ïliruuic gtihsi(Êounutt
5chreieder was knecht van een
barbaars regime
Wist U
„VTERDAG 12 JUNI 1948
BUREAUX: Hogewoerd 103, TeL Dir.
Red. 20408; TeL Adm. 22710.
ABONN ƒ3.90 per kwartaal, ƒ1.30 t
maand, ƒ0.30 per week.
ADVERT.: ƒ0.15 per mm.
GIRONO. 58936.
BOOFDRED.: Dr. E Diemer.
CHEF-RED.: H. W J Enserink.
DIRECTIE: F. Diemer.
Negen en twintigste jaargang No. 7533
Christelijk-lSationaal Dagblad
voor Leiden en Omstreken
jjtötihwsfirb Is ofjcMfwtt
myo b<r» in legbcmvoeP
VRIJDAG 18 JUNI
Een grote dag voor Leiden
Zie pagina 3
Vervolging blijft mogelijk en Englandspiel niet in de
doofpot, aldus min. Van Maarseveen
(Van onze Parlementsredacteur)
!it de beantwoording door minister van Maarseveen van de vragen van de heer
ioedhart, gistermiddag in de Tweede Kamer gesteld over de vrijlating van de
[riminal-direktor der Sicherheitspolizei Schreieder. zijn in ieder geval twee
ingen volkomen duidelijk geworden. Ten eerste, dat deze invrijheidstelling niet
ttekent, dat Schreieder ook tot iedere prijs buiten vervolging zal blijven. En ten
weede, dat er geen sprake van zal zijn, dat het zgn. Englandspiel. dat een bloed-
ipoor heeft achtergelaten in het Nederlandse volk An de doofpot zal worden gestopt.
Wat de waardering van de persoon
Schreieder betreftheeft de be
windsman betoogd, dait de verklaring
de Haagse procureur-fiscaal, dat
chreieder een zeer knap politieman is.
lijkbaar in technische zin is bedoeld,
lat hij „correct" was. slaat kennelijk op
et feit, dat Schreieder de door hem of
jjn ondergeschikten verhoorde arres-
inten behoorlijk behandelde en tegen
üshandeling van hen waakte en optrad.
Overigens moet uit zedelijk oogpunt
gedrag van Sohreieder gelaakt wor-
Uiterst bedenkelijk is de omstan-
ïgheid, dat hij zijn technische bekwaam-
eden tot het laatste toe in dienst heeft
eateld van een barbaars regime, ais
■elks kneoht hij de strijd aangebonden
eeft tegen mensen, die hun leven of-
ïrden voor een gerechte zaak.
ii een indeMmig door Schreieder van
rhutisrten in categorieën, afhankelijk
hun „bruikbaarheid" is niets be-
Evenmin, dat hij de hand heeft
i in het vermoorden van uit Enge-
md gekomen agenten. Wel heeft hij
plan gevormd tot het opzetten van
hinderlaag te Helvoirt en aan de
it voering van dit plan heeft hij leiding
sgeven. Ook heeft hij inderdaad een
ivolver doen verstrekken aan een per-
de verzetsbeweging, die voor-
vas een aanslag te ondernemen
of meer Nederlandse landver-
jders (In de vragen van de heer Goed-
sprake van het uit de weg
n de N.S.B.-er Reydon).
Er bestaat geen reden, te twijfelen aan
juistheid van het oordeel van de be-
okken procureur-fiscaal. In verband
het belang van deze aangelegenheid
de door de heer Goedhart gesbeide
ragen heeft die minister echter aan de
•-fiscaa'l een nader rapport ge-
nadere vraag van de heer
Ioedhart deelde de minister mede, dat
em van een „buiben vervolging stellen"
an Schreieder niets bekend is. Er is
elemaal niet gebleken, dat hij niet zal
rorden vervolgd. Deze vervolging kan
og altijd plaats vinden op klacht vaij
elan-ghebbenden of op aanwijzing v*n
procureur-fiscaal zelf. De mogelijw-
1 om Duitse ambtenaren te vervol-
is op grond van de Nederlandse
etgeving echter beperkt. Dit kan uit-
uitend geschieden wegens het plegen
oorlogsmisdrijven of misdrijven te-
de mensheid, terwijl volgens de ju-
sprudentie van de Bijz. Raad van Cas-
itie deze vervolging niet mogelijk is,
anneer de Duitse ambtenaar uitslud-
•nd binnen zijn formele bevoegdheid is
sbleven. Het gevraagde nader rapport
an de proc.-fiscaail kan hier de nodige
pheldering brengen.
Wat het beruchte Englandspiel be
eft, is de vraag gerezen, of van de zijde
er betrokken, destijds in Engeland ver-
1 ij ven de Nederlandse instanties iniet
het betrachten van groter voorzaoh-
gheid had kunnen en moeten worden
x>rkomen, dat het leven van talrijke
genten en verzetsmensen nutteloos ge-
ïerd werd.
De parlementaire enquête-commissie
eeft het onderzoek van deze vraag in
taak begrepen en is daarmee reeds
egonnen. Inmiddels heeft ook minister
als minister van Oorlog en
Marine a.i. een onderzoek gelast. Beide
onderzoekingen sluiten niet uit, dat bo
vendien een justitieel onderzoek plaats
vindt. Integendeel, de bewindsman achtte
het waarschijnlijk, dat dit laatste onder
zoek ook zou moeten plaats vinden.
Schreieder heeft zich bij zijn vrijtlating
tegenover de proc.-fiscaal verbonden een
zo volledig mogelijke beschrijving van
het England-spiel te geven en in Neder
land te blijven, zolang de proc.-fisoaal
het nodig acht, zodat ook de enquête-
hem kaïn horen.
Aan onze abonné's
ixwattaa 1-abonné's, die liever
geen incassokosten betalen, verzoeken
wij beleefd het abonnementsgeld ad.
f3.90 t.b.v. het 3e kwartaal 1948, vóór
1 Juli op onze girorekening 58936 te
storten of aan ons loket te voldoen.
Wilt U op het strookje vooral het
„bezorgadres" vermelden?
Bij voorbaat hartelijk dank.
rANDAAG STELLEN
PIJ U VOOR
Jan van Iterson, Leiden,
Vrouwenkerkkoor straat 15
Marinier 3e klas Jan van Iterson is op
I Maart 1947 met de „Sloterdijk" naar
idië vertrokken- Direct na aankomst
id hij al contact met de extremisten er
enige tijd werd hij ingezet bij de op-
aar Djokja, die ook naar zijn
ening: helaas! niet werd doorge-
•erd. Jan heeft het wel naar zijn zin.
aar hoopt toch spoedig een rustig Indië
verlaten en naar huis terug te keren.
Bidault verdedigt het zes-
mogendlieden-verdrag
Dinsdag stemming in de Franse
Assemblee
Bidiaiult heeft In die Assemblée de zes-
Duii'tslatid verdedigd, al bleek hij er ook
persoonlijk niet enthousiast over te zijin.
Volgens hem, was het te Londen bereikte
resultaat ©og het beste wait Frankrijk
kon behalen. Onder doodse stilte deelde
hij .mee, dat de afscheiding van de Ruhr
van Duitsland nimmer binnen het bereik
der mogelijkheden heeft gelegen, daar
Amerika, Engeland en Rusland zioh er
tegen hebben verzet. Duitsland mag in
geen geval een instrument worden in
handen van één der geallieerden en de
Ruhr mag niet opnieuw als springplank
dienen voor aggressie tegen Frankrijk.
Omdat de Franse regering haar eis tot
afscheiding niet heeft gehandhaafd, mag
men toch niet zeggen, dat het Franse
stand-punt geheel veriaben werd. Te Lon
den vond men internat, controle van een
afgescheiden "Ruhrgebied een zeer on-
paotisohe oplossing. De Sovjet-regering
kan zich te allen tijde bij de te Londen
voorgestelde organisatie aansluiten. Bi
dault kreeg na zijn rede, die bijna 2 uur
duurde, applaus van-de M.R.P. en enkele
gematigden, waarna de zitting werd ver
daagd. Men verwacht, dat de premier
aan de stemming op Dinsdag de ver
trouwenskwestie zal verbinden en dart hij
tocih een kleine meerderheid zal krijgen.
Het Deense passagiersschip „Kjoebenhavn" dat gisteren in het Kattegat op
een mijn liep en binnen 10 minuten zonk, bij welke ramp volgens de laatste
berichten naar schatting 140 mensen zyn omgekomen.
Denemarken rouwt over de slachtoffers van
de „Kjöbenhavn"
Vreselijke tonelen in de met olie bedekte golven
In Denemarken heerst rouw. Vlaggen hangen halfstok, bioscopen en theaters zijn
gesloten en in de restaurants wordt geen muziek gemaakt. Behalve voor v
en nieuwsberichten, heeft de radio haar uitzendingen gestaakt. Slechts nu en
klinken berichten door de luidspreker. Berichten over de scheepsramp vai
„Kjöbenhavn", waarbij gisteren, zoals wij nog in een deel onze edities konden
melden, naar schatting, honderd en veertig personen het leven hebben verloren-
Laat in die avond werden gisteren de
namen gepubliioeerd van 261 overleven
den. De koning en de koningin betuig
den hun deelneming met die ramp. Vol-
een deskundige van de scheepvaart
maatschappij was hert passagiersschip, dat
een zeer populaire dienst Kopenhagen
Aalborg onderhield, niet gedemagneti
seerd, omdat het steeds op een, van mij
nen gezuiverde, route voer. Vermoed
wordlt, dart het schip op een magnetische
mijn is gelopen. Het werd als het ware
uit het water gelicht, toen de explosie
plaatsvond en aan boord ontstond een
-geweldige paniek. Alle lichten sprongen
uit. Tien minuten later was het schip
gezonken. Vele opvarenden gooiden zich
half gekleed overboord, in de met een
dikke laag olie bedekte golven. Zoals
gemeld, konden slechts twee sloepen uit
de davits neergelaten worden, zodat voor
hert grootste deel van de passagiers hierin
geen plaats was. Een jonge moeder zwom
uren rond met haar tweejarig dochtertje
in de armen. Zij wist, hoewel zij in ver
wachting was. zich en haar kind lange tijd
drijvende te houden, dooh toen werd zij
gestuwd naar een deel van de zee, dat
met een dikke laag olie uit de lekkende
tanks van de „Kjöbenhavn" bedekt was.
Hert kind stikte en om zichzelf te redden,
liet de moeder haar los. Families wer
den door de 'golven gescheiden. Zo wa
ren de verhalen vain bijna alle, uitge
putte overlevenden, diie door de red
dingsploegen In Aalborg aan land wer
den gebracht. In allerijl waren hier
geïmproviseerde hulpposten ingericht,
waar de geredden, die alle van Scandi
navische nationaliteit zijn, tot rust kon
den komen. Ook zijn er ondier de over
levenden vele ernstig 'gewonden. Van
morgen waren op het wrak nog duiikers
aan -het werk, die zochten naar slacht
offers, welke zioh nog aan boord van de
gezonken „Kjöbenhavn" bevonden.
Zuid-Afrika laat handlangers
der nazi's vrij
De nieuwe regering van Zuid-Afrika
zal onmiddellijk vijf politieke gevange
nen. veroordeeld wegens verraad of sa
botage gedurende de oorlog, op vrije
voeten stellen. Het zijn Sydney R. Lie-
brandt, die met een Duitse duikboot in
Zuid-West-Afrika landde en daarvoor
levenslang kreeg; twee studenten, die in
1942 een postkantoor opbliezen en de
dood van een Europeaan op hun geweten
hebben en eveneens levenslang' kregen.
De twee anderen heten Strauss en Die
naar en hebben tijdens de oorlog Nazi-
propaganda over raddo-Berlijn gemaakt.
Brits vlootbezoek ter ere van
koning Gustaaf
Ter ere van de 90ste
koning Gustaaf van Zweden,
een beleefdheidsbezoek van zeven dagen
de Britse kruiser „Devonshire" te Stock
holm aangekomen.
Hoffman, de administrateur van het
plan Marshall, heeft nogmaals gewaar
schuwd tegen de, door het Amerikaanse
Congres voorgestelde, verlaging met 25
pet. Bijna alle verschepingen van machi
nerieën zouden hierdoor moeten worden
stopgezet, hetgeen fnuikend voor Europa's
herstel zou zijn.
GESNEUVELD VOOR HET
VADERLAND
De Regering maakt bekend, dat tot
haar leedwezen in de afgelopen week
de navolgende verliezen zijn gerap
porteerd:
Kon. Landmacht: Sold. P. van
den Berg, uit Bergen (N.-H.).
Kon. Ned.-Ind. Leger: Soend.
eav. Oesman.
De Kon. Marine heeft in de afgelo
pen week geen verliezen gerappor-
teertL-Sinds de wapenstilstand van 31
Januari zijn 29 man gesneuveld en 7
aan hun wonden overleden. De na 18
Juli 1947 door ons gepubliceerde ver-
lieslijsten bevatten 586 namen.
In Palestina is het thans
werkelijk rustig
Behalve enkele, door beide partijen
nogal ernstig genomen, bestamdsschendSn-
gen hier en diaar, is het momenwei nus-
Palestina. Ben Goerion heeft in een
rede die Ingoen en de Stem 'gewaarschuwd
zioh strdk/t aan de voorwaarden te hou-
Barnadoitbe heeft inlichtingen ge-
gd over de incidenten, die na het be
stand nog plaatsvonden. De bemiddelaar
heeft voorts aan Trygve Lie verzocht,
vaartuigen en vliegtuigen te doen zen
den, teneinde de controle te vergemak
kelijken. Donderdagavond is de opper
bevelhebber van de Joodse strijdkrachten
in Jeruzalem, David Marcus, gesneuveld.
jerste waarnemers voor het bestand
uit de Ver. Staten in Palestina aen-
Hongaarse regering neemt
confess, scholen over
De Hongaarse regering heeft alle ge
bouwen en eigendommen van de confes
sie scholen, waarover begin dezer
week onlusten uitbraken, tot zich ge
trokken. Twee van de zes personen, die
verantwoordelijk 'geacht werden voor ge
noemd schoolstrijd-incident, werden door
het Hof te Boedapest ter dood veroor
deeld. De anderen kregen straffen van 10
jaar tot levenslang. (Ziezo, van die test
baten is men weer verlostRed.).
Franco decoreert uitvinder van
penicilline.
Het Franco-kabinetheeft gisteren sir
Alexander Fleming, de uitvinder van de
penicilline, begiftigd met het grootkruis
Alfonso X. Fleming -houdt momen
teel lezingen te Madrid.
Vandenberg bepleit militaire
hulp aan Europa
De Amerikaanse Senaat heeft met 64
tegen 4 stemmen een resolutie aangeno-
Senator Vamdenberg. waarin
Amerikaanse militaire hulp aam niet-
oammunöstisdhe landen m "het vooruit
zicht wondrt gesteld. De resolutie stelt
voor, dat de landen van West-Europa
regionale bondgenootschappen aangaan,
ter waarborging van hun veiligheid, ter
wijl de Ver. Staten zich er eventueel bij
kunnen aansluiten. De miet-communisti-
sche landen in Europa dienen een ge
meenschappelijke verdediging op te
bouwen, binnen het kader van het hand-
Rosa Busnach trouwde
in de cel
Verried rasgenoten, gedwongen door
overmacht.
Het Amsterdamse B.G., veroordeelde
Rosa Busnach, een 31-jarige Joodse Am
sterdamse vrouw, die, verdacht v^n ver
raad van andere Joden terecht had ge
staan, tot twee jaar gevangenisstraf mei
aftrek van 16 maanden voorarrest. Wan
neer haar ook nog 1A> van de straf zal
worden kwijtgescholden in de vorm var
een voorwaardelijke gevangenisstraf
zoals te doen gebruikelijk zal zij spoe
dig vrij zijn. Dinsdag j.l. trad zij in d<
cel in het huwelijk met een verdienste
lijk illegaal werker, die gedurende de
oorlog in Indië zijn arbeid verrichtte. Het
Hof nam overmacht bij het- plegen var
het verraad als verzachtende omstandig
heid aan.
Eerste Oceaanvlucht met straal
vliegtuigen
In Juli zal de eerste transatlantische
vlucht roet straalaandrijving worden
dernomen door zes De Havilland-Vam
pire jachtvliegtuigen, die in de U.S.A. en
Canada gaan demonstreren.
Philips' productie 50 pet
ir dan vóór 1940
hoger
Het jaarverslag van de N.V. Philips
Gloeilampenfabrieken te Eindhoven ver
meldt, dat de productie 50 hoger is,
dan die van voor de oorlog. De exploi
tatierekening vertoont een saldo var
16% millioen gulden, waardoor 9 op
gewone aandelen en 6.6 op de 6 cum.
pref. winstaandelen wordt uitgekeerd. In
de fabriek Johan de Witt te Dordrecht
zet men de ontwikkeling van de hete-
lucht motor voort. Binnenkort komen er
hoorapparaten voor slechthorenden in de
handel. Het aandeel van Phi-laps i:
industriële export was 13 In de
schillende Phil-ipsfabrieken door heel het
land, werken thans 34.100 mannen
De vooruitzichten voor 1948
Op 2 Juli wordt de extra
suikerbon aangewezen
De extra-suikerbon, waarvan al zo
vaak melding werd gemaakt, zal in de
bonnenlijst van 2 Juli worden aamge-
n. Het gaat hier om 500 gram, voor
alle leeftijdsgroepen en men kan deze
suiker gebruiken voor de inmaak.
Suiker votfr de schoolfeesten
Om op lagere- en kleuterscholen de
viering van het regeringsjubileum
feestelijk mogelijk te maken, zal 125 gram
suiker per leerling beschikbaar gesteld
worden. Tussen 4 Juli en 28 Augustus
moeten de toewijzingen daarvoor worden
aangevraagd.
De schoolbesturen moeten zelf ui
ken, hoe zij de suiker over de versnape
ringen wensen te verdelen. Voor de
strekking van limonade is n.l. 25 gram
suiker nodig. Buurtverenigingen e.d. ko
men niet voor extra suikerrantsoenen in
inmerking.
Walcheren komt weer In 't groen.
Op Walcheren zijn de buitenplaatsen
Ter Hooge. Moesbos, ter Boede, Over-
duin en Molenwijk, weer grotendeels
bomen beplant, terwijl voorts 200
boerenerven ook weer in 't goern zitten.
BEVORDERING LUIT.-GENERAAL
MR H. J. KRULS.
Tot luitenant-generaal is benoemd nu
H. J. Kruis, thans tijdelijk idem, tot gen -
maj. de tijd. id. J. H. Jager, J. A. A Sit-
ir J. Govers, J. H- Droste, H. J. J. W.
Durst Britt, M. G. van Kesteren, ir M.
Tans: tot luit.-gen. de tijd. idem J. J. C. P.
Wilson; tot gen -maj. de tijd. idem G.
Berghuijs, P. P. W. van Leeuwen ,A. H.
Nijhoff, mr W. van den Hoek, J. Zwart,
P. L. G. Doorman.
De melk alt Drente.
De K.V.K. voor Drenthe te Coevorden,
heeft aangedrongen op beëindiging van
aanvullingstransporten van melk naar
het Westen en afschaffing van distribu-
ie voor vele artikelen.
IS DE UITDRUKKING COLLABORA
TEUR BELEDIGEND?
Voor het Hof te Leeuwarden diende
gisteren de zaak tegen ds J. J. Kalma
Lekkum, die wijlen mr M. E. Hepkema,
uitgever van het „Nieuwsblad voor Fries
land" in een boekbespreking voor colla
borateur had uitgescholden en deswege
vervolgd werd. De rechtbank legde hem
ƒ50 boete op of 10 dagen. De p.-g. eiste
bevestiging van dit vonnis. Uitspraak 24
Juni.
Plv. chef Indische generale staf.
Kolonel A. A. J. J. Thompson is
noemd tot plv. chef van de generale staf
te Batavia.
Ex-koning Michaël van Roemenië en
Prinses Anne van Bourbon Parma
na hun huwelijksvoltrekking op 10
Juni te Athene, waardoor de jonge
vrouw, zoals gemeld. in conflict
kwam met de R.K. kerk.
DAT Jo en Arnold Juda Dinsdag naar
Indië vertrekken voor een tweede tour-
née van drie maanden in NIWIN-ver-
band.
DAT een destijds neergestorte Spit
fire thans 3% meter in de grond bleek te
zitten en in de gracht van Hulst nog 14
ton munitie ligt, terwijl op de plaats
de dijkdoorbraak bij Westkapelle nog
mijnen liggen-
DAT ook coloradokevers aan de kust
van Groningen aanspoelden.
DAT bij Gerzon te A'dam de expositie
„Meer dan 50 jaar Koninginnezegels" is
geopend.
DAT de vice-pres. der Wereldbank, R.
L. Gardner, met minister In 't Veld op
't R'damse stadhuis werd ontvangen.
DAT de tit- rang van schout bij nacht
van de Marine-Stoomvaartdienst is ver
leend aan de gep. hoofdoff. 1ste kl. tit.
J. Verschoor.
DAT tegen de 41-j. hulpagent H. D.
Tabak te A'dam, wegens deelneming aan
razzia's te R'dam voor het A'damse B. G.
15 jaar werd geëist.
DAT van 11—18 Aug. te A'dam het 10e
internat congres voor wijsbegeerte wordt
gehouden.
DAT de Amerik. radio-reporter H.
Emory Ellis volgende week weer voor 4
maanden naar Nederlaqd komt om 39
programma's voor onze wereldomroep ter
uitzending naar Amerika samen te stellen.
DAT onlangs is overleden de oud-dir-
van het A'damse energiebedrijf ir A. M.
v. Deventer.
DAT te Deventer de eerste steen werd
gelegd voor de Ned. Amerik. fitting-
DAT kinderen de grafkelder der fam.
Boreel van Hogelanden te Velsen uit bal
dadigheid gedeeltelijk hebben vernield.
DAT een 33 ton wegende stoomketel
voor de nieuwe triplex-fabriek van
Bruynzeel te Paramaribo met de „Cotti-
ca" der K.N.S.M. wordt vervoerd.
DAT P. J. v. Eyk te Sterksel van het
Bossche B. G. 7 j. (m.a.) kreeg wegens
hulp aan de vijand.
DAT 72 j. oud te Vugt overleed D. J.
Jonker, oud-dir. der P.N.E.M.
DAT dr S. H. Stoffel te Delft, voorz.
van „Het Prinsenhof", tot ridder in de
orde van de Ned. Leeuw werd benoemd.
DAT de hoofdred. van het weekblad
„Nieuw Nederland", prof. dr H. Dooye-
weerd, heeft plaats gemaakt voor prof-
mr P. S. Gerbrandy.
DAT het Beheersinstituut voortaan pas
goederen van een Duitser mag verkopen
als hij over de grens is gezet.
DAT een gedenkplaat werd onthuld
het vroegere woonhuis van de in 1944 ge
fusilleerde beeldhouwer en verzetsman
Gerrlt Jan v. d. Veen.
DAT in afwachting van het desbetref
fende K. B. de verzekerde som vooi
bestaanden van bij vliegtuigongelukken
omgekomen ambtenaren-in-functie
steld is op respect, f 100.000, f 75.000 "of
f 50.000, al naar gelang hun salariëring.
DAT in Juli of Aug. de hotels c.s. geen
eieren meer toegewezen krijgen,
DAT voor het Utrechtse B- G. 20 jaar
werd geëist tegen de 31-j. ex-kantoorbe
diende W. A. Symons. die in de Meidagen
van 1940 als burger hulp verleende aan
de binnenvallende Duitse troepen.
DAT Jo Vincent per radio om steun
voor de Oorlogsgravenstichting heeft
DAT gen. Kruis gisteren de Legerten-
toonstelling op het vroegere ijsclubter
rein te Amsterdam opende.
DAT er Maandag een speciale markt
voor vreemdelingen op het Amstelveld in
de Hoofdstad wordt gehouden.
DAT tijdens opgravingen bij het tram
station te Zierikzee een menselijk skelet
van vele eeuwen oud gevonden is.
DAT opnieuw een poging gedaan zal
worden het wrak van de „J. P. Coei
tussen de pieren van IJmuiden te doen
lichten, door middel van zandzuigers en
springstoffen.
DAT de Bossche gemeenteraad voor 2%
millioen crediet verleende voor 't uitbrei
dingsplan-Zuid.
DAT voor een 4-daags bezoek de Noor
se torpedojager „Arendal" te R'dam arri
veerde en de bemanning verschillende
trips zal maken.
DAT de St. Crt. bekendmakingen bevat
betreffende de inning van geldswaardige
papieren en vorderingen, het internat
wegvervoer en een wijziging prijzenbe-
schikking huisbrandturf 1947 no. 2.
DAT de „Volendam" gisteren uit R'dam
naar Canada vertrok met 275 Mennonie
ten en 175 Belgen en Scandinaviërs
boord, die zich aldaar gaan vestigen.
DAT de A'damse bouwvakpatroon W.
A. Verburgt 3 jaren is ontzet uit de
bouwindustrie.
DAT de Coöp. Zuivelfabriek „De Boter
bloem" te Boekei (N.B.) haar leden heeft
verplicht hun veestapel op tb.c. te doen
onderzoeken-
DAT 73-j. oud te Den Haag is overleden
het oud vrijz.-dem. Raads- en Statenlid
mevr. W. A. L. Ros-Vrljman en Maan
dagochtend a.s. te ruim 11 uur de crema
tie plaats heeft op Westerveld.
De Nederlandse luchtvaartpionier
Marinus van Meel, die tot de oudste
leden der Kon. Ver. voor Luchtvaart
behoort, welke thans 40 jaar bestaat,
met zijn eerste- passagiers in 1911,
de gebroeders Van Dijk en hun
Geleide economie moet
vaarwel worden gezegd
Een les uit de internationale sfeer
Na diverse officieuse mededelingen
aarover wij uit tactische overwegingen
voorlopig nog hebben gezwegen, ver
neemt het A.NP. thans van bevoegde
Nederlandse zijde, dat tijdens de bespre-
kingen der Benelux-ministers op het
Chateau d'Ardennes, in verband met de
principiële beslissing tot het vormen van
economische unie per 1 Januari 1950,
op de volgende punten in principe over-
eensteming is bereikt:
a. Het zo spoedig mogelijk terugkeren
lar vrije consumptie;
b. Het wederzijds verlagen van de sub
sidies;
Nastreving van een gecoördineerde
investeringspolitiek;
d. Handhaven van het monetaire e
wicht.
Er wordt tevens op gewezen, dat de
subsidieverlaging geenszins een ovei
komstige stijging van prijzen en lonen tot
gevolg zal hebben.
Het is duidelijk, dat Nederland zich i:
de overgangsperiode nog geen volledig
vrije goederenuitwisseling met België zal
kunnen veroorloven, zo werd medege
deeld eS dat maatregelen moeten worden
getroffen om de voorziening op eer
danig peil te brengen, dat deze vrije uit
wisseling na 1 Januari 1950 een feit kan
zijn. Om dit te bewerkstelligen zal
beroep moeten worden gedaan op buiten
landse financiële steun.
In verband hiermede maakt de Haagse
redacteur van het soc.-dem. .Parool" de
volgende behartigenswaardige opmerking:
„De economische unie met België en
Luxemburg, die op 1 Januari 1950 zal
moeten zijn gesloten, heeft vérgaande
consequenties. Het is wel zeker, dat
Nederland goeddeels zal moeten afzien
geleide economie, waarvoor men in
België niets voelt. In de komende ander
half jaar zullen de economische beper
kingen, die de schaarste-economie oplegt,
grotendeels moeten zijn geliquideerd."
Tsjechische minister wordt communist
De Tsjechische minister van Defensie.
Svoboda, die tot dusver bij geen enkele
partij was aangesloten, ds tot de commu
nistische partij toegetreden.
Kijk op 't Communisme
Een tijdschrift hetwelk op onze tafel
ligt, leidt onze gedachten naar de bran
ding, waarin zich heden de menselijke
samenleving in Europa bevindt. Tot die
samenleving behoren ook de Christenen.
In Wending lazen wij een artikel van
professor Hromadka, deken van de Huss-
facultéit der universiteit te Praag, onder
de titel: „Gisteren en morgen."
Hromadka is Christen en zijn schrijven
als het waren een brief aan buiten
landse vrienden, in welke brief hij ver
telt hoe hij staat tegenover de revolutie,
welke Tsjechoslowakije van „gisteren"
afscheid deed nemen, waarna het zich
op reis begaf naar „morgen." Overdui
delijk is het artikel niet. Min of meer
aarzelend spreekt het zich uit. Vrees en
hoop wisselen elkaar af, begrijpelijk voor
wie zich van Gods wege de taak meent
te zien opgelegd, het land der vaderen
bij te staan, ook nu wat gisteren was,
politiek en maatschappelijk in één dag
is afgezworen.
Historisch ziet de schrijver het zo. dat
zijn land de bestemming had, 'n soort ont
moetingsplaats te zijn voor de beste en
meest creatieve elementen van Oost en
West in Europa, gelijk de president,
Benesj, ook wenste. Door de groeiende
afstand tussen Rusland en de Westelijke
landen i6 dat verhinderd. En nu bewoog
zijn land zich steeds meer in de richting
van een socialistische staat.
De niet-communistische partijen wa
ren decadent geworden, zonder vast doel.
Alleen de communisten wisten precies,
wat zij wilden, en zij waren schitterend
georganiseerd.
„Op dit ogenblik", zo schrijft hU, „is
het een socialistische democratie. Ik ge
bruik met opzet de term „democratie",
hoewel mijn Westerse vrienden tegen dit
woord in dit verband wellicht bezwaren
hebben. Ik houd zelfs nu vol. dat het de
taak van Tsjechoslowakije blijft een land
te zijn. waar de menselijke en burger
lijke rechten op de breedst mogelijke
socialistische basis groeien. Een land.
dat het grote, zowel van West als van
Oost-Europa tezamen zou kunnen bren
gen. Menigeen onder mijn vrienden, die
deze verklaring leest, zal ongetwijfeld
glimlachen of zijn schouders ophalen
over de naïveteit van mijn illusies. En
toch meen ik het ernstig, hoewel weinig
toeschouwers de gevaren van de huidige
toestand beter inzien dan ik.
Hromadka schreeft dit voor de verkie
zing in zijn land. Helaas bleken zijn illu
sies wel zeer naïef te zijn geweest.
De professor gaat nu verder, en beziet
hoe het staat met de Christenen in zijn
land. Geplaatst voor een situatie, aller
minst begeerd, doch welke realiteit is.
Velen verkeren in grote verwarring. Een
groot deel behoort tot een groep, wier
historische taak is afgelopen. Als is het
grotendeels een koude revolutie, deze
groep wordt maatschappelijk geheel ge
liquideerd. Sommigen hopen op betere
tijden, menigeen voelt zich hulpeloos, en
enkelen beproeven mede te werken tot
een creatieve orde te komen. Het uit
spreken van een „neen" keurt Hromadka
af, welke kostbare geestelijke waarden
ook verloren zijn gegaan. Ook gaat hij
niet mee met hen. die in de revolutie een
waarschuwing Gods zien en die willen
ingaan in het heiligdom van geloof en
theologie. Hromadka neemt een andere
houding aan. Zij i$ niet zo, dat hij zich
aanpast bij het nieuwe regime en er zich
aan gelijk schakelt, hij aanvaardt de
ommekeer als een stap in het onvermij
delijke en gerechtvaardigde proces van
de sociale omwenteling.
(Voor vervolg zie pag. 5)
Grote brand verwoestte het A.T.O.-
wagenpark in Rotterdam
Een weggeworpen sigaret was de oorzaak
Een zware brand heeft gisteravond de
loods San Francisco van de Holland-
Amerika Lijn aan de Zuidzijde van
Rijnhaven te Rotterdam vernield. Een
groot aantal wagens van de ATO, die daar
haar garage voor de Praagdienst heeft
gingen, met grote hoeveelheden olie
benzine, verloren- Met meer dan 20 stra
len en een groot aantal schuimblussers
trok de brandweer tegen het vuur op.
Eerst om twee uur vannacht was men de
brand, die om zeven uur begon, meester.
Bewoners van Katendrecht, die de brand
ontdekten, begonnen in allerijl de zware
wagens en vaten olie en benzine, die zij
Regeling voor import van
Belgische kersen
Inzake de reeds gemelde import van
Belgische kersen zijn maatregelen getrof
fen, die Nederland in staat stellen de Bel
gische marktprijzen dagelijks te contro
leren, teneinde dev iezensmokkel tegen te
gaan. Op grond van deze wijze verkre
gen gegevens wordt de zg. „dagprijs"
bepaald, d.wz. de prijs per kg, die Ned.
importeurs in België mogen besteden. De
Betiuwse kersenkwekers maken het pu
bliek er op attent, dat er verschil bestaat
tussen de Betuwse meikersen en de ker
sen uit andere delen van ons land of uit
België, daar vorig jaar honderden kilo's
kersen als rg. Betuwse kersen werden
verkocht.
R.WX VOOR OORLOGSMISDADIGERS
Voor het B. G. te Arnhem is gisteren
tien jaar geëist tegen de Duitse luitenant
A. A. Schwarze. die vlak voor de bevrij
ding in Nunspeet twee Nederlanders,
Louis Gast en Bethold Issidor van Es so,
neerschoot. Zijn opdrachtgever, Ortscom-
mandant Beek, werd tot drie jaar R W I.
met aftrek veroordeeld.
Z.K.H. Pirins Bernhard zal, op 30 Juni
as. te Soesterberg, het gerestaureerde
monument voor de gevallen vliegers ont
hullen. De militaire luchtvaartafdeling
bestaat dan 35 jaar. Nabestaanden van
in de jongste oorlog gesneuvelden zijn
welkom, doch dienen tussen 11 uur en
11.15 ter plaatse te zijn.
STEUNPUNTLOZE DAKSPANTEN-
De fabriek Berbeco te Ede begint met
de productie van een nieuwe vinding van
haar directeur. Ch. R. v. d. Veer, nl. de
steunpuntloze dakspant, vervaardigd uit
gewapend hout
door het vuur bedreigd zagen, op eigen
initiatief uit de gevaarlijke zóne te eva
cueren. Zij werkten, tot vuur en rook hen
verdreven. Een groot ondergronds ben
zinereservoir jkon de brandweer behou
den. Men schrijft de brand toe aan een
bezoeker van de loods die, tegen het
strenge verbod in, rookte.
Anton v. d. Waals en de
Centr. Veiligheidsdienst
In het Voorlopig Verslag van de Tweede
Kamer over de begroting-1948 van het
departement van Algemene Zaken zyn
ean aantal vragen gesteld over de Cen
trale Veiligheid Dienst. Zo wil men we
ten. of de commissie-Versteegh rapport
heeft uitgebracht over de gedragingen van
de huidige leider van de C.V.D., mr L.
Ein-thoven, tijdens het begin van de bezet
ting, toen hij hoofdcommissaris van poli
tie te Rotterdam was. Voorts wordt ge
vraagd of door bemiddeling of met mede
werking van de C.V.D. valse papieren
zijn verstrekt aan een in België by ver
stek ter dood veroordeelde Vlaamse SS-
officier en fo aan een zeker Van Merrel,
die in Frankrijk zwaar zou hebben gecol
laboreerd. een vervalst Ned. paspoort is
verstrekt. Verder wordt geïnformeerd of
het waar is. dat aan de beruchte Anten
van der Waals na de bevrijding valse pa
pieren zyn verstrekt, waarbij de heer
Einthoven rechtstreeks betrokken zou zijn
geweest. Tenslotte wil wen het resultaat
weten van het onderzoek van de Ryks-
accountantsdienst naar het financiële be
leid van het Bureau Nationale Veiligheid.
WEERBERICHT
Opnieuw warm
Tot morgenavond verwacht De Biltt
In de nanacht op sommige plaatsen
vorming van nevel, mist of lage wolken
banken. Morgen overdag overwegend
zonnig weer met ongeveer dezelfde tem
peratuur als vandaag. Enkele verspreide
onweersbuien. In het Noorden van h«*
land meest matige wind tussen Ooet en
Noord, elders tijdelijk veranderlijke wind.
ZON EN MAAN.
13 Juni. Zon op 4.20, onder 21.Maan
op: 11.15, onder 1.05. 14 Juni. Zon op:
4.19, onder 21.01. Maan op; 12.40, onde*
1.20. 14 Juni E-K.