Jliettmc geihsctje (L'omuiit
Westelijke mogendheden antwoorden
Bramuglia over Berlijn
Wist U
ZATERDAG 27 NOVEMBER 1948
BUREAUX: Hogewoerd 103
Tel. dir. en redactie 20408; Adm. 22710
Postrekening 58936.
ABONNEMENTEN: ƒ4.15 per kwartaal;
ƒ1.35 per maand; ƒ0.32 per week.
ADVERTENTIËN: ƒ0.18 per millimeter
(Bij contract belangrijke korting.)
DIRECTIE: F. DIEMER.
CHRÏS TELIJK-NA T ION AAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
„Stantwasticli ls ghebleuen
myn hert la tcgljeaspoet"
Neg«n en twintigste jaargang No 7674
„De Opbouw"
Boeken
Tijdschriften
Sowjet-voorwaarden voor besprekingen door
vier ministers van Buitenlandse Zaken
Naar Reuter uit Parijs meldt, zijn thans de antwoorden van de vier grote mogend
heden op de vragenlijst van dr Bramuglia, de bekende voorzitter van de Veilig
heidsraad, gepubliceerd. De zon schijnt nog steeds achter de sombere, politieke
herfstwolken, want men hoopt alsnog met de Russen tot een accoord te komen
Inzake Berlijn- Er doet zich echter een eigenaardigheid voor. Inderdaad hebben de
drie Westelijke mogendheden een gezamenlijk antwoord ingediend, maar Engeland
en Frankrijk daarenboven een memorandum met voorstellen, die voor de Ver.
Staten niet aanvaardbaar zijn.
Hoe luidt nu het Russische antwoord?
grote trekken een herhaling
van het Sowjet-standpunt, dat na het
mislukken van de viermogendhedenbe-
sprekingen over het muntstelsel te Ber
lijn, is uiteengezet. Een woordvoerder
van het Franse ministerie van Buiten
landse Zaken wijst erop, dat Amerika
de Brits-Franse voorstellen niet kon
accepteren, omdat de verkiezingen van
6 December in Berlijn een zodanige breuk
zouden teweegbrengen, dat alle hoop op
een overeenkomst betreffende de valuta
de bodem zou worden ingeslagen. De
drie mogendheden zijn het er in hun
entwoorden echter over eens, dat de
vier militaire gouverneurs een wet moe
ten uitvaardigen om tot een regeling
voor de viermogendhedencontrole te
komen, maar details hierover zijn niet
bekend. Voorgesteld wordt, dat de Wes
telijke mogendheden vrijelijk voedsel,
brandstof en energie mogen invoeren in
hun sectoren van de Duitse hoofdstad,
terwijl de overige handel tussen Berlijn
en de Westelijke zones met het buitenland
moet plaats vinden, onder toezicht van
een vierzijdige financiële commissie. De
Sowjets zouden dan vergunningen: moe
ten verlenen voor transport door hun
zone van een dergelijke handel.
Volgens de „Manchester Guardian" is
meer bekend over het beroep van de
Duitse Volksraad op de regeringen der
vier bezettende mogendheden om onmid
dellijk een conferentie der vier ministers
van buitenlandse zaken bijeen te roepen.
Een Duitse delegatie had een conferentie
met Molotof, die verklaarde, dat Rusland
nog steeds vasthield aan de overeenkom
sten van Potsdam en Yalta. In een vre
desverdrag zou Duitsland de Oder-Neisse-
Colonne-Hennëickeweer drie
doodstraffen geëist
Voor het A'damse B.G. werd gisteren
wederom de doodstraf geëist tegen 3 le
den van de colonne-Henneieke: B. M- Ghr.
van Egmond. A. D. Hoggner (bij verstek)
en Adolf Schmidt uit A'dam.
Conform de eis werd 20 jaar (m.a.)
opgelegd aan L. H. Schiffer en 7 jaar
(m.a.) aan 'P. van Amstel. Zij zijn de
eerste van de colonne-Henneické, tegen
wié geen doodstraf geëist werd.
Wat doen de Australiërs
in Atjeh?
Besprekingen tussen de Australische of
ficieren kapt. W. Marshall en T. J. H.
Rocy met Atjehse autoriteiten hebben,
geleid tot oprichting van een „kantoor
van militaire waarnemers der Commissie
van Drie" te Kotaradja in Atjeh. Wij be
hoeven niet te zeggen, hoe ongewenst het
is, dat twee officieren van een mogend
heid, die ons vijandig gezind is, zoge
naamd voor de Commissie van Drie hun
werkzaamheden aanvangen in Atjeh.
Mevr. Tsjiang Kaj Sjek naar
Amerika
Mevrouw Tsjiang Kai Sjek heeft vol
gens het Amerikaanse, departement van
buitenlandse zaken doen weten, dat zij
voornemens is, Amerika te bezoeken.
Vandaag stellen wij IJ voor
KOOS VAN DER MEIJ,
Burchtstraat 9, Rijnsburg.
Een goeiige dikzak en een vrolijke klant
ook, die Koos; dat is op de foto al wel te
tien. Hij groeit als het ware tegen de ver
drukking in.' Als u weet, wat Koos in het
leger doet, zal u dat overigens ook niet
verwonderen, want hij is kok, en dat be
valt hem best. Toch is zijn verlangen naar
huis groot, wanneer de tropendag ten
einde snelt en de gezellige beelden van
Holland en thuis iemands verbeelding ko-
grens moeten erkennen, het Saargebied
zou echter weer aan Duitsland komen
en de Sowjet-Unie was bereid zich uit
Duitsland terug te trekken, als de Ame
rikanen dat ook deden. Ook Rusland
waarborgen wensen, ter voorkoming, dat
Duitsland zich weer zou kunnen bewa
penen. De correspondent van genoemd
blad tekent hierbij aan, dat de Duitsers
op dè officiële receptie bij Molotof met
dezelfde onderscheiding werden behan
deld, als de ambassadeurs van andere
mogendheden.
Drastische verhoging van
zeepprijzen
Zachte zeep van 68 ct. tot f 1.04 per kg
verhoogd.
Naar de Nieuwe Leidsche Crt.
uit handelskringen verneemt ontvingen
de winkeliers dezer dagen bericht, dat
de winkeliersprijs voor zachte zeep van
f 0.68 tot f 1.04 per kg is verhoogd.
Op het ogenblik wordt nog verkocht
tegen de oude prijs zolang het artikel
nog niet vrij is, maar na opheffing van
de distributie gaat de nieuwe prijs in.
Het vreemde geval doet zich voor, dat
de officiële woordvoerder van de dienst
der prijsbeheersing over dit geval geen,
inlichtingen kan geven.
VENEZUELA EERBIEDIGT BUITENL.
BELANGEN
De nieuwe militaire leiders in Vene
zuela hebben de Amerikaanse ambassa
deur aldaar verzekerd, dat de buiten
landse belangen in het land zullen wor
den geëerbiedigd.
Paul Kiès: van socialist tot
nazi-propagandist
Gedegenereerde nazaat van Troelstra
zond Hitier gelukstelegram
Dinsdag verschijnt voor het B.G." te
Leeuwarden de 53-jarige nazi-journa
list Paul Kiès, die twintig jaar geleden
door zijn anti-militaristisch gewroet -de
hoofden van vele jongeren op hol bracht.
was Kiès, die met andere geestver
wanten de leiding nam om een scheuring
te brengen in de S.D.A.P., welke afsplit
sing, uiterst links georiënteerd, zich de
„Troelstra-beweging-Nederland" noemde.
Later heulde Kiès met de Duitsers. Hem
wordt o.m. ten laste gelegd, steun ver
leend te hebben aan de N.S.N.A.P., in
haar poging Nederland onder Duitse
macht te brengen. Kiès zou gouwleider
wordenHij „voelde" voor een Ne
derlands legercorps, dat zij aan zij met
de Duitsers zou strijden en brak de ver-
zetsgeest, propaganda makende door mid
del van radio en pers. Kiès ronselde en
bood Nederlandse verraders geld en
goede betrekkingen aan. Deze gedegene
reerde geestelijke „nazaat" van Troelstra
zond Hitier bij diens 52e verjaardag een
„gelukstelegram".
Canada zal elk land helpen,
dat aangevallen wordt
Volgend jaar 20.000 emigranten naar
Ottawa
(Van een onzer verslaggevers).
De Canadese minister van Buit. Zaken,
Lester B. Pearson, die gistermiddag
Den Haag bezocht, behoort tot de
volle zonnen van zijn land. Hij stamt uit
een gezin van Methodistische dominees,
was in de eerste wereldoorlog luit. vlie
ger en trad tussen de twee oorlógen
in diplomatieke dienst van zijn land.
Gisteren, tijdens zijn bezoek aan Den
Haag, waar hij informeel met de Rege
ring sprak, getuigde hij tegenover.de Ne
derlandse pers van de moeilijkheden die
het Atlantisch pact nog in de weg staan.
Maar Canada zal ieder land bijstaan, dat
aangevallen wordt, naar de mate
niet geringe krachten.
Volgend jaar kunnen 20.000 Nederlan
ders naar Canada emigreren, zo hoorden
we. Ze zijn er nog steeds gaarne geziene
boeren en tuinders.
Europa wordt steeds rijker aan
zwart goud
Met uitzondering van Frankrijk heeft;
Europa in October een record hoeveel
heid steenkool gedolven. Engeland, West-
Duitsland, Polen en België bereikten een
nieuwe top, doch de Franse productie
J",Jx r. uit
MARSHALL-DOLLARS: TEMPO.'
Truman keurde gisteren een versnelde
besteding van de gelden voor de
Marshall-hulp goed. De vier milliard dol
lar, die 'het Congres toewees, kunnen
voor 2 April a.s. worden uitgegeven.
HAVENSTAKING IN FRANKRIJK
VOORKOMEN?
De Franse havenarbeiders zouden een
overeenkomst hebben bereikt met de
regering, waardoor een nieuwe staking
langs de gehele kust'zou zijn voorkomen.
Vandaag had echter een nieuw onderhoud
plaats.
Israël bereid tót vredesonderhandelingen.
Dr Bunche, wnd. bemiddelaar in Pa
lestina, heeft de Arabieren er van op de
hoogte gebracht, dat Israël bereid is tot
directe vredesonderhandelingen.
ONZE MINISTERS TE
DJOKJA AANGEKOMEN
Mohamed Hatta zet van tevoren
alles op losse schroeven
De nieuwe Nederlandse delegatie, be
staande uit de heren Sassen, Stikker ei
Neher, is met de adviseurs te Djokji
aangekomen en werden ontvangen door
Roem, Pringgodigdo en dr Leimena. Mr
Stikker kon niet zeggen, hoe lang zijn
verblijf zou duren, maar voegde er
dat hij heen en weer zou reizen
Batavia en Bandoeng. „Wij dienen
regeling tot stand te brengen en
Interim-Bestuur van Indonesië," zeide de
minister, die er aan toevoegde, „dat
te Batavia niet contact had gehad met
de leden der republikeinse delegatie,
wel met de heer Cochran." Roem
klaarde, dat de onderhandelingen ti
Hatta en de Nederlanders niet beslissend
zullen zijn, maar wel van grote invloed
op de hervatting van de formele onder
handelingen onder auspiciën van de Com
missie van Drie. Sjahrir is niet met de
republikeinse adviseurs te Djokj;
gekomen.
Aneta meldt, dat van Nederlandse zijde
geen mededelingen zullen worden gedaan
over de onderhandelingen. (We horen het
dus wel weer uit buitenlandse bron.
Red.) Ingaande morgen wordt
dagelijkse KLM-dienst BataviaDjokja
onderhouden. A.NP. verneemt
Den Haag, dat er geen verbod
buitenlandse journalisten om zich tijdens
de onderhandelingen naar de republiek
te begeven. De autoriteiten zullen haar
medewerking tot deze reizen geven.
DE VIJF KAMERLEDEN TE BATAVIA
De vijf Kamerleden, die als waarne-
;ers naar Indonesië waren vertrokken,
zijn hedenmiddag 2 uur (7 uur v.m. Ne
derlandse tijd) te Batavia aangekomen.
Zij zouden kort na aankomst door dr
Beel ontvangen worden.
Ook daar verschrikkelijke gevol
gen. van beeldromans
De jury van het Canadese Dawson
Creek, die met het onderzoek naar een
afgrijselijk drama belast is, als dat
Enkhuizeh, n.l. de moord op een
oude landbouwer door twee jongens van
jaar, heeft verklaard, dat maat-1 blok.
De goederenwagen
Wagon, die uit de rails vloog, legt de treinen
tussen Delft en Leiden stil
De hele nacht werd met man en macht gewerkt
(Van een onzer verslaggevers).
Een ontsporing van een goederenwagen
op het rangeerterrein bij het station-H.S.
Den Haag, heeft gisteravond tot gevolg
gehad, dat van omstreeks zeven uur af
het treinverkeer tussen Leiden en Delft
werd gestremd.
Tientallen autobussen werden gerequi-
reerd, die de passagiers vervoerden op
het traject Den HaagDelft, en aan
kelijk ook Den HaagLeiden. Omstreeks
negen uur kon op laatstgenoemd traject
Dieseltrein het verkeer i
plaats vinden.
Omtrent de oorzaak van het ongeval
ernamen wij het volgende:
Het spoor van het rangeerterrein, dat
verbinding geeft met de hoofdsporen,
van een zgn. sleutel-rangeer-
NIEUWE MOEILIJKHEDEN VOOR
„QUEÈN ELIZABETH"
Drie uur, na aankomst van de Acqui-
tania", is in de haven van Southampton
plotselinge staking uitgebroken voor
loonsverhoging. Mocht deze staking zich
uitbreiden, dan is het zeer de vraag, of
„Queen Elizabeth" morgen naar Ame
rika zal kunnen vertrekken.
Wanneer een goederentrein naar het
hoofdspoor gebracht moet worden, is df
rangeerder verplicht bij de seinhuiswach
ter een sleutel te halen, waardoor het slot
op het rangeerblok verwijderd kan
den. Terwijl gisteravond de rangeerder op
weg was naar het seinhuis, heeft
gens zijn zeggen de machinist van de
goederentrein een sein gehoord, waar
door hij in de mening verkeerde te mo
gen oprijden.
De uit pl.m. 10 wagons bestaande goe
derentrein reed achteruit, waardoor eer
Steunt het wettig gezag, want 't wordt ernst
Oproep van een Nat. Comité aan het Nederlandse volk
Negen snoeken, waaronder één van
6 pond, met elkaar 16 kg wegend,
sloeg de Hagenaar P. Tettero er gis
teren onder Gouda uit. En werke
lijk geen Haagse bluf of visserslatijn.
Kijk maar op de plaat.
Spaak gaf België 'n nieuwe coalitie-regering
Hij blijft toch premier en minister van Buitenl. Zaken
men kwellen. Bovendien heeft hij daar
een vrouw en een dochtertje die op hem
wachten. Het'was 28 Januari, toen hij dit
jaar met de „Grote Beer" naar Indië
vertrok en in Medan terecht kwam. Het
loopt alweer tegen December nu, met zijn
huiselijkheid en intieme feesten. En dan
is Januari ook alweer niet ver meer:
Januari 1949. Koos zit nu in Tamatang
Baja, na vele omzwervingen door de
schone landen van de Archipel. Maar hij
wou, dat hij in Rijnsburg was, het een
voudige dorp achter de lage duinenrij, te
midden van de winterse velden. Waar
men nu Sinterklaas gaat vieren en spoe
dig Kerstmis en Oude Jaar.
Na zijn tweede poging is Paul Henv:
Spaak er in geslaagd, België een nieuwe
regering te geven. Tegen de verwachtin
gen in, blijft hij zowel premier, als mi
nister van Buitenlandse Zaken. Gister
avond maakte Spaak zijn nieuw kabinet
bekend, dat zeer weinig vërschilt van de
afgetreden regering. Ook thans is het een
coalitie van socialisten en katholieken.
Gaston Eyskens, die als formateur niet
slaagde, werd opnieuw minister van Fi
nanciën, terwijl eigenlijk alleen, zoals
reeds verwacht werd, de portefeuille van
minister van Justitie, door wiens beleid
de crisis ontstond, in andere handen
overging, n.l. in die van de katholiek H.
L. Moreau de Melen.
Vanmiddag om vier uur kwamen de
«ieuwe ministers in vergadering bijeen
en verwacht wordt, dat zij zich Dinsdag
a.s. met de regeringsverklaring tot de
wetgevende Kamers zullen wenden.
In het oude kabinet hadden de katho
lieken 9 portefeuilles, de socialisten 8 en
de technici 2. In de nieuwe regering-
Spaak is de verhouding als volgt: katho
lieken 8, socialisten 7 en technici 2. De
Ook op een verjaard paspoort
naar België
Nederlanders kunnen per 15 Dec. op
vertoon van een, na 1 Jan. 1946 uitge
geven paspoort, dat ook verjaard mag
zijn, naar België reizen, terwijl Belgen
in ons land kunnen komen met een pas
poort, dat na 1 Oct. 1944 is afgegeven
of verlengd en niet langer dan vijf jaar
verlopen is.
Veiligheidsraad verlaat 31 Dec.
Parijs
De Veiligheidsraad blijft tot 31 Decem
ber te Parijs en zal op 2 Januari weer in
Lake Success beginnen.
C.C.D. nog geen luxe
De C.C.D. maakte in Oct. 3060 proces
sen-verbaal op, waarbij 4427 verdachten
betrokken waren. Van hen werden er 212
gearresteerd. De meeste overtredingen
werden geconstateerd op vleesgebied.
ZO'N KAASMARKT MOET BLIJVEN.
De Alkmaarse kaasmarkt werd dit sei
zoen door ca 140.000 personen, waarvan
10 tot 20 pet. buitenlanders, bezocht. Het
bedrijfsschap zuivel stelde f 30.000 be
schikbaar voor de instandhouding
deze historische markt.
beide ministers in het vorige kabinet, die
niet langer deel uitmaken van deze re
gering, zijn Delattre (vroegere minister
van Brandstof en Energie) en Verbist
(vroegere minister van Gezondheid en
Energie)
EIERPRIJZEN TUSSEN 16 EN 11 CENT.
Naar het „Parool" verneemt, zullen de
eieren, wanneer na 1 Januari a.s. de dis
tributie-opgeheven is, 16, 15, 14, 13. 12,
en 11 cent per stuk kosten naar gelang
van de grootte.
Nederland'is in gevaar, Tsjechoslowa-
kije, China, Griekenland zijn tekenen
de wand. Ook hier staat de vijfde
colonne gereed. Hoe lang duurt het nog
de bedreiging van buiten komt?
Daarom moet het volk eensgezind om dt
Troon staan.
Dit voorjaar heeft de Regering maat
regelen genomen voor vorming ener
nationale reserve, maar zij wist deze niet
populair te maken en over de resultaten
wordt gezwegen.
Zo mag het echter niet blijven. Het
gezag moet rusten op de brede schouders
van ons volk, het volk moet in staat zijn,
naar de wapens te grijpen en de binnen
landse en buitenlandse vijand te ver-
Daarom is het Nationaal Instituut
„Steunt het wettig gezag" tot stand ge
komen. Voorzitter is de Commissaris der
Koningin in Overijssel ir J
ridder De van der Schuere,
zitter de Commissaris in Utrecht, mr M.
A. Reinalda, secretaris de heer C. Eisma.
Vele partijen en groepen werken in dit
instituut mede, ook de voormannen van
de B.V.L., die 20 jaar lang zo krachtig
het gezag hebben geschraagd. Zij hebben
de handen ineengeslagen, zij hebben alles
grondig en in de puntjes voorbereid. Zij
zullen de vrijwilligers opvangen, hen
helpen bij hun keus. Mogelijkheden zijn
De Nationale Reserve ter versterking
het leger, de reserve grensbewaking,
die infiltrerende terroristen moet verdel
gen, de reserves van rijks- en gemeente
politie, en tenslotte voor hen, die zich
te stroeve bepalingen kunnen
binden, de bewakingsreserve en het vry-i
willigersdepót. Ieder kan dus meedoen
en ieder moet meedoen. Binnenkort
wordt bekend gemaakt, waar men zich
bij de plaatselijke comité's kan opgeven.
Ieder spitse dus de oren. Het land is in
nood. Maak u gereed voor het gevecht.
Om er nogmaals de aandacht op te
vestigen, dat alle partijen en groepen,
behalve de communisten, het wettig ge
zag steunen, tekenen wij hierbij aan, dat
de oproep getekend is door ir M. H.
Damme, generaal L. F. Duymaer van
Twist, de heren J. W. Klein, E. Kupers,
Jos. H. van Maenen, mr A. Roosjen en
Evert Vermeer, benevens vele anderen.
Rijssen had een straat van
i stenen
In Rijssen werd een pas in orde ge
maakte straat plotseling weer opgebro
ken, terwijl de stenen werden wegge
voerd. Het bleek nJ., dat deze stenen
in totaal 6000 gestolen waren van een
grote hoeveelheid, die aan een Rijksweg
bij Delden was opgeslagen. De rechtma
tige eigenaar het Rijk heeft nu de
partij weer terug, terwijl de dieven zijn
gearresteerd.
Tojo wordt volgende week
gehangen
De executie van de Japanse oud-pre
mier Tojo en 6 andere oorlogmakers is
volgens Reuter tot volgende week uitge
steld.
DAT de St. Crt van gisteren een l
schikking speciaal -tarief vrachtauto-vi
no. 9 (gladheidsbestrijding
sneeuwruimen) bevat.
DAT het R'damse B.G. de 49-j. auto-
matenimporteur K. Roos, wegens colla
boratie, verraad etc. 15 j. oplegde.
DAT te A'dam een cursus ter v
opleiding 1
ving.
DAT te Arnhem een jeugdige wiel
rijder werd doodgereden en de politie
inlichtingen verzoekt.
DAT in Ede dit jaar 325 huizen gereed
kwamen.
DAT het verzuim in de Limburgse
mijnen deze week 15 pet. bedroeg.
DAT te Emmen enige honderden
ningen en een nieuw lyceum in
bouw zijn en men daarbij interessante
oudheden opgroef.
DAT mr J. W. de Jong Schouwenburg
te A'dam minister Schokking opvolgt als
lid van de programmaraad van de stich
ting Radio-Nederland wereldomroep.
De directeur J. F. L. de Boer var
afd. onderhouds- en uitbreidingswerken
van de Rijksgebouwendienst 1 Jan. a.s.
's Rijks dienst verlaat.
DAT min. Van Maarseveen thans voor
stelt de samenvoeging der gemeenten
Hoogezand en Sappemeer niet te doen in
gaan op 1 Januari, doch op 1 April 1949.
DAT het wetsontwerp betr. de zwem
inrichtingen volgens „De Tijd" binnen
kort in gewijzigde vorm bij de St.-Gen.
wordt ingediend.
DAT na R'dam ook het kaascontróle-
station Utrecht besloot tot oprichting van
een bond van boerenkaasprodueenten.
DAT prof. Fred. Schuh uit Delft voor
de R'damse kantonrechter als deskundige
werd gehoord i.v.m. de voetbalpoolaffaire
en de zaak tot 10 Dec. werd aangehouden.
DAT tot dir. van de Alg. Techn. Dienst
der gemeente Kerkrade werd benoemd ir
W. L. Eikendal te Eygelshoven.
DAT in A'dam een bende werd ingere
kend van 7 jeugdige boefjes van 10 tot 13
jaar, die alles wat los en vast zat gapten.
DAT het emigrantenschip „Kota Inten",
hetwelk landverhuizers naar Z.-Afrika
bracht en vandaar naar Indië zou gaan
om soldaten te halen, leeg naar huis
komt, daar er geen soldaten „beschik-
DAT voor het Utrechtse B.G. 12 jaar
werd geëist tegen de Utrechtse Waffen-
SS'er K. A. v. d. Nieuwenhuizen en ook
12 j. tegen de 34-j. J. J. v. d. Hout uit
Breda, hoofdopsteller van „De Zwarte
Soldaat".
DAT in Laren (G.) de 25-j. landbouwer
J. Eekman door het uit elkaar springen
van een voor „Organon" te Oss gebruikt
urinevat werd gedood.
DAT wegens smokkel van grote hoe
veelheden Amerik. radio-onderdelen over
de Belgisch-Ned. grens 4 personen, w.o.
een militaire chauffeur, werden gearres-
DAT de grote veiling van Geldermalsen
er o.a. een nieuw koelhuis bij krijgt en
zulks f 114 millioen kost.
DAT te A'dam een 17-j. meisje is gear
resteerd, daar ze f 40 p. w. „verdiende"
metzakken rollen.
DAT, in afwachting van nieuwe rege
lingen. ingetrokken zijn de wetsontwer
pen Wijziging Woningwet en Regeling
Wederopbouw.
DAT de Alkmaar Packet overweegt we
gens slechte resultaten haar goederen
transport te staken.
DAT is ingediend een wetsontwerp tot
wijziging van de Middelenwet-1947,#o.a.
nodig i.v.m. de instelling van het dep. van
Algemene Zaken.
DAT is ingediend een (technische) wij
ziging van de Land- en Tuinbouwonge-
vallenwet 1922, de Ziektewet en de Kin
derbijslagwet Lv.m. een tot stand geko
men concentratie van Bedrijfsverenigin
gen op land- en tuinbouwgebied.
DAT er in ons land per jaar 170.000 kin
deren worden geboren.
DAT de Alkmaarse orgelbouwers B. Pels
en Zn van prof. dr. A. D. Fokker opdracht
kregen voor het bouwen van een orgel in
de stemming van Christiaan Huygens en
het zal worden geplaatst in het Teyler-
museum te Haarlem om te bespelen.
DAT Leeuwarden besloot tot aankoop
van de gebouwen op het vliegveld aldaar,
teneinde het te gaan exploiteren, doch
voorlopig de luchtmacht er nog over be
schikt.
DAT J. Weert uit Dordt, die deel uit
maakte van een executiepeloton in het
kamp Amersfoort, van het Haagse B.G. 6
j. kreeg.
DAT zij, die onderduikers hebben ver
zorgd en het thans niet eens kunnen wor
den met hun belastinginspecteur inzake
aftrek, in beroep kunnen gaan bij de ad
ministratieve rechter.
DAT de Raad van Rechtsherstel voor
taan de taak der commissie van rechts
herstel zal overnemen.
DAT binnenkort de eerste in ons land
gebouwde electr. locomotief bij de N.S. in
dienst wordt gesteld.
DAT volgens een voorl. overeenkomst
Polen ons in 1949 zes a achthonderddui
zend ton kolen zal leveren.
DAT de papiervoorziening der dagbla
den per 1 Dec. van 2200 ton tot 3000 ton
per maand wordt verhoogd.
wagon in aanraking kwam met het stoot-
blok, dat zijn plicht deed en de wagon
uit de rails wierp, hetgeen normaal i:
beveiliging.
Wat echter niet de bedoeling werd,
dat de wagon juist tegen een mast der
electrisohe geleiding reed, die even
ven de voet afknapte en in zijn val het
bovennet vernielde. Het traject Delft
Leiden kwam hierdoor stroomloos.
Omstreeks elf uur gisteravond kon de
omgevallen mast, die was losgebrand,
verwijderd worden. Het zou mogelijk
zijn geweest over enkel spoor de verbin
ding Den HaagDelft te handhaven, doch
er was niet voldoende materiaal ter be'
schikking, en men kon bij vrij spoor snel
ler werken. Op het terrein van bet on
geval bevond zich ir Giesbergen, een dei
directeuren der Spoorwegen.
In de loop van de nacht is een hulp-
mast opgericht, zodat hedenmorgen de
dienst normaal kon worden uitgevoerd.
SPOORWEGEN, PERS EN
LIEFDE
Hoewel de Ned. Spoorwegen op menig
terrein vlotheid en service plegen te bie
den, zou tegenover de pers in dit opzicht
wel verbetering gewenst zijn.
Reeds enkele malen hebben we bij infor
maties tijdens ongelukken, enz. de stroef
heid der Spoorwegen moeten ervaren, er
,ook gisteravond liet deze zich weer gel
den.
Er schijnt een algemene angst te be
staan om de pers behoorlijk in te lichten
en haar tot plaatsen van ongelukken toe
te laten, waardoor oók de pers-fotografen
vele moeilijkheden in de weg worden ge
legd.
Gezien de niet geringe service, die de
pers de N.S. pleegt te geven, zouden we'
gaarne zien, dat de liefde niet teveel van
één kant kwam.
Koning George's ziekte
ernstiger dan men dacht?
De Australische bladen, die uiteraard
zeer teleurgesteld zijn over het uitstel
len van het koninklijk bezoek, brachten
op hun voorpagina's berichten, die uit
officiële bron afkomstig zouden zijn
waarin wordt gezegd, dat de ziekte
de Engelse koning ernstiger zou zijn, dan
vroegere berichten lieten blijken. Ook
het Britse medische tijdschrift „Lancet'
schrijft, dat de koning voor de rest var
zijn leven een zeer rustig bestaan zal
moeten leiden.
SOPHOULIS VOORZIEN VAN DE
H. SACRAMENTEN
De Griekse premier, Sophoulis, is vs
daag voorzien van de H. Sacramenten
der Stervenden. Hij had een zeer m<
lijke nacht en is snel achteruitgaande.
Gesneuveld voor het
Vaderland
De Regering maakt bekend, dat tot
haar leedwezen in de afgelopen week
de navolgende verliezen zijn geleden:
Koninklijke Landmacht:
Serg. W. G. de Vries, nr. 25082lil0,
uit 's-Gravenhage, serg. J. van Wersch,
nr. 270513010, uit Vaals, sold. C.
Westra. nr. 251119122, uit Amsterdam.
Kon. Ned.-Ind. Leger:
lste 1L A. van Andel uit Rotterdam.
De Koninklijke Marine heeft in de
afgelopen week geen verliezen gerap
porteerd.
Sinds de wapenstilstand van 31 Ja
nuari j.l. bedraagt het aantal in de
verlieslijsten gerapporteerde doden
119, sinds 18 Juli 1947 675 man.
Herriot voorzitter commissie
Europese eenheid
De voorzitter
van de Franse
Nationale Ver
gadering, de
bekende Edou-
ard Herriot, is
door de com-
Europese een
heid der vijf
Westelijke
gendheden, die
gisteren
het eerst
Parijs bijeen
kwam, tot haar
voorzitter be
noemd. Ver
wacht wordt,
dat de commis
sie onder Her
riot zal begin
niet het onderzoeken van het Britse
voorstel om een raad van ministers te
vormen, die periodiek zal bijeenkomen
Frans voorstel, om een Euro
pees parlement te stichten.
Italië en Engeland hebben een beta
lingsovereenkomst gesloten, waarbij
Italië opnieuw in het sterling-gebied
komt.
Gezond en ongezond
Dezer dagen heeft het Koninklijk Ne
derlands Landbouw-Comité een verga
dering gehouden in Den Haag en bij die
gelegenheid heeft de voorzitter, de heer
H. D. Louwes uit Ulrum, óok enkele op
merkingen gemaakt, die wel zijdelings
cerband hielden met de landbouw,
naar toch in de eerste plaats een politieke
strekking hadden. Zij handelden over de
voorwaarden, waaraan de democratie
moet voldoen, wil zij een waarlijk ge
zonde democratie zijn.
Een van zijn opmerkingen betrof het
kiesrecht. Thans is de tpestand aldus, zo
sprak hij ongeveer, dat men nauwelijks
meer kan zeggen, dat het volk zijn ver
tegenwoordigers kiest: Het kiest in wer
kelijkheid een vrij onbekende groep
mannen en vrouwen, maar de band tus
sen kiezer en gekozene is los en inciden
teel. Hij ging zover, te zeggen, dat het
stelsel van de evenredige vertegenwoor
diging waaronder wij nu leven op
den duur de dood is van elke levende
democratie. Speciaal het platteland, zei
hij en hier kwam het verband met de
landbouw natuurlijk om de hoek moet
zich afvragen, of het met dit stelsel nog
langer genoegen kan en mag nemen.
Verder gaande, bepleitte de heer Lou
wes vervolgens uitbreiding van het to
tale aantal Kamerzetels en voorts de eis
voor elke partij, in elk district twee can-
didaten te stellen, die beiden of wel of
niet gekozen worden. De ene candidaat
zal dan in dat district moeten wonen en
de- ander mag wonen, waar hij wil.
Ziehier dus een pleidooi voor een an
der kiesstelsel, dat beoogt de belangstel
ling van het publiek dat immers de
volksvertegenwoordiging kiezen moet
voor de democratie levend te houden.
Men kan trouwens in deze tijd (of is
hpt wel ooit anders geweest?) meer stem
men beluisteren, die op herziening in dit
belangrijke onderwerp aandringen.
Nog slechts enkele weken geleden
schreef de bekende Amsterdamse jurist
Kappeyne in het „Alg. Handelsblad" een
beschouwing, die meer in het bijzonder
over de zeteltoewijzing handelde, maar
waarvan toch ook de strekking was, dat
de belangstelling van het publiek in het
staatsbestel gaande moet worden gehou
den. Het systeem van zeteltoewijzing is
thans zo ingewikeld, aldus mr Kappeyne,
dat vrijwel niemand het meer volgen
kan: De kiezer moet het in goed vertrou
wen overlaten aan de geleerden. Hij gaf
nu in overweging, een stelsel in te voe
ren, waarhij de kiesdeler steeds gelyk
blijft, een stelsel dat merkwaardiger
wijze dr Abraham Kuyper reeds in
1879 heeft verdedigd.
Beide betogen, zowel dat van de heer
Louwes als dat van de heer Kappeyne,
beogen een gezonde democratie, een on
derwerp, dat belangstelling verdient, al
was het reeds hierom, dat de democra
tie het naar haar aard voor een aanzien
lijk deel van belangstelling moet hebben.
Nu heeft echter de heer Louwes in zijn
betoog (dat w» overigens voor ditmaal
onbesproken laten) nog een opmerking
gemaakt, die wy niet zonder meer mo
gen laten passereh.
Sprekend over de volkseenheid zeide
hij. dat het oppervlakkig optimisme van
een halve eeuw geleden verdwenen is en
plaats heeft gemaakt voor een dieper in
zicht of ook voor leeghèid, uitzichtloos
heid en moedeloosheid. 'Zij, die nu nog
steun hebben, geloof, en daadkracht uit
hun geloof, moeten zich, aldus luidde zijn
oordeel, niet meer afscheiden in bijzon
dere groepen, maar met hun geloofsopti-
misme midden, als het zuurdesem in het
deeg, in ons volk staan.
Met andere woorden: de heer Louwes
bepleitte een „doorbraak", nu niet of niet
uitsluitend in socialistische richtng de
heer Louwes is de liberale beginselen
toegedaan maar zeer in het algemeen.
Dit geluid, dat de heer Louwes laat ho
ren, is niet onsympathiek. Het is heel
wat sympathieker dan het geluid, dat
„Het Vrije Volk" dezer dagen liet ho
ren, toen dit blad het bestaan van con
fessionele partijen een tamelijk ongezond
verschijnsel noemde. De heer Louwes
zet zijn redenering anders op: Hij zegt,
dat heel de democratische ontwikkeling
op een gezonde toestand dreigt uit te lo
pen en nu moeten de „geloofsoptimisten"
dit gevaar gaan keren.
We kunnen evenwel niet inzien, dat die
geloofsoptimisten ongezond worden en
ons democratisch staatsbestel ongezond
maken op het ogenblik, waarop zij zich
uit beginseloverwegingen aaneensluiten.
Geven andere landen, waar dit verschijn
sel zich niet voordoet, soms een gezon
dere democratie te zien? Immers neen.
ns staatsbestel is een gezonde demo
cratie onlosmakelijk verbonden aan een
gezond partystelsel. En dat gezond
partijstelsel is weer afhankelijk van een
principiële keuze voor het poliüeke
leven. De geringe resultaten, welke de
gepleegde „doorbraak" tot nu toe mocht
behalen, vormen voor deze stelling een
argument temeer.
Burgemeester-fakkMrager
Door de scherpe redevoeringen van
oud-minister dr ir J. A. Ringers en bur
gemeester d'Ailly over het feit, dat de
Regering slechts 5 millioen en niet de
voorgestelde 12 millioen beschikbaar
stelt voor de afbouw van het A'dam—
Rijnkanaal, kreeg het jaarlijkse diner
„De Amsterdamse Haven" gisteren
het Apollo-Paviljoen te A'dam. het
karakter van een „protestdiner". Burge
meester d'Ailly verklaarde, dat enige
A'damse instellingen toezegden, het be
nodigde bedrag in ieder geval bijeen te
brengen, doch hij achtte een dergelijke
geste onjuist. Hij beloofde „de fakkel
brandend te houden en desnoods naar
Den Haag te brengen".
Foetsie:
Met 22 explosies is gisteren het slopen
in het grote droogdok te Wilhelms
haven vltoid.
E. HERRIOT
WEERBERICHT
Weinig verandering
t morgenavond verwacht De Bilt:
Droog weer met weinig bewolking en
t zwakke wind uit Zuidelijke rich
tingen. Vannacht weer lichte vorst, be
halve op de Waddeneilanden. Morgen
overdag ongeveer dezelfde temperatuur
als vandaag.
ZON EN MAAN.
Zondag 28 Nov. Zon op 8.21, onder
16.35; maan op 05.19, onder 15.15.
29 Nov. Zon op 822, onder 16.34;
aan op 06.47, onder 1523. 2 Dec. N M.