NIEUWE LEIDSCHE COURANT
WOENSDAG 20 OCTOBER 194
Stadsnieuw»
De urgentie van een dagbladwetenschap
in Nederland
Dr M. Schneider hield openbare les over het dagbladwezen
Wanneer wij de blik richten op de Ne
derlandse dagbladpers, dan kan zonder
voorbehoud worden gezegd, dat in geen
periode onzer dagbladhistorie sedert
de pers zozeer de aandacht heeft opgeëist
als na Mei 1945, aldus sprak gistermiddag
in het klein-auditorium der Leidse
Universiteit, dr M. Schneider, die, in op
dracht van het „Leids Universiteits
Fonds" zijn voordracht over het dagblad
wezen met een openbare les voor
talrijk gehoor aanving.
Het is duidelijk, dat de greep va
regering op de pers, getuige de persbe
sluiten, de noodvoorziening perswezen,
het ontwerp voor onteigening van dag-
bladoutillage en de financieel-e<
mische toestand, sinds 1869 nauwelijks
meer gevoeld, aanmerkelijk aan kracht
heeft gewonnen. En niets wijst er op, dat
deze in de eerstvolgende tijd zwakker
zal worden.
Dr Schneider ging hierna dieper in op
de verhouding overheid en pers, v
over hij opmerkte, dat de in de 17e
geboren krant, voor de overheid een
warring brengende macht, geen vrijheid
van drukpers kende, als gevolg va
vele middelen, door de overheid tegen
haar gebruikt.
In 1848 werd de ideële onafhankelijk
heid een feit, maar de economische druk
verdween eerst in 1869, toen de belasting
op dagblad en advertentie werd opgehe
ven. Daarna nam de geweldige vlucht
van het Nederlandse dagbladwezen
aanvang. Niet langer stond de regering
boven het dagbladwezen, zij stelde er zich
in een zekere onverschilligheid tegenover.
Evenwel ook deze houding ten opzichte
van de machtige geestelijke autoriteit,
die het dagblad door de groeiende lezers
complexen kreeg, kon de overheid niet
lang handhaven. De pers'eiste begrip
voor haar betekenis. In 's lands belang
moesten pers en overheid tot samenw-
kJng komen.
Toch duurde het tot 1 Januari 1934,
de Regeringspersdienst zijn taak begon
zijn licht liet schijnen over de meerdere
kennis der feiten. Bij het uitbreken
de tweede wereldoorlog belegde de Re
geringspersdienst wekelijks besprekingen
tussen hoofdambtenaren en journalisten.
Welk een radicale veranderingen schiep
evenwel de Duitse bezetting: de pers
kreeg een muilband en werd gelijkge
schakeld. De Londense regering beant
woordde deze denaturatie van de pers
echter op de juiste wijze en richtte
regeringsvoorlichtingsdienst op, die tot
taak had de nationaal-geesteiyke waarden
levendig te houden.
De bescheiden actieve en teruggetrok
ken houding van de regering ten aan
zien van de voorlichting vóór de tweede
wereldoorlog werd na de oprichting van
de door min.-president Schermerhorn aan-
N.Z.H. kocht garage
complex bij H. Schouw
142 Bu66en in de groepen
rond Leiden
Nu de N.Z.H. binnenkort voor een be
langrijk deel gaat overschakelen van
trams op bussen, vraagt bij de technische
dienst van deze vervoersmaatschappij het
garage-vraagstuk in de eerste plaats de
aandacht. Een vraagstuk, dat niet zo-ge
makkelijk is op te lossen. Vooral de moei-
lijkheden bij het verkrijgen van bouw
materialen spelen daarbij een grote rol.
Diarbij komt dan nog het groot aantal
autobussen, dat nodig is, om straks in de
vervoersbehoefte in het N.Z.H.-busgebied
te kunnen voorzien. Dit aantal bedraagt
voor de groepen LeidenNoordwijk en
—Haarlem samen 142 stuks.
Aanvankelijk lag het in de bedoeling,
aldus het N.Z.H.-maandblad, voor de
groep LeidenNoordwijk een nieuwe ga-
rage te bouwen te Noordwijk. Dit plan
heeft men door allerlei omstandigheden
moeten verlaten. Men is echter zo geluk
kig geweest, om een bestaand garage
complex te kunnen aankopen in de ge
meente Voorschoten en wel nabij de
Haagse Schouw. Dit complex acht de
N.Z.H. vrij gunstig gelegen voor de ex
ploitatie van verschillende buslijnen. Nog
In de loop van deze maand hoopt men
de garage (van de fa. D. C. Wagemaker)
te betrekken, zodat die te Noordwijk
aan Zee geleidelijk kan worden opge
heven.
November-acties van het
C.N.V. te Leiden
Ten opzichte van de plaatselijke pro
paganda, die de Chr. Vakbeweging in
Leiden in November a.s. hoopt te voe
ren, kunnen wij nog mededelen, dat de
■tad In verscheidene wijken zal worden
verdeeld. In deze wijken worden z.g.n.
kernen gevormd, die in samenwerking
met de daar woonachtige leden speciale
propaganda-commissies zullen bouwen
Zij zullen in haar acties ook het werk
voor het t.b.c.-fonds „Draagt Elkanders
Lasten" betrekken. Zoals wij reeds
meldden, zal er ter bevordering van de
propaganda op 9 November in „Den
Burcht" een avond worden gegeven,
waaraan medewerken het mannenkoor
„Kunst na Arbeid" en een kamerorkest.
Tijdens de door de Chr. Besturenbond
gehouden vergadering werd door de
secretaris, de heer W. Veerman, naar
voren gebradit, dat aandacht wordt ge-
sohonken aan de mogelijkheid van op
richting van een afdeling huispersoneel
en een afd. kappersbedienden.
HAAGS GERECHTSHOF.
W. G. de J. uit Hazerswoude kwam in
hoger 'beroep tegen een vonnis van de
politierechter, waarbij tegen hem we
gens bonnenzwendel ƒ500 of 2 maanden
was geëist.
De piroc.-gen. vorderde bevestiging,
maar de raadsman, mr Taat, pleitte vrij
spraak of clementie.
De manufacturier 0£K. te Alphen a/d
Rijn had aan iemand een lap etof ver
kocht. Toen bleek dat de punten vals
waren, verkocht hij aan de koper, om te
helpen, 100 textielpunten. Hij kwam nu
in hoger beroep, omdat de politierechter
hem hiervoor ƒ200 subs, twee maanden
en drie maanden voorwaardelijk met
drie jaar proeftijd had opgelegd. De p.-g.
wilde dit vonnis niet wijzigen. Mr Meyer,
de verdediger, vroeg echter een geld
boete op te leggen.
VIJFTIG JAAR GETROUWD.
Op 28 October gaan de gouden bruids
dagen in van het echtpaar K. Boelee,
Minnebroersgracht 14. We komen op dit
feit nader terug.
Distributievaria
Morgen (Donderdag) laatste dag van
uitreiking bonkaarten 812 te Leiden.
Vrijdag na-uitreiking.
gekondigde regeringsvoorlichtingsdienst,
toegerust met „oog en oor", in 1945 een
op de voorgrond tredende en veelzijdige,
mede doordat naast en onafhankelijk van
de R.V.D. er departementale en andere
(semi) officiële voorlichtingsinstanties
waren of ontstonden.
Onmiddellijk traden hevige spanningen
tussen overheid en pers op, verscherpt
door het wisselende papierbeleid der
regering.
De pers zag wel de noodzakelijkheid
van een brede voorlichting, maar zij be
streed de concurrerende en de soms on
democratische positie van de officiële
voorlichting.
Niet in het minst door de critiek in
de bladen reorganiseerde en coördineer
de de regering haar voorlichtingsorga
nen en in de praktijk betekende dit, dat
de overheid haar overheersende positie
had prijsgegeven. De voorlichtingsdien
sten kregen een voornamelijk aanvul
lende taak.
Vervolgens wees dr Schneider er op,
dat er in ons land wel een dagbladkun-
de, een dagbladpraktijk voorhanden is,
maar dat slechts een bescheiden begin
gemaakt is met een dagbladstudie, ter
wijl een dagbladwetenschap in ons land
nog ontbreekt. De dagbladwetenschap,
die relaties heeft met andere wetenschap
pen, bv. sociologie, historie, politiek,
economie, recht en techniek. Bovendien,
de dagbladwetenschap ontleent niet al
leen, maar zij schenkt op haar beurt ook
weer aan andere wetenschappen. En hoe
weinigen kennen de gecompliceerde weg
van bericht tot krant, de krachten die er
in werkzaam zijn?
De algemeen dagbladwetenschappelijke
opleiding is onontbeerlijk geworden voor
de ambtenaar, de politicus, de paedagoog,
de jurist, de econoom, de journalist en
voor die velen, die geroepen zijn of wor
den, leiding te geven aan ons maatschap
pelijk leven.
.KERMISGOUD"
De ene mens is gelukkig in de liefde e
een ander in 't spel. Er ts ook een categoric
die steeds „iets vindt"
Van de laatste soort kwam een beste re
presentant op ons bureau. „Ik vind wel een
meer wat", vertelde hij. Maar een poos)
•rug had hij iets gevonden, dat het vertel
len r,
Als Clo!
had hij in September
i meegemaakt. (Uw ven
r die hoort bü de catej
lukkig in de liefde. Och, hij is er tevreden
In Maastricht, op weg naar zijn onderdak
voor die nacht, trof het schijnbaar altijd
speurend oog van de wil-vindt
sterend voorwerp op de grond. Met het ge
baar van elke vinder had hij het opgeraapt.
Een broche! „Kermlsgoud" dacht hij en
stopte het in de tas van zijn wederhelft.
's Avonds In de slaapkamer werd het „din
getje" weer voor de dag gehaald en beke
ken. Het schitterde en blikkerde, dat het
een lust was en verdween weer in de
Eenmaal thuis kwam het voor de zoveel
ste keer te voorschijn, flonkerend als
heen, maar toch ook weer anders. Steeds
een zalmkleurige gloed. In het donker
straalde het als een ster.
..Zoiets geef je je vrouw niet op Moedei
dag", begreep onze vinder en ging er c
volgende dag mee naar zijn bedrijfsleider.
Op diens advies werd het door een goud
smid getaxeerd. „Alleen het goud Is
f 800 waard" was het bescheid, om over
ongeveer 30 kleine diamantjes met de gro
te zuster In het midden maar niet te spre
ken. Dit antwoord deed vinders vrouw al.
een diamant van kleur verschieten. Ze kot
er niet meer van slapen. Zo gauw mogelijk
verdween het kostbare sieraard in de safe
van de firma Clos en Leembruggen.
De ontknoping van het drama: „De ge
vonden broche", speelde zich
tricht af. De politU
op te spor
die
rekening ko
tonen, waaruit bleek, dat zij het „dingetje"
wel eens meer gezien had. Onze Clossiaan
kreeg f 100 als beloning en ging weer rustig
Uw verslaggever heeft maar eens
bij dit happy-end en had vannacht e
warde droom van: brochesbank;
ƒ100.... en.... Volksherstelsigarei
Wat Engelse magistraten zo al doen
Mr Roger North voor het genootschap
Nederland—Engeland
W-at Engelands magistraten, die ge
pruilde, taai-voortlevende stukken tra
ditie, eigenlijk doen, en hoe zij in dat
doen de levende en evoluerende kracn-
van de vooruitgang weten te paren
het goede en veilige, dat voorbije
eeuwen schonken, dat vertelde een
deze magistraten Maandagavond zelf
zijn Nederlands auditorium. De Leidse
afdeling van het genootschap Nederland-
Engeland had in de bovenzaal van de
Vergulde Turk zijn leden bijeengeroepen
om te luisteren naar de heer Roger
North, die zijn opleiding als jurist te
Cambridge ontving, maar ztjn 'practijk ^r
gaf, om op het platteland te gaan
mi; daar werd hij in een der ge
rechtshoven gekozen en thans kan hij
dus over deze kwestie spreken uit eigen
ervaring.
De heer North vertelde eerst over de
wijze, waarop in Engeland recht wordt
gedaan. Het is bekend, dat de Britten
een bijzondere liefde hebben voor het
recht en voor eerlijk spel. Daarom ook
neemt de Engelse burger- aan de recht
spraak deel, hoewel daar natuurlijk be
roepsmensen naast staan. De deelnemen
de burgers, de magistraten, worden niet
betaald voor hun diensten: zij beschou
wen het als hun plicht en voelen zich
vereerd. Hoewel zij geen training heb
ben over het algemeen, tonen zij veel
rechtsbegrip. Bovendien zijn er trainings
cursussen en heeft ook de voorzitter vol
doende kennis van het recht en de wet.
Spr. ging vervolgens de geschiedenis
in de magistratuur na en wees er op,
it waar vóór een halve eeuw slechts
notabelen werden verkozen, thans ook
arbeider en de man (of vrouw) uit
de middenstand kan deelnemen. On
danks dat komt de politiek weinig ter
sprake.
Van alle gepleegde (en ontdekte)
daden komen er 93 voor deze tribu
nalen, terwijl slechts 7 naar beroeps
gerechtshoven gaat. Spreker ging op ver
schillende details van de practische
rechtspraak in, waarbij bleek, dat in
Engeland de moderne ideeën van reclas
sering sterk hebben gewerkt. Zo gezien
kan de magistraat zeer veel goed doen.
In het bijzonder bij de jeugdrechtspa-aak
treedt men in Engeland soepel op e
men bedacht op het welzijn van de Jeug
dige mens „who had bad luck".
Na de pauze vertelde mr North, hoe
in Engeland een procedure verloopt er
beschreef hij de sfeer, waarin dat ge
beurt. Enige speciale gevallen illustreer
den het gesprokene. De avond stond on
der leiding van dr A. A. Pnns, die nog
enige vraagstellers het woord moest
lenen.
Voor de kantonrechter
te Leiden
Hoeden met beschermde vogel
Op 22 October van het vorige Jaar had
de politie in de etalage van de firma L.
D. T. te Leiden een bruine dameshoed
gezien. Het voorwerp werd in beslag ge
en. omdat het gesierd was met een
beschermde vogel. L. D. T. en de fabri
kant uit Amsterdam moesten thans voor
het Leidse kantongerecht terecht staan.
Het O.M. eiste f 18 boete of 6 dagen hech
tenis.
Mr Goudsmit wees er op, dat het O.M.
geen rekening had gehoudeif met het
feit, dat artikel 7 van de vogelwet ge
wijzigd was. Dit spreekt alleen over het
vangen en doden van beschermde vogels.
De heer M. had de hoed in Parijs gekocht
met toestemming van de Franse rege
ring uitgevoerd. Ook van de zijde der
Ned. regering had hij geen last onder
vonden.
In zijn repliek echter legde het O.M.
de nadruk op. dat het bewuste artikel
uit de vogelwet ook van toepassing is
op hoeden, opgemaakt met beschermde
vogels. Wordt deze mode ingevoerd, dan
worden op grote schaal beschermde vo
gels gevangen en gedood. Over acht da
gen zal de kantonrechter schriftelijk
vonnis wijzen.
Overtreding vestigingswet.
H. J. C. A. R. had zonder vergunning
het beroep van automobilist uitgeoefend.
R. meende, dat hij was ingeschreven bij
de Kamer van Koophandel. Het O M.
eiste f 25 of 10 dagen. Uitspraak: f 15
boete of 5 dagen hechtenis.
Prachtige uitvoering van D.V.V.
in de „Burcht"-zaal
Weinig publiek, maar hoge prestaties.
De Leidse accordeonvereniging D.V.V.
(„Door Vriendschap Verenigd"), dirigent
de heer G. Knorr, gaf gisteravond in
„Den Burcht' een concert met medewer
king van het mannen-dubbelkwartet
„Sempre Avanti" onder leiding vai
heer J. van den Broek.
De voorzitter van D.V.V., de heer
F. Zwanenburg, heette in zijn kort
openingswoord de aanwezigen welkom
en moest er zijn misnoegen over uitspre
ken, dat de opkomst van het publiek zo
gering was. Wij dachten, aldus spr., dat
Leiden de accordeon-muziek meer zou
appreoiëren. De heer Zwanenburg be
treurde het ook, dat aan D.V.V. nog geen
subsidie is verleend. Uitnodigingen om
te concerteren (in het Plantsoen bijv.)
blijven eveneens uit. Spr. liet tot slot een
positief geluid horen: wij zullen blijven
opkomen voor ons recht, wij voelen ons
als een rots in de branding.
Wij hebben van de muziek van D.V.V,
gisteravond in één woord: genoten. Nog
meer: wij hebben een accordeon leren
waarderen. Ongetwijfeld valt er op zo'n
instrument veel goeds te bereiken. Er
werd zuiver door de D.V.V.-ers gespeeld.
En een wals als „Vineta klokken" van
J. Lindsay stelt aan de accordeonist (e)
hoge eisen. Wat ook te denken van de
altijd weer boeiende wals: „Aan de
schone blauwe Donau", welke een goede
vertolking kreeg. Het mannen-dubbel
kwartet zong hierbij. .Verder zette het de
uitvoering veel luister bü in zijn aparte
nummers. Wy hopen, dat D.V.V. een vol
gende keer een volle zaal mag begroeten.
WIE VERLOOR ZIJN MOTORBOOT?
Bij de Leidse politie zijn inlichtingen
te bekomen aangaande een crême-kleu-
rig motorjacht, dat onbekend werd aan
getroffen in het Galgewater.
NOG EEN GOUDEN ECHTPAAR.
Op 3 November a.s. zal het 50 jaar ge
leden zijn, dat de heer H. J. de l'Ecluse
met mej. J. M. Braggaar in het huwelijk
trad. Voor de woning van-het echtpaar
de Oltmansstraat is reeds een ere
poort opgericht.
GEMEENTE LEIDEN
TIJDELIJKE AFSLUITING VAN
HUIGSTRAAT. EN HUIGBRUG.
Burgemeester en Wethouders van Lei
den brengen ter ailgemene kennis, dat
met ingang van heden de Huigstraat
de Huigbrug tot nadere aankondiging
alle landverkeer zullen zijn afge
sloten, in verband met een gedeeltelijke
omlegging van genoemde straat.
Ledden, 18 October 1948.
De Burgemeester,
F. H. VAN KINSCHOT.
De Secretaris,
R. STRENG, Loco Secr.
Eervol ontslag aan
prof. dr J. v. d. Hoeve
Bij K.B. van 8 October is alsnog met
ingang van 20 September j.l. aan prof.
dr J. v. d. Hoeve eervol ontslag ver
leend als gewoon hoogleraar in de
faculteit der geneeskunde aan de Rijks
universiteit alhier, met dankbetuiging
voor de vele en belangrijke in deze be
trekking den lande bewezen diensten.
PAARDENSLAGERIJ GEOPEND.
Enorm groot was gisteren de belang
stelling ter gelegenheid van de opening
van de naar de eisen des tyds ingerichte
model-paardenslagerij van de heer P. B
Groenveld, H aarlemmerstraat 246. Het
was in de winkel geen groen, maar eer
bont veld van vleeswaren enbloem
stukken.
„EENSGEZINDHEID" 25 JAAR.
Lelden oudste buurtvereniging, t.w
„Eensgezindheid", viert a.s. Zaterdag
haar zilveren jubileum met een receptie
in „Den Burcht" en een feestavond
de Stadsgehoorzaal.
BURGERLIJKE STAND VAN LEIREN.
GEBOREN: Evert, z van F van Dijk
en W G v d Horst; Johanna M, d van
W A v d Tang en K M Ginjaar; Maria,
d van A Teske en M Stuifzand; Jacomina.
d van C Rietkerken en J de Tombe;
Jacob, z van N Kuiper en C J Wester-
Kunst en Letteren
Leidse Kunstkring
Adrian Aeschbacher
De Zwitserse pianist Adrian Aesch
bacher gaf gisteren een Beethoven-
avond; wij hoorden een Beethoven zon
der innigheid, zonder tederheid en zon
der grootheid. Tenslotte gaan wij naar
Beethovenavond om Beethoven te
horen; wanneer een concertgever met de
meester niet de minste affiniteit blijkt
te hebben, kan het concert als een mis
lukking worden beschouwd.
Maar wij willen toch ook iets over het
pianospel van Aeschbacher zeggen. Deze
pianist is in staat, om moeilijke passages
het voorgeschreven tempo met vrij
grote trefzekerheid te spelen. Maar aan
de fijnere techniek ontbreekt alles. Het
passagespel is dynamisch niet geëgali
seerd De ontwikkeling van de linker
hand is achter vergeleken bij die van de
rechter. Accoorden worden aangeslagen
een krampachtige spierspanning,
waardoor zij hard en ruw klinken. Aan
de armtechniek ontbreekt alle souplesse.
Het pedaalgebruik is vrij primitief. Dit
een van de redenen, dat geen enkele
issage brilliant klinkt.
Als het spel nu nog maar erg muzikaal
as! Maar iedere keer wordt men on
aangenaam getroffen door verkeerde ac
centen, door een gevoelloos spelen van
iges, die de meeste expressiviteit
vragen en tenslotte door een Irriterende
gemaniëreerdheid.
Het toegiftje hebben wij dus maar niet
afgewacht.
Hennle Schouten.
Optreden Ned. Madrigaalkoor
Wij vestigen de aandacht van onze
;zers op het concert, dat a.s. Vrijdag
de Remonstrantse kerk aan de Hoogl.
Kerkgracht wordt gegeven. Het Ned
Madrigaalkoor is een klein maar select
koor, dat door zijn regelmatig zingen
voor de radio in ons land grote bekend
heid heeft verworven. In Leiden ls dit
koor nog niet opgetreden en het is een
goede gedachte van het bestuur van K.
O. geweest, dat het het initiatief heeft
genomen tot dit concert, waaraan als
solisten medewerken: Jo Stallinga.
sopraan; Henri Weibooren, bas-bariton;
A. Martijn, orgel.
Er wordt een zeer aantrekkelijk pro
gramma uitgevoerd, waarvan wij hier
alleen willen noemen: de negro-splrituals.
waarmede het Madrigaalkoor voor de
radio zoveel succes geboekt heeft en ver
der het Magnificat van Hendrik Andries-
en Pange lingua van Zoltèn. Hoewel
het concert van K. en O. uitgaat, is het
ook voor niet-inschrijvers toegankelijk
„Samson" door „Con Amore
De Chr. Oratoriumvereniging „Con
Amore", dirigent Simon C. Jansen, voert
op Donderdag 4 November in de Stads
gehoorzaal het oratorium „Samson" van
G. F. Handel uit. Solisten zijn Mea Naber-
i, sopraan, Annie Woud, alt, Albert
Dana, tenor, Lourens Bogtman, bas en
Janny van Weering, cembalo. Orkest:
Haarl. Orkestvereniging.
N. Z. H. -tentoonstelling
Van opengezaagde automobielonderdelen
en dergelijke.
In gebouw „De Nijverheid"
Jansstraat te Haarlem ziet men.
men er sedert gisteren tot en
November a.s. binnentreedt, een aantal
opengezaagde onderdelen van benzine
en diesel-automobielen, modellen, ma
quettes enz. Deze verzameling is bijeen
gebracht door de N.Z.H.V.M. met als doel
om de chauffeurs voor te lichten. In deze
tijd. nu het aantal buslijnen der N.Z.H.
nog steeds toeneemt, is het begrijpelijk,
dat een groot aantal chauffeurs nodig is.
In Haarlem, waar op 1 November a.s. de
stadstram het veld zal moeten ruimen
voor de bus, worden de meeste wagen
bestuurders „omgevormd" tot chauffeurs.
De overige vacante plaatsen worden be
zet door sollicitanten, die aan een nauw
keurig onderzoek worden onderworpen
en gewoonlijk daarna nog
moeten volgen. Behalve aan het theore
tisch gedeelte wordt hierbij aandacht be
steed aan het practische deel.
De hulpmiddelen, die gebruikt worden,
zijn nu in Haarlem te bezichtigen. Voor
een belangrijk gedeelte zijn
digd door leerlingen van de Haarlemse
Ambachtsschool en van de Centrale
Werkplaats uit de Spaarnestad. Het ge
heel ziet er goed-verzorgd uit en is zeker
de moeite waard om door een ieder, die
door zijn beroep bij het autoverkeer is
betrokken, bekeken te worden. Ook een
grote verkeersmaquette ontbreekt niet,
terwijl verder een stand met lectuur is
opgesteld. Hier wordt o.m. aandacht ge
schonken aan het veilig-verkeersonder-
wijs op de scholen. We twijfelen er n
aan. of deze expositie, die bescheiden
omvang is. zal veler belangstelling trek-
Zilveren zakenjubileum
Op 23 October a.s. zal de heer W.
OudShoorn, Oude Singel 216, woonhuis:
Merelstraat 36, herdenken, dat hy 25 jaar
'geleden zün fijnhouthandel opende.
KUNSTZANDSTEENFABRIEK
„ARNOUD."
Aan ir G. C. D. Baron van Harden-
broek van Ammerstol is op zyn verzoek
eervol ontslag verleend als directeur der
N.V. Kunstzandsteenfabriek „Arnoud" te
Hillegom, zulks in verband met het
vaarden van een andere werkkring.
De A.N.W.B. deelt mede, dat
touristische reizen naar Zwitserland tus-
1 Dec. 1948 en 31 Maart. 1949 thans
bü de Deviezenbank en de erkende reis-
bureaux deviezenvergunningen kunnen
worden aangevraagd. Dit kan geschieden
tot 30' October a.s.
Leiderdorp
Verbetering.
De aanbesteding van de bouw van
tien woningen, van Zaterdag j.l., ge
schiedde in opdracht van de woning
bouwvereniging „Patrimonium" en niet
„Dorpsbelang".
Nieuwsflitsen uit de omstreken
Alphen aan den Rijn
En de jeugdzij kauwt
voort.
Het is een algemene klacht, dat jon
gelui, speciaal van 16. 17 en 18 jaar, op
een vergadering en in de kerk een ru
moerig element vormen. By voorkeur
zitten ze in de achterste banken van een
gebouw of op de gaandery. Of zy zoeken
de vrije plaatsen achterin een kerkge
bouw. Dan spreekt men van het zitten in
de „engelenbak" of het „schapenhok"
De Geref. kerk aan de De Ruyterstraat,
die nu ruim 20 jaren staat, is klein. De
wysheid der ouden bleek te kortzichtig
en te weinig overtuigd van een mogelyke
groei der Gemeente, die toen reeds te
voorzien was. Hoe het zy, het was weldra
nodig de aangebouwde vergaderlokalen
des Zondags by de kerk te trekken. Hier
staan de vrije stoelen. Hier is het opge
schoten element te vinden en men vraagt
zich soms onwillekeurig af: „Wat doen
zè in de kerk?" Wat ze er doen? Tot
grote ergernis van toezichthoudende
ouderlingen niets dan kauwgum kauwen.
En soms is een predikantenvermaan
nodig.
Het is daarom, dat de raad van de
Geref. kerk besloot, dat aan deze onbe
vredigende toestand een einde moet
komen. Aan de commissie van admini
stratie is gevraagd hierin te adviseren.
Als mogelykheden ziet de Kerkeraad het
verkrijgen van een derde vergaderplaats
(totdat straks de bouw van een nieuwe
kerk plaats kan vinden) en het houden
van dubbele diensten, tengevolge waar
van de „engelenbak" dicht zou kunnen
blyven.
Tot zo lang kauwt de jeugd voort!
De heer L Sneeuw Jubileerde.
Het bedrijf van de firma van der Kloot
Meyburg, 's Molenaars, had een gouden
jubilaris onder zyn personeel. Het was
de heer L. Sneeuw, die Zondag herdacht,
dat hy gedurende 50 jaren zün krachten
dit bedrijf had gegeven, speciaal aan
de afdeling leerlooierij. Maandag is dit
feit herdacht. De jubilaris, die thans 66
jaar is, werd in zijn woning namens de
directie gefeliciteerd door de firmante,
Stoop. Een enveloppe met inhoud
werd hierby aangeboden. Enkele andere
geschenken vergezelden deze. Voorts
werden felicitaties gebracht door het
kantoorpersoneel, terwyl ook de colle-
de jubilaris zich niet onbetuigd
lieten. De laatsten boden een fraaie lamp
de afdeling zadelmakerij ont
ving de heer Sneeuw serviesgoed. Van
de buurtbewoners kreeg de jubilaris
talloze blijken van belangstel
ling.
Voorstraat afgesloten.
De Voorstraat is thans voor het ver
keer met vierwielers afgesloten.
Katwijk aan Zee
Chr. Metaalbewerkersbond.
In de zaal „Parlevliet" in de Zuidstraat
Sport er Wedstrijden
Bob Bonte verbetert twee wereld
records
Op de 400 en 500 meter
Ih het Sportfondsenbad-West te Amster
dam heeft de 19-Jarige Bob Bonte glster-
ivond het wereldrecord op de 400 meter
schoolslag gebracht op 5 min. 40.2 sec. (oud
record 5 min. 43.8 van Arthur Helna). Op de
neter verbeterde hij het record tot 7
min. -10.6 sec. (oud wereldrecord 7 min. 13
e., eveneens van Heina).
DE ZWEMONTMOETING GENT-
LEIDEN.
Zoals we reeds meldden, zal een aan
tal Leidse zwemmers(sters) Zaterdag in
het kader van de sportuitwisseling te
Gent uitkomen. Alsnog is in het pro
gramma opgenomen de 5 X 50 m. vrije
slag voor dames; J. de Jong, J. Crama.
T. Sjardin, A. Fasseur en A. Coussens zul
len op dit nummer voor Leiden uitkomen.
In de vermelde waterpoloploeg zün
enige wyzigingen aangebracht. Deze is nu
als volgt samengesteld: Dragt, d.; J.
Prevoo, H. v. d. Reyden en M. Brak, a.;
G. Kikkert, P. Liet en H. Versluis, v.
SCHAKEN.
GOLOMBEK LEIDT IN INT. SCHAAK-
TOURNOOI
De uitslagen van de vierde ronde van het
it. schaaktournooi te Baarn luiden:
Int. groep: D. S de Lange—Baay, remise.
Golombek—Wood 10, SpanjaardVisser
1—0, Rubenstein—Wade 0—1, Prins—De Vos
afgebroken
>ep 2: Dr 11 (pseudoniem)—Oosterwijk
Bruyn, remise, Kapsenberg—Hulsman remi-
;e. Van Vliet—Rhodes O—l. Vinken—Oud
ifgebr.. De Groot—Van der Zande 0—1.
Na de 4e ronde luidt de stand in de int
groep: 1. Golombek 3 Va p., 2. Spanjaard 3 p.,
Wade 2 p., 4, 5. en 8. De Lange, Wood en
Prins 1% p. en 1 afg., 7. en 8. Visser en
Baay Hi p., 9. De Vos 1 p. en 1 afg-, 10
Rubenstein 1 p.
SCHAAKKAMPIOEN STED. LICHT
FABRIEKEN.
De uitslagen van de 2e ronde luiden:
le kl.: Van ZantenSamson 1—0; Van
GoorBey 10; ir De WildeAnnokkee
Vz', JansenDuffels 10; Van den
Burgh—Van Oosten afgebr.
2e kl.: Van SteenBonsel 10; W.
BaarsC. Baars 10; NeysVan der
Hoeven 0—1.
3e ronde: ^le kl.: SamsonVan den
Burgh 01: AnnokkeeVan Goor 10;
Duffels—ir De Wilde 1—0; Masurel—Jan-
1-0.
kl.: Van Katwyk—Neys 1—0; Bon-
Langs de romp kwam het water hoger.
Esther bleef er lang naar kyken. Het dek
glom ln de regen. De plassen op de pla
ten liepen over. Uit de loods l^lonk het ge-
id van hamers en boren, en daartus-
n het nljdig-ratelen van lasapparaten.
Dit schip was dus de oorzaak, dat Harry
Verharen zo was gey/orden. Hier, bene
den in de romp had hy met z'n machine
geweer tussen de knieën gezeten, wach
tend tot hü losgelaten werd op het strand
In Normandië. Hy was er bang geweest.
Esther Duurzeels haren begonnen rond
haar gezicht te plakken. Naast haar lagen
enkele zuurstofcylinders. Het konden
bommen zün, dacht zij.
Die brief van de maatschappü was geen
goed nieuws geweest. Haar vader had de
brief verfrommeld en weer gladgestre
ken. Geen uitstel dus. Maar waarom wilde
hü nu zo plotseling dat Jacht afbouwen.
Het moest nu vóór de herfst klaar, ter-
wül het reeds büna drie Jaar op stapel
stond.
Ze liep het trapje weer af naar bene
den en stond tussen de hoge deuren in
de boeg. Ze hingen uit de scharnieren. Ze
liep over de plank, die haar weer grond
onder de voeten gaf. Grond van de werf
van J. Duurzeel, haar vader.
In de loods gaf Duurzeel zün orders. Hy
stond over blauwdrukken gebogen. Hy
keek naar de witte lünen op het papier
en dan naar de lynen van het jacht. En hy
gaf opdracht om een gedeelte van de ka
juit, die reeds bijna klaar was, af te bre
ken, want de vorm ervan beviel hem niet.
Vosschem probeerde tegen te spreken
De stem van Duurzeel klonk scherper dan
gewoonlyk. Er moest direct begonnen
worden. Direct.
Vosschem riep de jongens, die werk
zaamheid gesimuleerd hadden.
Er werd begonnen om het, door Duur
zeel gewezen, deel ven de kajuit te halen.
Esther liep terug naar de dük. Ze wist
niet, dat haar vader zo'n haast had.
Duurzeel wyzlgde de tekening, ruw-
schetsend op het blauwe papier. Zo moest
het worden. Niet anders.
„Er zat geen lijn in. man. ik begrijp
niet, dat je het ook niet ziet". Vosschem
zei niets, omdat hü wist, dat het zo beter
zou worden.
Het zou echter opnieuw tüd kosten.
Weer een dag, die verloren was.
Buiten lag de Normandiër in de regen.
En by de maatschappiy in de stad werd
door de directie gesproken over het lan
dingsvaartuig daar op die werf in die
negorü. Er moest haast mee gemaakt
worden, zelden de directeuren. Het schip
moest in de vaart. Was het in de brief
aan die Duurzeel voldoende duideiyk ge
weest, dat de maatschappy een uitstel van
een week volkomen ongewenst achtte?
De man zou het niet in zyn hoofd halen
om nog verder uit te stellen.
De reddingboten op de „975" die veel
te klein waren, schommelden licht in dqr
davits. De wind was wat feller gewor
den. En de stalen kabels rafelden, om
dat da draden geknapt waren.
Op het metaal vrat het roest zich verder
in.
Maar in de grote loods werkten de i
sn aan het jacht, dat een salonboot voor
Esther moest worden.
Dat had Duurzeel zelf gezegd, toer
leek, alsof de bouw van het jacht vorder-
De mannen hadden het dek van de ka
juit verwyderd, En daarna de zükanten,
zodat nog slechts de opstaande spanten
waren gebleven.
Duurzeel wees nogmaals, hoe hy de lün
van die kanten wilde hebben. En de man
nen maakten nieuwe platen, omdat dq
oude onbruikbaar waren. Vosschem zag
toe en er werd hard gewerkt. Het was
nog geen avond, toen de nieuwe kajuit
op het jacht was verschenen.
Alle mannen waren het er over
dat de lyn van de kajuit nu meer in
overeenstemming was met de romp.
Alle mannen gingen het houten hek uit.
Duurzeel liep achteraan. In zyn zak
had hy de brief van de maatschappy. Een
stuk papier, dat verfrommeld geweest was
en daarna gladgestreken.
Wordt vervolgd).
SCHAAKGENOEGEN ni—T LEYTS
ANCKER 4—6.
't Leyts Anoker kwam gisteravond
voor de 4e kl. A van de L.S.B. uit tegen
Sohaakgenoegen III en won met 4—6.
De gedetailleerde uitslag is: G. de Pree
(S.)J. Neute/boom ('t L. A.) 01; C.
Lepelaar—P. J. Galjaard 0—1; C. de
V-roedt Sr—J. W van der Horst 1—0; F.
VisserJ. v. Noorden 10; J. van Til
L. J. v. d. Meiden Sr 01; A. Planje
L. J. va-n der Meiden Jr 01; F. Mar-
L. J. v. d. Meiden Jr 01; F. Marchant
E. Giesen 10; H. GroffyI. Wassenaar
01; J. SchoutenJ. G. Knijnenburg
10; N. de Water—H. Neuteboom 01.
N.Z.H.-NIEUWS.
De stand van de onderlinge competitie
is momenteel: P. Ober 7 uit 7; J. Tim-
mers 4 (4); A. Heusing 1 (1); L. Gou-
drdaan 6 (8); Th. Goudriaan 5^ (7); D.
v. d. Eykel 2% (3); P. Brandsma 5 (8);
H. Binnendyk 2 (51; Leenheer 1 (2); A.
v. d. Eykel 1 (3); H v. d. Westen i*. (2);
P. Bavelaar 1 (4); J. Kwestroo 1 (7); D.
Molleman 3 (12); H.> Kwestroo 1 (7); D.
Schoneveld 0 (1); J. van Niehoff 0 (1);
G. Slingerland 0 (2); P. Geertsma 0 (4).
SCHAAKVER. „DAN. NOTEBOOM".
De uitslagen van de wedstrijden om
't kampioenschap van Noordwijk luiden:
Klasse I: P. BedynL. W. Turk afgebr.;
A. VeefkindA. Leenheer 01; J. v. d.
Meer—J. Hoogeveen afgebr.; J. Plug—
r. d. Meer 10; J. A. Scheepmaker
K. E. Eriks afgebr.; A. Leenheer
Hoogeveen afgebr.; J. PlugP. F.
Janzen 10; J. A. ScheepmakerP, Be-
dün afgebr.; L. W. Turk—mr K. E. Eriks
10.
Klasse II: P. Hegeman—A. van Duin
0—1; C. Plug—G. van Munster 1—0; A.
BontkesP. Lindhout 10; C Waasdorp
A. Timan 10; A. van Duin—G. Vink
—1; P. Hegeman—F. Hoek 1—0; R.
Eisenga—F. C. Wieder 1—0; P. Lindhout
R. Eisenga 1—0.
Klasse III: G .Turk—P. de Groot 0—1;
J. van der BentC. van der Luyt 01;
J. Turk—B Cohen 1—0; J. Mooyeklnd—
Turk 1—0; L. Meyer—J. Turk 0—1;
C. van der LuytB. Cohen 0—1.
DAMMEN.
H.D.C. I—LUTO I 8—12.
H D.C. I te Alphen speelde een wed-
atryd tegen Luto I te Rynsaterwoude en
verloor met 812. De gedetailleerde uit
slag le:
Winkel (ree.) (H.D.C).—C. Roest
(Luto) 0—2; A. dé Groot—T. van Luiing
0—2; G. Dool—G. Roest 0—2; G. van
Zwieten (res.)G. Esveld 20; A. van
der Vaart—A. Mur 0—2; T. Verhorst—
Kooy (res.) 2—0; A. van der Vliet—
G. de Spükere (re3.) 2—0; T. Vergunst-
N. van Luük 2—0; J. de Hartog (res.)—
W. Kinkel 0—2; D. Verkade-^J. Klein
0—2. A.s. Vrijdag spelen H.D.C. II en III
tegen „Kijk-Uit" I en II te Rüpwetering.
R.D.C.-NIEUWS.
R.D.C. 1 speelde voor de L.D.D.B. tegen
K.W.Z. I en verloor met 11—9. Het derde
tiental won te Sassenheim van S.D.V. II
en bleef daardoor ongeslagen. Voor de
bordencompetitie werden nog de vol
gende partyen gespeeld: le kl.: H Ra-
vensbergenW. Leeuwenburg 20; D. v.
d. Mey—H. Verkuil 20; W. Leeuwen
burgJoh. Kromhout 2—0; 2e kl.: C.
ZandbergenJ. Glasbergen 02; W. v. d.
HaakC. v. Rossum 20 C. Jungerius—
de Chr. Metaalbewerkersbond word*
gehouden. Spreken zal het hoofdbestuur!
lid, d'e heer G. Hordijk uit Leiden.,
„Een vaak vergeten hoofdstuk".
Aanbesteding.
In het Paviljoen „Nieuw-Brittenburi
had gistermiddag de aanbesteding plaa
van de herbouw van het wederopbouw
pand 752 aan de Noord-Boulevard,
opdrachtgeefster was mevr. Th. B.
LangeGestel te Leiden. Er waren
Inschrijvingen. De hoogste was A.
Duyn te Noordwijk voor f36.597.
laagste G. de Best, alhier, voor f 2€
De gunning werd aangehouden.
Stropers gepakt.
Door de politie werd een viertal sta
pers, C. v. R., C. v. V., M. v. V. en
betrapt, terwyl ze aan het wild
waren. Er werd een tweetal Idchtinsta
laties met accu's in beslag genomen, bi
nevens een haas.
Chr. Geref. Kerk.
Hedenavond 8 uur spreekt in de Gh
Geref. Kerk ds P. v. d. Bijl.
Van ladder gevallen.
In de Vlierstraat had A. L. de V. hi
ongeluk van een ladder te vallen. M'
verschillende kneuzingen werd hü
zyn woning gebracht.
Hillegom
Huldiging van ds Sluiter
Ter gelegenheid van zün gouden
ambtsjubileum
Gisteravond vond de huldiging plaa
van ds R. E. Sluiter. De Chr. Geref. Kei
was gemaakt tot een feestzaal, v<
met palmen en bloemen. Onder d
aanwezigen merkten we op: de burg
meester en de plaatselijke Herv. en Gere
predikanten. Verder prof. Geels,
hoogleraar aan de Theologische hogt
school. Tal van ambtsbroeders
eveneens aanwezig.
De leiding van de avond berustte b
ds H. Visser uit Sassenheim. In zün typt
ningswoord herinnerde deze er aan,
deze avond er één was, om uiting te
ven aan de grote blijdschap, die er heer
over dit gouden jubileum. Doch Goc
alleen zü de eer. Namens de HLllegomi
kerkeraad werd het woord gevoerd doe
ouderling Keyts, waarna een pracht lees
lamp als cadeau der gemeente werd
handigd. Prof. Geels siprak namei
Deputata Synode en ds Henstra uit Broe
op Langendijk namens het curaforiuu
waarvan ds Sluiter 40 jaar lang deel uil
maakte.
Vele afgevaardigden uit classis et
gere gemeenten brachten hun gelukwei
sen over, onder overhandiging van tas
bare blyken van waardering. De jongi
heer J. Keyts declameerde op voort) ee
di'ge wijze een historisch overzicht u
het ambtelyk leven van de jubilari
Al deze dingen werden afgewisse)
door koorzang en solozang. De burge
meester bracht de gelukwensen name:
de burgerlyke gemeente over, terwyl oo
de plaatselyke predikanten het
voerden.
Ds Sluiter bracht in zürn slotwoo:
allereerst dank aan de burgemeester e
bad hem sterkte toe by de ver rich tin
van zyn zware taak. Verder dankte h
alle afgevaardigden en prees in 't byzoi
der de samenwerking met de plaatselijk
predikanten. Prof. Geels sloot de fees
avond met dankgebed.
Koudekerk aan den Rijn
Kerkconcert Feike Asma
Misschien waren de minder gunstig
weersomstandigheden debet aan het fei
dat slechts een kleine schare toehoordei
naar schatting een zeventig
Ned. Herv. Kerk was, waar de bekend
organist'Feike Asma en de sopraan, mev
T. Rensink, een kerkconcert gaven. Felk
Asma, die voor Koudekerk geen onbe
kende meer is, heeft ook nu zyn repi>
tatie door zyn briljante spel en granddoi
techniek weten te handhaven. Vanzei
sprekend werd ook dit concert geopen
met een koraal en fantasie van zyn leer
meester Jan Zwart. Mevr. Rensink hooi
den we in enkele liederen. De vei
baarheid en zuiverheid in de veeleisend
Psalm 126 van A. C. Schuurman viel
loven. Minder enthousiast kunnen
zün over Heft op mijn Cruys, wel soet
Bruyt, van Anthon v. d. Horst, doch
Dans der Maagdekens van Hans Schouw
man werd met gevoel en zuiver gezon
gen. Al met al een avond vol muzikat
genot, een groter auditorium waardig.
Jaarvergadering „Ons Genoegen"
In hotel De Bruin hield het leesgec
schap „Ons Genoegen" zyn traditionel
jaarvergadering, die goed was bezoch
Na afdoening der huishoudelijke zake:
waartoe de herkiezing van de heer
Wille tot penningmeester behoorde, w
den de boeken en tüdschriften door d
voorzitter, de heer W. A. v. d. Dool,
kocht. De verkoop had een vlot verloo
en bracht ruim f 100 op. Zowel in
pauzes (met koffie en koek en nog w
ais bü de verkoop heerste een gean:
meerde stemming.
Evangelisatie-aamenkomst.
Op de heden (Woensdag-) avond te hou
den Evangelisatie-samenkomst in lokaal
Wille hoopt op te treden de heer L. Slap
pendel van Bodegraven.
Leimuiden
Burgerlijke stand.
Ondertrouwd: Dirk A. van der Vei
28 jr, en Egberdina L. J. Remmelts, 28 ji
Jartuarius H. Visser, 31 jr, en Martha
Berends, 32 jr; Theodorus van Egmoni
29 jr, en Wdlhelmina H. M. van Berke
24 jr.
GeboTen: Hubertina C. M. Turk. dr
R. J. Turk en Hubertina Heemskerk.
Gehuwd: Hubertus J. Commissaris,
jr, en AJida C. Th. Heuzen, 30 jr; Cor
nelis Vis, 22 jr. en Barbera van Muydea
18 jr.
Rijnsaterwoude
IJsclub „De Eendracht" gaat
gouden jubileum vieren
De ysclub „De Eendracht" hield hal
jaarvergadering in café De Boer.
voorzitter, de heer W. Tiimmeirs. opende
waarna de notulen werden gelezen
goedgekeurd. Het financieel verslag 1de
een batig saldo zien van f457,99. De al
tredende bestuursleden, t.w. de heren
de Boer, G. Bergsihoeff en H. L. Heemi
kerk, werden met grote meerderheid ve:
stemmen herkozen, zy namen hun be
noeming aan. De commissie voor het
teriaal deelde by mortde van de heer D
Bruyn mede, dat alles in orde was.
Er werd nog een bespreking gewü
aan het gouden jubileum van de ij solui
Dit zal gevierd worden op 25 Novembe
,vOTT as. Besloten werd voor dit doel f 300 u
B. Bedeker 0-2 (te»1-); S. Heemskerk- te takken. Gelrecht eal «orden eo vee
C. Kromhout 2—0. 3e kl.: G. v. Starken- mogelük gelden te verkrijgen om de on
burg DznP. C. Kralt 02; W. Heems- kosten van het feest te dekken. De herei
kerk—R. Heemskerk 2—0. 4e kl.: D. v. w. Timmers, J. de Boer en S. J. V:ssd
StarkenburgKr. Leeuwenburg 0—2; I.l werden benoemd tot leden van de feest
Heemsbergen—J. Brussee 2—0 (regl.); commissie. Het aantal leden van de U»
M. v. Duin—Jac. Oudahoorn 0—2, Idiub bedraagt nu 103.
I