Himmlers masseur tekent de gevreesde
Gestapo-chef van nabij
Overal Pijn?
AKKERTJES
gjj#
rGLOBF-
Chefariive 4"
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
ZATERDAG 9 OCTOBER 1948
Duizenden gered uit de Nazi-klauw
Beestmensensadisten". Hoe vaak hebben we met deze woorden de sinistere
machthebbers van het Derde Rijk getypeerd. Hoe vaak hebben we de ge
vreesde chef van de Gestapo en de S.S. getekend als een man zonder enige
menselijkheid, als iemand, die zich met wellust baadde in het bloed van
zijn millioenen slachtoffers. Wie het boek leest, dat Felix Kersten over
Himmler geschreven heeft, zal ontdekken, dat Himmler voor argumenten
toegankelijk was, waardoor het Kersten gelukte vele honderden te redden
uit de klauwen van het Nazibeest. Hij zal tot de ontdekking komen, dat
men niet klaar is de onnoemelijke wreedheden te verklaren uit een bloed
dorstige inborst.
bedeesde aard, die persoonlijk geen
vlieg kwaad kon doen. En Himmler?
De man, die zonder scrupules de
creten tekent, waarbij bij met één
penneskras tienduizenden de gaska
mers injaagt of opoffert aan onmen
selijke medische experimenten, die
zelfde maii verwijt zijn dokter, dat
deze graag gaat jagen. „Ik vind bet
verschrikkelijk", zegt hij, „arme
dieren, die niets vermoedend aan de
rand van het bos zitten, zo maar
neer te schieten. De natuur is zo
mooi en elk dier heeft tenslotte ook
recht om te leven".
Een man, die weerloze vrouwen e
kinderen naar vernietigingskampen
stuurt, maar die op zijn bureau altijd
het portret van zijn dochter heeft staan
1 een vaas met bloemen of dennegroen
l zijn kamer.
Maar anders dan Robespierre schuwt
hij de openbaarheid, trekt hij achter de
schermen aan de touwtjes- Daarin lijkt
hij op Napoleon's politiechef Fouché
Doch hij mist de geniale gewetenloos
heid van de laatste en ook diens onver
zadigbare zucht naar rijkdom. Himmler
betrekkelijk arm. Hij leeft van zijn
salaris. Daarin is hij anders dan de grote
nazibonzen, die hij overigens stuk voor
stuk veracht. Als iemand uit Zweden
horloge voor zijn dochter mee
brengt, betaalt hij direct honderd mark,
de resterende vijftig voldoet hij
wanneer hij zijn salaris ontvangen
heeft.
„Himmler van nabij" luidt de onder
titel van Kersten's boek. En terecht,
want wie zou een geweldenaar beter
leren kennen dan de arts, die hem ziet
en die hem behandelt, als ziekte en pijn
alle pose doen wegvallen. We kunnen
dus het hier getekende beeld rustig als
juist aannemen en dan vajt direct een
zekere overeenkomst met Robespierre
op Robespierre, die door zijn tijdgeno
ten uitgetekend werd als een monster
van bloeddorst, die duizenden bij dui
zenden de trappen van de guillotine
deed beklimmen, was een man met een
Oorlog of compromis?
Sinds twee wereldoorlogen bleek het
„Seid umschlungen Millionen mit dem
Kusz der ganzen Welt" in Duitsland een
vrome wens. En ook de politiek van de
Sowj et-heilstaat zal de zuchtende mens
heid de geestelijke noch de economische
reconstructie brengen. Wij stuiten daar
op een staatsalmacht, een absolute dic
tatuur, een „Wille zur Macht" in meest
afschuwelijke vorm. Er bestaat een soort
van politiek document van een geestelijk
strijder als Swedenborg, omstreeks 1761,
waarin deze o.a. zegt: „Niemand heeft het
recht om zijn leven en bezit over te laten
aan de absolute macht
van enig individu,
want God alléén is
Meester en wij zijn
slechts zijn uitvoer-
't Verklaarde
uitzicht
ders in deze wereld". Merkwaardige
woorden, die ook op het huidige Stalisme
van toepassing zijn. De Christelijke
reld is dan ook verplicht zich tegenover
de politiek van Rusland en de satelliet
staten te verdedigen, omdat hier veel ho
gere waarden dan materiële belangen al
léén op het spel staan. Het individu dreigt
ten onder te gaan in een grauwe,
loze collectiviteit, de prooi van
mon, die Macht heet.
Tegen deze psychologische achtergrond
treedt de internationale politieke situati
een crisis-toestand, duidelijk naar vore
De Sowj ets in hun machtsbezetenheid
weten van geen wijken, al mogen wij
ker ook aannemen, dat het angst-complex
van een overrompeling door de,
communisme vijandige, democratieën
daarbij ook een rol speelt. Russische
verzoenbaarheid heeft Amerikaanse
verzettelijkheid in het leven geroepen,
„Oost" en „West" staan uiterst vijandig
tegenover elkaar en van een ontspanning
in de internationale toestand
sprake. Zeker, Italië wist een dam op te
werpen tegen de communistische vloed
golf, maar in Frankrijk omstrengelen de
communistische lianen nog steeds het
maatschappelijk-economisch leven: sta
kingen en terreur zijn er aan de orde
de dag. En waarom? Omdat op last
Moskou het plan-Marshall, dat herstel be
oogt, er niet gedijen mag. Het politiek
„touwtrekken" tussen Oost en West wordt
voortgezet; een compromis is ni
zicht.
Het grote woord „oorlog" wordt uit
gesproken. Regeringen storten zich met
verwoede energie op de bewapening,
wakker geworden door de dreiging der
R/ussische divisies, de Sowjet-machts-
demonstratie als een symbool boven de
Berlijnse luchtcorridor en inmiddels
jongleert men te Parijs met de benau
wende vraagstukken van ontwapening
en atoomenergie. Altijd nog blijft de
deur op een kier staan, blijft er een weg
open naar de vrede, maar, die is lang
zamerhand wel uiterst onbegaanbaar ge
worden. Marshall heeft het zojuist nog
te Parijs gezegd: de Russische blokkade
van Berlijn vormt een zeer ernstige be
dreiging voor de wereldvrede. Meer dan
honderd dagen hebben de Westelijke
mogendheden met de Russen onderhan-
de.i, om tot een oplossing van het Ber
lijnse geschil te komen en eerst toen
duidelijk bleek, dat er met deze Russi
sche honden geen hazen vielen te van
gen, heeft men zich tot de Veiligheids
raad gewend. Doel hiervan was <j
vooral, dat de wereld zich kon ov
tuigen, aan welke zijde het recht lag
„fair play" werd betracht.
De Russen waren sluw, want vlak vóór
de behandeling van het Berlijnse geschil
in de Veiligheidsraad, zagen zij er c
eens weer heil in, de kwestie door
nieuwe „Viermogendheden-conferenti
te laten behandelen, op welke soortge
lijke conferenties zij steeds een schier
nihilistische tactiek hadden toegepast.
Toen de kwestie Berlijn toch op de
agenda van de Veiligheidsraad bleef,
hebben de Russen hun negativisme ge
uit door de krant te gaan lezen, maar
zij zijn niet uit de „Ver. Naties" getre
den; terwijl de Veiligheidsraad werd
verdaagd. De regeringen kunnen dus nu
fiog overleg plegen, wat verder te doen
valt en zoals men weet, werd ook Mar
shall door Truman naar Washington
ontboden, teneinde zich over de stand
van zaken nauwkeuriger te kunnen
oriënteren. Eén ding is zeker, dat de
Westerse mogendheden zich niet uit
Berlijn laten wegtreiteren en zich even
min laten intimideren door de Russische
guperforten en brisantbommen ii
luchtcorridor. En tijdens het debat
de ontwapening heeft de Britse gedele
geerde McNeil met vlijmscherp sarcasme
de Rus, Wisjinski, van repliek gediend.
Noch inzake ontwapening en atoom-
vraagstuk, noch betreffende de Berlijnse
luchtcorridor kan men de Sowjets a u
jérieux nemen; -hun woorden dienen
slechts ter camouflering hunner gedach
ten en bedoelingen. Wordt er dus met
de Russen inzake deze kwesties geen
coord 'bereikt, dan doemt het spook
een derde wereldoorlog angstwekkend
©p en dreigt allereerst het gevaar, dat
het lichaam der „Ver. Naties" in twee,
elkaar volkomen vijandige kampen uit
eenvalt Het is begrijpelijk, datr_
onderhandelingen met de Russen zo lang
mogelijk zal trachten te rekken, omdat
het risico van een oorlog, het noodlot,
de gehele mensheid raakt. Maar de de
finitieve scheidingslijn door Europa, tus-
«en „Oost" en „West" zal in de toekomst
toch onaanvaardbaar blijken, evenzo
permanente verdeling van Duitsland
dus is alles in wezen slechts uitstel
executie. Een ongebreidelde Russische
expansie zou echter de ondergang bete
kenen van Christendom en democratie.
Klerk en beul
Wat heeft deze man gedreven tot al
zijn onnoemelijk schrikkelijke misdaden?
Niet een aangeboren wreedheid of een
bloeddorstige inborst Kersten tracht het
antwoord op deze vraag te vinden, door
hem te typeren als klerk en beul. Hij
ziet hem als de politieklerk, die achter
zijn bureau ambtelijk da bevelen tekent,
die hem tezelfdertijd maken tot de beul
m millioenen onschuldigen.
Maar de vraag, hoe dat mogelijk is,
blijft. Een verklaring is alleen te vin-
in wat Groen honderd jaar geleden
schreef over de Franse tyrannen: „Het
niet allereerst de wrede inborst, maar
het beginsel, dat hen drijft en drijven
moet tot hun schrikkelijke wandaden".
De onwrikbare nauwgezetheid van zijn
revolutionnaire orthodoxie, de schier
onwankelbare trouw aan zijn Führer
heeft deze mens consequent geleid op
de weg van geweld en terreur, die ten
slotte uitloopt in de grootste moordkam
pen, die de geschiedenis ooit gekend
heeft.
Eer, trouw en gehoorzaamheid zijn de
pijlers van Himmler's bestaan. Maar dit
boek toont ons, hoe deze deugden ver
keren in hun tegendeel, als ze los
gemaakt zijn van hun Christelijke wor
tel. Al zegt de schrijver het niet. dit boek
laat zien, hoe Himmler gedreven werd
door de nazi-ideologie, een ideologie, die
Nu de koudere
nachten weer
aanbreken zor
gen we eerst
me nachtjapon.
Ons model is
bedoeld om *e
maken van ge
bloemde linge
rie, katoen of
flanel. Van vo
ren is een ruim
aangezet taille-
stuk. De mouw
is gerimpeld
manchetje ge
zet. Benodigde
stof: 4Vi meter
van 90 a 100
breed. Patro
nen, voorradig
in de maten 40,
42. 44, 46 en 48,
kunnen vóór 16
Oct. 'egen be
taling van f 0,35
worden afge
haald aan ons
bureau Hogewoerd 103, Leiden. Na ont
vangst van f 0.50 volgt toezending -per
hem tot religie werd en de volledige
s opeiste. Maar deze religie was er
zonder God. Ze werd tot eredienst
Satan en de echte nazi's bedienden
daar als priesters het altaar. Himmler is
afschrikwekkend voorbeeld waartoe
het loslaten van God en Zijn Woord uit
eindelijk voert.
En Groen krijgt wederom gelijk met
zijn: Revolutie is ongeloof.
Gevangenen vrij
Maar behalve door het tekenen van de
figuur van Himmler trekt dit interes
sante boek ook sterk de aandacht door de
vele geslaagde pogingen van Kersten, ge
vangenen los te wrikken uit de concen
tratiekampen.
Geleidelijk aan is dit werk gegroeid.
Kersten begint met individuele gevallen.
Hij pleit voor gevangen genomen oud
patiënten, stuk voor stuk of in kleine
groepjes. Hij wordt daarbij geleid door
humanitaire overwegingen en door zijn
liefde voor Nederland, waar hij in Den
Haag een eigen huis had en o.a. wijlen
Prins Hendrik behandeld heeft.
Dramatisch worden zijn mededelingen,
wanneer hü vertelt, hoe hü voorkomen
heeft, dat Hitiers duivelse plan, heel Ne
derland te evacueren naar Polen, werd
uitgevoerd. Himmler moest dat doen.
Kersten, die dit plan te weten was ge
komen van Himmlers secretaris, had
hierin natuurlijk niets te zeggen. Maar hij
heeft niet gerust, voor hy Himmler er
van overtuigd had, dat hij zich licha
melijk volkomen te gronde zou richten,
als hü dat plan naast zijn andere werk,
dat ook niet kon blijven liggen, wilde
uitvoeren. Voor dat argument is de op
perste Gestapo-chef tenslotte gezwicht.
Het feit, dat Kersten Himmlers arts
as, heeft hem goede kansen gegeven, die
hij dan ook nuttig gebruikt heeft.
Later, als hij weer in Stockholm woont
_.i telkens overkomt om Himmler te be
handelen, treedt hij anders op. Hij han
delt dan in opdracht van de Zweedse re
gering of van het World Jewish Con
gress. Het gaat dan niet meer om kleine
groepen maar om duizenden te gelijk. Zo
ziet hij ook kans, duizend Hollandse
en naar Zweden te vervoeren.
Nederland helpt niet
Maar en ziedaar een van de redenen
..aarom de parlementaire enquête-i
missie Kersten wilde horen als hü ook
de Nederlandse regering wil optre-
ju daarom contact zoekt met Londen,
verleent de Nederlandse gezant in Stock
holm geen enkele medewerking. Als
Kersten zich belasten wil met het door
zenden van Rode Kruispakketten naar
de Nederlandse gevangenen, stuit hü we
derom op een muur van bezwaren.
Dit zijn schrijnende dingen, want uit
alles blykt, dat Kersten hiertoe in staat
was geweest. Vele officiële documenten,
het boek afgedrukt, leveren hiervoor
het bewüs.
Al blyft de figuur van Kersten zelf wat
duister, al zyn de argumenten voor zyn
in Duitsland blijven niet steeds overtui
gend, vast staat dat hy veel nuttig werk
heeft gedaan. Zyn boek is een van de in
teressantste boeken, die na de oorlog zijn
verschenen.
Klerk en beul, Himmler van naby,
door ïlelix Kersten. Uitg. Meulenhoff
Amsterdam.
BEGINSELEN
(Vervolg van Pag. 1)
In het blad „In de Weegschaal" van
1 October j.l. acht J. C. van Veen het
verontrustend, dat „het grootste deel van
het kerkvolk zich verslingert aan de
Christelyke beginselen, die meer succes
beloven dan het gebod van de levende
Heer, Jezus Christus".
Hier en daar verspreid, zo schrijft hy,
worstelt een klein deel in eenzaamheid
„om opnieuw het gebod Gods te horen,
nu de oude zekerheden voor hen even-
zovele verzoekingen geworden zyn".
Er is verwantschap tussen deze beide
uitlatingen van Banning en van v.Veen. De
een vreest, dat beginselen belemmerin
gen kunnen worden om God te horen,
de ander ziet de Christelyke beginselen
als verzoekingen, die moeten worden af
gewezen.
In beide beschouwingen zyn begin
selen gevaarlyk.
Nu zijn deze opvattingen ni
Zo noemde reeds vele jaren geleden
Karl Barth de vereenzelviging
een partijprogram met de wil Gods,
bewijs van onverantwoordelijke durf. En
evenzovele jaren geleden schreef Brun-
ner, dat we met programma's alleen
maar de ernst der verantwoordelijkheid
verliezen de blik op de werkelykheid.
Het geloof is het, zei hy, dat ons werke-
lyk maakt. Het gaat erom, schreef hij,
wat God op deze plaats en op dit ogen
blik van ons vraagt: Wij mogen de wil
Gods niet in onze formuleringen
gramma's vastleggen. Dit ware in strijd
met Gods vrijheid en souvereiniteit. On
danks onderlinge verschillen liggen deze
uitlatingen van Barth, Brunner, Banning
en anderen in hetzelfde vlak. Maar nu is
't opvallend, dat binnen deze zelfde kring
een kentering in aantocht schynt, wat
betreft de geringe waardering
ginselen. Want het was niet het minst
merkwaardige verschijnsel op de
sterdam gehouden by eenkomst
Wereldraad van Kerken, toen Brunner
daar nog schuchter heenwees naar
de mogelijkheid van bepaalde beginselen
(prinzipiën) en toen hy van het Evan
gelie uit, een bepaald standpunt ontwik
kelde ten opzichte van staat en maat-
schappy. Het moest de schrijver J. C. v.
Veen in „In de Waagschaal" te denken
hebben gegeven. Maar voor ons allen
is het een feit, dat grote opmerkzaam
heid verdient
Bijna niet in staat om iets te doen Klaag niet,
neem 'n paar „AKKERTJES", dan bent U
ire, pijnlijke en matte gevoel gauw ver
geten. Alleen echt met 't bekende AKKER-merk.
I
Voor het Stoplicht
Van het erf van School en Kerk
Beroepingsicerk ld'
Ned. Herv. Kerk. Beroepen: te Vrees-18'
wijk L. Kievit te Putten; te Rotterdam-
Hillegersbeng C. W. Wagenaar te Beet-
sterzwaag; te Reeuwyk (toez.) J. van
Amstel te Hoevelaken; te Bierum B
Bruins te Hemelum; te Veen (N.-Br.) J.
W. de Bruijn te Sprang; te Nieuwkoop
W. H. de Jong. cand. te Groningen; te
Oudemirdum H. Engelsma te Vollen-
hove.
Geref. Kerken. Tweetal: te Rotterdam-
Zuid (vac.-J. M. Mulder) dr E. Masse-
link te 's-Gravenzande en B. J. A. Streef
kerk te Berkel-Rodenrijs.
Beroepen: te Garrelsweer G. K. GeerdS
te Drijber; te Huizen S. Wagenaar te
Arum.
Aangenomen: naar Wolfheze G. S.
Fernhout te Nieuw-Beets; naar Middel-
stum cand. W. Boessenkool te Holland-
scheveld.
Geref. Kerken (Art. 31 K.O.). Beroe
pen: te Zuidlaren P. Lok te Zaamslag.
Geref. Gemeenten. Tweetal: te Rotter
dam-Centrum H. Ligtenberg te Rotter
dam-West en W. de Wit te Middelburg.
Inauguraties L.U.
Op Vrijdag 15 Oct. om 4 uur zal dr T. P.
•an der Kooy, benoemd tot bijzonder hoog
leraar vanwege het Leids Universiteits Fonds
e economische geschiedenis, zijn ambt
aarden met het uitspreken van een
inaugurele oratie in het groot-auditorium.
Hetzelfde zal geschieden op Vrijdag 22 Oc-
ober om 4 uur door dr A. Querido, benoemd
ot gewoon hoogleraar in de inwendige ge-
leeskunde.
Vervolgens zal dr F. van Heek, gewoon
ioogleraar in de sociologie, zijn inaugurele
iratie houden op Vrijdag 29 Oct., om 4 uur.
geneeskunde: E A Coens, Sneek, W J
Jong. Gorredijk, W A Groothof, Gronin-
J de Jong, Miedum bij Leeuwarden. J
Koelma. Sappemeer: doet. geneeskunde:
D Mulder, Groningen, N J de Groot. Veen-
wouden, GOJ Verbeek, Langweer, P Algra,
Stadskanaal, G H Strobos, Stadskanaal, J T
F Sluiter, Groningen, B van Dijk, Gronin-
ichtsgeleerdheid: E Bos, Gro
ningen.
ROTTERDAM, 1 October. Geslaagd:
cand. econ. wetensch. P K Lindenbergh,
R'dam cn E F A Sep te Utrecht.
In twaalf plaatsen zijn Geref. man-
nenverenigingen opgericht die als lid van
de Bond zyn toegetreden.
De classis Klundert der Geref. Ker
ken heeft praeparatoix geëxamineerd en
beroepbaar verklaard de heer A. G.
Scherpenisse, cand. te Kampen, wonende
Buitenwijk B 284 te Klundert.
Ds K. J. Eckenhausen, em.-predi-
kant van de Prot. Kerk in Indonesië,
stelt zich beroepbaar in de Ned. Herv.
Kerk; zijn adres is Pomonaplein 72, Den
Haag.
BEVORDERING GEESTELIJKE VOLKS
GEZONDHEID
De algemene vergadering van de Ver. to
bevordering van de geestelijke volksgezond
heid op Geref. grondslag wordt op 9 Oct. ir
Utrecht gehouden onder presidium van mr dl
J. Donner, president van de Hoge Raad. Het
nderwerp „Ontwikkeling van de medisch<
wetenschap en Zielszorg" zal worden behan-
eld door dr G. A. Lindeboojn. ds M. Fern-
.out en dr F. J. Tolsma.
BENOEMINGEN CHR. ONDERWIJS.
Benoemd: tot onderwijzer (es) te Benne-
:om, A. Verhoef te Ede (Gld Cenemuiden,
A. Jonkers te Rouveen: Enschede (hoofd
van Bolhuis), mej. M. F. van den Blom te
Bergambacht: Kootwijkerbroek. mej. G.
Schipper te Hengelo (O Chr. school voor
B.L.O. (Vijverhofstraat) te Rotterdam. S. van
Voude te Zuidland en W. Boogaard te
Rotterdam: Herv. Chr. School te Werken
dam. A. van Meeuwen te Eindhoven: Chr.
school te Zwartsluis. D. C. van der
Kamp te Utrecht.
ACADEMISCHE EXAMENS
LEIDEN, 8 October.
Geslaagd cand. Geneeskunde: de dames
C Benckhuijsen te Boskoop, F van Laar te
niel, E S Sachs te Bentveld, F J G
b te Leiden en W E A van Tol te Pi
en de heren P J M Boekwijt te Stei
wijk, F J Beerninlc te Den Haag, H E Beer-
ïk te Den Haag. M A Bleiker te Hillegen
berg, R J Coers te Oegstgeest, J C Collen
te Voorburg, J J Fisscher te Loos
J de Goeje te Wassenaar, P Greu
Poortugaal, J C W Hoogstraaten te Rotter-
J W v d Kraan te Oegstgeest. K v Loo
er Aar, P A Molenaar te Delft, W J
ers te Rotterdam, W Snethlage te Ml<
ïrg en P de Vrijer te Wassenaar,
slaagd cand.-ex. Ned. recht: mevr A
ageAbbing te Leiden en de heren
bmacher van Nooten te Den Haag,
Blokzijl te Den Haag. P A Stein te Breda,
F M Bruyn te Leiden, P N Droog te Maas-
Geslaagd doet.
ames te Oegstgeest e
Claudt 1
ONBE-HEER-ST
Waar ligt de grens tussen kinderen
en grote mensen?
Het is de glorie van een waarach
tig grote, als van hem getuigd kan
worden, dat hij in z'n leven „als een
kind" was. Maar wee hem, als het
praedicaa', „kinderachtig" de stralen
krans dreigt te ontsieren.
Het na-oorlogse Nederland
van grote mannen, die elkaar dat
groot-zijn betwisten en dan tot kin
derachtigheden komen. De Nederland
se pers werd dezer dagen tot in haar
grondvesten geschokt door de
sohijning van de 'brochure „Als die
ven in de nacht" van H. A. Lunshof,
die er niet om liegt. De hoafd-redac-
teur-oud-minister van een grote
Amsterdamse krant wordt daarin tot
blozens toe te kyk gezet. Hij heeft
zich tot nu toe nog niet, op de daar
voor geëigende wijze gewroken. Blij
kens zijn eigen krant nam hij een wal
we zo ik zou willen noemen „onbe-
heer-st" middel te baat. Er verscheen
n.l. een bericht, dat Nederland op het
congres voor Chr. journalisten te Ko
penhagen werd vertegenwoordigd
door de heren H. A. LunShof,
R. Sohmal en J. de Ru ij ter.
De grote krant bracht dat be
richt zo:
„Te Kopenhagen kwam
natinonaal congres tran Christelijke
journalisten bijeen. Nederland
daar vertegenwoordigd' door H. A.
Lunshof, en de heren mr J. J. R.
Schmal en J. de Ruiter."
Weet u, wat het journalistiek
merkwaardige is aan dit bericht?
Dat in de eerste editie van die grote
krant staat: de heer Lunshof.
Men fluistert in Op Stopper's oor,
dat de hoofdredacteur-oud-minister,
persoonly'k de pers heeft laten stop
pen om Lunshof te beroven van het
praedicaat „de heer".
En dat alles onder het motto: „vry-
onverveerd".
Maar ik vind -het: vry onbe-heer-st.
Op Stopper,
Wanneer de klokke roept ter Kerke
IJdele godsdienst
En die lieden delen alzo1
I Sam. 6 10a
Want de hand des HEER-EN
was tegen de Filistijnen
I Sam. 7:13
en de moeite doet om het ver
band van de hierboven gedeeltelijk af
gedrukte verzen in de hoofdstukken 6
het eerste boek van Samuël te
lezen en nader in'te denken (hebben we
dat niet over voor het recht verstaan
Gods Woord?), heeft het spoedig
jbegrepen.
Na de overwinning, die dg Filistijnen
behaald hebben op het volk des HEEREN
en op de ark des Verbonds des HEEREN
is het de Filistijnen niet voor de wind
gegaan. Toen zy de ark in de tempel
van hun afgod Dagon neerzetten, liet de
HEERE merken, dat Hij alles is en dat
de afgod van de Filistijnen niets was.
Dagon viel om en Dagon werd onthoofd!
Bovendien trof een vreselijke pestziekte,
die lastige en pijnlijke builen en zweren
veroorzaakte de overwinnaars en voorts
plaagde de HEERE hen nog met een
veldmuizenplaag. De HEERE kan wel
schijnbaar overwonnen worden en het
volk des HEEREN ook wel. Maar Hy
laat niet met zich spotten en Hy laat
ook niet met Zyn volk spotten!
Toen hebben de Filistijnen zich raad
verschaft. En de priesters en de waar
zeggers weten heel goed hoe het moet.
Zij zullen de ark des HEEREN terug
sturen, althans ze zullen het proberen.
Er zullen twee runderen, wier kalveren
opgesloten worden, voor een nieuwe
wagen gespannen worden; de ark zal er
op gezet worden; een schuldoffer van
gouden voorwerpen zal er bij gedaan
worden en dan zal afgewacht worden,
wat de runderen zullen doen. Zullen de
runderen de weg naar het volk van
Israël gaan, wel, dan is het duidelijk, dat
de plagen van de HEERE hun zijn over
komen. Want welke koeien zullen hu
haar kalveren verlaten en uit eigen be
weging de weg naar het land van Israël
gaan? Dan moet de HEERE die koeien
toch wel besturen. Prachtig niet? Zo
gezegd, zo gedaan. En ja, de runderen
gaan op weg. Ze vergeten haar kalveren.
De ark komt weer bij het volk Israël.
LEIDEN: Ned. Herv. Gem.: Pieters
kerk, 10 uur ds Touw (bev. dr Oppen-
heimer); 5 u. dr Oppenheimer (intrede);
Hoogi. kerk, 10.30 u. ds Spruyt; Ooster-
kerk, 10 h: ds Van Leeuwen; Marekerk,
ds Van Achterberg Kooi'kapel, 10 u
ds Swijnenburg (H.D.); Morsweglokaal,
ds Van Apeldoorn; Jeugdkerk
(aula gymnasiilm)10 uur dienst; Acad.
Ziekenhuis, 10.80 uur ds Kelder; Geref
Minnehuis, Do. 7 u. dhr de Groot; Eglise
Wallonne, 10.30 uur ds Hayet; Gereform
Kerk, Zuiderkerk, 10 uur ds Dronkert;
ds Hajer; Herengracht, 10 uur dr
Westerink; 5 u. ds Maaskant; Oude Vest,
ds Maaskant; 4.30 uur dr Weste-
rin-k; Morsweg, 10 uur ds Hajer; 5 uur
ds Dronkert; Geref. Kerk, art. 31, 10 u.
„Prediker" en 5 uur Doopsgezinde kerk
ds Keizer; Chr. Geref. Gem., 10
leesdienst; Geref. Gem., 10 en
Ryksen; Evang. Luth. Gem., 9 u. ds Smit
Duyzentkunst; 10.30 uur ds Mak-kink;
Remonstr. Gem., 10.30 uur da Poortman;
Doopsgez. Gem., 10.30 uur ds Snaayer;
Ver. van Vrijz. Herv., 10.30 u. ds van der
Heyden; Willem de Zwijgerkerk, 10.30 u.
prof. dr Bleeker, Amsterdam; Evang.
Chr. Gemeenschap, 10 uur dhr Van der
Horst; 5.30 uur dhr Verdam; Leger des
Heils, hedenavond 7 uur bidstond; 8 uur
openl.samenkomst (Steenstr.); Zo. 10 u.
heiligingsdienst (tevens altaardienst);
6.45 uur openl. samenkomst (Gangetje);
7.30 uur openb. samenk. (leider majoor
Hermes); Do. 7.30 uur openb. sainenk.;
Stads-evangelisatie „Jeruël", 10 en 5.3C
uur dhr Kuyper; Di. 7.30 uur by-belbe-
spreking; Vr 8 uur dhr de Bruyn; Vrije
Kath. Kerk (St Bonifacius), Vreewyk-
straat 19, 10.30 uur Gez. H. Mis.
ALPHEN AAN DEN RIJN: Ned. Herv.
Kerk, Julianastraat, 9.30 u. ds Lambour
(H.A.); 6.30 u. ds Lefeber; „Jonathan",
6.30 uur ds Lambour; 'kapel Gouwsluis,
6.30 uur ds Stehouwer; Oudsh.weg, 10 u.
ds Kater, Nieuwveen (H.D.); 6.30 u. dhr
van der Hoeven, Waddinxveen; Hooft-
straat, 9.30 u. dhr v. d. Hoeven; Martha-
Stichting, 10.30 uur ds Meyer; Gereform.
Kerk, Zuiderkerk, 10 u. ds Mulder; 6.30
uur ds Wijma; Noorderkerk, 10
Toornvliet, Leiden; 6.30 uur ds Mulder,
LEIDEN. 9 October. - Gesl. doet. ex. ge-1 Oudshoorn; 10 en 5 imr prof. dr Aalders,
neesk. de heren H M J van Dee te K'dai
F J Zee
Was
\'dam
7 H de
x. (Ie ti
Alle Neuv
el) c
he-
W. Oi
M. Huber te Sassenheim: (2e deel) de heren
D. Wintgens te Heerlen, H. A. Beek
Haag en B. M. de Planque te Leidei
AMSTERDAM, 4 October (Gem. Univ.)
Geslaagd: doet. geneeskunde: M P v/d Gi
ten, H Kok Kwee Tjay Wan, mej F A
Rossum, mej C A E de Koning. W G
Ketel. H B M Becking, F D de Jong, m
K H FrankeHartog, H Jockin, L J M
Umans, mej E J M Schwantje.
GRONINGEN. 2 October. Geslaagd:
cand. geneeskunde: H L Zwaneveld. Gro
ningen. W C Veeger, Groningen, J H Visser,
Leeuwarden. Doet. Theologie: ds J A Bak
ker, Bakkeveen. Cand. geneeskunde: B Lou-
werens, Groningen. W Molenkamp. Winne-
weer, J van der Veer, Delfzijl.
GRONINGEN, 1 October. Geslaagd:
AL WAT VER EN VREEMD IS,
TREKT
HAKON MIELCHE reisde naar Vuur
land. Met zijn „REIS NAAR HET EINDE
DER WERELD" beleven we meer, dan
wijzelf deze tocht gemaakt had
den. Want Mielche ziet alles als een
bijzonder mens, die ook in de hachelykste
omstandigheden zijn humoristische kyk
dingen niet verliest.
Geestige pennekrabbels komen Uw ver
beelding te hulp-
Bespreek deze prettige reis by Uw
boekverkoper-
(Advertentie)
Heemstede; Geref. Kerk, art. 31, 10
7 uur dhr Brüning, Kampen; Chr. Geref.
Kerk, 10 en 6 uur ds Baay.
BENTHUIZEN: Ned. Herv. Kerk,
uur 0H.D.) en 6 uur ds de Heer.
HAZERSWOUDE: Ned. Herv. Kerk,
9.30 en 6.30 uur ds v. d. Leeden; Geref.
Kerk, 10 en 6.30 uur ds Oussoren.
HOOGMADE: Ned. Herv! Kerk, 10 u.
ds Hij-mans.
KATWIJK AAN ZEE: Ned. Herv.
Kerk, Nieuwe kerk, 10 u. ds v. Ieperen;
5 uur ds van der Krift; 6.30 u. ds Burgy,
Rijnsburg; Oude kerk, 10 u. ds Bouman;
6.30 uur ds Jellema; Kapel, 10 u. ds Pras;
Geref. Kerk, 10 uur ds Pijlman; 5 uui
ds Van Boeyen; Gered. Kerk (art. 31)
10.30 en 5 uur ds Boersema; Chr. Geref.
Kerk, 10 en 5 uur ds van der Bijl; Geref.
Gem., 10 en 5 uur leesdienst.
KATWIJK AAN DEN RIJN: Ned.
Herv. Kerk, 9.30 uur ds Fort-gens, Voor
schoten; 5.30 u. ds Lazonder, Den Haag;
Geref. Kerk, 9.30 en 5 uur ds de Valk.
KOUDEKERK AAN DEN RUN: Ned.
Herv. Kerk, 10 uur ds Corts, De Kaag;
COLOGNE nh
yJJW' NOG N1MME
Van Binsbergen; Geref. Kerk,
i uur ds Van Rhij-n, Leiderdorp
(H.A. en dankz.).
LEIDERDORP: Ned. Herv. Kerk, 10
ds Honnef; 6.30 uur ds Visser, A'darn
(jeugddienst)Geref. Kerk, 10 en 6.30 u
ds Dijk.
LEIMUTDEN: Geref. Kerk, 9.30 uui
(voorber. H.A.) en 2.30 uur ds Moens.
LISSE: Ned. Herv. Kerk, 10 u. ds Had-
ders (H.A.); 5 uur ds mr Alma (H.A. er
dankz.); Geref. Kerk, 10 en 5 u. dr Ruys
Jr; Geref. Kerk, art. 31, 10.30 en
ds Verleur; Chr. Geref. Kerk, 10
ds Eerland; Geref. Gem., 10 en 4 u. ds de
Gier; Oud-Geref. Gem., 9.30 en 3 u. lees
dienst; Ned. Protestanten Bond, 10.15 u.
ds Brandt, Haarlem.
NOORDWIJK-BINNEN: Ned. Herv.
Kerk, 10 en 7 uur ds Meuzelaar; Geref.
Kerk, 10 en 5 uur ds Von Meyenfeldt.
NOORDWIJK AAN ZEE: Ned. Herv.
Kerk, 10 uur ds Siddré; 5 u. ds Oupedo;
Geref. Kerk, 10 en 5 uur ds Bouma.
NOORDWIJKERHOUT: Ned. Herv.
Kerk, 10 uur ds Spa-ling.
OEGSTGEEST: Ned. Herv. Kerk,
Groene kerk, 10.15 u. ds Visser; Paulus-
kerk, 10 uur ds Elderenbos, Kloetinge;
5 u. ds Van Wijngen, Wassenaar (jeugd
dienst); Hoge Mors (school), 10.30
ds Cupedo, Noordwyk; Geref. Kerk, 10
r ds Eringa (H.A. en dankz.).
Mors-Rijndij'k, 9 en 5 u. ds Barkey Wolf.
OUDE WETERING: Ned. Herv. Kerk,
I uur ds Knottnerus (voorber. H.A.);
Geref. Kerk, 9.30 en 2.30 u. ds v. d. Bos.
RIJNSBURG: Ned. Herv. Kerk, Grote
kerk, 10 uur ds Burgy; 5 u. ds Bonting;
Kleine kerk, 10 u. prof. dr Van Niftrik;
ds Burgy; Geref. Kerk, Rapenburg,
ir ds Post; 6 uur ds Van der Linde;
Voorh.weg, 10 u. ds Van der Linde; 6 u.
d-s Post; Geref. Kerk, art. 31, 10 en
ar ds de Wal; Chr. Geref. Kerk, 10
uur ds Brandsma.
SASSENHEIM: Ned. Herv. Kerk, 10
ixr ds Krijkamp; 5 uur ds Breeuwsma,
Abbenes; Geref. Kerk, 9.30 u. d.
Zee, Nieuw-Vennep; 5 uur ds Hoekstra;
Chr. Geref. Kerk, 10 en 5 uur ds Visser;
Ned. Prot. Bond, 10.15 uur ds v. d. Veer,
Amsterdam.
VOORHOUT: Ned. Herv. Kerk, 10
uur ds Eggink (H.A. en dankz.).
VOORSCHOTEN: Ned. Herv. Kerk,
Dorp, 10.15 uur ds Bonting, Rijnsburg;
ds Fortgens; Ryndyk, 10
Alma, Lisse; Geref. Kerk, 10 -
ds Houtzagers (HA. en dankz.); Geref.
Kerk, art. 31, 10 en 5 u. ds Van der Jagt
CH.A. en dankz.).
WARMOND:, Ned. Herv. Kerk, 10
7 uur ds Za-ndee.
WOUBRUGGE: Ned. Herv. Kerk. 9.30
en 6.30 u. dhr Swynenburg, Zeist; Geref.
Kerk, 9.30 en 6.30 u. ds Van der Meulen
(H.A. en dankz.).
ZOETERWOUDE: Ned. Herv. Kerk, 10
uur cand. Heidema (voorber. H.A.); 7 u.
bijbellezing.
VALKENBURG: Ned. Herv. Kerk, 10
en 6.30 uur ds Baas; Geref. Kerk, 10.30
en 5 uur ds Hainjé; Geref. Kerk, art. 31.
8.45 en 3 uur ds Boersema.
WASSENAAR: Ned. Herv. Kerk,
Dorp, 10 uur dr Honders (H.A.); 5
ds Schrale, Sluis; Kievitskerk, 10 uu
Schrale; Geref. Kerk, Zyllaan, 10 en
ds Feringa; BJoemcamplaan, 10.05 en
uur ds Van Duinen; Geref. Kerk, art. 31,
8.30 u. (voorher. H.A.) en 4 u. ds Koop
man (huwelijksbev.); Ned. Prot. Bond,
2.30 uur bevestiging nieuwe pred. door
ds H. Faber; Remonstr. Gem., 10.30 uur
prof. dr Van Holk, Leiden.
NOG NIMMER
OVERTROFFEN
IN KWALITEIT
Esther zat gespannen te luisteren naar
Harry's verhaal.
„De deuren gingen open. De schuit
schoof op het strand. We sprongen er uit.
Waadden door het water. En alles da
verde. En dreunde. Er was een geknetter
machinegeweren. En geweren. En
vliegtuigen. Er was een rookgordijn ge
legd. In de mist daarvan -renden we het
strand op. We waren in Frankrijk. We
stonden tehminste aan de rand daarvan.
De angst was verdwenen door de actie.
„Arkansas" liep naast me. Met een trek
king van kramp viel 'hy. Ik liet me ook
vallen. „Arkansas" was dood. Ze hadden
hem getroffen.
Ik hep verdwaasd verder.
de eerste, die ik in de oorlog had
vallen. Hy had zelf nog geen schot
gelost. We liepen. En onze bepakking was
als lood. En overal was een vreselijk
lawaai. Door de mist van het rookgor
dijn zag je niets. De 975 was in de nevel
reeds een schim geworden. Evenals de
honderden andere schepen, die er naast
hadden gelegen. Toen het commando
klonk,
We draafden verder het strand op. Het
as de hel. Voor me lagen reeds vele
doden en gewonden, die kermden. En
niemand 'kon hen helpen."
Esther zag weer de dode vrouw op de
modder en ze wist, dat het versóhrikke-
k geweest moest zyn.
„Achter ons reden tanks en vraoht-
ato's. Anderen droegen munitie uit de
'boten! En voorraden.
Van buiten de -mist namen ze ons on
der vuur. Ze troffen opnieuw doel. De
lange jongen uit Eau Clai-r was er ook
bij. Hü was zwaargewond. Hy gilde. Ik
héb me voorover in het zand laten val
len. Ik heb gewacht tot het vuren voorby
was. Ik durfde niet op -te staan. Ik was
weer doodsbang. Ik weet niet, hoe lang
ik daar lag. Mijn handen groeven in het
zand. En boven me was het lawaai.
Later ben ik weer gaan lopen. De jon-
van Ea-u Clair gilde -niet meer. Hy
was dood. a
Het duurde maar enkele uren. We ruk
ten op. We wonnen terrein. Ik schoot
machinegeweer leeg. En weer. En
nog eens. En weer. En opnieuw. Ik weet,
dat ik er velen geraakt 'heb. Ik was er
blij om. Toen.
We trokken verder. We kwamen in een
stadje. We namen straat voor straat.
Naast ons waren de tanks. Ik schoot als
een dwaas. En ik za-g ze vallen. Naast
me vielen er ook. Heel veeL Het was,
alsof ik alleen bleef leven. En ik wilde
blijven leven.
Eindelijk werd het rustig. Ik weet niet
meer, na hoeveel dagen. Of misschien
waren het alleen maar uren.
We liepen door een verlaten stad. In
de verte dreunde gesahut. Diohüby waren
de ruïnes. Rokend en smeulend. Soldaten
lagen gesneuveld. Allemaal jongens, zo-
,,-Het moet heel erg geweest zijn," zei
Esther.
„Het was heel erg. Het was verschrik
kelijk. Veel exger dan ik 'het vertel. Oor
log is versohmkkelyk. Ik moest er eigen-
lyk niet over praten met een -meisje."
„Je moet boven die nachtmerrie
Harry. Je moei het van je
SNIPPERS
dat voorbü is. Je moet niet zoveel
denken."
Hij glimlachte. Esther zag, dat er zweet
op z'n voorhoofd stond.
„Ik geloof, dat jü het goed met ieder-
>n meent," zei hy.
„Ik ben niet zo goed," zei ze.
„Maar waarom vertel je niet verder?"
„Er ds -geen verder. Het was alles pre
cies hetzelfde. Vechten en doden. Zoals
de oertijd. Tot in Duitsland."
„En toen je thuis kwam?"
„I-k kooht een burgerpakje en kwam
tlhuis en i-k geloof, dat niemand me ge
mist had."
„Niemand? En je ouders dan?"
„Het was niet mooi, om dat te zeggen.
M'n vader en moeder waren erg blij, dat
ik thuis kwam. M'n moeder was veel
ouder geworden in die jaren. En ze wilde
weten, wat jij nu weet. Ik kon het haar
niet vertellen. Ik heb er met haar nooit
over gesproken. Met niemand eigenlijk,
En m'n moeder vertelde me, dat m'n
meisje zó was geworden."
„Je meisje?" vroeg Esther.
„Ja," zei Harry Verharen, „m'n meisje,
Lies Binda, we zouden, nu misschien ge
trouwd zijn, als alles mdet zo was gegaan."
Esther Duurzeel had geen antwoord.
(tWbrdt vervolgd).
Bekering van de Filïstynen? Goede
godsdienstigheid? Weineen! Niets anders
dan het met de HEERE, de God i
Israël eens proberen. Hem niet erkennen
als de enige en waarachtige en de alleen
levende God, maar toegeven, dat er 1
kans bestaa.t dat Hij in dit geval toch
iets tot hen, de Filistynen te zeggen
heeft en dat Hij inderdaad machtig was,
n hen met plagen te plagen!
Voor zulke „godsdienstigheid" heeft de
HEERE dan ook niet het minste respect.
Hij blijft toornen op dat volk der Filis
tijnen, dat wel heeft overwonnen over 1
het volk des HEEREN, over het
bondsvolk, omdat de HEERE ook Zijn
eigen volk moet tuchtigen en straffen
de afval van Hem; maar dat toch,
omdat het zich niet waarachtig tot Hem
bekeert, onder het oordeel en onder het
gericht blijft liggen.
Het proberen bij God is dan ook de
schuld der Filistijnen. Wanneer ze
vragend aan God hun wagen met
de ark wegzenden: „HEERE laat ons
of inderdaad de plagen terwille
de ark die wij vastgehouden hebben,
/er ons gekomen zijn", dan vragen
aar de bekende weg.
Met zulk vragen en met zulk proberen
neemt God geen genoegen. Zulk vragen
zulk proberen kan alleen ten slotte
het oordeel en het gericht "nog maar
Ooh dat allen, die dit lezen, dit van
daag goed beseften!
is ook vandaag zo veel godsdien
stigheid. Zoveel „proberen" bij God. Zo
veel goede bedoelingen.
Waarom trekt de Youth for Christ i
veel jongeren, die 's Zondags niet in
Kerk komen, waar de Heer van hun
leven, Jezus Christus, ze hebben wil?
Waarom gaan er velen naar de Alle-
Dag-Kerk, die toch niet acht geven op
het Woord van de enige en waarachtige
God, Die in Zijn Woord zeg-t: Dat r
mand de onderlinge samenkomsten
late? Die het uit laat roepen in de we
reld: Het geloof is uit het gehoor en
gehoor door het Woord Gods? Waarom
bidden velen alleen, wanneer ze in nood
zitten, zonder te vragen naar de inhoud
het gebed, dat Gode alleen tr
aangenaam is? Dat is het -gebed, wa:
de bidder blijk geeft, dat hij zyn nood
ellendigheid recht kent!?
Vollk van Nederland, let op Uw zaak!
Vertoorn met al Uw godsdienstigheid
vrome leuzen en beste bedoelingen de
heilige God niet meer. Opdat gij niet al
onder het oordeel en gericht Gods
komt te liggen om daar eens voorgoed
onder te blyven liggen.
Maar hoor naar Zijn Woord en grijp
Zijn grote genade in de Here Jezus
Christus aan en dien Hem in volstrekte
overgave met heel Uw hart en leven!
Het za zynl, zo ge niet luistert en doet
naar Zijn Woord, dat ge geen dageraad
zult hebben!
De genade straalt -nog over Uw leven...
Maar ook Gods toorn brandt over
leven
's-Gravenhage. Ds W. Loopstra.
IEGEN PUNEN EN GRIEP 20 IABLETTEN
Ons eerste bericht is eigenlük geen
snipper der globe. Het is meer omvattend.
Er is een Engelse professor, Stapledon
heet hij, die enkele „zeer interessante"
wijsheden wereldkundig heeft gemaakt.
Hij wil een speciaal mensensoort ge
kweekt zien, dat de planeten gaat bewo-
een interplanetaire mensheid
te krijgen. Op Mars wil hij Tibetanen zet
ten, omdat die reeds gewend zijn aan een
koud, droog klimaat en ijle lucht. Voor
Venus heeft hy „equatoriale variëteiten
ons mensengeslacht" nodig. Tanden
hoofdhaar kunnen zo nodig gemist
worden, zegt Stapledon. Wy blijven
voorlopig nog maar hier. Zelfs ondanks
de aardbeving, die de Sowjetstaat Turk-
menië teisterde. Een Mosquito, die deel
nam aan de oefeningen boven Helgoland,
stortte in zee. Twee doden. De oud-
premier van Ierland, De Valera, is in Li
verpool aangekomen om in Engeland een
campagne te gaan leiden tegen de hand
having van de verdeling van Ierland. De
Italiaanse ingenieur Piëtro Vassena had
een vestzak-duikboot uitgevonden, die 7:/2
meter lang
gaan
NIEUWS VOOR DE DAMES
Tydens de Damesbeurs te Rotterdam
werd met veel succes een waarlyk ver
bluffend eenvoudige methode gedemon
streerd om patronen naar maat zelf te
kunnen maken.
Ni'et iedereen heeft de Beurs bezocht.
Lezeressen van dit blad kunnen thans
op aanvrage gratis een voorbeeld
grondpatroon thuisgestuurd krygen.
Schryf briefkaart aan:
I L M O
EMMASTRAAT 47 HILVERSUM
dwenen. De luchtkraan had men vergeten
te sluiten. Hans Blasch, oud-Nazi-bur-
gemeester van Wenen, is tot zes jaar
dwangarbeid veroordeeld. Veertien hoge
ambtenaren van het Hongaarse departe
ment van Financiën zijn ontslagen wegens
het aannemen van steekpenningen.
de buurt van San Diëgo (Cal.) is het i
torschip „Malibu Inex" met veertien r
aan boord vergaan. Men was op zoek n
een goudschat. Te Moskou werden v
het stelen van 75 stukken huishoudzeep
en 500 kilo vetzuren de volgende gevan-
gisteren proevengenisstraffen opgelegd: twee van 25 jaar,
tussen Napels en Capri en voorts 20, 15 en 10 jaar. Bij Florida v
de sleepboot de tros van zijn onder- pen 44 walvissen zich op de kust.
zeeër aantrok, zonk de „vestzak" op slag, meeste dieren stierven spoedig. F)e nog
Vassana wilde zijn uitvinding nasprin-| levende, die naar het water weiden i
gen, maar men hield hem tegen en zo was ruggesleept, zwommen toch weer ns
het schip binnen een halve minuut ver-lhet strand, om daar te sterven.