Jlietitwe £ciii5rf)e lfonmnl Wist U WOENSDAG 15 DECEMBER 1948 BUREAUX: Hogewoerd 103 Tel. dir. en redactie 20408; Adm 22710 Postrekening 58936. ABONNEMENTEN: ƒ415 per kwartaal; ƒ1.35 per maand; ƒ0.32 per week ADVERTENTIËN: ƒ0.18 per millimeter (By contract belangrijke korting.) Negen en twintigste jaargang No 7689 DIRECTIE: F. DEEMER CHRISTELIJK-^ ATIOIS AAL DAGBLAD Voor Leiden en Omstreken „itantoastlch is gljebleocn myn hert in tcQfienspoct" 400 Leidse huismoeders willen zomervacantie Zie pagina 2 Jhr. de Ranitz wnd.-secr.-gen. van het Dep. van Volksvoorlichting, stond terecht Negen jaar geëist tegen „buitenbeentje" van voortreffelijke familie, aldus de P. F. (Van onze verslaggever v. Rechtszaken) Een nerveuse aristocratische figuur, trachtend zijn invloed in oorlogstijd tot ongeveer nul te reduceren.. Jonkheer Sebastiaan Matheus Sigismund de Ra- Dliitz, oud 47 jaar, lid der N.S.B., stond heden in het beklaagdenbankje van het Haagse B.G. aan de Kneuterdijk. Verd. was in de oorlogsjaren eerst Hoofd van de Afd. Juridische Zaken van het Dep. v. Volksvoorlichtingen en Kun sten. later in 1943 toen de secr.-generaal Reydon in zijn woning in Voorschoten was doodgeschoten, werd verd. waam eecr.-generaal. In dde kwaliteit was hij tevens voorzitter van de Propaganda- Raad van de NSB. Hem was ten laste gelegd het ombuigen van de Ned er'and- se gedachtenwereld in na», soc. richting het ombuigen en leiden van pers. radio en film er» de voorbereiding en totstand koming van het Journ ah sten besl uit. Verd. stelde het bij zijn verhoor voor alsof hij een zeer ondergeschikte rol heeft gespeeld en dat de propaganda buiten hem om werd gevoerd. De Pres. mr Bongerhoff Mulder merkte hierbij op. dat de Rijkscommissaris hes op een gegeven moment tooh nodig oor deelde met verd. overleg te plegen over de propaganda. Zo onschuldig was uw rol tooh niet. zei de Pres. De PF. baron v. Voorst tot Voorst voegde verd. toe: U probeert als een klein ha-asje weg te duiken, niet wat de verantwoordelijkheid betreft, maar het lukt U toch wiet, het dossier is duidelijk genoeg. Vend, zei dat Blokzijl eigenlijk de pro paganda voerde Toen verd. in 1941 als kabinetschef opt-rafd heeft hij -het Jour- rtalïsterubesl-uit juridisch onderzocht. He' was toen reeds gereed. Spr. erkende ten slotte nat. soc redevoeringen te hebben afgestoken, waarin hij opwekte *ol strijd tegeui het Amerikanisme en Bol sjewisme.^ Er waren geen getuigen in deze saai verlopende raad. De P F. baron Voorat tot Voorst wees op de rol Verd. voor de oorlog, die 13 jaar mede werker was van het N.S B.-advocaten- kantoor van mr Hermans te Amsterdam, waardoor hij op het verkeerde H. de Ranitz Lekke band? een autoped er onder Goed nieuws voor automobilisten en een nieuwe bron voor deviezen is de nieuwe „Trav- o-flat" (travel on flat) een Amerikaanse vinding, die de N.V. Staalindustrie te Wijhe binnenkort hoopt te vervaardigen met een productie 50.000 per jaar. Het apparaatje lijkt op t een autoped zonder „stuur". Het heeft twee ru'bberwleltjes achter on één voor. Een autorijder, die een lekke band krijgt, kan uit z'n bagageruimte een „trav-o- flat" halen en die onder de lekke band bevestigen, zodat het wiel met de lekke band. zonder te draaien, op de drie tjes voortglijdt, denoods met een snelheid van 45 km per uur. In Februari a. s. den de eerste opdraohtep (13.000 Scandinavië) reeds uitgevoerd, maai derland moet nog een paar maanden Wachten. Amsterdam gaat beter op de tanden letten Van 1 Jan. af zullen de negen algemene Amsterdamse ziekenfondsen, waarbij <520.000 van de 800.000 Amsterdammers zijn verzekerd, niet hun verzekerden Tneer in hun resp. eigen tandheelkundige poliklinieken behandelen, doch in ee 27 poliklinieken, die nu allen zijn samen 1 gebracht in de „Atz". de A'damse Ver tot bevordering van de tandheelk. zorging van ziekenfondsverzekerden. Hierdoor kan de verzorging systemati scher worden verricht, terwijl ook e halfjaarlijkse controle wordt ingevoerd. Churchill naar Zuid-Frankrijk De heer en mevr. ChurchiM zullen 28 December naar Zuid-Frankrijk vertrek ken. waar zij Oud- en Nieuwjaar zullen Vieren. Dr Goedewaagen tot 12 jaar veroordeeld Het Bijzonder Gerechtshof heeft de secretaris-generaal van het departement voor Volksvoorlichting, dr T. Goedewaa- gen veroordeeld tot 12 jaa.r ontzetting uit de beide kiesrechten en uit het recht een ambt te bekleden. Hem is het recht Van cassatie toegestaan. raakte. Daarna kwam hij door medwer- van dr Goedewaagen op dienst Departement. Na de overval der Duiitsers werd hij van geheim lid open lijk Kd der N.S.B. Spr. ging de tenlaste leggingen der -dagvaarding na en zei, dat verd, niet zo'n onschuldige rol heeft ge speeld als hij het doet voorkomen. Uit alles blijkt zijn nat. soc. inslag, dtie zich ingezet 'heeft voor de belangen van de Duitse overvaller, van het begin af aan Hij was een „werkezel met oogkleppen", een min of meer zielige figuur, die echter het „noblesse oblige" schandelijk heeft vergeten. Een buitenbeentje van een •oortreffelijke familie; tragisch dat juist op deze dag een familie lad tot burge- eester van Utreoht wordt geïnstalleerd. Spr. eiste 9 jaar ma. en levenslange afzetting uit de kiesrechten en het recht openbare ambten tie bekleden. De verdediger jhr pleitte clementie. Uitspraak op 29 December as. Distributie wordt in 1949 wat eenvoudiger Groepen B en C, alsmede D en E worden samengevoegd tegenwoordige leeftijdsgroepen de distributie B en C worden in het ve jaar samengevoegd tot één B- groep, met de rantsoenen van de huidige -groep. Hetzelfde gebeurt met de D- en E-groepen, die samen een nieuwe D- groep zullen vormen. Dit blijkt uit het feit, dat in de periode van 20 December t/m 12 Februari nieuwe bon-kaarten wor den uitgereikt, t w. een bonkaart-KA of "13 aan hen, die in 1928 of vroeger geboren zijn; KB of LB 903 voor de perso- an 1929 t/m 1944 en KD 903 voor n later. De bonkaarten worden uit gereikt tegen inlevering van de inwis- selingsbon van de kaarten, die op 17 De cember in gebruik worden gen< en bonkaart KA of LA 903 tegen inwisselingsbon van de kaarten KA of LA 901; KB of LB 903 tegen KB, LB, KC of LC 901; en KD 903 tegen bon van KD of KE 901. Tegelijk de uitreiking van de nieuwe levens middelenkaarten krijgt men nieuwe ta bakskaarten, uitsluitend tegen inlevering en bon van de tabaks- kaarten QA en QC 901, die op 17 Decem- s. in gebruik worden genomei Voor bon „Tabak 07" van kaart QA 901 krijgt men een tabakskaart QA 903 en, tegen de bon „Diversen 10' de diversen'kaart QC 901 een tabakskaart Jan Kloosterboer voorlopig weer in vrijheid Het A'damse B. G. heeft dezer dagen Jan Kloosterboer uit St. Pamcras lopig in vrijheid gesteld, nu zijn zaak voor onbepaalde tijd werd aangehouden i.v.m. verder getuigenverhoor. Klooster boer was voor de oorlog nogal berucht door het opgeven van Engelse schepen, die uit Ned. havens vertrokken Duitsers. Kloosterboer gaf dit toe. Aan de ondergang van de „Simon Bolivar' November 1939 en de „Burgersdijk", die het gevolg zouden zijn van Kloosterboers activiteit, blijkt hij onschuldig. Tijdens de oorlog heeft Kloosterboer zich behoorlijk gedragen. Later stelde hij ƒ50.000 beschikbaar voor de illegaliteit en via zijn Duitse relaties 'gelukte het hem, Nederlanders uit Duitse handen los te krijgen. Kamerkieskring Leiden van de A.R. Partij De Kamerkieskring Leiden der A.R. Partij kwam in „Den Burcht' gadering bijeen. De voorzitter, de heer Chr. v. d. Heuvel sprak een openings woord, waarin hij dc uitslag der Kamer verkiezingen behandelde. Na enkele huis houdelijke zaken hield het Tweede Ka merlid, dr J. A. H. J. S. Bruins Slot instructieve rede over: „Nederland Indië te midden der volkeren". Naar Sowjets smokkelen in Duits land voor millioenen Te Dusseldorf is een grootscheepse smokkelaffaire aan het licht gekomen fijn staal en textiel. De goederen gingen de Bizone naar de Sowjetzone Er 60 Westduitse firma's bij betrokken kringen, die in nauw contact staan met het Russische militaire bestuur. Vóór de munthervorming werd reeds aor 8 millioen verhandeld. Daarna steeg dit bedrag tot 20 millioen Westmark. Gortzak haalde in de Kamer te vroeg moties uit zijn schortzak De gelijkstelling nissen onderwijzers- en ambtenarensalarissen (Van onze Parlementsredacteur) Negen uur lang tot vannacht 1 uur heeft de Tweede Kamer zich reeds bezig gehouden met de begroting van Onderwijs. De algemene beschouwingen zijn afge lopen en de eerste ronde bij de afdeling Lager Onderwys tot aan de minister is ook reeds gespeeld. Er zullen echter nog wel ettelijke uurtjes bykomen, voor dc gehele begroting is afgehandeld. het voortgezet onderwys. De heer Gort zak diende bij de algemene beschouwin- Z.K.H- Prins Bernhard heeft enige vorstelijke gasten uitgenodigd voor een jacht partij in de omgeving van Het Loo te Apeldoorn. In het midden Z.K.H. Prins Bernhard. Tweede van rechts: de hertog van Gloucester en uiterst rechts erf- groothertog Jean van Luxemburg HET OUDE PEKING DOOR DE RODEN OMSINGELD Washington spreekt pressie op Tsjiang tegen De oude Keizerstad Peking i-s thans geschreven verklaring, dat Amerika Chinese regering, dïe hoofdzakelijk communisten zou bestaan, zou willen steunen, werd gedesavoueerd Tsjiang zelf laat alle geruchten tegen spreken. welke op zij-n aftreden betrek king hebben, en blijft nog aan het be wind. Hij tracht nu de krachtige vredes- te Nanking de kop in te drukken- door de communisten omsingeld. Men poogde tot het laatste toe de spoorlijn Tientsin voor militair troepen-ver- open te houden, doch' gisteren is er geen enkele trein meer in Peking aan gekomen. De communisten hebben de vliegvelden en ook de stad zelf onder vuur. De stations Feng'ai en Sjansi-tien, op 8 en 15 km bezuiden Peking, zijn ontruimd. De commun-isitisohe legers waren reeds het Keizerlijk Zomerpaleis genaderd, doch werden voorlopig nog teruggeslagen. Te Washington heeft men kort en goed tegengesproken, dat Amerika pres sie op Tsjiang heeft uitgeoefend om een coalitie met de communisten aan te gaan. Ook de verkeerdelijk aan Hoffman toe- Kno^jerijen bij „Wagons-Lits" bestraft De Economische Politierechter te Am sterdam veroordeelde gisteren de kok J. A. A. v. d. H. tot een voorwaardelijke gev straf van 2 mnd. en f 100 boete de directeur van de Comp. Intern, des Wagons Lits. N. H. N.. zomede de chef van het Amsterdamse bureau, W. Ph. A. K„ elk tot f 100 boete. Zo men weet. wer den H. en K. drie maanden geleden ver oordeeld tot 6, resp. 18 mnd. gev. straf, wegens het oogluikend toelaten van knoeierijen met levensmiddelen. Nu werd hun overtreding der deviezenvoorschrif- ten ten laste gelegd: het in de zwarte handel doen brengen van voor de restau ratie bestemde levensmiddelen. Uiteraard moeten wij ons in dit over zicht beperken tot de „grote" zaken. Het belangrijkste dat gisteren aan de orde kwam, waren wel de onderwijzerssala rissen. De heer Gortzak (comm.) had bij de algemene beschouwingen deze zaak aangeroerd en had toen. gelijk wij in a deel onzer edities gisteren reeds meldden, een motie ingediend, waarin werd gevraagd maatregelen te treffen, opdat aan de rechtmatige verlangens van het onderwijzend personeel tegemoet wordt gekomen door hun salaris gelijk tijdig en evenredig omhoog te doen gaan met dat der overige ambtenaren. De heer Gortzak werd over het feit. dat hij met een motie kwam, vóór de minister van zijn standpunt had kunnen doen blijken, beschoolmeesterd door de heren Van Sleen (Arb.) en Roosjen A.R.) en eigen lijk ook door de voorzitter, die de behan deling van de motie uitstelde totdat de afdeling Lager Onderwijs aan de orde zou komen i.p.v. bij de algemene beschou wingen. M a w.. Gortzak had zijn motie voorlopig in zijn schortzak moeten hou den. Overigens bleek het, dat de heren Van Sleen (Arb), Roosjen (A.R Peters (K.V.P.), Krol (C.H.) en mevr. Fortanier- de Wit (VVD) het zakelijk met de heer Gortzak en de verschillende onderwijs- ofganisaties eens waren, al hadden zij geen behoefte aan een motie, indien de minister bepaalde toezeggingen zou doen. De ruzie gaat eigenlijk over een ii salariscommissie gedane toezegging, dat de onderwijzerssalarissen gelijk op en neer zullen gaan met de ambtenarensala rissen. De Regering zegt. dat zij dit nim mer heeft toegezegd, hetgeen zou moeten blijken uit een proces-verbaal van de af spraken. De onderwijzers beroepen zich echter op de notulen van de salariscom- missie-Wesselings. Nu krijgen de ambte naren een vacantietoeslag van 2 pet., i regeling voor de jubileumgratificatie een incorporatie van een 5 pets. toeslag voor de salarissen boven f3000.Daar mee is de „gelijkstelling" weer verbroken. Vandaag zouden we horen, wat de be windsman er over te zeggen heeft. Van de overige onderwerpen stippen wij nog aan een debat tussen de heren Van Sleen (Arb.) en Tilanus (C.H.) Generalissimo Tsjang Kai Sjek (1.), die na jaren van manmoedige strijd voor zyn volk, het onderspit schijnt te moeten delven, ook in diplomatiek opzicht, zal wellicht zUn plaats moe ten afstaan aan zyn huidige plaats vervanger, generaal L. Tsjoeng Jen p.) nu de verdediging van het Chinese ryk op een échec uitloopt Vandaag, om half drie. op de 53-ste de familiekring, verjaardag van Koning George van Engeland, is te jonge zoon van Elizabeth Fhilap op Buckingham Palace ge doopt De aartsbisschop van Canterbury verrichtte de plechtigheid. Gisteravond zijn de nemen van de jonge prins bekend gemaakt. Zij luiden: Twee auto's bij Ypenburg door botsing totaal vernield Drie zwaar gewondendrank waarschijnlijk de oorzaak Even voorbij Ypenburg zijn gisteravond et grotp kracht twee personenauto's op elkaar gebotst en totaal vernield. De ene wagen, die uit de richting Rotterdam kwam, bestuurd door de heer E. W., van de Statensingel in Rotterdam, reed plot seling op het linker weggedeelte, waar door de tegenligger, bestuurd door de heer N. van L„ van de Parkweg in Voor burg, en botsing niet meer kon voor komen. De heer W. werd deerlijk ver minkt uit de wrakstukken gehaald en met een schedelbasisfractuur én andere, zeer ernstige verwondingen, overgebracht worden naar St. Antonius- hove in Voorburg. Zijn toestand is zorg wekkend. Ook de inzittende dame, mej. G. S., uit Rotterdam, werd, ernstig ge- opgenomen in St. Antoniushove. B., van de Regentesselaan, in Den Haag. werd, na aan het politiebureau 'erbonden te zijn, naar haar woning ver voerd. De inzittenden van de wagen in de richting Rotterdam, werd, mevr. Van zwaar gewond. Zij is, met een gat in schedel, met haar man overgebracht St. Antoniushove, waaruit de heer Van L. spoedig ontslagen kon worden. Over de oorzaak deelde de politie o ee, dat het niet onwaarschijnlijk is, dat de bestuurder van de Rotterdamse onder invloed stond van sterke Meer dan 50 Joodse kleermakers in één tehuis. In Amsterdam is een tehuis geopend, aar 55 Joodse gezinnen (verplaatste personen uit Polen, Hongarije e.d.) eer onderdak hebben gevonden. De gezins hoofden zijn bijna allen als kleermaker werkzaam. Na 5 jaar kunnen zij het Ne derlanderschap verkrijgen. als ze ten minste niet naar Israël willen vertrek- Modern oogziekenhuis in Rotter dam geopend Hedenmiddag zou burgemeester Oud, i tegenwoordigheid van minister In 't Veld, aan de Schiedamsesingel te Rotter dam een nieuw oogziekenhuis openen, waardoor een fusie is verkregen tussen het ziekenhuis aan de Oostmolenwerf en jan de Nadorststraat, die beiden in 1940 werden verwoest. Er is plaats voor 101 patiënten. Het instrumentarium is zeer modern. Het ziekenhuis staat ter be schikking van studenten, indien de plan nen, om in Rotterdam een klinische hoge school te vestigen, doorgaan. Er zijn vijf vaste oogartsen, doch iedere andere oog- in het te bestrijken gebied mag ge bruik maken van alle hulpmiddelen, •over men beschikt. Dit is waar schijnlijk een unicum in den lande. DE SPAANSE VALUTA IN DE SCHOMMELSTOEL De Spaanse minister van handel heef*. steren die devaluatie van de peseta be kend gemaakt en de i-nvoering van eer nieuw ingewikkeld stelsel van schomme- de Republikeins verzoek i V eiligheidsraad De republikeinse vertegenwoordiger, bij de Veiligheidsraad te Parijs, Palar, leiding daarvan werden zestien vragen I heeft de raad verzocht de toestand gesteld, waarop een uitvoerige beant- Indonesië voor zijn uiteengaan in behan- woording volgde. Ds Broekstra van Oegst- deling te nemen. De raad w« ••eest sloot met dankgebed. 1 mensmorgen uiteen te gaan. Op grootvaders verjaardag werd Elizabeths zoon gedoopt Zijn naam is prins Charles van Edinburgh zegt. dart hy in rusttijd veel detective-verhalen leest en het spelletje „boóer, kaas en dat de koningin hem leerde. Oharles Philip Arthur George. Hij zal genoemd wordenPrins C harries van Edinburgh. De prins toomt na zijn moeder, voor de Engelse troon in aanmerking. De laat ste koning van Engeland, die de naair Karei droeg was Karei II, diie van 1649 1685 regeerde. Naar de eerste twee Kareis, wier regeringen zeer ongelukkig waren, is de jonge prins evenwel niet genoemd. Hij dankt de naam Charles aan koning Haakon vain Noorwegen, die voor zijn troonsbestijging prins Karei van Denemarken heette. Behalve de ouders en grootouders de jonge prins woonden zijn overgroot moeder Koniiiniglin Mary en een aantal andere bloedverwanten de doopplechtig heid bij. De jarige koning 1-unotote vandaag In de macht van een geldschieter. Voor de Amsterdamse rechtbank werd S j. (ma.) geëist tegen de commiss nair in effecten W. J. v. A-, die zich verduistering van effecten zou hebben schuldig gemaakt tot een bedrag f 100.000. Hij was in handen gevallen een geldschieter. Uitspraak op 28 De zwarte sigaretten De Franse veiligheidspolitie heeft op ?n Nederlands schip op de Rijn in Duitsland 20 ton Amerikaanse sigaretten in beslag genomen met een geschatte to taalwaarde van ruim f 30 millioen. Er schynt een wijdvertakte smokkelorgani satie achter te zitten. Het schip kwam uit Antwerpen, waar de Amerikaanse siga retten werden binnengesmokkeld. Men was van plan de sigaretten in de Franse zone te lossen. Gifmenger en moordenaar in Limburg veroordeeld De Maastrichtse rechtbank veroi deelde gisteren de 35-3- schilder P. W. V. uit Ubach-over-Worms, die zijn vrouw met arsenicum vergiftigde, conform de eis tot 15 j. (m.a.), terwijl de 25-j. huis houdster E. H.. die van medeplichtigheid was beschuldigd, werd vrijgesproken (eis 10 jaar). De mijnwerker J. J. B. uit Bocholt kreeg 6 jaar. daar hij na een twist zyn 22-j. schoonzuster J. Peters en zijn 61-j schoonmoeder, de wed. M. Peters-Meys met bijlslagen verwondde, waardoor de schoonzuster overleed. Daarna stak B. het huis in brand. De eis was 10 jaar. gen nog een voortijdige motie de gehuwde onderwijzeres met vaste nstelling te kunnen handhaven resp. benoemen. Alleen mevr. Fortanier de Wit (V.V.D.) ging hierop in: de kwestie de orde gekomen bij het vraagstuk der gehuwde ambtenares; daarover be hoeft nu geen motie meer te worden aan genomen. Voorts werd over het kleuteronderwijs gesproken. Van practisch alle kanten erd aangedrongen op een spoedige wet telijke regeling. Minister Rutten zeide, enkele maanden een regeling komt. Uiteraard werd ook hier gediscus sieerd over de begrippen openbaar cn bij zonder onderwys. gelijkstelling enz. De heer Krol (C.H.) sprak over de over- ladenheid van de schoolprogramma's. Mijn eigen kinderen kunnen niet mee komen", zei hij) en kwam met het mopje- -een-half-jaar-oud over de Mulo- nen-vraag: Wat is gratie, waarop ge boord werd „als de Koningin het le- schenkt aan een misdadiger!" De heer Roosjen (A.R.) wees op de beknib- belzucht bij het toekennen van studie beurzen voor gedemobiliseerden. De mi nister vroeg nadere gegeven en de heer Roosjen deponeerde prompt een stapel papieren op 's ministers tafel. Vermelden wij nog. dat minister Rut ten gistermiddag plotseling werd wegge roepen. In de ministerraad is nl. gisterer de gehele dag over het Indonesische vraagstuk beraadslaagd, naar alle waar schijnlijkheid i.v.m. een brief van Hatta. Voor beulen van Mauthausen levenslang of 20 jaar Het B.G. te Den Bosch veroordeelde gisteren G. Lindeboom uit Den Haag tot 20 jaar gev straf (m.a.) en A. Machielsen uit Roosendaal, zomede J Weber uit Venlo elk tot levenslang. Tegen .hen de doodstraf geëist, daar zij in het centratiekamp te Mauthausen moordden en mishandelden. Zelfs bij 15 graden onder het vriespunt spoten zij gevan genen nat, waardoor velen bevroren. DE SLACHTOFFERS VAN DE RAMP TE PRESTWICK Op de vragen van het Tweede Kamer lid De Kort (K.V.P.) over het ontbreken van geestelijke bijstand aan twee slacht offers der ramp te Prestwick heeft mi nister Spitzen geantwoord, dat het K.L.M. -personeel geen verzoek om deze -bijstand ontvangen -had. Mej. Fey is bezocht door een R.K. em ployé van de K.L.M. en de heer OEer- beek verzorgd door een R.K. arts. In Berlijn werden 700 post ambtenaren ontslagen „Tagesspiegel" spoort aan tot lijdelijk Het Amerikaanse blad ..Tagesspiegel' te Berlijn roept de Berlijners heden op „tot lijdelijk verzet tegen het Oostelijk Gemeentebestuur." „Ter verkorting uw beproeving" zoals het blad zegt. De ..Tagesspiegel" weigert advertenties van instanties in de Oostelijke sector. Het eerste verzet kwam van de post ambtenaren. die weigerden een „verkla ring van trouw aan de Oostelijke gistraat" te ondertekenen. Van de 1300 employees van het hoofdkantoor zijn 700 ontslagen. Het merendeel er\ woont in de Westelijke sectoren. DAT in Mei a.s. verschillende Lim burgse spoorlijnen geëlectrificeerd zijn en de bevolking aldaar uit waardering en kele gebrandschilderde ramen van Char les Eyck voor het Maastrichtse station zal aanbieden. DAT tot directielid van de R'damse Droogdok Mij werd benoemd de onder directeur ir .K. v. d. Pols. DAT de eerste acht huizen van de lieuwe woonwijk op het Wittevrouwen- reld te Maastricht vandaag gereed kwa- nen en voortaan gemiddeld één woning per dag wordt afgeleverd. DAT in Nijmegen een geheel nieuwe arbeiderswoonwijk verrijst uit korrel- DAT 14 en 15 Jan. a.s. te R'dam een na tionaal congres gehouden wordt met als onderwerp „Ontspanningsleven, film en rypere jeugd". DAT de Kamerleden Engelberting (K. V. P.), Van der Burg «P.v.d.A.), Verkerk A.R.), De Ruiter (C.H.) en Zegering Hadders (V.V.D.) de Almelose Kanaal kwestie bestudeerden en zich niet onwel willend betoonden tegenover de belangen van Almelo. DAT de Friese C. V. „Wegtransport" omgezet werd in een vervoerdersorgani- s&tie, onder de naam N. V. B. Weg. transport, die stelling neemt tegen het na-oorlogse overheidsvervoer antwoorde eigen vervoer. DAT, nu G. Buiten te Eindhoven zijn benoeming niet aanvaardde, in zijn plaats als Statenlid van Brabant werd aangewe zen J. van Woerden (A.R.) te Raamsdonk. DAT de N.I. Escompto My over 1947 5 pet declareert en de achterstallige 4 pet over 1940 betaalbaar stelt. DAT, 50 j. oud, in het Roosendaalse zie kenhuis plotseling is overleden, ir A. van Mechelen, burgemeester van Rucphen (N. Br.). DAT met een „Benelux-feest" gister middag te Valkenswaard de nieuwe bus- Eindhoven naar Achel (België) geopend werd en men hoopt, dat deze lijn het langer uithoudt dan het mislukte spoorlijntje EindhovenHasselt. DAT Middelburg besloot, het Zeeuwse Oorlogsmuseum in de gerestaureerde vleeshal van het Gothische stadhuis onder brengen. DAT de Haagse redacteur van De Maas bode. C. A. Leyen, vandaag 40 j. journa list was. DAT de voetballer P. te Amersfoort in :n competitiewedstrijd de doelman van zijn tegenpartij mishandelde en tegen hem proces-verbaal werd opgemaakt. DAT het „millioenenspoorlijntje" van Schaesberg naar Simpelveld in Mei vol gend jaar ook voor personenvervoer wordt opengesteld. DAT het Bossche B.G. voor de derde maal de zaak tegen de SD-handlanger Jan Taai uit Budel te behandelen kreeg wederom 20 jaar tegen hem werd DAT de Eindhovense tekenaar P. Teu- nissen voor het Zuiderzeemuseum te Enk- huizen 40 krijttekeningen van oude hui zen, vaartuigen eriz. rond de Zuiderzee afstond. DAT de Rubber Cultuur Mij „Amster dam" 7 pet dividend over 1940 vaststelde, hetgeen reeds in 1941 als interim-dividend werd gedeclareerd. DAT in de machinekamer van de 5340 tons „Tamo" van de R'damse Mij „Vracht vaart" by het bunkeren te Las Palmas brand uitbrak en ook schade ontstond ii de o.m. voor Antwerpen bestemde lading DAT de Leeuwardense politie een ge vangenbewaarder aldaar arresteerde, die tegen beloning pakjes van over het ge hele land verspreide afzenders de gevan genis binnensmokkelde. DAT gisteravond de hertog van Glou cester per speciaal vliegtuig uit Engeland arriveerde om als gast van Prins Bern hard aan een jacht in de omgeving van 't Loo deel te nemen. DAT gisteren te Rhenen met muziek de laatste N.B.M.-tram tussen Doorn en Rhe- die, zoals men weet, vervangen is door een bus, werd „begraven". DAT van 15 Dec. af op werkdagen een radiotelefoonverbinding met Buenos Aires is opengesteld van kwart over 12 tot 2 u. en van half 5 tot half 8 des na middags. DAT de St. Crt. van gisteren een wij ziging van de prijzenbeschikking electro- technisohe werkzaamheden 1948 bevat. DAT enige buitenlandse officieren op studiereis i.vjn. de Westelijke militaire samenwerking van 15 tot 17 Dec. ons land bezoeken. DAT de Belgische minister van Arbeid, L. E. Trochet. het Grootkruis kreeg in de Orde van O N. en de Belgische hoge amb tenaren Cuvelier en Grosseries benoemd werden tot Officier in deze Orde. DAT de Nederlandse bankbiljettencir* culatie tussen 6 en 13 Dec. met 38 millioen gulden tot ongeveer 3.034 millioen gulden inkromp. DAT onze ambassadeur te Parys, C. G. W. H. baron van Boetzelaer van Oosterhout, gistermiddag aan president Auriol zijn geloofsbrieven overhandigde en zijn post aanvaardde. DAT gisteren de automatische telefoon centrales te Ten Boer en Adorp (Gr.) gebruik werden genomen met de netnu mers K 5902 en K 5909. Tsjechoslowakije ontslaat diplomaten De communistische regering van Tsje choslowakije ontsloeg talrijke vertegen woordigers van haar land in den vreemde en trok van enige honderden autoritei ten, die na de staatsgreep van Februari weigerden mee te werken, de passen in. Op de lijst staat ook de naam van de vroegere Tsjechische gezant in Neder- MINISTERRAAD BROEDT OP INDISCHE KWESTIE. Evenals gisteren is ook hedenochtend de ministerraad bijeen geweest. WEERBERICHT Kouder des nachts De Bilt verwacht tot morgenavond: Matige tot zwakke Westelijke wind. Over het algemeen weinig bewolking, bijna overal droog weer met in de ochtend plaatselijke mist. Veel kouder des nachts met op enkele plaatsen lichte nachtvorst Overdag iets kouder dan vandaag. Naar een nieuwe landbouwpolitiek Bij de behandeling van zijn begroting heeft de minister van Landbouw zijn plannen ontvouwd met betrekking tot de in de naaste toekomst te voeren land bouwpolitiek. Boer en burger vragen zich thans af: Wat zal het resultaat zijn van deze ombuiging naar meer vrijheid? Alvorens op deze vraag nader in te gaan, moeten wij kort aangeven, wat er veranderen zal in het systeem van de landbouw-poütiek. Gedurende de laatste jaren waren voor talrijke landbouwpro ducten garantieprijzen of richtprijzen vastgesteld. In verband met de heersende schaarste aan elementaire voedingsmid delen als melk, vlees, broodgraan, aard appelen, eieren en suiker, werd er voor gezorgd, dat de prijzen niet te hoog op liepen, terwijl anderzijds voor de boeren i bepaalde prijs werd gegarandeerd of uitzicht gesiteld. Wij .spreken er nu •t verder over, of deze prijzen al dan niet juist waren gesteld. Nu echter d« schaarste voor sommige producten tot het verleden gaat behoren, vervalt een der redenen voor de Overheid om rege lend op te treden. Gedacht wordt nu aan systeem waarby prijzen worden ge garandeerd voor zgn. veredelde produc ten als melk en vlees, waaraan de vee- voedergranen. het broodgraan en andere voedermiddelen zich automatisch zullen „optrekken". Mocht de prijs van de granen op de wereldmarkt gaan dalen, dan kan bij invoer in ons land een heffing worden opgelegd, teneinde de prijs van de bin nenlands verbouwde granen niet te be derven. Zoals bekend, moeten wij zeer belangrijke hoeveelheden graan importe ren. Aangezien een groot deel van dit graan in de veehouderijsector tot melk en vlees wordt „omgezet", zullen bij uit voer restituties op deze producten moe ten worden gegeven. De voedergranen zijn immers dan door heffingen aan de grens boven het wereldmarktprijsniveau gehouden. Dit is, heel in 't kort, de voorgenomen koers. Het gevolg zal inderdaad zijn, dat een gedeelte van de bedryfsrvrijheid aan de bedrijven wordt teruggegeven. An derzijds kan nauwelijks van een nieuwe koers worden gesproken, omdat naar onze mening de Regering het beleid tracht aan te passen aan de gewijzigde omstandigheden. nL vermindering van de tot nu bestaande schaarste aan som mige producten. Wat zal het gevolg zijn voor de pro ducenten? Voorop ga de verklaring, dat de boeren gaarne van allerlei maatrege len en controle op de bedrijven af wil len. Dit is ook inderdaad wenselijk. De boer moet zelf meer eigen verantwoorde lijkheid gaan zien en zijn bedrijfsvoe ring kunnen aanpassen aan de gewijzig de omstandigheden. Toch past hier grote voorzichtigheid. De agrarische ondeme- i kunnen niet alle risico's zelf dra- In de eerste plaats zijn allerlei pro ductiekosten niet of zeer weinig varia bel. Wij noemen slechts onderhoudskos- n, pachten en lonen. Bovendien is de landbouwproductie weinig elastisch. Men kan niet op korte termijn verandering brengen in zijn pro ductieplan. In de derde plaats behoort bij vergroting van het eigen nsico de mogelijkheid om voor- en nadelen, mee- en tegenvallers te compenseren. Nu eens zullen de prijzen aanmerkelijk kunnen stijgen, dan weer zullen zij beyrden de kostprijs dalen. Dit zal voornamelijk het geval kunnen zijn bij de prijzen voor de granen en de aardappelen Dat hebben met de aardappelen dit jaar al be leefd. De Regering zal echter die grotere prijsschommel'ingen. vooral naar boven, willen toelaten. Want dan zullen de kosten van levensonderhoud in zo'n pe riode aanmerkelijk stijgen. Dit zal ge volgen hebben voor de beheerste loon- on prijspolitiek, die thans wordt gevolgd. Bij dalende prijzen zal de Regering min der haast hebben om i-n te grijpen. Er zullen allerlei maatregelen- achter de hand gehouden moeten worden, an ders zijn alüeen de kwade kansen voor de boeren. In een min of meer op be langrijke gebieden geordend economisch leven, kan de boer op een beperkt ge bied niet aan het vrije spel van vraag en aanbod worden prijsgegeven. En nu de burgers, de consumenten. In "t algemeen hébtoen zij weinig belang stelling voor de wijze, waarop de Rege ring haar landbouwpolitiek voert Begrij pelijkerwijze is men gaarne gevrijwaard tegen schaarste en hoge prijzen. Ook wij zyn van oordeel, dat het nood zakelijk is de binnenlandse productie zo hoog mogelijk op te voeren en te stre- ir zo laag mogelijke pryzen. Maar dit moet dan ook mogelijk zyn. a dit bereiken, dan moeten voor- overgangstijd als wij nu mee maken, de pryzen voor de producenten zodanig zyn, dat er gelegenheid bestaat, de bedrijven behoorlijk in te richten en te onderhouden. De mechanisatie en ratio nalisatie begint meestal met het doen van kapitaalsuitgaven. Niet vergeten mag worden, dat onder alle omstandigheden een goed geoutil leerde landbouw van grote betekenis is voor de voedselvoorziening. Niet alleen in tijden, waarin de aanvoer van buiten af stagneert, maar ook nu wij uiterst zuinig moeten zijn met onze schaarse de viezen. Het overgrote deel van onze graan invoer uit de dollarla roden. En elke Nederlander weet nu ongeveer wel. dat wy erg krap in de dollars zitten. Dank zy de Marshall-hulp draait de zaak nog, maar anders moest de buikriem nu reeds worden aangehaald. Er zijn in ons land al verscheidene Amerikaanse heren we zen kijken, of wij wel ernst maakten met de noodzakelijke intensivering van onze landbouw. In 1952 loopt immers de Ame rikaanse hulp at Hert is geen voordeel voor de burgers, wanneer de landbouw zijn producten voor afbraakprijzen zou moeten afzetten. Een behoorlijk lonende agrarische pro ductie schept ook al vanzelf een beter afzetgebied voor industriële producten. Onze conclusie is. dat boer en burger beiden bij lonende Landbouwproductie belang hebben en dat by een zeer voor zichtige ombuiging in de richting van grotere bedrijfsvrijheid stad en platte land gebaat zullen zijn, ZON EN MAAN Donderdag. 16 December. Zon op 8.43 onder 16 29 uur; maan op 16.04, onder 9.17 uur. V. M.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1948 | | pagina 1