NIEUWE LFTDSCHE COURANT
2
MAANDAG 16 AUGUSTUS 1948
Het programma verschenen
Feestelijkheden te Leiden beloven veel
Van 25 tot en met 31 Augustus en op 6 September
Het programma voor de feestviering
van het 50-jarig regeringsjubileum van
H. M. de Koningin en de 300-jarige on
afhankelijkheid van Nederland, is ver
schenen. Burgemeester, jhr mr F. H.
van Kinschot, schreef een voorwoord,
waarin Leidens eerste burger er op
wijst, dat er aan de viering ook wee
moed is verbonden, omdat het jubileum
tevens het einde van de regering
Koningin Wilhelmina betekent.
Augustus, de dag die nu 50 jaar lang tot
de hoogtijdagen van Nederland behoort,
zal in de volgende jaren een ander ka
rakter krijgen, doordat dan 30 April
„Koninginnedag" zal zijn. Zeker is ech
ter, dat Koningin Wilhelmina altijd een
grote plaats in de harten van ons Ne
derlanders zal blijven innemen!"
„Ik stel Mij tot levensdoel te regeren,
zoals van een Vorstin uit het Huis van
Oranje wordt verwacht." De voorzitter
van het jubileum-comité 1948 Leiden, de
heer P. C. Lindenbergh, herinnert er aan,
dat deze woorden, door Koningin Wil
helmina op 31 Augusuts 1898 in een pro
clamatie neergelegd, hoge verwachtingen
wekten. Maar in die hoge verwachtingen
is het Nederlandse volk geenszins teleur-
Mr R. van Royen, gemeente-archivaris
van Leiden, schrijft in de feestgids een
artikel over de aanvaarding van de Ko
ninklijke waardigheid in 1898. „Toen de
Koningin naar det Grondwet met 18 jaren
in 1898 de volwassen leeftijd bereikte,
heerste er onder het volk een zekere ver
warring. Men sprak van inhuldiging,
regeringsaanvaarding, troonsbeklimming,
eedsaflegging en kroning. Van de spre
kende symboliek van een kroningshande
ling spreekt onze grondwet niet. Troons
beklimming dan? Reeds aanstonds mei
het overlijden van haar vader, op 23 No
vember 1890, had de thans aftredende
Vorstin als 10-jarig kind de troon be
klommen. Van hetzelfde ogenblik af was
voor haar als minderjarige door haar
moeder, Koningin-Weduwe Emma, het
regentschap gevoerd, en terecht had
het in deze jaren dan ook steeds
„de beide Koninginnen". Nadat Koningin
Emma, op 30 Augustus 1898, het regent
schap had neergelegd, proclameerde Ko
ningin Wilhelmina de volgende dag, dat
zij de regering had aanvaard. Toen restte
Vacantiebezigheden voor
de jeugd
„Groenoord" vooraan in dit jeugdwerk.
Evenals de vorige jaren, zijn er ook dit
dit jaar vacantiebezigheden vóór de jeugd
georganiseerd. Waren de diverse wijken
de vorige jaren gebonden aan een, door
de betreffende gemeente-ambtenaar vast
gesteld program, dit jaar werd de bestu
ren van de wijken de vrijheid gelaten,
éen eigen programma op te stellen, met
als slotdag een centraal georganiseerde
tram-wandeltocht Noordwijk-Katwijk.
Het aantal deelnemende wijken was
dit jaar belangrijk minder dan het vorig
jaar. Die wijken echter, welke zich even
als de vorige jaren niet door moeilijk
heden liete afschrikken, kunnen volko
men op geslaagde vacantiebezigheden
terug zien.
In het bijzonder geldt dit voor
wijk „Groenoord". De, in deze wijk
het leven geroepen commissie, heeft met
de leiders en leisters een 300 kinderen
een vacantie bezorgd, waarop zij nog lang
zullen terug zien. Enkele groepen uit
het verwerkte programma van deze wijk
zijn bv.: Een bezoek aan „De Gouden
Leeuw" te Voorschoten, aan diverse
speeltuinen te Leiden, aan de mi
Volkenkunde, Oudheden en Nat. Historie,
aan de Burcht, aan de Hortus; excursies
naar Clos en Leembruggen en Kon. Ned.
Grofsmederij; een boottocht naar Kat
wijk, twee filmvoorstellingen, een pop
penkastvoorstelling, twee goochelvóorstel-
lingen met sneltekenen en jeugdhersen-
gymnastiek, tram-wandeltocht Noord-
wijkKatwijk.
De kinderen zelf lieten zich ook niet
onbetuigd. Op een centrale sportmiddag
behaalden zij vele prijzen, terwijl de B-
jongens in de, door de „Professoren-
wijk" georganiseerde voetbalcompetitie,
de eerste prijs voor „Groenoord" uit het
vuur haalden.
Dat het goed ging by „Groenoord" be
wijst wel het feit, dat de commissie vooi
die kinderen, op welker gedrag tijdens de
zomervacantie-bezigheden weinig of niets
viel aan te merken, Dinsdag a.s. een
extra-tuinfeest in de speeltuin organi
seert. Het bestuur van de buurt- en
speeltuinver. „Groenoord" heeft, geheel
medelevend, haar speeltuin voor die dag
aan de Commissie afgestaan, terwijl zij
tevens zal medewerken aan een pas
sende versiering.
Vier jubilarissen van gemeente
werken gehuldigd
Zaterdag werden de heren C. van der
Mey en J. van der Mey, straatmakers,
P. Segaar, hulpstraatmaker, en N. de
Vries, werkzaam bij de afdeling riolering
van gemeentewerken, gehuldigd wegens
hun 25-jarig dienstverband. Eerste spre
ker was ir D. Boogerd, de directeur var
gementewerken, die uitvoerig de lange
arbeidsperiode der jubilarissen kenschet
ste. Spr. overhandigde de gebruikelijke
enveloppe met inhoud, na de beste wen
sen te hebben geuit. Wethouder A. J
Jongeleen wees er op, dat de straat
makers lange tijd zijn gedisqualificeerd
geweest. Ook wees spr. op het niet denk
beeldige gevaar van een tekort aan
straatmakers. Spr. noemde de jubiarlis-
sen goede vaklieden en bracht hun
namens het gemeentebestuur dank. Het
werk bij de riolering is niet altijd
prettig, maar noodzakelijk vooi
volksgezondheid. De heer J. van Riet,
chef van de afdeling bestratingen
rioleringen, dankte voor de aangename
wijze van samenwerken en hoopte, dat
deze bestendigd zal blijven. Tot slot
voerde de heer M. H. Noteboom, voor
zitter van het jubileumsfonds, het woord.
Hij reikte een geschenk onder couvert
plus een oorkonde over. De dames der
jubilarissen ontvingen ieder een plant.
Na de koffie dankte de heer De Vries
voor deze geslaagde huldiging.
SPREEKUUR WETH. MENKEN.
De wethouder van Sociale Zaken, de
heer S. Menken, is op 18 Aug., 25 Aug.
en 1 September verhinderd spreekuur te
houden.
nog alleen de inhuldiging en de aflegging
van de eed door de Vorstin op de Grond
wet, met de eedzwering door de Staten-
Generaal" Op 6 September vond deze
plaats en op 22 en 23 van die maand
vierde de Sleutelstad het inhuldigings-
feest.
Grepen uit het programma
Het zou te ver voeren om het bestuur
en de leden van het jubileumcomité nog
eens in ons blad te vermelden. Evenmin
zal het doenlijk zijn, veel meer dan
kele grepen uit het feestprogramma w
te geven. Trouwens: successievelijk
reeds heel wat afgedrukt geweest en
zal nog gelegenheid te over zijn, o
lezers op de hoogte te houden.
Voor een juist gebruik van het pro
gramma sla men steeds weer terug naai
de pagina's 19 en 21, waar een daginde
ling met verwijzing naar de bladzijden
wordt gegeven.
De eerste dagen.
Reeds a.s. Woensdag (18 Augustus) zal
in „De Lakenhal" een interessante ten
toonstelling worden geopend van foto'_
en afbeeldingen, betrekking hebbende op
de verschillende bezoeken, die Kon. Wil
helmina aan onze stad bracht. De
toonstelling zal duren tot 12 September.
Een tuintjes wedstrijd wordt gehouden
op 23 en 24 Augustus, muzikale rondgan
gen zijn er op 25, 27 en 30 Augustus te
kust en te keur.
Op de eerste eigenlijke feestdag (25
Augustus) vindt de opening plaats van
de thans reeds populaire „Jubelflora
die al geheel is volgeboekt. Er
moest in de Stadsgehoorzaal zelfs tot be
perkingen worden overgegaan. Dat be
looft dus veel. Reeds deze week Woens
dagochtend (overmorgen), komt de genie
uit Dordrecht naar de Hoogstraat, om de
pontonbrug naar de Stille Rijn te slaan.
Niet minder succesvol schijnt de
welweek te worden. Ook hiervan vindt
de opening op 25 Augustus plaats. Van
die dag af vindt men bij nota bene 450
Leidse winkels de etalages feestelijk
sierd en extra verzorgd. Voor het publiek
is aan deze winkelweek een pakkende
attractie verbonden in de vorm
grote raadwedstrijd met belangrijke prij
zen, namelijk waardebonnen van f250.
flOO, f50 enz.
Maar we denken deze eerste dag ook
aan hen, die de feesten niet kunnen bij
wonen: voor de patiënten der zieken
huizen wordt een grote bloemencollecte
gehouden.
Tot slot van deze dag wordt 's avonds
in de Zuiderkerk een herdenkingssamen
komst gehouden onder auspiciën van d«
Leidse Chr. Oranje-Vereniging. Spreker
is ds Jac. Overduin, de bekende Geref.
predikant te Amsterdam. Het Oegstgees-
ter Geref. Kerkkoor, o.l.v. Chr. Hane-
graaf, verleent medewerking.
Terwijl 's ochtends het Lunapark wordt
geopend, volgt op de tweede dag (Don
derdag 26 Augustus) het groot jubileum
concert, te organiseren door K. en O.
Vrijdag 27 Augustus.
De derde dag heeft het meest gevarieer
de programma en er wordt op gerekend,
dat iedereen dan vrij heeft. Behalve
voor muzikale ommegangen, het Luna
park en de Jubelflora, is er die dag
plaats ingeruimd voor verschillende tak
ken van sport: een concours-hippique op
het Schuttersveld, door niet minder dan
tien rijverenigingen, wandeltochten
n 25 km en een rijwieltocht. En dan
demonstratie waterskiën op het Gal
gewater en het opstijgen van het gezel
schap Boesman per ballon vanaf de
speelweide „De Professorenwijk".,
Deze dag wordt begonnen met een
openlucht-concert bij de molen „De
Valk", te verzorgen door de harmonie
kapel „T. en D.", en besloten met eer
schouwburgvoorstelling door de afdeling
Leiden van de N.A.T.U. Opgevoerd wordt
gelegenheidstoneelspel in drie be
drijven „Met Wijs Beleid", door Jef Hey-
dendael.
Zaterdag, 28 Augustus.
Ook deze dag is er een opvoering van
,Met Wijs Beleid". Maar dan zijn de
windhondenrennen op het sportterrein
de Zoeterwoudse Singel, het bloe
mencorso, in verschillende groepen en
belangrijke prijzen, en de gon
delvaart in het Galgewater en omgeving,
reeds achter de rug. Om 11 uur volgt
op het Schuttersveld het groot en schit
terend jubileum-vuurwerk, met zegge en
schrijve 23 afdelingen.
De overige dagen.
Op Maandag 30 en Dinsdag 31 Augus
tus, geeft de „Timdelerclub" in de Stads
gehoorzaal opvoeringen van het histo
risch spel „Vervlogen jaren", door Pie-
'ir v. 4 Does.
Op Koninginnedag zijn er de volgende
feestelijkheden: reveille, aubade, kinder
feesten, kerkelijke herdenkingen, sport
wedstrijden, muzikale stertocht met sere
nade en volkszang op het Stadhuisplein,
openluchtconcerlen en buurtkinderfeesten.
De militaire rondgang gaat niet door.
De Vereniging van Vrouwelijke Stu
denten organiseert op 2 September in de
foyer een gezellig samenzijn voor Leidse
huisvrouwen, het Leids Studenten-Corps
in Minerva een kinderfeest. Op 4 Sep
tember wordt aan de pl.m. 14.000 kinde
in op de scholen een tractatie uitgereikt.
De inhuldigingsdag, Maandag 6 Sep
tember, tenslotte brengt een boomplanting
op het Pieterskerkhof, een scholieren
sportdag en een kleinkunstavond ten bate
van de „Stichting 1940'45".
verdronken lAardewerk van „Molen de Valk
Zaterdag geraakte het 1%-jarig kind
van de fam. N. A. K, te Oude Wetering,
dat vam het touw waaraan het was be
vestigd was losgeraakt, in het water.
Nadat het was opgedregd, kon dr v. d.
Bijl slechts de dood constateren. De
ouders vertoefden bij familie in Gro
ningen.
Dat zal een duur ritje blijken
te zijn
Gistermiddag amuseerden zich een
aantal jeugdige knapen op de Nieuwe
Rijn met een onbeheerd staande bak
fiets. De 10-j. J. v. E. nam achter het
stuur plaats en vijf knapen nestelden
zich in de laadruimte. Zo ging het
volle vaart van de Korenbeursbrug af de
Botermarkt op. Edoch, van E. bleef het
stuur niet meester en de bakfiets kwam
met kracht tegen de kolossale spiegelruit
van de firma B. aan. De ruit begaf het
en een der knapen werd door glasscher
ven gewond. De E.H.D. moest ook hier
weer te hulp komen.
HAAGSE POLITIERECHTER
De bonnen
M. C. H. te Alikemade overtrad de
dostributievoorschriften in de bonnen en
de officier walde verdachte nog een
r proeftijd en
i van f 60 of
De rechter veroor-
BURG. STAND VAN LEIDEN.
GEBOREN: Janny J., d. v. J. van
Burg en S. v. Briemen; Pieter, z.
Ouwehand en C. v. d. Haven; Martina
C. M„ d. v. H. J. Nijssen en M. M. Lan-
gezaal; Cornelis H. A. M., z. v. W. M. v.
Appel en J. M. G. Speel; Pieternella A.,
B. v. Meir en L. M. Kant; Geruit,
H. G. Wildschut en J. Metscher.
Marcel Keezer toont de charme van het handwerk
De tijd, waarin
verguisd om wille van de pas ontdekte
heerlijkheden van de machine, ligt ge
lukkig al ver achter ons. In het alge
meen geeft men bij zijn aankopen wel
de voorkeur aan met de hand gemaakte
voorwerpen, terwijl men de onvermijde
lijke onregelmatigheden in de bewerking
als artistieke waarde accepteert en de
grotere degelijkheid roemt.
Of dit bij het aardewerk opgaat, be
twijfelen wij echter. Op dit gebied en op
dat van de kleine plastiek toont het grote
publiek een schandelijke achteloosheid
en wansmaak. Is het misschien, omda»
hier de degelijkheidsfactor geen
speelt? Hoe het ook zij: dat het publiek
het bij het verkeerde einde heeft, toont
de Leidse pottenbakker Marcel Keezer.
Achter de oude Leidse walmolen „De
Valk" ligt de werkplaats van deze kun
stenaar, die het aandurft zelfs de draai
schijf bij zijn arbeid de rug toe te keren
alleen vertrouwt op de gevoeligheid
i zijn vingers en de scherpte
oog. Wonderlijke vormen weet hij daar-
te scheppen, gekleurd door de leven
digheid van een werkzame fantasie er
grote kennis van het materiaal, van
klei. van kleurstoffen en van glazuren.
Een primitieve, maar fris-aantrekke
lijke tentoonstelling toont van 14 tot 25
Augustus, wat Marcel Keezer kan. En dat
niet weinig.
Asbakjes en bonbonschaaltjes, drink-
kommen en bloemvazen, sierpotten
sla-couverts, sierspelden, armbanden
sierknopen liggen en staan tussen
liike veldbloemen zo maar buiten
pronk, in de heldere klaarte van
zomerdag rond een oude walmolen. Eer
lijk-toegepaste kunst, die het daglicht
verdraagt. En als de plastiekjes, meest
tropische vissen van zeldzame
Sport en Wedstrijden
Sportuitwisseling LeidenGent
Oxford
Het programma van 21—31 Augustus.
In het kader der sportuitwisseling
zullen zowel Gent als Oxford deze maand
bezoek aan Leiden brengen. Aller-
ït is Gent aan de beurt en wel op 21
22 Augustus. De aankomst van de
Gentse sportploegen is bepaald op 12.30
uur. Om 15 uur volgt de officiële ont
vangst ten stad'huize, terwijl om 16 uur
in de Stadsgehoorzaal een basketbal-
wedstrijd tussen Amsterdam en Gent
wordt gespeeld en waarbij door de heer
Schimüll van AMVJ voor de aanvang een
uitlegging van dit spel wordit gegeven.
Te 16.30 volgt de voetbalwedstrijd tus
sen Leiden en La Gantoise op het NBLO
tenredn.
Het Leidse elftal voor deze wedstrijd
als volgt:
Doel: Van Oudshoorn (Lugd.), achter:
Rijsbergen (L D W S) en van Pijlen
(Lugd.); mddden: Rietbergen (LDWS),
Filippo (LDWS), Neuteboom (LFC);
voor: Van Dorp (Roodenb.), v. d. Wey-
den (LDWS), Polanen (Roodenb.), Lens
(Roodenb.) en Teeutoen (Lugd.).
Het elftal van La Gar/toise, dat ein
digde op de 5e plaats in de le klasse van
de Kon. Belg. Voetbal Bond is als volgt
Doel: Van Iseghem, achter: Van Laecke
Wydooghe, midden: Dumoulin, Bo-
Fack; voor: Lippens, Larmuseau,
Bailey, van der Gruyssen en Helder-
In de bovenzaal van Amicitia te 18 u.
komen de schermers tegen elkaar op
floret en sabel en om 20 uur in het
Gulden Vlies een bridgedrive en in de
keurturnen met twee
ploegen, voor de nummers rek, brug,
ringen, vrije oefeningen en paardoefe-
ningen.
Helaas worden op Zondag 22 Aug. ook
sportwedstrijden gehouden. Maandag
daarop vertrekken de Belgische gasten
Het bezoek van Oxford is bepaald op
i Augustus en valt in de regeringsju-
bileumweek. Met niet minder dan 71
leden komt de Qxfordploeg, welke Don
derdagavond te 22 uur in onze stad zal
arriveren, uit op verschillende wedstrij
den. Het programma vermeldt tennis,
athletiekwedstrijden zwemmen, water-
Op 31 Augustus is een sportprogram-
a voor de jubileumfeesten vastgesteld,
de opbrengst hiervan komt gedeeltelijk
ten goede aan de UN AC en het St. Ber
nard fonds.
Naast de athletiekvedstrijden tussen
de beste atfoleten van Leiden en Ox
ford in de Leidse Hout om 14.30 uur,
worden op de speelweide motorbehen-
digheids wed strijd en tussen verschillen
de militaire teams gehouden. Voorts een
voetbalwedstrijd tussen Leiden en Ox-
voorwedstrijden voor militaire
ploegen. Het beste team komt dan uit
tegen Leiden. Op 28 Augustus volgen
roeiwedstrijiden op het Galgewater van
17—19 uur.
Voorhout
Bonkaarten halen
Op dinsdag 17 Augustus tussen 1 er
uur uitreiken van bonkaarten voor de
letters W. en X. Donderdag 19 Aug. tus-
1 en 3 uur vindt de uitreiking plaats
bonkaarten voor de letters Y. en Z.
VOETBAL.
Lange rustperiode deed Rijnsb.
Boys geen goed
Desondanks verloor Hillinen met 4OL
Nog maar net ontwaakt uit hun lang
durig slaapje, hebben de Boys Zaterdag
de strijd aangebonden met Hillinen. Deze
wedstrijd, waarin de nieuwe shirts inge
wijd werden dat wijnrode shirt
schrééuwt om een witte broek w.
al!e opzichten matig. In de eerste plaats
viel de Hillegomse kracht bitter tegen
en de Rijnsburgers vervielen wee
hun oude fouten: altijd maar weer in het
centrum proberen door te breken en veel
te veel solo-spel. De weinige keren, dat
de vleugels in het spel betrokken
den en de bal snel van voet tot voet ging,
vlotte alles veel beter. Dan spurtte dé
watervlugge „De Harder" en de vinnige
Zwaan, die bereid is met zyn stoere body
door alles heen te stuwen, als het weer
licht langs de ljjn en schoven verschil
lende voorzetten in het Hillegomse doel
gebied. Maar dan draaide en zanikte
binnentrio net zo lang met de bal, tot de
kans naar.de Chinezen was. Midhalf
d. Ven kon zich in deze wedstrijd ver
oorloven vlak achter zijn voorhoede ie
opereren. (De Hillegomse stootkracht was
zó gering, dat de onverzettelijke Heems-
e,n de rustige Oosthoek het gemak
kelijk konden klaren. Het tegenpunt ont
stond doordat Glasbergen, die weer veel
last had van zijn „knietje", niet snel ge
noeg in zijn kooi terug kon komen. Maar
toen had Rijnsb. Boys reeds een veilige
3—1.voorsprong en tien minuten voor
het einde liet „De Harder", na goed door
zetten, de balans nog steviger in het
Kynsburgse voordeel overslaan.
Gelukkig, dat de Boys nog een paar
fikse oefenwedstrijden voor de boeg heb
ben, voordat het rad van avontuur de
competitie weer gaat draaien. Dan
kunnen ze de spieren een beetje los trap-
en~ lat?n we 't hopen nog veel
leren. Want dat is broodnodig!
T. en DNOACK (A'FOORT) 4—2.
en D. wint met 42 de uitgeloofde
zilveren beker
Onder grote belangstelling had Za
terdagmiddag op het terrein achter de
fabriek van v. Wyfc aan de Nieuwe
Vaart een voetbalwedstrijd plaats, tus-
T. en D. en Noack, die eindigde
de rust met 1—1. In een pretti" ge
speelde wedstrijd, werd het al spoedig
9 i T. en D. Het spel gaat nu op
Noack maakt er gelijk spel van
met 2—2. Na een vinnige strijd maakt
Noack er nog 23 van, maar na een zeer
spannend slot, word<t het toch 42 voor
T. en D., en onder hartelijke bewoor
dingen wordit de welverdiende zilveren
beker aan T. en D. uitgereikt.
DUIVENSPORT.
„Het Oosten"
Ned. Bond van Zaterdagvliegers.
Op Zaterdag 14 Aug. hield „Het Oosten"
in wedvlucht voor jonge duiven vanaf
Ciney, pl.m. 212 km. De duiven werden
gelost om 11.35 u. met N.W. wind. De
eerste duif werd geconstateerd om 3.39.29
de laatste prijswinnede duif om
3.58.58 u. De uitslag was als volgt: 1.
Alting; 28 Boekooi; 356 H. Kettenis;
Helden; 7. P. Groenendijk.
het handwerk werd tale pracht, binnen staan en onder kunst
licht te bewonderen zijn, dan is dat al
leen, omdat de maker in de forse wind
buiten vreest voor hun behoud.
Marcel Keezer, die de zoon is van eer(
bekend antiquair en in Frankrijk kunst
geschiedenis studeerde, weigert om ook
maar de geringste concessie te doen aan
de heersende wansmaak. Een dergelijke
houding brengt geringe materiële winst.
Voor Marcel Keezer geen grote tentoon
stellingen, geen opdrachten van formaat
en geen villa in Wassenaar, maar een
wankele tafel achter een oude molen om
zijn publiek te ontvangen en een kamer
tje daar ergens boven in de schaduw van
stilstaande wieken om te wonen. De
geestelijke winst echter is onbereken
baar, voor de maker zelf, maar ook voor
hen, die zijn producten kopen Dat het
er deze week veel mogen zijn, wensen
wij deze eerlijke en hardwerkende kun
stenaar van harte toe. C. Th. R.
Zondagsschool ,.ImmanuêVging
met de kleuters uit
De kinderen vam 46 jaar van de Zon
dagsschool ..Immanuël" zijm Zaterdag
middag onder leidiimg van hun voorzat
ter, de heer C. Pison. een uitstapje naar
de „Gouden Leeuw" te Voorschoten gaan
maken.
Om een uur vertrokken de kinderen
in een lange rij vanaf de school Hoge
Morsweg naar het station, waar de vro
lijke schare de tram instapte en naar
Voorschoten reed. Wat heeft de jeugd
daar in de speeltuin zich vermaak
schommel, wip en draaimolen. Maar ook
de snoeperijen op zijn tijd vielen er bij
het jonge volkje in. Veel te vlug naar
hun zin werd verzamelen geblazen voor
de terugkeer naar de Sleutelstad.
Om zeven uur waren de kleuters weer
aan de school, waar de ouders hun kin
deren. zwart en gelukkig, afhaalden.
BENOEMINGEN BIJ JUSTITIE
Benoemd is tot kantonrechter plv. te
Groningen mr R L. v. Noord; in het B.
G. te Amsterdam is aangewezen als p.f.
mr J. C. Louet Feisser te Leeuwarden en
als wnd. adv.-fisc. mr J. G. Boelens te
Amsterdam.
Uit de Omstreken
Viswedstrijd van de Leidse
Hengelaarsbond voor de jeugd
Zaterdagmiddag had in de Nieuwe
Vaart de jeugdviswedstrijd van de Leid
se Hengelaarriaond plaats. Om 3 uui
werd bij de Wilhelminabrug met het
vissen door 160 kinderen begonnei
nadat 1% uur achter elkaar gevist
werd verzamelen geblazen. De vangst
was echter heel gering en van de 160
kinderen waren er maar 20 die één of
twee vissen gevahgen hadden, en
mige nog' met medewerking van
vader, wat niet de juiste kindersport
was. He,t was een lust de kinderen
de waterkant met ernst te zien vi<
Het was jammer, dat er zoveel gevaren
werd. waardoor zij steeds hun hengel uit
het water moesten halen. Het totale ge
wicht der gevangen vis was 3 pond. In
café „Cronesteyn" werden de kinderen
getracteerd op een glas limonade, waar-
Ie mooie prijzen werden uitgereikt.
Er waren ruim 100 pri., - n, dus moest er
geloot worden. Jammer, dat de kinderen
buiten van 5 tot half zeven moesten
wachten.
De hoofdprijzen werden gewonnen
door: A. Neuteboom le pr. 382 gr..
Hogervorst 2e pr. 224 gr.; A. Louwrier
3e pr. 201 gr.; P. Fuchs, 4e pr. 120 gr.;
Boekkooi 5e pr. 115 gr.; A. Vermes
6e pr. 80 gr.
Zwemfeest „Poelmeer"
Voor de eerste maal sinds de bevrij
ding gaf de Oegsitgeester Zwemvereni
ging „Poelmeer" Zaterdag weder een
zwemfeest voor de jeugd, dat zich in een
grote belangstelling mocht verheugen.
Er werden wedstrijden gehouden voor
25 meter vrije slag, rugzwemmen, hin-
derniszwemmen en zaklopen. voor drie
leeftijdsgroepen van jongens en meisjes.
Ter afwisseling gaven de badmeesters
de heren Leget en Bekooy, bijgestaan
door de heer A. L. van Ingen Schenaru,
Frans Merkelij-n en Koos Visser een
komisch intermezzo, dat bij het publiek
in de smaak viel. Aan het eind van
de middag werden de examens afge-
m voor het diploma A. en B De
jitter van ..Poelmeer" die ten slotte
de prijzen en diploma's met enige toe
passelijke woorden uitreikte, bedankte
allen, die hun krachten aan deze middag
hadden gegeven. „Poelmeer" kan op een
welgeslaagd zwemfeest terugzien.
DAMMEN.
R.D.C.-nicuws.
Vorige week won de Leidse hoofd
klasser P. Olivier in een goed gespeelde
partij van F. Laterveer, zodat nu de Do
nateursbeker door eerstgenoemde werd
gewonnen. Deze wist uit 6 gespeelde par
tijen 10 punten te halen. Laterveer, die
uitstekend speelde, had met veel pech te
kampen. Olivier won voorts beide par-
van Leeuwenburg en Vletter. Later-
verloor van Vletter. De eindstand
1. P. Olivier (kampioen) 650
1—10; 2. F. Laterveer 6—3—0—3—6; 3.
A. Vletter 62135; 4. W. Leeuwen
burg 6—1—1 13.
S öionnave
Contra- Spionnage
door Willy le Comte
Duitse infiltratie in
Ierland
Distributievaria
Uitreiking bonkaarten 810 te Lelden
De uitreiking van bonkaarten 810 vindt
morgen (Dinsdag 17 Aug.) plaats aan ge
zinnen, waarvan het hoofd een stamkaart-
nummer heeft van 86.401 tm. 94 400. Uit- verbaasd
reiking vindt plaats aan het distributie- re-statie
kantoor, ingang Langebrug,
en van 2—4.30 uur.
i 8.30—12
Wanneer door de F.B.I. (Federal Board
of Investigations Amerikaanse Geheime
Dienst) een huiszoeking werd gedaan bij
gearresteerde spionnen der As-mogendhe-
zij gewoon allerlei nationaal-
socialistisch propagandamateriaal aan te
treffen. Men vond anti-semietlsche pam
fletten, brieven van Amerikaanse moe
ders, die in onrust verkeerden over hun
zonen in Afrika, Italië of één der andere
fronten, kortom het gewone nazi-recept:
leugenpropaganda volgens het systeem-
Goebbels
De Amerikaanse Intelligence-officers
waren deze pamfletten reeds zo dikwijls
tegengekomen, dat zij er niet eens meer
ver waren. Maar by een ar-
Detroit vonden zij toch ma'.c-
aal, dat zij nog nooit gezien hadden. Hetj inlichtingen
fletten over Ierland. Deze papieren wai
allen in groene kleuren (groen is voor
Ieren, wat oranje voor ons is) gedrukt
gericht tot het Iers-Amerikaanse deel v
de bevolking der U.S.A.
Ierland, zo proclameerden de nazi's, z
nimmer aan de zijde der Geallieerden a
de oorlog deelnemen, de Ieren zouden hun
devies trouw blijven. Hun devies, dat
luidde: „Noch Koning, noch Keizer, Ier
land voor Alles"Deze pamfletten wa
ren natuurlijk in perfect Engels gesteld er
men deed het voorkomen of zij van anti-
Britse groepen in Groot-Brittannië
komstig waren. Vanzelfsprekend w
zij „made in Berlin" en verspreid onder
die leden van de Iers-Republikeinse be
weging, welke sympathiek tegenover
iedereen Stonden, die tegen Engeland
vocht. Maar niet alle leden van de I.R.."
de Ierse terroristische organisatie, war
bereid met de nazi's samen te werken;
werkelijkheid waren velen hunner vurige
aanhangers van de vrijheid en veraf
schuwden het nationaal-socialisme. Maar
feit, dat een kleine minderheid,
geleid door blinde haat tegen Engeland,
werktuig der nazi's werd en zelfs in
dienst trad van Admiraal Canaris' Ge
heime Dienst.
Tijdens Wereldoorlog II protesteerde
het Amerikaanse State-Department her
haaldelijk bij de Regering van de Ierse
Vrijstaat tegen spionnage door Ieren, die
de sterkte en uitrusting
bestond uit een aantal brieven en pam-Jder in Noord-Ierland gestationneerde
Amerikaanse troepen aan de Duitsers uit
leverden.
De toenmalige Ierse President: Eamon
de Valera, bestreed de Amerikaanse klach
ten: „hij geloofde ze niet". Hij schreef
dat dergelijke inférieure handelingen. als|
bedoeld in de nota's der Amerikaanse Re
gering, overal ter wereld zouden kunnen
geschieden, maar nimmer in Ierland:
„Ieren waren geen verraders". De Valera
zond een rapport naar Washington, via de
Amerikaanse Gezant, waarin hij ver
klaarde, dat het totaal aantal spionnen,
hetwelk zich in Ierse gevangenissen be
vond, uit twaalf personen bestond, tien
buitenlanders en twee Ieren. De Valera
gaf in dit rapport te kennen dat hij het
betwijfelde, of enig land ter wereld op
zulke gunstige resultaten kon wijzen
De Amerikaanse Geheime-Dienst-offi-
cieren, die dit rapport ter inzage kregen
glimlachten, om van ergernis niet te spre
kenHet was de Geallieerde Inlichtin
gendienst in het jaar 1944 bekend, dat zich
minstens vierhonderd vijandelijke agen-
n in Ierland ophielden
Admiraal Walter Wilhelm Canaris, het
Hoofd van de Duitse Geheime Dienst, had
Ierland vaste voet. Reeds lang voor het
uitbreken van de oorlog had hij zijn con
tacten gelegddit gebeurde via Neder-
Ivurt Singer verhaalt in zijn boek:
„Spies and Traitors of World-War II" van
één der besprekingen, die tussen Ieren en
Duitse spionnen in Nederland werd ge
voerd. In Mei 1939 stapte een lange, ma
gere man uit een taxi en wandelde liet
Hotel „Commerce" in Rotterdam binnen.
Zijn naam luidde Sean Russel. Even later
meldde zich een blauwogige, kleine man
bij hem, genaamd Max Piël. Beiden lieten
zich inschrijven onder valse namen en ga-
op „vertegenwoordigers" te zijn
handelshuis in Dublin. In hun koffers
bevonden zich textiel-monsters. Maar
werkelijkheid interesseerden beide heren
voor andere waren: Sean Russel, het
hoofd van de Irish Republican Army
(IRA), was gekomen om onderhandelin
gen te voeren over het smokkelen van ex
plosieve stoffen naar Ierland; munitie er
wapens, die zijn terroristisch leger zo no
dig had. Het was voor de Duitse Generale
Staf niet belangrijk, dat er zo af en
een bom ontplofte op een station,
telefooncel of een of andere haven
Londen, de nazi's wilden proberen Russel
zijn leger voor hun karretje te s
Katwijk
Burgerlyke Stand
Geboren: Maria J C d, v A J Molen
kamp en J A Hessels, Klaas, z v T. v d
Plas en J Durieux; Airend, z v P vam
Beelen en A v d Oever, Gerardois J z v
L Knetsch en W v Leeuwen, Cornells A
z v B. Zuijderduijn en K A
ironel'la B T M, d v H J Oostdam en H
M A Vester. Geertje A d v P v d Kraam
1 en N N A Karlsen, Willem, z v J Hase-
noot en K lm thorn, Airenid,
Plas en A v Duijin.
Onder brouwd:
M Ouwehamd en C v Rijn; E I Veer
man en C A Haasnoot; C vam Dam en J
G Rijsdaim; H Vooijs en I van Tilburg;
B Vissers en A E Muller, P de Vreugd
en W v Duijn; D Kuijit en K v d Plas.
Getrouwd: J C Zijderveld en J Onder-
waiter; S van Weeghel en H Guijt.
Overleden: H J Vijlbrief, 16 j, M La-
tenstein van Voorst. 81 j, wed. v H E de
Ruiter Zij'liker; A de Lange, 84 j, Wedrn.
v D van Duljn.
Katwijk aan Zee
Veel bekijks.
Veel bekijks had die reddingsboot
de N. Z. H. R.-Mij, die Zaterdagmiddag
voor een oefening in zee ging Drie bad
gasten dorsten ditmaal de strijd met de
branding aan en daar er nog al bran
ding was. kregen de talrijke toeschou
wers een spel vam golven en spier
kracht te zien.
„Werkmans Wilskracht"
Drommen mensen hebben Zaterdag
avond rond het Leidse muziekcorps
„Werkmans Wilskracht" staan luiste
ren naar de pittige en klankrijke mu
ziek, die we van dit gezelschap zijm ge
wend. De heer G. Dik had een program
ma samengesteld, dat het beluisteren
waard was. Ook de muzikale tocht door
het dorp trok velen uit dé huizen.
Predikbeurten
Op Dinsdag 17 Augustus hoopt
Ned. Herv. Gem. (Oude Kerk) orr
voor te gaan ds Van Arkel van Haarlem.
Im het gebouw van de Geref. Gemeente
spreekt te half acht ds M. v. d. Ketterij
van Vlaardingen.
Een mooi bedrag
De in de Ned. Herv. kerken gehouden
collecte voor de bouw van de kerk
Valkenburg heeft het mooie bedrag a
f 1164 opgebracht
Fortenbouwfeest
Zaterdagmorgen vond op het strand
het fortenbouwfeest plaats, dat Vrijdag
was uitgesteld. Alles verliep
tenslotte waren het Leen Baalbergen,
Cobi de Mol, Jaap de Jong, Rietje Hoek,
Hans Blom en Piet Ravensbergen. die
met de prijzen gingen strijken.
Lts se
Llsserbroek-Meer en Duinpolder
In Hotel „De Witte Zwaan" vergader
den de stemgerechtigde ingelanden var
de Lisseri>roek-Meer en Duimpolder. De
voorz. de heer M. J. Blokhuis herdacht
de nagedachtenis van de heer A. Raap
horst in leven secretaris-penningmeester
van die polder. Vervolgens werd de
kening 1947 vastgesteld met een ont
vangst van f 5.023.68 en een uitgave van
f 3.895.78 zodat er een batig saldo is van
f 1.127.90. Na bespreking werd de be
groting over 1948 vastgesteld op f 7.324.06
met een post van f 642.23 voor onvoor
ziene uitgaven. In de. vacaituré seor.-pen-
ningmeester, in verband met het over
lijden van de heer Raaphorst, werd ge
kozen de heer J. H. M. Bulten. De heer
A. H. Nieuwen huis werd herbenoemd
tot lid van het Bestuur.
Noordwijk
Rietschelf verbrand
De rietschelf van de heer P. in de
Noordzij polder geraakte in brand. De
brandweer was ter plaatse, doch kon niet
voorkomen, dat de schelf geheel in de
vlammen opging.
„Noofdwijk"Badgasten 22.
„Noordwijk" speelde Zaterdag op het
De „Martha" van rederij
Pronk te IJmuiden
te water gelaten
Scheepswerf „De Dageraad" te Wou-
brugge bouwde weer een logger
Vrolijk wapperden Zaterdagmiddag di
vlaggen op de Scheepsbouwwerf
werd in opdracht van de rederij Pronk
te IJmuiden, stond gereed om te watei
gelaten te worden,
Een aantal genodigden bevond zich op
het platte dak van een der loodsen, ten
wijl de belangstelling van de zijde van
het publiek zeer groot was.
Om 2 uur arriveerden de reder ei
echtgenote en nadat aan laatstgenoemd»
bloemen waren aangeboden richtte d«
directeur, Jac. Boot, enkele woerden tot
de heer Pronk. Spr. dankte voor de ver-
leende opdracht tot de bouw van
logger en voor de verdere orders, di»
het bedrijf mocht ontvangen. Voorts vooi
de prettige samenwerking, die tussen
reder en bouwer bestaat en wenste d»
heer Pronk met zijn nieuwe aan
goede vaart en veel succes.
De heer J. C. Pronk uitte zijn voll»
tevredenheid over datgene, wat tot
toe tot stand is gebracht en feliciteerd»
de oud-directeur, W. A. Boot met zijn
beide uiterst bekwame opvolgers. Hj|
betreurde het, dat de schipper voor
logger niet aanwezig kon zijn en zeid»
van de nieuwe aanwinst veel genoegen
te verwachten.
Hierop verrichtte mevr. Pronk
doopplechtigheid en terwijl de cham»
pagne langs de wanden van het schip
bruiste, gleed de „Martha" onder ge»
juich der omstanders haar element tege»
Het schip heeft dezelfde afmetingen
als de onlangs van stapel gelopen „Hui»
berdina Gijsbertha" en wordt uitgerust
met een Werkspoor-motor van 290 P.K,
Er wordt een radio zend- en ontvang,
installatie, benevens een echolood in
gebracht.
De heer Pronk deelde ons mede, dat
het schip zal varen ond^r het nummei
IJm. 74 en dat de IJm. 74 vermoedelijk
over 8 weken in de vaart zal komen.
strand een vriendschappelijke wedstrijd
tegen een elftal der badgasten. Hoewel
.Noordwijk" sterker was, stonden d«
linksback en keeper der badgasten
een gelijkspel (22) in de weg. Een
kwartier verlenging volgde, maar hierin
werd niet gescoord. Eindelijk, m
;n van 2 series strafschoppen, kon
„Noordwijk" beslag leggen op de uitge
loofde wisselbeker.
50 jaar getrouwd
Op 18 dezer hoopt het echtpaar P. J.
Droog en M. Droog-v.d. Zalm de daig t»
herdenken, waarop zij vóór 50 jaar
de echt wenden verbonden.
Oude Wetering
Toch nog feest.
Naar wy uit goede bron vernemen,
de week van 30 Aug.5 Sept. toch
nog feest worden gevierd en wel
veevoederfabriek van de heer Alberts.
Vier gezellige avonden staan te wachten.
Men wil een programma bieden.
mede een ieder accoord kan gaan.
avond zal worden gereserveerd voor
plaatselijke amateurs en gezelschappéh.
Prijzen voor de beste prestaties worden
uitgeloofd, dus Weteringers aan de slagl
Commissaris der Koningin naar „Maryka
van Poelgeest".
Morgenavond hoopt de Commissar
ris der Koningin met zijn echtgenote het
openluohtspel „Marijke van Poelgeest"
e wonen. Na afloop zullen de
aris en mevrouw Kesper ten huiz»
de burgemeester worden ontvangen
en zullen enige ingezetenen aan de
iris worden voorgesteld.
le/ds palet Willem Tweehuysen
MET HET HART IN FRANKRIJK
Het atelier van Willem Tweehuysen
»n de Nieuwe Rijn ligt koel en luchtig
open naar een verwilderde, door m
gesloten tuin, waar mussen vechten in
het hoge gras. Van de wand blikt met
uitdagende minachting in de wijze ogen
rond de spottend-weelderige mond
het grote portret van „Mira", dat men
zich zal herinneren van de tentoonstel-
in de Lakenhal in Februari 1946.
Onwillekeurig wijken de grijze ogen van
de jonge schilder naar dit majestueuze
schilderij, als hij met een gewoonte-ge-
baar zijn sigaretten te voorschijn wurmt
het vlpmmetje van zijn lucifer laat
len in de holte van zijn hand. Dan
wipt het frêle brunettetje binnen, dat
vóór een jaar Tweehuysens vrouw werd,
vangt de ogen van haar nog wat stille
Het
wanneer de
kunnen legde Tweehuysen kortelings af
bij het verschijnen van de tweede druk
van „Lutetia en de vreemdeling" v;
Tersteeg, welk boek door hem van luch-
tige, kleine tekeningen werd voorzi
Tweehuysen leeft niet van zijn kunst;
dat pleit voor zijn realiteitsbesef. Want
al verdienen zowel zijn tekeningen als
zijn schilderijen een ruim afzetgebied,
het Leidse gebrek aan expositie-ruimte
en een typisch-Leidse apathie, waar
moderne kunst betreft, verhinderen
gelmatige verkoop. Midden in de oorlog
experimenteerde Giselle Kuster op de
Breestraat met haar zaal „Pro Arte" en
ook Tweehuysen maakte er gebruik van
Maar al werd onze schilder lid van hel
Leidse genootschap „Ars aemula", Lei
den zelf bindt hem slechts matig. Het is,
dat de firma Vroom en Dreesmann werk
Willem Tweehuysen: Boulevard des Invalides
Sean Russel was met zijn W.A.-mentali-
it een willig werktuig voor de Duitsers.
Hij, met zijn heftige Joden-haat en zieke
lijke afkeer van alles wat zich Brit noem
de, stelde zich graag beschikbaar hun op
drachten uit te voeren. De onderhandelin-
liepen dan ook vlot en enige da
gen later keerde Russel terug
grote hoeveelheid geld rr
nemend.
theekopjes gevuld op tafel staan, komt
hij los. Niet met woorden voorlopig,
met tekeningen, mappen vol,
alles even keurig geordend.
,In Leiden geboren? Ja zeker, op 18
September 1921. Of er schilders in mijn
familie zijn? Nee, tot nog toe ben ik de
enige van dat soort. Mijn vader werkte
aan de Leidse lichtfabrieken en ik zelf
begon met op de banken van een H.B.S.
te zitten, te Utrecht, waar wy toen
woonden."
„Afgemaakt?" gooi ik er haastig tus-
„Nee, op mijn zeventiende had ik er
schoon genoeg van. Ik ging naar de
Haagse academie voor beeldende kun
sten en studeerde daar nog vijf jaar."
Paul Citroen, die meer tekenaar dan
schilder is, leerde Tweehuysen de ken
nis der materialen, analyse en synthese,
de invloed van deze op Tweehuysens
jong talent was groot. Tweehuysen
schilderachtig en grafisch tegelijk, breed
opvatting, met grote vlakken en
enkele rake toetsen, indringend als een
goede reclameplaat en toch vol van ge-
Ierland.' dempte poëzie.
Van Han van Dam leerde Tweehuysen
jde kunst van het portretteren
W. J. Roozendaal, die vooral houtsnijder
irvolgd) is, het illustreren. Een proeve van zijn,
heeft voor hem en het jonge gezin mei
de herfst de eerste baby verwacht, maar
andersReeds exposeerde Twee
huysen in Maastricht en zijn verlangen»
gaan verder, naar het Zuiden, waar de
schilderkunst bloeit. Zelden treffen wy
in het werk van deze Leidenaar echt-
Hollandse tafereeltjes. Wat Tweehuysen
met zijn fantasie aanraakt wordt Frans,
Zuid-Frans. Geen zoeken naar toon,
maar fel-anti-naturalistisch van kleur en
werkend in een ruimte, die neigt naar
het twee-dimensionale, tracht hij iets
va9t te leggen van het grote verlangen
naar „la belle France", dat hem roept
vanuit de dingen van het dagelijks levent
het koele atelier, de wilde tuin en het
kleine, donkere vrouwtje, dat Nora heet
„Matisseü' peinst Tweehuysen, terwijl
hy een nieuwe map met tekeningen te
voorschijn haalt. „En Brianchon en Pi
casso. Picasso moet op het ogenblik er
gens in het Zuiden zitten, in de buurt
van de Pyreneeën
Ja, Frankrijk is het land gebleven,
waar voor de kunst de nieuwe ideeën
geboren worden, het land van alle schil-
dersdromen. Maar een stad als Leiden
moest er een eer in stellen hem hier te
houden.
C. Th. R.