IMmtire jCcütsdjf GTonraut Tweede Kamer waagt met 76-22 stemmen sprong in Indisch duister Incident te Batavia aanleiding tot chicanes Wist U 943 VRIJDAG 20 AUGUSTUS 1948 DIRECTIE- F DIEMER. CHRISTELIJK-NATIONAAL DAGBLAD Voor Leiden en Omstreken „Stanlwistirli Is ahcMmn my a bert in teggeniipptt" Ne?en en twintigste jaargang No. 7592 Het gewone leven onzer Koningin Zie paft- 2 Ook andere Grondwetsherzieningen met grote meerderheid aanvaard (Van onze Parlementsredacteur) Gisteravond om 10 uur begonnen in de Tweede Kamer de stemmingen over de vier ontwerpen tot wijziging van de <Jrondwet. Dat inzake de nieuwe rechtsorde werd aangenomen met 76 tegen 22 stemmen (tegen A.R-, S.G.P., C.P.N. en de heer Wei ter); dat inzake het inkomen van een afstand gedaan hebbende Koning (in) met 98 tegen 0 stemmen; dat tot invoering van het statuut van staatssecretarissen met 83 tegen 15 stemmen (tegen C.H. en C.P-N.) en tenslotte dat over de mogelijkheid van de invoering van de burgerlijke staat van beleg met 92 tegen 6 (communisti sche) stemmen. van zijn, dat, gelijk prof. Gerbrandy had betoogd, in de Unie-organen niet tot be slissingen gekomen zou kunnen worden, omdat bij paritaire samenstelling de ver houding steeds 11 zou zijn. In deze orga- moet niet uitsluitend met nationali- Deze beslissingen vielen dus in een bijna voltallige Kamer: 98 leden waren aanwezig en slechts twee communisten, n.l. de heren Wagenaar en De Groot ont braken. In de loop van de middag werd de heer J. A. M. Th. Cals uit Nijmegen beëdigd en geïnstalleerd als. Kamerlid de vacature-Van Schaik. zodat de K.V.P.- fractie voltallig was. Voor het behalen van de 2/3 meerderheid der uitgebrachte stemmen, waren 66 stemmen nodig: alle wetsvoorstellen werd dit aantal ruimschoots bereikt. Het antwoord van min. Sassen. In een uitermate korte rede verdedigde de nieuwe minister van Overzeese Ge biedsdelen, mr Sassen de grondwetswij ziging met betrekking tot de voorberei ding van een nieuwe rechtsorde. Hij hoopte, dat deze nieuwe rechtsorde zot zijn een monument van moderne staats rechtelijke vormkracht. Hij ontkende, dat het voorstel vaag zou zijn: het laat geen twijfel over, dat er een rechtsorde moet komen. En deze moet er komen op de hechte grondslag van de constitutie, waarbij gemeen overleg met de Staten Generaal telkens nodig is: er zullen mers uitvoeringswetten nodig zijn, die met 2/3 meerderheid moeten worden vaard. Daarom geeft de nieuwe artike lenreeks geen blanco volmacht aar Regering. Ook bij de voorbereiding de wettelijke maatregelen wenste de minister het contact met het parlement te onderhouden. Daarom had hij eer spoedige aanvulling van de commissie der „negen mannen" bewerkstelligd er reeds contact gezocht met de Indonesi sche Commissie uit de Kamer. De grond wetsherziening is niet vaag, onduidelijk of onbepaald, maar kan er niet anders uitzien, omdat het niet gaat om eer reeds voltooide constructie, maar om eer bouwwerk, dat nog moet worden opge trokken op de grondslag van de Ko ninklijke rede van 7 December 1942 er op het basement van de grondwet. En voorts niet, omdat de Nederlanders niet de enige en uitsluitende bouwers zijn: het wezen der nieuwe rechtsorde wordt niet bepaald door en voor Nederland alleen, maar samen met de volken overzee, op grondslag van vrijheid, gelijkwaardigheid en duurzaamheid. In dit overleg treedt de Regering niet normloos en als wind- hanen op, gelijk de oppositie betoogt. Dat er een welgeordende rechtsstaat moest komen noemde de minister niet, gelijk de heer Meyerink (A.R.) had be toogd een beperkend iets, maar een be ginsel, dat vaste richting aan het beleid geeft en het bezielt. Daarom wordt niet, gelijk prof. Gerbrandy meende, het schild des rechts weggeworpen, maar het wordt gesmeed met Oost en West samen. Er moeten komen krachtige Ver enigde Staten van Indonesië. Er moet evenzeer komen een sterk en krachtig Verenigd Koninkrijk tussen Nederland, Suriname en de Antillen. Dit kan niet zonder een welgeordende rechtsstaat er daarvoor is een reële Unie nodig. Vol gens minister Sassen zou er geen sprake Doorbraak in financiële moeilijk heden Bladen worden opgeheven Wegens financiële moeilijkheden zul len zowel het weekblad „De Stem van Nederland", waarin opgenomen „Je Maintiendrai", hoofdredacteur prof. ir W. Schermerhorn, als „Vrij Nederland" van H. M. van Randwijk, ophouden te bestaan. „J. M. De Stem" verdwijnt per 1 Sept. en „V. N." op 1 October. Wat dit laatste doorbraak-blad betreft hoopt men nog vóór 1 October tot een oplossing te geraken in die zin, dat de P.v.d.A. dit Weekblad in andere vorm en onder dere leiding zal trachten uit te geven. GROTE CLANDESTIENE SLACHTING BIJ ARNHEM ONTDEKT. Op de boerderij van de landbouwer V. by Arnhem zijn sedert November 1947 ongeveer 45 runderen en 6 a 8 jpaarden door een drietal Arnhemmers geslacht. Het vlees werd meestal per taxi door de chauffeur V. bij vaste afnemers bezorgd. Bjj de boerderij werden 25 kuilen met •lachtafvallen door de politie ontdekt. In totaal werden twaalf personen in het Huis van Bewaring te Arnhem ingesloten. De misdaad werd ontdekt, toen de taxi dezer dagen werd aangehouden. Iedereen is „zoet" aan boord. Begin volgende week wordt het 10.000 ton metende m.s. „Kertosono" van de Hott. Lloyd uit Batavia te Rotterdam verwacht. De gezagvoerder, kpt Knook, teelt aan de passagiers en bemanning" geen kind: iedereen is „zoet" aan boord, want het schip heeft voor Nederland bijna 3% millioen kilo suiker in de rui men! Deze „suikeitooot" brengt ook nog copra en rutober mee. NIEUW AMERIKAANS C. G. D-LID DOET INTREDE IN BATAVIA In Hotel des Indes te Batavia had een Wcepfaie plaats ter ere van het nieuwe lid van de Amerikaanse delegatie in de Co missie van Goede Diensten, de heer Merle Cochran. Aanwezig waren o.m. dr Van Mook, de voorzitter van de Ne- ttert. delegatie AbdoeQ Kadrir Wddjojoat- ttodjo, vice-adm. Finke en mr Van Hoog straten. secretaris van staat van E. Z. Van republikeinse zijde waren aanwezig de voorzitter van de delegatie, mr Moh. «°®n en de Djakjase minister van bui tenlandse zaken, Hadjo Agoee Salim. teitsvragen worden gewerkt: op deze wijze krijgt men een vermenging van de begrippen staat en natie en ziet prof. Gerbrandy de Unie als een volkenrechte lijke constructie, hetgeen de Regering nu juist niet wil. Tegenover de heren Tilanus (C.H.) en Vonk (V.V.D.) verklaarde de minister, dat het hoofd der Unie een constitutioneel vorst zal zijn en geen absoluut monarch. Het Unie-statuut dat in gemeen overleg tot stand moet komen, zal het constitu tionele karakter hebben te bepalen. Voorts wees de bewindsman er uitdruk kelijk op, dat de Regering geen volken rechtelijke verhouding in de Unie wil, maar dat er moet komen een eigen, Ne derlands-Indonesisch staatsrecht, uitdruk kelijk onderscheiden van het Nederlandse, het Indonesische en het volkeren-recht. Er zal inderdaad meer dan één Unie orgaan komen, doch de mogelijkheid Is opengelaten, of het hoogste gezag zal komen in handen van één of meer orga nen. (De heer Tilanus wees er in zijn repliek op, dat er maar één hoogste ge- zags-orgaan in de Unie kan zijn, n.l. d< Kroon, hetgeen minister Sassen moes" toestemmen) Fel keerde de nieuwe minister zich tegen de communisten Stokvis en Hoog- carspel, die de republiek hadden ver heerlijkt en de federalisten hadden be schimpt. De deelstaten zijn geen marionet- staten doch werken zelfstandig en structief mee. Voor de nieuwe rechtsorde is de grond wetsherziening nodig, aldus besloot de bewindsman en van de oppositie heb ik geen constructief alternatief gehoord. Er is weer groot werk te doen: de nic rechtsorde zal worden gebouwd en grote daarin zal zijn, dat wij het niet alleen doen. (Voor vervolg te Pag In het gebouw van de A.N.V.V- aan de Parkstraat in Den Haag, wordt momen teel een tentoonstelling gehouden, die een beeld geeft van de manier, waarop Nederland in Amerika propaganda maakt, om het tourisme naar ons land te bevorderen. Gisteren bozocht de Amerikaanse ambassadeur. Herman B. Baruch (1.) deze expositie, in gezelschap van (v.l.n.r.) mr Valentine, die hier vertoeft voor uitvoering van het Marshall-plan, jhr Boreel, directeur A.N.V.V. en de heer Plesman, directeur K-L.M. Franse regering erkent onafhankelijkheid van Vietnam In de nationale vergadering heeft de Franse premier Marie verklaard, dat de regering haar volledige goedkeuring zal geven aan de beginselen der overeen komst waarbij Frankrijk de onafhanke lijkheid van Vietnam, binnen het kader van de Franse Unie. zal erkennen. Zoals men weet, werd deze overeenkomst in Juni aan boord van een Franse kruiser, in de Baai van Along door de Franse hogecommissaris en ex-keizer Bao Dai getekend. Ondanks de protesten der com munisten, die de overeenkomst als „im perialistisch" scholden, werd de politiek der regering inzake Indo-Ohina met 347 tegen 183 stemmen goedgekeurd. (Deze erkenning betekent geenszins, dat een compromis gesloten is met de leider van de Viet-mdnlh, de Indo-Chi nese beweging voor zelfstandigheid, want de strijd tegen Ho-Tsji-Minh duurt voort Red.) Komt Donaukwestie voor Int. Hof in Den Haag? De „Commissie voor Buitenlandse Za ken" van de Raad der Franse republiek, heeft verklaard, dat inzake de Donau kwestie een beroep zal worden gedaan op het Internationale Hof van Justitie in Den Haag. Het gaat erom, of dit lichaam zyn advies wil geven inzake de conventie van 1921, of deze n.'L nog van kracht is. Er is nog geen beslissing genomen om de Donau-towestie, na de besluiten van Bel grado. waarbij de Russen de westelijke mogendheden uitsloten, voor de Veilig heidsraad te brengen. ENG. EN A ME RIK. VERTEGENWOOR DIGERS BIJ DE INHULDIGING. Prinses Margaret vertrekt 5 Sept. per vliegtuig naar ons land om de inhuldi ging van Koningin Juliana bij te woner en zal vergezeld zijn van de hertog var Beaufort, opperstalmeester van de Ko ning, gravin Halifax, echtgenote van de ex-min. van Buitenl. Zaken en gezant ie de V.St., lady Margaret Egerton, hofdame van Prinses Elizabeth en de commandant van de luchtmacht Townsend, stalmeester van de Koning. President Truman heeft afgevaardigd: de ambassadeur in Den Haag, dr Herman Baruch, mevr. Eleanor Wilson, een doch ter van de voormalige president der V.S. en Thomas J. Watson, president van de „International Business Machines Cy." Zwitserse jodeler in Nederland overleden. Een van de leden van het gezelschap Zwitserse jodelers en zangers, dat een tournée maakt door ons land, is in Kam pen door een hartaanval plotseling over leden. De tournée (onder auspiciën van de Stichting NederlandZwitserlapd) wordt onderbroken en de Zwitsers kéren naar huis terug. HAMID H NAAR DJOKJA. Sultan Hamid II van Ponianak arri veerde vanmorgen uit Nederland te Ba- via en zou deze middag nog doorreizen lar Djokja. Dinsdag keert hij weer naar Neder land terug ter bijwoning van de jubi leumfeesten. Wel culturele- en uitwisselings- reizen naar België In aansluiting op ons bericht van giste ren, waarin gemeld werd, dat voor dag tochten per touringcar naar België, op collectief bewijs van Nederlanderschap, geen 40 francs per reiziger meer wor den verstrekt, wordt nog medegedeeld, dat deze regeling, niet slaat op hen die in verenigingsverband en met cultureel doel reizen op een z.g. collectief pas poort (voor deze reizen waren'geen de viezen beschikbaar gesteld). Evenmin de nieuwe maatregel van toepassing op reizen die op grond van een uitwisse- lings-overeenkomsit tussen een Neder landse en een Belgische- of Luxemburg se touringcar-ondernemer goedgekeurd <foor de Nederlandse bank, worden ge organiseerd. SEIZOENVERLAGING LUCHTREIS- TARIEVEN NAAR AMERIKA Nagenoeg alle luchtvaartmaatschap pijen. die diensten tussen Europa en Noord-Amerika onderhouden, waaronder ook de K. L. M hebben voor he*, minder drukke winterseizoen (1 Oct. tot 1 April) verlaagde retourtarieven ingevoerd met beperkte geldigheidsduur: f 1355, binnen 4 weken retour. W.-BORNEÓ OVERSCHRIJDT VOOR OORLOGSE COPRAPRODUCTIE De productie van copra in West-Borneo overschreed het vooroorlogse pei/1, zodat het Pontianakse Coprafonds het s.s. „Bil- li'ton" charterde voor regelmatige afvoer. West-Indische films voor Nederland Binnenkort worden 9 korte culturele films over West-Inddë in die bioscopen vertoond. Ook is een door „Prafültd" ver vaardigde grote film over Suriname ge reed gekomen. Bijna 2500 woningen in Juni gereed gekomen Grootste maandproductie sinds de bevrijding. Volgens voorlopige cijfers van het Cen traal Bureau voor de Statistiek bedraagt het aantal gereed gekomen woningen in de maand Juni 2467 stuks. Deze productie is de grootste maand productie sinds de bevrijding. In het eerste halfjaar kwamen gereed 12.552 woningen; de cijfers over Mei en Juni zijn echter voorlopig, zodat het totaal aantal nog met enige honderden moet worden verhoogd. In A'dam kwa- 70 woningen gereed,, in Zuid-Hol land, exclusief Den Haag en Rotterdam 167, Den Haag 20, Rotterdam 10, Zeeland 188, Noord-Brabant 463, Limburg 397. Begonnen werd in Juni aan 3502 wonin gen, terwijl aan het einde van deze maand 44.115 woningen in aanbouw wa- CHURCHILL BRENGT BEZOEK AAN FRANKRIJK Churchill is voornemens morgen een particulier bezoek te brengen aan „Aix- en Provence" in Frankrijk. Tijdens zijn verblijf aldaar, waar hij de gast is van het Amerikaanse weekblad „Life" als mede van de „New York Times", zal hij werken aan zijn oorlogsmémoires. Aflevering rijst stagneert nog Begin September 120 gram slaolie per persoon. Het wil met de rijstlevering nog niet erg vlotten. Konden wij eerst melden, dat deze maand een bon voor rijst zou wor den aangewezen, thans vernemen wij, dat het in de bedoeling ligt deze koop voor 200 gram op te nemen in de bonnenlijst van 9 September. Tevens zal in die lijst een bon voor 120 gram slaolie per persoon worden aangewezen. De militaire politie ontdekte te Pontianak een geheim wapenreparatie- atelier. Men nam enige geweren in be- g en stelde de Indo-Chinese eigenaar verzekerde bewaring. Wenst Djokja geen vreedzame regeling met Nederland MERDEKA honderd procent Volgens het republ. persbureau ,.An- tara", zijn regeringskringen te Djokja van mening, dat de schietpartij bjj het republikeinse hoofdkwartier te Batavia de toestand heeft verslechterd en de rao gelijkheid van een vreedzame regeling tussen Nederland en de republiek prac- tlsch heeft geëlimineerd. Aneta meldt, dat bij de uitvoering van de opdracht van de procureur-generaal te Batavia tot onmiddellijke teruggave van de. na de schietpartij in beslag ge nomen documenten, misverstanden zijn gerezen, maar dat de polltie-autoriteiten, vanmorgen, tezamen met vertegenwoor digers van de republikeinse delegatie, bezig geweest zijn vast te stellen, welke documenten aan de delegatie behoren en welke niet. Men verwacht, dat vanavond alle papieren weer in het bezit van de delegatie zullen zijn. Dr Leimena. voor zitter van de republikeinse veiligheids commissie, verklaarde, dat van Djokja een officiële reactie was gekomen op het besluit om de bestaande onderhandelin gen uit te stellen, tot de delegatie weer de beschikking heeft over de documen ten. Over de inhoud van deze reactie, die ook een commentaar over de schiet partij bevat, wilde dr Leimena zich ech ter niet uitlaten. Hij achtte de sfeer tussen Nederland en Djokja ernstig vertroebeld door dit inci dent en toen een persvertegenwoordiger hem vroeg, of de bestandsbesprekingen weer zullen worden voortgezet, ant woordde hij: „Dit hangt af van de vraag of alle documenten zullen worden terug gegeven. Bovendien heeft Djokja hier over te beslissen." Inmiddels is het voorgenomen vertrek van de C.v.G.D. en de vertegenwoordigers van de beide delegaties naar Kalioerang weer uitgesteld, aangezien de regelmatige vliegverbinding tussen Batavia en Djokja. In Berlijn raakte menigte slaags met politie van Russische zone Twee doden, gewonden, en de „staat van beleg" Ongeveer 1500 Franse mannen, vrouwen Idadiger" genoemd. Voor de politie in n kinderen zijn volgens het Franse mi- West-Berlijn is de alarmtoestand afgekon- Buitenlandse Zaken in de af gelopen twee weken uit Berlijn geëvacu- éerd. Dit betekent echter geenszins, dat de Fransen bezig zouden zijn Berlijn te ont ruimen. Maar onder degenen, die Berlijn verlaten, bevinden zich ook verschillende regeringsfunctionarissen, die uit zuinig heidsoverwegingen zijn teruggetrokken De Russen hebben bij de Amerikaanse autoriteiten geprotesteerd tegen het vlie gen over het Russisch hoofdkwartier te Karlshorst op een hoogte vai) 1000 m maar zij hebben aan de Engelsen de te ruggave beloofd van het Vampire-straal- vliegtuig, dat een noodlanding maakte bij Lubeck. Bij een razzia in Berlijn raakte de me nigte slaags m^t politie van de Russische sector, over welk incident Reuter de vol gende bijzonderheden vertelt: Toen de Sowjet-politie in de buurt var het Potzdammerplein de razzia op zwart handelaren aanving, vluchtte een aantal Duitse burgers naar de Britse sector, waarbij enige hunner door de Sowjet- politie werden doodgeschoten, ofschoon zij zich blijkbaar reeds op grondgebied bevonden, dat door de Engelsen bezet is. Duitsers wierpen met stenen naar Paul Markgraf, het hoofd der politie in de Rus sische sector, toen hij met zijn auto op de plaats van het incident aankwam. Eerst toen talrijke schoten in de lucht werden afgevuurd, verspreidde de menigte zich. Volgens een later bericht verscheen na een nieuwe razzia een Russisch officier op de Potzdammerplatz, die met de ad junct-chef van de politie in de Ameri kaanse sector in heftige woordenwisseling geraakte. Deze, Bleimeister genaamd, werd door de Russische officier een „mis- Truman valt methodes spion na ge- onderzoek aan President Truman heeft de commissie voor on-Amerikaanse activiteit er van beschuldigd de grondwet te schenden bij het onderzoek naar communistische com plotten in de Ver. Staten. Naar zijn mening zijn de „ondervragingen over spionnage", zoals het Congres die thans doet plaats hebben, in strijd met de bur gerlijke vrijheden der Amerik. staatsbur gers. Er wordt naar middelen gezocht om een strengere spionnage-wetgeving tot stand te brengen. Over het geval- Kosenkina zei Truman, dat dit er op wijst, dat vele mensen in Rusland nog in de vrijheid van het individu geloven. digd, hetgeen neerkomt op de staat beleg. Russische bladen insinuéren, dat de in cidenten werden uitgelokt door Westerse „agenten", beschermd door de Britse Amerikaanse militaire politie. Thans worden stappen overwogen welke het mogelijk maken, dat ondanks het be staan van twee afzonderlijke politie apparaten te Berlijn, bij razzia's in net grensgebied, gemeenschappelijk kan wor den opgetreden. BAKKERSARBEID OP 30 EN 31 AUG. Bakkers en bakkersgezellen mogen op 30 Augustus om 2 uur 's morgens met de arbeid beginnen i. v. m. de viering van het Regeringsjubieum. lln bakkerijen, voor welke een vergunning als bedoeld in art. 37 eertse lid der Arbeidswet 1919 is verleend, mag reeds te middernacht met gereedmaken van deeg \v rden begonnen. Dit laatste onder voorwaarde, dat op 31 Aug, geen arbeid wordt verricht, uitgezonderd door ban ketbakkers. In de nacht Van 31 Aug. op 1 Sept. mogen van middernacht af door dén 3rsoon van 18 jaar of ouder de ovens worden gestookt. Aan kersgezel, die tussen 20 uur des avonds en 5 uur des morgens arbeid verr moet onmiddellijk voor de aanvang zijn arbeid, die geheel of gedeeltelijk tussen die uren ligt, een onafgebróken rusttijd van 10 uur worden gegeven. SURINAAMSE DELEGATIE KEERT TERUG De Surinaamse delegatie, dae op uit nodiging van de minister van Over zeese Gebiedsdelen naar Nederland kwam, voor financieel-economische be sprekingen, vertrek*, via New York naar Paramaribo. NIEUW NOODGELD IN DJOKJA „Arntara" meldt, dat van de Djokjase regering een verordening te verwachten is, die" de gewestelijke besturen het recht geeft, om bommetjes te drukken circulatie te brengen teneinde op deze wijze aan het gebrek aan klein geld te gemoet te komen, EREVELD KOEPANG INGEWIJD Onder aanwezigheid van kolonel Scheffelaar, lt.-kol. Doup, president Soekawati van Oost-Iindonesië, resident Venhoeff. mgr. Pessers en ds Smit werd het Ere veld te Koepang (Timor), waar 250 doden rusten, ingewijd. die de C.V.G.D. eiste, dreigt te stagneren door de toestand van het Djokjase vlieg veld, dat een dergelijke verbinding niet in garanderen. Wel bestaat de mogelijkheid, dat Maan- ig een trein met bagage en enige leden in het secretariaat van de C.v.G.D naar Djokja zal vertrekken. Duitse krijgsgevangenen uit Enge land eindelijk thuis Gerepatrieerde Duitse krijgsgevangenen lit Engeland zijm thans in de Britse sec- or van Berlijn per speciale trein aange komen. De krijgsgevangenen vertoefden reeds enige weken in Duitsland, doch konóen wegens de Russische blokkade hun woningen in Berlijn niet bereiken, rein reed de Russische zone bin- op een punt aan de Brits-Russische grens nabij Goettingen waaruit blijkt dat het traject Helmstedt-Berlijn nog steeds ontoegankelijk is. MINISTER STIKKER VOERT EERSTE BESPREKINGEN. Minister Stikker voerde gisteren te Ulvenhout besprekingen met de Belgische minister van buitenlandse handel Van der Straeten Waillet, in aanwezigheid de secr.-gen. der douane-unie, dr E J. A. M. H Jaspar De besprekingen droe gen oriënterend karakter ter kennis making met Beneluxproblemen en d£ dragspartners, die er bij betrokken zijn. Noodkreet van graaf Bernadotte Over toestand in Jeruzalem i; Veiligheidsraad kwam gisteravond r een speciale zitting bijeen, aanleiding van een telegram van Berna dotte over de „slechter wordende stand in Jeruzalem", waarin de bemid delaar o.m. zegt, dat, ondanks zijn pogin gen, het Jeruzalem en de toestand geleidelijk onhoudbaar wordt. Het is moeilijk uit te maken bij wie de schuld ligt en beide partijen negeren opzettelijk het gezag der Ver Naties. Bernadotte verzocht de Raad dan ook na te gaan, wie verant- oordelijk is. de leden van de leger machten of ongeregelde troepen. Elke partij moet verplicht worden haar eigen dissidente elementen en ongeregelde troepen, die de wapenstilstand schenden, ter verantwoording te roepen en Joden, noch Arabieren mogen enig voordeel behalen door een schending van bestand. De toestand in Jeruzalem kunnen leiden tot een hervatting va strijd over geheel Palestina, indien snel wordt ingegrepen. Nieuwe Nederlandsé gezant op de Philippynen. De nieuwe Nederlandse gezant op de Philippijnen, A. J. D. Steenstra Toussaint, overhandigde gisteren zyn geloofsbrie ven aan president Quirino. i Pontianak (West- Borneo) zyn voor de eerste maal i geschiedenis van de stad naar de stem bus getogen ter verkiezing van eer meenteraad bestaande uit vijf Chin vijf Indor—iërs. twee Nederlander één vreemde Oosterling. DAT de heer Ph. J. Gomperts, secretaris van de Ned. K. v. K. in New-York, 6 weken naar ons land komt om de moge lijkheden van uitbreiding der Nederlandse export naar Amerika te bestuderen. DAT gisteren onder grote belangstelling te Breda het stoffelijk overschot va dezer dagen overleden commandant der 3de divisie, luit.-gen. A. van Nijnatten, i« ter aarde besteld. DAT het dividend van de Kon. Handel- mij v/h Boeke en Huidekoper N.V. te Gro ningen over 1947 op 12 pet is vastgesteld. DAT het aanbod van ruim 4000 kisten Noord Indiathee, van 4100 kisten Ceylon- thee en bijna 2700 kisten Javathee giste ren te Amsterdam practisch geheel werd opgenomen en de prijzen varieerden f 1.73 tot f 2.80 per pond. DAT mevr. C. E. Peereboom-Kikkert te Haarlem in het 9 leden tellende bestuur van de Wereldbond van padvindsters ge- DAT te New-York, 61 jaar oud, overle den is de wandschilderes mevr. Gerda Rinkel-Cornelissen, die in 1907 naar de Ver. Staten vertrok. DAT op 1 Juli jl. nog 1678 gevallen van oorlogspleegkinderen bij de desbetreffen- commissie in behandeling waren. DAT aan de Rotterdamse Ryksaccoun- nt H. J. W. Stegeman op verzoek eervol ontslag is verleend. DAT gedurende de feestweek in Haar lem het spel van Eduard Veterman „Va der des vaderlands" op een vlot in de Schotersingel aldaar zal worden opge- DAT mr J. C. Brons, voorheen gouver neur van Suriname, is benoemd tot bui tengewoon gezant en gevolmachtigd mi nister bij de republieken Cuba en Haiti en bij de Dominicaanse republiek. DAT tot voorzitter van de Raad Beheer der N.V. Ver. Nederl. Scheep vaartmij. benoemd is in de vacature de overleden L. C. M. van Eendenburg de heer H. A. Crommelin, directeur van de Rott. Lloyd. DAT Hugo van Dalen voor de Nederl. Accordeonvereniging een 7-tal composi ties geschreven heeft. DAT de blinde Belgische beiaardier Marcel Trimbos hedenmiddag het caril lon van het paleis op de Dam bespeelde en vanavond dat van de Amsterdamse Zuidertoren zal laten klinken. DAT de zee Ameland aan het afknabbe len is, maar thans een deel van hen die Walcheren op het water hebben heroverd, daar met zinkstukken en het aanleggen van hoofden de strijd tegen het opdrin gen zijn begonnen. DAT de Haarlemse politierechter de vrouwen Joh. Bom (39 jaar) en D. Dirks (42 jaar) wegens het afleggen van memeed in echtscheidingszaken, tot 8 maanden veroordeelde en hen onmiddel- lyk in hechtenis liet nemen. DAT Maandag op Schiphol de algemeen directeur van de American Overseas Air lines, generaal Harold R. Harris, verwacht wordt, die op inspectiereis langs AOA- bases in Europa is. DAT de Stcrt van gisteren o.m. een prij- zenbeschikking minerale terpentijn 1948 no 2 bevatte. DAT mr J. Willeumier te Baarn, pres.- comm. van de Spaarbank van het Nederl. Onderwijzersgenootschap en J. Ph. M. 't Hoff, oudste directeur van de N.V. Gebrs. Van Uden's Scheepvaart Agentuurmij te Rotterdam, zijn benoemd tot Officier in de O.V.O.N. DAT de ingenieur B. A. van Nes. var het Rijksinstituut voor Drinkwatervoor ziening te Den Haag. is bevorderd tot hoofdingenieur. DAT het in een sloot bij Schoonhoven gevonden, aan handen en voeten gebon den, lijk van de 79-jarige J. de B., aldaar, geen tekenen van misdaad vertoonde vrij werd gegeven. DAT op een boerderij van dc Italiaanse prinses M. C. di Bassiano by Rome langs 20 Friese koeien zijn aangekomen, die rich uitstekend aan hun nieuwe geving hebben aangepast. DAT deze zelfde prinses momenteel als toe riste in Friesland vertoeft en daar enige boerderijen bezocht. DAT de „Kamerlingh Onnes" var Rott. Lloyd 240 spoorwagens van Singa pore naar Soerabaja vervoerde voor de spoorwegen. (Van onze Parlementsredacteur). De Tweede Kamer heeft gesproken, de grondwetsherziening, die een „reconstruc tie-program" in onze constitutie brengt, is met grote meerderheid aangenomen. Daar zowel de Christelijk-Hisïoriscne fractie als die van de Volkspartij voor Vrijheid en Democratie zich achter de Regeringsplannen plaatsten, werd de er- eiste 2/3 meerderheid ruimschoots be- Hiermee hebben Regering en Parlement (er is nJ. geen reden om aan te nemeh, dat de Eerste Kamer het wetsvoorstel zal verwerpen) afstand gedaan.»van de con stitutionele zekerheid, dat bij de recon structie van de verhouding tussen Neder land en Indië, de eenheid des rijks zal worden bewaard. Wij zeggen met opzet: afstand gedaan van de zekerheid. Want ook wij zijn overtuigd van de goede be doelingen van Regering en voorstemmers. Zij willen wel de eenheid des rijks be waren. -Maar zij hebben de waarbo een daarvoor in beginsel uit de grondwet ge nomen. Zij hebben de mogelijkheid ge opend voor het waar worden van de re volutionaire republikeinse slogan: mer- deka 100 procent, algehele vrijheid. De Regering heeft uitdrukkelijk ver klaard. gelijk dat reeds vele malen ver klaard is. dat de nieuwe rechtsorde zal worden opgebouwd op de drie zuilen van gelijkwaardigheid, vrijwilligheid en duur zaamheid. Maar haar interpretatie van „vrijwilligheid" sluit in het recht van In donesië, nu of later, de band met Neder land geheel te verbreken. Deze uitleg maakt de andere zuil, de duurzaamheid, illusoir. Meen niet, dat de republiek, ook al wordt zij gedegradeerd tot „gewone" deelstaat in de Verenigde Staten van In donesië, ooit het „Merdeka 100 pet" zal loslaten: het- is immers de grondslag van haar bestaan. Evenzeer zal zy nimmer loslaten haar streven naar een ene en ondeelbare staat, de gehele Archipel om vattende. En daarbij zal zij in het grote, roerige Azië machtige steun krijgen van buitenaf. Zijn de andere deelstaten uit zichzelf sterk genoeg om aan dit jagen naar macht en eenheid, dat de vrijheid doodt, de nodige weerstand te bieden? Zal de communistische vloedgolf, die Europa langzaam, maar Azië in zeer snel practisch niet gestaakt is tempo overstroomt, de buiten-republikein- se gebieden onberoerd laten? Niemand, die dit gelooft. Neen. er is naar onze mening een juiste re interpretatie van het begrip „vrijwil ligheid" Deze slaat' niet op het aanvaar den van de band tussen Nederland en Indië. Deze band dient, historisch, staat kundig. cultureel, economisch enz. ge zien. vast te staan als een onwrikbaar axioma, tot heil van Nederland en van Indië beide. Deze vrijwilligheid slaat op het aanvaarden van gezag als zodanig. Zonder dit kan immers geen enkel gezag daadwerkelijk worden uitgeoefend. Dit geldt zowel voor het Nederlandse volk als voor de Indonesische volkeren. De Kamer heeft gesproken. Dit feit zal ook de oppositie hebben te aanvaarden. Maar zy zal er, bij het verdere beleid, dat er gevoerd zal moeten worden, tel kens weer op hebben te hameren, dat de mogelijkheid van het „Merdeka 100 pet", dat impliceert het doorsnijden van de band tussen Nederland en Indië, geen werkelijkheid wordt. Zo de Regering, die zegt, deze band hecht te willen bewa ren. iderdaad deze koers vaart, zal zij behoren te worden gesteund. Maar het zal steeds de grote fout van de beide vorige kabinetten en ook van dit kabinet blijven, dat de mo g e 1 ij k h e i d van het breken van deze band binnen de grond wet is gehaald. Gev God, dat alles nog ten goede komt. REYNAUD HOUDT EEN PLEIDOOI VOOR „NATIONAAL REVEIL" Een rouwdag, voor wie 100.000 fr. zou verdienen De Franse minister Paul Reynaud. heeft in een radiorede een beroep gedaan op alle Fransen, om dat zij allen door hetzelfde gevaar be dreigd worden. Laten wij niet wachten tot de catastrophe pal voor ons opdoemt, en men er wel doorheen rolt, wanneer de crisis er eenmaal is. Het is zelfs in de donkerste uren onzer geschiedenis nog nooit zo geweest, dat wij leefden van liefdadigheid van anderen. Belangrijk het probleem van lonen en prijzen, ms veel belangrijker is de kwestie of er een bepaald ogenblik nog wel sprake kan zijn van salarissen. De loontrekkenden moeten oppassen voor massale werkloos heid wegens gebrek aan grondstoffen en kolen. De Amerikaanse hulp zal ten hoogste nog vier jaar duren en dan rijst de grote vraag of Frankrijk in staat is, eigen onafhankelijk economisch be staan op te bouwen. De leuze moet zijn: Meer en goedkoper produceren teneinde meer te exporteren en minder impor teren. Reynaud deed een krachtig beroep op de landbouwers; een Franse boer voedt slechts vijf personen, een Duitse zeven, een Belgische negen, een Ameri kaanse dertien, een Nederlandse zestien en een Engelse zeventien perso nen. Frankrijk moet zich dus vastklam- Financiën, pen aan de realiteit. Er wonen 40 000 000 mensen in het Franse moederland en als e schoenfab: ikanten slechts 20.000.000 paar per jaar vervaardigen, dan 's er één op de twee Fransen, die geen schoenen krygt en zelfs als plotseling de salarissen werden vertienvoudigd of verhonderd voudigd, dan is er toch altijd één Frans- op de twee. die de schoenen moet ontberen. Het enige verschil is, dat de prijzen op waanzinnige wijze stijgen. I'aar, meende Reynaud, de Franse werk lieden, '-intoo tipnden en ambtenaren zijn te ven idig om niet te begrijpen, dat de dag waarop zy 100.000 franc sala ris per week zouden ontvangen, voor hen een rouwdag betekent Reynaud be sloot zijn pathetische rede met een be roep op heel het Franse volk, de regering te steunen, want „Wij bevinden ons allen op hetzelfde schip en wij zullen tezamen gered worden of tezamen ondergaan". Niet-communistische vakbonden tegen Volgens Reuter hebben de niet-com munistische Franse vakbonden, die on geveer 2.500.000 arbeiders vertegenwoor digen, besloten hun samenwerking met de regering te beëindigen aangezien deze regering evenals haar voorgangers, zich onmachtig toont een politiek te voeren, die rekening houdt met de belangen van het land en de arbeiders een stabiele koopkracht verzekert. Zij -"llen "ech'.or tot 1 September wach ten met hun actie, teneinde de resultaten van de economische campagne der rege ring te bestuderen! Morgen wordt prinses Margaret Rose van Engeland 18 jaar en bereikt daar mee de meerderjarige leeftUd Zoals bekend, zal zij <>P 6 September aan- weiig z(jn by de inhuldiging van H.M. Koningin Juliana. WEERBERICHT Weinig verandering De Bilt verw-cht voor morgenavonóe Hier en daar ochtendmist. Overigens half tot zwaar bewolkt met enkele plaat selijke buien en later in het Z.-Westen van het land opklaringen. Zwakke tot matige wind overwegend uit Zuidelijk# richtingen, morgen overdag in het Zuid- Westen van het land draaiend naar Wet telijke richtingen. Weinig verandering van temperatuur. ZON EN MAAN. Zaterdag 21 Aug.: zon op 5.33. onder 19.52 uu« maan op 20.50, onder 7.02 uur. 26 Aug. L.K.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1948 | | pagina 1