lUruuir geihstht (STmimut
Zoekt Sjahrir bescherming onder de
vleugels van Van Mook?
De Sowjets doen een nieuw
voorstel inzake Berlijn
Westers Verbond nóg steeds
niet gepubliceerd
Wist U
MAANDAG 4 OCTOBER 1948
BUR. en REDACTIE: Hogewoerd 103-
Tel. redactie: 20408; Adm. 22710.
Postrekening 58936.
Negen en twintigste jaargang No, 7627.
DIRECTIE: F- DIEMER.
CHR1STELIJ K-NATIONAAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
„Stanluastifij Is ahcMewti
mya l>eri in tegijinspoct"
HET FEEST VAN
LEIDENS ONTZET
Zie pag. 3
Zijn socialistische partijgenoten te Djokja
worden gearresteerd
een onderhoud met Aneta gemeld, dat
te Djokja „een anti-linkse hetze" is o
«taan onder leiding van de Mohamme
daanse strijdgroepen der Masjoemi, waar
onder „ook de gematigde middenpartijen"
zouden worden getroffen. Sjahrir deelde
mede, dat alleen in Djokja reeds 2000
mensen zijn gearresteerd en in Solo 400
en dat zich onder de gearresteerden ook
leiders en leden van Sjahrirs eigen partij
Zijn, de z.g. Partai Sosialis Indonesia, be
nevens leiders van andere „middengroe-
Uit Sjahrirs verdere verklaringen
blijkt, dat er van het Antara-bericht als
Zou de beruchte in Moskou opgeleide
Twee hoofdrolspelers uit het
communistische opstandsdrama te
Madioen op Java. Links: Djokosoe-
jono, de militaire bevelhebber en
rechts Moeso, hoofd van de commu
nistische regering.
Oud-minister S. de Graaff
overleden
Driemaal voerde hü 't bewind over
Koloniën.
Te Oegstgeest is Zaterdag op 87-j. leef
tijd overleden de oud-minister van Ko
loniën S. de Graaff. Na de H.B.S. te
Leiden hebben doorlopen, studeerde de
overledene voor het groot Oost-Indisch
Ambtenaarsexamen, hetwelk hij in 1883
behaalde. Hij doorliep verschillende ran
gen bij de Dienst van Binnenl. Bestuur
op Java en Madoera en werd in 1906
directeur van deze dienst tot 1910, toen hij
o.a. lid werd van de Staatscommissie
voor de verdediging van Ned-Indië. In
1913 keerde de heer De Graaff naar Indië
terug als regeringscommissaris voor de
reorganisatie van het bestuurswezen. Na
zijn ontslag uit 's-lands dienst was hij
enige jaren president-commissaris van de
N.U.M. Als minister trad hij op in drie
ministeries Ruys de Beerenbrouck, eerst
van 1919 tot 1925, daarna van 1929 tot
1933. De begrafenis is bepaald op Woens
dag as. om 11.15 uur op de Alg. Be
graafplaats te 's-Gravenhage.
Prinses Wilhelmina exposeert
te Apeldoorn
In Apeldoorn wordt momenteel een ex
positie gehouden van werken van Apel-
doornse schilders. Ook Prinses Wilhel
mina heeft vier werken ingezonden, die
zij tussen 1932 en 1934 heeft gemaakt.
Het zijn een tekening .Sneeuwland
schap in Unterwasser". twee kleine aqua
rellen „Gezicht op Loosduinen" en een
«epiatekening van Meyendel.
In een nota aan Amerika. Engeland
Frankrijk heeft de Sowjet-regering vo
gesteld, dat het gehele Berlijnse vraag
stuk. tezamen met het Duitse probleem,
overeenkomstig het Viermogendheden-
verdrag van Potsdam besproken zal
den op een conferentie van de ministers
van Buitenlandse Zaken dier vier
gendheden, aldus Tass.
De nota bevat voorts een lange reeks
van beschuldigingen, die meters papiei
in beslag nemen, en waarin verklaard
wordt, dat de gehele tegenwoordige toe
stand de schuld is der drie Westelijke
machten.
Maarschalk Sokolofski, die dit voorstel
een verklaring heeft aangekondigd,
heeft tevens duidelijk gemaakt, dat Rus
land een zeer grote prijs vraagt voor de
oplossing van het Berlijnse vraagstuk,
namelijk, dat het gehele bestuur van
West-Duitsland zal worden ontbonden.
Ongeveer tegelijkertijd heeft het bekende
linkse Britse parlementslid Zilliacus, kort
zijn besprekingen met Russische
staatslieden, aan de Westelijke zijde van
het Ijzeren gordijn, een schot gelost op
hetzelfde doelwit, verklarende, dat zijn
voorstellen onmiddellijk een einde
maken aan de Russische maatregelen, die
verbinding met Berlijn onmogelijk
maken. Rusland zou volgens Zilliacus'
plan deelnemen in de controle var
Ruhr, en alle Duitse verbindingen,
tevens zouden alle anti-fascistische par
tijen in West-Duitsland de handen vrij
moeten krijgen.
In Duitsland zelf protesteerden de Rus-
Hij weet het
Louis Rich is een pas ingeschreven
student aan een der Colleges van
New-York. Louis is 85 jaar en hij ver
klaarde „Wij leven in het atoom-tijd
perk en de enige manier om gelijke
tred te houden met de tijd is: Weei
naar school te gaan". Onbekend is, o]
de student nog „ontgroend" moet wor
den, als er tenminste nog iets te „ont
groenen" valt!
„Johnnie Bras" gaat turf kruien
Lichte straf na geestelijke depressie
en schuldbesef.
Voor de Bredase Bijz. Pol.-rechter ver
scheen Zaterdag de bekende pantserwa
gensmokkelaar John Braspenninckx, die
volledig bekende. In verband met een
zware geestelijke depressie en zijn schuld
besef, luidde het vonnis 8 mnd. gevange
nisstraf, 4 mnd. voorwaardelijk met 3 j.
proeftijd en daarna 1 jaar R.W.I.
De veekoopman I. v. Hassel uit Zun-
dert, die een van de pantserwagens be
zat, kreeg 1 jaar 'en 3 jaar R.W.I.
Voorts kregen Neleman uit Breda 1
jaar en 114 j. R.W.I., Albert Braspen
ninckx 1% j. m. aftr. en de Bredase
groenteboer J. v. Peer 9 mnd., waarvan
6 voorwaardelijk en bovendien 2 mnd
voorwaardelijk met 3 j. proeftijd.
GENERAAL SPOOR VERTOEFT TE
SOERABAJA
Generaal Spoor is te Soerabaja aan
gekomen om twee dagen besprekingen te
voeren, evenals generaal Mo jet.
Generaal Spoor noemde de toestand in
Oost-Java „vrij goed". Er is geen „op
zienbarende toeneming van republikeinse
Infiltratie". Ondanks de opschorting
de demobilisatite, is de geest onder de
militairen uitstekend.
Roofoverval op directeur van
zuivelfabriek
Twee mannen overvielen in de nacht
van Zaterdag op Zondag de directeur
van de coöp. zuivelfabriek te Giekerk
(Fr.) in zijn slaapkamer, bonden hem a
handen en voeten, duwden een prop
zijn mond, grepen de sleutel van z
kantoor en verdwenen met de kas, die
f4000 loongelden bevatte.
De op het lawaai toegesnelde huis
houdster ontdekte dat de vogels reeds
gevlogen waren.
communist Alimin zijn gearresteerd, niets
waar is. Alimin, Setiadjit en Daroesman
zijn „ondergedoken". Sjahrir wist voorts
te vertellen, dat de communisten bij Ma
dioen zich hebben verschanst op het Wil
lisgebergte, waar de Japanners reeds ver
sterkingen hebben aangelegd. Hij meende,
dat de communisten het „niet" lang zou
den volhouden, omdat zy bij de bevolking
niet populair zijn.
Sjahrir deed voorts de veelzeggende
mededeling, dat de republiek 5000 man
tegen de republikeinen in het veld heeft
gebracht.
Sjarifoeddin zou in de tijd van zijn
premierschap grote bedragen hebben be
steed aan de versterking en bewapening
van de communistische volksstrijdkrach
ten. Wat de „impasse" in de onderhande
lingen met de Nederlanders betreft, zeide
Sjahrir, dat een „oplossing van het geschil
thans nog mogelijk is" en hü verwachtte
dat daartoe spoedig een poging zou wor
den gedaan en dat dit de laatste kans"
zou zijn. Hij verwachtte, dat de proble
men dan van een andere kant zouden
worden aangevat dan tot nu toe.
Het republikeinse persbureau Antara
beweert, dat Ponorogo en Doengoes thans
door de republikeinen zouden zijn bezet.
De rest van de communistische troepen
bevinden zich in de driehoek Madioen
NgawiTjaroeban en de hellingen
de Willis. Zij zouden tegenstanders heb
ben vermoord en verminkt. De weg Ma
dioenDoengoes zou nu beheerst worden
door een republikeins bataljon. De
munisten zouden het krachtstation Gi-
ringan hebben bezet. De spoorwegwerk-
plaatsen en de brug van Besar Winoto,
benevens de suikerfabriek Redjo Agoeng
zouden niet vernield zyn.
Uit een ander Antara-bericht blijkt, dat
de communisten nu ook bij Djokja zyn
opgedoken. Bezuiden de republikeinse
hoofdstad zijn verschillende republikein
se ambtenaren door een bende ontvoerd.
Intussen bazuint Hatta rond, dat de
Nederlanders de schuld van de con
nistische opstand zouden zün. De repu
blikeinse minister van voorlichting,
Natsir, echter erkent onomwonden, dat
Moeso het bevel tot de opstand uit
Moskou heeft medegebacht.
Er wordt een hoge prijs gevraagd voor
beëindiging der blokkade
Merkwaardige Belgische
troepenverschuiving
Reuter verneemt te Brussel, dat de
Belgen voor Oudejaar een regiment
artillerie en drie bataljons infanterie uit
Duitsland terugtrekken en het grootste
deel van de overige bezettingstroepen op
de Westelyke Rynoever zullen terugtrek
ken. terwyl alleen licht-bewegelyke
strijdkrachten aan de Oostzijde vai
Ryn blijven. Het Belgische hoofdkwartier
komt eveneens op de Westelyke oeve
WEER EEN BOKSER OVERLEDEN.
De 22-jarige weltergewichtbokser Kid
Dinamita uit San Domingo, die in een
wedstrijd te Chicago tegen MacQuillar
k. o. ging, overleed 5 uur later in he
ziekenhuis.
SUCCES DER SIAMESE REGERING.
De leiders van het complot tegen de
Siamese regering hebben zich thans
gegeven. De politieke spanning ir
land neemt toe en er is een vijftigtal
vooraanstaande personen gearresteerd.
Vandaag stellen wij IJ voor:
Korp. L. STIKKELORUM,
Sumatrastraat 5, Leiden.
Vandaag viert Bert daar in het verr
Indonesië zijn verjaardag en wel nimme
zal hij gedacht hebben, dat hy z"n 22ste
op Sumatra zou moeten vieren. Vanui'
Poelau Panggoen zendt hij een groet naa
de familie in de Sleutelstad. Hij vertrok
op 27 Januari met de „Zuiderkruis" er
werd, behorende tot 2-5 8 R.I., op Su
matra gedetacheerd, terwijl hij na ver
schillende overplaatsingen thans in eer
dorpje vlak bij Palembang zijn domicilie
heeft. Naar zijn zin heeft hij het er best,
de natuur is prachtig, de temperatuur ge
lijkmatig en hij werkt in zyn eigen vak
als timmerman.
sen tegen „overtreding van de vlieg-
regels" door de Britse en Amerikaanse
piloten van de luchtbrug. De Britten zou
den 656 overtredingen hebben begaan,
de Amerikanen 86. Dit zou een „drei
gende toestand" scheppen en „ernstige
gevolgen" kunnen hebben. Zaterdag zou
den Russische vliegtuigen manoeuvres
houden in de nabijheid van de luchtbrug.
Het kwam in de stad tot een botsing tus-
Berlijnse burgers en de politie in de
Russische zone. Een gearresteerde Duit-
riep zijn landgenoten toe, dat hij ont
voerd werd, sprong uit de trein en de
menigte bevrijdde hem. In de Veilig
heidsraad zijn de Westelyke gedelegeer-
"en voor de strijd gereed, die zwaar zal
ijn. Men neemt algemeen aan, dat Rus
land zyn recht van veto zal gebruiken.
De Britse reactie op het Sowjet-voor-
el is scherp en men ziet er niet het
minste heil in.
Franse mijnwerkers leggen
het werk neer
„Frankrijk zal niet tegen de
Sowjet-Unie vechten"
De vakbond der mynwerkers in Frank
ryk heeft Zondag last gegeven tot de
lang verwachte staking in het gehele
land, en men verwacht, dat 335.000 arbei
ders dit bevel zullen opvolgen. -Terwyl
de door communisten beheerste vakbond
dit beval, hield de communisten leider
Thorez een rede, waarin hy zeide, dat
Frankryk niet tegen de Sowjet-Unie zal
vechten. Daarna noemde hy De Gaulle
een landverrader, die de oude politiek
van Pétain en Vichy voortzet.
(Men mag zich de ernst van dit bericht
niet ontveinzen. Het kan betekenen, dat
Frankryk binnenkort geen brok steen
kool zal bezitten voor het vervoer var
één soldaat. Een land. dat niet werkt er
niet produceert, maakt de gehele Weste
lyke Unie waardeloos. Red.)
Meer Amerik. militaire steun
voor 't bedreigde China?
„China is het slagveld, waarop de
beslissing valt voor het Westen"
De uiterst gevaarlyke toestand in
China, waar het gebied van Tsjiang Kai
Sjek in stukken is gehakt, in het Noor
den door de verbreking van de verbin
ding tussen Peking en Moekden, en in
het centrum door het verlies van de
grote strategische steden Kaifeng en
Tainan, heeft Amerika wakker geschud.
De commissie van buitenlandse zaken
van het Amerikaanse Huis van Afge
vaardigden heeft in een rapport aange
drongen op meer rechtstreekse militaire
hulp en grotere financiële bystand.
Ohina is het slagveld waarop voor het
Westen de beslissing zal vallen, aldus de
e. In China zelf heeft Tsjiang
Kai Sjek besloten, zelf de leiding van
zaken in Moekden ter hand te nemen.
Hy heeft zich per vliegtuig daarheen
en de door Amerikaanse mili
taire deskundigen op Formosa opgeleide
Chinese regeringstroepen zijn geland in
de haven Huluato om het omsingelde
Tsj^ntsjow te ontzetten.
LAMPEKAPPENFABRIEK TE
VLAARDINGEN UITGEBRAND.
Hedenmorgen is in de spuitery van de
lampekappenfabriek „Tiko", te Vlaar-
dingen, brand uitgebroken, waarbij ook
het magazijn en het atelier niet gespaard
bleven. De lampekappen stonden spoedig
lichtelaaie en de vlammen sloegen uit
e ramen van het 3 verdiepingen hoge
pand. Met 12 stralen wist de brandweer
te overwinnen. De schade, die
door verzekering wordt gedekt, wordt
geschat op ongeveer één ton.
Leidse en Delftse studenten trachtten
de Haagse Passage te veroveren
Jaarlijks 3 October-tumult in de Residentie
(Van een onzer verslaggevers)
Ongeveer 100 geüniformeerde agenten
en 53 politiemannen in burger moesten
Zaterdagavond in de Haagse binnenstad
optornen tegen de „horden" Leidse en
Delftse „groentjes", die volgens traditie
op de 3-Octoberviering van de Sleutel
stad de Resdientie op stelten kwamen
zetten. De studenten deden diit, zoals ge
woonlijk: eerst zochten de Delvenaren
en de Leidenaren elkaar op, om dan de
veel rotjes en gillende keukenmeiden
konden er niet gelanceerd worden, of de
politie hield moedig stand. Later trok
ken de scharen naar het politiebureau
Buitenhof. 38 Kale arrestanten werden er
in de loop van de avond heen gebracht.
Een student en een politieman moesten
in het ziekenhuis verbonden worden.
Vier agenten-petrten werden door de stu
denten buitgemaakt. Om 9 uur ging de
witte vlag omhoog, ten teken, dat er
Is er onenigheid tussen de mogendheden of
in Frankrijk zelf
het communiqué der vijf West-
Europese landen betreffende hun ge
meenschappelijke verdediging. Bekend is,
dat dit geschied is op verzoek van Frank
ryk, doch wat men niet weet, is of dit
geschiedt wegens oneinigheid tussen de
mogendheden onderling of in de boezem
van het Franse kabinet. Ook wordt de
veronderstelling geopperd, dat generaal
Juin de oorzaak is omdat deze er niet
veel voor voelt om de benoeming tot
gemeenschappelijk opperbevelhebber te
aanvaarden. Generaal Juin is inmiddels
na besprekingen te Parijs weder naar
Marokko vertrokken. De Britse minister
buitenlandse zaken, Bevin, heeft te
Parys zyn Franse collega Schuman be
zocht en anderhalf uur lang met hem ge
confereerd. De Franse premier Queuille
heeft de berichten betreffende menings
verschillen tussen de Franse ministers
laten tegenspreken. Men verwacht, dat
in het begin dezer week de Franse mi
nister van verdediging, Ramadier, zyn
plannen voor een Westelyke generale
staf aan het Franse kabinet zal overhan
digen en dat daarna het Franse kabinet
goedkeuring aan de plannen zal
hechten, waarna het communiqué van de
vijf mogendheden zal worden gepubli-
Te Washington weigert het departement
van buitenlandse zaken zich uit te laten
over de geruchten, dat Amerika een
nieuwe leen- en pachtwet voor West-
Europa overweegt.
Inmiddels heeft de Britse regering be-
Vele vergissingen worden gedaan over I kend gemaakt, dat de luchtmacht elke
het voortdurende uitstel van de publica- j week 1000 man zal aanwerven om deze
jaar op een sterkte
brengen, aangezien
van^l 80^000
er in die tyd 114.000 man moeten
den gedemobiliseerd. Amerika is de in-
schryving begonnen van 8.534.963 man
voor de dienstplicht. In Scandinavië zal
op 15 October te Oslo een bespreking
van de drie ministers van verdediging
worden gehouden over een gemeenschap
pelijk verdedigingsplan. Aandacht trekt
ook het bezoek van de Portugese chef
staf aan Engeland.
Naar nader wordt gemeld heeft de Bel
gische minister van verdediging ver
klaard, dat de vüf landen eikaars mate
riaal zullen aanvullen, terwyl Amerika
voor het ontbrekende zal zorgen.
oude „vete" in een kanonnade van zwar
rotjes, zevenklappers en voetzoekers t
beslechten. He* eerste treffen vond plaat
de Spuistraat hoek Spui. „Mijnheer,
ar soms opstand?" vroeg ons een oud
dametje, dat met angstige ogen naar het
spattende vuur en de walmende rook
bommen stond te kijken. Al spoedig kwam
de politie er aan te pas. die de honder
den studenten de Spuistraat injoeg. In
het gedrang werd hier een spiegelruit
gekraakt, doch de studenten deponeer
den, beleefdheidshalve een briefje in de
étalage met het adres, waar men de scha
derekening kon presenteren. Toen keer
den, als van oude, de studenten zich tegen
de 'politie. Een krijsende bende kaal
hoofdige groentjes trachtte, vanuit d«
Kettingstraat en de Groenmarkt, de Pas
sage te veroveren op de politie, die met
tientallen manschappen vanaf 6 uur reeds
iedereen daar de toegang versperde. Tal
rijk waren de charges van de agenten,
die de pet op „storm" hadden staan; de
band om de kin. De gummiknuppels kwa
men menig keer met een kort, kletsend
geluad op de vlakke schedels neer
één blauwe bult meer of minder werd
niet gekeken. Zoveel rookbommen kon
den er het gezicht niet benemen en zo
niet meer .geschoten" mocht worden.
Naderhand maakten de studenten nog
wat stemming by de „soos" van de H.S.V.
Is Moeso naar Bangkok
gevlogen
Het „Bataviaas Nieuwsblad" beweert,
dat Moeso, de leilder van de communis
tische opstand op Java, thans te Bang
kok vertoefd. Hy zou daarheen zyn over
gebracht in een republikeins vliegtuig.
INDONESIËRS VERTREKKEN VAN
SCHIPHOL.
Gisteravond zyn de heren Wisaksono
Wirdjodikarto. dr Mansoer, Hoesein, La-
lisang en de sultane van Pontianak met
dochtertje, van Schiphol naar Indonesië
vertrokken.
Vertegenwoordigers van Somaliland
hebben de V.N. te Parijs te kennen
geven, dat zij tot laatste man zullen
strijden tegen de terugkeer der Italianen
Drie impressies van generaal De Gaulle tijdens een persconferentie in Parüs,
waarop hü betoogde, dat Frankryk het centrum van kracht en krügskunde ener
West-Europese militaire alliantie diende te zün en niet Londen.
achter het Gemeentemuseum. De politie
rukte echter met jeeps en overvalwagens
uit om hier de orde te herstellen
By de politie kwamen tientallen Ha
genaars aangifte doen van verbrande
kleding. De studentenorganisaties zullen
voor deze schade aansprakelijk worden
gesteld.
„Dit soort ontgroenen is barbaars
Naar aanleiding van de ongelukken by
de laatste ontgroening van studenten in
de hoofdstad, vroeg het onafhankelyke
lid van de Amsterdamse gemeenteraad,
mevr. H. Heyermans, of B. en W. maat
regelen willen nemen, dat jonge mensen
met teveel superioriteitsgevoel periodiek
in fabrieken e.d. te werk worden ge
steld, om hen begrip van de samenleving
by te brengen. Zij noemde dit soort ont
groenen barbaars
OVEREENKOMST INZAKE ROTTER
DAM BEVESTIGD.
In officiële kringen te Washington
wordt bevestigd, dat een voorlopige over
eenkomst is tot stand gekomen voor drie
maanden over het gebruik van Rotterdam
en Antwerpen voor het vervoer van Bi-
zonië. Er is daarin geen bepaling opge
nomen over 5 millioen Marshall-dollars
en er is geen limiet van IVi millioen ton
gesteld voor de ladingen. De omvang
van de ladingen wordt vastgesteld door
de vrye
Heden zullen de Britse gardesoldaten
op Malakka aankomen om ae commt
ten tc bevechten.
Het slot op de deur
Het communiqué, dat de i
Defensie van de vijf West-Europese lan
den deze week uitgaven, en de inge
diende begroting van het departement
van Oorlog, hebben relief gegeven aan
onze klacht van vorige week, dat de
paragraaf in de Troonrede voor de land
macht wel zeer sober was.
Zowel in het communiqué als in de
begroting wordt slechts gesproken van
zee- en luchtmacht, wanneer het gaat om
de gezamenlijke verdediging van West-
Europa. Aan de Koningin van het slag
veld zo werd eertijds de infanterie
betiteld is geen taak toebedeeld,
althans in eerste instantie niet
Deze dingen roepen als vanzelf de
vraag op. wat daarvan de oorzaak is.
Onze Regering geeft als reden aan de
financiële onmogelijkheid, naast ons
leger in Indonesië ook hier te lande een
leger te onderhouden.
>In ons artikel „Het leger van morgen"
wezen we er enkele maanden geleden al
op. dat dit niet bevredigt. Al is zelf
standige verdediging niet meer mogelyk
en ook niet wenselijk, toch dienen we in
het kader van de samenwerking te be
schikken over een leger, dat in een
komende oorlog ons grondgebied ten
minste veilig stelt als operatiebasis voor
een latere aanval. We zeiden toen, dat
het funest zou zijn voor onze nationale
waardigheid, indien we niet in staat zou
den zijn, ons aandeel in de gezamenlijke
strydkrachten te leveren en zouden para
siteren op de hulp van anderen.
Het communiqué uit Parys stelt de
zaak echter anders.
Niet alleen Nederland mist een leger,
maar inzake heel West-Europa zwijgt
men over een leger. Men spreekt wel
over een gemeenschappelyke staf, over
eenheid in de opleiding, over synchroni
satie van wapenen en we juichen dat toe,
daarmee zal men altyd moeten beginnen,
maar over een leger wordt niet gespro
ken. Dat wordt verschoven naar de toe
komst. Waarom?
Is dat omdat men er van uitgaat, dat
bij een recente oorlog de middelen ontoe
reikend zullen zyn om voldoende weer
stand te bieden, en ziet men er daarom
maar van af? Indien dat zo zou zyn. dan
zou de eerste slag reeds verloren zyn en
West-Europa naast de ellende van een
oorlog ook nog de narigheid van een
dictatuur moeten doormaken.
Een dergelijke strategie zou niet alleen
de oorlog verlengen, maar ook het oor
logsgevaar aantrekken. Immers met zee-
en luchtmacht kan men hoogstens een
vyandelijke opmars vertragen en eigen
verbindingen beveiligen. Om zich inmid
dels buiten het bedreigde gebied gereed
te maken voor de grote tegenaanval.
Maar nogmaals, zulk een defensiepoli
tiek veroorzaakt een gestadige bedreiging
voor de landen van West-Europa. Het
„si vis pacem, para bellum" geldt ook
vandaag.
Alleen een goede, sterke en moderne
krygsmacht en daarin is de landmacht
een zeer belangryke factor kan een
oorlog voorkomen.
Wanneer men een deur wil sluiten,
moet er een goed slot op.
Nederland zal daarmee terdege reke
ning hebben te houden. Indien financiën
het struikelblok vormen, zal men ge
zamenlijk by Amerika moeten aandrin
gen op dusdanige hulp, dat een preven
tief werkende krygsmacht kan worden
gevormd.
Voor vervolg zie Pag. S)
Nachtelijke steekpartij om 14-jarig meisje
kost Amsterdammer het leven
POOLSE DADER LIEP MET LEVENSGEVAARLIJKE
WOND NAAR 'T ZIEKENHUIS
In de nacht van Zaterdag op Zondag
heeft de 23-jarige Poolse arbeider Jos
Joseph Prokop in de Rustenburgerstraat
te Amsterdam de 26-Jarige Amsterdamse
scheepsbouwarbeider Jan de Wayer by
een vechtparty in het hart gestoken,
waardoor De Wayer onmiddeliyk over
leed. Prokop zelf liep by deze steekparty,
waarby nog een tweede Poolse arbeider,
de 33-jarige Poolse vrouw P. C. Giacomin
en haar 14-jarige dochter Irene, aanwezig
waren, een zeer ernstige steekwond op in
de linkerlong.
De oorzaak is een door Prokop niet ge
wenste vriendschap, die de andere Pool,
Henryk Wilhelmi uit Lotz, thans metaal
draaier te Amsterdam, met het 14-jarige
meisje onderhield. De vermoorde De
Wayer was echter niet de vriend van het
meisje; dat was Wilhelmi, die geen enkel
letsel opliep.
Irene vertelde gisteren, dat haar Ned.
vader gevangen zit. Om in haar onder
houd te kunnen voorzien, verhuurde haar
moeder kamers. Zü nam drie Poolse
jongemannen, die hier werkten. De 23-
DAT de A.N.W.B. nu het vroeg donker
wordt, de aandacht van de wielrijders op
hen verplichte witte koplicht,
rode achterlicht en witte achterspatbord
vestigt.
DAT op 23 October in het Instituut
Dor Doofstommen te R'dam een congres
wordt gehouden van Chr. beambten in d«
metaalindustrie.
DAT de gemeenten Hoeven en Ouden
bosch in een grensconflict zyn verwik
keld en dit uitvechten middels aan Ged.
Staten van N.-Brabant gerichte verzoek
schriften.
DAT tot burgemeester van Steenwyk
werd benoemd de burgemeester van Giet
hoorn, J. Voetelink.
DAT de voorz. der Ned. Ver. van Foto
journalisten H. Lamme is opgevolgd door
S. Presser.
DAT een 19-jarige priesterstudent eer
brand stichtte in het gymnasium „St. Al-
berti" van de paters Carmelieten te Zen
deren, die met eigen middelen werd ge
blust.
DAT goedkeuring werd verleend tot
oprichting van een ambachtsschool te
Ryssen (O.).
DAT Commissaris der Koningin in
Groningen E. H. Ebels morgen de com
mandant van de te Groningen verbly
vende Deense mijnenveger „Sölöven" ont
vangt en het schip Woensdag weer
trekt
DAT te Ryssen (O.) een nieuwe con
fectiefabriek van de Fa Van Heek te Al
melo in gebruik werd genomen.
DAT te R'dam een delegatie uit Huil
arriveerde om sport-uitwisselingen te be
spreken, welk gezelschap vandaag de
Hoge Veluwe bezoekt en morgen naar
A'dam gaat.
DAT de drijvende bok „Bevryding",
gesleept door de „Poolzee", te Belawan is
aangekomen en de „Poolzee" naar Soera
baja is doorgevaren.
DAT het dep. van Landbouw c.s. aan
dringt op bestrijding van de voor hout
schadelijke huiszwam, die veelvuldig
voorkomt in vochtige woningen en gebou-
en, vooral in de geteisterde gebieden.
DAT voor het B.G. te R'dam 7 j. is geëist
tegen de 36-j. SS-er W. Sluyter, die om.
oppasser was van de beruchte hoofdman
der Germaanse SS, Feldmeyer.
DAT tot ridder in de Orde van O.N.
werd benoemd wethouder J. J. van Klin
ken te Nieuwerkerk (Zld.)
DAT de Kath. Arbeidersbeweging in
Limburg in een brief aan de Regering
heeft gewezen op de noodtoestand in de
gezinnen, die vallen onder de overbrug
ging- of sociale bijstandsregeling.
DAT de Ned. pianist Jean Franssen uit
Maastricht een tweede prijs behaalde op
het muziekconcours in Genève.
DAT Zaterdag in A'dam een herden
kingsconcert is gegeven t.g.v. de 80ste
verjaardag van mevr. Noordewier, waar
by zy de zilveren medaille van het Con
certgebouw kreeg.
DAT de NUmeegse recherche de Bel
gische smokkelaar G. de W. arresteerde.
'n zyn auto een geheime bergplaats
had met coupons stoffen voor heren-
costuums.
DAT Hr. Ms. „Flores" vandaag Kopen
hagen zou binnenlopen en daarmee voor
het eerst na de oorlog een Ned. oorlogs
schip Denemarken bezoekt.
DAT Oudenbosch (N.B.) besloot tot
aansluiting op het myngasnet.
DAT Zaterdag de oud-gezant van Z.
Afrika, prof. Leo Fouche, na een verblijf
een half jaar in Nederland, naar zyn
eigen land vertrok.
DAT burgemeester Kolff Zaterdagmid
dag te Vlissingen het eerste Zeeuwse die-
renasyl opende.
DAT Friese jongeren by het besmeurde
monument van Waling Dijkstra te Leeu
warden een krans legden, waarvan het
lint in de Friese taal het opschrift „Maar
ik zal strijden" draagt.
DAT men Zaterdagmiddag op een groot
vliegfeest op het vliegveld Twente de
euwe Gloster-Meteor straalvliegtuigen
in het Ned. leger kon bewonderen.
DAT gisteren in een plechtige mis aan
de Lourdesgrot te Valkenburg de gevallen
Limburgse verzetsstrijders herdacht wer-
DAT de K.N.S.M. Zaterdag het elfde
schip na de bevryding mocht overnemen,
nL het m.s. „Mentor", brt. 2079.
DAT 4500 personen in het jongste bad
seizoen het oorlogsmuseum in West-
Kapelle bezochten.
DAT te Brunssum een verpakkingsma
teriaalindustrie zal worden gesticht, die
voornamelyk klei als grondstof zal ge
bruiken.
DAT te Brussel Vrijdag de internatio
nale tin-studiegroep is bijeen geweest tei
voorbereiding van de conferentie der
groep op 25 October a.s. in Den Haag.
DAT het Comité van oud-gevangenen
van Amersfoort, die ingedeeld waren bü
het zgn. N.S.F.-commando (secr. A. Lig-
termoet, Olympiadeweg 93-3, A'dam) op
gaven van adressen der oud-gevangenen
verzoekt.
DAT de Lord Chancellor van Engeland,
Viscount Jowitt, Zaterdag in A'dam sprak
het Genootschap Nederland-Enge-
land over de Engelse constitutie en Zon
dag op Oud-Wassenaar dineerde, o.ra. met
minister Wyers.
DAT min. Stikker een tweedaags be
zoek aan Parys heeft gebracht om contact
op te nemen met de Ned. delegatie by de
V.N.
DAT niet de „Hagno" de Ierse ossen
aanvoerde, waarover in Rotterdam zoveel
te doen was, maar de ..North Down" uit
Belfast.
DAT de BBC Dinsdag om 21.15 uur.
Donderdag om 20.00 uur en Vrijdag om
1.10 uur een programma over de Lim
burgse mynen uitzendt.
DAT directeur J. Bekius van de Friese
Coöp. Handelsver. v. Zaaizaad en Poot-
goed benoemd werd tot ridder in de Bel
gische Kroonorde.
jarige Prokop was een van hen. Hij wa«
al spoedig zeer gesteld op Irene, die hier
van echter niet was gediend. Prokop
zegde op verzoek van de moeder op en
verhuisde. Intussen bezocht de Pool Wil
helmi het meisje nog geregeld, hetgeen
Prokop niet ontging. Hy bracht Zater
dag voor de moeder, die juist jarig was,
een gebraden kip.
Des avonds gingen de moeder met een
Ned. kennis. Jan de Wayer en Irene met
Wilhelmi naar de bioscoop en tegen mid
dernacht wilden de beide mannen thui»
afscheid nemen, toen zy bemerkten, dat
Prokop door de brievenbus gluurde. Hij
dreigde alle vier van kant te zullen ma
ken. De moeder wilde, dat de beide
mannen in haar huis zouden blijven, maar
toen zy bemerkten, dat Prokop was weg
gegaan, ging het viertal naar buiten.
Plotseling kwam Prokop echter terug en
toen zag Irene een mes flikkeren in het
schynsel der lantaarns. Zy zette het op
een vluchten, doch toen zy bleef staan,
bemerkte zy, dat het niet om haar was
te doen. Intussen trachtte De Wayer tus
senbeide te komen en daarby werd hy
doodgestoken. De moeder had een schaar
by zich, doch Irene weet niet, of zij het
was, die Prokop in de rug stak.
Intussen was Prokop, die van zün ver
wonding aanvankelijk niets bemerkte,
naar het politiebureau gelopen. Hy deel
de daar mede, dat in de Rustenburgen
straat een meisje van 14 jaar een ver
houding onderhield met een volwassene.
Daarop verdween hy en moet toen zyn
wond hebben bemerkt, want hij nam een
taxi en liet zich naar het OL.V. gast
huis vervoeren.
Het ziekenhuis bracht de politie op de
hoogte van deze abnormale aankomst
van een zeer ernstig gewonde. Intussen
waren agenten naar het opgegeven adrea
gegaan en troffen daar het slachtoffer
aan. met een groep mensen er om heen.
De toestand van de dader is nog te ern
stig om hem te verhoren, doch de over
spannen moeder zou waarschijnlijk van
middag worden verhoord.
T ij del Ij ke opklaringen
Tot morgenavond verwacht De Bilk
Wisselende bewolking met aanvankelijk
voornamelyk in de kuststreken enkele
verspreid optredende buien. Vooral in
het binnenland kouder des nachts met
hier en daar ochtendmist Overdag onge-
dezel/de temperatuur als vandaag.
Zwakke tot matige wind tussen Noord-
West en West
ZON EN MAAN.
Dinsdag 5 October: Zon op 647. onder
18.09 uur; Maan op: lOJl.onder 19.08 uur.
10 Oct EJC.
