$Lmuw geihsdft (JTourant
Marine-Firefly in duikvlucht op Valkenburg
te pletter geslagen
Twee inzittenden op slag dood; enige inwoners
door vliegende wrakstukken gewond
Gunstige wending door „nieuwe
denkbeeldente Moskou
Wist U
>48
\VOENSDAG 25 AUGUSTUS 1948
BUR- en REDACTIE: Hogewoerd 103.
Tel- redactie: 20408; Adm.: 22710.
Postrekening: 58936
ABONNEMENTEN: ƒ390 per kwartaal;
ƒ1.30 per maand; ƒ0.30 per week.
DIRECTIE: F. DIEMER
CHRISTELIJ K-NATIONAAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
„StanJuasfirb Is gheMewif
myn b<rt in tegijenspoel"
Negen en twintigste jaargang No. 7596
DE FEESTWEEK
GEOPEND
Zie pagina 2
(Van één onzer verslaggevers.)
Grote ontstelling eerst, maar daarna ook intense dankbaarheid heersten gister
middag in de harten van de Valkenburgers. Hevige schrik, toen om tien voor half
drie, zoals gisteren reeds in een deel onzer edities gemeld, met een harde klap
Firefly K 56 van de Marine Luchtvaart Dienst neerstortte, teelgrond omwoelend
en huizendaken vernielend. Dankbaarheid toen men constateerde, dat het nog
toveel erger had kunnen zijn, maar dat tal van levens als door een wonder gespaard
waren gebleven. „Een wonder is het, mijnheer zo hoorden wij het telkens,
„een wonder dat vader en zoon Oosterlee, De Roode en de jongens uit Moercapelle
niet getroffen werden".
Reeds de gehele dag waren er oefenin
gen uitgevoerd door leden van het vierde
squadron van het vliegtuigmoederschip
Karei Doorman. De K 56 echter werd in
dit middaguur gisteren voor het eerst
bestuurd door de 21-jarige adelborst eer
ste klasse F. J. C. Meulenberg uit Utrecht.
De eerste duikvlucht bracht het einde
van zijn leven en van dat van zijn mede-
Inzittende, de 18-jarige matroos-schrijver
vertrokken en keerden eerst tegen de
avond terug. Toen zg hoorden en
zagen wat er gebeurd was, sprongen
de tranen hen in de ogen.Zy
waren gespaard gebleven! De schuur
werd ernstig beschadigd en de rug
zakken en koffers der jongens waren
bedekt met puin en stof! Twee hier
gestalde paarden kwamen er goed af.
Maar toch maakte dit vliegtuigongeval
De neerstortende Firefly veroorzaakte grote schade aan huizen te Valkenburg.
In de schuur op de voorgrond kampeerden de ongeveer twintig jongens uit
Moercapelle. Zy waren even tevoren voor een uitstapje vertrokken
tweede klasse F. J. Palings uit Gestel,
die het vliegtochtje voor zijn genoegen
had willen medemaken en daarvoor toe
stemming kreeg.
a een hoogte van omstreeks 2500
meter kwam het vliegtuig in een duik
vlucht omlaag, de piloot kon niet
optrekken, het toestel raakte de gromd
explodeerde zo luid, dat in het gehele
dorp de mensen opschrokken. De brok
stukken vlogen her en der, maar vooral
de richting, die het vliegtuig had gè-
Vlogen.
Drie kwekers, te weten de heren A.
Oosterlee en zijn zoon Arie, alsmede D.
de Roode, voelden het toestel over
naast zich heensuizen. Hier was sprake
een afstand van ten hoogste enkele
meters, zoals de sporen en de door de
kwekers gebruikte voorwerpen bewezen,
onder meer een door het vliegtuig
nielde aardappelzak, waarmede De Roode
bezig was aardappelen te rooien
enhuis van D. Kralt werd volkomen
gekraakt.
Eén der vleugels en de cockpit vai
Firefly kwamen terecht op het dak
de schuur van P. Ooms aan de Broek-
Weg. Hier werd een ware ravage aange
richt. Het dak van het huis werd vooi
groot deel vernield. Mevr. Ooms-
Kromhout werd door een scherf getrof-
n liep een diepe wonde aan haar
hoofd op.
Haar twee kleine kinderen, die op
de bovenverdieping van het huis
lagen te slapen, kregen geen enkel
letsel. In een schuur naast het huis,
eigendom van de heer A. Oosterlee
(niet de reeds genoemde) en in ge
bruik by H. de Vries, kampeerden on
geveer twintig leden van een kna-
penvereniging uit Moercapelle. ZU
waren nog geen half uur tevoren
voor een uitstapje naar De Kaag
Haarlemse melkbezorgers kregen
toch een bekeuring
Andere vacantie-gangers laten zich
niet afschrikken.
Zoals men weet is de Haarlemse melk-
Corlog, ontstaan door de vacantieregeling
Van de bezorgers, met een sisser afgelo
pen. De huisvrouwen namen genoegen
met de afhaalplaatsen en het Bedrijf-
•chap zou geen processen-verbaal wegens
«vertreding van de leveringsplicht laten
opmaken door de C.C.D. Nu de groep be-
«orgers, die van 14—21 Aug. met vacantie
s teruggekeerd, zijn door de C.C.D.,
«p last van het Bedrijfschap, toch bekeu
ringen gemaakt. Maar de andere groep
bezorgers is vast van plan van 29 Aug
5 Sept. vacantie te nemen, hoewel zij de
lekerheid hebben, met hun andere col-
legas' voor de Tuchtrechter te zullen
moeten verschijnen.
zwendel met duizenden valse
textielpunten.
De hoofdverdachten in de geruchtma
kende textielzwendel, die enige tijd ge
leden in Zeeland werd ontdekt, stonden
gisteren terecht voor de Bijz. Politierech
ter te Middelburg. J. v. D. uit Middelburg,
die ongeveer 20.000 valse punten had
doorverkocht en J. v. IJ., eveneens uit
Middelburg, die minstens 58.000 punten
Van Belgen had gekocht (de punten wer-
'n België gedrukt) hoorden als eis
anderhalf jaar. De uitspraak luidde een
jaar met aftrek.
feriodieke overmaking gelden
naar het buitenland.
De Ned. Bank, kantoor Deviezenver-
funningen. verzoekt nieuwe aanvragen
Voor de periodieke overmaking van gel
den naar het buitenland uit hoofde van
levensonderhoud, reeds thans by haar af
deling Levensonderhoud in te dienen,
de oude vergunningen ultimo 1948
Verlopen.
nog meer slachtoffers. De wegspringende
wrakstukken bezorgden de 10-jarige Ber-
tus Schaap een gebroken been en vlees
wonden. Twee arbeiders, die opgravingen
verrichtten in verband met het oudheid
kundig onderzoek naar het middeleeuws
castellum, liepen eveneens verwondingen
op. Eén van hen, de heer H. Blansjaar uit
Leiden kreeg ernstige vleeswonden
been en de ander, A. van Velzen,
eens uit Leiden, een hersenschud
ding.
De gewonden werden met een Rode
Kruis-auto van het vliegveld naar hei
Academisch ziekenhuis te Leiden over
gebracht, nadat artsen uit Valkenburg er
Katwijk de eerste hulp hadden verleend
ijn na verbonden te zijn, naar
woning vervoerd. Hun toestand is
stig. De stoffelijke resten van de vliegers
naar het vliegveld Valkenburg
voerd. Een opruimingsploeg van
vliegkamp rukte onmiddellijk na
ongeval uit, om de resten van het toestel
weg te ruimen. Terwijl de vliegoefenin-
gen vrijwel zonder onderbreking werden
voortgezet.
De brokstukken van het verongelukte
vliegtuig vlogen tot ver over de Rijn,
afstand van meer dan 600 meter.
Enkele huizen, bewoond door de families
D. Rosmalen en C. G. J. Bol, aa:
Katwijkseweg, en het dak van de kalk-
fabriek werden minder ernstig bescha-
igd. Heel Valkenburg rook na het onge-
al naar benzine.
Naar we vernemen, valt de toestand
an de lichtgewonde slachtoffers
Levensgevaar zou in geen der gevallen
bestaan. Enkelen konden reeds naar huis
terugkeren.
Burgemeester De Wilde van Valken
burg heeft medegedeeld, dat hij zich op-
N tot de autoriteiten zal wenden
zake het veelvuldig vliegen boven deze
gemeente. De vliegtuigen scheren, in ver
band met de meestal heersende windrich
ting, vaak laag over de huizen en dt
Valkenburgers, die trieste ervaringen ir
de oorlog hebben opgedaan, houden vaak
hun hart vast.
t is niet bekend, waarom de vlie
ger het toestel van uit de duikvlucht
niet meer heeft kunnen optrekken. Het
Marine luchtvaartkamp te Valkenburg
wordt de laatste tyd wel zwaar getrof
fen. Eerst het ongeluk in Schotland er
dit!
Vrijdag weer vlees
En ook extra snoep.
Naar de „Nieuwe Leidsche
verneemt zal in de bonnenlijst van
Donderdag weer een bon zijn opgenomen
400 gr. vlees met geldigheid 3 weken
Kinderen krijgen 200 gram. Voorts bevat
lijst de reeds aangekondigde extra
i voor 100 gr. snoep t.g.v. het Rege
ringsjubileum. En tenslotte 225 gr. huis
houdzeep of 180 gr. toiletzeep.
Kamerbewoners kunnen in
September brandstof aanvragen
Binnen korten tijd kunnen kamerbe-
oners weer formulieren verkrijgen vooi
het aanvragen van brandstoffen. In Sep
tember kunnen zij dan een aanvrage in
dienen.
Op 13 September zal veldmaarschalk
Montgomery te Portsmouth een vrijheids-
fakkel ontsteken, die ter herdenking van
de komst der Engelse troepen in Neder
land, de herovering van Eindhoven en de
om Arnhem, naar ons land gebracht
zal worden. Per schip naar Bayeux in
Normandië vervoerd, zal de fakkel door
hardlopers, naar Eindhoven worden ge
bracht.
„Uit de oude doos", een plezant
draaiboek
Oudste opnamen van onze Koningin.
Herinneringen uit de praehistorie der
film: zo zou wel de ondertitel kunnen
luiden van „Uit de oude doos", de feest-
film van Willy Mullens. Immers wat men
te zien krijgt, zijn geheel opnieuw ge
monteerde filmstroken, volgens zeggen
nog stammend uit de tijd vóór de Lu-
rr.ières en gevonden in het archief van
de „Biograaf", een der eerste bioscopen
Den Haag. Deze opnamen zijn op ge
raffineerde wijze aangevuld met shots
personen in costuums van jaren her
het geheel is zo kostelijk van sai
stelling en zo natuurgetrouw met de
plicateur", dat men er een plezant kwar
tiertje mee beleven zal. De treffendste
momenten geven wel de beelden var
Prinses Wilhelmina met de Koningin-Re
gentes Emma, en de inhuldiging van ohze
Koningin, statig de Nieuwe Kerk in Am
sterdam binnenschrijdend en waarlijk
koninklijk er uit terugkerend. Aadig
ook is het te zien hoe Scheveningen er
vroeger uitzag, terwyl ook de komische
incidenten niet ontbreken. Willy Mullens
heeft alle eer van zijn werk!
Melkvoorziening in Amsterdam
tijdens de feesten.
De drie bonden van melkslijters in
Amsterdam besloten i.v.m. de drukte op
31 Aug. en 6 Sept., op die dagen geen
melk te doen bezorgen. De melkzaken
zullen voor het halen van melk tot 12
geopend zijn.
Koningin Elizabeth voor België
naar inhuldiging
Koningin-moeder Elizabeth van België
zal de Prins-Regent vertegenwoordigen
bij de inhuldiging van H.K.H. Prinses
Juliana. Zij zal vergezeld zyn van baron
Papeians de Morchoven en Prins Albert
de Ligne.
OP 20 SEPT. RECEPTIE TEN PALEIZE
NOORDEINDE.
H.M. Koningin Juliana zal op 20 Sep
tember ten paleize Noordeinde te Den
Haag een receptie houden.
REGELING BOUWARBEIDERS IN
GETEISTERDE GEBIEDEN BIJ HET
JUBILEUM.
De in de geteisterde gebieden wer
kende en gehuisveste bouwvakarbeiders
zullen in plaats van Vrijdagavond 27
Augustus na afloop van het werk op
Zaterdagmiddag naar huis gaan. Zij
„IK KOM VOOR EEN
UITZENDING
i zei:
radio
„Juist", antwoordde de b.b.c.-<
ployé bij de ingang voorzichtig, „en o
welk onderwerp7"
„Wel, het gaat over mijn schoonm
der", verklaarde de heer mat een tu
keling in de ogen. En daarna legde hij
uit dat hij Prins Bernhard was
dat hij was ontboden om een opnai
keren eerst terug op Woensdag 1 Sep
tember, op de op Maandag gebruikelijke
tijd. Van het verzuim op 30 Aug. wordt
door de werkgever een volle dag loon
vergoed, waarop echter in mindering
wordt gebracht het aantal op Zaterdag
28 Aug. gewerkte en betaalde uren. Deze
overeenkomst tussen de werkgevers- en
werknemersorganisaties is reeds door het
College van Ryksbemiddelaars goedge
keurd.
Vuren op vier uithoeken
van ,t Rijk
Op 6 Sept. zullen ter ere van Konin
gin Wilhelmina en van de nieuwe Ko
ningin Juliana grote vuren worden
ontstoken op de vier uithoeken van het
Koninkrijk der Nederlanden, nl. te Uit-
huizermeeden in Groningen, op Aruba,
in Nickeri (Suriname) en te Merauke
op Nieuw-Guinea.
„GROTE BEER" VRIJDAG MET
TROEPEN NAAR INDIë.
Vrijdag a.s. vertrekt de „Grote Beer"
met aflossingsdetachementen uit Amster
dam naar Indië.
FRANSE NAT. VERGADERING
BESLIST OVER NED. EFFECTEN.
De Franse Nationale Vergadering zal
deze week een wetsontwerp behandelen
betreffende regeringsgarnaties voor Ne
derlandse effecten in het bezit van
Franse ingezetenen. Wordt dit ontwerp
aangenomen, dan zullen de Franse effec
tenbeurzen spoedig dé noteringen her
vatten en de Nederlandse effecten in
Frans bezit, die geraamd worden op 746
millioen gulden kunnen dan weer worden
vedrhandeld.
Meer activiteit In Indochina.
De laatste dagen heeft de strijd in Indo-
china, tussen de Franse troepen en die
van de Indochinese autonome beweging,
het karakter van een complete oorlog
aangenomen. De troepen van Viet Minh,
in de provincie Tonkin, hebben bijna alle
steden in hun macht
van H. M. de Koningin. D
zal gebruikt worden in de sp
uitzending op 31 Augustus te:
van het gouden Regeringsj
Russen sluiten hun consu
laten in Amerika
Rusland heeft besloten alle Sowjet-
consulaten in de Ver. Staten te sluiten,
aldus een mededeling van de Russische
regering, hedenmorgen aan Amerika ge
daan. Washington moe zijn eigen cc
Wladiwostok als „niet mee
functie" beschouwen. Zulks in antwoord
op de nota van Amerika, betreffende de
gevallen-Kosenkina en -Samarin. De
RRussen blijven er op staan, dat de
Sowjet-vertegenwoordigers vrije toegang
Kosenkina en Samarin krijgen.
De beschuldigingen aan het adres van
Lomakin worden geheel ongegrond en
overeenstemming met de feiten
genoemd. De overeenkomst over een te
stichten Amerik. consulaat in Leningrad
vervallen In het Sowjet-antwoord
wordt er nogmaals op gewezen, dat de
„Witgardistische bandieten-organisatie,
de Tolstoi-inrichting" de hand heeft in
de ontvoering van Samarin en mevr.
Kosenkina. Het verblijf van mevr. Ko
senkina in het Roosevelt-ziekenhuis te
New York wordt een practisch gevangen-
houden genoemd en haar verklaringen
onder deze omstandigheden hebben geen
waarde, volgens de Russen.
AMERIKA GAAT HET ZICH GEMAK
KELIJK MAKEN IN ENGELAND.
Amerika zou in Engeland een speciaal
depot vestigen voor grote revisies van de
Amerikaanse superforten, die daar thans
gestationneerd zijn. De superforten zullen
.oefenigsprogramma" in Enge
land blijven, zolang de koude oorlog
GRIEKENLAND ROEPT NOG
30.000 MAN OP.
Reuter heeft de Griekse rege
ring besloten nog 30.000 mannen voor
het leger op te roepen, i.v.m. de strijd
tegen de guerilla-^epen.
Sowjet-Unie zou vele rechten der geallieerden
in Berlijn erkennen
Door de laatste besprekingen van Stalin met de drie Westelijke afgezanten op het
Kremlin zou het beeld der onderhandelingen van de grote mogendheden, over
Duitsland een totale zwenking hebben gekregen. Aldus heeft Reuters diploma
tieke correspondent de mening te Moskou gekenschetst Dat dit zeker niet denk
beeldig is, blijkt wei uit het feit, dat Washington de voortzetting der besprekingen
beeft bevestigd, hoewel er nog geen nieuwe datum voor een onderhoud is vast
gesteld. Vanzelfsprekend zijn ook thans geen bijzonderheden over de geheime con
ferentie bekend gemaakt en kan slechts gegist worden, wat er achter de deuren
het Kremlin is besproken-
Zowel pers, als autoriteiten, bleken op
timistischer dan tevoren, zo gaat Reuter
voort, tengevolge van „zekere nieuwe
denkbeelden" bij de onderhandelingen.
Deze nieuwe denkbeelden zouden hierin
bestaan, dat de Sowjet-Unie „de rechten
de Westelijke mogendheden
lijn mede te besturen op ondubbelzinnige
wijze zou erkennen". De geallieerden
den voorts hun recht, om de toegangen
Berlijn te gebruiken, erkend zien,
Tenslotte zou zijn komen vast te staan,
dat de Westelijken het recht hebben mede-
toezicht uit te oefenen op elke valuta, die
tot die van Berlijn wordt gekozen.
Het officiële rapport van de besprekin
gen is draadloos gezonden aan president
Truman, die zich met vacantie op
jacht aan de Oostkust van de Ver. Staten
bevindt. George Marshall er
ste raadgevers hebben
rapport van Bedell Smith in studie geno-
Roberts, Chataigneau en Bedell Smith
Russische majoor Lepedev door de
Britten vrijgelaten
Vuurgevecht op Sowjet-zonegrens in Beieren
De opluchting, die Moskou even heeft
gebracht, schijnt ook te Berlijn haar
rugslag te hebben gevonden. De Britten
hebben gisteren de Russische majoor
Lepedev, die in hun sector was gearres
teerd, wegens te hard rijden, vrijge
laten. De Potsdamer Platz is rustig. Op
het Sowjet-gedeelte van het plein is de
handel, althans tydelyk, ver
dwenen.
De politie-oorlog tussen Oost en West-
Berlijn duurt echter nog onverminderd
oort. Vijf Duitse politie-agenten zijn
gisteren uit de Sowjet-zone te Gifhorn
(Hannover) "naar de Britse zone gevlucht.
Zy verklaarden de voorhoede te
a groot aantal anderen, die vluch-
verband mei een zuivering onder
de politie in de Russische zone. Hieruit
blykt, dat de strijd tussen de politie
chefs Markgraf (Russisch) en Stumm
(geallieerd) zich ook tot het platteland
gaat uitbreiden.
De bevelhebber van de Sowjet-secl
in de Duitse hoofdstad, gen.-majoor
Koktikof, heeft de Berlijnse gemeente
autoriteiten er van beschuldigd de ge
meentewet herhaaldelijk te hebben over
treden. De gemeente-autoriteiten krijgen
de schuld van de verdeling der Ber
lijnse politie, van het geven van toestem
ming tot het invoeren van apar'e munt
stelsels en tot het oprichten van kan
toren voor inwisseling van Westerse
tegen Oosterse Marken tegen zwarthan-
delskoera.
Een andere mededeling van Koktikof
was, dat de distributie van alle klanten
en periodieken in de Sowjet-sector per
1 September door de militaire autori
teiten zal worden gecontroleerd.
Zeven Russische Yak-vliegtuigen heb
ben gisteren in formatie boven
Amerik. sector gevlogen. Volgens het
veiligheidsreglement is het verboden
in formatie boven de Duitse hoofdstad te
vliegen.
De Russische „Tagliche Rundschau" is
begonnen de berichten over de inciden
ten op Potsdamer Platz sarcastisch te
brengen, door o.a. te melden: „Bericht
van het hoofdkwartier van de zwarte
markt. Het oppercommando Vc
Amerik. bureau ter bescherming
zwarte markt maakt bekend
Een nieuwe sensatie was het neerschie
ten van een man door de Duitse politie
in de Russische zone, op de grens
Beieren en Thüringen. Deze man, die
voor de Amerik. inlichtingendienst zou
hebben gewerkt, trachtte naar de Russi
sche zone te gaan, doch vond de politie
op zyn weg. Hij vluchtte en werd
geschoten. Hij wist zich echter nog
het Amerikaanse grondgebied terug te
slepen. De politie van Thüringen achter
volgde hem en er ontstond een kort
gevecht met de Beierse politie, waarna
de Thüringers zich op hun gebied terug
trokken. De man was inmiddels gestor-
DEVIEZEN-POTJE VOOR BELGIë
WEER AANGEVULD.
Zoals gemeld, was vorige week het con
tingent Belgische francs, door de Ne
derlandse Bank beschikbaar gesteld voor
reizen per touringcar naar België op col
lectief paspoort uitgeput. Thans is be
kend gemaakt dat weer een beperkt be
drag aan Belgische francs voor deze rei-
aanwezig is.
zouden buitengewoon tevreden zijn
het laatste onderhoud en men gelooft dan
ook, dat Stalin door zijn laatste bijeen
komst de internationale toestand een gun
stige wending heeft gegeven. Ook ir
geland is men optimistisch, voor zove
de mogelijkheid van een totstandkoming
een gunstige regeling van de kwestie-
Berlijn betreft. De Amerikaanse ambassa
deur, Lewis Douglas, en de Franse ambas
sadeur René Massigli, hebben in eer
derhoud met Bevin de rapporten var
afgezanten uit Moskou besproken. Later
hadden zij een bespreking met de deskun
dige van het departement van Buiten
landse Zaken, William Strang. In Parijs
overheerste de mening, dat het laatste on
derhoud op het Kremlin de onderhande
lingen te Moskou van een ontydig einde
heft gered. De Russische bladen brachten
het nieuws van de conferentie zonder
commentaar.
De minister ivas er niet
Gistermiddag begaf zich een deputatie
van de Nederlandse Vrouwenbeweging
naar het domein van minister Mansholt:
het ministerie van Landbouw, Vissery
en Voedselvoorziening te Den Haag.
zij wilde verzoeken de vleesdistributie te
verruimen.
De minister was echter niet ten depar-
temente. in ieder geval gelukte het de
deputatie niet, haar wensen mondeling
kenbaar te maken. Aan de bode werd
toen maar een brief voor minister
Mansholt overhandigd, waarin wordt
aangedrongen op beschikbaarstelling
Honderden meters lagen de brok
stukken van het verongelukte vlieg
tuig uiteen: wat er van een propeller
overschoot.
DAT de N.S. vele extra-treinen naar de
najaarsbeurs te Utrecht zal laten rijden,
deze treinen uitsluitend uit 3e klasse
rijtuigen zullen bestaan.
DAT het „scotchlite" behalve op over
wegbomen ook toegepast wordt op de
Andreaskruisen der onbewaakte overwe-
DAT de verbetering van de weg Volkel-
Boekei (Gemert) dezer dagen zal worden
aanbesteed.
DAT is ingediend een onteigeningswets
ontwerp ten behoeve van de uitbreiding
an de gasfabriek te Numansdorp.
DAT het maximum van f 35 millioen,
waartoe het Rijk gemachtigd is, geldle
ningen ten behoeve van bijzondere nijver
heidsscholen te garanderen, te laag is ei
wetsontwerp tot verhoging van di
maximum tot f 60 millioen is ingediend.
DAT de verkeersbrug over de IJssel
bij Deventer op 10 September zal wor
den geopend.
DAT op 22 en 23 September de Nederl.
Vereniging van reimigingsdirecteuren in
Almelo haar jaarvergadering houdt.
DAT de Prov. Staten van Limburg op
I Aug. om 3 uur een buitengewone zit-
ng in Maastricht hebben tjg.v. het
gouden regeringsjubileum.
DAT het dividend van de machine
fabriek „Breda" over 1947 op 6 pot is
vastgesteld.
DAT de passagierslijst van het troepen
transportschip „Waterman", welk schip
vermoedelijk 3 September te Rotterdam
aankomt, op onze bureaux ter inzage ligt.
DAT met de „Waterman" op 3 Sept. te
Rotterdam het Groninger vrijwilligersba-
taljon 1-12 R.I. terugkeert, dat op Java ir
totaal 31 doden moest achterlaten.
DAT voor de Arnhemse Rechtbank 5
jaar werd geëist tegen de arbeider M. KI.
en de handelaar A. J. R„ beiden uit
Utrecht, die op 2 Maart jl. de landbouwer
A. van Wijk te Beusichem thuis van f 3700
beroofden.
DAT voor de nieuwe pijpwaterleiding
van Leyduin, via Heemstede en Haarlem
naar Amsterdam, 1370 buizen van ieder
4500 kg nodig zijn en sinds enige tijd al 10
stuks per dag worden gelegd.
DAT de Tilburgse wandelsportdelegatie,
die te Amsterdam een gecalligrafeerd al
bum aan H.M. de Koningin zal brengen,
Zaterdagmiddag om 5 uur op de Dam ver
wacht wordt.
DAT op 4 Sept. te Tilburg wederom 50
Franse kinderen zullen aankomen om
daar gedurende 3 maanden aan te sterken
DAT het N.V.V. van de C.I.O. uit
Amerika 182 pakketten met voedings
middelen heeft ontvangen ter verdeling
onder behoeftige leden van het N.V.V.
DAT de Haagse voordrachtskunstenaar
Max Croiset op 4 en 6 September twee
kunstavonden zal geven in het Nederl.
Sanatorium te Davos i.v.m. het regerings
jubileum.
DAT op 1 Sept., des morgens 9 uur, een
oorkonde per estafettelopers uit Axel ge
bracht, in het paleis op de Dam aan H.M.
de Koningin overhandigd zal worden.
DAT in het Noordelijk deel van de N.O.-
polder dit jaar 7000 pinken van particu
lieren en coöperaties werden ingeschaard
en men volgend jaar drie maal zoveel
DAT de afd. Dordt van de Ver.
experimenteel radio-onderzoek Zaterdag
nacht op IJsselmonde een „vossenjacht"
met peilontvangerg op een verborgen zen
der houdt.
DAT monenteel de heer M. J. Postumus,
onderstaats-vertaler van Zuid-Afrika,
ons land vertoeft, om taalkundige studies
te verrichten.
DAT na geslaagde proefboringen te
Well, Mook en Middelaar in het Noord-
Limburgse men met de grindwinning wil
beginnen en op ongeveer 20 millioen ton
hoopt.
DAT 127 van de 168 inwoners van Heyen
geprotesteerd hebben tegen het voorstel
de Staten van Limburg, dit dorp bij
de gemeente Gennep te voegen.
DAT de Visserij-inspectie n.a.v. de in
polderingsplannen van de beide Zuidelijke
IJsselmeerpolders de vistijd reeds heeft
beperkt en bij uitbreiding van de bedrij
en nog verdere maatregelen zal nemen.
DAT de verkeersbrug over de IJsel bij
Deventer op 10 Sept. zal worden geopend.
DAT de palingvangst deze zomer
het IJsselmeer niet gunstig is geweest
de vissers thans meer en meer overgaan
op de snoekbaars.
DAT de Stcrt van gisteren om. bevatte
een aanwijzing kantoren deviezenreisver-
keer, heffing van omzetbelasting binnen
schippers. prijzenbeschikking utility-
dekens 1948, en een prijzenbeschikking
zuiver wollen, wollen en halfwollen de
kens 1948.
DAT voor het Bossche B.G. levenslang
werd geëist tegen de ex-S.D.-er A. J. Jan
sen uit Oosterhout, voor afpersing var
boeren en plundertochten in Breda.
DAT ditzelfde Hof de oud-hoofdcom-
missaris van politie te Eindhoven, W. Dys,
tegen wie 8 jaar was geëist wegens arres
taties van onderduikers, tot 6 jaar ver
oordeelde.
DAT het volgend jaar September te
Utrecht een monument ter herinnering
aan de spoorwegstaking-1944 zal onthuld
worden.
DAT de Amerikaanse ambassadeur, dr
Herman Baruch, heden de opening va
expositie „Stad en lande Groningen 1948"
aldaar zou by wonen.
DAT door oververhitting de vleeht-
draadteerderij van M. J. Veldkamp te Deil
(Gld.) totaal uitbrandde.
Dat de inpoldering van het Sloe In Zee
land in 1949 zal aanvangen en die van de
Braakman in 1950.
DAT Wm H. Müller en Co N.V. op
gewone aandelen over 1947 zeven pet zal
uitkeren.
Ook Amsterdam maakt zich op grootse
wijze gereed voor Regeringsjubileum
en Inhuldiging. De bekende Mager
Brug over de Amstel ia er dik voc
in de lichtjes gezet en ziet er werkt
lijk .stralend" uit.
Het Koningschap
De bekende, schoon veel misbruikte,
uitdrukking „Le roi est mort, vive le roi"
wil. evenals het Engelse „The king never
dies" in de grond der zaak niets anders
zeggen dan dat de Koning nimmer sterft,
dat het koningschap zonder onderbreking
blijft voortbestaan.
Zo was het bij de absolute monarchieën
in vorige eeuwen, zo is het ook in de con
stitutionele monarchie, die wy kennen.
Anders dan in België b.v.. treedt bij ons
de troonopvolger onmiddellijk in de plaats
van de overleden of afgetreden Koning.
Daarin wordt de continuïteit van het ko
ningschap tot uitdrukking gebracht en na
der beklemtoond. En afgesneden wordt
daardoor de gedachte alsof de troonsbe
stijging afhankelijk zou zijn van enig be
sluit.
Toen Koning Albert van België destijds
om het leven kwam, was Leopold wel de
aangewezen troonopvolger, maar hij trad
pas in de koninklijke rechten nadat hij
beëdigd was. Tot op dat ogenblik werd
het koninklijk gezag uitgeoefend door het
kabinet „in naam van het Belgische volk".
Daarin zit een stuk handhaving van het
beginsel der volkssouvereiniteit door het
telkens weer opdragen van de koninklijke
waardigheid aan een opvolger.
Zo is het by ons niet. Wanneer onze
Koningin Wilhelmina volgende week af
stand doet van de troon, treedt Juliana
onmiddellijk en volledig in alle konink
lijke rechten. Van dat ogenblik af is zi)
Koningin. Daaraan komt geen verklaring
van kabinet of volksvertegenwoordiging
te pas. De inhuldiging maakt Julina dus
niet tot Koningin, maar zij is dat op het
ogenblik dat haar koninklijke moeder
de scepter neerlegt. Zoals ook Koningin
Wilhelmina niet op de zesde September
1898 by haar inhuldiging Koningin werd.
maar naar haar eigen woord reeds op
jeugdige leeftyd door het overlijden van
haar onvergetelijke vader door God tot
de troon geroepen werd.
Het koningschap wordt dus ten onzent
niet onderbroken. De kroon is en blijft,
ook de Grondwet zegt, opgedragen
Koning Willem 1 en zijn wettige na
komelingen. De Koning sterft nimmer.
Op 6 September treedt dus geen Oranje
de Nieuwe Kerk te Amsterdam binnen
gekroond te worden tot Koningin der
Nederlanden een kroning kennen we
feitelijk niet maar bestijgt Koningin
Juliana de treden van haar troon, wordt
door haar volk. gerepresenteerd door
de Staten-Generaal. als Koningin ontvan-
ïn en ingehuldigd.
Ten aanhore van de Staten-Generaal
legt zij de bij de Grondwet voorgeschre-
eed af, alles te zullen doen wat een
goed Koningin schuldig is te doen.
Zij legt die plechtige eed af. niet in han-
?n van haar volk of diens vertegenwoor
digers, doch ten overstaan van haar volk.
En dan spreekt de voorzitter van de Ver
enigde Vergadering der Staten-Generaal
de volgende woorden: „Wij ontvangen en
huldigen, in naam van het Nederlandse
Volk en krachtens de Grondwet u als Ko
ningin; wy zweren dat wij uw onschend
baarheid en de rechten uwer kroon zullen
handhaven; wij zweren alles te zullen
doen, wat goede en getrouwe Staten-Ge
neraal schuldig zyn te doen".
Hier geen 6poor dus van een opdragen
an de koninklijke waardigheid of een
uitroepen tot Koningin door of namens
het volk, doch het afleggen van de eed
trouw aan een Souvereine, die voor haar
volk treedt met de plechtige betuiging het
goede voor dat volk te zullen zoeken in
overeenstemming met de wetten des lands.
Extra-treinen van en naar
Amsterdam
Met de Jubileum- en Inhuldigiagsfees
ten zal Amsterdam in de komende dagen
het middelpunt van de belangstelling
staan. Aangezien de N.S. met de feest
dagen op een zeer druk reizigersverkeer
rekent, mede omdat het wegvervoer naar
het centrum van de hoofdstad beperkt
zal zijn, zijn extra-treinen van en naar
Amsterdam ingelegd. Op de voornaamste
stations in ons land, gelegen aan allo
lijnen van en naar de Inhuldigingsstad.
zal voorts materiaal in reserve gehouden
worden, waarmede de treinen van do
normale dienstregeling zo nodig versterkt
kunnen worden.
Het goederenverkeer zal met de feest
dagen beperkt zyn. Van 31 Aug. tot 6
Sept. wordt uitsluitend expressgoed aan
genomen, waarvan de bestelling als op
feestdagen zal geschieden. Wagonladin
gen worden niet geladen of gelost in deao
periode.
WEERBERICHT
Slechts enkele buien
De Bilt verwacht tot morgenavond!
Matige tot krachtige, langs de Wadden-
kust aanvankelijk nog harde wind uit
Westelijke richtingen. Wisselend bewolkt
met enkele verspreid optredende buien,
voornamelijk ln het Noord-Westen vea
het land. Iets lagere temperatuur.
ZON EN MAAN.
Donderdag 26 Aug.: Zon op 8.41, onder
19A1 uur; Maan op 21.51, onder 13.08 «na».
