Jlicuwo £ri hsdft (ïmiranl
In de ban van negatieve suggesties,
film, roman of radio -Spel Kon*ng George krijgt dage
Wist U
DONDERDAG 25 NOVEMBER 1948
BUREAUX: Hogewoerd 103
TeL dir. en redactie 20408: Adm 22710
Postrekening 58936.
ABONNEMENTEN: ƒ415 per kwartaal;
ƒ1.35 per maand; ƒ0.32 per week
ADVERTENTIËN: ƒ0.18 per millimeter
(Bij contract belangrijke korting.)
Negen en twintigste jaargang No 7672
DIRECTIE: F. DIEMER.
CHRISTELIJ K-NATIONAAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
rStant«astlcli Is abfblruen
tnyn hert ia tegtienspoct"
Alphens scheepsbouw
doet het goed
Zie pag. 2
J. lijks electrische massage
De achtergrond van het vreselijke drama
te Enkhuizen
Volgens de „Daily Express" van he
denmorgen houdt de Engelse Koning zich
in zijn privé-vertrek bezig met het afdoen
der belangrijkste staatszaken. Hij heeft het
zich gemakkelijk gemaakt, in een kamer
jas, met zijn rechterbeen op het kussen
van een gemakkelijke stoel. De Koning
„Ik word vermoord, maar Matthie zal me helpen", zo luidde een zin uit het dagboek zag er vry goed uit en scheen voor het
van de 16-jarige Annie Rolle, die de vorige week in Enkhuizen door deze zelfde moment niet veel last van zijn ziekte te
Matthie volgens diens eigen bekentenis van het leven werd beroofd. Na vüf dagen ondervinden.- Iedere dag krijgt hij in zijn
"het betre«re„swaardis. mysterie, dat rich „m het motief tot dere misdaad heeft
geweven, met ontsluierd. Tot dusverre is in de trieste historie van de Nederlandse doch gebruikt binnenshuis geen stok.
criminaliteit nog geen misdaad geboekstaafd al deze. Naar aard, omstandigheden en Gisteren bezocht de Koning Prinses Eli-
karakter onderscheidt deze moord zich van alle andere. zabeth, om zijn kleinzoon te kunnen zien.
Schijnbaar zonder een spoor van be
rouw is hier een moord bekend door eer
ogenschijnlijk volkomen normale jonge
man uit een beschaafd R.-K. gezin, dit
nooit blijk had gegeven van enige crimi
nele aanleg, driftige buien of psychische
stoornissen van welke aard dan ook. Hij
kende het meisje reeds ruim twee jaar er
er had zich een „school-liefde" ontwik
keld, zoals er legio zijn. Het meisje wat
zeer op hem gesteld. Van enige jaloezie
was geen sprake. In het nu gevonden
boek stonden talloze details van een
komen onschuldige schoolvriendschap
vermeld. De jongen, die nu is opgesloten
in het Huis van Bewaring te Alkmaar,
weigert elke verklaring over de details.
Wellicht zullen psychiaters moeten beoor
delen. of de woorden, die de moeder
de jongen gistermiddag snikkend sprak
aan het graf van het meisje: „Matthie
hield van je, Annie, hij heeft dit niet ge
wild, hij werd door duistere machten ge
dreven", iets zullen ophelderen in di1
tragische geval.
Aantekeningen in het dagboek schijnen
er op te wijzen, dat het meisje van
voren heeft geweten, dat zij vermoord
worden. De ouders menen thans gemerkt
te hebben, dat het meisje de laatste dagen
ongewoon nerveus was. Bovendien heeft
zij zich kennelijk vrijwillig laten vastbin
den op de „schietberg" buiten Enkhui
waar Matthie haar doodde. Over deze
plaats komen verscheidene notities ii
dagboek voor. Voorts schreef ze op 11
November, dat tijdens een HBS-avond
„Matthie een boodschap „had ontvangen
van de zwarte slang" en hij daarom de
feestzaal eerder had verlaten. Het dag
boek ademt een geest van avontuur. Het
meisje las veel beeldromans; de jongen
luisterde vaak naar hoorspelen.
En wars van iedere tegemoetkoming in
de behoefte aan sensatie, menen wy
publiek belang te dienen door weergave
van de objectieve nuchtere feiten. Om
dat de. door ons vaak zo gewraakte, sug
gestie, der op instincten werkende,
hevigde films, romans, radiospelen, hier
een verderfelijke rol kan hebben ge
speeld. Ouders, opvoeders blijven zich
dan ook bewust van de grote verant
woordelijkheid, die op hun schouders is
Een reconstructie van de moord heeft
o.m. het volgende aan het licht gebracht,
aan de hand van de sporen in het zand
en de lichamelijke toestand van het
slachtoffer. Zij heeft geheel vrijwillig
haar mantel uitgetrokken, om zich ver
volgens zonder enig tegenstribbelen te
laten vastbinden aan een losse treinrail,
die op het weilandterrein lag. Matthie
had daartoe zes gelijke stukken sterk
touw bij zich, waarvan hij de uiteinden
tevoren zorgvuldig met een koord had
omwonden. Daarna heeft de jongen het
meisje een aantal steken, in borst en
hals toegebracht met een enkele dagen
tevoren gekocht dolkmes. Voor zover kon
worden nagegaan, heeft zij geen moment
ook maar gepoogd zich te verweren.
De jongen ging, na de gruwelijke daad
Volvoerd te hebben, naar het stadje terug,
toonde zich bij de gymzaal verbaasd, dat
het meisje er niet was. ging volkomen
rustig naar huis en naar bed en antwoord
de de volgende dag, toen het meisje ver
mist werd, nergens van te weten. Toen
het meisje echter gevonden was, ging hij
near de politie en diste een verhaal op,
waaruit moest blijken, dat hij de moord
Biet had gepleegd. Toen een rechercheur
Eerste Kamer bespreekt de
Overheidsvoorlichting
(Van onze Parlementsredacteur).
Gisteren nam de Eerste Kamer z.h.st.
de begroting-1948 van het dep. van Alg.
Zaken aan.
De heer van Heuven Goedhart (Arb.)
wees in het debat op de soms foutieve
overheidsvoorlichting, het gebrek aan
coördinatie, de teveel-hoofdige leiding. Hij
wilde alle voorlichting via een regerings
commissaris laten lopen. Minister Drees
vond dit onmogelijk; het systeem zou veel
te stroef werken. De heer Algra (A.R.)
wilde de voorlichting niet doen plaats
hebben over het hoofd van de Staten-Ge-
neraal heen en zonder beïnvloeding van
de dagbladpers (bijv. op geheime pers
conferenties) en zonder te vervallen in
zucht naar volksopvoeding. De pers moet
de verkregen gegevens zelfstandig en op
eigen wijze verwerken. Minister Drees
onderschreef deze stellingen, maar be
toogde, dat het vlak na de bevrijding wel
nodig is geweest, dat de Regering zich
rechtstreeks tot het volk richtte en dat
bijzondere aangelegenheden dit ook nu
nog wel eens eisen. Beïnvloeding van de
pers heeft niet plaats. Wel wordt soms
de achtergrond van bepaalde kwesties be
sproken, om verkeerde geruchten, die het
landsbelang schaden kunnen, te weren.
Evert Vos ontsnapt uit Laren
De als „beul van Hilversum" zo be
fuchte Evert Vos, die kort geleden door
het A'damse B. G. tot 12 j. veroordeeld
werd, is volgens „Het Parool" dezer dagen
met drie van zijn trawanten uit het in
terneringskamp bij Laren ontsnapt. Met
behulp van wollen dekens zijn zij over
een deel van de prikkeldraadversperring
geklommen. Een ander gedeelte knipten
Zij stuk. Een uitgebreid onderzoek werd
Ingesteld. Men denkt het viertal spoedig
Weer te vatten.
Gunnar Reiser, een secretaris van de
Noorse ambassade te Moskou,
schotwonden overleden. Hij werd
flat. waar hij met zijn vrouw woonde,
door revolverschoten van een onbekende,
fitwond.
Dr Gallup heeft een nieuwe techniek
Dr Gallup, de Amerikaanse opinie-on
derzoeker. gaat „enkele nieuwe technie
ken" toepassen, na zijn grote vergissing
b(j de Amerik. verkiezingen-
hem echter op de man af vroeg, of hij het
had gedaan, bekende hij onmiddellijk. Hij
bleef zeer kalm en weigerde elke uitleg.
Hij kon geen alibi opgeven en hoewel
niemand hem de bewuste avond buiten
de stad heeft gezien, terwijl het meisje
volgens vriendinnen wel buiten het stadje
alleen zou hebben gelopen, twijfelt men
niet aan de verklaring van de jongen
Gistermiddag vond de begrafenis plaats
De beide zwaar getroffen families liepen
gearmd achter de baar. De burgerij van
Enkhuizen is diep onder de indruk van
het droevige voorval.
Queuille kreeg opnieuw ver
trouwen van Assemblee
Zoals te verwachten was, heeft de
Franse premier, Henri Queuille, gisteren
het vertrouwen van de Nationale Verga
dering gekregen. De stemming ove
vertrouwenskwestie, die Queuille
met het oog op de houding van zijn ka
binet tijdens de stakingen, was, zoals ge
meld, een dag uitgesteld. Met 316 tegen
164 stemmen plaatste de Assemblée zich
achter de regering.
Toen de commissaris der Koningin in Zeeland, jhr mr A. F. C- Casembroot,
gisteren tUdens de boomplantdag op Walcheren H-K H. Prinses Wilhelmina
behulpzaam was by de eerste planting, viel zjjn hoed juist in het kuiltje, zodat
H.K.H. haar „scheppende arbeid" even moest onderbreken, waardoor een vroolyk
moment de plechtigheid kruidde
Prinses Wilhelmina plantte
boom te West-Kapelle
Bevolking spande paarden uit en trok
zelf de wagen
Prinses Wilhelmina plantte gistermid
dag de eerste boom in de kreek, die ach
ter de dijk te West Kapelle is ontstaan
bij de inundatie van Walcheren. Hierbij
waren o.m. aanwezig de Britse ambassa
deur Sir Philip Nichols, de Engelse ge
neraal Brooks, de zaakgelastigde van Z.
Afrika, Uys, luit.-adm. b. d. Helfrich en
schout-bij-nacht Willinge. Het gezelschap
ging in 20 Walcherse huifkarren naar de
plantplaats. Ook werden bomen geplant
door gen. Brooks namens de Britse Ma-
en de heer Uys ter herinnering aan
hier gesneuvelde Zuid-Afrikaanse
officier. In een dankwoord van de voorz.
de Stichting Nieuw Walcheren, J. L.
Verhagen, werd er aan herinnerd, dat de
Prinses geen geldelijke bijdrage wilde
schenken, maar bomen van Het Loo en
het Kroondomein. In de huifkarren ging
het gezelschap toen naar de nieuwe dijk
de geestdriftige bevolking spande het
ird van Prinses Wilhelmina uit en
trok zelf de wagen. Op de dijk werden
kransen bij het monument gelegd. Prin
ses Wilhelmina dankte er voor. dat de
bevolking haar zo vrij had gelaten. „Ik
zal de Koningin vertellen hoe aardig het
geweest is".
DERTIEN DODEN BIJ BUSONGELUK
IN STOCKHOLM
Te Stockholm is een trolley-bus, na een
botsing, over de leuning van een brug
geslagen en in de Essinge gezonken. Der
inzittenden verdronken. Slechts één
persoon werd gered.
Vierhonderd gevangenen
door transport overleden
Vrouwen en kinderen moesten gehele
nacht staan
Voor de krijgsraad te Batavia staan
thans terecht de Japanse kolonel Nakata
Masayuki (Oprechte sneeuw), comman
dant van alle gevangenkampen op Java,
Kawabe Masashi, commandant van
alle kampen te Batavia. De eerste had
zich vooral te verantwoorden wegens de
onmenselijke transporten. Een daarvan
kostte het leven van 400 op de 700 ge
vangenen. Het betrof zwaar zieken, die
geen geneesmiddelen mochten ontvangen.
De tweede liet toe. dat gevangenen zwaar
mishandeld werden en geregeld beroofd.
Bijbels werden „in bewaring genomen"
en verbrand. In Struiswijk hadden drie
Nederlandse officieren een zware hersen
schudding opgelopen, een andere eer
zware kaakfractuur. en weer 15 anderen
een scheuring van het trommelvlies. Na
aankomst van een transport in het kamp
Tjideng (Batavia) moesten de 900 vrou
wen en kinderen nog van half 10
's avonds tot 's ochtends vier uur in laan
Trivelli staan om te worden geïnspec
teerd en een rede aan te horen. Beklaag
den wisten van niets of hadden
zo op gelet.
Joegoslavische gezant te Den Haag
officieel ontslagen
Uit Belgrado wordt officieel meege
deeld, dat de heer Milovan Prodanovic,
gezant van Joegoslavië in Den Haag, bij
decreet van het presidium van de Joego
slavische Nationale Vergadering
functie is ontheven.
Men deelt ons mede, dat deze gezant
Nederland reeds maanden geleden
het en dat bovengenoemd besluit slechts
|een officiële bevestiging is.
Nieuwe bonnen voor werkkleding
aangewezen
Het C.D K. deelt mede, dat de bonnen
Dor werkkleding H9 en L9 tot nader
order geldig zijn. Op de bonnen H9 kan
kopen: een overall of een werkpak
drill, keper of satijn, een lange stof-
een lange witte jas, een laborato-
riumjas of een mouwschort. Op de bon-
L9 kan men kopen: een werkbroek
werkjasje van keper, drill, satijn,
beaverteen, Engels leer, manchester of
pilow, een korte witte jas, een koksbuis
een korte stofjas.
De bonnen H10 t/'/m H12 en L10 t/m
L12 zijn nog niet geldig.
De bonnen Hl t/m H8 en LI t/m L8
1 de rantsoenbonnen FC en FD blijven
voorlopig geldig.
KUNNEN FRANSE COMMUNISTEN
NU OOK CUFERS GEVEN?
De Britse Labourpartij heeft het Fran-
socialistische blad „Le Populaire" me'
531.000 francs gesteund. De socialistische
partij kreeg 414.000 francs van zusterpar
tijen uit België, Italië en Zwitserland. Dit
werd bekend gemaakt, naar aanleiding
de communistische beschuldigingen,
dat ook de socialisten financiëel door het
buitenland werden gesteund.
Zware ontploffing in Portugese
kruitfabriek
In een kruitfabriek te Amora bij Lissa-
>on is door onbekende oorzaak een hevige
ontploffing ontstaan. Vier en twintig
personen, van wie de meeste vrouwei
werden gedood. Er waren 44 gewonden.
Vijf Kamerleden vertrokken
naar Indonesië
„Lukt het niet, dan wordt het
Gisteren zijn de Kamerleden jhr mr M.
v. d. Goes van Naters, H. A. Korthals, H.
J. W. A. Meijerink, prof. C. P. M. Homme
en H. W. Tilanus van Schiphol naar In
donesië vertrokken, uitgeleid door de
ministers Drees en Schokking, bénevens
vele Kamerleden, De heer Romme zeide,
dat het uiterste moet worden gedaan om
te slagen. Als het niet lukt, dan wordt
het een drama, zeide jhr v. d. Goes van
Naters. die het echter moeilijk achtte de
republiek geen dominerende, doch wel
een gelijkwaardige plaats in Indonesië
te geven.
Geen liefhebbers meer voor de
Friese roomboter
Naar de Nieuwe Leidsche Crt
verneemt is tengevolge van de steeds ge
stegen prijs van de roomboter, de ver
koop aan het publiek, dat uit zuinig
heidsoverwegingen nu margarine koopt,
zo verminderd, dat de grote zuivelfabrie
ken in Friesland vol met onverkoopbare
roomboter zitten.
Marshall: Amerika verwerpt
Frans Ruhr-protest
Marshall verklaarde op een persconfe
rentie het standpunt der Amerikaanse re
gering t.a.v. het Ruhrgebied. Dit komt
neer op een verwerping van het Franse
protest tegen de Brits-Amerikaanse voor
stellen om de Ruhr-industrie onder Duits
beheer te brengen. Amerika is echter be
reid maatregelen te treffen, ter vergro
ting van Frankrijk's veiligheid, tot welk
doel een commissie zal worden ingesteld.
demonstratief gokje op de publieke
tribune der Tweede Kamer
Toen er gesproken werd over de totalisator
(Van onze Parlementsredacteur) kwaad is. Maar kienen om geld mag dan
Gistermiddag heeft de Eerste Kamer de °°k aldus de heer Rip!
totalisator-wet aangenomen met 24 tegen Overigens werd de stelling van de heer
14 stemmen. Evenals in de Tweede Kamer Woudenberg, dat de mensen willen wed-
waren hier de fracties van de Party van den in de Kamer zelf bewaarheid. De pu-
de Arbeid en de Katholieke Volkspartijblieke tribune was n.l. vol belanghebben-
verdeeld. Tegen stemden de A.R., de C.
H„ de heren Brongersma en Van Walsum
en mej. TJeenk Willink van de P. v. d. A.
en de heer Regout (K.V.P.).
Ook hier ging het weer om de princi
piële vraag, of wedden een zedelijk
kwaad is of niet. Ja, zeiden de heren
Kolff (C.H.), Rip (A.R.) en Brongersma
(P. v. d. A.). En in deze gedachtengang is
het volkomen begrijpelijk, dat het onge
oorloofd is, met een „minder" kwaad een
„meerder" kwaad te proberen te keren.
Mr Rip formuleerde het heel principieel:
bij wedden gaat het om een misbruik ma
ken van het lot der verdeling, het lot, dat
op grond van de Bijbel alleen mag
den gebruikt om in zeer bepaalde geval
len een beslissing te nemen. Het gaat om
het verkrijgen van winst uit verlies van
een naaste. De heren Bierema (V.V.D.),
Van Voorst tot Voorst (K.V.P.) en Wou
denberg (Arb.) benevens de ministers
Mansholt en Wijers zagen in wedden, mits
niet grof. geen enkel kwaad, doch slechts
een onschuldig vermaak. En al de be
schreven „nare" gevolgen zouden wel wat
meevallen. De heer Van Voorst tot Voorst
vergeleek het met gebruik van sterke
drank: gebruik is niet zo erg. maar mis
bruik wel. En de heer Woudenberg, daar
in gevolgd door minister Mansholt, za
gen in het eenvoudige kienspel ook eer
kwaad, indien wedden een zedelijk
Haagse arts durfde 't tegen Alscher opnemen
May,
sische krijgsgevangenen
Gisteren verscheen de volgende v,
het edele Amersfoortse zevental voor het
A'damse B.G. Het was „De Rus" Edwin
Ernst Alscher. 60 j. oud, een lange, ma
gere man met een grijs sikje en een
eerbiedwaardig uiterlijk. Alscher spreekt
Nederlands en Russisch, en kent ons land
reeds* van 1931, toen hij hier kwam als
vertegenwoordiger van Duitse machine
fabrieken. Na Mei 1940 toonde hij eerst
karakter. Omdat hij hun taal
sprak en verstond kreeg hij de zorg over
de Russische krijgsgevangenen, die bij
hun aankomst reeds in een zeer slechte
lichamelijke toestand bevonden. Op de
derde dag van hun verblijf (in October!)
moesten zij zich op een appèlplaats ge
heel ontkleden, waarna zij met koud wa
ter werden „schoongespoten". Daarna
volgde een „keuring" door dokter Nieu-
wenhuis. Alsoher deelde toen al zijn
eerste pakken ransel uit. Van dokter
Nieuwenhuis bewee-t Alscher vernomen
te hebben, dat daze Russen aan besmet
telijke ziekten leden, dat zij ondervoed
waren en dat zij langzamerhand aan de
„betere" kampvoeding in Amersfoort
moesten wennen. Zodat zij officieel maar
helemaal geen voedsel kregen en van
honger zouden zijn omgekomen, indien
de andere gevangenen hen niet iedere dag
van hun portie wat afstonden. Een paar
dagen voor hun fusillade moesten de
Russen onder Alschers leiding volkslie
deren zingen, waarbij hun de tranen over
de wangen rolden.
In de 6 maanden, dat de Russische
krijgsgevangenen in het Amersfoortse
kamp bleven, zijn er 23 van ellende om
gekomen. De 77 anderen werden tijdens
de eerder beschreven „schietoefeningen"
van Berg en May op 9 April 1942 op
korte afstand van het kamp gefusilleerd.
De „Rus" Alscher verklaarde tegenover
het A'damse B.G. met nadruk, niets van
deze executie te weten. Later werd hij
groepscommandant bij de organisatie-
Todt, die bij Steenderen (Gld.) verdedi
gingswerken uitvoerde. Hij liet mannen
langs de weg oppakken om aan werk
krachten te komen en de Haagse arts
Zaayer, die toen te Steenderen verbleet,
moest de „werklieden" keuren. De heer
Zaayer weigerde, werd prompt ingere
kend en hoorde Alscher de Nederlandse
artsen betitelen als „een recalcitrant stel
letje. dat hij wel zou krijgen!" Drie dagen
lang kreeg de heer Zaayer officieel geen
eten of drinken.
Als „verwalter" in een Haagse zaak liet
Alscher na Dolle Dinsdag f 92.000 op zijn
privé-rekening overschrijven. Hij wilde
„redden, wat er te redden viel", of, zoals
de president zeide, „stelen, wat er te ste-
a de inval
I meldde Alscher. die in Den Haag woonde,
Izich als tolk by de Duitse weermacht,
i Spoedig kwam hij in dienst van Rauter.
maar omdat uitkwam, dat hij in 1931 in
Polen valsheid in geschrifte gepleegd had
en daarom uit Polen was gevlucht, werd
hij weer ontslagen. Later moest hy op last
van de SD. naar Amersfoort, toen daar
Russen aankwamen.
De laatste van het edele Amersfoortse
zevental was de 42-j. E. G. May, die
een dag te Amersfoort verbleef er
executie van de Russische krijgsgevange
nen bijwoonde. May was sedert 1924
dienst van de Duitse politie en diende
onder Schreieder. Hij verklaarde,
door zijn revolver onklaar te maken
de executie van de Russen te hebben ont
trokken. Berg, die thans als getuige
scheen, verklaarde, niet te hebben vast
gesteld of May al dan niet geschoten
heeft. Als getuige werd ook Schreieder
gehoord, die May een correct politieman
noemde. De typiste van May vertelde hoe
May een ernstige zenuwaandoei\ing .had
gekregen na deze executie. De moeilijk
heid is, dat niemand heeft gezien of May
heeft geschoten of niet en men alleen
beschikt over een schriftelijke verklaring
van de thans niet meèr in ons land
toevende Untersturmführer Tito, dat May
heeft meegeschoten
Ook een jubileum: zijn vijftiende
vonnis
De 52-j. bankwerker C. W. van W
Arnhem, stond voor de 15de maal
de rechter, toen dezer dagen voc
Maastrichtse rechtbank 2Vz jaar tegen
hem geëist werd, wegens diefstal
twee fietsen, kort nadat hij zijn laatste
vonnis. 27 mnd., ook al wegens rijwiel
diefstallen, had uitgezeten en met f 12J
gevangenisgeld was vrijgekomen. De of
ficier vond het jammer, dat er geen
stituut van bewaring bestond, om hem
voor goed uit de maatschappij te verwij
deren. Uitspraak 7 Dec.
Binnen 10 toeken fl millioen
voor de NIW1N
De Kerstpakkettenactie van de Niwin
is met volledig succes bekroond gewor
den. Zoals bekend moesten iets minder
dan 200.000 etiketten a ƒ5 worden
kocht, opdat ieder Kerstpakket de n
en het adres van een Ned. afzender
dragen. De laatste etiketten zijn thans
per luchtpost naar Batavia verzonden.
Binnen de tijd van 10 weken heeft het
Ned. volk dus 1 millioen bijeengebracht.
DAT gen.-majoor A. T. C. Opzomer
in z'n Indië-reis terugkeerde en een
wijziging in het opleidingsprogram zijner
troepen (IVde militaire gewest) zal
brengen.
DAT minister Mansholt 9 December te
Leeuwarden voor de Bond van Coöp.
Zuivelfabrieken in Friesland over de
wereldvoedselvoorziening zal spreken.
DAT de St.Crt van gisteren o.m. een
eerste wijziging arbeidsvoorwaarden in
het schildersbedrijf en in de leder
industrie bevat.
DAT het Haagse B.G. de A'damse fa
brieksarbeider en Oostfronter G. Schilt-
kamp 7 jaar gaf.
DAT een aantal verkeers- en lucht
vaartautoriteiten 29 Nov. de K.L.M.-
openingsvluoht naar Buenos Aires zal
meemaken.
DAT minister In 't Veld morgen te
Ede de montagewoningbouw gaat be
zichtigen.
DAT volgens het Belgische blad „De
Tabakspost" België de eerste 7 maanden
dit jaar 1 millioen sigaren (1/6 var
zijn totale verbruik) uit ons land impor
teerde en daarmede onze beste klant was
DAT douairière A. S. S. baronesse var
arinxma thoe Slooten-Geertsema de
heer J. V. C. Tresling opvolgde als kring-
commissaresse van Friesland van he'
Rode Kruis.
DAT 1 Dec. Van der Burg's Borstelfa-
brieken te R'dam 75 jaar bestaan, de di
recteuren J. G. en G. F. v. d. Burg dan
j. aan het bedryf verbonden zijn en
Zaterdag in Caland-West recipiëren.
DAT een Friese veiligverkeer-comm
sie aan Friese beroepschauffeurs, die e
jaar lang geen ongelukken maken of
overtredingen begaan, na een verkeers-
examen em •odersoheidingstfken uit
reikt.
DAT een oudheidkundige te Franeker
de aldaar blootgelegde én ten dele vol
gelopen onderaardse gang per rubber
boot wil onderzoeken en ook Rijksmonu
mentenzorg zich er voor interesseert.
DAT voor het Arnhemse B.G. 9 jaar
geëist werd tegen de staatspolitie-inspec-
teur en S.D.-handlanger J. Grin uit
Amsterdam.
DAT de nieuwe De-venterbrug over het
kanaal te Apeldoorn 3 Dec. in gebruik
wordt genomen en ze iets breder is dan
in 1945 vernielde.
DAT 200 arme kinderen te Enschede
6 Dec. als gast van de Luchtstrijdkrachten
op het vliegveld Twenthè hun St. Nico-
laasfeest zullen vieren.
DAT de aanvoer van rundvee op de
Bossche veemarkt toeneemt en de prijzen
goed waren.
DAT de van opruiing vrijgesproken mi
litair Ratio Koster van z'n compagnies
commandant te Schoonhoven een week
verlof kreeg en „De Waarheid" hem gis
teren huldigde met diverse artikelen, zo
mede 3 foto's op de frontpagina.
DAT voor de R.V.C. geconcludeerd werd
tot verwerping van het beroep van de
roegere hoofdred. der „Limburger Koe
rier". Hugo van den Broek, die van het
Bosse B.G. 7 jaar had gekregen.
DAT bij een ruzie een Haarlemse ar
beider een stadgenoot met een mes een
pees en een slagader doorsneed, waardoor
deze waarschijnlijk invalide blijft, en de
dader gearresteerd werd.
DAT de loco-burgemeester van Lea
mington (Engeland) te Heemstede een
film opnam ter vertoning in Engeland
en de burgemeester van Heemstede een
copie zond, om de Heemstedenaren te to
nen hoe de Engelsen hen zien.
DAT de Ver. v. Leerlingen a.d. Rijks
vak- en kunstnijverheidsschool te Schoon,
hoven aan de a s. zomer te houden reünie
een zilverbeure en een congres wil ver-
DAT m. i. v. 2 Dec. de prijs van
geneesmiddel Sterptomycine met i
30 wordt verlaagd.
DAT Cuba z'n consulaire invoerrech
ten voor ons land van 5 op 2 pet bracht.
DAT de Rijkspolitie te Leeuwarden zal
optreden tegen het hebben van diverse
plaquettes, enz. op nummerborden van
auto's en motorrijwielen.
DAT is overleden de dir. der Rob^ver
te Zwolle S. P. Wildervanck.
DAT te Ede de eerste steen werd gelegd
voor de weer op te bouwen Chr. ULO-
school.
DAT onder grote belangstelling een
steen werd geplaatst op het graf van ds
J. H. Rietberg te Maassluis.
DAT begin 1949, in navolging van Am
sterdam, ook R'dam een Herv. internaat
voor schipperskinderen krijgt, waartoe in
Groningen een schip wordt omgebouwd.
DAT een felle brand woedde in de
boerderij van F. Breugem te Bleiswijk,
doch het huis gespaard bleef.
DAT door de vernielzuchtige straat
jeugd en moeilijke materialenaanvoer
een aantal Haarlemse straten waarschijn
lijk voorlopig in het duister zullen zitten.
DAT de Hamfa te Hengelo als eerste
Ned. industrie volwaardige naaimachines
gaat fabriceren, daar er een tekort is van
60.000 en men in 1949 al op een productie
van 2000 exemplaren rekent, doch de
vooroorlogse omzet 20.000 p. j. bedroeg.
DAT een Bond v. Chr. Sigarenwinke
liers is opgericht met als secretariaat
Ruwaardstraat 37 C te R'dam.
DAT C. A. Groos ontslag nam als wet
houder en raadslid van Zandvoort voor
de groep „Alg Zandvoorts Belang", zulks
wegens onenigheid onder de kiezers.
DAT de hypermoderne, bij de Haar
lemse Scheepsb. Mij gebouwde Portugese
1218 tons treiler voor de kabeljauw
vangst Antonio Pascoal" onder kapt. B.
Wijsmuller gistertn een proefvaart
wy hoorden weddenschappen af
sluiten (f 10.als inzet) over de vraag,
of het wetsontwerp er zou komen of niet!
Een reden te meer, om tot de conclusie
te komen, dat nu ook de Eerste Kamer,
de Tweede, op het verkeerde paard ge
wed heeft.
Voorts werden de herziening van de
geling der prov. finacin, alsmede de
menvoeging van BreukelenSt. Pieters
met BreukelenNijenrode goed gekeurd.
Kerst- en Nieuwjaarsgespre^ken
met de West
Van 20 Dec. t/m 4 Jan. (met uitzonde
ring van de Zondagen 26 Dec. en 2 Jan.)
de rechtstreekse radiotelefoon
verbindingen met Aruba, Curagao en
Suriname Kerst- en Nieuwjaarsgesprek-
ken tegen het verlaagde tarief van 10,50
per 3 minuten toegelaten. De voorberei-
dingskosten zijn gelijk aan die in he
volbetaalde verkeer, n.l. ƒ3.50. Gesprek
ken tegen vol tarief hebben in genoemd
tydvak voorrang. De telefoonkantoren
verstrekken nadere inlichtingen.
Ook telegrammen naar de Overzese
Gebiedsdelen
Van 14 Dec. t.m. 6 Jan. zullen in hi
verkeer met Suriname en de Ned. Antil
len ook Kerst- en Nieuwjaarstelegram
men met vaste inhoud kunnen worden
verzonden. (Naar Suriname ook me
vrije inhoud). De Ned.-Indonesische-, d«
Ned.-West-Indische- en Ned. oorlogs
schepen kunnen van deze mogelijkheid
profiteren.
Tachtigduizend luchtbrug-
vluchten
Op het Berlijnse vliegveld Tempelhof
kwam gisteren het 80.000ste vliegtuig
de luchtbrug aan. In totaal is thans
360.000 ton aan goederen vervoerd.
de Russische zone van Duitsland deed
een beroep op de Grote Vier, onmiddel
lijk een zitting van de Raad van Minis
ters van Buitenlandse Zaken bijeen te
roepen over een vredesverdrag met
Duitsland.
Boerenleider Roskam heeft zijn
vonnis al uitgezeten
De Nijmeegse Kantonrechter, belast
met tribunaalzaken, bekrachtigde gister
middag het Arnhemse vonnis van dit
voorjaar, waar bij de „boerenleider" J.
Roskam uit Lunteren, oud-voorzitter van
de „Landstand" tot 3^ j. veroordeeld
werd. Hij heeft reeds 3% jaar en 14 da
gen in voorarrest doorgebracht, zodat hij
direct in vrijheid gesteld werd.
Min. Schokking gastheer bij vaar
tocht met „Karei Doorman"
Minister Schokking heeft de leden v
de Raad van State, de beide Kamers der
Staten-Generaal, de leden der Defensie
commissie en de secretarissen-generaal
der departementen uitgenodigd tot het
bywonen van een vaartocht met
vilegkampsohip „Karei Doorman" op 29
•November a.s. Naast de minister zal ook
sahout-bij-nacht Willinge de tocht
maken. Getracht zal worden tijdens de
vaartocht demonstraties te geven met het
starten en landen van vliegtuigen.
Een overeenkomst voor de levering
van textiel voor 20 millioen dollar door
België, aan de Brits-Amerikaanse
van Duitsland, is gesloten.
Benoemingen
e Burgemeestersbenoeming voor
Utrechrheeft in Socialistische hoek enige
ontstemming gewekt. Het gaat niet tegen
de persoon van de benoemde, maar^ tegen
het feit. dat door zijn benoeming „de
Partij van de Arbeid is gepasseerd".
Deze laatste uitdrukking is niet van
as, maar van mr Van der Goes van
Naters, die naar aanleiding van deze be
noeming in „Het Vrije Volk" schrijft:
„Wij incasseren deze nieuwe achterstel
ling, waarvoor het huidige kabinet als
geheel aansprakelijk is. Dat zij onze
animo vergroot om ook op ander terrein
dingen te slikken, die ons niet aanstaan,
kan ik niet zeggen".
Ziehier de ontstemming der socialisten.
En de Roomsen? Wij moeten aannemen,
dat ook onder hen ontevredenheid is, al
hebben zij over achterstelling bij burge
meestersbenoemingen de laatste tijd ni®t
erg te klagen. Gedurende geruime tijd
liep het gerucht, dat oud-minister Fiévez,
lid der K.V.P., voor deze benoeming in
aanmerking zou komen. Zo hebben Socia
listen en Roomsen aan dit been getrok
ken. Een derde is er mee heengegaan,
iemand die niet bij een politieke partij is
aangesloten. Dit verloop geeft ons aan
leiding tot de volgende opmerking:
De onderlinge wrijving tussen Socia
listen en Roomsen op het gebied van de
benoemingen wordt door zeer velen
en wij menen: terecht met wrevel ge
volgd. Het heeft er alles van. of de heren
onder onderling krakeel bezig zijn de buit
te verdelen, en of men in het schuitje
van een dezer partijen moet zitten om
voor een benoeming in aanmerking te
komen. Tal van benoemingen krijgen
daardoor duidelijk het karakter van par
tybenoemingen te zijn. De aanwijzing van
dr Beel, een man met geringe Indische
ervaring, tot hoge commissaris der Kroon
in Indonesië, is er een weinig illuster
voorbeeld van.
Zolang nu de beide grote regerings
partijen over zulke benoemingen in het
ongerede zijn. zoals in het geval-Utrecht,
kan er voor een Regering, die niet de
moed heeft, zichzelf te zijn. weinig an
ders opzitten.adan het been aan een der
de toe te werpen.
Zonder dat ook wij maar iets aan de
betekenis van de benoemden willen af
doen. valt het ons op. dat in bepaalde
plaatsen, die typische wrijvingspunten
zijn voor Roomsen en Socialisten, man
nen worden benoemd, die niet tot een
bepaalde politieke partij behoren. Maar
geheel in het algemeen schuilt hier een
ander gevaar, namelijk dat op deze wijze
waardering wordt uitgesproken voor het
feit. dat een gegadigde zich niet nadruk
kelijk politiek heeft georganiseerd. In
welke partij dan ook. Wanneer dan twee
mannen dezelfde bekwaamheden heb
ben, maar de een is aangesloten bij een
politieke partij en de ander is politiek
niet georganiseerd, dan heeft de tweede
een streepje voor.
Deze laatste wijze van behandeling nu
is in feite weinig minder laakbaar dan
uitgesproken partijbenoemingen.
Ons democratisch staatsbestel moet het
voor een aanzienlijk deel hebben van de
publieke belangstelling en van de publie
ke activiteit. Zinkt deze laatste in of gaat
zij ontbreken, dan gaat het leven in het
democratisch staatsbestel teloor en ligt
de weg open voor politiéke vrijbuiters en
in nog later stadium voor de die-
Die politieke belangstelling nu. waar
van het democratisch staatsbestel het
hebben moet, is vooral belichaamd in een
gezond partijleven. De Overheid moet
het op prijs stellen, wanneer er in het
land een gezond partijleven is. En zy
moet het weer heel in het algemeen
gesproken niet prijzen, wanneer
iemand zich op dit gebied afzijdig houdt.
Socialisten en Roomsen hebben het.
wanneer zij aandringen op partijbe-
noemingen, aan zichzelf te danken, als
de Regering deze weg opgaat. Maar de
Regering zelf mag zich door onderling
krakeel binnen de partijschappen niet
deze weg laten opdringen. Een gezond
democratisch staatsbestel eist het anders.
En dan willen wij ten overvloede ook wel
opmerken, dat er in ons democratisch
staatsbestel nog wel andere mogelijk
heden zijn dan: Rooms, rood of party-
Waarom wel wol en gordijnen op de
markt en niet in de winkels
Amsterdamse politie doet een boekje open
In Amsterdam is een merkwaardige
handel tot klaarheid gebracht en daar
mee de pas afgesneden aan een groot
aantal Amsterdamse vrouwen, dat zich
op geraffineerde wijze sohuldig maakte
ernstige a-sociale handelingen,
en kochten in winkels in Lei
den, Amsterdam, Haarlem en Hilversum
i. goed op, dat als speciale aanbieding
goedkoop werd aangeboden, gingen voor
de rijen staan en hadden zoveel pun-
Amerikaanse havenstaking
is geëindigd
De havenstaking aan de Amerikaanse
Oostkust is geëindigd, doordat het ge
schil met de reders is bijgelegd. Op de
„Queen Elizabeth", in de haven van
Southampton, besloten 1000 van de 1500
passagiers het schip niet te verlaten en
zy deden een beroep op de coulance van
de maatschappij. Onder hen bevindt zich
vrouw, wier kind in de V. S. op ster-
ligt. Nu de staking geëindigd is, zal
het schip vermoedely-k snel afvaren
De havenarbeiders krijgen 13 dollar-
nt per uur loonsverhoging met terug
werkende kraoht tot 21 Augustus.
GRIEKS PREMIER IS ERNSTIG ZIEK.
Themistocles Sophoelis. de 88-jarige
minister-president van Griekenland, is
gisteren bewusteloos in zijn kamer ge
vonden. Hij lijdt aan een longaandoening
n zyn toestand is ernstig.
Onze ministers nog niet
naar Kalioerang
Hatta bleef namelijk wat langer
op Sumatra.
De republikeinse premer Hatta. is he
den nog niet van Sumatra naar Java ver
trokken, tengevolge van „technische
moeilijkheden". Men wil hem nu ophalen
een vliegtuig der Commissie van
Driei, Zodoende is het niet waarschijn-
dat de Nederlandse ministeriële
delegatie morgen naar het republikeinse
lustoord Kalioerang zal vertrekken.
ten by zich, dat de voorraad spoedig uit
verkocht was, vóór een bonafide huis
vrouw er aan te pas kon komen. De
vrouwen verkochten het goed aan aan
marktkooplieden, die het dezelfde mid
dag vaak nog op de markt voor het dub
bele of nog duurder verkochten. Deze
handel heeft meer ellende veroorzaakt
dan men oppervlakkig zou denken. Een
kern van ongeveer 120 Amsterdamse
vrouwen speelt dit spelletje. Vijf pro
cent van de marktkooplieden verzorgt de
wederverkoop. Een zeer groot aantal
vrouwen is reeds aangehouden in de
loop van dit jaar: 1789 aanhoudingen en
2500 processen-verbaal. De Amsterdamse
politie is nu vast besloten, een eind aan
de handel te maken door zeer strenge
maatregelen. De medewerking van het
publiek is hiervoor ingeroepen.
Zal ook Gaston Eyskens
niet slagen?
Dee Belgische regeringscrisis is nog
geen stap nader tot haar oplossing geko
men. Gaston Eyskens, de nieuwe forma
teur. voerde gisteren de gehele dag be
sprekingen met socialistische en katho
lieke leiders. Mocht Eyskens niet slagen,
hetgeen sommige kringen als zeker aan
nemen, dan zou opnieuw een beroep op
Spaak worden gedaan.
WEERBERICHT
Weer nachtvorst
Tot morgenavond verwacht De Biltt
Droog weer met weinig of geen bewol
king. Matige wind, in het uiterste Noor
den van het land uit Westelijke richtin
gen. elders tussen Zuid-Oost en Zuid-
West. Vannacht lichte vorst, behalve op
de Waddeneilanden. Morgen overdag
ongeveer dezelfde temperatuur als van
daag.
ZON EN MAAN.
Vrijdag 26 Nov. Zon op 8 18, onder
16 36; maan op 02.27, onder IAM.
2 Deo. N.M.