Nieuwe Leidsche Courant | 1948 | 23 november 1948 | pagina 2

De ton is verdeeld - enkele verlangens
ten aanzien van K. en O.

Galeislaaf

NIEUWE LEIDSCHE COURANT

2

DINSDAG 23 NOVEMBER 1948

Gemeentebegroting 1949 op komst

De belangrijkste daad van de Leidse raad In zijn vergadering van gisteren
waarschijnlijk wel het hechten van zijn goedkeuring aan de verdeling va
f 100.000 subsidie. B. en \V. hadden weer een schema van verdeling opgesteld, zoals
dat ook in ons blad van vorige week Dinsdag werd afgedrukt. Voor de Slichting tot
bevordering van kunst, ontwikkeling en ontspanning, in de Sleutelstad en omgeving
alom bekend als „K. en O.", was andermaal f 12.000 uitgetrokken, thans vooi
stichtingsjaar Sept. 1948Sept. 1949 en op dc gemeentelijke budgetten te verant
woorden met f 2.000 op de begroting 1948 en met f 10.000 op de begroting 1949. Het
acheen B. en W. in hun toelichting overbodig, thans opnieuw een lans te breken
voor subsidiëring van K. en O. tot dekking van het nadelig saldo. Zulks onder be
paalde voorwaarden, neergelegd in een advies van de gem- accountantsdienst.

direct zeggen, dat de huidige vorm fou
ten meebrengt. Ook sprekers overtuiging
was het, dat K. en O. het werk der
diverse verenigingen niet moet tegen
werken, maar juist moet stimuleren. K.
en O. moet die richting steeds meer uit
werken. Er zyn echter al gelukkige voor
beelden te noemen en K. en O. heeft wat
dit aangaat nog uitgebreide plannen op
het gebied van zang, muziek, toneel
cursussen. Het terrein is moeilijk
men glijdt er gemakkelijk uit, maar
werk moet gebeuren. En het gebeurt ook
al! Van de verschillende verenigingen
zullen de financiële handelingen terdege
door de acc. dienst onder de loupe
den genomen. K. en O. zal ongetwijfeld
de wenken van de dienst ter harte nei

De „grabbelton" der
f 100.000

De ton subsidie werd in algemene dis
cussie gegeven, dus niet elk punt afzon
derlijk. Dr Key (Arb.) bracht hulde
aan de wethouders van sociale zaken en
van onderwijs en kon zich in het alge
meen wel met de voorgestelde cijfers
verenigen. Dat het bedrag
Vereniging zuigelingen- en kinderzorg
van 4500 op 6400 werd gebracht, stem
de spr. tot verheuging, omdat de tweede
verpleegster thans kan worden gehand
haafd. Wat de Vereniging Maatschappe
lijk Werk in de ziekenhuizen betreft: het
bestuur er van achtte spr. wel erg actief,
maar het heeft toch wel wat te veel op
grote steun van de gemeente gerekend.
Misschien werd niet de nodige voorzich
tigheid betracht met het aanstellen van
nieuwe sociale werksters. Men had eerst
wat meer overleg kunnen plegen.

Mevr. Bragg aar-de Does (Arb.)
meende echter, dat het bestuur niet
voortvarend is geweest. Deze vereniging
verricht zeer goed werk en men kon het
niet af. Men wil ook voldoende onder
wijs aan de in de ziekenhuizen verblij
vende kinderen doen geven.

De heer Knol (Prot.-Chr.) was dank
baar, reeds thans een goed resultaat
de gem. accountantsdienst te kunnen
constateren. Spr. wilde in het algemeen
spreken en geen namen van verenigin
gen noemen, maar een juiste admini
stratie is voor gesubsidieerde verenigin
gen toch wel de eerste eis. Niet steeds
vindt het beheer plaats zoals het moet
geschieden. Niet altijd wordt e
zorgd, dat alle inkomsten, die binnen
kunnen komen, ook werkelijk in de kas
vloeien. De tekorten zijn dan groter dan
nodig. Subsidies zijn vanzelfsprekend
zeer noodzakelijk, maar het weten, dat
men subsidies ontvangt om de tekorten
te dekken, mag er niet toe leiden, dat
niet alles wordt gedaan om de inkomsten
te vergroten en de uitgaven te drukken.
Niet altijd ook zijn de vereiste beschei
den aanwezig.

De heer A. van Dijk (K.V.P.)
wat verbaasd, dat B. en W. opnieuw met
een voorstel t.a/v. K. en O. in deze
kwamen. Spr. ging na, wat hij in Dec.
1947 hierover had gezegd. De criitiek
spr. uitte zich toen en ook nu in
drietal punten: 1. de bestuursvorm
K. en O. werkt niet economisch, doordat
het bestuur te groot is en toch slechts
een klein deel er van de lakens uitdeelt;
2. K. en O. besteedt te geringe aandacht
aan het werk der bestaande culturele
verenigingen, zodat de werkzaamheid
van deze dilettantenverenigingen niet
wordt aangemoedigd en deze zelfs con
currentie van K. en O. ondervinden, ook
doordat de weekprogramma's van de
Sleutelstad overbelast geraken; 3. de
financiële gestes van K. en O. zijn vol
gens B. en W. wel altijd verantwoord,
maar spr. weet dit niet zeker. Wat dit
laatste punt betreft meende spr., dat het
rapport van de accountantsdienst hem in
het gelijk had gesteld. Spr. wilde dit
rapport echter als vertrouwelijk behan-

Daarnaast had de K.V.P.-fractievoor-
zitter, de heer Wilmer, alleen critiek
op de formele kant van de zaak, de wijze
waarop B. en W. deze hebben gebracht
Tot verheuging van spr. bleek de raad
van oordeel, dat het rapport van de
acc.dienst vertrouwelijk moest worden
behandeld. Spr.'s fractie staat op het
standpunt) dat K. en O. een sympathieke
vereniging is en de verlangens van de
heer Van Dijk zyn daarmee niet in
strijd. De werkwijze van B. en W. achtte
spr. echter onjuist: f 2000 nog over 1948
en reeds f 10.000 over 1949. Waarom
K. en O. deze uitzondering? Met andere
verenigingen wordt ook niet vooruit ge
lopen, zelfs met „Margriet" niet,
ook zeer juist is. Er kunnen immers
thans nog geen bedragen aan de begro
ting 1940 worden onttrokken. Spr. dien
de daarom een amendement in,
en O. f 2000 te geven en de resterende
f 10.000 bU de begroting 1949. M.
K. en O. met de andere verenigingen op
één lijn te stellen, zonder evenwel de
subsidie te verlagen.

Ook de heer D. J. van Dijk (ArE)
had lof voor het streven van
in deze. Spr. wilde niet het debat met
zijn naamgenoot uit de K.V.P.-fractie
herhaald zien. maar toch wel opmerken,
dat hij nog steeds op het standpunt
een jaar geleden staat en de grote be
tekenis van K. en O. op velerlei terrein
evenzeer blijft erkennen. Over de wyze
van exploitatie wenste spr. geen directe
eritiek uit te oefenen.

In het acc.rapport had de heer V
(V.V.D.) enige zwakke punten gecon
stateerd. K. en O. heeft daarvan echter
verbetering toegezegd en spr. meende,
dat die zeker zal worden aangebracht
Wat het amendement-Wilmer betreft; de
heer Wilmer heeft formeel gelijk, maar
K. en O. neemt een bijzondere plaats in.
Het werk heeft een grote omvang aan
genomen en reeds ver vooruit moeten
vaak verbintenissen worden aangegaan.
Daaraan is voor K. en O. enig gevaar
verbonden en spr. kon zich voorstellen,
dat men daarom graag wil weten, waar
aan men toe is.

De heer W o u d s t r a (Prot.-Chr.) was
het moeilijk gebleken, deze zaak in dit
stadium volkomen te beoordelen. Spr.
wilde daarom graag een kleine reserve
betrachten.

Weth. Menken (K.V.P.), dr Key en
mevr. Braggaar antwoordend, had toch
wel enig bezwaar tegen enkele manieren
van werken. Sommige verenigingen moe
ten wel eens tegen zichzelf in bescher
ming worden genomen. Spr. hoopte goede
dingen van de acc. dienst.

Ook weth. Van Schalk (Arb.)
bracht de accountantsdienst een compli
ment. Spr. verwachtte van deze dienst
nog veel nuttigs. Men moet echter een
bepaalde vereniging niet direct op haar
feilen aanzien, vooral niet als het werk
er van groeit en het ledenaantal stijgt.

Wat de drie punten van de heer A.
van Dijk betreft antwoordde spr. het
volgende. De bestuursvorm van K. en O.
Is natuurlijk feilbaar, maar spr. wilde niet

De formele bezwaren van de heer Wil
mer kon spr. wel delen. De administratie
van K. en O. zal echter spoedig niet
van Sept. tot Sept. worden ingericht,
maar van Jan. tot Jan. Dan wordt deze
kwestie vanzelf opgelost. Vóór de begro
ting 1950 hoopte spr. dit voor elkaar te
hebben.

De heer Knol verklaarde zich tegen
het amendement-Wilmer. De uitvoering
er van zou te veel bezwaren voor de ge
meente-administratie opleveren en bo
vendien moet elke vereniging weten,
waar zij aan toe is. Tegen het aan
K. en O. te voteren bedrag had spr. geen
bezwaar, maar wel wilde hij er uitdruk
kelijk hebben bijgezegd, dat de gemeente
alleen vergoedt het nadelig saldo va
werkelijke exploitatie. Het vormen
een reservefonds kan dus niet worden
aanvaard.

De heer Wilmer trok, nu de wethou
der had toegezegd, dat deze kwestie spoe
dig in het reine zal komen, zijn amende
ment in. Onder voorwaarde dus, dat K.
en O. voortaan als de andere te subsi
diëren verenigingen wordt behandeld.

Nadat de heer Frohwein (V.V.D.'
zijn zienswijze nog ten beste had gegeven
en de heer A. v a n D ij k, voor de tweede
maal aan het woord, de suggestie van
een gemeentelijke culturele commissie
naast K. en O. had gedaan (weth. Van
S c h a i k kon deze suggestie uiteraard
onmogelijk voetstoots op haar juiste
waarde schatten, maar wilde haar eens
bekijken), werd het voorstel van B. en
W. zonder meer aanvaard. De verenigin
gen krijgen dus de reeds in ons nummei
van een week geleden vermelde subsi-

Bebouwing van 't open terrein Herengracht

Enige bespreking vergde ook het prae-
advies van B. en W. op het voorstel-
Lombert en op het adres van de woning
bouwvereniging „Eensgezindheid" inzake
het bebouwen
voormalige Leidse Katoenmaatschappy
aan de Herengracht. Dit (afwijzende)
prae-advies had de heer Lombert
(K.V.P.) vanzelfsprekend zeer teleurge
steld. Spr. achtte de hier te bouwen grote
openbare gebouwen t.w. voor de Raad
Arbeid en de G.G. en G.D. niet
op hun plaats. Uit stedebouwkundig oog
punt niet (midden tussen de oude stads
woningen) en ook niet om de moeilijke
toegangswegen. Het bouwen van midden
standswoningen aan de zijde van de He
rengracht en van arbeidershuizen aan de
kant van de Oranjegracht zou volgens
spr. heel wat gelukkiger zijn. Moet, aldus
spr., maar steeds worden doorgegaan met
het uithollen van dit stadsdeel? Het ge
projecteerde parkeerterrein heeft hier
ook geen zin. zo meende spr., tenzij er

aste politiepost by komtSpr

geloofde, dat het bebouwen van dit ter-
op de lange baan wordt geschoven

De heer H. Beij

Aan het einde van de vergadering
sprak burgemeester jhr mr F. H. van
Kinschot de heer H. Beij, chef van de
huishoudelijke dienst ten stadhuize,
met een enkel woord toe. Zoals Zater
dag uitvoerig in de N.L.C. werd ge
meld, hoopt de heer Beij binnenkort
met pensioen te gaan en de gisteren
gehouden zitting was de laatste, die
de heer Beij in functie bijwoonde. Na
twintig jaar! De burgemeester bracht
hem dank voor de waardige wijze,
waarop de heer Beij zijn taak steeds
heeft vervuld en wenste hem en zijn
echtgenote een lange periode van wel
verdiende rust toe.

Rondvraag bracht
„bont allerlei99

De rondvraag van deze toch al niet

m humor ontblote raadszitting, die zich
bovendien kenmerkte door een vlotte
afwerking van zaken, bracht nog een
„bont allerlei".

Dokter Kortmann (KVP) stelde
enkele vragen op verkeerstechnisch ge
bied (het negeren van de verkeersregels
door bestuurders van vrachtauto's e. a.,
het eventueel aanbrengen van een slip-
vrij wegendek in de bochten van de
Singels en het ophogen van het wegdek
rondom rioolputten, die op de Maresin-
gel bijv. enkele centimeters boven het
wegdek uitsteken) en belandde bij de
lan de Haverzaklaan, waar de
jeugd 's avonds laat vrij spel heeft
een spel, dat geen spel meer mag wor
den genoemd. Onderzoek In al deze kwes
ties werd toegezegd. Voor de ophoging
van het wegdek rondom de rioolputten
heeft men nog geen materiaal.

De heer Knuttel (comm.), meende,
dat de gemeente in opspraak is gebracht
doordat uit een winkel-étalage een post
zegel met de afbeelding van een beroemd
schilderij (als in strijd met de goede
zeden) is verwijderd. De voorz. zegde
navraag toe.

De heer A a 1 d e r s (KVP) wees er op,
dat het kruispunt DonkersteegHaar
lemmerstraat een markt dreigt te wor
den. Wie er met zyn wagen langs rydt,
krijgt er een paling aan te hangen. Laat
men deze bedoening liever by het stad
huis plaatsen (hilariteit).

Weth. Van derKwaak (Prot.-Chr.)
wild traditiegetrouw antwoorden, dat de
zaak zal worden onderzocht.

De heer A. van D ij k (KVP) infor
meerde naar het Gravensteen en het toe
zicht op pornografische lectuur. Weth.
Jon geleen zeide, dat de eerste kwestie
spoedig in de raad zal komen en de voorz
antwoordde op het tweede punt, dat eer
onderzoek zal worden ingesteld.

Dr K e y (Arb.) was gestruikeld ovei
de publicatie in de pers inzake de afslui
ting van het Utrechtse Veer. Deze afslui
ting duurde namelijk een week. Weth.

"een was hetzelfde c
komen. Een onderzoek naar deze gang

zaken is dan ook reeds gaande.
*jje heer Riedel (Arb.) vroeg
slotte als niet-roker wat meer ventilatie
bij langdurige raadsvergaderingen. De

(wèl-roker) zegde hem
gaarne toe.

ERVARING

De ervaring heeft talloze auto
eigenaren geleerd dat bU het onder
houd niets aan het toeval mag
worden overgelaten.

Het komt voordeliger uit bescha
digen te voorkomen dan Uw auto
te moeten repareren op een onge
legen tijdstip.

Voor periodiek auto-onderhoud:

GEBR. van ULDEN

Verdamstraat 6 Tel. 23041
WETH. v. d. KWAAK VERHINDERD.
De wethouder van Financiën, de heer
van der Kwaak, 1§ verhinderd mor
gen spreekuur te houden.

en dat het een uitstel voor jaren wordt.
Er kunnen thans tooh geen openbare ge
bouwen worden gebouwd.

Het speet weth. Jongeleen (Arb.),
dat hij de heer Lomben moes", teleur
stellen (de heer Lombert: Ik heb me ook

geen illusies gemaaktHet is niet

uitgesloten, dat er op dit terrein nog dit
jaar wordt gebouwd. Het kan ook nog
jaren duren. Een deel van het terrein
is echter toch al Verkooht aan he'. rijk
(voor het nieuwe gebouw van de Raad
van Ajrbëid). Misschien kunnen we he:
van het rijk terugkrijgen, maar dan
moet toch een ander gebouw worden af
gestaan of anders bouwrijpe grond op
een andere plaats. Dat zal Leiden zeer
zeker geen voordeel opleveren De in
het voorstel bedoelde grond hebben we.
aldus spr., nu ook weer niet direct nodig
voor woningbouw. Woningbouw zou
trouwens in stedebouwkundig opzicht
ook geen oplossing betekenen (nieuwe
woningen tussen oude). Met de verkeers
wegen valt het nog wel mee (via Rijn
straat en Levendaal).

De heer Lombert meende, dat Lei
den niet zo dik in de grond zat. althans
njet dn de bouwrijpe grond. Het stads
aspect ter plaatse zou naar de mening
vam spr. veel meer gediend zijn met
woningen dan met enkele grote gebou
wen. Met het rijk zou het best voor
elkaar komen. Er is wel iets anders te
vinden.

Als we deze grond voor woningen be
stemmen, krijgen we dan ook meer wo
ningen toegewezen, aldus vroeg de heer
Stolp (Prot.-Chr.) Volgens spr. is dit
de allesbeheersende vraag.

De heer Van Weizen (Comm.) ver
klaarde zich tegen het voorstel-Lombert,
echter onder voorwaarde, dat de open
bare gebouwen er ook spoedig komen en
de grond niet braak blijft liggen.

De heer S chilli er (P.v.d.A.) be
lichtte het standpunt van Ged. Staten
dezen, reeds daterend van vóór de o«
log. De zaak is blijven hangen, m;
Ged. Staten hebben zich niet uitgespro
ken tegen het bouwen van woningen op
dit terrein (zoals de heer Van Weizen
had beweerd).

De heer Hendiriks (Prot.-Chr.)Ged,
Staten hebben het voorstel toen om for
mele redenen afgekeurd. De stukken
voldoden niet aan de eisen. De grond

van het rijk en er is geen andere
grond besohïkbaar.

Weth. Jongeleén antwoordde de
heer Stolp, dat er niet minder woningen

zullen worden gebouwdMaar wel

minder vlug, merkte de heer Lombert
op, hetgeen de wethouder niet ontkende.

Weth. Jongeleen: Het argument

in B. en W. in het algemeen is. dat de
gebouwen ten algemenen nutte moeten
komen in het hart en niet aan de rand

Nadat nog enkele opmerkingen van de
héren Schtiller en Hendriks door de wet
houder waren beantwoord, volgde stem
ming over het prae-advies van B. en W.
Het werd aanvaard met 27 tegen 7 stem
men. Tegen de 6 aanwezige K.V.P.-ers
en de heer Schiiller (Arb.) Het voorstel
van de heer Lombert en van „Eensge
zindheid" werd dus verworpen.

Hebt U genoten

van het grootste boekensucces ter wereld,

„GEJAAGD DOOR DE WIND" Laat dén Uw boekverkoper
U dit najaar voorleggen:

Gwen Bristow's ,,Als de katoen rijpt" en U zult hem
dankbaar zijn en zijn enthousiasme delen over deze prachtige
iwe trilogie, 'n Cultuurserieboek!

Diverse zaken aan de orde

Bij het voorstel tot het verhogen
de bijdragen in het tekort van het volks
badhuis der woningbouwvereniging „De
Eendracht" over 1946/7 plaatste de heer
Van Weizen (Comm.) (voorzitter
deze vereniging), enkele opmerkingen,
die door weth. Jongeleen werden be
antwoord. De gang van zaken ten aanzier
van het badhuis en een eventuele ta
riefsverhoging kwamen hierbij ter sprake.
Het voorstel van B. en W. (verhoging
de bydrage van f7450 tot f8246.30) werd
hierna zh.s. aanvaard.

Hetzelfde geschiedde met het voorstel
inzake een renteloos voorschot aan „D«
Professorenwijk" ad f2500 voor het bou
wen van een kleed- en bergruimte. Even
wel nadat de heer Wilmer had opge
merkt. dat verscheidene leden van de
raad van mening zijn, dat het niet de be
doeling kan zijn, dat de gemeente maar
financiën blyft verstrekken aan buurt
verenigingen. Terwille van het speeltuin
werk, zoals in dit geval, wilde mer
echter wel doen.

De voorgestelde wijziging van de
ordening op de precariorechten ontlokte
de heer K n e t s c h (Prot.-Chr.) de op
merking, dat toch moeilijk van een
bon" kan worden gesproken. Bedoeld zal
zijn: een „visbun", aldus spr. Dit bleek
inderdaad het geval te zijn. Nadat de heer
A alders (KVP) ook enkele opmerkin
gen had gemakt, volgde een taalkundig
debatje over „lopende klokken" en
werken, die de tijd aanwijzen".

De raad stelde f2800 beschikbaar
1417 aan te schaffen badhanddoeken ten
behoeve van het gem. volks- en school-
badhuis aan de Van der Werffstraat, dat
daarvoor punten ontving.

De heer Frohwein (WD) vroeg of
de levering via de Leidse middenstand

Ze zijn besteld

Weth. M
de middenstand.
De heer Fro
Weth. M e n k
De heer K

worden uitgesloten, als deze het

Weth Menken: Neen. maar de goed
koopste aanbieding is aanvaard.

Aan het begin van de zitting werd de

Over lopende klokken99

De raad zou de preqario-verordening
gaan wijzigen. Als zijnde vrij van belas
ting werd onder meer voorgesteld „het
hebben van lopende klokken" (op straat).

Op 't laatste nippertje kwam echter het
verzoek van B. en W. om in de plaats van
de woorden „voor het hebben van lopen
de klokken" te lezen: „voor het hebben
van uurwerken, die de tijd aanwijzen".

Kunnen die laatste woorden „die de
tijd aanwijzen" er niet af? vroeg de heer
Hendriks. Hij dacht, dat het nogal logisch,
was, dat uurwerken de tijd aanwijzen.
Per slot van rekening zijn het daarvoor
„lopende klokken". Klokken, die lopen,
zijn toch immers uurwerken, die de tijd
aanwijzen?

Helemaal niet, antwoordde weth. Van
der Kwaak, er zijn in de stad ook klok
ken, die geen tijd aanwijzen, maar alleen
voor reclame dienen.

Die klokken lopen dus niet, maar er
zit ook geen uurwerk in, dus ze kunnen
niet lopen. Noch de tijd aanwijzen. Het
zijn „loze" klokken. Het lijkt net of het
klokken zijn, maar ze houden je voor de
gek. Je denkt dat het één uur is en 't
is half drie. Wij kunnen dat geen reclame
vinden, maar onze wethouder van finan
ciën, die overal geld uit weet te slaan,
blijkbaar wel.

De heer Knuttel kwam tot dezelfde
conclusie en met enige moeite kon de
raad hem volgen. Het werd een „lopende"
kwestie en de klok liep maar. Maar dit
maal was het: „gezelligheid kent geen
tijd" en dat gebeurt in de raad niet
elke zitting.

De heer Knuttel dan meende, dat
iemand niet behoeft te betalen voi
klok, die wel tijd (de juiste tijd)
geeft. Maar iemand, die maar een klok
heeft hangen, die toch niet loopt i
uurwerk dus, dat geen tijd aanwijst,
dat alleen maar hangt te hangen
reclame te maken zo iemand moet
„precario" betalen.

Dat is nu ook precies de bedoeling, al
dus weth. Van der Kwaak, daarom wor
den „uurweken, die de tijd aanwijzen"
vrijgesteld van belasting.

toen was de raad „er uit".

heer J. Th Balkestein (Prot.-Chr.) (op
nieuw) beëdigd als raadslid Hij werd
ook in de vacatures-Robbers benoemd
tot: lid commissie van toezicht
werkplaats, lid commissie G.G. en
en plaatsverv. lid commissie van advies
betreffende arbeids- en dienstvoorwaar
den gemeentepersoneel.

De communisten E i g e m a n en mevr
Van Staveren zetten hun standpunt
uiteen inzake het zitting hebben
C.P.N.-ers in raadscommissies.

Mevr Vylbrief (Comm.) had
interpellatie aangevraagd inzake
steunbedrag volgens de Armenwet. Deze
interpellatie kon niet doorgaan, omdat de
kwestie buiten de competentie vai
raad viel. Wel kon mevr. Van Staveren
aan de wethouder van sociale zaken
de bedoelde kwestie vragen stellen, wal
zij dan ook bij de rondvraag deed Wét-
houder Menken antwoordde, dat de
bedoelde ondersteunden reeds van 1 No-

Begroting 1949 bijna
klaar

De begroting 1949 van de gemeente
Leiden is bijna gereed. Ongeveer 7
December zal ze aan de leden van de
raad worden toegezonden. Op 22 De
cember volgen de sectievergaderingen
en half Februari heeft de openbare
behandeling plaats.

vember ai de bekende fl toeslag per
week ontvangen. Een algehele normher
ziening komt binnenkort aan de orde

In deze vergadering werden nog ver
schillende minder belangrijke besluiten
genomen. Ze werden reeds alle de vorige
week in ons blad aangekondigd. Thans
zij nog vermeld,

dat ir G. A Oosterholt werd benoemd
tot tijdelijk leraar in de wiskunde aan
het gymnasium;

dat de noodzakelijkheid van de oprich
ting en instandhouding van een opleiding
voor kleermakers aan de vakavondschool,
verbonden aan de ambachtsschool, werd
uitgesproken;

dat
vastgesteld:

dat de
voorbeeld

legesverordening werd

i fabricage, op
ran de wethouder thans „com
missie van openbare werken" heet;

dat het voorstel tot het verkopen van
grond, gelegen aan de Zijl, aan de firma
G. den Heeten ?n Co te Leiden door B
en W werd aangehouden; en

dat burg Van Kinschot in een kort
openingswoord in 't bijzonder de van een
ziekte herstelde heer Lombert verwel
komde.

„Kunst en Genoegen" bracht
goede ontspanning

Geslaagde avond in „Den Burcht".

De mandoline-vereniging „Kunst en
Genoegen", opgericht in 1930, gaf gister
avond in de concertzaal van „Den Burcht"
een uitvoering. Onder leiding van de heer
Joh. Hazes werden enige moe
ten gehore gebracht. De dirigent
spelers kunnen op een zeer geslaagde
uitvoering terugzien. Er werd vooral
ver en met gevoel gespeeld. Ook wa
keuze van het programma, dat aai
mandolinisten hoge eisen stelde, zeer
vredigend. Al met al hebben wij met vol
doening gehoord, dat „Kunst en Genoe
gen" thans de volle nadruk légt op het
eerste begrip van haar naam. Het genoe
gen kan dan ook niet uitblijven. Het pu
bliek gaf royaal zyn bijvalsbetuigingen

Aan deze avond, die werd geopend door
de heer S. E. Willems of Brilman,
leenden medewerking: „The swing
Red.) Players", met populaire lied
jes, en het toneelgezelschap „Kunst en
Genoegen", dat op te waarderen wijze
het stuk „Ik heb gezondigd", van W. v. d.
Berg en J. Grosveld, ten tonele voerde.
Oom Barend, de oud-zeekapitein, ver
dient ongetwijfeld vermelding.

Onder de aanwezigen bevonden zich
vertegenwoordigers van de mandoline-
vereniging van wijk 8 der Ned. Herv.
Gemeente, „Ars et Labor", de speeltuin
vereniging „Oosterkwartier" en de fede
ratie van mandolineverenigingen uit Den
Haag.

Bazar met begerenswaardig
heden

Morgen en Donderdag in het
Academisch Ziekenhuis

Morgen en Donderdag zal er in het
Acad. Ziekenhuis een bazar worden ge
houden t.b.v. „Maatschappelijk werk in
de ziekenhuizen van Leiden". Vandaag
wordt er door enige dames hard gewerkt
de bazar, die morgenmiddag om 2 uur
door de burgemeester wordt geopend, te
arrangeren. Een hengelvijver en kabou-
tertuin zijn bijzondere attracties. Dank
zij de werkzaamheid van het dames
comité is er een welverzorgde textiel-
afdeling, terwijl patiënten van de interne
neurologische afdeling, alsmede enige
ziekenzusters voor een stand met aller
lei begerenswaardigheden zorgden. Wij
twijfelen er niet aan, of deze bazar zal
zijn doel niet missen.

Kunst en Letteren

„CINDERELLA'

Voetverzorging - Schoenen

Dagelyks zitting. Tel. 2754

Voor St Nicolaas

Mooie sortering PANTOFFELS
Zie etalage. Reeds vanaf 3,60
per paar.

HEERENWEG 10 LANGE MAR
RIJNSBURG LEIDEN

Majoor H. Wels 25 jaar bij het Leger des Heils

De liefde van Christus drong hem tot veel werk

Majoor H. Wels van de afdeling Leiden van het Leger des Heils herdacht gisteren
het feit, dat hij 25 jaar geleden actief zyn Intrede deed In het Leger. Door familie
omstandigheden zal dit zilveren jubileum eerst Zaterdag a.s. worden gevierd,
midags met een receptie en 's avonds in een herdenkingsbijeenkomst, welke beide
ln het gebouw aan de Hooigracht plaats vinden.

Leger des Heils gediend in de volgende
plaatsen: Winschoten, Amsterdam, Rot
terdam, Maassluis, Steenwijk, Winters
wijk, Vlissingen, Treebeek, Groningen,
Den Haag, Lunteren, Apeldoorn, Zaan
dam, Gouda en thans Leiden.

Zijn vrouw, kapiteine P. J. Wels
Mudde, die reeds 28 jaar in het kader
van het Leger actief is, betekent voor
hem een grote steun. Twee grote feesten
gaat het Leger tegemoet: het Kerstfeest
enhet 60-jarig bestaan van de af
deling alhier, in Februari. Wat zal er in
deze maanden hard gewerkt worden!

Leidse O.V.W.-er in Indo
nesië omgekomen

Ten gevolge van een ongeval met een
vuurwapen is te Bod jong Pitjoeng over
leden de Leidse O.V.W.-er sergeant J.
Arkeveld, Ziilsingel 58.

Majoor Wels, in onze stad zeker geen
onbekende, werd in 1898 in Elandsfon-
Zuid-Afrika geboren. In verband
met de Transvaalse oorlog vertrok de
familie in 1899 naar Nederland. Om
streeks 1906 kwam de heer Wels
phen in aanraking met het Leger des
Heils; zijn moeder behoorde tot de Bap-
tistische Gemeente, die, zoals wellicht

bekend, in be

paalde opzich

ten

het

Majoor WELS

Leger gelijk
De heer Wels
bezocht de Zon
dagsschool
het Leger
gat al sjfbedig
de vurige v
te kennen,
hij zijn leven
in dienst wil-
de stellen van
Jezus Christus.
Na anderhalf
jaar onder de
wapenen te zijn
geweest, ves
tigde hy zich,
op 21-jarige leeftijd, te Groningen, waar
hy als boekbinder in dienst trad bij de
firma Wolters.

Op 23 Februari 1923 ging majoor Wels
naar de kweekschool van het Leger des
Heils te Amsterdam, terwijl hij reeds op
22 November van dat jaar werd uit
gezonden.

In 1931 werd de zilveren jubilaris ver
zocht, of hij zich aan een Dost van het
Leger in Indië wilde verbinden. Dit ver
zoek kon om bijzondere redenen niet
worden ingewilligd. Ongetwijfeld is dit
het Leger in ons land ten goede ge
komen. Niet minder dan 20 aanstellingen
kreeg de majoor in de loop der jaren.
4^2 Jaar mocht hij zijn krachten geven
aan het maatschappelijk werk en 20^
jaar heeft de evangelisatie hem in haar
midden gehad. Majoor Wels, die in Juni
naar Leiden kwam, als opvolger
adjudant K. Offenberg. heeft het

MIEP VINDT,

dat de oudjes het nog
best doen. Het
winningsgerecht
Leidens ontzet komt
dus nog eens op tafel.
Mevr. LotgeringHillebrand heeft ei
fön recept voor:

WORTELEN MET SCHAPENVLEES
1% kg. grote aardappelen, Vz kg. uien,
1 kg. winterwortelen, V* kg. schapen-
poulet, 1 lepel bloem, 15 gr. zout, 40 gr.
boter, peper, peterselie. Schud het ge-
poulet om met bloem en wat zout,
het met boter pl.m. 15 minuten.
Snijd de schoongemaakte wortelen aan
reepjes, de uien en aardappelen in stuk
ken. Voeg dit alles met water, zout en
peper bij het vlees en laat het zachtjes
gaar koken. Strooi er bij het opdienen
véél fijngesneden peterselie over.

En ge.et dan weer wat druiven toe.

Lekker, en 't spaart tUd voor Moe.

Publ. Centr. Bur. v. d. Tuinbouwveilingen

De

Engels

Joseph Stephens

Op de middag van mijn terugkomst in
Rome werd mij gevraagd, naar Claudius'
paleis te komen. „Ga zitten mijn jongen".

hij en wees mij een divan. Na een
inleidend praatje vervolgde hij: „Ik ge
loof, dat Üt goed nieuws voor je -heb."

Ik wachtte geduldig, wetende, dat hij
graag spanning opwekte door zijn woor-
len te rekken. Onverwachts vroeg hij:

,Hoe oud ben je nu Virginius?"

Een-en-twmtig, antwoordde ik. Dan
hij: „O, weer 21 te mogen zijn! Dan is
het bloed als gegiste wijn! De tijd voor
jongelui om te huwen!" Mijn hart bons
de. Dus dót was het. Ik had het kunnen
verwachten. Claudius was keizer en men
kon zijn woorden niet licht nemen, dat
wist ik wel zeker. Om bij hem in de
gratie te komen, moest men het onder
werp van de liefde van de hoogste waar
de achiten. Claudius schraapte z'n keel
en hernam dan tergend langzaam: „Vir
ginius, je bent nu op een leeftijd, dat we

beginnen moeten met aan je toekomst te Natuurlijk wist ik wel wie de gouden

denken. Eigenlijk ben je volgens kenners
twee jaar te laat. En daarom heb ik een
mooi meisje uitgenodigd, ons te bezoe
ken. Zij zal vanmiddag hier komen.

Vanmiddag, herhaalde ik zacht.

Claudius leunde achterover in de hou
ding van iemand, die handen vol goud
heeft aan te bieden en hernam: „Ik vrees,
dat ik in mijn zorg voor jou ben tekort
geschoten. Ik had jaren geleden al om
je huwelijk moeten denken. Maar ik zal
het nu weer dubbel goed maken. Ik kan
je wel zeggen, dat zij het mooiste meisje
is dat een man zich kan wensen; dat zij
de rijkste vrouw in het keizerrijk is, en
van zuiver bloed. Achttien jaar, gezond,
ontwikkeld en teer. Op het eiland Ionos
bewoont zij haar eigen villa."

Het duurde even, voordat ik ver
werkt had wat Claudius had gezegd. En
vroeg toen, geestdrift voorwendend: „Is
het soms Io van Ionos, de gouden He
lena? „Dat heb je goed geraden. Io's
ouders zijn gestorven en haar enige man
nelijke verwant is een marine-officier op
een van myn schepen. Daarom kan ik
voor haar vader optreden. Het huwelijks
contract zal vandaag getekend worden.
Tegen de nacht zal Io je bruid zijn en
de ring dragen. Voor het huwelijk moet
je binnen 17 dagen gereed zijn, Virgi
nius." Ik mompelde wat bij wijze van
dankbetuiging en verliet spoedig het
vertrek.

Helena was. Doch ik had haar nooit ge
zien of ontmoet. Van vier jonge mannen
Petrondus (meer bekend als arbiter ele-
ganticus) en drie vrienden, wist ik, dat
zij, bij verschillende gelegenheden, de
indruk van haar hadden gekregen van
een beeldschone vrouw, maar met koele
ogen. Petronius had zelfs gesproken van
cynisme in haar blik. Des te meer was
ik gespannen op mijn indrukken van de
eerste ontmoeting. Die middag in de pa
leistuinen wat omzwervend, stond ik met
een paar kennissen te praten, toen ik
wat op zij ging voor een troepje passe
rende jongelui en een meisje ontdekte,
dat alleen bij een der oricketpaaltjes
stond. Onze ogen ontmoetten elkander;
de hare die schenen rondgespeurd te heb
ben naar een medespeler, bleven intens
op mij gericht.

Een grote, donkere gestalte, felle oog
opslag. een trots bleek gelaat, en in de
lijnen van haar mond toch ook iets van
droefgeestigheid. Met een schok werd ik
my bewust van wat Petronius van haar
gezegd had: mijn indruk was dezelfde.

Toen ik het paleis binnen ging, was de
jongedame niet te zien. Ik was er zeker
van, dat als zij geweest was bij de groep
gasten in het atrium, zij mij stellig zou
zijin opgevallen door haar markante ver
schijning. Ik liep door naar de in het
zonlicht badende kamer, waar de keizer
zijn vrienden ontving, en voelde een
band op mijn schouder. „Waarom zo

somber, m'n jonge vriend?" vroeg Clau
dius. „Jij moest stralen van blijdschap
als je denkt aan de gouden tijd die je
tegemoet gaat op Capri, want dóór zul
je „in de wolken" zijn. Ionos moge
ideale plek zijn voor de walde wijn der
Liefde, maar het is te ver van Rome er
ik hëb mijn vrienden graag dicht bij mij.'

Ik lachte hem dankbaar toe. Hoe
wel Claudius een vrij lelijke oude
was en een willoos type, had hy toch
een goed hart.

Plotseling sprong Wet Death op
waadde door het mulle zand naar de
branding. Spoedig weer terug, zette hij
zich weer naast Poly (zenuwen, dacht
deze) en vervolgde na een pauze:

Daar was zij. De op één na rijkste
van het keizerrijk. Daar stond zij opeens
vlak vóór mij. Claudius nodigde haar.
naast hem plaats te nemen en stelde on:
aan elkander voor. Dat was zij dus, vol
gens Claudius de voltooiing van mijn
geluk. Zij had het staalblauwe haar ge-
vloohten tot een wrong en keek mij on
derzoekend aan. Nooit had ik zulk een
paar fel orilntsche ogen gezien. Rank als
een ree, en stralend van jeugdige krach*,
eb levenslust. Bij het eerste geluid van
haar stem kreeg ik een schok en ik
hoop, dat mijn gelaat goed verborg, wat

'acht. Het was moeilijk, geen schijn
emotie te verraden en het leek mij
het beste, maar heel weinig te zeggen.

(Wordt vervolgd).

KUNSTKRINGCOISCERT

Tibor de Machula en Theo
van der Pas

Aan zijn programma herkent men d
uitvoerende musicus. Tibor de Machula
had volledig afgezien van virtuoze
cesnummertjes, maar drie standaardwer-
ken op zijn programma geplaatst.

De sonate in A van Beethoven is een
zonnig werk. Hier wil de meester geen
zielsconflicten afreageren, maar schijnt
hij geen andere bedoeling te hebben ge
had dan mooie muziek te componeren.
Muziek, die boeit door haar voornaam
heid, haar charme en haar humor.

Minder bekend is de 4e cellosonate
van Kodaly. Op het programma was
gegeven dat dit werk uit twee delen be
staat. Maar het Adagio, waarmede de
nate besluit, neemt het beginthema van
de Fantasia op, zodat het stuk eigenlijk
driedelig is. Vooral in de hoekdelen ko
men prachtige momenten voor, maai
het Allegro is boeiend. En uit dit werk
blijkt weer eens, dat een hedendaags
componist muziek voor deze tijd kan
schrijven zonder tot onverteerbare
menklanken zijn toevlucht te nemen.

De sonate van Rachmaninoff is hier
daar wat breedsprakig. Maar dit werk ii
op prachtige thema's gebouwd en de
gelijkheden der beide instrumenten zijn
en natuurlijk aandoend raffine
ment in benut.

Tibor de Machula en Theo van der Plag
hebben subliem gespeeld. Wij hebben van
de eerste tot de laatste maat pure muziek
gehoord. Na een concert als dit gaat

huis met een gevoel van artistieke
voldaanheid.

De thuisblijvers, die de te vele lege
stoelen hadden kunnen bezetten, w
ongetwijfeld al artistiek voldaan voo
concert begon. Gelukkig voor hen!

Heimie Schouten

Kinderen zonder toezicht99

Het mag een tijdsverschijnsel heten, dat
jonge meisjes van amper 15 jaar „nai
haaien gaan", het lijkt ons minstens
typerend, dat zovele toneelschrijvers zich
werpen op het rechtsgeding als toneel
vorm. Elsa Shelley, die het met haar
„Piek up Girl" zeker goed bedoelde, (zij
hekelt fel het egoïsme van de maat
schappij in de figuren van de tot de
schandelijkste practijken vervallen Le-
bemann, de onverschillige mevi
Busch, en de tot alles bereide advocaat
mr Brill), heeft met de keuze va
rechtzaal, als enige achtergrond van dit
dramatisch gebeuren, zeker geen geluk
kige greep gedaan. Hoewel een zitting
van de kinderrechter meer verdraagt dan
een rechtsgeding voor volwassenen, mist
het stuk o.i. toch de consequent-strakke
lijn, die het volle overtuigingskracht heb
ben geschonken. Er zijn te veel uitwei
dingen nodig om de karakters volledig
weer te geven, en deze uitweidingen vor
men ongetwijfeld zeer zwakke plekken.
Dat „geen kind werkelijk slecht gebo
ren" wordt, zouden wij overigens niet zo
boud durven beweren als de inleider dit

het programma deed. Daar is méér,
dat invloed heeft op de vorming van een
karakter dan alleen de omgeving.

De interpretatie, die het Rotterdams
Toneel in een voorstelling voor de kunst
kring „Het Schouwspel" van dit stuk gaf,
verdient in vele opzichten lof. Speciaal
de rol van rechter Benthley, die door Ko
Arnoldi werd vertolkt, was er een van
natuurlijke en diepe menselijkheid. Het
beklagenswaardige slachtoffer, de 15-
jarige Elisabeth Collins, was wat al te
haar reacties, ofschoon zij in
mimiek en dictie een meer jonge creatie
genoemd mocht worden van een zeer
frisse Marietta Flink. Heel goed door
voeld en daardoor aangrijpend spel gaf
Louis de Bree te zien in de rol van mijn
heer Collins. De overigen waren o.i. net
iets te weinig mens en net iets te veel
toneel-figuur. Hetgeen niet wegneemt,
dat het gulle applaus, waarmee de volle
schouwburg de spelers dankte, alleszins
verdiend was. C. Th. R.

Bloembollenexport naar Z.-Afrika

jer van bloembollen in Zuid-
Afrika is niet verboden. Nieuwe de-
viezenrestricties met terugwerkende
kracht zijn vastgesteld. Iedere impor
teur kan tot 30 Juni 1949 non-sterling-
valuta ontvangen (toewijzing), echter
niet hoger dan 50 pet van hetgeen hem
in 1947 werd toegekend. Het hoofdkan
toor der Ned. Bank voor Zuid-Afrika is
aangewezen voor de uitvoering van dit
deviezenbesluit.. Voor orders, die na No
vember zullen worden uitgevoerd, moe
ten ten spoedigste aanvragen voor devie
zen worden ingediend teneinde vertra
ging te voorkomen.

Leider van Leidse landwachters
krijgt 5 jaar

Ook elders in Z.-Holland opgetreden.

De Dordtse Kamer van het Haagse
B.G. veroordeelde gisteren de Zwijn-
drechtse fabrieksarbeider -M. van Be-
zooyen tot 5 jaar (m.a.) Van Juni tot
Sept. 1944 had hy als „Stormmgn" te
Leiden het commando over een groep
landwachters. Hij controleerde hier per
soonsbewijzen, verrichtte huiszoekingen
en arresteerde verschillende personen.
Ook te Schalkhaar, Hardenberg en
Gouda was hij bekend. Wel had zijn echt
genote onderduikers geherbergd, het
geen door getuigen werd bevestigd. De
proc.-fisc. eiste 6 j. (m.a.).

Als een Chineesje

het vriendje van Uw kinders wordt

De bekende jeugdschrijfster Lidow heeft
met KIM LIE een zeer bijzonder kinder
boek geschapen omdat het langs de meest
eenvoudige en natuurlijke wijze onze
kinders in contact brengt met verre on
bekende vriendjes.

De wereldjeugd moet zichzelf kennen om
straks te saam de handen ineen te slaan

een betere wereld.

Vraagt dit prachtig uitgevoerde kinder
boek, laag in prijs, bij Uw boekverkoper.

(Advertentie)

De St NICOLAAS-ETALACES

De genoeglijke uren, dat U winkelend
door de binnenstad dwaalt, zijn weer aan
gebroken. Is er gezelliger werk dan het
uitzoeken van de St Nicolaas-cadeaux
>r Uw huisgenoten Zorg vooral, dat
tussen de geschenken ook een exem
plaar is van de boeiende familie-roman
Rudolf van Reest: De trouw der
kleyne luyden.

In deze opbouwende, christelijke roman
vindt U de geschiedenis van ons volk in
een bewogen tijd. Dit boek heeft ook
thans een bijzondere waarde, omdat het
U laat zien, dat de stille verbeten strijd
eenvoudige gelovige burgers nooit
tevergeefs is.

Vraag eens de mening van Uw boek
handelaar over dit ideale St Nicolaas-
geschenk. ^Ook uiterlijk is het een cadeau
zult inleggen. De prijs is
T boek van Bosch

waarmee U e

slechts ƒ4.50. 't Is e„.
Keuning N.V. te Baarn.

(Advertentie'