Trix Terwindt over het raadsel dat
Schreieder heet
VQQB HEKSTEL IN DE DUINEN
Chefariite .4
*JHBE!ZZ3Z3Z3i^HL
lyzbt Dili
WUK
KIEUWE LEmSCHE COURANT
ZATERDAG 19 TOl*! 1948
De justitie aarzelt - wij zetten intussen
onze enquête voort
(Van een onzer verslaggevers)
Schreieder werd op vrije voeten gesteld en we moesten er méér van weten,
relaas heeft men kunnen lezen. Eén van zjjn slachtoffers, de agent Lauwers, achtte
hem wel ter dege schuldig en ook dat heeft men kunnen lezen. De illegaliteit heett
we meldden het eveneens na enig beraad de minister telegrafisch verzocht
hem weer terstond in arrest te stellen. En hier komt dan Trix Terwindt aan het
woord, de chef-stewardess van de K L.M., die eenmaal zelf het slachtoffer werd van
Schreieders geraffineerd Englandspiel. Zij werd opgevangen toen in de nacht
boven Drente uit een Engels vliegtuig sprong, om naar de kampen te Ravensbriick
en Mauthausen te worden gedirigeerd.
mandant was tegenover de agenten ook
„Ik heb nog niet veel over de vrijlating
van Schreieder gelezen," zegt zij, als we
haar op Schiphol aanklampen, „maar
toen ik er van hoorde heb ik gedacht:
dat is tenminste een bewijs dat ze nog
hersens hebben bij de Nederlandse rech
terlijke macht."
Ze vertelt van haar gruwelijk)
varingen in 1943 toen ze, ergens B
Drente, uit een vliegtuig sprong. Na haar
opleiding in Engeland. Op het afwerpter-
rein werd zij ontvangen door mensen, die
zij als goede Nederlanders beschouwde,
maar die in werkelijkheid Slagter en
Poos. Schreieders handlangers waren. „Ze
stelden me de vragen die ik verwacht had
en ze spraken er hun verwondering
uit, dat ze in Engeland een vrouwelijke
agent voor dit werk hadden uitgekozen.
Toen ze me vertelden, dat ik gearresteerd
was. geloofde ik het niet. Ik dacht: Dat
is een truc. Ze willen zien of ik me flink
kan houden-
Ik bleef bij die gedachte volharden,
toen ze me boeien gingen en ik geloofde
pas dat ik in verkeerde handen gevallen
was, toen ik in Driebergen de Duitse
blemen zag staan op het huis, waa
me heenbrachten."
Over dieverschrikkelijke ontgooche
ling, die gepaard ging met een vreselijk
zelfverwijt, omdat ze tegenover het Ne
derlandse geboefte dat haar geva
nam, de naam had genoemd van haar
contact-adres in Nederland, dat ze
ook aan gevangenneming blootstelde, zegt
Trix Terwindt: „Ze hadden me alles af
genomen en me alleen een rozenkrans
laten houden. Daarmee kon ik geen
kwaad doen. Een van die S.S. kerels daar,
treiterde vals: „Je moet je aan het Kruis
vasthouden, dat kan je redden."
meende er niets van. Hij behoorde tot het
louche Duitsë type.
Het is net een spel
Toen kwam Schreieder. Hij stuk mulei
boven die anderen uit. Nooit dei gelijke
opmerkingen Nimmer valse toespelingen.
Geen scherpe verhoren met lampen en
andere trucs, zoals in enkele bladen be
weerd is. Niets van dat al. Bij mij niet,
bij de anderen niet, met wie ik, door mid
del van klopsignalen contact had, later
daar in Haren. Hij nam me mee naa
tuin en wandelde daar met me oj
neer. Hij was beleefd, correct en vriende
lijk. Hij zei: „U hebt frisse lucht nodig.
We kunnen hier rustig wandelen Ik
antwoordde: „Het is net een spel. Maan
den heb ik alle moeite gedaan om naar
Engeland te komen! Het lukte eindelijk.
In een uur was ik terug, om in handen
van de Duitsers te vallen."
Schreieders antwoord was zeer typisch.
Hij zei: „Ja, een spel. Als het maar niet
zoveel mensenlevens kostte. En hij was
zeer ernstig."
Zij at met Schreieder aan tafel. Hij
praatte gemoedelijk. Zo nu en dan flitste
door het gesprek een scherp geformuleer
de vraag.
„Was dat nu geen tactiek en zijn de
agenten niet wat gemakkelijk in die val
getrapt?" vroegen wij. „Schreieder be
weert, dat hij alles wat hij weten wilde
uit de agenten haalde"?
„Dat laatste is niet waar," zegt Trix
Terwindt. „Hij heeft niet alles uit ons ge
kregen, wat hij wilde. Ik weet het zo
goed. omdat ik zelf hem op een dwaal
spoor heb gebracht en hem zeker niet
alles vertelde wat ik wist. Maar het was
zo: je kreeg een opdracht om, als je ge
pakt werd, een deel van je wetenschap
te bekennen. De essentiële dingen hield
je toch achter. Er vielen echter zoveel
agenten in zijn handen, dat hij, uit alle
stukjes en beetjes, langzamerhand de hele
waarheid kon opbouwen.
Schreieder heeft mij altijd
handeld", zegt Trix Terwinat, een aer
Deze foto is indertijd gemaakt, toen
mej. Terwindt voor haar moedig optre
den in de illegaliteit een hoge buiten
landse onderscheiding kreeg).
Fouten in Londen
Hoe gemakkelijk echter fouten in
Londen gemaakt konden worden bewijst
mej. Terwindts ervaringen. Zij zou, als
herkenningsteken voor het in vrijheid
verzenden van haar telegrammen (secu
rity check) een bepaalde onjuistheid
de code maken. Bij het instuderen
die code, maakte zij die fout echter al
in Engeland vele malen, zodat het
schijnsel, toen 't zich weer voordeed, daar
als normaal en als bewijs van echtheid be
schouwd werd. De grote nalatigheid van
Londen is haans inziens geweest, dat men
de gedragingen en verrichtingen van de
agenten, buiten alles om, niet heeft laten
onderzoeken.
In de gevangenis in Haren intussen,
was het voor de gevangen agenten wel
"uit te "houden. Schreieder voorkwam
hun wensen. Hij zorgde voor ontspanning
voor radiotoestellen in de cellen, waar
door zij de Engelse berichtendienst kon
den afluisteren Dat goldt niet alleen
voor haar maar ook voor de zware geval
len Speciale SD-mensen waren ter be
waking gegeven en de gevangeniscom-
oorkomend.
Hier plaatsen wij de vraag, of dat nu
niet typisch Duits was: vriendelijk in
het gezicht, vals achte de rug.
Maar dflar was Trix het niet mee eens.
Deze mensen uit de directe omgeving
van Schreieder hadden er geen idee van,
wat er met de gevangenen gebeurde in
de Duitse kampen.
„Ik heb er zelf een sterk sprekend be
wijs voor Toen ik in Mei 1944; een half
jaar na het verdwijnen van de andere
agenten, naar Duitsland werd gevoerd,
liet mijn bewaker me rijden in een
tweede klas spoorwagen tot Fürstenberg.
Daar had een taxi moeten zijn, om ons
af te halen en naar het kamp te bren
gen. Die was er niet. In het kamp
maakte m'n begeleider zich daar vrese
lijk kwaad over.
De kampcommandant zei: „Ach was,
für Haftlinge!" Maar de begeleider be
toogde, dat er Haftlinge waren en Haft
linge.
Het moge zo zijn, de Duitse kampen
waren overal gelijk.
In September 1944 zijn alle parachu
tisten opgehangen. Mij hebben ze overge
slagen. Waarom? Ik weet het niet".
Mej. Terwindt is na de bevrijding nog
naar Hamburg geweest, om in het
proces tegen de kampmonsters van
Ravensbriick te getuigen. Zij heeft ook
in Schreieders onderzoek verklaringen
ten behoeve van hem afgelegd. Ze kon
den alleen maar goed zijn.
Dat er met haar gebeurde, wat er ge
schied is: „Daar ben je spion voor", zegt
zij-
Ze heeft eerst in Haren en later in de
verschrikkelijke Duitse maanden lang
over een figuur als die van Schreieder
gedacht.
Dit is haar slotconclusie: „Alleen wan
neer je veel hebt meegemaakt kun je
veel begrijpen ook iemand als Schreie
der!"
ENGELSE KRANTEN IN
CIJFERS
Cijfers zijn lang niet altijd interessant.
De volgende naar ons gevoelen echter
wel. En ook de lezers stellen er wellicht
belang in te weten, hoe het staat met de
oplagecijfers der voornaamste Engelse
dagbladen. Ze zijn:
,.The Times", onafhankelijk 275.000
„Manchester Guardian", onaf
hankelijk liberaal 150.000
„Yorkshire Post", conservatief 160.000
Hierna volgen dan de bladen met
grotere oplage, maar met geringer
„Daily Herald", Labour 2.000.000
..Daily Telegraph" conserv1.500.000
„News Chronicle", liberaal 1.500.000
Volgen nu de oplage van drie rechtse
volksdagbladen:
„Daily Express" 4.000.000
„Daily Mail" 2.000.000
„Daily Graphic" 700.000
Een geïllustreerd links voltasdagblad
de „Daily Mirror" bereikt een oplage
van: 3.500.000.
De communistische „Daily Worker"
aldus ontlenen we aan de Gazet van Ant
werpen komt aan het staartje met de
rode lantaarn: 120.000.
„Wij hopen, dat der Herr Kriminaldirektor tevreden is.... Aan het uitzicht konden
wij, helaas, niets veranderenuit „Het Parool"
Kamerleden op de bres voor
boeren en middenstanders
Wetsontwerp wijziging vermogens-
heffingen aangenomen
(Van onze Parlementsredacteur)
Zonder stemming nam de Tweede Ka
mer gistermiddag, na moeizame behande
ling, het wetsontwerp aan. dat wijzigin
gen brengt in de wet ten op de vermogens
heffingen.
Allerlei amendementen werden aange
nomen, door minister Lieftinck overgeno
men of door de voorstellere ingetrokken.
Wij willen ons, daar de meeste van fis
caal-technische aard waren, slechts be
perken tot een amendement, ingediend
door de heer v. d. Weyden (KVP) en o.a.
ondersteund door de heren v. d. Heuvel
(AR) en De Ruiter (CH). De bedoeling
van dit amendement was, in de wet een
regeling op te nemen, waardoor de zg. be-
sparimgsaftrek ten behoeve van kleine
boeren, tuinders en middenstanders wer
kelijk effect zou sorteren. De ministeriële
leidraad, gegeven ter uitvoering van de
Wet op de Vermogensaanwasbelasting,
geeft voor deze gevallen een oplossing,
die in feite geen oplossing is. Het inko
men van deze groepen was voor de oor
log zo gering, dat de bepaling, dat voor
de berekening van de vermogensaanwas
wordit uitgegaan van een vooroorlogs in
komen, verhoogd) met 25 of 50 pet, prac-
tisch niet helpt, omdat men dan nog blijft
beneden een redelijk vooroorlogs inko
men. De minister ontried1 het amendement
op belastingtechnische gronden en van de
zijde van de P v.d.A., waar men de ge
dachte, aan het amendement ten grond
slag liggende wel goed vandi, werd aan
geraden, de oplossing te zoeken in een
verhoging van de hierboven genoemde
percentages.
De heer v. d. Weijden trok daarop zijn
amendement in, dtooh kwam met een mo
tie, waarin werd uitgesproken dat er een
betere regeling moest komen en waarin
aangedrongen werd op het vaststellen van
een fictief vooroorlogs inkomen van f 3000.
De minister maakte met name bezwaar te
gen het vastleggen van een bedrag
f 3000, doch had tegen de gedachte van de
moie geen bedenkingen: hy zegde
gendeel toe, de leidraad op dit punt te
zullen wijzigen.
De heer v. d. Weijden gmg niet in op de
duidelijke suggestie van voorzitter
Smeenk, na deze ministeriele toezegging
zijn motie in te trekken. Hij wenste
uitdrukkelijke Kamer-uitspraak, doch liet
het bedrag von f 3000 vallen Dinsdag
wordt er over gestemd.
Vervolgens nam de Kamer nog een
paar conclusies en enige minder belang
rijke wetsontwerpen zonder debat a<
Man werpt zijn vrouw door
het venster
De dader aangehouden.
In het huisgezin van Jean D. en
echtgenote Yvonne F., wonende bij de
moeder van de echtgenote, Lavendelstraat
te Ninove (België) ontstond deze week
twist tussen beide echtgenoten.
Toen zij zich op de eerste verdieping
bevonden wierp de man zijn vrouw plot
seling door het openstaande venster.
Het slachtoffer viel op de straatstenen
vóór de voeten van haar moeder. Zy werd
zwaar gewond en in bewusteloze toestand
opgenomen en naar het ziekenhuis over
gebracht.
De echtgenoot werd naderhand aange
houden en in de gevangenis opgesloten.
De verhouding tussen de echtelieden liet
al lang te wensen over.
Het Tweede Kamerlid Schilthuis
heeft minister Lieftinck gevraagd ook de
openbare nutsbedrijven, die door de publ.
rechtelijke lichamen als N V worden ge
dreven. vrij te stellen van vennootsohaps-
en ondememingsbelastmgen.
Vrouwenlijk in koffer op
Parijs station
Spoor in moordzaak leidt naar België.
Dezer dagen heeft men een verschrik
kelijke vondst gedaan op het Gare de
l'Est te Parijs: een stuk gesneden lijk
van een vrouw in een koffer. De koffer
was afgegeven door een onbekend per
soon aan het bagagedepót. Aangezien
men in de geopende koffer stukken vond
van het Brusselse blad „Le Soir", van
Juli 1947, neemt men aan dat de moord
in België is gepleegd.
De houder van het bagage-depót aan
het Paryse station wist zich het signale
ment van de brenger der koffer nog te
herinneren Er bevinden zich aan de
douane-afdeling van de Gare de l'Est nog
3 andere koffers, van hetzelfde model
als de koffer waarin het vrouwenlyk ge
vonden is. Deze koffers zijn op ongeveei
dezelfde tijd als de vondst, van smok
kelaars, uit Antwerpen komende, in be
slag genomen, zodat alle sporen van d«
moord naar België leiden.
Sterk en dienend
(Vervolg van Pag. 1
Van het regeringsbeleid, zoals het in
de thans weldra afgesloten periode in ons
land is gevoerd, moet worden gezegd,
dat op tal van punten de juiste verhou
ding tussen gezag en vrijheid niet is ge
vonden. Aan de éne kant zijn wij in
periode geplaatst voor een onmiskenbare
en diep betreurenswaardige gezagssche-
mering. Wij denken aan Indië. Aan de
andere kant was er op vele gebieden
opmerkelijke overschatting van de staats
taak en daardoor een tekortdoen aan de
vrijheid. Het is daarom in het geheel
geen overbodigheid zo ook in deze stem
busstrijd de noodzakelijkheid van een
juiste verhouding tussen gezag en vrij
heid wordt beklemtoond. Voor de Chris
telijke partijen is het aldus geformuleerd,
dat de Overheid van Godswege de plicht
heeft, haar gezag uit te oefenen e
doen eerbiedigen, het volk ten goede. Hier
uit volgt reeds, dat het overheidsgezag
noch zijn ontstaansgrond noch zijn be
staansrecht in zich zelf heeft. Wie dat
menen mocht, gooit daarbij tevens
remmingen tegen een absoluut gezag
overboord.
Geen absoluut gezag, wel een krachtig
gezag. Wel ook een dienend gezag. Een
gezag, dat op zijn beurt beantwoordt
de gestelde normen en wetten. Vandaar
dat als taak van de Overheid wordt
gewezen: Beveiliging van de rechtstaat,
handhaving van de orde en rust, bevor
dering en handhaving van onafhankelijke
rechtspraak en van rechtszekerheid, be
scherming van de geestelijke vrijheid.
Er valt over dit alles nog aanzienlijk meer
te zeggen. Daartoe zal in de komende
weken gelegenheid bestaan. Een over
heidsgezag. dat op deze wijze wordt uit
geoefend, zal men gaarne de eerbied wil
len geven, die het uit hoofde van zijn
hoge oorsprong en roeping toekomt.
Daarom is het van zo eminent belang, dat
men in d«ze weken voor de stemming bij
de bepaling van zijn keuze aan deze be
langrijke vragen niet voorbijgaat, maar
daaraan volle aandacht schenkt.
Stadsim pressie
Het bankje.
Toen het nog snikheet «ca» en de zon
haar verzengende stralen op het asphalt
afstuurde, dat, na korte tijd, al aardig de
allures van keukenetroop
beurde het volgende op een klein stads
pleintje
De deur van het enige cafétje sloeg
dicht en met z'n vieren stapti
Willem, Koos en Jaap. van de gepen-
sionneerden-club op het bankje af, dat
net groot genoeg
- lokkend in de scha-
„Goeie", knikten de anderen en ze
stapten gezamenlijk op het bankje af,
dat nog 200 meter van hen verwijderd
Maar in de verte dat hadden ze nie
in de gaten kwam snel een dame me
kinderwagen en nog twee stuks lopent
grut bij zich, aan. Ook zy had het bankji
in het vizier gekregen.
„Lopen jongens", zei de club, „toie he
Maar ze waren er allemaal tegelijk.
kwartet, „ouderdom ga
gen het bankje het ee
.Jfiet erg beleefdt
de kinderwagen, terw
i aller
zitten", besloot de club galant,
draaiden ze zich om
„As-je-me-nou". weerklonk het
Niemand had in het vuur van het ge
sprek gezien hos een paartje naderbij
was gekomen en zich „nergens wat vail
aantrekkend" op het bankje had neer
gezet.
Mopperend verdween de club maar
weer naar 't cafétje en de dame ging met
opgestoken zeil haart weegt.
Voor liefde, nietwaar, moet alles wü-
Weens hoofd-rechercheur verdwenen
De 60-jarige hoofdinspecteur van de
Weense recherche, Anton Marek. die
1934 de Nazi-Putsch in Oostenrijk v
ijdelde, is sinds enige dagen spoorloos
verdwenen. Volgens zijn vrouw, was hy
door een Ruwisch officier telefonisch
weggeroepen.
Vier Duitse kinderen aan de Belgische
grens doodgeschoten
Werden door Duitse gmokkelaars geëxploiteerd
Het smokkelen aan de Belgisch-Duitse
grens is een zeer avontuurlijk en winst
gevend zaakje, maar het is wraakroe
pend dat de beroepssmokkelaars gebruik
maken van kinderen, die wegens hun ge
stalte en snelheid gemakkelijker de grens
kunnen oversteken zonder gesnapt te
worden. Tot ze vroeg of laat op een
Zollbeambte, een Duitse douaan, botsen
diie er geen bezwaar in vindt zijn jeug
dige Volksgenossen neer te knallen, ge
lijk al eerder is geschied.
Zo zijn er de laatste dagen weer vier
kinderen door Duitse tolbeambten in de
grensstreek doodgeschoten, aldus 1
we in de Gazet van Antwerpen. Dit heeft
de beroering onder de bevolking nog
sterkt en er gaan stemmen op om
dragen van vuurwapens aan deze al te
schietlustige Zollbeambten te verbie
den. De Duitsers beweren terecht dat de
Belgische tolbedienden veel minder ge
bruik maken van hun geweer en toch
minstens de kinderen sparen.
Wat er soal gesmokkeld wordt.
Onder de Duitse kinderen die door het
bosgebied af en toe op Belgisch grond
gebied binnensluipen, zijn er zeker suk
kelaars, die uit honger en nood hier wat
komen bedelen. Doch de meesten staan
in dienst van beroepssmokkelaars die hen
de grens oversturen met marken, scheer
mesjes, naalden en electrische strijk
ijzers.
Wat de markenzwendel betreft, staat te
Aken de koers 6 mark voor 40 Bfr. In
België kan men daar een kilo koffie voor
Vier beroemde
geneesmiddelen tegen pijnen.
de heta wereld al beroemd zijn.
Het helpt ook dan, wanneer een ander mid
del geen baat brengt
TEGEN PUNEN EN GRIEP J0 T MUITEN I 075
r~
Over-verzadiging
rende ook hierover u-elke wijsheid dit
veelwetende knaapje puren zou uit Ke
ren Happuch, Benjamin en Ur der Chal
deeën. Maar ik zou de hele geschiede
nis toch vergeten hebben, ware het niet
dat ilc diezelfde dag gestuit was op de
vrouw van zo'n oud en groot geworden
jongen, die ook eens Kerkbode-prijsvra-
bezoek
intal andere
l verrassing. Kr
aan vooraf ge
gaan, die me weer eens als zo vaak
deden twijfelen aan de zin van het l-.jy
huisbezoek in de volkswijk. Want ate je kome,
dit begin knoopt ze dan haar hele
il vast: het verhaal van het vol-
e knaapje, dat met Job's dochtere
en met Jakob's zonen in Abrahams ge
boorteland opgroeide. Dat naar de chris
telijke school ping en altijd 'n tien voor
Bijbelse Geschiedenis had. Dat op de
christelijke vereniging was en 's Zondags
twee maal naar de Kerk ging in naar
de Zondagsschool in naar de Knapenver-
eniging. Dat ze in de kast nog zes bij
beltjes heeft staan met loffelijke ge
tuigschriften over getrouw bezoek en
even getrouwe studie. Maar dat op een
gegeven moment met dit alles zo radi
caal gebroken heeft dat er zelfs geen
Ergens in ons land verschijnt een bij
zondere Kerkbode. Het doet er niet toe
waar en evenmin als orgaan van welke
bepaalde kerk. Kerkbodes onderschei
den zich trouwens zelden van elkaar,
ze hebben alle een stichtelijk voorstuk,
dat meestal bovendien nog stuntelig ie;
ze verslaan kerkeraads-, commissie- en
verenigingsvergaderingen zonder tal; ze
geven bedelende wrjkberichten met
klachten over duizend noden en jubel
zangen over ontvangen halve centen
afgedankte meubelen. Maar deze zeer
aparte Kerkbode in kwestie kenmerkt
zich door een niet immer voorkomende
rubriek: die voor de kinderen. Ik ben
vergeten of die geleid wordt door Tanti
Jeanne (spreek uit: „Sjaan") dan we
door Oom Christiaan (hij heet waar
schijnlijk „Piet", maar dat is te weinig
in Kerkbode-stijlMaar ik kan niet
vergeten waaruit deze rubriek bestaat.
Niet uit 'n pittig verhaal; uit 'n leuk
of uit 'n stevige vragencorrespon- vfJf maal hoort dat je bezoek niet op Natuurlijk komt er een moment, waar-
prijs wordt gesteld en vijf andere malen op ik vragen ga ztellen. „Was er 'n be-
vemeemt. dat men weliswaar de belang- paaide aanleiding tot deze breuk?" Neen
stelling waardeert maar niets nodig dit was er niet. „Liet de Kerk hem
heeft omdat men netjes leeft en ieder <n de steek, toen er moeilijke dagen
het zijne geeft ach, dan voel je de aan- kwamen?" Ook dit gebeurde niet. Het
vechting om maar naar huis te gaan en emge teat ze kan zeggen ie, dat hij het
te blijven wachten totdat iemand je eens tegengegeten had en er toen niets meer
hebben wilde. Op eens. En hy werd
t geen dronkaard af 'n beestmens of
ook. Hy bleef een keurige op-
de zes by beitjes
en zelfs de radio
nog niet aan staan op 'n kerkuitzending.
Ik concludeer uit dit allee géén veto
- de Bijbelse Geschie- treetjes op ben geklauterd, zit 'ze al **gen 'n christetyke opvoeding. De ge-
niet-christelijke aan-
i ik dapeiyke en die zijn ook niet
In de Volkswijk
xxvin
wagen durft om ook maar één maal per
jaar naar de Kerk te stuipen, want daar
zou moord en doodslag van komen. Ze
vertelt het schreiende; re schreit at ver-
j tellende.
Maar wel uit niets dan BUbelse
raadsels en met gedachtenwisselingen
over de behandelende stof. Zo in deze
trant: zet één dochter van Job en vier
zonen van Jakob met het geboorteland
van Abraham zó onder elkaar dat de be
ginletters de naam van één der eerste
dwaalleraren vormen. En in het brie-
venhoekje komt dan wijders deze ver- d(
bust erende uitspraak voor: „Pijn dat je
op school en op de knapenvereniging 0f
juist die geschiedenisssen behandeld had, g,
eodat je de vorige vragen direct kon op- jj
lossen. Je hebt nu goede kans op 'n prijs u.
:hten totdat i
de stellige overtuiging, dat
gebeuren zal. Maar om een j
naspeurlyke reden bel ik d
met zo'n gevoel van „Lest- passer
j Ég keek hy not
t". en het kot
vrouwtje boven aan de trap slaakt
•oepje van vreugde en verdriet
n en als ik eindeiyk de zes
ttjes op ben geklauterd, zit ze
ems te luisteren". snikkende op haar stoel en zegt dat
Bij die gedachte ben ik geschrokken als geroepen kom. Omdat
leb pei
Kerkbode
gelegd. Peinzende hierovi
belse Geschiedenis nu werkelijk beluis- nen mag lat
terd moet worden om prijswagen te win- omdat haar
nen in de Kerkbode-rubriek, dan wel zijn en ze e
omdat ze nooit
I bin
laken hc<
iraap: die
een gans a
i leven. Pei
j heel veel te verteller
inbevelenswaardig.
alle christetyke ouders, mits
gaders eventuele Kerkbode-redacteuren,
over deze zaak gingen piekeren. En dat
is ook een Prijsvraag met als inzet: het
geestelijk behoud onzer kerkkinderen.
WykpredikasW.
kopen, die in Duitsland tegen 750 mark
weer verkocht wordt. Men schat het aan
tal kinderen dat met koffie en sigaretten
de grens weer overtrekt op 8000 in de
maand. Ongeveer een tiende daarvan
kan worden gesnapt. Zo werden in 1947
meer dan 25.000 smokkelaars aangehou
den en hun koopwaar verbeurd.
Onder deze smokkelwaar komt voor:
300.00 sigaretten, 660 kg tabak; 30.000 kg
koffie, een ton cacao, 31 auto's. 58 motor
fietsen, 57 rywielen, 27.000 scheermesjes,
303 kogellagers. 3.322 ritssluitingen, 8.000
schakelaars, 14 koeien en 14 paarden.
960 Duitse grenswachten, voor het
merendeel vluchtelingen uit Silerië, be
waken de grens in de sector van Aken.
De Amerikaanse autoriteiten geloven
dat de grote smokkelaars rich te Ant
werpen en te Rotterdam van Amerikaan
se sigaretten voorzien. Met vrachtauto's
die het transitoverkeer tussen België,
Nederland en Tsjechoslowakije verzeke
ren, zouden een deel van hun lading bü
het rijden door de Amerikaanse none
vertieren. De autoriteiten halen het geval
aan van de vijf vrachtauto'», die 14 mil-
lioen sigaretten vervoerden, welke nooit
haar officiële bestemming in Tsjechoslo
wakije bereikten.
Perszuiverings-wee
Het ontslag van de heren Stapelkamp
en Berghuis, door hen om principiële
redenen genomen als lid van de Raad
van Beroep voor de Perszuivering is
van de redenen geweest, die mr Burger
hebben genoopt, in de Tweede Kamer
een interpellatie te vragen over minister
Gielen's beleid op het gebied van de pers
zuivering. Beide heren achten de opvat
ting van de Raad van Beroep, dat het
opnemen van nationaal-aocialistische
pro-Duitse publicaties aanvaardbaar is.
Indien zulks geschiedde om de uitgave
van het blad te kunnen voortzetten ten
behoeve van het personeelsbelang, het
behoud der persen en het blijven ver
schaffen aan het publiek van een „lees
bare" krant, in strijd met de wet Nood
voorziening Perswezen.
Gelijk te verwachten was, heeft de
katholieke mr Kortenhoret zich tegen
deze aangevraagde interpellatie verzet
Bij de behandeling van de wet Nood
voorziening Perswezen heeft hy geijverd
voor de opneming van disculpatie-gron-
den, doch toen kreeg hij in de Kamer de
kous op de kop. Merkwaardigerwijze is
de practijk van de Raad van Beroep, dat
de afgewezen disculpatie-gronden toch
worden vooropgesteld.
Het lijkt ons goed, het standpunt
het merendeel der Kamer op dit stuk
van zaken even te releveren. Wij kunnen
dit niet beter doen, dan door te citeren
hetgeen jkvr. Wttewaall van Stoetwegen,
sprekende namens de Chr. Historische
fractie, destijds naar voren heeft gebracht.
Zy sprak o.m. als volgt:
De pers is en blijft een vso de invloed
rijkste factoren in ons volksleven. Haar
verantwoordelijkheid I* groter dan van
vele andere. Het waa haar taak
zwijgen en verdwijnen aan de bevolking
te demonstreren, dat men de tyrannie
niet langer kon dulden en dat de druk
persvrijheid met voeten getreden werd.
Helaas hebben vele z.g.n. „grote" kran
ten dit niet gedaan. Zij bleven veschij-
nen en hoewel natuurlijk door hen ook
wel eens goede dingen zijn gedaan, die
nu in dure boeken ellenlang worden uitge
meten, zij zijn toch fout gewi
hebben natlonaal-soclalistische beginse
len verbreid en ideologieën van de vijand
ingang doen vinden, zoals in het onder
havige ontwerp wordt uitgedrukt, mis
schien tegen hun zin, maar dat is geen
excuus, dat maakt de zaak eigenlijk nog
erger. Want wat is dan het motief ge
weest om deze publicaties te doen? Zui
ver en alleen tot behoud van eigen po
sitie en persen? Dus uit winstbejag? Dan
kan men nog beter met een uitgesproken
N.S.B.-er te doen hebben, die vecht
zijn overtuiging in zijn »persorganen. Het
was voor de bevolking misleidend, dat
de z.g.n. „grote" bladen bleven bestaan
N.S.B.-bladen las men vanzelf niet. dat.
wist iedereen, maar de oude vertrouwde
krant schafte men niet 10 spoedig af enl
het gif, daarin kwistig opgenomen, kon
iucte
ÏKUNN&N
■teilN
dat weqgzworpcn cigarettsrv
cn met lucifers spdénda kin
deren 9©aaplijke, monsters zijn.
2 ij verslonden 'm de N-O. polcfcr
zes comptete houten hutien en
h Rotterdam een volledig ATO-
wagenpank.
In gevaarlijkheid
worden zij alléén
overtroefden door de Colorado-
kever, die, met een millioenerv
heir, onze kusten invaseeröe.
Schepen 2atcr> or onder en de
schoolkinderen er boven op.
V* De beste vinders moqerx^
vliegen....
6n nóg is er geen eind aan hot
door dieren gebrachte lood.
Tiet dit üeve Tilburgse kind,dat
haar glas limonade zag tegen—,
door een uiteen boom vallende»
brutale- aap....
lot dfe laatste categorie bcho-
Kn 2<zyar cte Rotterdamse alchi
misten dfe zeiden goud te vinden
Inde knalingse plassen...
Maar 't was lood en de kopers
wterpen goed geld naar kwaad
Zo kan het leven zVi glans ver-
lieten.
€n nu zijn <zr al geen qebakkew
aardappelen meer in de restau»)
rants en geen balletje gehakt-
voor de permanente holle-bolled
gijsen
Ja,ja,'t wordt goedtoop leven 1*
Noderlard.
Als dfe mercer JK 0aam Wjcmm'
we nu óók met twaalf gulden op
zak op re's gaan^ half Europa
doortreJtkon en ncq qeid oven»i
houdai!
tckkt: mxoqmc GRt»o. ninrrriwm insta
meestal het tussen de regels doorlezeta
van bepaalde gedeelten niet goedmaken."
En verder: „In ons land heerct alge
meen de opvatting, dat wij hoe eer hoe
beter van de zuivering afmoeten. Elke
maatregel, die hiertoe kan meewerken,
moeten wij toejuichen. Maar dit mag
nooit gaan ten voordele van degenen, die
gebaat zijn by de factor tijd en gereed
staan om hun journaliatlsch werk weer
op te vatten zodra zy de kans schoon
Deze gedachtengang heeft onze volle
dige instemming. Wij hoeven hieraen
niets toe te voegen. Denk ook aen zulke
kwesties, als ge streks ter Msmbw geeU
