B. en W. stellen thans een nieuwe regeling voor
het Fröbelonderwijs voor
Galeislaaf
KIEUWE LEIDSCHE COURANT
DINSDAG 14 DECEMBER 1948
„Wij vleien ons niet, dat dit voorstel
volkomen bevrediging zal schenken"
Bouwkosten van 103 woningen voor „Ons Belang"
komen aanmerkelijk hoger dan eerst geraamd
UITBREIDING VAN WIJK
EN HET SLACHTHUIS
De agenda voor de raadsvergadering
van a. s. Maandag ziet er belangwekkend
genoeg uit. In de eerste plaats is er een
voorstel, om de subsidiëring van het
voorbereidend lager onderwijs ('het Frö
bel- of kleuteronderwijs) beter te rege
len.
Bij hun voorstel van 19 April 1948
deelden B. en W. de raad o. m. mede,
dat, ofschoon de voorgenomen herzie
ning met betrekking tot de regeling van
het genoemde openbare en bijzondere on
derwijs verschillende malen een bespre
king m het college had uitgemaakt, zy er
tot htm leedwezen nog niet in geslaagd
waren, een geheel bevredigende oplos
sing voor dit vraagstuk te vinden. Mede
werd dit veroorzaakt door de onzeker
heid, waarin de gemeente destijds ver
keerde t. a. v. haar financiële positie.
Nadere bestudering en bespreking van
deze aangelegenheid in het college heb
ben tenslotte geleid tot het voorstel, dat
B. en W. de raad thans voorleggen. B.
en W. vleien zich niet, dat dit voorstel
volkomen bevrediging zal schenken. Dat
toch zou, naar B. en W. wel is gebleken,
alleen het geval kunnen zijn, als de al
gehele financiële gelijkstelling van he
bijzonder met het openbaar onderwijs
weer zou kunnen worden ingevoerd, ook
ten aanzien van de thans niet gesubsi
dieerde en in de toekomst te stichten bij
zondere (kleuter) scholen, en wanneei
daarnaast de mogelijkheid kon worden
geschapen om volledig in de behoefte
van openbaar onderwijs te
dergelijke oplossing zou echter,
mening van B. en W., een zo grote last
op de gemeente leggen, dat die
dragen zou zijn.
Om die reden hebben B en W. zich tot
taak gesteld, een regeling te ontwerpen,
die beantwoordt aan de in de gegeven
omstandigheden in redelijkheid te stellen
eisen en welke in de naaste toekomst fi
nancieel verantwoord is. In die opzet zijr.
B. en W. naar htm gevoelen geslaagd.
De regeling komt hierop neer.
1. van 1 Jan. 1948 t/m 31 Dec. 1951, be
halve aan de thans reeds gesubsidieerde
scholen, ook subsidie wordt verleend aar
de vier thans niet gesubsidieerde scho
len (t.w. die aan de Haagweg, Heren
straat, Hoge Morsweg en Leliestraat),
voorzbver die scholen althans
voor subsidiëring gestelde eisen voldoen;
2. de subsidiëring zal bestaan in: vergoe
ding der salarissen, rentevergoeding var
3% pet van de geschatte waarde der
schoolgebouwen en -terreinen (of huur):
3. de schoolbesturen ten hoogste f 50
leerling en per jaar aan schoolgeld
gen heffen: 4. vóór 31 Dec. 1951 zal v
den beslist, welke subsidieregeling na
datum zal gelden; 5. m. i. v. 1 Sept 1949
twee openbare scholen worden opge
richt, die zullen worden ondergebracht
de o. L s. aan de Maresingel en de Paul
Krugerstraat.
Tot hun leedwezen achten B. en W.
het niet mogelijk, tot een vroegere da
tum dan 1 Jan. '48 terugwerkende kracht
aan deze regeling te geven. In 1951 volgt
een nieuwe regeling. Tot nu
rentevergoeding beperkt tot de werke
lijke kosten wegens rente en aflossing
Het schoolgeld mag thans nog hoogstens
f 30 zijn. Aan salarissen werd geraamd:
openbaar f 20.272 plus f 3228 aanvullend,
bijzonder f 114.300 plus f 14.100. Verdere
hogere kosten in 1949: f 15.500.
De 75 plus tweemaal 14 woningen
voor Ons Belang
Op 2 Juni besloot de raad in beginsel,
dat op de gemeentelijke terreinen aan fin
nabij de verlengde Van der Duynstraat
en de verlengde Julianastraat door de
woningbouwvereniging „Ons Belang" 75
eengezinswoningen en 14 beneden- en 14
bovenwoningen worden gebouwd. Ver
wacht werd toen, dat de nodige gelden in
de vorm van een bouwvoorschot door
het rijk zouden worden verstrekt,
minister heeft echter gezegd, dat Leiden
het ergens anders moet zien te krijgen.
Met hulp van het rijk deed de rijkspost
spaarbank een aanbieding van een le
Plannen restauratie Hoogl. Kerk
in vergevorderd stadium
Wordt in April met het werk begonnen?
Naar wij van bevoegde zijde verne
men, verkeren de plannen voor de res
tauratie van de Hooglandse kerk in een
vergevorderd stadium. Het is echter nog
niet met zekerheid te zeggen, wanneer
met de herstelwerkzaamheden zal wor
den begonnen. Wel streeft men er naar,
dn April van het volgend jaar de eerste
hand aan hert werk te leggen.
Diefstallen van veilingkisten
te Rijnsburg opgelost
Goede vangst van de Oegstgeester en
Rijnsbnrgse politie.
Het kwam de laatste tijd herhaaldelijk
voor, dat de tuinders te Rijnsburg en
omgeving grote aantallen van hun vei
lingkisten. die op erf of land stonden, mis-
ten. Twintig tot vijftig kisten waren geen
zeldzaamheid. Ook bij de Rijnsburger
groentenveiling verdwenen, tot tweemaal
toe. 150 stuks. Na een uitvoerig onderzoek
is het de politie van Oegstgeest en Rijns
burg gisteravond gelukt, zekere R. de W..
wonende te Leiden, aldaar aan te houden,
die volledig bekende zich geruime tijd
met diefstal van veilingkisten te hebben
bezig gehouden. De dader vervoerde deze,
voor de tuinders onontbeerlijke embal
lage, naar Amsterdam en verkocht ze
aldaar op de fustencentrale. Met deze
goede vangst heeft de politie een einde
weten te maken aan de talrijke, in Rijns
burg zeer gevreesde, kistendiefstallen
van de laatste maanden.
Dr J. C. Hoekendijk in Leiden
teruggekeerd
Doceerde enige weken in Hongarije
Naar wij vernemen, is dr J. C. Hoe
kendijk te Leiden, secretaris van de Ned
Zendingsraad, in ons land teruggekeerd
Dr Hoekendijk heeft enige weken in
Hongarije doorgebracht om op uitnodi
ging van de Ned. Herv. Kerk aldaar col
lege te geven in de Zendingswetenschap
•an de theologische faculteiten van Bu-
~V>est, Debrecen. Sarospatak en Papa.
ning van f 1.338.000 tegen 3V4 pet, loop
tijd 50 jaren. Het bedrag zo nodig te ver
hogen tot de thans geraamde f 1.400.000.
Oorspronkelijk was het bedrag op
f 1.275.000 geraamd. De aanneming*
bedroeg echter f 62.700 meer dan a are
kei ijk was geraamd, het honorarium
de architect was f 5000 hoger. Bovendien
moest een belangrijke post worden opge
nomen voor duurdere funderingswerken
en hogere „risico-regeling" wegens stij
ging der materiaalprijzen, lonen,
nieuwe beschikking bijdragen wondng-
wetbouw daarentegen levert een voordeel
voor de gemeente op. Het grondvoorschot
ad. f 2450 per woning is niet in
de rijkspostspaarbank te lenen bedrag
begrepen. De grond wordt als gebruike
lijk in erfpacht uitgegeven. „Ons Belang"
zal daarvoor aan de gemeente e
moeten voldoen van f 0.78 per m2 per
jaar. berekend naar 4 pet over een prijs
van f 19.40 per m2 grond. Het gehele ter
rein is 13.009 m2 groot.
B. en W. stellen de raad voor, in boven
bedoelde geest te handelen en „Ons Be
lang" een bouwvoorschot te versrtrek-
ken van f 1.400.000.
Koelhuisruimten van het slacht
huis uitgebreid?
Er zijn belangrijke voordelen verbon
den aan de toepassing der koeltechniek
voor het bewaren van artikelen, die niet
zijn bestemd voor onmiddellijke afzet of
verbruik, aldus schrijven B. en W. aan de
raad. Deze omstandigheid heeft geleid tot
een beroep op de bij het openbaar slacht
huis aanwezige koelruimten, ook voor
andere artikelen dan vlees. Aan deze
vraag kon, mede door de tijdelijke be
schikking over een groot deel van de
voor vlees bestemde koelruimten, tot nu
toe enigszins worden voldaan. Dit zal in
de toekomst èn door de toeneming van
het aantal slachtingen èn door de stij
gende behoefte aan koelhuisruimte in 't
algemeen, niet langer mogelijk zijn.
B. en W. menen dus, dat een onderzoek
naar de mogelijkheid van uitbreiding
van de koelruimten van het Leidse
slachthuis gewettigd is. Leiden is voor
een koelhuis een geschikte gemeente.
Deskundige voorlichting is evenwel no
dig en B. en W. hebben ir Ferguson,
koeltechnisch adviseur te Zeist, bereid
gevonden een voorlopig plan op te stel
len. B. en W. willen enerzijds risico's ver
mijden, maar anderzijds ook niet de mo
gelijkheden verwaarlozen. Voor het on
derzoek kan met f 5000 worden volstaan.
B. en W. vragen dit crediet bij de raad
Gebrs. Van Wijk willen alweer
uitbreiden
De Leidse Textielfabrieken Gebrs.
Van Wyk en Co, N V. heeft, ten behoeve
de uitbreiding van haar fabrieks
terrein, verzocht van de gemeente te mo
gen kopen een terrein aan de Kanaal-
weg. groot plm. 26.000 m2. De te koop ge
vraagde grond is volgens het partieel
uitbreidingsplan „Kanaalweg" bestemd
industrieterrein. Met verzoekster is
overeenstemming bereikt over de prijs
f 2.50 per m2, waarbij rekening is
gehouden met de mogelijkheid, dat later
langs de Kanaalweg ter plaatse
rallelweg moet worden aangelegd. De
N V. heeft verder bij haar verzoek nog
enkele bijzondere voorwaarden gesteld,
araan naar de mening van B. en W.
t. zonder bezwaar kan worden vol-
van de verordening, regelende de sa
menstelling en de werkkring van de com
missie van bijstand voor de financiën.
Deze aanvulling luidt als volgt: „De com
missie wordt ten minste drie weken
vooraf door B. en W. schriftelijk in ken
nis gesteld omtrent alle aanschaffingen
van machines ed.. voorzover de j
raamde kosten een bedrag van f 2500
boveri gaan." B. en W. achten dit voorstel
om verschillende redenen onaanvaard
baar. Onder meer merken B. en W. op,
dat de commissie een commissie van bij
stand is en geen commissie van praeven-
tive controle op het werk van B. en W.
Bovendien zou het aannemen van het
voorstel verwarring van bevoegdheden
meebrengen. En: de raad is volgens B. en
W. mans genoeg!
Groene K. en O.-kaarten voor het
gemeentepersoneel.
Verschillende werkgevers verlenen,
zoals algemeen bekend, aan K en O.
een bijdrage voor de houders van een
z.g.n. „groene kaart" (personeelsleden en
echtgenoten i. Deze bijdrage bedraagt per
persoon f3.50 per seizoen. De betrok
kenen betalen zelf f 1 voor administra
tiekosten B. en W. stellen de raad voor,
een dergelijke bijdrage beschikbaar te
stellen voor leden van het gemeente-
personeel, wier salaris f3600 of minder
bedraagt. De kosten worden geraamd op
f1500 (voor het seizoen 1848/9).
Ds H. A. Wiersinga op
25 Januari naar Suriname?
Zou daar slechts enkele maanden
blijven.
Naar wij vernemen hoopt ds H.
Wiersinga te Leiden, zendingspredikant
in algemene dienst van de Geref. Kerken
in Nederland, op 25 Januari a s. per boot
vanuit Rotterdam naar Suriname te ver
trekken, om met de Broedergemeenti
aldaar te spreken over de overdracht
van een deel van het Zendingswerk aar
de Geref. Kerken.
Het is thans niet met zekerheid te zeg
gen. of ds Wiersinga de reis zal maken
aangezien verschillende instanties nog
toestemming moeten verlenen.
Gaat de reis door, dan zal ds Wiersinga
enkele maanden in Suriname verblijven.
TIJDRERE Prof. G. WISSE.
Op uitnodiging van de Chr.. Geref.
Jeugdverenigingen zal prof. G. Wisse, in
Leiden welbekend. Donderdag 16 Dec
'n het kerkgebouw van de Chr. Geref.
Gemeente te dezer stede, Steenschuur 9.
openbare tijdrede uitspreken over
het onderwerp: „Eer het te laat is." De
bijeenkomst begint om 8 uur. De kerk is
verwarmd en de toegang vrij.
BENOEMING P.T.T.
Onze oud-stadgenoot, de heer J.
Fluiter, thans te Utrecht, is benoemd tot
kantoorhouder der P.T.T. te Bunnink
(Utr.).
„Gladiolus" gaat zijn eigen boontjes doppen
A. Philippo (Hillegoin) bleek de juiste man
(Van een onzer verslaggevers).
Het applaus klaterde door de zaal
Brimkmann, toen bekend werd, dat A.
Philippo (Hillegom) tot voorzitter
de Ned. Gladiolusvereniging was geko-
Dót - was de man, die men hebben
wilde. Guus Philippo stond op, bezwoer
nieuwe storm en vertelde toen dood
leuk. dat de vergadering zich had ver
galoppeerd. „Neem nu eens rustig de tijd
kiezen, want
dit lijkt niks". Dat was voor de huidige
voorzitter By voet (die zich niet
herkiesbaar stelde) aanleiding, or
dat Philippo althans voorlopig
zijn benoeming aannam. „En als
paar maanden weer stemmen, word
je tóch gekozen". Tegen de stormachtige
bijval, die toen volgde, kon de Hillegom-
Verdere voorstellen
In de vacature-L. Robbers rr
d van de raad van beheer
portstichting worden benoemd
it de raad (aanbeveling B. en W.: 1. J.
Th. Balkestein; 2. S. M. Stolp).
W. hebben de volgende voor
drachten opgemaakt voor twee leden van
de Zuider-commissie tot wering van
de
J. I. Bodenstaff-Van Zijp: 1. mevr. C. de
Hart-Godfriedt; 2. mevr. A. C. Krans-
Jansen; in de vac.-D. Bosma: 1. J. Fluyt;
van Weerlee.
en W. geven de raad in overweging,
op zijn verzoek eervol ontslag te ver
lenen aan de heer J. J. van Stralen als
ambtenaar van de burgerlijk
tand.
Voorgesteld wordt, de beloning voo
de onderwijzers, werkzaam bij het vei
o 1 g o n d e r w ij s en bij het onderwijs
an spraakgebrekkige kic"
e n, iets te verhogen.
De verhuur van twee lokalen in het
gebouw Pieterskerkgracht 9 aan
Politie-muziekgezelschap willen B. e:
verlengen.
inkoop van een stukje grt
groot 21 m2 voor f 1 per m2, van de heer
H. P. Jansen (voor de gemeente van be
lang i.v.m. de aanleg van de Meloen
straat)
Enkele begrotingswijzigingen
1946, in verband met de (verhoogde) on
dersteuning van behoeftigen en werk
lozen, ondersteuning politieke delin
quenten, overbruggingsuitkering en
schotten aan gezinnen van arbeiders, die
Duitsland en Frankrijk werkten.
Kasgeldlening (le kwartaal '49
f3 millioen).
Imbecielen-afdeling van de B.L.O.-school
naar een ander gebouw.
Evenals in andere plaatsen is het ook
te Leiden nodig gebleken, de imbecielen
afdeling van de B.L.O.-school naar een
ander gebouw over te brengen. Dit kon
iu toe niet wegens het ontbreken van
geschikt gebouw. Thans is de be
schikking herkregen over de bovenver
dieping van het schoolgebouw Pieters
kerkhof 4. Om dit (geschikte) gebouw
at op te knappen en in te richten, is
f2750 nodig. B. en W. stellen de raad
dit bedrag te voteren.
De R.K. jongensschool voor B.L.O. aan
de Pelikaanstraat.
Bij het provinciaal bestuur zijn tegen
het raadsbesluit d.d. 22 Maart j.l. be
treffende subsidiëring van de R.K. jon
gensschool voor B.L.O. aan de Pelikaan
straat enige administratieve bezwaren
gerezen. Een enkel bedrag was ook te
hoog geraamd. Om naderhand verwar
ring te voorkomen, lijkt het B. en W.
gewenst, het bedoelde besluit te vervan
gen door een nieuw.
„Commissie van bijstand is geen
commissie van controle."
De raad stelde in Februari in handen
in B. en W. om prae-advies een voorstel
van de heren A. O. Frohwein en mr M.
B. Vos tot aanvulling van een artikel
CHRISTUS GEEFT V"
Gisteren sprak pastoor A. R. Hevligers
uit Amsterdam op de laatste bijzondere
bijeenkomst, die de Oud-Katholieke Kerk
dit jaar in Leiden heeft gehouden,
het onderwerp: „Christus geeft U".
Spr. begon te vertellen, hoe hij vele
ensen de vraag had voorgelegd: „Wat
de zin van uw leven?" Hij had deze
vraag gesteld aan zakenmensen, aai
brieksarbeiders, aan schijnbaar vrolijke
jonge mensen en aan anderen. Telkens
s gebleken, dat velen op deze
vraag eigenlijk geen antwoord weten te
geven; de een probeert nog iets te zeg-
r een ander haalt eenvoudig zijn
schouders op. Het leven is een raadsel
le mens is uit zichzelf niet in staat
dit raadsel op te lossen, allerminst
het raadsel van de dood; waarom moeten
wy sterven en wat gebeurt er daarna?
Gelukkig de mens, die mag weten, dat
achter dit leven God staat. God i
Almachtige en de Onkenbare Hij heeft
le mens geschapen, maar het schepsel is
liet in staat iets van zijn Schepper
veten, dan wanneer die Schenper
'an Zichzelf doet kennen. God heeft dat
redaan; Hij heeft aan de mensen, die van
Hem waren afgedwaald, steeds meer van
Zichzelf geopenbaard; Hij is tenslotte in
~?tus van Nazareth zelf mens geworden.
Deze Jezus van Nazareth is de Chris
tus. de Gezalfde, de Gezondene des Va
ders. Die op aarde is gekomen om de
mensheid te redden. Die Zichzelf als
offer tot verzoening van de mensheid
met God heeft aangeboden. Dit is
historisch feit, maar het is seen geschie
denis zonder meer. Want dit offer
Christus heeft eeuwigdurende kracht, het
geldt voor alle mensen van, verleden,
heden en toekomst. Elk mens kan zich
door Christus met God laten verzoener
en door dat geloof weet de mens ziel
kind van God. Er bliiven vele raadsel:
bestaan, maar het geloof geeft antwoord
op de grootste levensvragen, het geli
«ppft rust in de dienste levensnood.
WETH MENKF.N VERHINDER"
De wethouder van sociale zaken,
heer S. Menken, is verhinderd Woensdag
spreekuur te houden.
BURGERLIJKE STAND VAN LEIDEN
OVERLEDEN: W van Starkenburg,
zn, 7 maanden; A Gort. zn, 18 jr; W M
Bogaards, huisvr. van L W Baak, 60 jr;
J de Bruin, man, 47 jr.
GEHUWD: H J A M de Jong en J F M
Gussenhoven.
GEBOREN. Johanna C M, d v D J L
le Rutte en J M Paardekooper; Cornelis.
z v W F Hagman en C Lourens; Emma J,
d v F Duijsings en J E Fontein; Petrus
J M, z v P J van Rossenberg en K Wirtz;
Maarten, z v J Sobels en W J Somerwil;
Cornelis J. z v J Stouten en J H Brama;
Anthonie J A, z v A J A Verweij en A F
de Lange; Cornelis, z v D Hofkes en T de
Haan; Johannes L, z v L J Bisschops en
E Baart; Engelbertus A, z v A Vork en
C Fransen;' Franciscus M, z v C de Vrij
C G Berens; Hendrik, z v H Vlieland
W van Leeuwen; Maria W, d v H Reij-
en A Ouwerkerk; Cornelis J, z v J
Elshout en M Beerendonk; Nicolaas, z v
J de Vreugd en J de Mol; David J, z v
A Kohl en M E Stauffer; Stientje d v S
Schenkel en R van Asperen.
mer zioh niet meer verzetten. Hij zw
te en wasvoorzitter.
De vereniging nam gistermiddag r
belangrijke besluiten. Zo zullen op de
grote tentoonstelling in Londen op 1, 2
en 3 Augustus Hollandse gladiolen prij
ken. Jammer genoeg is het niet mogelijk,
collectief uit te komen. Het keuren, me
ten enz. houden de kwekers i-n het ver
volg in eiigen hand. Vorig jaar heeft het
B.V.S. dat gedaan en dat kostte het lieve
sommetje van f30.000. Nu zal het ruim
berekend stellig niet meer dan f23 000
kosten. De heffing zal f0.10 per RR. be
dragen Daarin zijn begrepen de kosten
voor meten, keuren, administratie, re-
In iedere plaats, waar een behoorlijk
areaal gladiolen wordt gekweekt, zullen
twee vertrouwensmannen worden be
noemd. Te kleine plaatsen zullen in één
district worden verenigd. De vertrou-
wensrfiannen zullen de belangen van toe
gewezen district of plaats behartigen De
formulieren voor aanvraag van brand
stoffen gaan via die vertrouwensmannen
naar het secretariaat van de vereniging
en dat zorgt voor doorzending naar de
rij'kstuinbouwconsulent. Van leden, die
hun heffing niet hebben betaald, worden
de formulieren niet doorgezonden. Ge
volg: geen -brandstof.
Natuurlijk werd er langdurig gebab
beld óver de reclametermijn. Die zou
voor behandelde gladiolen teruggebracht
worden op acht dagen. Volgens expor
teurs is deze termijn te kort Maar daar
zal de Alg. Vergadering Maandag a.s.
ook nog wel een woordje over te zeggen
hebben.
Aan de Plantenziekten kundige dienst
werd verzocht te berekenen, hoeveel
naphtaline nodig is per kubieke meter.
De heer Pool, chef van de proeftuin te
Andijk. had klachten ontvangen, dat er
zoveel oude soorien stonden. Nieuwe
soorten zullen graag worden opgeplant,
als. ze maar gestuurd worden. Onder
al dat gepraat waren de heren W Jon
en J. F. Ch. Dix tot ereleden be
noemd en had Frans Roozen (Vogelen
zang) zich een plaats in het bestuur
veroverd.
Krijgen we een systeem-Van Iterson?
Het Leidse raadslid pleit voor standaardwoningen"
Voor de Leidse Chr. Besturenbond
sprak gisteravond het raadslid de heer
J. van Iterson, over „Woningbouw
Volkshuisvesting". Na een overzicl
hebben gegeven van de woningtoestan
den in de loop der eeuwen, waarbij spr
opmerkte, dat in het midden der 19de
eeuw (bloeitijd van het liberalisme) op
geen enkel economisch terrein over
heidsbemoeiingen waren aan te treffen,
behandelde spr. de woningwet van 22
Juni 1901. Als vervolg op deze wet zijn
in later jaren ook de woningbouwvereni
gingen oretstaan.
Uitvoerig ging spr. vervolgens ii
de vele factoren, die 'tot de woningnood
hebben geleid. Voor wat Leiden betreft
toonde spr. aan, dat er sinds de bevrij
ding nog maar 83 nieuwe woningen (To-
matenstraat) in gebruik zijn genomen.
Met het oog op de bevolkingsaanwas en
het tekort aan cultuurgrond is spr. van
oordeel, dat men, hoe betreurenswaardig
ook, niet steeds zal kunnen doorgaan
bijna uitsluitend ééngezinswoningen te
blijven bouwen. Men zal het in hoog
bouw moeten zoeken. Grond vreten,
aldus spr., kan wel eens uitlopen op met
Wat de financiële zijde van de
ingbouw betreft merkte spr op, dat de
bouwkosten meer dan het drievoudige
zijn. Maar men kan beter duizend gulden
besteden voor een goede woning,
welke bijv. 75 jaar meegaat, dan duizend
gulden minder voor een huis, waa
men over bijv tien jaar weer gedeelten
moet gaan vernieuwen.
Voor waft het profiel van de thans aan
te leggen straten betreft: spr. pleitte voor
bredere straten dan voor 40 jaar en bo-
-endien voor gepaste groenvoorziening,
naar waarschuwde voor overdrijving,
oals in het plan Zuid-West.
Nadat spr. enkele woningbouwtypen
en bouwwijzen had besproken en
daarbij in het bijzonder de montage-
bouw had gecrititseerd, bepleitte hij
een geheel nieuwe bouwwijze en wel
in de vorm van standaardwoningen,
waarbij hy wenste te letten op de
samenstelling van de gezinnen en de
aesthetica. Bij toepassing van dit sy
steem zouden alle fabrieken, die voor
de wederopbouw werken, kunnen
worden ingeschakeld. By spreker zit
de bedoeling voor, om elke fabriek
een afzonderlijk woningtype te doen
uitvoeren, met toepassing van alle
standaardmaten. Ook met het oog
op het tekort aan geschoolde arbei
ders is spr. van mening, dat een
dergelijk plan vele voordelen biedt.
Ook zouden op deze wyze de jon
gens. die uit Indonesië mobiliseren
en over onvoldoende vakkennis be
schikken, in het arbeidsproces kun
nen worden ingeschakeld.
Gemeenteavond Ned. Herv. Gemeente
Gisteravond werd door de Ned. Herv.
Gemeente een vergadering gehouden. Na
opening zong -men Psa'lm 121 1. Ds
Heidema ging voor in gebed. De notulen
werden goedgekeurd. Voorts ging men
tot 'het lezen van de financiële ver
slagen. De restauratie van het kerkge-
r werd In de belangstelling van al
len aanbevolen. Bij de stemming koos
de heren A de Jong, A. Varkevis-
N. Mlinnaard en H. van Kampen.
De heren De Jong en Van Kampen
vaardden hun functie, terwijl de heren
Varkevisser en Minnaard hun benoe
ming nö'g evèn In beraad houden. Na
dé- verkiezing wend - gelegenheid gegeven
het stellen van vragen, waa
velen gebruik maakten. Aan het einde
de bijeenkomst sloot ds Heidema
„De Tulp
Waarom hebben
vraagt zich af:
de
pap
(Van
verslaggevers)
Voorzitter Blokker heette de. weinige
getrouwen hartelijk welkom. Als een pas
geoliede machine, zo vlot ging punt, voor
purit onder de hamer door. Op de notu-
?n jaarverslagen van secr. Voors viel
aan te merken. De financiën zijn
n orde. In '47 was er een voordelig
saldo van f503,20, zodat het totaal
f3582,83 bedraagt. Aan de propaganda
ledenwerving durfde de vereniging
het schrikbarende bedrag van f012 te
besteden. De heer Freriks vroeg, of daar
wat meer geld voor beschikbaar ge
steld kon worden. Stem uit de vergade
ring: ,,'k Vind het zal".
Uit het keunngsverslag van de heer
F. Limburg, directeur van de keurings
dienst, blijkt, dat over de medewerking
de kwekers op het gebied van de
virusziekte-bestrijdrng niet te klagen
valt. Alleen wanneer het percentage virus
gering en er geen zichtbare schade is.
kunnen enkelen er niet toe komen, om
dat geringe percentage te verwijde-
Er wordt ernstig gewaarschuwd
tegen het te vroeg koppen Vooral bij de
rode variëteiten, d'ie vaak een „donkere
breking" vertonen, is het euvel pas goed
constateren, wanneer de bloem bij
zonnig weer openstaat. Dit jaar was dal
echter gemakkelijker gezegd dan gedaan
vuur dwong nu tot vroeg koppen
Het hoe en wat van hei Augusta-ziek
is nog steeds duister.
In de plaats van de aftredende be
stuursleden P. Langedijk en P. Komen
werd'en gekozen de heren G. Timmer.
Anna Paulowna en Jac. J Boon, Boven-
karspel. Alles wees er op, dat de hamer
zijn laatste klop zou laten horen.
maar toen vroeg de heef v. d. Nat (die
vlak voor de rondvraag hog even kwam
binnen wippen), waarom het weg-met-
die -saner ingsm a atregale m voorstel van
'het hoofdbestuur niet als punt van be
spreking op de agenda was geplaatst
En daar kwamen de tongen los. Vooral
van de heer v. d. Nat himself. Waarom,
zo vroeg hij, wordt aan onze vereniging
nooit eens advies gevraagd, wanneer het
hoofdbestuur een beslissing neemt. De
tulperekwekers vormen de grootste groep
en wij hebben regelrecht belang bij de
beslissingen. We móéten onze stem laten
Dat vond natuurlijk veel bijval De
heer Van Reisen meende, dat de drie
grote groepen: De Hyacinth. De Narcis
en De Tulp. de koppen bij elkaar moeten
steken, gezamenlijk bij he>t hoofdbestuur
moeten protesteren en trachten alsnog
medezeggenschap te krijgen bij de be
slissingen Voorz. Blokker was het in
grote lijnen me' de sprekers eens. maar
de- vereniging heeft geen stemrecht. Dat
hebben alleen de afdelingen.
Volgens secr. Voors volgt het hoofd
bestuur de lijm. die de A'lg. Ver. altijd
heeft gevolgd Er is geen sprake van dat
het hoofdbestuur de verenigingen pas
seert. En in Den Haag' storen ze zioh
nergens aan. Zo was het bestuur van
„De Tulp" ter ore gekomen, dart de mi
nimumprijzen voor het a.s. seizoen aan
merkelijk gewijzigd zouden worden. Het
Bedrijfschap werd om opheldering vei*=
zocht. Resultaat: geen antwoord. Ook van
de minister niet. Het eind van 't liedje
was. dat hel bestuur met de oppers'e
leiding zal overleggen en dan in Den
Haag zal EISEN, dat ook de verenigin
gen stemmen in het kapittel ^rijgen
Voorts zullen bij de toepassing van dit
landelijk gedacht systeem, waarbij ook
de particuliere bouwers kunnen worden,
ingeschakeld, de aannemers geen weken
aan hun bestek behoeven zoek te bren
gen. Ook zal het wachten op een bouw
vergunning en het „doorworstelen van
een papierlawine" komen te vervallen.
Alleen het aesthetisoh aanzien der wo
ningen een taak voor heren architec
ten dacht spr. im de vrije hand te
houden en te stellen onder de autonomie
der gemeenten. Behalve dat een derge
lijk systeem een giroot financieel voor
deel zal opleveren, is een niet te ver
waarlozen factor, dat de fabrieken in
voorraad kunnen werken. Evenzo zal
ook de factor „onwerkbaar weer" geen
arbeidsverlies gaan opleveren, aangezien
de arbeiders in een dergelijke periode
in de fabrieken kunnen worden inge
schakeld. Wanneer dit type zou worden
ingevoerd, zou veel economischer ge
bouwd kunnen worden; veel arbeids-
energie, welke thans verloren gaat, kan
op deze wijze worden bespaard.
Tenslotte stelde spr. met nadruk vast,
dat zijn plan uitsluitend is ingegeven
door de thans bestaande grote woning
nood. welke nog eerder zal toe- dan af
nemen. Zodra de omstandigheden zioh
wijzigen, is ook spr. voor een loslaten
der standaardwoningen, wat nog niet in
houdt het loslaten van standaardmaten.
aangezien zulks een grote materiaalbe-
sparing in de hand werkt.
Roelof arendsveen is vóór
afschaffing der sanering
Indien één zinsnede uit het
voorstel vervalt
De Alg. ver. voor Bloembollencultuur
afd. Roelofarendsveen en omstreken,
kwam gisteravond in vergadering bijeen
ter behandeling van de beschrijving*
brief voor de algem. vergadering. In d»
vacatures Bakker en Bijvoet werden
hoofdbestuurslid gekozen resp. de heren
D. Kommer en Th. Hoog. Roe lof arend»,
veen is voor de afschaffing v<
saneringsmaatregelen, mits de zinsnede;
„Tegen een dienende ordening v<
'bedrijfsleven im het algemeen
hoofdbestuur zeer zeker niet gekant" uit
bet voorstel van het H.B. wordt geschrapt
Het voorstel i.z. vestiging van de beun
te Haarlem werd met alg. stemmen aan-
genomen. Het voorstel om de contribute
te verhiogien daarentegen werd met alg,
stemmen verworpen. Tot afgevaardigde»
naar de alg. verg. werden benoemd d»
heren L. J. van der Meer en C. A.
Wereld. De leden van de afd. war er
mening, dat de vrijwillige inkrimp dient
te verdwijnen.
PASTOOR G. A. SMIT VIERT
ZILVEREN JUBILEUM.
Pastoor G. A. Smit, van de oud-Katho.
lieke Kerk, hoopt op 16 December
Hilversum zyn zilveren priesterfeest t«
vieren. De jubilaris was van 19241931
pastoor te Leiden, waar hij in het bur
gerlijk verkeer grote bekendheid kreej
als voorzitter van de Leidse Armenraad
Katwijkse tuinbouwproducten geroemd op
Jaarbeurs te Straatsburg
Waarderende brieven uit Keulen en Diisseldorf
De Katwijkse tuinbouwproducten heb
ben, zoals bekend, overal in het land
een zeer goede naam. Dat deze faam
zelfs tot in 't buitenland is doorgedron
gen, blijkt ondubbelzinnig uit een schrij
ven, dat het bestuur van de groenten-
veilingvereniging K. en O. mocht ont
vangen van de directeur van het cen
traal bureau voor de tuinbouwveilingen
Nederland.
Hierin staat o-m.: „He» is met groot
genoegen, dat ik voldoe aan het verzoek
der commissie, belast met de verzorging
der Ned. tuirebouwinzending op de Jaar
beurs te Straatsburg, om aan het bestuur
de directeur van de veiliregsvereni-
gireg te Katwijk onze hartelijke dank te
betuigen voor de buitengewone verzor
ging. welke zij hebben besjeed aan de
door Katwijk geleverde producten:
bloemkool en waspeen. De kwaliteit de
zer producten was zó goed, dat zij zelfs
in het te dezen opzichte zo verwende
Frankrijk de hoogste bewöndenng af
dwong." Voorts bevatte het schrijven een
dergelijke waardering voor de verpak
king en verzending.
„Onze Nederlandse tuinbouw", zo gaat
het verder, „heeft dientengevolge met
zijn inzending op de Jaarbeurs te Straats
burg een enorme propaganda kunnen
maken."
Bovendien ontving het veilingbestniur
Teraardebestelling mej. dr
H. van der Horst
Gistermiddag vond onder zeer grote
belangstelling de begrafenis plaats
mej dr H. van der Horst, oud-assistente
i het Kaaierlingh Onnes-Laboratorium
oud-lerares van de avondschool van
het Genootschap M.S.G.
Aan de groeve werd allereerst gespro
ken door de heer A. van der Hoogt, di
recteur van M.S.G., die de overledene
herdacht als lerares en sprak over
grote toewijding, waarmee zij haar taak
gedurende vele jaren had vervuld.
Prof. dr C. J. Gorter sprak als direc
teur van het Kamerlingh Onnes-labora-
•jnm en memoreerde in het bijzonder
haar werk als hoofd van het natuurkun
dig practicum voor medische studenten
als wetenschappelijk medewerkster
Dr H. van Dijk, een der oudste collega'.'
in de overledene, voerde namens dc
vrienden het woord en zeide, dat het
werk van de overledene op het gebied
der thermometrie nog lange jaren
grondslag zal dienen voor onderzoekin-
Tot slot sprak de heer Th. W.
Niekerk namens de V.V.M. en de oud
leerlingen van Mathesis. Een neef v£
overledene dankte voor de betoonde be
langstelling.
Leimuiden
Jeugddienst.
Zondag 19 Dec. a.s. aal in de Ned Herv
kerk. om 7 uur, weer een jeugddienst
worden gehouden, waarin ds P. Koch uit
Haarlem zal voorgaan.
Burgerlijke stand.
GEHUWD: Marinus Th. Oomen,. 35 jr,
Cornelia Blom. 26 jr; Johannes P
Hartveld. 31 jr, en Helena C. v. Leeuwen.
jr; Klaas Kos, 28 jt. en Maria P. de
Bruijn, 27 jr
ONDERTTIOUWD: Lubbert de Vries,
24 jr, en Bastiaina Treur, 21 jr.
GEBOREN: Apolonia, dr v. A. J.
Roon en P. A. Visser; Johannes, z
C. M. Schijff en E. van der Wal; Jozef
n v. H Ubink en A. A. Scholte.
Morgen (Woensdag) heeft te Rijpwete-
rireg de uitreiking van toeslagkaarten
arbeid plaats
waarderende brieven uit Keulien
Dusseldorp.
Een en ander wijst wel op de grote
vakbekwaamheid van de Katwijkse tuin
ders, die deze producten op bij uitstek
vruchtbare en voor deze produoben
eigende gronden kweken.
Kunst en Letteren
Joseph Stephens
Dan, plotseling zwenkende, zweepte hij
het vierspan op tot een frenetieke galop,
en in dit tempo raasde de met het keizer
lijke monogram getooide wagen tot vooi
de keizerlijke loge, waar Nero met gracie
zijn span tot staan bracht. Stapvoets ging
het nu naar de Triomfpoort, waar zijn te;<-
genpartij het sein van de intocht af
wachtte. Een zo mogelijk nog groter ra
zernij kwam over de menigte, toen Io's
wagen de arena binnenreed met haar vier
roestbruine rossen, de trillende flanken
glanzen in het felle zonlicht.
"s een volmaakt wagenrenner stond
Io. de teugels vast in de handen, in haar
roomblanke wagen; aan haar gordel hing
n mes met ivoren handvat, waarmee zij
geval van nood de aan die gordel vast
gemaakte teugels kon lossnijden. Op de
met rood en goud gebiesde panelen blonk
haar monogram.
Nero's span kwam het eerst aan de start.
Dat betekende, dat hij de binnenkant van
de ring gekozen had. Dan, plotseling
stomde het gejuich en een spannende
stilte trad in; beide partijen werden ge
reed gemaakt voor de eerste ronde. Ge
flankeerd door twee trompetters, wachtte
de westrijdleider het sein voor het start
schot af. Eindelijk kwam het grote ogen
blik. De honderdduizenden stonden als
geëlectriseerd op. klommen op hun zetels
en banken en braken los in een daverend
„salve". dat de wanden van het hippo
drome deed schudden. Meegesleept door
het wilde enthousiasme, schreeuwde Cono
Reginus na enige tijd toe:
Nero heeft een voorsprong op haar
kijk kijk!
Reginus kon zijn teleurstelling niet
bergen en schreeuwde al even hard:
Dat zal niet lang duren. De roden
zijn onoverwinnelijk!
Bij de eerste ronde rukten de al spoe
dig met schuim bedekte rode vier bijna
de teugels uit Io's handen, zodat Nero
gedwongen was'uit te wijken, opdat zijn
wielen niet klem zouden raken, met het
gevolg dat hij nauwelijks een botsing
met de spina kon ontwijken. Maar het in
cident liep goed af en onder razend ap
plaus kwam Io precies gelijk met Nero
de finish Het was een buitengewoon
knap stuk rijkunst geweest en niemand
beter dan Nero realiseerde zich. dat hy
zijn uiterste krachten zou moeten inspan-
Vijf keer was de spina in haar volle
omtrek gereden; vijf eieren en vijf dolfij
nen waren uit het paviljoen weggenomen.
Nog twee ronden moesten gemaakt wor
den en door de binnenkant te rijden, had
Nero tot nu toe zijn kansen gehandhaafd.
Bij het begin van elke ronde had hij een
halve wagenlengte gewonnen. En Io
zij wist met zekerheid, dat haar vierspan
qualiteit het beste was; ze wist. dat zij
de r
er, Nero te slaan, zou haar
hoogste eer zijn. maar zij wilde een ho
ger prijs: d e Keizer slaan. Hem^aten
winnen? Och. natuurlijk immers, om dat
andere te winnen. Maar zij zou het
Circus eerst nog iets laten zien, waar
Rome dagen lang vol van zou zijn.
Nog één ei en nog één dolfijn waren
overgebleven. De laatste ronde stond te
beginnen. Cono had Reginus en Monta-
nus bij hun arm gegrepen, dat ze er pijn
van deden. Zwijgend, mét verstrakt ge
laat, spande hij zich op het beslissend
ogenblik. Toen dc wagens aan de start
gereed stonden, scheen de mensenzei
gehypnotiseerd en scheurde een salvo
van overslaande stemmen de gloeiende
lucht. Toen de wagens in razende vaart
indpunt naderden, brak het zweet
hem uit. Reginus schreeuwde:
Io! Zij trekt gelijk op met Nero! Io!
Io; Voort! Voort! Ave Io!
Cono's hart bonsde, of het barsten zou.
Wat dót zijn zuster, die glorieuze ge
stalte in 't sneeuwwit, de lucht klievend
als een blanke vogel, half schuilgaande
achter de wapperende manen van haar
razende ren voortijlende rossen? Maar
wat gebeurde daar? Als een furie ^Weepti
Nero zijn vierspan op tot zodanig tempo,
dat hij Io een halve wagenlengte vóór
kwam. Cono zag duidelijk dat de flanken
van Nero's schimmels op één hoogte kwa
men met die van Io's vierspan. Zijn
knieën knikten en hy moest gaan zitten,
toen de race ten einde liep. In een laatste
hoogspanning van wilskracht hadden
beide partijen de eïndworsteling aan
vaard; de gillende en gierende menigte
Vas in uiterste extase gerbacht; de met
schuim overdekte rossen schenen zelf be
zeten van de wil tot winnen.
Dan, als een donderslag, knetterde een
salvo uit driehonderdduizend monden
los: met niet meer dan een koplengte
voor waren Nero's schimmels de eind
streep voorbij gevlogen. Nero verbleekte
onder de overweldigende ovatie. Nooit
was Rome zó één geweest in de verering
van haar dictators.
Cono rende het Circus uit en trachtte
zo snel mogelijk de stallen te bereiken.
Hij vond Io in haar kleedkamer, doodop.
Nadat hy haar assistent beduid had. zich
erwijderen, liep hij opgewonden op
haar toe en vroeg verontwaardigd:
(Wordt vervolgd)
Schipper naast God
Tweede abonnementsvoorstelling
In gevangenis en concentratiekamp
gaat Jan de Hartog zijn in 1939 geschre
ven „Schipper naast God" uit zyn herin,
nering herschrijven, om het in Gibraltar
en Londen bij te schaven en de defini
tieve vorm te geven Het is van belang
dit te weten, want het verklaart zo veel;
wat niet zeggen wil, dat we alles wat h(j
schrijft nu ook accepteren. Jan de Hartog
zit gevangen, de bitterheid zoekt eei
weg en wordt gespuid in dit stuk. Jan de
Hartog is op weg naar Engeland, de zaak
loopt niet Vlot bij de consulaire diensten
en zijn gemoed lucht hij in dit stuk. Dat
is zo erg niet, maar er is meer, er is erger.
Jan de Hartog heeft ook zo het ec
ander tegen de kerk a'ls instituut, hier
vertegenwoordigd door een allermisera-
belste dominee en twee schobbers van
zendelingen. Wat De Hartog dan ten op
zichte van de Synode der Ned. Herv,
Kerk zegt, is minderwaardig en om
achtig. Dat is met modder gooien
haar, die, zoals Jan de Hartog ook weet,
„ons aller Moeder" is. Hij bedoelt, e
op zekere hoogte lukt het hem ook,te
laten zien, hoe moeilijkheden alleen door
en in het geloof künhen worden
wonnen. Maar wanneer men dan i
ene hand de Bijbel neemt en met de
andere een kluit modder smijt, is
zelf niet ver van de onwaarachtigheid at
Het stuk heeft een vrij vlotte dialoog,
maar de compositie is tamelijk zwak.
Mensen, die we als muiters in een sloep
naar een ander schip gebracht dachten,
duiken pl-ots zomaar weer op; het
melt,wel eens. Cor van der Lugt Melsert
stak boven zijn medespelers van
Komedianten" ver uit. Door zijn t
en eerlijk spel werd Joris Kuiper, kapi
tein van de „Hoop voor Allen", met al
zijn eigenaardigheden een sympathieke
kerel. Het spel van de andere spelera
was vlak en kleurloos. De meesten, op
een enkele uitzondering na, bijv. Wim
Poncia als Henkie de scheepsjongen,
waren niet voor hun taak berekend e
werden door Van der Lugt weggespeelc
Ba
Concert Residentie-orkest
Het derde abonnementsconcert van he
Residentie-Orkest in de Stadsgehoorzaal
op Dinsdag 21 December a.s. om 8
ademt enigszins de sfeer van het nade
rend Kerstfeest. Het programma opent
met het vierde Brandenburgs Concert van
J. S. Bach, welk oeuvre immers juist
de kersttijd zoveel belangstelling geniet.
Daarna volgen van M. Reger „An die
Hoffnung" en van J. Brahms „Rhapsodi
voor altstem, mannenkoor en orkest"; da
solostem in deze werken neemt de Zwit-
ierse zangeres Elsa Cavelti voor haar
ekening, wier prachtige vertolking van
Mahlers Lied von der Erde in het vorige
nog velen in de herinnering ligt.
De koorpartijen zijn in handen van „Die
Haghe Sanghers" (dir. Jos. Vranken jr-),
belangeloos hun medewerking ver
lenen. In afwijking van de aankondiging
op de affiche volgt dan van Cl. Debussy
„Prélude a Taprès-midi d'un faune" en
(de Haydn-variaties van
Brahms komen te vervallen). Frits
Schuurman, de dirigent van deze avond,
heeft vooral met de vertolking van deze
beide laatste opera ook in het buiten
land grote vermaardheid verworven.
Woubrugge
Een zeer bijzondere vis
Zaterdag was de heer Jan Been uit
Hoogmade aan 't vissen in het Paddegat
te Woubrugge. De vangst was minder ge
woon. In de netten vond deze visser een
geheel witte snoek met rode ogen en een
onderkaak. Ook de vorm van het
dier was bijzonder. De heer J. Enthoven
onze gemeehte heeft de verzorging
de snoek op zich genomen. Toen wij
gisteren de heer Enthoven bezochten,
deelde deze ons mede. dat hij zich in ver
binding had gesteld met Artis in Am
sterdam. Men wilde gaarne het dier in
het aquarium aldaar opnemen. De snoek
weegt ruim vyf pond en zal binnenkort
op transport worden gesteld naar Am
sterdam.
Burgerlijke stand
GEBOREN: Dirk P., z. v. D. Oudshoom
en J. M. Keukemmeester; Jacoba, d. v<
C. T. van Rijn en M. Kool; Teunis, z. v<
L. v. d. Eyk en A. v. d. Lip; GuilLaumd
A. F. J. M„ z. v. J. P. M. Fifis en H. M.
Tijhuis.
OVERLEDEN: Cath. S. Hogendoorn,
83 j., wed. van J. Hogenes; Hendricus
Ppdam. 77 j.
VERTROKKEN: naar Zoetermeer: C.
A. van Tol; naar België: M. S. D'haene;
naar Alphen a. d. Rijn: C. van Lol mg»
□aar Dongen: L. Hijmans en gezin.
