Qimm £eih$ct)t (JTourant
De Katholieken wensen niet met rood
alleen in zee te gaan
Den Haag opende de weg naar
Noord-Atlantisch pact
Stilte in Berlijn, Amerika hoopt
Wist U
WOENSDAG 21 JULI 1948
BUR. en REDACTIE: Hogewoerd 103.
Tel- redactie: 20408; Adm-: 22710.
Postrekening: 58936-
ABONNEMENTEN: ƒ3 90 per kwartaal;
ƒ1.30 per maand; ƒ0.30 per week.
Negen en twintigste jaargang No. 7566
DIRECTIE: F. DIEMER.
CHRISTELIJK-IS ATION AAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
„ShmluasUrti Is aheMmit
myn Ijert in tegenspeel"
„Jubelflora 1948" -
een gedurfd plan
Zie pagina 2
Zal de Partij van de Arbeid nu inderdaad
in de oppositie durven gaan?
(Van onze Parlementsredacteur).
De Partij van de Arbeid wil een kabinet
op rooms-rode basis, zonder werkelijke
medezeggenschap van C.-H. en/of V.VD.,
al mag er dan wel een „vakministertje"
op eigen houtje van C.-H.-huize meedoen.
C.-H. en V.VD. denken er niet aan, als
tweede-rangs-partners in het Regerings
schuitje te stappen, maar houden vast
aan het: gelijke monniken, gelijke kap
pen. Wat het Indië-beleid betreft, willen
deze partijen van de kabinetsformateur
de garantie, dat dit zodanig zal worden
gevoerd, dat zij er mee zullen kunnen in
stemmen, een garantie, die dr Beel, be
grijpelijkerwijze, niet heeft kunnen ver
lenen, omdat hij nog niet wist, waar hij
met een nieuw kabinet eigenlijk zou be
landen. Daartegenover heeft zowel de
heer Tilanus als Oud hoogstens een per
soonlijke garantie aan dr Beel kunnen
geven, dat zij voor de grondwetsherzie
ning zouden stemmen, doch zij hebben
zich niet willen binden, ieder voor zijn
gehele fractie, zodat in feite dr Beel in
geen enkel opzicht enige garantie heeft
ontvangen, dat de Indié-politiek veilig is
gesteld. De K.VP. tenslotte heeft de hou
ding aangenomen van: en nu beslist niet
meer met de Partij van de Arbeid
alleen. Het opnemen van C.-H. en/of
V.V.D. in het kabinet ziet men blijkbaar
van die zijde als de enig mogelijke ga
rantie voor een veiligstellen van de In-
dië-politiek.
Het dilemma is dus terug te voeren
op deze ene zin: de K.V.P. wil beslist
een kabinet op brede basis, de Partij var
de Arbeid wil dit even beslist niet.
Van deze moeilijkheden is dr Beel gis
teravond om half negen Op het Paleis
Soestdijk verslag gaan uitbrengen aan df
Prinses-Regentes.
Gelijk bekend heeft de P.v.d.A. gister-
middag fractie-vergadering gehouden. In
deze vergadering is duidelijk gebleken,
dat de socialisten er niet aan denken,
ander standpunt in te nemen. Het gaat
er veel op lijken, dat zij, die altijd
hoog van de toren hebben geblazen o'
de politieke chantage, die door C.-H.
V.V.D. zou worden gepleegd, door in e
ste lezing voor de Grondwetsherziening
te stemmen, met voorbehoud van
voor de tweede lezing, afhankelijk
nieuwe omstandigheden, thans zelf deze
chantage gaan beoefenen, wetende, dat
een kabinet zonder socialisten, met het
oog op het behoud van de arbeidsvrede,
hoogst ongewenst is.
Wij geloven niet te boud te spreken,
wanneer wij veronderstellen, dat dr Beel
gisteravond gesproken heeft over een
xiging in het karakter van de formatie
opdracht. Wij weten zeker, dat hij heeft
rondgelopen met de gedachte, de opdracht
terug te geven. Het mislukken zou
te wijten zijn aan de starre houding
de P.v.d.A. Dat dit (nog) niet is
6chied, is naar alle waarschijnlijkheid te
danken aan het feit, dat jhr Van der
Goes van Naters nog op het allerlaatste
moment contact met dr Beel heeft ge
zocht. Mislukken van de opdracht om
deze reden zou constitutioneel tot gevolg
moeten hebben, dat thans een socialist
aan de beurt zou komen om een oplos
sing te proberen te vinden. Men hoorde
dan ook gisteravond in zeer vooraan
staande kringen de verwachting verkon
digen, dat de heer Drees met de opdracht
Zou worden belast. Deze zou uiteraard
evenmin slagen, want er is geen sprake
van, dat de K.V.P. zal willen meedoen
•an een kabinet, dat onder uitgesproken
Mr Einthoven slachtoffer
van grove laster
Sanders kende zijn plaats niet,
aldus coomissie-Wijnveldt
Het dezer dagen verschenen bericht,
dat de heer W. E. Sanders, indertijd
werkzaam aan het bureau Nationale Vei
ligheid, van iedere blaam was vrijge
sproken en het zwaartepunt der critiek
zou vallen op mr L. Einthoven, de voor
malige leider van het B.N.V., is aanlei
ding geworden tot het publiceren» van
een conclusie uit het rapport der com-
missie-Wijnveldt. Dit handelt nl. over de
verrichtingen van het B.N.V. In de con
clusie wordt vastgesteld, dat mr Eint
hoven, niettegenstaande zijn bekwame
arbeid, beleidsfouten maakte, die mede
oorzaak werden van de ineenstorting
van het B.N.V. De wijze waarop critiek
op hem is uitgeoefend, is evenwel in
hoge mate afkeurenswaardig. Mr Eint
hoven heeft aan de grofste laster bloot
gestaan, die voor een groot deel voort
kwam uit het personeel van het B.N.V.,
die zelfstandig wilde optreden en niet
genegen was zich aan zijn chef mr Eint
hoven, te onderwerpen.
„De drijvende kracht bij dit gebrek
tan samenwerking was de heer W. E.
Sanders, die, doordien hij zijn plaats
niet kende, zeer spoedig na de oprichting
van het B.N.V., een zo voorname fac
tor is geworden, dat mr Einthoven het
doel van het B.N.V. onvoldoende kon
verwezenlijken", aldus de conclusie.
Overwogen wordt gedeelten van het
fapport-W-ijveldt te publiceren.
Intussen vragen wij ons af wat „Het
Vrije Volk" bewoog tot bovenbedoelde
publicatie. Red.)
HANDDOEKEN VOOR KANTOREN EN
FABRIEKEN
Voor kantoren, bedrijven en fabrieken
wordt de mogelijkheid geopend hand
doeken aan te vragen. Kantoren krijgen
6 textielpunten (voor twee handdoeken)
voor de eerste 5 personen en drie pun
ten voor elke 5 personen meer. Bedrij
ven en fabrieken krijgen 9 punten (voor
8 handdoeken) voor elke 5 personen.
AFSCHAFFING KEUZEBON NOG
ONZEKER
In aansluiting op vroegere berichten
wordt thans weer van officieele zijde
meegedeeld, dat het toch nog niet hele
maal vaststaat, of de keuzebon per 31
Aug. a.s. al kan vervallen. Nadere mede
delingen volgen.
socialistische signatuur staat. Het zeker
zijn van een mislukking zal trouwens
iedere socialist doen weigeren, een op
dracht te aanvaarden. De volgende mo
gelijkheid is dan het verlenen van een
opdracht tot de vorming van een extra
parlementair kabinet aan prof. Romme.
Boze tongen beweren, dat deze r.-k.
staatsman feitelijk in deze richting heeft
gespeeld. Het staat echter evenzeer vast,
dat geen socialist zich zal laten vinden
om op te treden in een dergelijk extra
parlementair kabinet, in een kabinet dus,
waarin de ministers zitting hebben quali-
tate qua en niet als vertegenwoordiger
van een bepaalde partij. Dit zou tegelijk
betekenen, dat de P.v.d.A. het beleid
van een dergelijk kabinet met uitermate
zeer critische Argus-ogen zou bekijken
en meer in de oppositie zou zijn dan ir
het landsbelang wenselijk is.
Daar komt nog iets bij. De tijd dringt.
Er staan grote belangen op het spel. De
Indische kwestie zit in een crisis. De
West-Europese samenwerking staat in
concreto voor de deur. Allemaal dingen,
die toch eigenlijk niet door een demis-
sionnair kabinet kunnen worden afge
daan, al is aan dat kabinet ook nog zo
veel volmacht gegeven. Daarom schijnt
overwogen te worden, de phase van het
verlenen van een opdracht aan een s<
list over te slaan, al mag het oog niet
worden gesloten voor het grote psycho
logische effect van of een weigering van
die zijde om zelf een oplossing te geven,
of van een mislukking. In dit geval is de
kans groot, dat dr Beel, eenmaal aange
wezen kabinetsformateur, probeert z'n
opdracht gewijzigd te krijgen in dien
zin, dat hij zelf een extra-parlementair
kabinet kan vormen. In de politiek is nu
eenmaal alles mogelijk: zelfs dat dr Beel
en prof. Romme elkaar beconcurreren!
Al met al zit op het ogenblik de kabinets
formatie nog dik in de mist.
Voordat dr Beel vanochtend weer de
fractieleiders Romme, v. d. Goes, Tilanus
en Oud had ontvangen had ae oud-pre
mier nog een onderhoud met jhr mr
Midhiels van Verduynen, onze ambassa
deur in Londen.
Een ultimatum of een
verzoeningspoging
(Van nze Parlementsredacteur).
Vanmiddag 12 uur heeft dr Beel de
heren Romme, Van der Goes, Oud
Tilanus g ezamelijk ontvangen. Hieruit
kan men concluderen, dat de Prinses-
Regentes gisterenavond er bij dr Beel op
aangedrongen heeft, een laatste poging te
wagen om te komen tot een kabinet op
brede basis. Als zodanig kan mei
jongste onderhoud als een laatste ve
ningspoging beschouwen of als een
matum. Wanneer de P. v. d. A. blijft
vasthouden aan haar gisteren in de frac
tievergadering ingenomen onverzoenlijk
standpunt, dan zal ook deze verzoenings
poging op niets uitlopen.
Geruchten doen de ronde, dat de heer
Van der Goes in het algemeen het stand
punt van zijn fractie niet ten volle deelt.
Mocht ook deze laatste poging mislukken
dan zal er niets anders opzitten dan dat
geprobeerd wordt, een extra-parlemen-'
tair kabinet samen te stellen met al de
wisselvalligheden van dien.
Nader vernemen wij dat de K.V.P.
fractie vanmorgen heeft vergaderd ei
vanochtend onze ambassadeur te Londen,
jhr mr Michiels van Verduynen door de
heer Beel werd ontvangen.
Weiter verwacht keerpunt
in Indische politiek
Op de vergadering der vereniging
„Oost en West" te Apeldoorn heeft
heer Ch. J. I. M. Weiter gisteren v
klaard, dat in de eerstvolgende maanden
een keerpunt zal komen in de Indische
politiek, waardoor er weer hoop zal zijn
voor de toekomst. Ds J. C. Koningsver-
benger sprak over zijn ervaringen
militairen in Indië. Het ledental bedroeg
op 1 Juli 11.509.
ZATERDAG SLOTZITTING OUDE
STATEN-GENERAAL
Zaterdagmiddag om kwart voor drie
komen de beide Kamers der Staten-Ge-
neraal in het gebouw van de Tweede Ka
mer bijeen in Verenigde Vergadering voor
het sluiten van de huidige zitting.
Grootste Franse vliegtuig neergestort.
Bij Parijs stortte een viermotorig Frans
vliegtuig neer. Vijf personen werden ge
dood. Het was het grootste vliegtuig, dat
Frankrijk gebouwd is.
Verdediging in overeenstemming met gelijkgezinde staten
(Van een onzer verslaggevers).
„In overeenstemming met andere ge
lijkgezinde staten hebben de vijf regerin
gen besloten, al het mogelijke te doen,
teneinde haar onafhankelijkheid,
schendbaarheid en instellingen te kun
nen verdedigen."
Van de zes punten, die het, gisteren
avond door de conferentie der vijf
gendheden in Den Haag uitgegeven i
muniqué bevat, i6 dit wel het
naamste.
„Betekent dit dat Amerika en Canada
zullen toetreden tot de Westerse Unie?"
werd gevraagd bij het verstrekken var
het communiqué.
De vraag is beantwoord met een verwij
zing naar het hierboven genoemde punt
en de mededeling dat alles besproken
was en dus ook deze kwestie.
Het, overigens zeer vage, communiqué
valt verder in drie stukken uiteen. Het
eerste deel geeft een overzicht van het
geen besproken werd. Het waren inter
nationale problemen, waaronder ook het
Duitse vraagstuk. Het bleek overdui
delijk, aldus het communiqué, dat de mi
nisters het, met betrekking tot al deze
punten, volkomen eens waren.
Er zijn maatregelen genomen, on
i Brussel gesloten overeenkomst, effec-
ef te maken.
Vandaar, dat de twee toegevoegde i
muniqués mededelingen bevatten ove
culturele samenwerking. Elk der vijf
regeringen zal daartoe met de andere
partijen verdragen afsluiten.
De sociale zekerheid, openbare gezond
heidszorg, oorlogspensioenen, emigratie
sociale politiek der vijf landen zullen
door verdragen, besprekingen en bestu
dering met elkaar in overeenstemming
gebraoht worden.
Unie en federatie
Bidault bracht het idee van een Econo
mische Unie ter sprake, zo is voorts mee
gedeeld.
In principe achttten de ministers het
gezond, maar, zo oordeelden zy, eerst
moeten de mogelijkheden bestudeerd
worden, waarbij rekening dient te wor
den gehouden met hetgeen de zestien
landen, die bij het Marshallplan zijn aan-
Bevin sprak met Nederl.
vakverenigingsleiders
Na de conferentie der vijf ministers
heeft Bevin gisteren op de Britse ambas
sade de Nederlandse vakverenigingslei
ders E. Kupers van het N.V.V., M. Ru
pert, van het C.N.V., A. C. de Bruyn, van
de Nederlandse Kath. Arb. Beweging en
E. Kievit, van de Ned. Transportarbei
dersbond ontvangen. Hij kende de heren
van vroeger. Thans wenste hij de kennis
making te vernieuwen. De heer J. Brau-
tigam, die ook was uitgenodigd, vertoeft
in Oslo en kon er dus niet zijn.
Na de Nederlandse vakverenigingslei
ders ontving de heer Bevin de staf der
Britse ambassade. „Het verenigd Konin
krijk zal zich materieel herstellen en zijn
leidende positie in de wereld behouden",
i hy.
HAAGS RAADSLID VAN PRAAG
GEEN KAMERLID
Het communistische Haagse raadslid G.
an Praag heeft zijn benoeming tot lid
der Tweede Kamer niet aangenomen. In
diens plaats is benoemd mevr. W. v. d.
Muyzenberg-Willemse, die ook in de oude
Kamer zitting had.
gesloten, reeds door onderling overleg
Parijs tot stand brachten.
In de slotzitting is voorts de Europese
federatie nog ter tafel gebracht door de
Franse minister. De heer Bidault drong
aan op een federalistisch parlement.
Bevin en Spaak waren van mening, dat
men deze aangelegenheid voorlopig
moest overlaten aan het particulier
initiatief. De heer Bidault zeide daarop,
de zaak alleen opgeworpen te hebben,
de aandacht van de vijf ministers op het
federalisme te vestigen.
Exodus
Om half zes gisterenmiddag begonnen
de auto's der verschillende gedelegeerden
op het Plein voor te rijden. De bijeen
komst was toen afgelopen. De heren gin
gen naar huis.
Bevin eerst. Massief en stug. Zonder
acht te slaan op de vragende gezichten
van enkele krantenmensen, die hem zoch
ten te benaderen, dook hij in zijn auto.
Toen volgde Bidault. Druk en levendig
gebarend tot zijn, hem omdrommende
adviseurs. Hij streek het haar over z
voorhoofd naar achteren en verdween
de auto, die de Franse kleuren voerde.
Vervolgens Spaak. Betogend en breed
gebarend tussen de leden van zijn staf.
Daarna de Luxemburgse minister. On
opvallend. Een eenvoudig man.
Wat reeds werd vermoed is werkelijk
heid geworden, zo werd nog officieel
medegedeeld: de ministers verlaten Den
Haag uitermate tevreden.
In de slotzitting getuigden zij van hun
tevredenheid over de prettige sfeer waar
de conferentie kon verlopen. Men was
als „vrienden" onder elkaar geweest. Er
„frank en vrij" over de problemen ge
sproken, zo zeide minister Bevin in zijn
korte afscheidsrede.
Min. Van Maarseveen over
Schreider en Schwebel
In antwoord op vragen van het Twee
de Kamerlid Donker heeft minister Van
Maarseveen geantwoord, dat slechts dan
vervolging van oorlogsmisdadigers wordt
ingesteld als er duidelijke aanwijzingen
van schuld zijn en de doodstraf of een
zware gevangenisstraf kan worden ver
wacht. Wat betreft het geval-Schreieder
is contra-spionnage geen oorlogsmis
drijf. Schwebel is buiten vervolging ge
steld omdat hij de executie van 14 Neder
landers heeft weten te voorkomen door
het standrechtelijk ter dood veroordelen
van 6 personen.
Niet méér, maar ook geen
slechtere textiel
Op vragen van het Tweede Kamerlid
Nederhorst heeft minister Van den
Brink geantwoord, dat als de resultaten
van het plan-Marshall niet tegenvallen,
de qualiteit der textiel niet achteruit zal
gaan. De minister kan nog geen verbete
ring in de textielvoorziening toezeggen
Prof. ir J. Klopper ontving van de
universiteit van Indonesië het eredocto
raat technische wetenschappen.
op compromis, .doch desnoods geweld
Opnieuw 75 Amerikaanse vliegtuigen naar Duitsland
Er heerst enige windstilte rond Berlün- Hopelijk niet de stilte, die de storm
voorafgaat. Generaal Clay is gisteravond naar Washington vertrokken om de
toestand in Duitschland te bespreken. Hy zal vóór Maandag a.s-, wanneer de bijeen
komst der militaire gouverneurs met de West-Duitse ministers-presidenten wordt
gehouden, naar Berlijn terugkeren.
Amerika zet intussen zending
vliegtuigen naar Europa voort.
Augustus worden te Glasgow 75 Ameri
kaanse gevechtsvliegtuigen van
nieuwste type „P. 80 Shooting Star"
wacht, op doortocht naar Duitsland. Deze
machines komen met het vliegtuigmoe
derschip „Sicily". Vijftig toestellen zijn
reeds startklaar, zestien andere „Shoo
ting Stars" kwamen op IJsland aan en
zullen rechtstreeks naar Duitsland vlie
gen. Volgens Reuter, heeft de Ameri
kaanse regering besloten haar politiek in
zake Berlijn te richten op een vreed-
- oplossing, naar de volgende lijnen:
vastbeslotenheid om zich niet uit Berlijn
te laten verdrijven, en indien de Sowjet-
Unie geweld gebruikt, antwoord met ge-
eld door de geallieerden, een even grote
vastbeslotenheid om een vreedzame op
lossing te vinden met gebruikmaking van
alle middelen, waarover de diplomatie
beschikt, gedachtenwisseling tussen Mos-
en Washington inbegrepen; beheer
sing in woorden eifdaden, om de crisis
niet erger te maken, dan zij reeds is en
niet de deur te sluiten voor welke toena
dering ook, die de Sowjet-Unie voor een
vreedzame oplossing zou kunnen zoeken.
Bidault, uitgehoord, hoort uit
op Schiphol
Maar beide partijen zwegen.
Om kwart voor zeven gisterenavond
vertrok minister Bidault in gezelschap
van zijn echtgenote, met een Frans mili
tair vliegtuig een Iockheed Lodstar, van
Schiphol naar Parijs. Toen men hem bij
zonderheden vroeg over de conferentie,
antwoordde Bidault: „Kunt U me mis
schien iets over de Franse regerings-
vertellen? Ik weet van niets." De
vragen van de journalisten en die van
de minister bleven onbeantwoord.
Minister Spaak en de heer Loridan, lid
m zijn delegatie, vertrokken per auto
aar Brussel.
DE STAKING IN DE LIMBURGSE
MIJNEN
Ontevreden met het nieuwe accoord-
systeem dat voor de Limburgse mijnen
afgesloten waar ook de organisa
ties afwijzend tegenover staan hebben
de mijnwerkers in de mijnen Wilhelmina
Oranje-Nassau II te Heerlen gisteren
het werk neergelegd. Na vermaning door
I organisaties, wilde staking na te laten,
is, in de Wilhelmina, het werk hervat.
In de Oranje-Nassau n gingen van de
nan uit de middagploeg er gisteren
in het werk.
Amerik. vrouw navigeert KLM-vliegtuig
over Oceaan
De 30-j. Virglna Withington uit New
Haven (Connecticut) is te Shannon Air
pont (Ierland) aangekomen als naviga-
trice van een KLM-vrachtvliegtuig op
weg naar A'dam.
Reuter weet voorts -te melden, dat offi
ciële kringen in Washington het Russische
aanbod om 100.000 ton broodgraan in Ber
lijn te brengen, beschouwen als een te
laat bijdragen tot het duidelijke Sowjet-
propaganda-doel in Berlijn". Deze stap
zou bedoelen om de geallieerde lucht
brug in discrediet te brengen en de waar
de van het Russische geld te verhogen
door het voedsel slechts tegen deze valu
ta beschikbaar te stellen. In Washington
meent men, dat de Berlijners zullen in
zien, dat slechts dan een goede voeding
mogelijk is, wanneer de Russen de blok
kade opheffen. Het Duitse nieuwsbureau
in de Sowjetzone spreekt reeds van een
Russisch plan, om geheel Berlijn van
voedsel te voorzien. Dit zelfde bureau
meldde, dat de geallieerden besloten heb
ben de rantsoenen momenteel niet te ver
hogen, daar het beter is om voorraden
aan te leggen. Reuters correspondent zegt,
dat dit besluit in de Westelijke sectoren
bijna even grote opschudding Veroor
zaakte, als het bericht over de Russische
voedselaanvoeren en komt tot de con
clusie, dat het doen vervallen van de
extra-toewijzingen de Russische zaak in
de kaart heeft gespeeld. Tsjecho-Slo-
wakije en Polen hebben handelsovereen
komsten met de Russen gesloten voor de
levering van kolen, aardappelen, vlees,
groenten en suiker aan Berlijn binnen
het kader van het Sowjet-plan. Er zouden
reeds voorraden onderweg zijn.
matieke correspondent vandit bureau
phryft, dat deze arrestatie aan het eind
an een dag kwamen, waarop de rege
ring reeds zeer belangrijke bekendmakin
gen had gedaan, die er op wnzen, dat de
Ver. Staten de mogelijkheid van oorlog
onder ogen willen zien. Binnen 24 uui
nam Washington nl. de volgende beslis
singen: een bevel tot inschrijving var
9,6 millioen dienstplichtigen toezending
vliegtuigen en militaire uitrusting
Europa ter versterking van de Ame
rikaanse macht aldaar; ontbieding var
generaal Lucius Clay voor besprekingen
te Washington; deelneming aan het de
fensieplan der West-Europese Unie. Aan
het slot van deze belangrijke beslissin-
DAT de Ned. Bond van Chr. Fabrieks-
n Transportarbeiders voor de vakgroep
Zeeland tot popagandist heeft benoemd
H. Gankema te Scheveningen.
DAT te Breda gisteren een tentoonstel-
ng van poppen van de Prinses-Regentes
geopend t.b.v. de Prinses Juianaschool.
DAT het totaal aantal betalende abon-
;s der Ned. dagbladen op 1 Juni jL
2.846.000 bedroeg tegen 2.841.000 een jaar
geleden.
DAT zich in de Amerik. CARE-pakket-
ten Ned. chocolade bevindt, die daardoor
de hele wereld gaat en ons, behalve
deviezen, ook goodwill oplevert.
DAT de mijindustrieraad een commis
sie benoemde ter verbetering van de ar
beidsvoorwaarden voor Ned. mijnwerkers.
DAT gisteren het, uit 29 klokken be
staande carillon voor de raadhuistoren
in Rotterdam, feestelijk is ingehaald.
DAT is benoemd tot gemeente-secr. der
gemeente Bruinisse de heer C. H. v. d.
Linde, commies ter secretarie te Leiden.
DAT bij de Landsdrukkerij (Fluwelen
Burgwal 18, Den Haag) verkrijgbaar zijn
overdrkken van het Centraal Verslag der
Arbeidsinspectie over 1944 en 1945.
DAT het Friese veengebied (het „lage
midden") zal worden ontsloten door het
aanleggen van een verkeersweg, hetgeen
f 1 millioen zal kosten, waarvoor
verschillende subsidies zijn toegezegd.
DAT de prov. besturen binnenkort ad-
es kunnen uitbrengen over de nieuwe
wederopbouw-wet, waarin naar een gro
tere decentralisatie is gestreefd.
DAT dezer dagen te Lunteren is geïn
stalleerd een Natuurwacht van 33 perso
nen voor de strijd tegen 't vandalisme.
DAT na te zijn opgeknapt het Britse
oorlogskerkhof te Nederweert weer
het publiek" is geopend.
DAT is benoemd tot griffier var
Prov. Staten van Limburg mr E. Ph. A.
Verhaege, thans ref. Griffie.
DAT Anton van Duinkerken in opdracht
van de Prov. Staten van Noord-Brabant
een adres van hulde heeft geschreven vooi
de Koningin, hetwelk door een klooster
zuster op perkament wordt getekend.
DAT min. Gielen zijn goedkeuring heeft
gehecht aan de oprichting van een Chris
telijke Landbouwhuishoudschool te Mid
delburg van de C.B.T.B.
DAT de Ver. ter bevordering der rozen
teelt „Nos Jungunt Rosae" een expositie
houdt in de bloemenhal van de nat. ten
toonstelling „Bloemen in Berg en Bos" tc
Apeldoorn.
DAT Nijmegen met zijn 110.000 inwo
ners binnen 10 jaar 10.000 woningen gaat
bouwen om te voorzien in de grootste w
ningnood en sedert de bevrijding 500 v
ningen gereed zijn gekomen en terwijl
nog 1000 in aanbouw zijn.
DAT Apeldoorn en Arnhem vorig jaar
elk een millioen dagbezoekers hadden.
DAT aan drs H. L. Dekking van Ec. Za
ken, zolang hij is gedetacheerd bij de ge
zantschappen te Mexico en Guatemala, de
persoonlijke titel van handelsraad is
DAT gisteravond ter vervanging var
door de Duitsers geroofde klokken niei
klokken werden ingeluid in de toren
het middeleeuwse kerkje te Niekerk ei
de „Klokkestoel" te Oldekerk.
AMERIKAANSE REGERING WIL COMMU
NISTEN UIT DE CIRCULATIE NEMEN
Grootscheeps complot of angst voor politieke
spanningen de oorzaak
Amerika gaat voort met ingrijpende maatregelen tegen de ook daar intrigerende
communisten. Gisteren werden voorzitter en secretaris-generaal en vijf leidende
figuren uit de communistische partij der Ver. Staten gearresteerd. Zij werden be
schuldigd van pogingen om door geweld de regering omver te werpen-
Reuter knoopt aan deze arrestatie eenlgen kwam de arrestatie van de
opmerkelijk commentaar vast. De diplo-j nistenleiders, als resultaat van een onder-
'zoek, dat reeds lang vóór de Berlijnse
blokkade der Russen in volle gang was
Deze reeks van stappen door de rege
ring zouden, volgens de correspondent,
in elk ander land en in elk ander decen
nium als welbewuste voorbereiding vooi
het uitbreken van een oorlog worden
gezien.
Leiders gearresteerd en op borg
som vrijgelaten.
De. door de Amerikaanse Veiligheids
dienst gearresteerde, communisten zijn de
voorzitter der party, William Foster,
reeds sinds 1919 aan de comm. partij ver
bonden en driemaal candidaat gesteld
voor het presidentschap der Ver. Staten;
De secr.-generaal, Eugene Dennis; het
gemeenteraadslid Benjamin Davis; de
vakverenigings-secretaris. John William
son; de organisatie-secretaris Henry
Winston; en de opvoedingssecretaris
Jacob Stachel. Deze arrestaties hadden :n
New York plaats. In Detroit werd voorts
Carl Winters, voorzitter van de partij
raad in de staat Michigan aangehouden.
Zij worden allen beschuldigd van een
grootse samenzwering met het doel de
regering door geweld omver te werpen.
Winters zou voorts door een groot com
plot hebben getracht de trouw van de
bevolking aan het Amerikaanse leger te
ondermijnen. Nog vijf vooraanstaande
communisten worden gezocht, wegens
dezelfde beschuldigingen.
De rechter eiste voor vrijlating van
allen een borgtocht van 5000 dollar en
voor Winters nog 5000 dollar extra. Van
zelfsprekend ontkenden zij het terr laste
gelegde. Gisteravond, aan het eind der
zitting, werden de verdachten vrijgelaten,
omdat door het late uur, de borgsom niet
meer kon worden verkregen. Vandaag
zouden zij het geld in de rechtszaal moe
ten afdragen. Zij staan dus thans onder
scherp^ toezicht der regering en indien
zij, vöör het binnenkort tegen hen vol
gende proces, dat, volgens de verwach
tingen de spionnage-affaire in Canada zal
overtreffen, hun intriges voortzetten, zul
len zij onmiddellijk opnieuw in hechtenis
worden genomen.
(Ligt het niet op de weg onzer rege
ring het voorbeeld van Amerika Je vol
gen en drastische maatregelen te nemen
tegen de kopstukken van iedere extremis
tische party, die tevens aanvoerders zyn
ijfde colonne", ons straks in
oelcnd van de buitenlandse
DAT het Harmonie-orkest van de Staats
mijn Wilhelmina op 31 Juli 40 jaar be
staat en de Kon. Harmonie van Maastricht
in Aug. 75 jaar.
DAT de Zwitserse roeiers, die de Zwit
serse vlag naar Londen brengen, vandaag
in ons land zijn aangekomen en morgen
middag om 6 uur in R'dam arriveren voor
de doorreis.
DAT gisteren de 10.000ste bezoeker var
de tentoonstelling „Romeins Nederland'
en „Utrechts Kunst in opkomst en bloei"
in het Centr. Museum te Utrecht
bileum-penning ontving.
DAT de boerderij van M. Martens te
Mierlo door onbekende oorzaak gister
middag is afgebrand en door de straffe
wind ook de boerderij van Van Duynho-
ven een prooi der vlammen werd.
DAT de bankbiljettencirculatie de afge
lopen week is ingekrompen met f 3 mil
lioen tot f 2.958.799.905.
DAT voor het A'damse B.G. 16 j. is ge-
eist tegen de 53-j. J. Hagedoorn, ex-agent
van het Bureau Joodse Zaken te A'dam,
die in 5 maanden tijds meer dan 30 Joden
arresteerde.
DAT min. Jonkman morgen in het In
disch Instituut te A'dam een zaal zal
•openen, gewijd aan de Ned. Antillen.
DAT de voorlopige schuldbewijzen der
3-3M* pet lening Nederland 1947 tot 15
Aug. a.s. niet leverbaar zijn zonder de
coupon per 15 Aug. 1948.
DAT alle exploiten en akten betr.
volgingen voor de invordering van enig
bedrag, waarmede ambtenaren der Dir. de kaar!
an. Belastingen zijn belast, mede zijn opge- vijand?
in dragen aan ambtenaren der Invoerrech-j Heeft
1 ten en Accynzen. geleerd
CHRISTIANSEN VOOR ZIJN RECHTERS
IN GELRE'S HOOFDSTAD
Friedrich Christiaan Christiansen, geboren te Wijk op het eiland Föhr, 69 jaar.
Eenmaal: Generaal der Flieger-Wehrmachtb» fehlhaber in die Niederlande. Militair
in hart en nieren; stram en onverzettelijk. Titans beschuldigd van oorlogsmisdaden-
Een verslagen soldaat. Door het driejarig verblijf in de gevangenis een gebroken
grijsaard. Maar eenmaal verwoester van Put .en en aanzetter van meerdere moor
den op gijzelaars.
Pres.: „U stond in rang onder Chris-
Rö-uter: „Neen, de politie was aan het
leger toegevoed."
Pies.: „Maar U hebt executies laten
uitvoeren?"
Rnuter: „Ja, maar Christiansen wilde
er twintig laten doodschieten en het zijn
er maar vijf geworden. Ook Seyss Inquar*.
was daar voor."
Op de vraag van de president of Chris
tiansen nog iets aan Rauter te vragen
heeft antwoordt deze: .Hein!"
Dan komt Schreieder als getuige voor.
Pres.: „Verstaat U Nederlands?"
Get: „Jawohl!" (Gelach).
Pres „U hebt Rauter twee dagen na
de aanslag opgebeld dat U de dader op
het spoor was en dat het een communist
Get.: „Ja, door Van der Waals was ik
hem op het spoor gekomen."
Pres.: „Rauter zeide toen, dait hij de
dader spoedig moest hebben, omdat hjj
de fusillade niet kon tegenhouden."
Get.: „Ja. maar ik heb niet aan zijn
verzoek kunnen voldoen. Circa 8 weken
later kon de dader gepakt worden en ook
deze is doodgeschoten."
Ook aan Schreieder heeft Christiansen
niets te vragen. Rauter verklaart hierop
dat hij zich van het telefoongesprek met
Schreieder niets herinnert, maar, aldus
getuige, „na de aanslag op mij gepleegd
is mijn gehugen niet best meer!"
Pres.: „Is U bekend dat de heer Staal,
thans hoofdcommissaric van politie te
Rotterdam, ook is gearresteerd na de
aanslag, maar pas gehoord is na de fus-
sillade?"
Schreieder: „Er zijn toen veel perso
nen gearresteerd, dus het is mogelijk."
Christiansen hoort al deze gesprekken
ernstig aan. Hij knippert veel met zijn
ogen, als is hij weinig zonlicht gewend.
Zo nu en dan speelt een kleine glim
lach om zijn ingevallen mond. Hij schrikt
op als de president hem voor het hekje
Pres.: „U hebt de verklaringen ge-
Verd.: „Jawohl!"
Pres.: „U was ook tegen het doodschie
ten van gijzelaars, maar sprak namens
het Obercommando der Wehrmacht te
Verd. „Jawohl. Seyss Inquart stond m
verbinding met Hitier en deze was vóór
executie. Ik heb dus niets voorgedragen,
doch het commando in Berlijn heeft be
volen. Als Reuter zegt. dat de gijzelaars
in mijn handen waren, dan is dat een
leugen. Alle gijzelaars waren in handen
van Seyss Inquart. Als ik geweten had,
dat men de dader op het spoor was. dan
had ik Seyss Inquart verzocht de execu
tie uit te stellen. Wat Rauter zegt is niet
Pres.: „Ja, het is nu al 0 jaar geleden
en misschien ziet U deze zaak nu anders."
Verd.: „Neen. ik zie de zaak no nèt zo.
De kwestie-gijzelaars was geen militair»
aangelegenheid, doch een politieke zaak.
Ik heb aan het commando in Berlijn ge
vraagd, de executie niet te laten door
gaan en een officier naar Nederland te
sturen om deze zaak uit te zoeken en te
regelen. Mijn verzoek werd echter afge-
Dan leest de president een verklaring
voor. waaruit blijkt dat Christiansen met
Keitel, Goering en Jodl gebeld heeft.
Zij zeiden allen dat de executie moest
plaats hebben.
„Ik vond het onmenselijk" aldus Chris
tiansen in de verklaring.
Pres.: „Maar toch hebt U bevel gege-
Verd.: „Ja. want een bevel van het
Obercommando der Wehrmacht moest ik
opvolgen."
(De sitting duurt voort).
TOMATEN NIET ALLEEN VOOR
WELGESTELDE LIEDEN
In het Ierse Parlement heeft het La-
bourlid Dunne gisteren aangedrongen op
een invoerverbod van Ned. tomaten in
Ierland, daar deze veel goedkoper zijn
dan de Ierse. De Ierse minister van
Landbouw weigerde op zijn verzoek in
te gaan, omdat hij geen politiek kon
voeren, waardoor alleen welgestelde lie
den tomaten konden eten.
Getuige Rauter neemt geen
enkele notitie van hem
(Van één onzer verslaggevers)
De strafgevangenis te Arnhem, in
volksmond ,.de Koepel" genoemd (van
wege zijn bouw) en het statige buiten
.Hen-Enk", waar het Bijzonder Gerechts
hof zitting houdt, waren hedenmorgen
het middelpunt van de publieke belang
stelling. Honderden Arnhemmers en
woners uiit omliggende plaatsen
drongen zich voor die gebouwen, oir
het maar een glimp op te vangen
„de Generaal", die sinds 15 Januari 1946.
na zijn terugkeer uit Duitsland, gevan
gen zit en nu voor zijin rechters werd
geleid.
In de rechtszaal hangt een gespannen
sfeer. Fotografen staan met hun toestel
len te klikken als dieren, die hun bek
likken bij een te verwachten prooi. Mi
crofoons en koptelefoons staan opgesteld
t.b.v. journalisten en publiek. Aller ogen
zijn gericht op de deur, waardoor Chris
tiansen zal worden binnengeleid
Om even voor tien uur komt Chris
tiansen binnen Hij is gekleed in een vaal
uniform met blauwe trui, die hoog dicht
sluit Op de gebruikelijke vragen ant
woordt verdachte met een kort: „Ja-
Wanneer de president hem vraagt of
hij Nederlands verstaat antwoordt Chris
tiansen: „Vieles. nicht alles!" Presiden4
is mr ctr baron J. A. G. de Vos
Steenwijk. „Wanneer U iets niet
staat, moet U het zeggen, dan zal ik het
laten vertalen." Christiansen mag gaan
Dan is het woord aan de procureur-
fiscaal, mr G. Fikikert. De beschuldigen;
is bekend: Het bevel geven tot dood
schieten van gijzelaars als represaille
maatregel in Rotterdam en Haarlem, het
wegvoeren van vele mannen uit Putten
naar Duitsland, waarvan de meesten zijn
omgekomen en het in brand steken van
vele huizen. Als eerste getuige komt
Rauter voor. Christiansen doet ne
hij niets ziet en ook Rauter kijkt langs
verdachte heen. Een verklaring
Rauter wordt voorgelezen, waarin deze
zegt, dat Christiansen er op heeft
gedrongen, gijzelaars dood te schieten,
omdat er te Rotterdam een aanslag
gedaan op een Duitse trein. Rauter be
vestigt dit thans. Voorts blijkt uit deze
verklaring, dat Rauter van mening a
dat Communisten de aanslag hadden
pleegd en de daders moesten worden
opgezocht. Christiansen zeide echter, al
dus de verklaring, dat" de Oranjerege-
ring in Londen samen met de Commu
nisten tegen Duitsland streed. Dit alles
bevestigt Rauter nu en hij is nog de
ning toegedaan, dat geen gijzelaars moch-
worden doodgeschoten. Christiansen
stond er echter op. aldus Rauter heden
morgen, dat de gijzelaars zouden
den gefusilleerd, wanneer niet binnen
drie dagen de daders waren gepakt. En
i geschied.
ERNSTIGE DIJKDOORBRAAK
IN ZAANDAM
De Oostelijke dijk van het bosplanter
rein achter de Heyermansstraat te Zaan
dam gisteravond over een breedte van 50
meter is bezweken. Bagger uit de oud»
zeehaven vloeide ln het achter het ter
rein liggende vaarwater, de Gouw, en
overstroomde zelfs een deel van het wei
land aan de overzijde. De schade wordt
op enige tienduizenden gulden geraamd.
EN VAN MOOK PRAAT VERDER
Maandag zullen de staatshoofden t»
Bandoeng een nieuwe bespreking hou-
over de aan dr Van Mook aangebo
den resolutie. De republ. regering voert
heden, tezamen met haar delegatie, t»
Djokja besprekingen.
INDONESIA RAJAT OFFICIEEL
VOLKSLIED
Dr Van Mook heeft vastgesteld, dat
„Indonesia Rajat" hetwelk reeds het re
publikeinse volkslied is, het officiële In
donesische volkslied zal zyn.
*t Schandaal te Bondowoao
De behandeling van het schandaal van
Bondowoso voor de zeekrijgsraad te Soe-
rabaja ie een week uitgesteld.
WEERBERICHT
Koeler
Tot
morgenavond verwacht de Bilt:
Wisselende bewolking met voornamelijk
in het binnenland enkele verspreid»
buien, hier en daar met onweer. Aanvan
kelijk nog vrij krachtige, maar later af
nemende wind uit richtingen tussen Zuid-
West en West. Koeler.
ZON EN MAAN
Juli
