Galeislaaf
JÏIEUWE LEIDSCHE COURANT
DONDERDAG 2 DECEMBER i*48
'i I;S Veer de tijd
De strijd om Berlijn
Terwijl de optimistische Bramuglia
„frisch und fröhlich" tot het bittere einde
toe blijft bemiddelen inzake de bran
dende kwestie Berlijn, hebben de
jnunisten in de Oostelijke sector de knoop
middendoor gehakt, ja, het splitsings
proces heeft zich reeds voltrokken. De
thans door de S.E.D. ingestelde,
nistische gemeenteraad van Oostelijk
Berlijn is een voorproefje van de gelijk
schakeling met de Sowjets en een som
bere voorbode tevens voor de Westelijke
autoriteiten, dat er nog meer kracht
proef-maatregelen zullen volgen.
Maar juist het feit, dat de „Westelij
ken" in hun sector stand houden,
komt voorlopig, dat heel Berlijn het rode
menu van Fritz Ebert, zoon van de voor
malige Rijkspresident Friedrich Ebert,
wordt voorgezet. De puinhoopbevolking
van Berlijn zal van dat luxueuse, poli
tieke Russische menu misschien gees
telijk de hik krijgen, de maag raakt ei
niet vol van en het is dan ook begrij
pelijk, dat de belangstelling der grote
arbeidersmassa beneden de raming
Sokolofsky blijft.
Als men in de Veiligheidsraad, d^po
litieke commissie en die voor „de rechten
van de mens" de filiaalhouders van
Stalin hoort spreken, denkt men aan
Janus met het dubbele voorhoofd. Zij
komen op voor „vrijheid en democratie"
met de ene mond,
andere
gemeente-
c Berlijn ver-
biedt, omdat het
communistische verkiezingssucces omge
keerd evenredig zou zijn met de gede
monstreerde macht. Een Berlijn met twee
gemeenteraden, twee politie-apparaten,
een totaal gesplitste hoofdstad kan
uiteraard niet in het belang der bevol
king zijn, maar daar trekken zich de
Sowj et-autoriteiten bitter weinig
aan. In de toekomst zal moeten blijken,
in hoeverre de bevolking de Westerse be
zetters blijft steunen, waarvan naast de
geldfactor ook het succes van de lucht
brug afhangt.
De Russen hebben de tijd in hun voor
deel en boeken in ieder geval dit succes
dat het onderhouden van het verkeer ovei
de luchtbrug gemiddeld 1.850.000 pond
per week kost. Men kan niet anders dan
de grootste eerbied hebben voor deze
technische prestatie van Britten, Ameri
kanen en Fransen. Op de vliegvelden var
Gatow, Tempelhof en Tegel landen ei
tezamen 700 vliegtuigen per dag, om ir
de aanvoer van levensmiddelen, grond
stoffen en kolen voor de industrie te
voorzien. Maar, zoals reeds gezegd, dit
alles kost schatten gelds, hetgeen in deze
machtsstrijd en prestigekwestie toch
een niet te onderschatten factor
muglia moge al beweren, dat bij de oplos
sing van het valuta-vraagstuk,
„Westelijken" bereid zijn niet onbelang
rijke concessies te doen. óók de Russen
meer toenadering tonen, het voordeel ii
aan de zijde der Sowjets.
Hoe lang kan de luchtbrug stand hou
den' De democratische partijen staan
mede op het standpunt, dat het terug
trekken der bezettingsmacht een ver
raad zo^i betekenen aan de gehele West-
Europese politiek en vandaar, dat de be
staande partij-geschillen verdoezeld
den in de gemeenschappelijke afweer
van het communisme. Het is natuurlijk
mogelijk, dat by een ééndrachtige, vast
beraden houding der bevolking, de blok
kade op de duur als een boomerang
werkt, en de Russen zich met hun hinder-
politiek in de vingers snijden. Dit
dan moeten blijken uit een sterk
minderde interesse
in de Sowjet-sector. Anderzijds, hoe
de Berlijnse bevolking reageren als de
Russen er inderdaad in slaagden de Wes
telijke Geallieerden weg te treiteren?
De strijd om Berlijn is een graadmeter
voor de strijd om Europa, het touwtrek
ken tussen Russen en Amerikanen.
Baron Mac Ready, voorzitter van de
controle-commissie te Frankfort, acht de
vrees van Frankrijk voor een revanche-
Duitsland over een twintig jaar byv., ge
rechtvaardigd en vandaar, dat de her
opvoeding in democratische zin zo nood
zakelijk is. De pas als politiek adviseui
benoemde Francois Poncet, die deel
neemt aan de besprekingen tussen de
drie militaire gouverneurs in Duitsland,
veroordeelt echter dit Franse wantrou
wen, omdat een zekere isolering
andere grote mogendheden Frankrijks
veiligheid juist ondermijnt. Al is Rusland
het grote gevaar, juist door de positie die
het in Duitsland inneemt, zonder inscha
keling van West-Duitsland in de recon
structie van Europa, kunnen er nooit ge
zonde toestanden ontstaan.
Politiek spel om gevangenen
der republiek
Sommige Kamerleden „onaangenaam
getroffen."
De gevangen Nederlanders in de repu
bliek zijn wederom het voorwerp gewor
den van het politieke kaatsspel in de
Tweede Kamer. Vele leden hebben name
lijk blijkens het voorlopig verslag in
zake de begroting van Overzeese Ge
biedsdelen beweerd, onaangenaam ge
troffen te zijn door het werk van de
„Gemeenschappelijke Actie van Neder
landse Vrouwen" in binnen- cn buiten
land. Dit comité zou „opereren met on
controleerbare gegevens en beweren, dat
15.000 Nederlanders gevangen zijn
vrouwen en meisjes in gedwongen
concubinaat leven", dit alles kennelijk
met het doel de verhouding tussen Ne
derland en de republiek te vertroebe
len. Zeer vele andere leden kwamen
tegen dergelijke kwalificaties op, omdat
daarvoor geen enkele zakelijke grond
bestaat, in afwachting van het door de
toegezegde onderzoek.
Geraffineerde valse munters-bende
te Kopenhagen gearresteerd
De hoofdfiguren reisden op een Nederlands
paspoort West-Europa af
Over de valse muntersbende, die, zoals wy gisteren reeds in een deel onzer edities
meldden, door de Deense politie werd ontmaskerd, bericht het Deense persbureau
Ritzau nader, dat niet alleen de Amerikaanse politie jarenlang naar deze geraffi
neerde geldmakers heeft gezocht, maar ook de politie van vele andere landen, o.a.
Nederland en België.
De zaak kwam aan het licht door de
arrestatie van de Deense rubberhande
laar, E. Sterling, die verklaarde van
buitenlanders 4400 Amerikaanse dollars
te hebben gekocht te Kopenhagen. Nadat
hij door bemiddeling van een lid vai
personeel der synagoge van de Deense
hoofdstad 35.000 Kronen had betaald, ont
dekte hij, dat de bankbiljetten vals wa
ren. De twee vreemdelingen waren, vol
gens Sterling's verklaringen, in het bezit
van veel grotere hoeveelheden dollarbil
jetten en zij reisden daar mee van De
nemarken naar Noorwegen en Zweden,
teneinde ze in die landen van de hand te
doen. Tegenover Sterling hadden ze zich
Fraenkel en Weintrop genoemd, hoewel
zij zich in hun hotel hadden laten inschrij
ven als Sam Rossel en Josep Beekman
Ondanks hun zeker niet Nederlands klin
kende namen, droegen zij toch een pas
poort van het Koninkrijk der Nederlan
den bij zich De nummers werden onder
zocht en toen bleek, dat de passen onder
die nummers voor twee dames waren
gegeven en dus ook al vals waren.
Het A.N.P. tekent bij het bovenstaande
nog aan, dat, sinds 28 November twef
Deense politiemannen in Den Haag ver
toefden, om contact op te nemen me'
Nederlandse en internationale politie
autoriteiten.
De dollarbiljetten waren zeer goede
vervalsingen en voor een leek zeker niet
De bonnenlijst voor de
komende 14 dagen
Voor het tijdvak vain 5 t/im 18 Dec.
1948 geeft elk der volgende bonnen
recht op het kopen van-:
BONNEN VOOR VLEES
441, 443 Vlees: 100 gram vlees
442 Vlees: 300 gram vlees
ALLE BONKAARTEN
447 Algemeen: 100 gram rijst
448 Algemeen: 250 gram boter of mar
garine of 200 gram vet
BONKAARTEN KA, KB EN KC 812
451 Algemeen: 500 gram boter of mar
garine of 400 gram vet
452 Algemeen: 200 gram kaas of 250
gram korstloze kaas
453 Algemeen: 125 gram koffie
454 Algemeen: 50 gram thee
B 465: 200 gram kaas of 250 gr. korst
loze kaas
BONKAARTEN KD. KE 812
457 Algemeen: 250 gram boter of mar
garine of 200 gram vet
458 Algemeen: 100 gram kaas of 125
gram korstloze kaas
TABAK- EN VERSNAPERINGEN-
KAARTEN QA. QC 808
139, 143 Tabak: 2 rantsoenen sigaret
ten of kerftabak
BONKAARTEN ZA, ZB. ZC. ZD, ZE,
MD. MF, MH 813
(byz. arbeid, a.s. moeders en zieken)
Geldig zijn de bonnen van strook Z.
Deze bonnen zijn 14 dagen geldig.
Bovenstaande bonnen kunnen reeds
morgen worden gebruikt. De tussen
tijds aangewezen bonnen 414 Alge
meen en 420 Algemeen voor 500 gram
resp. 1 kg sinaasappelen moeten uiter
lijk 4 December bij een handelaar in
groente en/of fruit worden in-gele-
van echte te onderscheiden. Vermoedelijk
bevindt de drukkerij zich in een Zuid-
Europese staat.
Men acht het zeer waarschijnlijk, dat
genoemde Fraenkel, dezelfde is als Lud-
wig Fraenkel, een Tsjech van geboorte
Nederlands ingezetene, die destijds deel
had aan de opzienbarende zaak van de
internationale bende, die handelde in
wapens, waarvan, zoals men zich zal her
inneren, een partij ia, gevonden in hel
douanedepöt te Rotterdam. Deze Fraen
kel heeft een broer in Antwerpen, waai
zich het hoofdkwartier van de valse
muntersbende bevindt en waarheen dc
beide Deense politie-beambten vertrok
ken. eHt gehele West-Europese politie
apparaat is thans in werking om deze
uitgebreide bende op te rollen.
f"GLOBE"
SNIPPERS J
In Washington werd de bouw
Amerika's grootste schip aanbesteed. Het
zal 67,3 millioen dollar kosten, 56.000
meten, 2000 passagiers kunnen vervot
en in oorlogstijd 12.000 soldaten. In de
Britse zone van Oostenrijk werden twee
personen gearresteerd, die van spion-
nage voor een „Oost-Europese staat'
worden verdacht. Volgens Ass. Press,
is tussen Griekenland en Joegoslavië
accoord gesloten over handhaving vai
rede aan hun grenzen. Canada zal
niet aan de luchtbrug naar Berlijn gaan
deelnemen. Kenneth Royal, de Ameri
kaanse minister voor het leger, zal 11
December naar Parys vertrekken voor
besprekingen met Franse autoriteiten
legerkwesües. Van alle landen,
die zich aangemeld hebben voor het lid
maatschap der Ver, Naties, is de toe
lating van Ceylon het meest waarschijn
lijk, omdat Rusland nogal „gunstig" ge
stemd is. Het leger van Costa Rica
(M.-Amerika) is afgeschaft, omdat de
president zei, dat het een vredelievend
land is. Bij Lyon is een Frans Halifax-
viermotorig vliegtuig neergestort. Twee
passagiers werden gedood. Duizenden
echtscheidingsvonnissen zullen in New
York herzien worden, als gevolg var
arrestaties, die verricht zijn i.v.m.
afleggen van valse getuigenverklaringen
overspel. De laatste twee jaar
in Manhattan 9000 echtscheidingen
uitgesproken. De Berlijners hebben
reeds een passende bijnaam voor de
nieuwe „Oberbürgermeister", Fritz Ebert,
gevonden. Omdat hij in de Opera geko-
's, wordt hij „Operbürgermeister" ge
noemd. De Nieuw-Zeelandse minister
president, Peter Fraser, zette gisteravond
bij de N.V. een krachtig pleidooi op
de toelating van Japan. Tot grote
bazing van de toehoorders. Aan het eind
van zijn rede, zei hij, dat hij natuurlijk
Ceylon bedoeld had. Een hertelling
van de stemmen heeft de Amerikaanse
democraten een zetel meer in het Huis
van Afgevaardigden gegeven en wel
de staat New York. Duncan Sandys,
leidende figuur in de Europese Eenheids
beweging, voorspelde, dat binnenkort het
„E-teken" van „Europa" des nachts zou
verschijnen op de muren van Warschau,
Praag, Boekarest en andere steden ach
ter het „ijzeren gordijn". Als een teken
Nederlandse ministers
te Batavia teruggekeerd
Aangenaam en nietszeggend.
De Nederlandse ministeriële delegatie
is, volgens Aneta gisteren uit Kalioerang
te Batavia teruggekeerd, om besprekin
gen te voeren met de enkele dagen ge
leden te Batavia aangekomen Kamer
leden. Hun gesprekken met Hatta en
andere republikeinen waren in aange
name sfeer gevoerd, doch het zou te
vroeg zijn om zich daarover uit te laten.
De adjudant van dr Beel begroette de
delegatie. Volgens een Antarabericht
Hatta minder zwijgzaam geweest en
heeft ons het een en ander verteld o\
de plannen onzer ministers. Dezen z<
den volgens Hatta namelijk van plan zijn
spoedig naar Nederland te gaan en
Staten-Generaal een memorandum vc
te leggen betreffende de besprekingen
Kalioerang. Een A.P.-bericht van giste
ren voorspelde inmiddels een algehele
mislukking, zodat het zelfs niet komen
zou tot formele besprekingen via
Commissie van Drie. Volgens de politieke
kringen te Djokja lagen de moeilijkheden
vooral in de bevoegdheden van de Inte
rim-Regering en het veto van de hoge
vertegenwoordiger der Kroon.
N.V. N0URYPHARMA - DEVENTER
In Beverwijk kweekt men witlof
door gasverwarming
In de proeftuin „De duinstreek var
Holland" aan de Rijksstraatweg Bever
wijk—Alkmaar wordt deze week een be
gin gemaakt niet het nemen van experi
menten voor het forceren van witlof met
behulp van gas- an eleetrische verwar
ming. Hiermee is vorig ja-ar een begin
gemaakt in een schuur onder de rook
van Castricum. met medewerking van de
heer J. C. DIngerdis, een Castrioumse
amateurtuinder, en het Beverwijkse gas
bedrijf. De proefnemingen vielen toen zo
goed uit, dat bij de tweede oogst, die in
een tijd viel, waarin witlof gewoonlijk
oiwerkoop is, voor het met gasverwar
ming geforceerde product de hoogste prijs
kon worden verkregen. Ook proefnemin
gen met rabarber slaagden uitstekend.
Het experimentele onderzoek kan nu
op bovengenoemde proeftuin worden
voortgezet. Hiertoe hebben bijgedragen
de heren dr ix E. W. B. v. d. Muyzen-
berg, directeur van het proefstation te
Wageningen en ir G. W. v. d. Helm, rljks-
tuinbouwconsulent te Amstelveen. Men
heeft een apart zgn. warenhuisje ge
bouwd, waarin twee bakken worden ge
bruikt voor een proef met de verwar
ming van de grond door middel van gas.
In twee andere zal dit gebeuren door
middel van eleotrioiteit.
De technische voorzieningen zijn ge
troffen door het Beverwijkse gasbedrijf
en het provinciaal electiriciteitsbedryf van
Noord-Holland
'-t Lf HH weer cZe trfcf...
Pensioenen
Het wetsontwerp betreffende verplich
te deelneming in bedrijfspensioenfondsen
beoogt een soortgelijke voorziening te ge
ven op het gebied der particuliere pen
sioenregeling als de wet op het algemeen
verbindend en het onverbindend verkla
ren van bepalingen van collectieve ar
beidsovereenkomsten behelst ta.v. de ar
beidsvoorwaarden. Het gaat om het weg
nemen van de mogelijkheid van door het
niet-geven van pensioen een voorsprong
op de vakgenoten te hebben.
De bedrijfspensioenfondsen kunnen
stellig een belangrijke rol spelen bij de
wettelijke regeling van de ouderdoms
voorziening, zegt de Memorie van Ant
woord aan de Tweede Kamer in zake het
wetsontwerp verplichte deelneming in
een bedrijfspensioenfonds. De opvatting,
dat het principieel onjuist moet heten, dat
werkgevers en werknemers gelijke in
vloed in het fondsbestuur hebben, daar
de invloed der direct belanghebbenden
dient te prevaleren kan de regering niet
Dat een verplichte verzekering
zelfstandigen weinig steun vindt ii
rechtsovertuiging der betrokkenen, kan
de minister in zijn algemeenheid niet toe
geven. Verschillende zelfstandigen zullen
gaarne in het bedrijfspensioenfonds wor
den opgenomen. Zij, die daartoe uit eigen
beweging wellicht niet zouden overgaan,
behoeven nog geen aanleiding te geven lot
mislukking van de opzet van het fonds.
Onderscheiden leden bleken van oor
deel te zijn. dat de overheid overdreven
ver is gegaan met garanties voor een
juist beleid der betrokken bedrijfspen
sioenfondsen. Zij hadden daarbij met
name de bepaling op het oog, waarbij aan
de minister van Sociale Zaken en aan het
hoofd van het departement, tot welks be
moeiingen de aangelegenheden van de
betrokken bedrijfstak behoren, de be
voegdheid gegeven wordt om zich in de
door het fondsbestuur te houden verga
deringen te doen vertegenwoordigen.
De regering is bereid aan de op dit punt
geoefende aandrang gevolg te geven en
bedoelde bevoegdheid uit het ontwerp te
rug te nemen.
„Oranje" blijft in de vaart, maar
wordt verbouwd
De „Oranje", die thans 9 jaar oud
maakte als hospitaalschip 41 reizen, wa;
bij 32.461 patiënten vervoerd werden.
Daarna reisde het schip tussen Indië
Nederland heen en weer, waarbij 4000
repatriërenden naar ons land werden
voerd. Hierbij werd de reis in 18 dagen
gemaakt, een record dat nog niet gebro-
is. Op aandrang van de regering
blijft het schip in de vaart, waarna
etappe-gewijs verbouwingen en repara
ties uitgevoerd worden. 28 Dec. vertrekt
de „Oranje" weer naar Indië.
Boesman naar Nederland terug
De Nederlandse ballonvaarders Boes-
■nan en De Vos vertrekken Vrijdag uit
Batavia per Skymaster naar Nederland,
en rondreis door de Archipel. De
Haagse ballonclub besloot met twee bal
lons deel te nemen aan de kampioenwed
strijden om de Gordon Bennett beker, die
het eerst in 11 jaar zal worden ge
houden.
LAATSTE WAARSCHUWING!
Nog is het tijd om voor Uw kinders een privé-olifant te bestellen! De
twee nnieke boeken over het Olifantje Babar werden een wereldsucces
en brengen ook Uw kind in verrukking. Deze mooiste St. Nicolaas-sor-
pnse levert Uw boekbandelaar U gaarne a 1.95
Van het erf van School en Kerk
Beroepingstverk
Ned. Herv. Kerk. Beroepen: te Zeist J.
Vermaas te Amersfoort en (vac.-A. v. d.
Ent), toez., H. Jonker te Bodegraven: te
Zwijndrecht (toez.) D. Goudswaard te
IJsselmonde; te Nieuw-Beyerland cand.
H. J. ter Maat te Amersfoort
Bedankt: voor Voortbuizen (2e pred.
pl.) en voor Leerdam (vac.-J. Emkelaar)
J. W. de Bruyn te Sprang; voor Eemnes-
Buiten J. T. Doornenbal te Oene; voor
Montfoort J. M. v. Dieren te Ede: voor
Nieuw-Loosdrecht N. Kooreman te Scher-
penisse; voor Hoornsterzwaag A. v. d.
Veen te Nijega-Elahuizen.
Geref. Kerken. Aangenomen: naar Gent
(België) G. K. Geerds te Dryber, die
bedankte voor O. en N. Bildtzyl.
Bapt. Gemeenten. Beroepen: te Gronin
gen (vac.-J. Louw) F. Huizinga te
Leeuwarden.
Ds J. Koelewijn te Voorburg
overleden
In Voorburg is op 68-J, leeftyd overleden
ds J. Koelewijn. em.-predikant van de Geref.
kerk van Berkel-RodenriJs. Ds Koelewijn
werd ln Spakenburg geboren en diende van
1907 tot 1938 de kerken van Krulnlngen,
Nieuw-Lekkerland. Dedemsvaart en Berkel-
Rodenrija. waar hij om gezondheidiredenen
emeritaat ging Ds Koelewijn heeft zich
ijn verschillende standplaatsen op ver-
lend gebied bewogen en waa om. lid
de Part. Synode van Overijssel. De ter
ebestelling zal morgenmiddag om half
op de Oosterbegraafplaats te Voorburg
plaats hebben.
Dr J R. Temple, secretarie van het
rite en Buitenlands Bijbelgenootschap. Is
in Hongkong plotseling overleden. Hij was
urnée door het Verre Oosten. Dr Temple
I ook bekend als een der leiders der
Engelse Methodisten.
VAN WIE IS DIE INDOLOGISCHE VER
ZAMELING?
De gemeente Delft ia in het bezit van een
erzamellrtg voorwerpen, die indertijd door
et voormalig Indologische Studentencorps
Delft aan de gemeente in bruikleen werd
[gestaan. Een halve eeuw geleden kwam
deze collectie ln het gemeentemuseum en in
J00 werd het Delftse corps opgeheven. Nu
'ordt teruggave verlangd door de heer G.
Erabrink te Baarn. die in 1900 penning-
leester van de Senaat cn beheerder van
het corps was, voorts door de Indologenver-
miging te Lelden en die in Utrecht, waarbij
>.m. wordt verzocht, de collectie tussen
Leiden en Utrecht te verdelen B. en W.
Delft stellen echter de raad voor, hier
op afwijzend te beschikken, o.a. omdat niet
'ast staat, dat een der studentenorganisaties
dc wettige opvolgster is van het voormalige
Delftse corps.
- De gem.-raad van Amsterdam besloot.
Kon. Ver. „Indisch Instituut' toe te laten
tot het vestigen van een bijz. leerstoel voor
"alelse taal- en letterkunde aan de gem.
DE E.V.C. EN DE FRANSE STAKING.
De E.V.C. zamelde tot nu toe 1.400.000
francs in voor de Franse mijnwerkers,
waarvan 400 000 francs door bemiddeling
der C G.T. reeds aan de mijnwerkers is
uitbetaald. Voorts 30.000 kg levensmidde
len, terwijl ruim 3000 arbeidersgezinnen
zich bereid verklaarden, Franse kinde
ren op te nemen. Overmaken van geld
en levensmiddelen, zowel als huisvesting
van de kinderen, wordt thans, zoals be
kend. door de Regering verboden.
Samenvoeging Hoogézand en Sappemeer
Na een kort debat verenigde de Tweede
Kamer zich gisteren met het wetsont
werp betreffende samenvoeging der ge
meenten Hoogézand en Sappemeer per
1 April 1949- Er was niet over gestemd,
doch de A.R. en S.G.P. verklaarden zich
tegen.
De benoeming van H D. Bouman tot
gewoon hoogleraar ln de phyaiologle te Gro
ningen la ingetrokken. terwlU ln zijn plaats
noemd dr M. N. J. Dirken, thans b g.
hoogleraar aldaar.
Tot lector ln de propaedeutische na-
jurkunde aan de Gem Universiteit van
Amsterdam werd benoemd dr H. den Hartog
Ds Th. Scharten Jr Evang Luth. pre
dikant te Rotterdam ontving van zijn ken»
keraad verlof om zich voor twee Jaar be-
hikbaar te stellen voor legerpredlkant ln
Indonesië: hij zal ln Febr. aa. vertrekken.
Dr P. Zumthor aanvaardt Zaterdag as.
iet ambt van hoogleraar tn de fac. der let-
eren en wijsbegeerte te Groningen.
ACADEMISCHE EXAMENS
AMSTERDAM. 1 Dec (Gem. Univ.) Be
vorderd tot arte A G Drukker: geslaagd voor
rtsex le ged: mej A L Boe en de heren G
J L Ritzen. A C Ossewaarde, C Damstra en
Nolten.
Roozenburg wereldkampioen dammen
(Advi
tntie)
Emigratiemogelijkheden
naar Frankrijk
Landarbeidersvoorwaarden gunstiger
dan men vaak denkt
Volgens de Stichting Landverhuizing
Nederland heeft het bericht, dat de lonen
landarbeiders in Frankrijk met 15
pet verhoogd zullen worden, in land
arbeiderskringen de belangstelling voor
gratiemogelijkheden naar Frankrijk
;r opgewekt. Men stond nog al eens
huiverig hiertegenover, daar het mini
mumloon geen garantie was voor positie
verbetering, waarbij vaak vergeten werd,
in Frankrijk gezins- en kindertoe
lagen bestaan, die de in Nederland voor
geschreven toelagen verre overtreffen.
Zo zijn voor alle departementen basis-
lonen aangegeven. Hierover wordt voor
het tweede kind 20 pet en voor ieder
volgend kind 30 pet uitbetaald. In het
departement Seine, waar het basisloon
12.000 francs bedraagt, ontvangt een ge
zin met 4 kinderen dus een toeslag van
frs. 9600. Verdient de vrouw niet mee.
dan wordt bovendien een toeslag betaald
van 20 pet voor één kind, 40 pet voor
twee kinderen en 50 pet voor drie en
meer kinderen. Een gezin met drie per
sonen, waarvan de vrouw niet werkt,
ontvangt dus 100 pet van het voorge
schreven basisloon als toeslag. Bovendien
wordt meestal meer dan het basisloon
betaald. Het Franse ministerie van Land
bouw deelde mede, dat tijdens de oogst
de regel dubbele lonen uitgekeerd
worden. In de streek om Clermond-Fer-
rand verdiende een landarbeider dit jaar
tijdens de oogst gemiddeld 36 40.000
francs per maand met de kost. Boven
dien wordt in Frankrijk veel meer dan
in Nederland aan de landarbeiders een
stuk grond voor eigen gebruik ter be
schikking gesteld.
Te Apeldoorn is, 77 j. oud, overle
den het oud-hooM dier Ohr. school te
Nijeveen, P. v, d. Kooy.
Keiler kan achterstand
niet meer inhalen
De Nederlander Piet Roozenburg is
gisteren tijdens de 19* .onde van het
wereldtournooi dammen, die in Umuiden
werd gespeeld, officieel weerldkampioen
dammen gewoden. Door een overwinning
op de Zwitser Rostan heeft Roozenburg
nu 31 punten, terwijl hij nog drie partijen
moet spelen. Zijn naaste concurrent. Kei
ler, heeft na een remise tegen de oud-
wereldkampioen, de Fransman Ghestem,
punten. Keiler heeft echter nog slechts
2 partijen te spelen, kan dus ten hoogste
30 punten behalen.
De strijd om de tweede plaats duurt
nog voort tussen Keiler en Ghestem. De
laatste kan maximaal 29 punten behalen.
De verdere uitslagen zijn:
DemesmaeckerPost 11; Verpoest—
Van der Staay 11; PérotLa ros 02.
De stand is nu: 1. Roozenburg 31 p. (17
MIEP WILDE
onlangs zuurkool eten.
Haar echtvriend zei:
„Weet je niets
Welnu, Mevr.
brengt zuurkool
ZUURKOOL MET BRUINE BONEN
(onbekend maakt onbemind)
kg. zuurkool. V* kg. bruine bonen (ge
weekt en gekookt in water met zout),
1 ui, 2 appelen, 35 45 gr. boter. zout.
Laat de gare bonen droog uitlekken. Was
de zuurkool, knijp ze uit en snijd ze fijn
Fruit de gesnipperde ui in boter, voeg
de zuurkool toe en later de bonen. Laat
alle9 door en door heet worden, rasp er
de rauwe appelen door en maak het ge
recht op smaak af. Geef het als groente
met een restje aardappelpurée, met ge
bakken aardappelen of met macaroni-
Rauwe zuurkool met blokjes zure appel
en wat slasaus is een mooie vervanging
voor de zomersla.
Fijn. zegt Miep. dat weet ik weer.
En als dessert een halve peer-
Joseph Stephens
Leeuwardense kampbeul krijgt
levenslang.
Conform de eis veroordeelde het b.g.
te Leeuwarden de 38 jarige electro-
technisch monteur H. Melker .uit Leeu
warden. die wandaden in concentratie
kampen bedreef, tot levenslang.
Ik ben bly te horen, dat je in die
mooie godsdiens', gelooft. Ik wilde wel,
dat ik het ook kon, maar het klinkt mij
alles zo vreemd in de oren. Ik kan mij
niet diwingen te geloven in iets. wat mijn
verstand in opstand brengt. Toch hoop
ik, ondanks mijn twijfel daaraan, dat je
Wet Death zult kunnen bekeren tot jouw
venuiging. Beloof me, dat je dat be-
proeven ziult! Ik zou hem zij wachtte
even om haar stem vaster te maken
ik zou hem willen zien als een. die me
delijden kent, kinderen lief heeft....
Zij wendde zidh af met een snik.
Na een korte pauze hernam Poly:
Io, de dog kan niet ver meer zijn,
dat jij en Wet Death één zult zijn in het
geloof, dat zelfs de dood overwin*..
Poly, zei Io, weer rustig geworden,
ik moet nu Wet Death helpen, zijn toe
komst te bepalen, hoe hij ook jegens mij
gestemd is. Ik zou met hem willen spre
ken. Wat raadi je mij?
Het zou van jouw kant een voor
hem bemoedigend gebaar zijn als je hem
hier installeerde in de villa Gentiana.
Je hebt gelijk, Poly, ik had dezelfde
gedachte, maar ik ben bang, dat hij mijn
tussenkomst zal afwijzen.
Ze zei dat zó droefgeestig, dat by moest
glimlachen en hy dacht: als haar man
haar nu zag, zou hy haar in zijn armen
Zal ik hem dan je voorstel over
brengen en hem hier brengen, Io?
Ja, graag. Denk je dat hij toch zal
komen?
Poly antwoordde er zeker van te zijn
en vertrok.
Diezelfde avond nog was Wet Death
naar een vleugel van de villa overge
bracht, waar hij een zeer rustige kamer
kreeg met een fraai uitzioht over de
baai. In de haard gloeide nog een uit
gaand vuur. Voor hem was dit vert>lijf
als een openbaring na een jaar van som
berheid en ontbering. Zijn blik gleed over
de luxueuse voorwerpen, waarmee de
kamer gevuld was en die hem in zijn
jeugd altijd zo geboeid hadden: met
ivoor ingelegde meubelen, kostbare va
zen, fijn geciseleerd zilverwerk, prachtig
gekleurd glas-in-lood, enz In de ean-
grenzende kamer vond hij op het don
zen bed zijn tunica uitgespreid Even
doorvlijmde hem een bittere gewaarwor
ding: wat recht had hij, nummer 16. om
te slapen onder zijde, in een kamer, die
verlicht werd met gouden kandelabres,
zich te parfumeren en te wassen met de
fijnste ingrediënten? Het leek hem een
droom. Dit was geen omgeving voor een
slaaf. Hij dacht aan zijn lotgenoten van
de vergane galei. Zeker, dóe waren nu
vrij. Dan, plotseling, stond een jonge slaaf
in de deur en kondigde aan: Domina!
Io was, toen Poly vertrokken was, naar
haar eigen kamer gegaan, die rondom in
een hoorbare stilte lag, nergens was een
levend wezen te ontdekken. Toen de zon
gedaald was, ontstak zij de kaarsen niet,
om meer te kunnen zien van de door
maanlicht oversohenen baai. Zy voelde
zich eenzaam en beefde voor het ant
woord, dat Poly haar brengen zou. Zij
belde om haar kamenier, die een rijk
geborduurde avondjapon van crèmekleu
rige zijde bracht en haar met zorg kapte.
Dan volgden ogenblikken van intense
onrust In de spanning van haar ver
langend hart kon zy niet meer weerstaan
aan de drang, om reeds nu naar de ka
mers te gaan waar zy Wet Death aan
wezig wist.
Zyn zitkamer scheen verlaten, toen
Tano haar aankondigde. Een ogenblik
aarzelde hij. Dan liep hij op haar toe en
Oh! was alles wat hij zeggen kon. Io
liet haar schoudermantel vallen en keek
hem van onder de stralende luch'er aan.
En, ben je niet verrast, mij hier te
Het antwoord bleef even uit. Dan, diep
ernstig:
Neen. Even later, haar diep
ogen kijkend:
Neen, ik ben niet van een ander. Ik
ben niet een vrouw van dat soort.
Zo heb ik het ook begrepen, zt
met ironie in zijn 6tem. Een groot
actrice, een artiste, een tragédi
een dichteres zou de wereld verloren
hebben, dank zij de gril van een keizer
om koppelaar te spelen.
Ik ben hier gekomen in een geest
van vriendschap, hernam zy verwijtend
en het belieft jou, sarcastisch te zijn. Ik
kan je verzekeren, dat ik jouw veilig
heid mijn grootste verantwoordelijkheid
Als jij het een erezaak acht, je ge
weten te ontlasten van een zware schuld,
dan vergeef ik je die hierbij.
Zy voelde, dat zijn ogen op haar
trouwring rustten. Even gleed een glimp
van toorn over haar bleok gelaat Maar
de moede trek in zijn mager gezicht
overwon haar trots:
Laten wij elkander niet op deze
wijze tergen Toe Virginiuz, laten we
vrienden worden.
Waarom niet nummer 16. of beter
nog: Wet Deatii? Het klinkt bijna als
muziek.
Wees niet ®o bitter.
Bitter?
(Wordt vervolgd).
partijen): 2. Keiler 26 p. (16): 3. Ghestem
p. (17); 4. Verpoest 22 p (18); 5. Post
p. (17); 6. Laros 18 p. (17); 7. Van der
Staay 17 p. (17); 8. Pérot 15 p. (17); 9.
Ghiland 13 p. (17); 10. Demesmaecker 4
p. (17); 11. Aostan 2 p. (18).
Ede hevig verontwaardigd over
„grievende rechts6chending"
Op het landgoed „De Biezen" aan de
weg tussen Ede en Barneveld was in de
bezettingstijd een aantal Joden onder
gedoken. Men was echter van oordeel,
dat deze mensen veiliger zouden zijn in
Barneveld dan in Ede. waartoe dit land
goed toen behoorde. Ede had nl. een
NSB-gemeentebestuur. De oplossing van
dit vraagstuk bleek eenvoudig: „De Bie
zen" werd eenvoudig van Ede afgenomen
en bij Barneveld gevoegd. Direct na de
bevrijding ondernam Ede pogingen om
dit feit ongedaan te maken, maar zoals
bekend, achtte de regering geen termen
aanwezig om dit te doen. Dezer dagen
heeft, aldus het Alg. Dbl., de Edese raad
met algemene stemmen een motie aan
genomen, waarin wordt aangedrongen
om deze „grievende rechtsschending"
ongedaan te maken. De motie is ter ken
nis gebracht van Ministerraad en Staten-
Generaal.
Moord in aangename sfeer
Terwijl volgens een uitspraak o
ministers de besprekingen te Kalioerang
in aangename sfeer zijn gevoerd, telde de
dienst legercontacten te Batavia in de
week van 24 November tot 1 December
234 incidenten, waarvan 60 in de onmid
dellijke nabijheid van de bestandslijn. Er
waren op ons gebied 43 moordaanslagen
op Indonesische bestuursambtenaren en
burgers en 160 beschietingen van kam-
MINISTER VAN SACHSEN-ANHALT
VLUCHT..
Ernst Thape, minister van het in de
Sowjet-zone gelegen Sachsen-Anhalt, is
afgetreden en naar het Westen gevlucht.
Hy was lid van de S.E.D.
DREIGENDE TRAMSTAKING
IN BELGIë.
Het trampersoneel in België dreigt met
staking door het gehele land. wegens een
loonconflict.
NOG STEEDS ONGEREGELDHEDEN
IN FRANKRIJK
De politie te Marseille heeft een massa-
vergadering van zeelieden uiteengedre
ven, diie protesteerden tegen de arrestatie
van leiders van hun vakvereniging. De
havenarbeiders van Duinkerken zijn nog
niet aan de slag gegaan, hoewel
overeenkomst bereikt was om aan de
slaking een einde te maken.
BONN HOOFDSTAD VAN WEST-
DUITSLAND
Dr Adenauer, voorziter van de Chris
ten Democratische Bond, heeft zyn voor
keur uitgesproken voor Bonn als hoofd
stad van West-Duitsland. Deze stad ligt
ver van het geallieerde militaire
trum af, hetgeen het prestige va
Duitse autoriteiten ten goede komt.
Per 1 Dec werd onder dankbetui
ging eervol ontslag verleend aan burge
meester A. A. van Hoorn van Tienho
ven (U.)
Volgens „Die Neue Zeitung" (Am.
licentie) werken 250.000 Duitse krijgsge
vangenen in wapenfabrieken in de
Sowjet-Unie.
De E.C.A. heeft aan Nederland mach
tigingen verstrekt tot aankoop van vlieg
tuigen van het type DC-3 en DC-6, voot
totaal 3 millioen dollar.
SAHAPIRIH
I Medicijn bij Kou cn Pijn J
Radioprogramma voor vanavond
HILVERSUM I (301) AVRO
.bus Kwint Radiostrip 7 10 AVRO's
Avondschool. 7.45 Do Regerlngsvoorlichttngs-
antwoordt... 8— Nieuws 8.05 Echo
dag. 8.15 De éénacter ln de opera-
jur 9.15 De reiziger die zijn trein
9.45 Herman Salomon, viool en Elsie
Hall. piano 10.15 Rond Surrlento. Italiaans
nuzikaal programma. 10.45 Internat, vraag-
itukken. 11.— Nieuws. 11.15 Czardas. Jazz
:n Samba betrekken hun winterkwartier.
12— Sluiting.
HILVERSUM H (413) NCRV
Nieuws. 7.15 Leger des Hells kwartier.
.30 Het actueel geluld. 7 45 Ned organisten
pelen eigen werken. 8.15 St. Nicolaas ln Ju-
eldam. 9.30 Famtliecompetltie. 10— Gram.
0.05 De vaart der volken. 10.25 Dc lledèrén
uit Valerius' Nederl. Gedenck Clanck 1045
vondoverdenklng. 11.Nieuws. 11.15 Wer
en van Alexander Glazounoff. 11.57 Sluiting
Wllhelmua.
Wat dp radio Vrijdag brengt
HILVERSUM I (301) VARA. 7— Nieuws.
7.15 Gymn. 7.30 Gram. 8— Nieuws 8.15 Sóc.
itrijdlied. 818 Opera-programma. 8.50 Voor
le huivrouw. 9— Gram VPRO 10— Mor
genwijding. VARA 10.20 Northern and South.
Memories. 10.30 Voor de vrouw 10 45 Gabriel
Fauré Dolly Suite, opus 56. 11.05 Buspatiën-
e sjaal. Twee schetsen. 11-25 Fred
Hartley en zijn orkest AVRO 12— Maria
Zuid-Amerl. orkest. 12 30
Weerpraatje 12.33 Sport cn prognose 12 45
'ierre Palla. plano 1— Nieuws. 1.15 Mede
dingen of gram 1.20 Het Promenade Ork.
Kookkunst 2 20 Het Omroep Kamerork.
Boekenschouw 3 20 Het Omroep Kamer-
rkest (vervolg). VARA 4— Orgelspel 4 30
Tussen twaalf en zestien. 5— Flmland. 520
6— Nieuws. 6 25 De
VA'RA feliciteert. 6 30 Voor de strijdkrachten
Denk om de bocht 715 Accordeola.
VPRO 7 30 Nederland en zijn gewesten. 7 50
icht. 8— Nieuws. 8 06 Hemrlëtte
Bosmans voert werken uit van Claude De
bussy. 8.30 Cursus. Midden in de wereld.
VARA 9 Men vraagt 9 30 De Kermis
IJdelheid. 10— Bultenl weekoverzicht.
10.15 Swing and sweet from Hollywood.
VPRO 10.40 Vandaag 10 45 Avondwijding.
VARA 11— Nieuws 11 15 Syraphoniseh con
cert 12— Sluiting.
HILVERSUM II (416) NCRV 7— Nieuws.
7.15 Te Deum Laudtmus. 7 45 Een woord
oor de dag. 8.Nieuws 8.15 En nu aan t
,.erk 9— Sonatine voor fluit en plano 9.15
lezoek bij Jonge zieken 9 30 Waterstanden.
35 Muziek bij het werk. 10.15 Hobo Kwar-
•t ln F. K.V 370. W. A. Mozart. 10.30 Mor-
endienst 11— Werken voor strijkorkest.
130 Carneval Hérolque 12— De Coemopo-
..tans en het Cosmopolitan Trio 11.30 Weer-
overzicht. 12 33 Metropole-ork 1— Nieuws.
1 15 Vrij en blij. 1 45 Quintet In A. Opus 114
..Forellenquintet" 2 20 Van oude en nieuwe
schrijvers. 2.40 Symphonic no 2. In »- -
63. Edw. Elgar. 3 35 Omrof - -
Zingt
heilig
Koper
Capellakoor.
knieën 4 20 Gramof.
- Sinterklaas, goed-
Niei
Discotheek 5 30 Pop. orgelbespeling.
Cyclus: Zes solosuites voor violoncello
J S Bach. 6.30 Van appelmoes bouw»
geen toren. 6 45 Geestelijke liederen.
Nieuws. 7.15 Rcgerlngsul trending 7 30
actueel geluid. 7 45 CWV-kwartier 8
ws. 8.05 Programma proloog 8 15 NCRV»
rtet. 8 30 Het kostbare kledingstuk, een
hoorspel. 920 Omroeporkest. 10— Gesprek-
'tlsauwas-detfjd1
Toor ffiTB BoJ&jfl"/
