lUcuiur geitedft (tfmtrant
Zes neutralen op zoek naar compromis
inzake blokkade Berlijn
Op Java wordt thans gemoord
op ongekende schaal
Wist U
DONDERDAG 7 OCTOBER 1948
BUR en REDACTIE: Hogewoerd 10;
Tel. redactie: 20408; Adm. 22710.
Postrekening 58936.
Negen en twintigste jaargang No. 7630
DIRECTIE: F DIEMER.
CBRISTELIJK-NATIONAAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
-$tanltustidg Is aheUrom
ntyn Ijerl in lejjenspeet"
„Werkmans Wilskracht"
had het druk
Zie pag. 2
Jessup critiseert de dwaze Russische
„snrinkhaan-tactiek"
Bü de voortgezette behandeling van de „kwestie Berlijn" in de Veiligheidsraad,
heeft de Amerikaanse afgevaardigde Jessup verklaard: „de Luchtbrug is het sym
bool van de wil tot vrede en zal. zo lang zy nodig is, tot iedere prijs gehandhaafd
blijven. De Ver. Staten hebben besloten de nodige maatregelen te treffen om de
zelfstandigheid van de troepen in Berlijn te verzekeren, alsmede die van de bevol
king, welke volgens het vier mogendheden accoord aan haar zorgen is toe
trouwd" Nogmaals legde hij er de nadruk op, dat de Berlynse blokkade een
dreiging voor de vrede vormt.
De Russische regering heeft door haar
„sprinkhaan-tactiek" blijk gegeven van
de zwakke positie, waarin zij verkeert.
Elke sprong brengt de sprinkhaan op
een grassprietje, waarvan hij al gauw
merkt hoe weinig solide het is, en
daar gaat het met een sprong naar
nieuw sprietje, dat nog minder solide
is, verklaarde Jessup onder gelach der
toehoorders. De Russen zei hij
trachten de Berlijnse bevolking uit
hongeren, twee en een half millioen
mannen, vrouwen en kinderen van medi
camenten, levensmiddelen en kleren te
beroven en hen bloot te stellen aan koude,
honger en ziekte. Rusland dient zich er
dan ook voor te wachten, het geduld van
Amerika verkeerd uit te leggen, als een
teken van zwakte. Amerika verzoekt
daarom over te gaan tot het toepassen
van de gebruikelijke middelen als arbi
trage, bemiddeling of gerechtelijke be
slissing.
De Britse gedelegeerde, Cadogan, heeft
eveneens gewezen op de bereidheid
zijn regering, om tot een vreedzame op
lossing te geraken, maar zolang de blok
kade voortgang vindt, kan er niet onder
handeld worden.
Ook de Fransman Parodi betuigde er
zijn spijt over, dat de Russen niet de
normale weg hebben bewandeld en een
reeks van middelen hebben toegepast,
waardoor zij rechtstreeks verantwoorde
lijkheid dragen voor de, te Berlijn ge
schapen gevaarlijke toestand. Het hui
dige gevaar kan zich toespitsen, maar
de Westerse mogendheden hebben niet
met geweldmaatregelen gereageerd, doch
alle vreedzame middelen aangewend om
tot een compromis te komen.
Na de, rede van Parodi werd de bijeen
komst opgeheven, en de eerstvolgende
vergadering zal worden samengeroepen
po initiatief van de voorzitter.
Ook de kleine naties werken thans
aan een resolutie, welke aanstuurt op
een compromis. België, Argentinië, Syrië,
Columbia, Canada en China hielden na-
MontyOnderschat, noch
overdrijf oorlogsgevaar
Amerika's steun aan West-Europa kan
nog maanden aanlopen.
Veldmaarschalk Montgomery, de op
perbevelhebber der West-Europese Unie,
hield te Londen een rede binnen het
kader van de regeringscampagne voor de
opbouw van reservestrijdkrachten in
Groot-Brittannië. „Het oorlogsgevaar
moet niet onderschat worden, maar even
min overdreven", zo zei Monty. Hij twij
felde er aan, of de mensheid reeds het
stadium had bereikt, waarin door louter
overleg een eind kan worden gemaakt
aan de oorlogsdreiging. Montgomery
sprak voor een uitgebreid en geestdriftig
gehoor op het bordes van het huis van
de burgemeester van Londen. Na zijn
toespraak werden tegen de recrutering
der strijdkrachten gerichte pamfletten
verspreid. Eén man is gearresteerd.
Robert Lovett, de Amerikaanse onder
minister van Buitelandse Zaken, heeft
gisteren verklaard, dat het een kwestie
van maanden zal'zijn, voordat een vol
ledig programma gereed is voor militaire
steun aan de West-Europese Unie. In
tussen is de Franse minister voor Lucht
vaart, Moreau, voor besprekingen met
zijn Britse collega, Henderson, te Lon
den aangekomen.
Rusland eist Italiaanse schepen op
Volgens Radio-Moskou, heeft Molotof
aan de Italiaanse ambassadeur in Mos
kou een verklaring overhandigd betref
fende de, in het vredesverdrag aan Italië
opgelegde verplichtingen tot het afstaan
van een deel der vloot. De nota zegt, dat
Italië reeds op 15 December 1947 de, in
het verdrag vastgestelde, schepen aan
Rusland had moeten geven, doch zulks
tot dusver nog niet heeft gedaan. Rus
land eist alsnog uitlevering.
Hoge officieren gaven
smokkelopdrachten
Geknoei bij Nederl. missie in Berlijn
voor Krijgsraad
De Krijgsraad te Velde te Rotterdam
veroordeelde de 35-j. H. J M. Vermeulen
en de 37-j. koopman E. Stieimetz uit Den
Haag resp. tot één maand voorw.
vangenisstraf met een proeftijd van
jaar (eis: idem) en f 1000 boete subs,
maand hechtenis (eis: f3000 zes zes
ken). Vermeulen, die in 1946 sergeant-
chauffeur was bij de Nederlandse missl>
in Berlijn had in opdracht van Steinmetz
(luitenant bij de missie) voor f800 ruim
60 kqg koffie gekocht, om deze over de
Duitse grens te smokkelen als een ruil
middel voor een auto ten behoeve van
overste H. van de missie. Hij werd aan
gehouden met de militaire wagen, waarin
de koffie was geborgen. De Nederlandse
Bank legde hem f260 boete op. doch
overste H. weigerde de boete voor Ver
meulen te betalen omdat deze ook koffie
voor eigen rekening had openrnkkejd
Steinmetz had als .tussen nersoon" ge
fungeerd De auditeur-militpir hTon
van Imhoff merkte in zün reouirii-"- oo
dat in talloze gevallen door hoge officie
ren van de missie was geknoeid Fr wer
den heel wat auto'
kocht Wanneer d>
men het de ni-t ai *p v j
melijk onoffciële besprekingen. Volgens
Reuter waren de besprekingen van
bereidende aard, en was men het er
eens, in welke vorm een resolutie
worden ingediend. Men meent, dat
de Columbiaanse delegatie reeds eerder
het denkbeeld geopperd heeft, dat de
Raad een commissie van onderzoek zal
benoemen, maar de Sowjet-Unie zou
hiertegen haar veto kunnen uitspreken.
Naar verluidt, is het mogelijk dat een
symbolische opheffing van de Berlijnse
blokkade zal worden voorgesteld, ten
einde de deur te openen voör verdere
onderhandelingen tussen Oost en West.
Mocht er een bestand, dus een tijdelijk
opheffen van de blokkade-maatregelen
mogelijk zijn, dan zouden intussen nieuwe
besprekingen kunnen plaats vinden tus-
de ministers van Buitenlandse Zaken
der Grote Vier. Dit zal dan de strekking
van de resolutie, waaraan door de
bovengenoemde zes naties gewerktwordt.
Jennifer, Frances, Elizabeth en
Bridget Good, de vierling uit Bristol
(Eng.) mocht het ziekenhuis verla
ten. Thans is de beurt aan moeder,
die best zal weten wat ze te doen
heeft
Zeven UNO-vliegtuigjes terug op
Schiphol
ven witte Havillands „Dragon
Rapids", die de Ver. Naties hadden ge
charterd voor het vervoer van haar per
soneel in het Midden-Oosten en door
Ned. piloten worden gevlogen, zijn alle
op Schiphol teruggekeerd. Half Augus-
vertrokken zij 'en deden dienst in
Palestina en Syrië. Tegen de verwach-
zijn de vliegtuigen geen van alle
op hun vele vluchten beschoten. Zij zijn
teruggekeerd, omdat men verlangde, dat
vluchten over zee zouden worden ge
maakt, hetgeen niet in overeenstemming
met de capaciteit.
ISRAËL WEIGERT VOORSTELLEN EN
AMERIKA EEN LENING.
Mosje Sjertok, de Israëlische minister
an buitenlandse zaken, heeft in Parijs
verklaard, dat zijn regering de voorstel
len van graaf Bernadotte over het Pa
lestijnse vraagstuk heeft verworpen. In
tussen heeft de Amerikaanse export-im-
portbank de voorstellen voor een lening
van 100 millioen dollar aan Israël voor
lopig terzijde gelegd. De huidige toe
stand in Palestina zou te veel risico op
leveren.
Fransen staken door, ondanks
waarschuwing van regering
De Franse ministe van Industrie en
Handel, Lacoste, heert in een radiotoe
spraak de stakers gewaarschuwd, dat de
regering de onderhandelingen met de
vakverenigingen zou afbreken, indien de
staking niet zou worden opgeheven. De
regering was bereid alle „noodzakelijke
maatregelen" te treffen. De zeelieden
zouden, ondanks de waarschuwing, mor
genochtend een staking van 24 uur be
ginnen, om verbetering van levens- en
arbeidsvoorwaarden te verkrijgen. Wat
de mijnwerkersstaking betreft, ook de
bij de Christelijke bond aangesloten, ar
beiders, die ongeveer tien pet van het
totaal omvatten, zijn niet aan het werk
gegaan. De stemming onder de stakers
over het algemeen kalm.
RUSSISCHE URANIUMMIJNEN
IN TSJECHOSLOWAKIJE.
Een groep voormalige arbeidskrachten
uit de Sowjet-uranium-mijnen te Jaki-
Tsjechoslowakije, heeft meege
deeld, dat deze mijnen uitgebreid zijn,
doordat onlangs vier nieuwe schachten
gebruik werden genomen. De man-
waren naar Beieren gevlucht.
ONRECHTE VREDE WERD EEN
GAPPERIJ.
apanse kabinet is thans eindelijk
ir.iin in verband met het schandaal
i de Showa (oprechte vrede) Denko
ststoffenmij. waarbij de onlangs ont-
Imiddelen i --lagen v;ce-premier Suhiro Nishio betrok-
het dopn kVn *en was. Bij dit schandaal zijn drie mil-
yen betrokken.
T TSJECHISCHE VLIEGTUIG
GAAT TERUG.
Tsjechiscns vliegtuig, dat mèt 12
Russen saboteren Atoom-
compromis
Polen spreekt van „Blitzkrieg"
In de politieke commissie van de V N.
heeft McNeill, op scherpe wijze de Russi
sche politiek becritiseerd, tijdens het de
bat over de atoomenergie. Hij beschul
digde Rusland er van Polen, Tsjecho-
slowakije, Bulgarije, Roemenië, Hongarije,
Albanië en Joegoslavië tot slaaf te maken,
terwijl dit land aanhitst tot opstanden in
Griekenland en Indonesië, Berlijn
blokkeert en Turkije en Perzië met schrik
vervult. Hij stelde de Russische afvaardi
ging drie vragen voor: 1. Zal Rusland
aanvaarden, dat een internationaal con
trolesysteem van kracht wordt in het ka
der van een overeenkomst, alvorens eer
tegelijkertijd getekende conventie betref
fende het verbod van atoomwapens var
kracht wordt? 2. Is Rusland bereid het
verslag van de meerderheid der Atoom
commissie te aanvaarden als algemene
basis, voor een controlesysteem? 3. Aan
vaardt Rusland, dat de activiteit van hel
op te richten internationaal controle-
li ehaam, niet onderhevig is aan het Veto
recht? Hierop heeft Malik, de Russisone
afgevaardigde, geantwoord dat zijn land
de gelijktijdige toepassing eist van
twee voorgestelde conventies, nl. die be
treffende de controle en die betreffende
het buiten de wet stellen der atoomwa
pens.
De Nederlandse afgevaardigde, profes
sor Francois, verklaarde dat als Rusland
de eis van absolute Nationale souver
teit niet wenst te laten vallen, beter kan
toegeven een tegenstander te zijn vai
ternationale samenwerking en uit de Uno
treden. Hij voegde hier echter aan toe, dat
zijn regering tevreden is over het jongste
Russische voorstel, waarin de Russen
hun aanvankelijk negatieve standpunt
zijn afgestapt. De Poolse afgevaardigde,
Katz Suchy, beschuldigde de Ver. Staten
er van een „atoom-blitzkrieg" voor te be
reiden met grotere en doeltreffender
bommen.
Over 14 dagen cacao en
extra spijsvetten
In de bonnenlijst van 21 Oct. zullen
wederom bonnen worden aangewezei
voor cacao en wel 50 gram voor houders
von A, B en C-kaarten en 100 gram
houders van D en E-kaarten. Voorts wordt
een extra rantsoen voedirigsvetten (bo
ter, margarine of vet) gegeven, t.w.
gram voor de leeftijdsgroepen boven de
5 jaar en 125 gr. voor de overige leeftijds
groepen.
Extra KLM-vliïchten naar Batavia
voor gezinshereniging
De K.L.M. voert momenteel besprekin
gen met het dep. van Overz. Gebiedsdelen
om te komen tot extra vluchten naar Ba
tavia, aangezien er achterstand is in nel
vervoer van de gezinshereniging. De be
doeling is m.iv. half October iedere 14
dagen een drietal zgn. versnellingsvluch-
ten van A'dam naar Batavia uit te voeren
met DC 4-toestellen en Skymasters.
Radiohandelaar wil geen
ambtenaar zijn
Tegen de Enschedese radiohandelaar
A. P. F., die had verzuimd aan de P.T T.
binnen 24 uur opgave te doen van de
verkochte radiotoestellen en deze ook
niet in zijn boeken had geregistreerd,
werd voor het kantongerecht voor elk
niet aangegeven toestel f 100 boete subs.
50 dagen hechtenis en voor het niet bij
houden van het register f50 boete subs.
50 dagen hechtenis geëist. De handelaar
bekende, maar zeide noch als ambtenaar
van de-Staat, noch als P.T.T.-rechercheur
te willen optreden. De verdediger ont
kende, dat er voor een handelaar plicht
tot aangeven bestaat. De kantonrechter
zal 20 October vonnis wijzen.
FOSTER DULLES WEER NAAR PARIJS
John Foster Dulles, de Amerikaanse
gedelegeerde bij de V.N., is gistera'
per vliegtuig weer naar Parijs vertrok
ken. Dulles was naar New York geko
men, om Dewey te raadplegen.
Max Cosvjns is overwerkt.
Prof. Max Cosijns, de assistent van
prof. Piccard, by de diepzee-expeditie,
is overwerkt. Ondanks dat, vertrok de
expeditie vanmorgen naar de Kaap Ver-
dische eilanden.
Interim-Regering nu dan toch in
kannen en kruiken
Er komt een zuiver Indonesisch driemanschap
In het overleg tussen de Nederlandse
Regering, de Indonesische Pre-federale
Regering, het bijzonder federaal overleg
en de federale conferentie te Bandoeng,
benevens de minderheden, zijn thans alle
artikelen van het Nederlandse vooront
werp op-het-bestuur van Indonesië In
overgangstijd behandeld, waarbij de ont
werp-resolutie van Bandoeng en
schets van het federaal overleg op de voet
zijn gevolgd. Over de grote lijnen vai
ontwerp is reeds overeenstemming
kregen. Zij zijn als volgt:
Een Federale Interim-Regering vi
Indonesiërs (F.I.R.) te kiezen door de
deelstaten, onder bekrachtiging door de
Kroon; een federale raad met één lid voor
elke deelstaat; een federale volksverte
genwoordiging met minstens twee en
hoogstens tien leden voor elke deelstaat,
benevens vertegenwoordigers der minder
heden. De departementen komen onder
secretarissen van staat, die tezamen een
raad vormen onder voorzitterschap van
een der leden van de F.I.R. De politieke
verantwoordelijkheid berust bij de F.I.R.
Deze kan de Indonesische buitenlandse
dienst organiseren na overleg met de
hoge vertegenwoordiger der Kroon. De
Kroon beslist over toelating van buiten-
Nederland krijgt 95 millioen
dollar van eerste Marshall
lening
Nederland zal een lening ontvangen
van 95 millioen dollar. Dit is het deel v
een lening van 815 millioen dollar. 1
eerste lening, welke de F.C.A. bereid
aan elf landen te verstrekken in 1
kader van het Marshall-plan.
België en Luxemburg zullen samen
millioen ter leen krijgen, Frankrijk 170
mill., Italië 50 mill.. Noorwegen 35 mill.,
Turkije 30 mill., Denemarken 25 mill.,
Zweden 10 mill., Gr.-Brittannië 300 mill,
en Ierland 50 millioen. De rente zal 2%
percent bedragen.
landse vertegenwoordigers na overleg
met F.I.R. en de hoge vertegenwoordiger.
De F.I.R. kan personen benoemen, die ge
detacheerd worden bij de buitenlandse
dienst- Overlegd wordt nog over Nieuw-
Guinea de vraag of dë minderheden zit
ting zullen hebben in de federale raad,
de vraag der federale strijdkrachten en
de beschikking van de hoge vertegen
woordiger over de Nederlandse troepen,
tenslotte de bevoegdheid van de hoge
vertegenwoordiger over financiële en
economische zaken. De geschilpunten
worden behandeld door een commissie
onder dr Beel en bestaande uit de heren
Djajadiningrat, Gieben, Bahrioen, Anak
Agoeng Gde Agoeng, Sultan Hamid II.
mr Blaauw, mr Vonk, prof. Romme, prof.
Logemann. Zaterdag zal de plenaire slot
vergadering zijn.
Spoedig aftreden van
dr Van Mook te verwachten
Landvoogd wachtte te Karachi tot zijn
ontvangst gereed was.
In verband met het op banden zijnde
heengaan van dr Van Mook, verneemt de
Nieuwe Leidsche Courant, dat
hierover Maandag door het kabinet zal
worden beslist. Te verwachten is name
lijk, dat de Regering het aftreden van
dr Van Mook zal bespoedigen en dat dr
Beel opnieuw naar Indië wordt uitge
zonden.
Wat men dr Van Mook vooral kwa
lijk neemt, is de wijze, waarop hij zich
door de heer Abdoelkadir naar Indië
heeft laten terugroepen en dat hij te Ka
rachi zijn reis ondérbrak om te wachten
tot zijn ontvangst door twee bekende per
soonlijkheden te3 Batavia geënsceneerd
STAKING TE ROME IS GEËINDIGD.
Na inwilliging van hun eis tot een
loonshoging van 5000 Lire per week, zijn
14.000 gemeente-arbeiders van Rome
aan het werk gegaan.
De Wegenwacht, een der mooiste uit particulier initiatief geboren verkeers-"
hulpen, is al weer paraat nu de eerste nachtvorsten het wegdek glad maken- De
rode wimpel met het waarschuwende opschrift wordt op een gevaarlijke
plaats aangebracht.
Republiek steunt alleen op dissidente communisten
Over de militaire toestand in de repu
bliek verneemt de Nieuwe Leid-
s c h e Crt., dat de republikeinen bij hun
pogingen om de plaatsen, waar de com
munisten zich ophouden, te bezetten, hun
macht hoe langer hoe meer uitsmeren en
verbrokkelen.
Bestuur en politie treffen zij er niet
meer aan, want er wordt gemoord op on
gekende schaal. Communisten vinden zij
er ook niet, hoewel er genoeg achterblij
ven, hetgeen de republikeinen bij nacht
en ontijden duidelijk te gevoelen krijgen.
De republikeinen blijven er volkomen
geïsoleerd, terwijl de verbindingen ge-
harceleerd worden.
De troepen, waarop Hatta nog leunt,
zijn vrijwel alleen die van de volkscom
munisten van Tan Malakka. Zijn zoge
naamde Siliwangi-divisie, zelf communis
tisch, is de enige, die nog wat uitvoert,
en naar men weet, liepen onlangs nog
enige afdelingen bij vergissing over.
Hatta's eigen partij, de P.N.I., bestaat
slechts uit intellectuelen en heeft geen
ondergrond. De Mohammedaanse Mas-
joemi laat zich volkomen achteruit
dringen.
In verband met dit laatste verdient de
aandacht de grote uitbreiding
fel-Mohammedaanse, anti-Nederlandse
Dar-ul-Islam-beweging over West-Java,
een uitbreiding, die bevorderd wordt door
het prestige verlas, dat de Nederlan
ders door hun lijdelijkheid lijden. Deze
anti-Nederlandse beweging is thans door
gedrongen tot de Noordkust van West-
Java. Zij strekt zich uit van Pameungpeuk
de Zuidkust tot Indramajoe, over
Bandoeng zelfs, en van deze lijn over
:n grote uitgestrektheid naar het Oosten.
Tengevolge van de werkloosheid van
de Masjoemi is het geenszins uitgesloten,
Cochran opnieuw naar
Djokja
Nederland doet wederom
zijde, dat het Amerikaanse lid
Commissie van Drie, Cochran, heden naar
Djokja zou vertrekken, tezamen met
Scott. Tevens reist de persoonlijke ver
tegenwoordiger van Hatta, Darmasetia-
wan, voortdurend tussen Batavia en
Djokja heen en weer. In de laatste stad
kwam hij Dinsdag aan en Vrijdag wordt
Batavia terugverwaoht. Republi
keinse kringen te Batavia weten te mel
den, dat van Nederlandse zijde thans aan
gezinnen van republikenise ambtenaren
wordt toegestaan, te Batavia te blijven.
Alleen die ambtenaren zullen uit Batavia
worden verwijderd, die deelgenomen
hebben aan omwentelingsplannen
in getal Zowel te Djokja als te I
tavia geven republikeinse kringen brede
uiteenzettingen over de voorwaarden,
waarop zij wel bereid zullen zijn, met de
Nederlanders te onderhandelen,
schijnt, dat Soekarno zijn deelneming
de Interim-Regering niet meer wil bin
den aan voorafgaande verkiezingen.
DAT de 1ste secretaris der Australische
legatie, P. D. Quinn, voorlopig als zaak
gelastigde van Australië optreedt.
DAT te Nijmegen honderden arbeiders
woningen in aanbouw zijn en het eerste
nieuwe grote winkelpand in de binnen
stad half November wordt geopend.
DAT ook ons land waarschijnlijk ver
tegenwoordigd zal zijn op de in Februari
a.s. in Cairo te houden industrietentoon
stelling en het Afrika-Instituut te R'dam
er een reis heen wil organiseren.
DAT tot ridder in de orde van O.N.
werd benoemd W. J. Vaatstra van de
40-jarige Ver. v. Onderoff. „Ons Belang"
DAT niet aan 870 ambtenaren van de
dienst voor economische controle, doch
hun docenten en examinatoren 5
per lesuur en ƒ25 per examendag is uit
gekeerd.
DAT in Madrid weer een Ned.-Spaans
luchtvaartverdrag is geparafeerd, terwijl
H. J. Spanjaard en mr L. H. Slote-
maker naar Argentinië zijn vertrokken
een soortgelijk verdrag, waardoor
lijn A'damMadridBuenos Aires
tot stand zou kunnen komen.
DAT Maandag voor het Groningse B.
G. terecht zal staan de 42-j. ex-onder
luitenant der Staatspolitie te Zeist E. C.
Drost, die de dood van talrijke Joden en
illegale werkers op z'n geweten heeft.
DAT de woning van W. Hummel te
Eelde (Dr.) geheel uitbrandde, dooh ver
zekering de schade dekt.
DAT de A'damse raad besloot tot de
bouw van 53 woningen en 4 houten scho
len en het verlenen van garanties i.v.m.
de bouw van-127 woningen door woning
bouwverenigingen.
DAT door eed Belgisch onderofficie-
renbezoek aan Maastricht het tijdens de
oorlog onderbroken contact tussen
garnizoenen Maastricht, Hasselt en
verlo weer herstëld werd.
DAT gen. J. LI Piollet van de Franse
overzeese luchtaracht gisteren te Den
Haag aankwam <en drie dagen in ons
land zal blijven.
DAT voor het Leeuwardense B.G. 10 j,
werd geëist tegen de 40-jarige ex-burge
meester van O.-Bongeradeel A. Ykema
uit Metslawier, wegens slavendrijverij.
DAT Amerikaanse vliegtuigen thans
stoffelijke resten van gesneuvelde
Engelse militairen:-uit Frankrijk, België
"Nederland naar hun vaderland
brengen.
DAT de Raad v. d. Douaneregelingen
der Benelux-landfen te Maastricht
mogelijke samenvoeging van de douane-
behandeling aan het kanaal LuikMaas
tricht heeft onderzocht.
DAT de aandeten-emissie van Bolte
Gorter te Groningen volledig slaagde en
de obligatie-emissie vele malen werd
overtekend.
DAT vertegenwoordigers van de Bene-
lux-landen te Brussel beraadslaagd heb-
over de toèkomstige zuivelpolitiek
an het einde van dit jaar een der
gelijke conferentie in Luxemburg zal
worden gehouden.
DAT de nieuwe gemeentelijke visaf-
slag te Urk 18 October wordt geopend.
DAT het radiohoorspel „Kerstpakket-
n over Indonesië" wegens groot succes
Zaterdagavond om half 7 wordt her
haald.
DAT het veer GorinchemSleewijk,
dank zij het weer in dienst stellen der
gerepareerde grote veerboot, belangrijk
is verbeterd.
DAT de St.Crt van gisteren o.m.
winterwerktijdregeling bouwbedrijven
1948/1949 bevat.
DAT ook te Leeuwarden een grote
protestvergadering van slagers is ge
houden.
DAT is benoemd tot ridder 4e kl. der
M.W.O. de lt. ter zee 2e kl. Kon. Marine-
Reserve voor speciale diensten B. B. Bak
ker, die zich in 1942 onderscheidde als 2e
stuurman van het m.s. „Ondina".
DAT dr A. Schierbeek, docent aan de
R.U. te Leiden, is benoemd tot buiten
lands lid in de klasse der Wetenschappen
an de Kon. Vlaamse Academie.
DAT gisteren in tegenwoordigheid van
de Hongaarse gezant, dr G. Bölöni, in het
Concertgebouw te A'dam een plaquette is
onthuld met de naam van de in 1945 over
leden componist Bela Bartok.
DAT een in Utrecht gehouden actie van
an winkeliersvereniging f60.000 heeft
opgeleverd ten bate van het comité
.Westkapelle herrijst".
DAT 74 j. oud te A'dam is overleden
de oud-referendaris der PTT, D. Verhaaf.
DAT er deze winter geen eerste klasse
ijshockey-competitie in ons land wordt
georganiseerd, daar A'dam 40 avonden een
ijsrevue brengt en Tijburg sukkelt met
DAT op Schiphol een nieuwe start- en
landingsbaan in gebruik werd genomen
van 1800 bij 60 meter, in welks randen
tezamen 78 lampen zijn aangebracht, als
ook 5 drempellichten aan het begin en het
einde van de baan.
DAT 74 j. oud te Den Haag is overleden
de oud-leraar Nederlands M. O. dr J. H.
Jacobs.
DAT de A'damse Landwachter A. J. A.
Langkemper wegens verraad van Joden
en illegalen van de R. v. C. 20 j. kreeg
(vonnis B.G. doodstraf).
dat deze beweging een krachtige
slag zal hebben in de republiek.
Te Djokja is het een chaos van arreste
rende groepen, 2000 personen zijn thans
opgesloten; een teken, dat rijp en groen
gearresteerd wordt en dat allerlei oude
grieven thans worden afgerekend.
Ass. Press meldt, dat volgens republi
keinse berichten Ngeklok en Tjandiroto
door republikeinse troepen is bezet.
De rode vlam knettert
in Aziës pan
De Britse commissaris-generaal in
Zuid-Oost Azië, MacDonald, heeft te Sin
gapore verklaard, dat de opstand in Ma
lakka werd georganiseerd door sluipmoor
denaars en internationale communisten,
agenten van buitenlandse machten. Het
aantal opstandelingen is 3 a 5000, zij zijn
machteloos tot een groot offensief, doch
het zal niet gemakkelijk zijn, hen
schadelijk te maken. Inmiddels hebben
die communisten in Perak tien Ghurka'
en een chauffeur doodgeschoten, die i:
een hinderlaag vielen. Het is de zwaarste
klap, welke de Britten bntvingen. Dc
vrachtauto der Ghurka's reed na de be
schieting in een greppel en tuimelde on
derste hoven, waarna de corrtmunisten
met handgranaten werkten. De berich-
tèn van de val der Mandsjoerijse hoofd
stad Tsjangtsjoen zijn nog niet zeker. Dit
zou een zware slag zijn. na het verlies
van Kaifeng en Toinanfoe.
Grote belangstelling emigratie
naar Australië
Volgens het A.N.P. bestaat er onder Ne
derlandse oud-militairen en oud-illegale
strijders veel belangstelling voor emigra
tie naar Australië. Zoals wij reeds meld
den, werd een hulpschema opgesteld.
Reeds in de eerste tien dagen na het be
kend worden van dit schema zijn ruim
2000 schriftelijke verzoeken binnengeko
men. Uit Australië is een speciale rege
ringsvertegenwoordiger aangekomen vooi
de uitvoering van het plan. Men ver
wacht, dat met de Volendam, die 15 De
cember vertrekt, velen naar Australië
zullen reizen.
Prof. Georg Kulenkampf
overleden
De beroemde violist prof. Georg Ku
lenkampf, die voor de oorlog vaak ii
Nederland optrad en de laatste jaren ii
Zwitserland werkte, is op 50-j. leeftijd
t.g.v. een ruggemergontsteking in he
ziekenhuis te Schaffhausen overleden.
HET VERTREK VAN DE
„ZUIDERKRUIS".
Over het vertrek van de „Zuiderkruis'
met aflossingtroepen voor Indonesië ver
nemen wij nog, dat dit morgenmiddag oir
ongeveer half vijf plaats vindt van de
Merwehaven in Rotterdam. Dus niet van
daag, zoals wij abusievelijk schreven.
BATAVIA REGISTREERT DE RIJST-
VOORRADEN
De Regering te Batavia heeft een snelle
registratie der rjjstvoorraden in Indone
sië gelast, zij zal tevens rijst opkopen
tegen vastgestelde prijzen en een vergun
ningsstelsel voor de handel invoeren on
speculatie, smokkelhandel en gebrek te
voorkomen, nu de rijstaanvoeren uit Bir
ma gestaakt zijn. Op Java is voor 1948 de
voorraad nog voldoende.
Vijf milliard voor de Belg.
weermacht
De Belgische regering heeft bijzonder
heden bekend gemaakt over de militaire
begroting van ruim 5 milliard francs. De
begroting heeft ten doel het mogelijk te
maken de verplichtingen na te komen,
volgens het Verdrag van Brussel.
ZAL KONING VAN SIAM EEN OOG
MISSEN?
Het is nog niet zeker of de Koning van
Siam, na zijn auto-ongeluk het zicht in
zijn rechteroog zal behouden. De zwager
des Konings, die een schedelfractuu~
heeft, is nog steeds niet tot bewustzij
gekomen.
„DINTELOORD" BESTAAT 40 JAAR
Op 27 Oct. zal de Coöp. Suikerfabriek
Raffinaderij „Dinteloord" te Stampers
gat haar 40-j. bestaan vieren met een sa
menkomst van de leden in de Rivièra-
hal te R'dam. Op 30 Oct. wordt in Breda
n receptie gehouden. Als de campagne
die nog deze week een aanvang neemt
is afgelopen, wordt het personeel
feestdag aangeboden. De fabriek
wacht een campagne van 300.000 ton
ker tegen 260.000 ton vorig jaar.
In de haven van Kopenhagen heeft
gisteren een hevige scheepsbrand ge-
oed doordat een 5000 ton metende En
gelse boot met palmpitten en rubber
brand geraakte en geheel verwoest werd.
Klaarheid gewenst
De geruchten nemen al sterker vormen
an. dat het heengaan van dr Van Mook
als Landvoogd toch aanstaande is, het
geen zou kunnen bewijzen, dat de Rege
ring tot haar aanvankelijk besluit is te
ruggekeerd, „nadat zij inmiddels had be
sloten, haar aanvankelijk besluit door een
ander besluit te vervangen". Deze laatste
opeenvolging van elkaar tegensprekende
besluiten zou intussen wijzen op een
uiterst bedenkelijke besluiteloosheid.
De kwestie is hier: Heeft de Regering
vastgehouden aan haar besluit, dat de
heer Van Mook moest heengaan, of is zij
tot dit besluit teruggekeerd na eerst nog
te hebben besloten <jat de heer Van
Mook toch in elk geval voorlopig maar
moest aanblijven.
Er zijn aanwijzingen voor het laatste.
Wij herinneren aan het bericht in het Ba-
taviase blad „De Nieuwsgier" van 21 Sep
tember jongstleden. Dit bericht, waarvan
bekend is dat het via zijn hoofdredacteur
Gleichman en de voorman van de Rege
ringsvoorlichtingsdienst in Batavia, Rit-
(beiden wonen in Batavia in het
zelfde huis), nauwe connecties heeft met
de Landvoogd, wist op genoemde datum
te melden, dat het ontslag van de Land
voogd voorlopig was afgelast en dat een
definitief besluit pas zou worden geno-
na een nieuwe bespreking met dr
Van Mook.
Vooral de laatste bespreking is belang
rijk. want zij ontbreekt in de jongste, vrij
krachtige geruchten, zoals ze in Den Haag
circuleren. Die geruchten kunnen des te
weelderiger tieren, daar de Regering zich
in zwijgen hult Daarom heeft nu het Ka
merlid Molenaar de kat de bel maar eens
aangebonden en is hij doende met een
aantal vragen, de Regering uit haar tent
te lokken. Typerend is zijn vraag, of de
heer Van Mook van wie bekend is dat
hij tijdens zijn jongste bezoek aan ons
land ernstig verbitterd was misschien
zelf de pers bepaalde geruchten heeft in
gefluisterd.
Hoe het zij. het is wel duidelijk, dat de
gehele situatie langzamerhand een uiterst
pijnlijk aanzien heeft gekregen.
In September kwam dr Van Mook naar
Nederland: Kort daarop vertrok dr Beel
naar Indonesië: Een persfotograaf, die
beiden wilde fotograferen, noemde hen
schertsend: „De gaande en komende man";
het kostte hem zijn plaatje. Spoedig
daarna ging dr Van Mook weer naar Ba
tavia. zulks in verband met de communis
tische opstand; maar nauwelijks was hij
in Batavia, of de heer Beel keerde ijlings
naar Nederland terug.
Een Rooms blad wond er geen doekjes
om: Zolang Van Mook de landvoogdij
uitoefent, is Beel in Indonesië niet op zijn
plaats; hij zou er niet alleen niets kun
nen uitrichten; hij zou er ook geen leven
hebben, schreef het.
Heel dit verloop is betreurenswaard.
Het meest te betreuren is nog. dat dit al
les aan het gezag moeilijk ten goede kon
komen. Verscheidenen hebben zich hier
van een klein-mens-lijke kant laten ken
nen. De kabinetsformateur heeft de per
soonswisseling te Batavia gebruikt als
een element in zijn formatie, maar dan
door Van Mook te vervangen door Beel.
wat helemaal geen koerswijziging bete
kent. Immers heeft dr Beel als minister
president steeds met dr Van Mook genoe
gen genomen. Als hij verheven ogenblik
ken heeft, moet de heer Beel dit verloop
zelf ook weinig bevredigend vinden. En
tenslotte is de mokkende dr Van Mook
al evenmin een beeld van grootse allure.
Neen, er schijnen door dit alles heel wat
klein-menselijke factoren heen te spelen.
Het gezag, zowel in Nederland als in In
donesië, kan er nauwelijks^vel bij varen.
Door haar stilzwijgen heeft de Regering
de indruk versterkt, dat zij besluiteloos
is geweest. Zij verzuime niet langer klaar
heid te scheppen en dan moge blijken, dat
de situatie minder somber en ook minder
pijnlijk is dan zij zich voor het oog laat
aanzien.
Levenslang geëist in een
Silbertannezaak
Ranter als getuige: „Ik verzette mö
tegen bevel van Hitier"
Voor het Arnhemse B.G. werd giste
ren levenslang geëist tegen de Duitse
Obersturmführer Arno Bernhard Huhl,
plaatsvervangend commandant van de
S.D. te Arnhem, die in 1943 en 1944 een
rol speelde bij de beruchte „Silber-
tanne"-moorden. Hij verstrekte wapen*
aan de moordenaars en dekte hun af
tocht.
Rauter, die als getuige optrad, zeide
dat hij geen voorstander van deze actie
was en zich tot het laatste toe had ver
zet tegen de uitvoering van het desbe
treffende bevel van de Führer. Feld-
meyer had de actie echter weten door t«
zetten „en toen kon Rauter niets ander»
doen, dan haar zo veel mogelijk beper
ken". Een scherp dispuut ontstond tus
sen Rauter en de p.-f., mr Fikkert, over
de toelaatbaarheid volgens het oorlogst
recht. Rauter meende, dat een onrecht
matige daad tegenover een andere on
rechtmatige daad (het doden van Duitse
kopstukken) verantwoord was en vroeg
ten slotte pathetisch, of de p.-f. geloofde,
dat hij, Rauter, moorden had begaan.
Mr Fikkert antwoordde met „Ja. meer
dan één". Huhl beriep zich herhaaldelijk
op het excuus van „Befehl ist Befehl",
maar desondanks achtte de p.-f. hem
bijna even schuldig als de moordenaar»
zelf.
Kind door herdershond dood
gebeten
Het 2^-jarig dochtertje van de fara.
Groenink te Meppel werd door een grot*
herdershond, die zich van de ketting
wist los te maken, aangevallen en ern
stig gewond. Het kind overleed in he<
diaconessenhuis. De hond werd terstond
afgemaakt
WEERBERICHT
Nog weinig verandering
Tot morgenavond verwacht De Bilt:
Koude nacht met weinig wind, plaatselijk
nachtvorst en hier en daar ochtendmist
Morgen overdag: enkele overdrijvende
wolkenbanken, maar later vooral in het
Westen van het land toenemende bewol
king. Bijna overal droog weer en ongeveer
dezelfde temperatuur als vandaag. Zwakke
tot matige wind, hoofdzakelijk tussen
Oost en Zuid.
ZON EN MAAN.
Vrijdag 8 October: zon op 6.52. onder
18.02; maan op 14.20, onder 20 52.
10 Oct E K.
