Jliettmc geihsctje (L'omuiit Westelijke mogendheden antwoorden Bramuglia over Berlijn Wist U ZATERDAG 27 NOVEMBER 1948 BUREAUX: Hogewoerd 103 Tel. dir. en redactie 20408; Adm. 22710 Postrekening 58936. ABONNEMENTEN: ƒ4.15 per kwartaal; ƒ1.35 per maand; ƒ0.32 per week. ADVERTENTIËN: ƒ0.18 per millimeter (Bij contract belangrijke korting.) DIRECTIE: F. DIEMER. CHRÏS TELIJK-NA T ION AAL DAGBLAD Voor Leiden en Omstreken „Stantwasticli ls ghebleuen myn hert la tcgljeaspoet" Neg«n en twintigste jaargang No 7674 „De Opbouw" Boeken Tijdschriften Sowjet-voorwaarden voor besprekingen door vier ministers van Buitenlandse Zaken Naar Reuter uit Parijs meldt, zijn thans de antwoorden van de vier grote mogend heden op de vragenlijst van dr Bramuglia, de bekende voorzitter van de Veilig heidsraad, gepubliceerd. De zon schijnt nog steeds achter de sombere, politieke herfstwolken, want men hoopt alsnog met de Russen tot een accoord te komen Inzake Berlijn- Er doet zich echter een eigenaardigheid voor. Inderdaad hebben de drie Westelijke mogendheden een gezamenlijk antwoord ingediend, maar Engeland en Frankrijk daarenboven een memorandum met voorstellen, die voor de Ver. Staten niet aanvaardbaar zijn. Hoe luidt nu het Russische antwoord? grote trekken een herhaling van het Sowjet-standpunt, dat na het mislukken van de viermogendhedenbe- sprekingen over het muntstelsel te Ber lijn, is uiteengezet. Een woordvoerder van het Franse ministerie van Buiten landse Zaken wijst erop, dat Amerika de Brits-Franse voorstellen niet kon accepteren, omdat de verkiezingen van 6 December in Berlijn een zodanige breuk zouden teweegbrengen, dat alle hoop op een overeenkomst betreffende de valuta de bodem zou worden ingeslagen. De drie mogendheden zijn het er in hun entwoorden echter over eens, dat de vier militaire gouverneurs een wet moe ten uitvaardigen om tot een regeling voor de viermogendhedencontrole te komen, maar details hierover zijn niet bekend. Voorgesteld wordt, dat de Wes telijke mogendheden vrijelijk voedsel, brandstof en energie mogen invoeren in hun sectoren van de Duitse hoofdstad, terwijl de overige handel tussen Berlijn en de Westelijke zones met het buitenland moet plaats vinden, onder toezicht van een vierzijdige financiële commissie. De Sowjets zouden dan vergunningen: moe ten verlenen voor transport door hun zone van een dergelijke handel. Volgens de „Manchester Guardian" is meer bekend over het beroep van de Duitse Volksraad op de regeringen der vier bezettende mogendheden om onmid dellijk een conferentie der vier ministers van buitenlandse zaken bijeen te roepen. Een Duitse delegatie had een conferentie met Molotof, die verklaarde, dat Rusland nog steeds vasthield aan de overeenkom sten van Potsdam en Yalta. In een vre desverdrag zou Duitsland de Oder-Neisse- Colonne-Hennëickeweer drie doodstraffen geëist Voor het A'damse B.G. werd gisteren wederom de doodstraf geëist tegen 3 le den van de colonne-Henneieke: B. M- Ghr. van Egmond. A. D. Hoggner (bij verstek) en Adolf Schmidt uit A'dam. Conform de eis werd 20 jaar (m.a.) opgelegd aan L. H. Schiffer en 7 jaar (m.a.) aan 'P. van Amstel. Zij zijn de eerste van de colonne-Henneické, tegen wié geen doodstraf geëist werd. Wat doen de Australiërs in Atjeh? Besprekingen tussen de Australische of ficieren kapt. W. Marshall en T. J. H. Rocy met Atjehse autoriteiten hebben, geleid tot oprichting van een „kantoor van militaire waarnemers der Commissie van Drie" te Kotaradja in Atjeh. Wij be hoeven niet te zeggen, hoe ongewenst het is, dat twee officieren van een mogend heid, die ons vijandig gezind is, zoge naamd voor de Commissie van Drie hun werkzaamheden aanvangen in Atjeh. Mevr. Tsjiang Kaj Sjek naar Amerika Mevrouw Tsjiang Kai Sjek heeft vol gens het Amerikaanse, departement van buitenlandse zaken doen weten, dat zij voornemens is, Amerika te bezoeken. Vandaag stellen wij IJ voor KOOS VAN DER MEIJ, Burchtstraat 9, Rijnsburg. Een goeiige dikzak en een vrolijke klant ook, die Koos; dat is op de foto al wel te tien. Hij groeit als het ware tegen de ver drukking in.' Als u weet, wat Koos in het leger doet, zal u dat overigens ook niet verwonderen, want hij is kok, en dat be valt hem best. Toch is zijn verlangen naar huis groot, wanneer de tropendag ten einde snelt en de gezellige beelden van Holland en thuis iemands verbeelding ko- grens moeten erkennen, het Saargebied zou echter weer aan Duitsland komen en de Sowjet-Unie was bereid zich uit Duitsland terug te trekken, als de Ame rikanen dat ook deden. Ook Rusland waarborgen wensen, ter voorkoming, dat Duitsland zich weer zou kunnen bewa penen. De correspondent van genoemd blad tekent hierbij aan, dat de Duitsers op dè officiële receptie bij Molotof met dezelfde onderscheiding werden behan deld, als de ambassadeurs van andere mogendheden. Drastische verhoging van zeepprijzen Zachte zeep van 68 ct. tot f 1.04 per kg verhoogd. Naar de Nieuwe Leidsche Crt. uit handelskringen verneemt ontvingen de winkeliers dezer dagen bericht, dat de winkeliersprijs voor zachte zeep van f 0.68 tot f 1.04 per kg is verhoogd. Op het ogenblik wordt nog verkocht tegen de oude prijs zolang het artikel nog niet vrij is, maar na opheffing van de distributie gaat de nieuwe prijs in. Het vreemde geval doet zich voor, dat de officiële woordvoerder van de dienst der prijsbeheersing over dit geval geen, inlichtingen kan geven. VENEZUELA EERBIEDIGT BUITENL. BELANGEN De nieuwe militaire leiders in Vene zuela hebben de Amerikaanse ambassa deur aldaar verzekerd, dat de buiten landse belangen in het land zullen wor den geëerbiedigd. Paul Kiès: van socialist tot nazi-propagandist Gedegenereerde nazaat van Troelstra zond Hitier gelukstelegram Dinsdag verschijnt voor het B.G." te Leeuwarden de 53-jarige nazi-journa list Paul Kiès, die twintig jaar geleden door zijn anti-militaristisch gewroet -de hoofden van vele jongeren op hol bracht. was Kiès, die met andere geestver wanten de leiding nam om een scheuring te brengen in de S.D.A.P., welke afsplit sing, uiterst links georiënteerd, zich de „Troelstra-beweging-Nederland" noemde. Later heulde Kiès met de Duitsers. Hem wordt o.m. ten laste gelegd, steun ver leend te hebben aan de N.S.N.A.P., in haar poging Nederland onder Duitse macht te brengen. Kiès zou gouwleider wordenHij „voelde" voor een Ne derlands legercorps, dat zij aan zij met de Duitsers zou strijden en brak de ver- zetsgeest, propaganda makende door mid del van radio en pers. Kiès ronselde en bood Nederlandse verraders geld en goede betrekkingen aan. Deze gedegene reerde geestelijke „nazaat" van Troelstra zond Hitier bij diens 52e verjaardag een „gelukstelegram". Canada zal elk land helpen, dat aangevallen wordt Volgend jaar 20.000 emigranten naar Ottawa (Van een onzer verslaggevers). De Canadese minister van Buit. Zaken, Lester B. Pearson, die gistermiddag Den Haag bezocht, behoort tot de volle zonnen van zijn land. Hij stamt uit een gezin van Methodistische dominees, was in de eerste wereldoorlog luit. vlie ger en trad tussen de twee oorlógen in diplomatieke dienst van zijn land. Gisteren, tijdens zijn bezoek aan Den Haag, waar hij informeel met de Rege ring sprak, getuigde hij tegenover.de Ne derlandse pers van de moeilijkheden die het Atlantisch pact nog in de weg staan. Maar Canada zal ieder land bijstaan, dat aangevallen wordt, naar de mate niet geringe krachten. Volgend jaar kunnen 20.000 Nederlan ders naar Canada emigreren, zo hoorden we. Ze zijn er nog steeds gaarne geziene boeren en tuinders. Europa wordt steeds rijker aan zwart goud Met uitzondering van Frankrijk heeft; Europa in October een record hoeveel heid steenkool gedolven. Engeland, West- Duitsland, Polen en België bereikten een nieuwe top, doch de Franse productie J",Jx r. uit MARSHALL-DOLLARS: TEMPO.' Truman keurde gisteren een versnelde besteding van de gelden voor de Marshall-hulp goed. De vier milliard dol lar, die 'het Congres toewees, kunnen voor 2 April a.s. worden uitgegeven. HAVENSTAKING IN FRANKRIJK VOORKOMEN? De Franse havenarbeiders zouden een overeenkomst hebben bereikt met de regering, waardoor een nieuwe staking langs de gehele kust'zou zijn voorkomen. Vandaag had echter een nieuw onderhoud plaats. Israël bereid tót vredesonderhandelingen. Dr Bunche, wnd. bemiddelaar in Pa lestina, heeft de Arabieren er van op de hoogte gebracht, dat Israël bereid is tot directe vredesonderhandelingen. ONZE MINISTERS TE DJOKJA AANGEKOMEN Mohamed Hatta zet van tevoren alles op losse schroeven De nieuwe Nederlandse delegatie, be staande uit de heren Sassen, Stikker ei Neher, is met de adviseurs te Djokji aangekomen en werden ontvangen door Roem, Pringgodigdo en dr Leimena. Mr Stikker kon niet zeggen, hoe lang zijn verblijf zou duren, maar voegde er dat hij heen en weer zou reizen Batavia en Bandoeng. „Wij dienen regeling tot stand te brengen en Interim-Bestuur van Indonesië," zeide de minister, die er aan toevoegde, „dat te Batavia niet contact had gehad met de leden der republikeinse delegatie, wel met de heer Cochran." Roem klaarde, dat de onderhandelingen ti Hatta en de Nederlanders niet beslissend zullen zijn, maar wel van grote invloed op de hervatting van de formele onder handelingen onder auspiciën van de Com missie van Drie. Sjahrir is niet met de republikeinse adviseurs te Djokj; gekomen. Aneta meldt, dat van Nederlandse zijde geen mededelingen zullen worden gedaan over de onderhandelingen. (We horen het dus wel weer uit buitenlandse bron. Red.) Ingaande morgen wordt dagelijkse KLM-dienst BataviaDjokja onderhouden. A.NP. verneemt Den Haag, dat er geen verbod buitenlandse journalisten om zich tijdens de onderhandelingen naar de republiek te begeven. De autoriteiten zullen haar medewerking tot deze reizen geven. DE VIJF KAMERLEDEN TE BATAVIA De vijf Kamerleden, die als waarne- ;ers naar Indonesië waren vertrokken, zijn hedenmiddag 2 uur (7 uur v.m. Ne derlandse tijd) te Batavia aangekomen. Zij zouden kort na aankomst door dr Beel ontvangen worden. Ook daar verschrikkelijke gevol gen. van beeldromans De jury van het Canadese Dawson Creek, die met het onderzoek naar een afgrijselijk drama belast is, als dat Enkhuizeh, n.l. de moord op een oude landbouwer door twee jongens van jaar, heeft verklaard, dat maat-1 blok. De goederenwagen Wagon, die uit de rails vloog, legt de treinen tussen Delft en Leiden stil De hele nacht werd met man en macht gewerkt (Van een onzer verslaggevers). Een ontsporing van een goederenwagen op het rangeerterrein bij het station-H.S. Den Haag, heeft gisteravond tot gevolg gehad, dat van omstreeks zeven uur af het treinverkeer tussen Leiden en Delft werd gestremd. Tientallen autobussen werden gerequi- reerd, die de passagiers vervoerden op het traject Den HaagDelft, en aan kelijk ook Den HaagLeiden. Omstreeks negen uur kon op laatstgenoemd traject Dieseltrein het verkeer i plaats vinden. Omtrent de oorzaak van het ongeval ernamen wij het volgende: Het spoor van het rangeerterrein, dat verbinding geeft met de hoofdsporen, van een zgn. sleutel-rangeer- NIEUWE MOEILIJKHEDEN VOOR „QUEÈN ELIZABETH" Drie uur, na aankomst van de Acqui- tania", is in de haven van Southampton plotselinge staking uitgebroken voor loonsverhoging. Mocht deze staking zich uitbreiden, dan is het zeer de vraag, of „Queen Elizabeth" morgen naar Ame rika zal kunnen vertrekken. Wanneer een goederentrein naar het hoofdspoor gebracht moet worden, is df rangeerder verplicht bij de seinhuiswach ter een sleutel te halen, waardoor het slot op het rangeerblok verwijderd kan den. Terwijl gisteravond de rangeerder op weg was naar het seinhuis, heeft gens zijn zeggen de machinist van de goederentrein een sein gehoord, waar door hij in de mening verkeerde te mo gen oprijden. De uit pl.m. 10 wagons bestaande goe derentrein reed achteruit, waardoor eer Steunt het wettig gezag, want 't wordt ernst Oproep van een Nat. Comité aan het Nederlandse volk Negen snoeken, waaronder één van 6 pond, met elkaar 16 kg wegend, sloeg de Hagenaar P. Tettero er gis teren onder Gouda uit. En werke lijk geen Haagse bluf of visserslatijn. Kijk maar op de plaat. Spaak gaf België 'n nieuwe coalitie-regering Hij blijft toch premier en minister van Buitenl. Zaken men kwellen. Bovendien heeft hij daar een vrouw en een dochtertje die op hem wachten. Het'was 28 Januari, toen hij dit jaar met de „Grote Beer" naar Indië vertrok en in Medan terecht kwam. Het loopt alweer tegen December nu, met zijn huiselijkheid en intieme feesten. En dan is Januari ook alweer niet ver meer: Januari 1949. Koos zit nu in Tamatang Baja, na vele omzwervingen door de schone landen van de Archipel. Maar hij wou, dat hij in Rijnsburg was, het een voudige dorp achter de lage duinenrij, te midden van de winterse velden. Waar men nu Sinterklaas gaat vieren en spoe dig Kerstmis en Oude Jaar. Na zijn tweede poging is Paul Henv: Spaak er in geslaagd, België een nieuwe regering te geven. Tegen de verwachtin gen in, blijft hij zowel premier, als mi nister van Buitenlandse Zaken. Gister avond maakte Spaak zijn nieuw kabinet bekend, dat zeer weinig vërschilt van de afgetreden regering. Ook thans is het een coalitie van socialisten en katholieken. Gaston Eyskens, die als formateur niet slaagde, werd opnieuw minister van Fi nanciën, terwijl eigenlijk alleen, zoals reeds verwacht werd, de portefeuille van minister van Justitie, door wiens beleid de crisis ontstond, in andere handen overging, n.l. in die van de katholiek H. L. Moreau de Melen. Vanmiddag om vier uur kwamen de «ieuwe ministers in vergadering bijeen en verwacht wordt, dat zij zich Dinsdag a.s. met de regeringsverklaring tot de wetgevende Kamers zullen wenden. In het oude kabinet hadden de katho lieken 9 portefeuilles, de socialisten 8 en de technici 2. In de nieuwe regering- Spaak is de verhouding als volgt: katho lieken 8, socialisten 7 en technici 2. De Ook op een verjaard paspoort naar België Nederlanders kunnen per 15 Dec. op vertoon van een, na 1 Jan. 1946 uitge geven paspoort, dat ook verjaard mag zijn, naar België reizen, terwijl Belgen in ons land kunnen komen met een pas poort, dat na 1 Oct. 1944 is afgegeven of verlengd en niet langer dan vijf jaar verlopen is. Veiligheidsraad verlaat 31 Dec. Parijs De Veiligheidsraad blijft tot 31 Decem ber te Parijs en zal op 2 Januari weer in Lake Success beginnen. C.C.D. nog geen luxe De C.C.D. maakte in Oct. 3060 proces sen-verbaal op, waarbij 4427 verdachten betrokken waren. Van hen werden er 212 gearresteerd. De meeste overtredingen werden geconstateerd op vleesgebied. ZO'N KAASMARKT MOET BLIJVEN. De Alkmaarse kaasmarkt werd dit sei zoen door ca 140.000 personen, waarvan 10 tot 20 pet. buitenlanders, bezocht. Het bedrijfsschap zuivel stelde f 30.000 be schikbaar voor de instandhouding deze historische markt. beide ministers in het vorige kabinet, die niet langer deel uitmaken van deze re gering, zijn Delattre (vroegere minister van Brandstof en Energie) en Verbist (vroegere minister van Gezondheid en Energie) EIERPRIJZEN TUSSEN 16 EN 11 CENT. Naar het „Parool" verneemt, zullen de eieren, wanneer na 1 Januari a.s. de dis tributie-opgeheven is, 16, 15, 14, 13. 12, en 11 cent per stuk kosten naar gelang van de grootte. Nederland'is in gevaar, Tsjechoslowa- kije, China, Griekenland zijn tekenen de wand. Ook hier staat de vijfde colonne gereed. Hoe lang duurt het nog de bedreiging van buiten komt? Daarom moet het volk eensgezind om dt Troon staan. Dit voorjaar heeft de Regering maat regelen genomen voor vorming ener nationale reserve, maar zij wist deze niet populair te maken en over de resultaten wordt gezwegen. Zo mag het echter niet blijven. Het gezag moet rusten op de brede schouders van ons volk, het volk moet in staat zijn, naar de wapens te grijpen en de binnen landse en buitenlandse vijand te ver- Daarom is het Nationaal Instituut „Steunt het wettig gezag" tot stand ge komen. Voorzitter is de Commissaris der Koningin in Overijssel ir J ridder De van der Schuere, zitter de Commissaris in Utrecht, mr M. A. Reinalda, secretaris de heer C. Eisma. Vele partijen en groepen werken in dit instituut mede, ook de voormannen van de B.V.L., die 20 jaar lang zo krachtig het gezag hebben geschraagd. Zij hebben de handen ineengeslagen, zij hebben alles grondig en in de puntjes voorbereid. Zij zullen de vrijwilligers opvangen, hen helpen bij hun keus. Mogelijkheden zijn De Nationale Reserve ter versterking het leger, de reserve grensbewaking, die infiltrerende terroristen moet verdel gen, de reserves van rijks- en gemeente politie, en tenslotte voor hen, die zich te stroeve bepalingen kunnen binden, de bewakingsreserve en het vry-i willigersdepót. Ieder kan dus meedoen en ieder moet meedoen. Binnenkort wordt bekend gemaakt, waar men zich bij de plaatselijke comité's kan opgeven. Ieder spitse dus de oren. Het land is in nood. Maak u gereed voor het gevecht. Om er nogmaals de aandacht op te vestigen, dat alle partijen en groepen, behalve de communisten, het wettig ge zag steunen, tekenen wij hierbij aan, dat de oproep getekend is door ir M. H. Damme, generaal L. F. Duymaer van Twist, de heren J. W. Klein, E. Kupers, Jos. H. van Maenen, mr A. Roosjen en Evert Vermeer, benevens vele anderen. Rijssen had een straat van i stenen In Rijssen werd een pas in orde ge maakte straat plotseling weer opgebro ken, terwijl de stenen werden wegge voerd. Het bleek nJ., dat deze stenen in totaal 6000 gestolen waren van een grote hoeveelheid, die aan een Rijksweg bij Delden was opgeslagen. De rechtma tige eigenaar het Rijk heeft nu de partij weer terug, terwijl de dieven zijn gearresteerd. Tojo wordt volgende week gehangen De executie van de Japanse oud-pre mier Tojo en 6 andere oorlogmakers is volgens Reuter tot volgende week uitge steld. DAT de St. Crt van gisteren een l schikking speciaal -tarief vrachtauto-vi no. 9 (gladheidsbestrijding sneeuwruimen) bevat. DAT het R'damse B.G. de 49-j. auto- matenimporteur K. Roos, wegens colla boratie, verraad etc. 15 j. oplegde. DAT te A'dam een cursus ter v opleiding 1 ving. DAT te Arnhem een jeugdige wiel rijder werd doodgereden en de politie inlichtingen verzoekt. DAT in Ede dit jaar 325 huizen gereed kwamen. DAT het verzuim in de Limburgse mijnen deze week 15 pet. bedroeg. DAT te Emmen enige honderden ningen en een nieuw lyceum in bouw zijn en men daarbij interessante oudheden opgroef. DAT mr J. W. de Jong Schouwenburg te A'dam minister Schokking opvolgt als lid van de programmaraad van de stich ting Radio-Nederland wereldomroep. De directeur J. F. L. de Boer var afd. onderhouds- en uitbreidingswerken van de Rijksgebouwendienst 1 Jan. a.s. 's Rijks dienst verlaat. DAT min. Van Maarseveen thans voor stelt de samenvoeging der gemeenten Hoogezand en Sappemeer niet te doen in gaan op 1 Januari, doch op 1 April 1949. DAT het wetsontwerp betr. de zwem inrichtingen volgens „De Tijd" binnen kort in gewijzigde vorm bij de St.-Gen. wordt ingediend. DAT na R'dam ook het kaascontróle- station Utrecht besloot tot oprichting van een bond van boerenkaasprodueenten. DAT prof. Fred. Schuh uit Delft voor de R'damse kantonrechter als deskundige werd gehoord i.v.m. de voetbalpoolaffaire en de zaak tot 10 Dec. werd aangehouden. DAT tot dir. van de Alg. Techn. Dienst der gemeente Kerkrade werd benoemd ir W. L. Eikendal te Eygelshoven. DAT in A'dam een bende werd ingere kend van 7 jeugdige boefjes van 10 tot 13 jaar, die alles wat los en vast zat gapten. DAT het emigrantenschip „Kota Inten", hetwelk landverhuizers naar Z.-Afrika bracht en vandaar naar Indië zou gaan om soldaten te halen, leeg naar huis komt, daar er geen soldaten „beschik- DAT voor het Utrechtse B.G. 12 jaar werd geëist tegen de Utrechtse Waffen- SS'er K. A. v. d. Nieuwenhuizen en ook 12 j. tegen de 34-j. J. J. v. d. Hout uit Breda, hoofdopsteller van „De Zwarte Soldaat". DAT in Laren (G.) de 25-j. landbouwer J. Eekman door het uit elkaar springen van een voor „Organon" te Oss gebruikt urinevat werd gedood. DAT wegens smokkel van grote hoe veelheden Amerik. radio-onderdelen over de Belgisch-Ned. grens 4 personen, w.o. een militaire chauffeur, werden gearres- DAT de grote veiling van Geldermalsen er o.a. een nieuw koelhuis bij krijgt en zulks f 114 millioen kost. DAT te A'dam een 17-j. meisje is gear resteerd, daar ze f 40 p. w. „verdiende" metzakken rollen. DAT, in afwachting van nieuwe rege lingen. ingetrokken zijn de wetsontwer pen Wijziging Woningwet en Regeling Wederopbouw. DAT de Alkmaar Packet overweegt we gens slechte resultaten haar goederen transport te staken. DAT is ingediend een wetsontwerp tot wijziging van de Middelenwet-1947,#o.a. nodig i.v.m. de instelling van het dep. van Algemene Zaken. DAT is ingediend een (technische) wij ziging van de Land- en Tuinbouwonge- vallenwet 1922, de Ziektewet en de Kin derbijslagwet Lv.m. een tot stand geko men concentratie van Bedrijfsverenigin gen op land- en tuinbouwgebied. DAT er in ons land per jaar 170.000 kin deren worden geboren. DAT de Alkmaarse orgelbouwers B. Pels en Zn van prof. dr. A. D. Fokker opdracht kregen voor het bouwen van een orgel in de stemming van Christiaan Huygens en het zal worden geplaatst in het Teyler- museum te Haarlem om te bespelen. DAT Leeuwarden besloot tot aankoop van de gebouwen op het vliegveld aldaar, teneinde het te gaan exploiteren, doch voorlopig de luchtmacht er nog over be schikt. DAT J. Weert uit Dordt, die deel uit maakte van een executiepeloton in het kamp Amersfoort, van het Haagse B.G. 6 j. kreeg. DAT zij, die onderduikers hebben ver zorgd en het thans niet eens kunnen wor den met hun belastinginspecteur inzake aftrek, in beroep kunnen gaan bij de ad ministratieve rechter. DAT de Raad van Rechtsherstel voor taan de taak der commissie van rechts herstel zal overnemen. DAT binnenkort de eerste in ons land gebouwde electr. locomotief bij de N.S. in dienst wordt gesteld. DAT volgens een voorl. overeenkomst Polen ons in 1949 zes a achthonderddui zend ton kolen zal leveren. DAT de papiervoorziening der dagbla den per 1 Dec. van 2200 ton tot 3000 ton per maand wordt verhoogd. wagon in aanraking kwam met het stoot- blok, dat zijn plicht deed en de wagon uit de rails wierp, hetgeen normaal i: beveiliging. Wat echter niet de bedoeling werd, dat de wagon juist tegen een mast der electrisohe geleiding reed, die even ven de voet afknapte en in zijn val het bovennet vernielde. Het traject Delft Leiden kwam hierdoor stroomloos. Omstreeks elf uur gisteravond kon de omgevallen mast, die was losgebrand, verwijderd worden. Het zou mogelijk zijn geweest over enkel spoor de verbin ding Den HaagDelft te handhaven, doch er was niet voldoende materiaal ter be' schikking, en men kon bij vrij spoor snel ler werken. Op het terrein van bet on geval bevond zich ir Giesbergen, een dei directeuren der Spoorwegen. In de loop van de nacht is een hulp- mast opgericht, zodat hedenmorgen de dienst normaal kon worden uitgevoerd. SPOORWEGEN, PERS EN LIEFDE Hoewel de Ned. Spoorwegen op menig terrein vlotheid en service plegen te bie den, zou tegenover de pers in dit opzicht wel verbetering gewenst zijn. Reeds enkele malen hebben we bij infor maties tijdens ongelukken, enz. de stroef heid der Spoorwegen moeten ervaren, er ,ook gisteravond liet deze zich weer gel den. Er schijnt een algemene angst te be staan om de pers behoorlijk in te lichten en haar tot plaatsen van ongelukken toe te laten, waardoor oók de pers-fotografen vele moeilijkheden in de weg worden ge legd. Gezien de niet geringe service, die de pers de N.S. pleegt te geven, zouden we' gaarne zien, dat de liefde niet teveel van één kant kwam. Koning George's ziekte ernstiger dan men dacht? De Australische bladen, die uiteraard zeer teleurgesteld zijn over het uitstel len van het koninklijk bezoek, brachten op hun voorpagina's berichten, die uit officiële bron afkomstig zouden zijn waarin wordt gezegd, dat de ziekte de Engelse koning ernstiger zou zijn, dan vroegere berichten lieten blijken. Ook het Britse medische tijdschrift „Lancet' schrijft, dat de koning voor de rest var zijn leven een zeer rustig bestaan zal moeten leiden. SOPHOULIS VOORZIEN VAN DE H. SACRAMENTEN De Griekse premier, Sophoulis, is vs daag voorzien van de H. Sacramenten der Stervenden. Hij had een zeer m< lijke nacht en is snel achteruitgaande. Gesneuveld voor het Vaderland De Regering maakt bekend, dat tot haar leedwezen in de afgelopen week de navolgende verliezen zijn geleden: Koninklijke Landmacht: Serg. W. G. de Vries, nr. 25082lil0, uit 's-Gravenhage, serg. J. van Wersch, nr. 270513010, uit Vaals, sold. C. Westra. nr. 251119122, uit Amsterdam. Kon. Ned.-Ind. Leger: lste 1L A. van Andel uit Rotterdam. De Koninklijke Marine heeft in de afgelopen week geen verliezen gerap porteerd. Sinds de wapenstilstand van 31 Ja nuari j.l. bedraagt het aantal in de verlieslijsten gerapporteerde doden 119, sinds 18 Juli 1947 675 man. Herriot voorzitter commissie Europese eenheid De voorzitter van de Franse Nationale Ver gadering, de bekende Edou- ard Herriot, is door de com- Europese een heid der vijf Westelijke gendheden, die gisteren het eerst Parijs bijeen kwam, tot haar voorzitter be noemd. Ver wacht wordt, dat de commis sie onder Her riot zal begin niet het onderzoeken van het Britse voorstel om een raad van ministers te vormen, die periodiek zal bijeenkomen Frans voorstel, om een Euro pees parlement te stichten. Italië en Engeland hebben een beta lingsovereenkomst gesloten, waarbij Italië opnieuw in het sterling-gebied komt. Gezond en ongezond Dezer dagen heeft het Koninklijk Ne derlands Landbouw-Comité een verga dering gehouden in Den Haag en bij die gelegenheid heeft de voorzitter, de heer H. D. Louwes uit Ulrum, óok enkele op merkingen gemaakt, die wel zijdelings cerband hielden met de landbouw, naar toch in de eerste plaats een politieke strekking hadden. Zij handelden over de voorwaarden, waaraan de democratie moet voldoen, wil zij een waarlijk ge zonde democratie zijn. Een van zijn opmerkingen betrof het kiesrecht. Thans is de tpestand aldus, zo sprak hij ongeveer, dat men nauwelijks meer kan zeggen, dat het volk zijn ver tegenwoordigers kiest: Het kiest in wer kelijkheid een vrij onbekende groep mannen en vrouwen, maar de band tus sen kiezer en gekozene is los en inciden teel. Hij ging zover, te zeggen, dat het stelsel van de evenredige vertegenwoor diging waaronder wij nu leven op den duur de dood is van elke levende democratie. Speciaal het platteland, zei hij en hier kwam het verband met de landbouw natuurlijk om de hoek moet zich afvragen, of het met dit stelsel nog langer genoegen kan en mag nemen. Verder gaande, bepleitte de heer Lou wes vervolgens uitbreiding van het to tale aantal Kamerzetels en voorts de eis voor elke partij, in elk district twee can- didaten te stellen, die beiden of wel of niet gekozen worden. De ene candidaat zal dan in dat district moeten wonen en de- ander mag wonen, waar hij wil. Ziehier dus een pleidooi voor een an der kiesstelsel, dat beoogt de belangstel ling van het publiek dat immers de volksvertegenwoordiging kiezen moet voor de democratie levend te houden. Men kan trouwens in deze tijd (of is hpt wel ooit anders geweest?) meer stem men beluisteren, die op herziening in dit belangrijke onderwerp aandringen. Nog slechts enkele weken geleden schreef de bekende Amsterdamse jurist Kappeyne in het „Alg. Handelsblad" een beschouwing, die meer in het bijzonder over de zeteltoewijzing handelde, maar waarvan toch ook de strekking was, dat de belangstelling van het publiek in het staatsbestel gaande moet worden gehou den. Het systeem van zeteltoewijzing is thans zo ingewikeld, aldus mr Kappeyne, dat vrijwel niemand het meer volgen kan: De kiezer moet het in goed vertrou wen overlaten aan de geleerden. Hij gaf nu in overweging, een stelsel in te voe ren, waarhij de kiesdeler steeds gelyk blijft, een stelsel dat merkwaardiger wijze dr Abraham Kuyper reeds in 1879 heeft verdedigd. Beide betogen, zowel dat van de heer Louwes als dat van de heer Kappeyne, beogen een gezonde democratie, een on derwerp, dat belangstelling verdient, al was het reeds hierom, dat de democra tie het naar haar aard voor een aanzien lijk deel van belangstelling moet hebben. Nu heeft echter de heer Louwes in zijn betoog (dat w» overigens voor ditmaal onbesproken laten) nog een opmerking gemaakt, die wy niet zonder meer mo gen laten passereh. Sprekend over de volkseenheid zeide hij. dat het oppervlakkig optimisme van een halve eeuw geleden verdwenen is en plaats heeft gemaakt voor een dieper in zicht of ook voor leeghèid, uitzichtloos heid en moedeloosheid. 'Zij, die nu nog steun hebben, geloof, en daadkracht uit hun geloof, moeten zich, aldus luidde zijn oordeel, niet meer afscheiden in bijzon dere groepen, maar met hun geloofsopti- misme midden, als het zuurdesem in het deeg, in ons volk staan. Met andere woorden: de heer Louwes bepleitte een „doorbraak", nu niet of niet uitsluitend in socialistische richtng de heer Louwes is de liberale beginselen toegedaan maar zeer in het algemeen. Dit geluid, dat de heer Louwes laat ho ren, is niet onsympathiek. Het is heel wat sympathieker dan het geluid, dat „Het Vrije Volk" dezer dagen liet ho ren, toen dit blad het bestaan van con fessionele partijen een tamelijk ongezond verschijnsel noemde. De heer Louwes zet zijn redenering anders op: Hij zegt, dat heel de democratische ontwikkeling op een gezonde toestand dreigt uit te lo pen en nu moeten de „geloofsoptimisten" dit gevaar gaan keren. We kunnen evenwel niet inzien, dat die geloofsoptimisten ongezond worden en ons democratisch staatsbestel ongezond maken op het ogenblik, waarop zij zich uit beginseloverwegingen aaneensluiten. Geven andere landen, waar dit verschijn sel zich niet voordoet, soms een gezon dere democratie te zien? Immers neen. ns staatsbestel is een gezonde demo cratie onlosmakelijk verbonden aan een gezond partystelsel. En dat gezond partijstelsel is weer afhankelijk van een principiële keuze voor het poliüeke leven. De geringe resultaten, welke de gepleegde „doorbraak" tot nu toe mocht behalen, vormen voor deze stelling een argument temeer. Burgemeester-fakkMrager Door de scherpe redevoeringen van oud-minister dr ir J. A. Ringers en bur gemeester d'Ailly over het feit, dat de Regering slechts 5 millioen en niet de voorgestelde 12 millioen beschikbaar stelt voor de afbouw van het A'dam— Rijnkanaal, kreeg het jaarlijkse diner „De Amsterdamse Haven" gisteren het Apollo-Paviljoen te A'dam. het karakter van een „protestdiner". Burge meester d'Ailly verklaarde, dat enige A'damse instellingen toezegden, het be nodigde bedrag in ieder geval bijeen te brengen, doch hij achtte een dergelijke geste onjuist. Hij beloofde „de fakkel brandend te houden en desnoods naar Den Haag te brengen". Foetsie: Met 22 explosies is gisteren het slopen in het grote droogdok te Wilhelms haven vltoid. E. HERRIOT WEERBERICHT Weinig verandering t morgenavond verwacht De Bilt: Droog weer met weinig bewolking en t zwakke wind uit Zuidelijke rich tingen. Vannacht weer lichte vorst, be halve op de Waddeneilanden. Morgen overdag ongeveer dezelfde temperatuur als vandaag. ZON EN MAAN. Zondag 28 Nov. Zon op 8.21, onder 16.35; maan op 05.19, onder 15.15. 29 Nov. Zon op 822, onder 16.34; aan op 06.47, onder 1523. 2 Dec. N M.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1948 | | pagina 1