begin vai
het militaire optreden 66 militairen zyn gesneuveld en 172 gewond.
Op Sumatra is o.a. Pakanbaroe van TNI-troepen gezuiverd. Het Nederlandse
opperbevel heeft bekend gemaakt, dat de Nederlandse strydkrachten een nieuw
offensief zün begonnen tegen de republikeinen op Zuid-Sumatra. De grote repu
blikeinse havenplaats Telok Betoeng aan de Zuidpunt van het eiland werd bezet
evenals Oosthaven, bezuiden Telok Betoeng. Deze laatste plaats had weinig schade
geleden.
Uit militaire bron verneemt Aneta, dat I A. P. verneemt van betrouwbare Ne-
by de bezetting van Djambi, in de Bank derlandse zyde, dat het Nederlandse leger
dienen als betaalmiddel
i het
bestemd
voor republikeinse autoriteiten
buitenland. De bevolking van Djambi,
die ten dele gevlucht was voor de komst
der Nederlanders, begint nu in grote ge
tale terug te keren. Vele vroegere amb
tenaren stellen hun diensten weer ter
beschikking. Te Telok Betoeng werden
de Nederlandse troepen door de bevol
king verwelkomd met rood-wit-blauwe
vlaggen, die men zes jaar lang zorgvul-
dg bewaard had, aldus de militaire
woordvoerder. In Oosthaven is geen ver
dere schade geconstateerd, dan een ver
brande goedang (loods). Volgens 'n offi
ciële mededeling te Batavia zijn zuive
ringen begonnen op de eilanden voor de
kust van Sumatra in Straat Malakka.
Het kolengebied van Sawahloento op Su
matra werd in veiligheid gebracht.
Voortaan wordt alleen opgetreden tegen elementen,
die de orde verstoren
De Legercommandant in Indië, luite
nant-generaal Spoor, heeft aan de troe
pencommandanten op Java het volgende
bevel gegeven:
„Op 31 December 1948 waren de mili
taire acties en daarmede de vijandelijk
heden op Java beëindigd. De taak van
onze troepen bepaalt en beperkt zich der
halve na dien datum tot het optreden
tegen nog rondzwervende groepen en
benden of enKelingen, die ongeregeld
heden trachten te veroorzaken of, zoals
door onzen vertegenwoordiger by den
Veiligheidsraad werd gesteld, „op te
treden tegen ordeverstorende elementen,
die hetzij individueel of gezamenlijk de
openbare veiligheid in gevaar brengen
of den aanvoer van voedsel en andere be
nodigdheden voor de lijdende bevolking
belemmeren of verhinderen."
Ik draag U en den onder Uwe bevelen
staande troepen op deze taak binnen de
gestelde grenzen op de striktste
wyze en met grote naarstigheid tot uit-
oering te brengen."
Naar Aneta verneemt kan een derge
lijk bevel dezer dagen eveneens voor de
troepencommandanten op Sumatra V'
den verwacht.
Komt er een melange van
margarine en roomboter?
Ja, zeggen de fabrikanten.
Nee, zegt de Regering.
In handelskringen verwacht men, dat
boter en vetten spoedig van de bon
Om te beginnen zou deze maand reeds
een aanvang worden gemaakt met het
verwerken van 15 pet. roomboter door
de margarine, tengevolge waarvan de
margarine (als melange) duurder zou
worden.
Te bevoegder plaatse ontkende men
deze berichten. De vooruitzichten voor de
boterexport zijn momenteel zeer gunstig.
Juist vandaag kwam er een bericht af.
dat België 1500 ton Nederlandse boter zal
afnemen.
De valse honderd-guldenbriefjes
uit België
Zoals bekend, verrichtte de Belgische
politie, na speurderswerk van de Gro
ningse recherche en Zeeuwse rijkspolitie,
een aantal arrestaties in verband met de
valse biljetten van f100, die in België
werden gedrukt en hun weg naar
land vonden. De zaak kwam aan
rollen, doordat de kweker K. uit Hooge-
zand een vordering van f 81000 van
Belgische relatie inde. Dit geld, dat hij
ontving in biljetten van f 100, werd op
een bank te Hoogezand geplaatst, doch
een klerk van een andere bank, die
transacties een dezer biljetten in han
den kreeg, constateerde, dat het vals
was. De 81 valse biljetten zijn op 3
alle achterhaald.
Koningin exposeert voor Javaanse
kunstschilder
De Javaanse kunstschilder Raden Ba-
soeki Abdullah heeft opdracht gekregen
Koningin Juliana te schilderen. Gisteren
heeft H. M. voor het eerst geposeerd.
Soekarno is nog niet vrij
Het Franse persbureau A.F.P. meldit uit
Batavia, dat de Nederlandse overheid nog
geen maatregelen heeft getroffen met het
oog op de vryiatimg van Soekarno en de
zijnen, die volgens de beslissing van de
Veiligheidsraad van 29 December j.l. bin-
ur in vrijheid moesten worden
gesteld.
Mr Van Schaik naar de West
vertrokken
De minister zonder portefeuille, mr J.
R. H. van Schaik, is gisterenavond kort
naar de West vertrokken, bij
welke gelegenheid 'lij verklaarde: „Wy
willen niet dralen, zo snel mogelyk de
beloften in te lossen om de staatkundige
positie van Suriname en Curagao te
ankeren." Mr Van Schaik zal besprekin-
eren met de autoriteiten, de colle-
alle personen, die hem van advies
kunnen dienen. Hy wist niet hoe lang hy
weg zou blijven en wil rustig de gele
genheid hebben, zich volledig te oriënte
ren. Ook een bezoek aan Aruba staat op
het program.
By het afscheid was minister Stikker
aanwezig en voorts prof. Romme en mr
J. A. E. Buyskool. plaatsvervangend ver
tegenwoordiger van Suriname.
Paul de Groots Nieuwjaarswens
staken en nog eens staken
Op een openbare vergadering van d>
C.P.N. in Amsterdam sprak de heer Paul
de Groot over Indonesië. Hy beschuldig
de de kerken ervan te hebben meege
werkt aan de „oorlogsvoorbereidingen".
In dit jaar, aldus de Groot, moeten wy
een einde maken aan de z.g. arbeidsvrede.
Het leger van de arbeid moet worden aan
gevoerd in de stakingen voor lonen
brood; de politieke staking is een uit
stekend machtsmiddel
Met rattenkruit ingesmeerde
spritsen gestolen
Zaterdag werd ontdekt, dat uit de can-
tine op het terrein van de Amsterdamse
voetbalver. „IJvogels" een hoeveelheid
consumptie is ontvreemd. Behalve rollen
drop, pepermunt en noga werd een
blik met 40 spritsen gestolen, die niet
meer voor consumptie geschikt waren en
met rattenkruit waren ingesmeerd. De
spritsen waren verpakt in een wit blik
van de fa Van Zomeren uit Amersfoort;
het blik is afgezet met rood en blauw
en voorzien van de woorden „De witte
Makron". De inbraak moet na 29 Decem
ber zijn gepleegd. Men zij gewaarschuwd
i voor deze zeer vergiftige spritsen.
Bezinning
marcheert. De stad ligt in Zuidwest-Su-
matra en is de laatste haven en belang
rijke stad van Sumatra, die no£ niet in
Nederlandse handen is. Het heeft er alle
schijn van, dat de bezetting van alle be
langryke punten in enkele dagen zal zijn
oltooid.
Van gezaghebbende zyde verneemt A.P.
dat de Commissie Vrydag een brief aan
de Nederlanders geschreven heeft, met
vraag om toestemming aan de 43 mi
litaire waarnemers om door het voor
malig republikeinse gebied te reizen. De
Nederlanders zouden echter geantwoord
hebben, dat zy nog niet wisten of dit
iu worden toegestaan.
Enige dagen voor Oudedjaar is volgens
Aneta te Soerabaja een delegatie aange
komen van het vroeger republikeinse
eiland Bawean, 80 myl ten Noorden van
Soerabaja, met verzoek om hulp. Met
medewerking van de Marine is daarop
een vreedzame expeditie naar Bawean
gegaan, met textiel, ryst, zout, zeep en
petroleum, bestuursambtenaren en leden
de negara-poiitie van Madoera reis-
mee om de zorg voor de bevolking
op zich te nemen.
Reuter sprak met waarnemers, die het
betwyfelden of de republikeinse stryd
krachten wel verslagen of verstrooid zyn,
daar aan beide zyden slechts onbeteke-
nende verliezen zyn geleden. Republi
keinse autoriteiten, die te Batavia
toeven, beweren, dat de tegenstand nog
ongebroken is.
Een op Oudejaarsavond nog uitgege-
;n Nederl. communiqué meldt, dat de
republikeinse opperbevelhebber Soedir-
inderdaad niet in Nederlandse han-
's. Hy is ziek en de autoriteiten
ten zyn verblyfplaats ((Men mag dus
veilig aannemen, dat hy in de kraton
Djokja ligt. Red.). De sultan van
Djokja is ziek en weigert, Nederlandse of
buitenlandse journalisten te ontvangen.
Het is een traditie in het leven van on«
blad, dat we in het eerste artikel in het
nieuwe jaar dicht bij huis blijven en
voordat we de journalistieke reis om de
wereld aanvaarden even met onze ge
dachten vertoeven bij de betekenis van
de.Christelijke pers.
Van de grootste waarde immers is de
vraag, hoe men straks die reis om de we
reld maken zal. Een krant is een gewel
dig ding en de lezer geeft zich min of
meer op genade of ongenade aan zyn
blad over. Hij mag in de geest nog wat
tegenstribbelen, op den duur hoe kan
het ook anders? ondergaat hy de da-
gelykse invloed. Daarom is de keuze van
het blad ook van zo eminent belang.
Zeker, de feiten in het wereldgebeuren
blyven dezelfde, ook in het jaar dat nu
komt. In China zal de geestelijke opmars
van het communisme nog voortduren, ook
al zouden de wapenen daar worden ge
strekt. Azië blijft in de branding, buiten
Indonesië wellicht nog wel zo erg als er
binnen. Elders zal de spanning tussen
Amerika en Rusland blyven bestaan. En
binnen de grenzen van ons landje zullen
er al evenzeer vele problemen zijn, die
de aandacht opeisen. Voor veler gevoel
zullen ze zelfs van groter proportie zijn
dan hetgeen in de wijde wereld voorvalt.
Al die feiten zullen dezelfde blyven,
ongeacht het blad dat men leest. Maar
het grote verschil ligt hierin, hoe men
de feiten ziet en hoe men ze beoordeelt.
Want tenslotte liggen in alle feiten de
vragen verborgen. Ook de krant weet op
die vragen niet altijd het antwoord te
geven. Maar wel is het taak van de
krant, de verschijnselen in het wereld
gebeuren te taxeren en aan beschouwin
gen te onderwerpen.
Dat de Christelijke pers in deze een
bijzondere taak heeft, zal duidelijk zijn.
Er zijn jaren geweest, waarin we het be
staansrecht van de Christelyke pers had
den te verdedigen, neen niet alleen of
zelfs niet zozeer tegenover wie buiten de
christelyke levenssfeer staan, doch te
genover mensen, die zelf wel degelijk
Christenen wilden zyn. Een Christelyke
pers, zo meenden ze, was alleen maar
een mogelykheid en een uiting van men
selijke hoogmoed.
Deze stryd is. dunkt ons, gestreden.
Vergissen wy ons niet al te zeer, dan
wordt deze redenering in deze dagen al
Duivelseiland wordt opgeheven
„Duivelseiland", de strafkolonie, voor
de kust van Frans-Guyana, wprdt opge
heven. De laatste 500 gevangenen wor
den binnenkort naar Algerye gebracht.
nr H. J.
■an Dijk,
DAT prof. mr L. J. Hijmans
Bergh te Utrecht lid werd en
van Leeuwen en mr V. J. A. i
rechters te Utrecht plv. lid vai
Rechtspraak van de Raad v
Rechtsherstel.
DAT de installatie van mr F. M. J
Jansen, drs A. C. J. Rottier en H. H.
Wemmers tot dir. der Staatsmynen mor
gen te Heerlen door minister Van den
Brink zal geschieden.
DAT de Ned. Credietbank per 1 Jan.
bedrijf en personeel overnam van de
Kerkraadse Handelsbank, terwijl P. H.
Huynen directeur blyft, tezamen met drs
W. H. Steegmans.
DAT men bij herstelwerk in het uit
1350 daterende N.H. kerkje te Engelbert
(Noorddijk) belangryke oudheden ont
dekte.
DAT de Lemmerboot op Oudejaar met
2 uur vertraging A'dam bereikte en hier
mede de bootdienst over het IJsselmeer,
na 2 d. te hebben stilgelegen, weer werd
hervat.
DAT in 1948 de Waterweg binnenliepen
9461 schepen (ruim 14 millioen N.R.T.)
tegen 6610 (byna 11 millioen N.R.T.) in
1947.
DAT door verbreding van de vaargeul
langs de Vlissingse boulevard de afknab
beling van het strand aldaar door ds
Scheldestroom werd gestuit.
DAT, ondanks de bezwaren van enkele
gemeenten, Ged. Staten van Friesland het
provinciale wegenplan na hernieuwde
bestudering bevredigend achten.
DAT mr R. E. Kielstra, na een 30-J. di
recteurschap der Kasvereniging te Am
sterdam, op Oudejaar afscheid nam.
DAT blijkens mededeling van de
K.N.A.C. verleden jaar 4 spoorwegover
gangen door automatische flikkerlichten
werden beveiligd en thans 48 van derge-
lyke installaties in gebruik zyn.
DAT ter Alg. Verg. van de Ned. Zio
nistenbond te A'dam mr dr A Buechen-
bacher, mr K. J. Edersheim en rabbijn A.
Schuster in het presidium werden ge-
DAT „Het Ned. Persmuseum" te A'dam
een definitief bestuur kreeg met mr P.
J. Mijksenaar als voorz. en C. J. Schotel
Fzn. (Joh. Verhulststraat 42, A'dam-Z.)
als secr., terwyl o.m. dr E. van Raalte te
Den Haag bestuurslid is.
DAT een aantal dieven op Oudejaars
avond voor 3 mille aan accu's en banden
uit de garage van de gebrs. Smeets te
Echt (L.) weghaalden en de politie nog
ijverig speurt.
DAT het grotendeels opnieuw inge
richte Sted. Museum te Vlissingen met
Pasen wordt heropend.
DAT de Italiaanse tenor Beniamino
Gigli volgende maand in Nederland op
treedt, o.m. 7 Febr. in Den Haag.
DAT in 1948 in A'dam aanlegden 3305
schepen (ruim 16.500.000 m3 bruto) te
gen 2443 (byna 14 millioen m3) in 1947.
DAT is ingediend een wetsontwerp tot
verkoop van enige percelen Kroondo
mein onder Geertruidenberg aan
Prov. Noordbrabantse Electriciteits My
(voor uitbreiding) voor f34.545.38.
DAT burgemeester Oud op de Oude-
jaarsbijeenkomst van de Havenvereniging
„Rotterdam" van tevredenheid blijk gaf
en mededeelde, dat in 1949 de R'damse
haven geheel wordt voltooid.
DAT.de Ned. Jeugdbond voor Natuur
studie het centr. bestuur reorganiseerde,
waarin thans o.m. zitting hebben Jan
Pilon en Henk Zunderdorp uit Den Haag
en Marie Salome uit Wassenaar.
DAT Guus Sedee uit Nymegen
Jenny van Reyen uit Haarlem tezamen
met 2 Belgische jongeren, pryswinnaars
in de opstelwedstryd „De wereld, die wy
wensen", gisteren voor 10 weken
Amerika vertrokken.
Gesneuveld voor het
Vaderland
De lijst bevat vijf en dertig
namen
De Regering maakt bekend dat tot
haar leedwezen in de afgelopen week
de navolgende verliezen zyn geleden:
Koninklyke Landmacht.
Soldaat A. Bakker, nr 261231019,
t Veendam, tg.v. oorlogsverwonding.
Sold. Ie kl. J. C. Blaak. nr. 271121152,
uit Rysoord, (Z.-H.).
Sold. W. A. Boons, nr 261121159, uit
Raamdonkveer.
sold. J. J. H. Clement, nr 270225052,
uit Budel.
Sold. Ie kl. C. van Delft, 270109055,
uit Drunen.
Sold. P. Dullemeyer, nr. 260914165,
uit Gouda, t-g.v. oorlogsverwonding.
Sold. C. van Dijk. nr 270609107, uit
Utrecht.
Sold. W. Goederee, nr 261231025, uit
Groningen, t.g.v. oorlogsverwonding.
Sold. N. L. Hermans, nr. 260519080.
uit Voorhout.
Korp. A. J. G. Hoefnagels, nr.
251123034, uit Gieten.
Sold. A. H. J. J. H. van Hussen, nr.
270906159, uit Utrecht.
Sold. Ie kl P Th G Jonkers, nr.
250916153, uit Oss, t.g.v. oorlbgsver-
wonding
Sold. A. Klein Gotink, nr 270405108,
uit Eerbeek.
Sold. J. de Koek, nr. 251209106, uit
Haaften (Gld.), na vermissing.
Sold. L. van Kranenburg, nr.
251004067, uit Spykenisse, t.g.v. oor
logsverwonding.
Korp. A. J Kuijpers, nr 250615125.
uit Rotterdam
Sold W. Kuypers, nr. 270827064, uit
St. Michielsgestel.
Adj. ond. off. T. Lam, nr. 191220007.
uit Birmingham (Engeland).
Sold. J. H. Luiken, nr 260113044,
uit 's-Gravenhage, t.g.v. oorlogsver
wonding.
Korp. J. J. P. van der Made, nr
160711000, uit Geertruidenberg.
Huzaar P. J. M. H. Nies, nr. 251128103
uit Nederweert.
Sold. R. Otten. nr. 270428147, uit
Nieuw Amsterdam (Dr.).
Huzaar le kl. F. L. Overhof, nr.
nr. 271001121, uit Maastricht
Sold. J. A. H. M. Poulus, nr.
260512025, uit Dinteloord.
Serg. G. T. van der Schouw, nr.
250520094, uit Utrecht.
Sold. L. A. van Spaendonk, nr.
270118196, uit Tilburg.
Sold, le kl. W. A. Theunissen, nr.
251027120, uit Amstenrade (L.), na
vermissing.
Korp. H. F. Visscher, nr. 270621206.
uit Rotterdam.
Sold. M. B. Wassink. nr. 270501247.
uit Zelhem.
Kon. Ned.-Ind. leger.
Sold. Kastiman,
Man. sold, le kL infie Umbas. W.
le-lt. vlieger-waarnemer B. J
Ruesink, uit 's-Gravenhage.
Sold. 2e kl. R. H. Gilhuis, nr k
94716220.
Serg.-majoor vlieger-waarnemer F.
W. Verdier, nr. 91952, uit Apeldoorn.
Id. M. J. Janssen, uit Roosendaal, c.a.
De KoninklUke Marine,
heeft in de afgelopen week geen ver
liezen gerapporteerd.
ook de noodzakelijkheid van een Chris
telyke pers wordt thans veel spoediger
als iets, dat vanzelf spreekt, aanvaard.
Voor een blad, dat het met zijn verant-
woordelykheid licht zou nemen, liggen
in dit laatste uiteraard nieuwe gevaren.
Wy hopen daarvoor bewaard te blyven.
De Christelyke pers is een gave. waar
voor wy allen dankbaar moeten zyn. F.-
ders, in Hongarije, een land waar toch
de Christelyke invloed van ouds krach
tig is geweest, ziet men in deze dagen
weer het beschamende beeld, dat het
communisme bezig is het geestelyk le
ven uitermate te bemoeilyken. De pers
is er reeds geruime tijd gelykgeschakeld
en ook de scholen moeten het ontgelden.
Ieder, die zyn kinderen liefheeft, reali-
sere zich. wat dit betekent. In ons land
is de vryheid nog het deel van allen.
Dankbaar voor hetgeen Hij ons volk gaf,
bidden wy God dat Hij ook in dit opzicht
in het nieuwe jaar land en volk naby
blyve en ons de gelegenheid blyve
schenken ons belangryke werk te ver
richten.
Dr D. Garnet Davey uit Manchester
(Eng.), die er met zyn medewerkers
in geslaagd is, een middel (antrycide)
'samen te stellen tegen de in Afrika
zo gevreesde slaapziekte, veroorzaakt
door de Tsetse-vlieg.
Eerste brand van 't nieuwe
jaar woedde bij Medemblik
Woonhuis, Juwelierszaak en boerderij
met de grond gelyk gemaakt
Een woonhuis, een juwelierszaak en
een boerdrij zyn Zaterdag de eerste
prooi der vlammen geworden in het
nieuwe jaar. Door nog onbekende oor
zaak ontstond brand in een woonhuis te
Wervershoof bij Medemblik, waar twee
families woonden. Een aangrenzende
zaak in goud- en zilverwerken en de aan
de overzyde van de weg gelegen boer-
dery werden door vlammen en vonken
aangetast. Voordat de brandweren van
Enkhuizen, Medemblik en Andijk (de
brandspuit van Wervershoof bleek nog
enige tyd defect te zijn) ter plaatse ver
schenen, had de felle wind het vuur
reeds zó aangewakkerd, dat de drie pan
den reeds tot de grond toe waren afge
brand. Slechts van de boerdery werd de
inboedel gered.
„Berchtesgaden" wordt hotel
Hitiers kasteel te Berchtesgaden zal als
luxe-hotel worden ingericht.
WEERBERICHT j
Nieuwe depressies in aantocht
Tot morgenavond verwacht De Bilt;
Gedurende de nacht tydelyk opklarend
met plaatselyk lichte vorst en weinif
wind. Morgen overdag: toenemende be
wolking met tijdelyk sneeuw of regen.
Vooral aan de kust weer aanwakkerende
wind tussen West en Zuid. Later iets
zachter.
ZON EN MAAN.
Dinsdag 4 Januari: zon op 8.48, oadar
16.42; maan op 11.40, onder 22.12.
