ïliruuic gtihsi(Êounutt 5chreieder was knecht van een barbaars regime Wist U „VTERDAG 12 JUNI 1948 BUREAUX: Hogewoerd 103, TeL Dir. Red. 20408; TeL Adm. 22710. ABONN ƒ3.90 per kwartaal, ƒ1.30 t maand, ƒ0.30 per week. ADVERT.: ƒ0.15 per mm. GIRONO. 58936. BOOFDRED.: Dr. E Diemer. CHEF-RED.: H. W J Enserink. DIRECTIE: F. Diemer. Negen en twintigste jaargang No. 7533 Christelijk-lSationaal Dagblad voor Leiden en Omstreken jjtötihwsfirb Is ofjcMfwtt myo b<r» in legbcmvoeP VRIJDAG 18 JUNI Een grote dag voor Leiden Zie pagina 3 Vervolging blijft mogelijk en Englandspiel niet in de doofpot, aldus min. Van Maarseveen (Van onze Parlementsredacteur) !it de beantwoording door minister van Maarseveen van de vragen van de heer ioedhart, gistermiddag in de Tweede Kamer gesteld over de vrijlating van de [riminal-direktor der Sicherheitspolizei Schreieder. zijn in ieder geval twee ingen volkomen duidelijk geworden. Ten eerste, dat deze invrijheidstelling niet ttekent, dat Schreieder ook tot iedere prijs buiten vervolging zal blijven. En ten weede, dat er geen sprake van zal zijn, dat het zgn. Englandspiel. dat een bloed- ipoor heeft achtergelaten in het Nederlandse volk An de doofpot zal worden gestopt. Wat de waardering van de persoon Schreieder betreftheeft de be windsman betoogd, dait de verklaring de Haagse procureur-fiscaal, dat chreieder een zeer knap politieman is. lijkbaar in technische zin is bedoeld, lat hij „correct" was. slaat kennelijk op et feit, dat Schreieder de door hem of jjn ondergeschikten verhoorde arres- inten behoorlijk behandelde en tegen üshandeling van hen waakte en optrad. Overigens moet uit zedelijk oogpunt gedrag van Sohreieder gelaakt wor- Uiterst bedenkelijk is de omstan- ïgheid, dat hij zijn technische bekwaam- eden tot het laatste toe in dienst heeft eateld van een barbaars regime, ais ■elks kneoht hij de strijd aangebonden eeft tegen mensen, die hun leven of- ïrden voor een gerechte zaak. ii een indeMmig door Schreieder van rhutisrten in categorieën, afhankelijk hun „bruikbaarheid" is niets be- Evenmin, dat hij de hand heeft i in het vermoorden van uit Enge- md gekomen agenten. Wel heeft hij plan gevormd tot het opzetten van hinderlaag te Helvoirt en aan de it voering van dit plan heeft hij leiding sgeven. Ook heeft hij inderdaad een ivolver doen verstrekken aan een per- de verzetsbeweging, die voor- vas een aanslag te ondernemen of meer Nederlandse landver- jders (In de vragen van de heer Goed- sprake van het uit de weg n de N.S.B.-er Reydon). Er bestaat geen reden, te twijfelen aan juistheid van het oordeel van de be- okken procureur-fiscaal. In verband het belang van deze aangelegenheid de door de heer Goedhart gesbeide ragen heeft die minister echter aan de •-fiscaa'l een nader rapport ge- nadere vraag van de heer Ioedhart deelde de minister mede, dat em van een „buiben vervolging stellen" an Schreieder niets bekend is. Er is elemaal niet gebleken, dat hij niet zal rorden vervolgd. Deze vervolging kan og altijd plaats vinden op klacht vaij elan-ghebbenden of op aanwijzing v*n procureur-fiscaal zelf. De mogelijw- 1 om Duitse ambtenaren te vervol- is op grond van de Nederlandse etgeving echter beperkt. Dit kan uit- uitend geschieden wegens het plegen oorlogsmisdrijven of misdrijven te- de mensheid, terwijl volgens de ju- sprudentie van de Bijz. Raad van Cas- itie deze vervolging niet mogelijk is, anneer de Duitse ambtenaar uitslud- •nd binnen zijn formele bevoegdheid is sbleven. Het gevraagde nader rapport an de proc.-fiscaail kan hier de nodige pheldering brengen. Wat het beruchte Englandspiel be eft, is de vraag gerezen, of van de zijde er betrokken, destijds in Engeland ver- 1 ij ven de Nederlandse instanties iniet het betrachten van groter voorzaoh- gheid had kunnen en moeten worden x>rkomen, dat het leven van talrijke genten en verzetsmensen nutteloos ge- ïerd werd. De parlementaire enquête-commissie eeft het onderzoek van deze vraag in taak begrepen en is daarmee reeds egonnen. Inmiddels heeft ook minister als minister van Oorlog en Marine a.i. een onderzoek gelast. Beide onderzoekingen sluiten niet uit, dat bo vendien een justitieel onderzoek plaats vindt. Integendeel, de bewindsman achtte het waarschijnlijk, dat dit laatste onder zoek ook zou moeten plaats vinden. Schreieder heeft zich bij zijn vrijtlating tegenover de proc.-fiscaal verbonden een zo volledig mogelijke beschrijving van het England-spiel te geven en in Neder land te blijven, zolang de proc.-fisoaal het nodig acht, zodat ook de enquête- hem kaïn horen. Aan onze abonné's ixwattaa 1-abonné's, die liever geen incassokosten betalen, verzoeken wij beleefd het abonnementsgeld ad. f3.90 t.b.v. het 3e kwartaal 1948, vóór 1 Juli op onze girorekening 58936 te storten of aan ons loket te voldoen. Wilt U op het strookje vooral het „bezorgadres" vermelden? Bij voorbaat hartelijk dank. rANDAAG STELLEN PIJ U VOOR Jan van Iterson, Leiden, Vrouwenkerkkoor straat 15 Marinier 3e klas Jan van Iterson is op I Maart 1947 met de „Sloterdijk" naar idië vertrokken- Direct na aankomst id hij al contact met de extremisten er enige tijd werd hij ingezet bij de op- aar Djokja, die ook naar zijn ening: helaas! niet werd doorge- •erd. Jan heeft het wel naar zijn zin. aar hoopt toch spoedig een rustig Indië verlaten en naar huis terug te keren. Bidault verdedigt het zes- mogendlieden-verdrag Dinsdag stemming in de Franse Assemblee Bidiaiult heeft In die Assemblée de zes- Duii'tslatid verdedigd, al bleek hij er ook persoonlijk niet enthousiast over te zijin. Volgens hem, was het te Londen bereikte resultaat ©og het beste wait Frankrijk kon behalen. Onder doodse stilte deelde hij .mee, dat de afscheiding van de Ruhr van Duitsland nimmer binnen het bereik der mogelijkheden heeft gelegen, daar Amerika, Engeland en Rusland zioh er tegen hebben verzet. Duitsland mag in geen geval een instrument worden in handen van één der geallieerden en de Ruhr mag niet opnieuw als springplank dienen voor aggressie tegen Frankrijk. Omdat de Franse regering haar eis tot afscheiding niet heeft gehandhaafd, mag men toch niet zeggen, dat het Franse stand-punt geheel veriaben werd. Te Lon den vond men internat, controle van een afgescheiden "Ruhrgebied een zeer on- paotisohe oplossing. De Sovjet-regering kan zich te allen tijde bij de te Londen voorgestelde organisatie aansluiten. Bi dault kreeg na zijn rede, die bijna 2 uur duurde, applaus van-de M.R.P. en enkele gematigden, waarna de zitting werd ver daagd. Men verwacht, dat de premier aan de stemming op Dinsdag de ver trouwenskwestie zal verbinden en dart hij tocih een kleine meerderheid zal krijgen. Het Deense passagiersschip „Kjoebenhavn" dat gisteren in het Kattegat op een mijn liep en binnen 10 minuten zonk, bij welke ramp volgens de laatste berichten naar schatting 140 mensen zyn omgekomen. Denemarken rouwt over de slachtoffers van de „Kjöbenhavn" Vreselijke tonelen in de met olie bedekte golven In Denemarken heerst rouw. Vlaggen hangen halfstok, bioscopen en theaters zijn gesloten en in de restaurants wordt geen muziek gemaakt. Behalve voor v en nieuwsberichten, heeft de radio haar uitzendingen gestaakt. Slechts nu en klinken berichten door de luidspreker. Berichten over de scheepsramp vai „Kjöbenhavn", waarbij gisteren, zoals wij nog in een deel onze edities konden melden, naar schatting, honderd en veertig personen het leven hebben verloren- Laat in die avond werden gisteren de namen gepubliioeerd van 261 overleven den. De koning en de koningin betuig den hun deelneming met die ramp. Vol- een deskundige van de scheepvaart maatschappij was hert passagiersschip, dat een zeer populaire dienst Kopenhagen Aalborg onderhield, niet gedemagneti seerd, omdat het steeds op een, van mij nen gezuiverde, route voer. Vermoed wordlt, dart het schip op een magnetische mijn is gelopen. Het werd als het ware uit het water gelicht, toen de explosie plaatsvond en aan boord ontstond een -geweldige paniek. Alle lichten sprongen uit. Tien minuten later was het schip gezonken. Vele opvarenden gooiden zich half gekleed overboord, in de met een dikke laag olie bedekte golven. Zoals gemeld, konden slechts twee sloepen uit de davits neergelaten worden, zodat voor hert grootste deel van de passagiers hierin geen plaats was. Een jonge moeder zwom uren rond met haar tweejarig dochtertje in de armen. Zij wist, hoewel zij in ver wachting was. zich en haar kind lange tijd drijvende te houden, dooh toen werd zij gestuwd naar een deel van de zee, dat met een dikke laag olie uit de lekkende tanks van de „Kjöbenhavn" bedekt was. Hert kind stikte en om zichzelf te redden, liet de moeder haar los. Families wer den door de 'golven gescheiden. Zo wa ren de verhalen vain bijna alle, uitge putte overlevenden, diie door de red dingsploegen In Aalborg aan land wer den gebracht. In allerijl waren hier geïmproviseerde hulpposten ingericht, waar de geredden, die alle van Scandi navische nationaliteit zijn, tot rust kon den komen. Ook zijn er ondier de over levenden vele ernstig 'gewonden. Van morgen waren op het wrak nog duiikers aan -het werk, die zochten naar slacht offers, welke zioh nog aan boord van de gezonken „Kjöbenhavn" bevonden. Zuid-Afrika laat handlangers der nazi's vrij De nieuwe regering van Zuid-Afrika zal onmiddellijk vijf politieke gevange nen. veroordeeld wegens verraad of sa botage gedurende de oorlog, op vrije voeten stellen. Het zijn Sydney R. Lie- brandt, die met een Duitse duikboot in Zuid-West-Afrika landde en daarvoor levenslang kreeg; twee studenten, die in 1942 een postkantoor opbliezen en de dood van een Europeaan op hun geweten hebben en eveneens levenslang' kregen. De twee anderen heten Strauss en Die naar en hebben tijdens de oorlog Nazi- propaganda over raddo-Berlijn gemaakt. Brits vlootbezoek ter ere van koning Gustaaf Ter ere van de 90ste koning Gustaaf van Zweden, een beleefdheidsbezoek van zeven dagen de Britse kruiser „Devonshire" te Stock holm aangekomen. Hoffman, de administrateur van het plan Marshall, heeft nogmaals gewaar schuwd tegen de, door het Amerikaanse Congres voorgestelde, verlaging met 25 pet. Bijna alle verschepingen van machi nerieën zouden hierdoor moeten worden stopgezet, hetgeen fnuikend voor Europa's herstel zou zijn. GESNEUVELD VOOR HET VADERLAND De Regering maakt bekend, dat tot haar leedwezen in de afgelopen week de navolgende verliezen zijn gerap porteerd: Kon. Landmacht: Sold. P. van den Berg, uit Bergen (N.-H.). Kon. Ned.-Ind. Leger: Soend. eav. Oesman. De Kon. Marine heeft in de afgelo pen week geen verliezen gerappor- teertL-Sinds de wapenstilstand van 31 Januari zijn 29 man gesneuveld en 7 aan hun wonden overleden. De na 18 Juli 1947 door ons gepubliceerde ver- lieslijsten bevatten 586 namen. In Palestina is het thans werkelijk rustig Behalve enkele, door beide partijen nogal ernstig genomen, bestamdsschendSn- gen hier en diaar, is het momenwei nus- Palestina. Ben Goerion heeft in een rede die Ingoen en de Stem 'gewaarschuwd zioh strdk/t aan de voorwaarden te hou- Barnadoitbe heeft inlichtingen ge- gd over de incidenten, die na het be stand nog plaatsvonden. De bemiddelaar heeft voorts aan Trygve Lie verzocht, vaartuigen en vliegtuigen te doen zen den, teneinde de controle te vergemak kelijken. Donderdagavond is de opper bevelhebber van de Joodse strijdkrachten in Jeruzalem, David Marcus, gesneuveld. jerste waarnemers voor het bestand uit de Ver. Staten in Palestina aen- Hongaarse regering neemt confess, scholen over De Hongaarse regering heeft alle ge bouwen en eigendommen van de confes sie scholen, waarover begin dezer week onlusten uitbraken, tot zich ge trokken. Twee van de zes personen, die verantwoordelijk 'geacht werden voor ge noemd schoolstrijd-incident, werden door het Hof te Boedapest ter dood veroor deeld. De anderen kregen straffen van 10 jaar tot levenslang. (Ziezo, van die test baten is men weer verlostRed.). Franco decoreert uitvinder van penicilline. Het Franco-kabinetheeft gisteren sir Alexander Fleming, de uitvinder van de penicilline, begiftigd met het grootkruis Alfonso X. Fleming -houdt momen teel lezingen te Madrid. Vandenberg bepleit militaire hulp aan Europa De Amerikaanse Senaat heeft met 64 tegen 4 stemmen een resolutie aangeno- Senator Vamdenberg. waarin Amerikaanse militaire hulp aam niet- oammunöstisdhe landen m "het vooruit zicht wondrt gesteld. De resolutie stelt voor, dat de landen van West-Europa regionale bondgenootschappen aangaan, ter waarborging van hun veiligheid, ter wijl de Ver. Staten zich er eventueel bij kunnen aansluiten. De miet-communisti- sche landen in Europa dienen een ge meenschappelijke verdediging op te bouwen, binnen het kader van het hand- Rosa Busnach trouwde in de cel Verried rasgenoten, gedwongen door overmacht. Het Amsterdamse B.G., veroordeelde Rosa Busnach, een 31-jarige Joodse Am sterdamse vrouw, die, verdacht v^n ver raad van andere Joden terecht had ge staan, tot twee jaar gevangenisstraf mei aftrek van 16 maanden voorarrest. Wan neer haar ook nog 1A> van de straf zal worden kwijtgescholden in de vorm var een voorwaardelijke gevangenisstraf zoals te doen gebruikelijk zal zij spoe dig vrij zijn. Dinsdag j.l. trad zij in d< cel in het huwelijk met een verdienste lijk illegaal werker, die gedurende de oorlog in Indië zijn arbeid verrichtte. Het Hof nam overmacht bij het- plegen var het verraad als verzachtende omstandig heid aan. Eerste Oceaanvlucht met straal vliegtuigen In Juli zal de eerste transatlantische vlucht roet straalaandrijving worden dernomen door zes De Havilland-Vam pire jachtvliegtuigen, die in de U.S.A. en Canada gaan demonstreren. Philips' productie 50 pet ir dan vóór 1940 hoger Het jaarverslag van de N.V. Philips Gloeilampenfabrieken te Eindhoven ver meldt, dat de productie 50 hoger is, dan die van voor de oorlog. De exploi tatierekening vertoont een saldo var 16% millioen gulden, waardoor 9 op gewone aandelen en 6.6 op de 6 cum. pref. winstaandelen wordt uitgekeerd. In de fabriek Johan de Witt te Dordrecht zet men de ontwikkeling van de hete- lucht motor voort. Binnenkort komen er hoorapparaten voor slechthorenden in de handel. Het aandeel van Phi-laps i: industriële export was 13 In de schillende Phil-ipsfabrieken door heel het land, werken thans 34.100 mannen De vooruitzichten voor 1948 Op 2 Juli wordt de extra suikerbon aangewezen De extra-suikerbon, waarvan al zo vaak melding werd gemaakt, zal in de bonnenlijst van 2 Juli worden aamge- n. Het gaat hier om 500 gram, voor alle leeftijdsgroepen en men kan deze suiker gebruiken voor de inmaak. Suiker votfr de schoolfeesten Om op lagere- en kleuterscholen de viering van het regeringsjubileum feestelijk mogelijk te maken, zal 125 gram suiker per leerling beschikbaar gesteld worden. Tussen 4 Juli en 28 Augustus moeten de toewijzingen daarvoor worden aangevraagd. De schoolbesturen moeten zelf ui ken, hoe zij de suiker over de versnape ringen wensen te verdelen. Voor de strekking van limonade is n.l. 25 gram suiker nodig. Buurtverenigingen e.d. ko men niet voor extra suikerrantsoenen in inmerking. Walcheren komt weer In 't groen. Op Walcheren zijn de buitenplaatsen Ter Hooge. Moesbos, ter Boede, Over- duin en Molenwijk, weer grotendeels bomen beplant, terwijl voorts 200 boerenerven ook weer in 't goern zitten. BEVORDERING LUIT.-GENERAAL MR H. J. KRULS. Tot luitenant-generaal is benoemd nu H. J. Kruis, thans tijdelijk idem, tot gen - maj. de tijd. id. J. H. Jager, J. A. A Sit- ir J. Govers, J. H- Droste, H. J. J. W. Durst Britt, M. G. van Kesteren, ir M. Tans: tot luit.-gen. de tijd. idem J. J. C. P. Wilson; tot gen -maj. de tijd. idem G. Berghuijs, P. P. W. van Leeuwen ,A. H. Nijhoff, mr W. van den Hoek, J. Zwart, P. L. G. Doorman. De melk alt Drente. De K.V.K. voor Drenthe te Coevorden, heeft aangedrongen op beëindiging van aanvullingstransporten van melk naar het Westen en afschaffing van distribu- ie voor vele artikelen. IS DE UITDRUKKING COLLABORA TEUR BELEDIGEND? Voor het Hof te Leeuwarden diende gisteren de zaak tegen ds J. J. Kalma Lekkum, die wijlen mr M. E. Hepkema, uitgever van het „Nieuwsblad voor Fries land" in een boekbespreking voor colla borateur had uitgescholden en deswege vervolgd werd. De rechtbank legde hem ƒ50 boete op of 10 dagen. De p.-g. eiste bevestiging van dit vonnis. Uitspraak 24 Juni. Plv. chef Indische generale staf. Kolonel A. A. J. J. Thompson is noemd tot plv. chef van de generale staf te Batavia. Ex-koning Michaël van Roemenië en Prinses Anne van Bourbon Parma na hun huwelijksvoltrekking op 10 Juni te Athene, waardoor de jonge vrouw, zoals gemeld. in conflict kwam met de R.K. kerk. DAT Jo en Arnold Juda Dinsdag naar Indië vertrekken voor een tweede tour- née van drie maanden in NIWIN-ver- band. DAT een destijds neergestorte Spit fire thans 3% meter in de grond bleek te zitten en in de gracht van Hulst nog 14 ton munitie ligt, terwijl op de plaats de dijkdoorbraak bij Westkapelle nog mijnen liggen- DAT ook coloradokevers aan de kust van Groningen aanspoelden. DAT bij Gerzon te A'dam de expositie „Meer dan 50 jaar Koninginnezegels" is geopend. DAT de vice-pres. der Wereldbank, R. L. Gardner, met minister In 't Veld op 't R'damse stadhuis werd ontvangen. DAT de tit- rang van schout bij nacht van de Marine-Stoomvaartdienst is ver leend aan de gep. hoofdoff. 1ste kl. tit. J. Verschoor. DAT tegen de 41-j. hulpagent H. D. Tabak te A'dam, wegens deelneming aan razzia's te R'dam voor het A'damse B. G. 15 jaar werd geëist. DAT van 11—18 Aug. te A'dam het 10e internat congres voor wijsbegeerte wordt gehouden. DAT de Amerik. radio-reporter H. Emory Ellis volgende week weer voor 4 maanden naar Nederlaqd komt om 39 programma's voor onze wereldomroep ter uitzending naar Amerika samen te stellen. DAT onlangs is overleden de oud-dir- van het A'damse energiebedrijf ir A. M. v. Deventer. DAT te Deventer de eerste steen werd gelegd voor de Ned. Amerik. fitting- DAT kinderen de grafkelder der fam. Boreel van Hogelanden te Velsen uit bal dadigheid gedeeltelijk hebben vernield. DAT een 33 ton wegende stoomketel voor de nieuwe triplex-fabriek van Bruynzeel te Paramaribo met de „Cotti- ca" der K.N.S.M. wordt vervoerd. DAT P. J. v. Eyk te Sterksel van het Bossche B. G. 7 j. (m.a.) kreeg wegens hulp aan de vijand. DAT 72 j. oud te Vugt overleed D. J. Jonker, oud-dir. der P.N.E.M. DAT dr S. H. Stoffel te Delft, voorz. van „Het Prinsenhof", tot ridder in de orde van de Ned. Leeuw werd benoemd. DAT de hoofdred. van het weekblad „Nieuw Nederland", prof. dr H. Dooye- weerd, heeft plaats gemaakt voor prof- mr P. S. Gerbrandy. DAT het Beheersinstituut voortaan pas goederen van een Duitser mag verkopen als hij over de grens is gezet. DAT een gedenkplaat werd onthuld het vroegere woonhuis van de in 1944 ge fusilleerde beeldhouwer en verzetsman Gerrlt Jan v. d. Veen. DAT in afwachting van het desbetref fende K. B. de verzekerde som vooi bestaanden van bij vliegtuigongelukken omgekomen ambtenaren-in-functie steld is op respect, f 100.000, f 75.000 "of f 50.000, al naar gelang hun salariëring. DAT in Juli of Aug. de hotels c.s. geen eieren meer toegewezen krijgen, DAT voor het Utrechtse B- G. 20 jaar werd geëist tegen de 31-j. ex-kantoorbe diende W. A. Symons. die in de Meidagen van 1940 als burger hulp verleende aan de binnenvallende Duitse troepen. DAT Jo Vincent per radio om steun voor de Oorlogsgravenstichting heeft DAT gen. Kruis gisteren de Legerten- toonstelling op het vroegere ijsclubter rein te Amsterdam opende. DAT er Maandag een speciale markt voor vreemdelingen op het Amstelveld in de Hoofdstad wordt gehouden. DAT tijdens opgravingen bij het tram station te Zierikzee een menselijk skelet van vele eeuwen oud gevonden is. DAT opnieuw een poging gedaan zal worden het wrak van de „J. P. Coei tussen de pieren van IJmuiden te doen lichten, door middel van zandzuigers en springstoffen. DAT de Bossche gemeenteraad voor 2% millioen crediet verleende voor 't uitbrei dingsplan-Zuid. DAT voor een 4-daags bezoek de Noor se torpedojager „Arendal" te R'dam arri veerde en de bemanning verschillende trips zal maken. DAT de St. Crt. bekendmakingen bevat betreffende de inning van geldswaardige papieren en vorderingen, het internat wegvervoer en een wijziging prijzenbe- schikking huisbrandturf 1947 no. 2. DAT de „Volendam" gisteren uit R'dam naar Canada vertrok met 275 Mennonie ten en 175 Belgen en Scandinaviërs boord, die zich aldaar gaan vestigen. DAT de A'damse bouwvakpatroon W. A. Verburgt 3 jaren is ontzet uit de bouwindustrie. DAT de Coöp. Zuivelfabriek „De Boter bloem" te Boekei (N.B.) haar leden heeft verplicht hun veestapel op tb.c. te doen onderzoeken- DAT 73-j. oud te Den Haag is overleden het oud vrijz.-dem. Raads- en Statenlid mevr. W. A. L. Ros-Vrljman en Maan dagochtend a.s. te ruim 11 uur de crema tie plaats heeft op Westerveld. De Nederlandse luchtvaartpionier Marinus van Meel, die tot de oudste leden der Kon. Ver. voor Luchtvaart behoort, welke thans 40 jaar bestaat, met zijn eerste- passagiers in 1911, de gebroeders Van Dijk en hun Geleide economie moet vaarwel worden gezegd Een les uit de internationale sfeer Na diverse officieuse mededelingen aarover wij uit tactische overwegingen voorlopig nog hebben gezwegen, ver neemt het A.NP. thans van bevoegde Nederlandse zijde, dat tijdens de bespre- kingen der Benelux-ministers op het Chateau d'Ardennes, in verband met de principiële beslissing tot het vormen van economische unie per 1 Januari 1950, op de volgende punten in principe over- eensteming is bereikt: a. Het zo spoedig mogelijk terugkeren lar vrije consumptie; b. Het wederzijds verlagen van de sub sidies; Nastreving van een gecoördineerde investeringspolitiek; d. Handhaven van het monetaire e wicht. Er wordt tevens op gewezen, dat de subsidieverlaging geenszins een ovei komstige stijging van prijzen en lonen tot gevolg zal hebben. Het is duidelijk, dat Nederland zich i: de overgangsperiode nog geen volledig vrije goederenuitwisseling met België zal kunnen veroorloven, zo werd medege deeld eS dat maatregelen moeten worden getroffen om de voorziening op eer danig peil te brengen, dat deze vrije uit wisseling na 1 Januari 1950 een feit kan zijn. Om dit te bewerkstelligen zal beroep moeten worden gedaan op buiten landse financiële steun. In verband hiermede maakt de Haagse redacteur van het soc.-dem. .Parool" de volgende behartigenswaardige opmerking: „De economische unie met België en Luxemburg, die op 1 Januari 1950 zal moeten zijn gesloten, heeft vérgaande consequenties. Het is wel zeker, dat Nederland goeddeels zal moeten afzien geleide economie, waarvoor men in België niets voelt. In de komende ander half jaar zullen de economische beper kingen, die de schaarste-economie oplegt, grotendeels moeten zijn geliquideerd." Tsjechische minister wordt communist De Tsjechische minister van Defensie. Svoboda, die tot dusver bij geen enkele partij was aangesloten, ds tot de commu nistische partij toegetreden. Kijk op 't Communisme Een tijdschrift hetwelk op onze tafel ligt, leidt onze gedachten naar de bran ding, waarin zich heden de menselijke samenleving in Europa bevindt. Tot die samenleving behoren ook de Christenen. In Wending lazen wij een artikel van professor Hromadka, deken van de Huss- facultéit der universiteit te Praag, onder de titel: „Gisteren en morgen." Hromadka is Christen en zijn schrijven als het waren een brief aan buiten landse vrienden, in welke brief hij ver telt hoe hij staat tegenover de revolutie, welke Tsjechoslowakije van „gisteren" afscheid deed nemen, waarna het zich op reis begaf naar „morgen." Overdui delijk is het artikel niet. Min of meer aarzelend spreekt het zich uit. Vrees en hoop wisselen elkaar af, begrijpelijk voor wie zich van Gods wege de taak meent te zien opgelegd, het land der vaderen bij te staan, ook nu wat gisteren was, politiek en maatschappelijk in één dag is afgezworen. Historisch ziet de schrijver het zo. dat zijn land de bestemming had, 'n soort ont moetingsplaats te zijn voor de beste en meest creatieve elementen van Oost en West in Europa, gelijk de president, Benesj, ook wenste. Door de groeiende afstand tussen Rusland en de Westelijke landen i6 dat verhinderd. En nu bewoog zijn land zich steeds meer in de richting van een socialistische staat. De niet-communistische partijen wa ren decadent geworden, zonder vast doel. Alleen de communisten wisten precies, wat zij wilden, en zij waren schitterend georganiseerd. „Op dit ogenblik", zo schrijft hU, „is het een socialistische democratie. Ik ge bruik met opzet de term „democratie", hoewel mijn Westerse vrienden tegen dit woord in dit verband wellicht bezwaren hebben. Ik houd zelfs nu vol. dat het de taak van Tsjechoslowakije blijft een land te zijn. waar de menselijke en burger lijke rechten op de breedst mogelijke socialistische basis groeien. Een land. dat het grote, zowel van West als van Oost-Europa tezamen zou kunnen bren gen. Menigeen onder mijn vrienden, die deze verklaring leest, zal ongetwijfeld glimlachen of zijn schouders ophalen over de naïveteit van mijn illusies. En toch meen ik het ernstig, hoewel weinig toeschouwers de gevaren van de huidige toestand beter inzien dan ik. Hromadka schreeft dit voor de verkie zing in zijn land. Helaas bleken zijn illu sies wel zeer naïef te zijn geweest. De professor gaat nu verder, en beziet hoe het staat met de Christenen in zijn land. Geplaatst voor een situatie, aller minst begeerd, doch welke realiteit is. Velen verkeren in grote verwarring. Een groot deel behoort tot een groep, wier historische taak is afgelopen. Als is het grotendeels een koude revolutie, deze groep wordt maatschappelijk geheel ge liquideerd. Sommigen hopen op betere tijden, menigeen voelt zich hulpeloos, en enkelen beproeven mede te werken tot een creatieve orde te komen. Het uit spreken van een „neen" keurt Hromadka af, welke kostbare geestelijke waarden ook verloren zijn gegaan. Ook gaat hij niet mee met hen. die in de revolutie een waarschuwing Gods zien en die willen ingaan in het heiligdom van geloof en theologie. Hromadka neemt een andere houding aan. Zij i$ niet zo, dat hij zich aanpast bij het nieuwe regime en er zich aan gelijk schakelt, hij aanvaardt de ommekeer als een stap in het onvermij delijke en gerechtvaardigde proces van de sociale omwenteling. (Voor vervolg zie pag. 5) Grote brand verwoestte het A.T.O.- wagenpark in Rotterdam Een weggeworpen sigaret was de oorzaak Een zware brand heeft gisteravond de loods San Francisco van de Holland- Amerika Lijn aan de Zuidzijde van Rijnhaven te Rotterdam vernield. Een groot aantal wagens van de ATO, die daar haar garage voor de Praagdienst heeft gingen, met grote hoeveelheden olie benzine, verloren- Met meer dan 20 stra len en een groot aantal schuimblussers trok de brandweer tegen het vuur op. Eerst om twee uur vannacht was men de brand, die om zeven uur begon, meester. Bewoners van Katendrecht, die de brand ontdekten, begonnen in allerijl de zware wagens en vaten olie en benzine, die zij Regeling voor import van Belgische kersen Inzake de reeds gemelde import van Belgische kersen zijn maatregelen getrof fen, die Nederland in staat stellen de Bel gische marktprijzen dagelijks te contro leren, teneinde dev iezensmokkel tegen te gaan. Op grond van deze wijze verkre gen gegevens wordt de zg. „dagprijs" bepaald, d.wz. de prijs per kg, die Ned. importeurs in België mogen besteden. De Betiuwse kersenkwekers maken het pu bliek er op attent, dat er verschil bestaat tussen de Betuwse meikersen en de ker sen uit andere delen van ons land of uit België, daar vorig jaar honderden kilo's kersen als rg. Betuwse kersen werden verkocht. R.WX VOOR OORLOGSMISDADIGERS Voor het B. G. te Arnhem is gisteren tien jaar geëist tegen de Duitse luitenant A. A. Schwarze. die vlak voor de bevrij ding in Nunspeet twee Nederlanders, Louis Gast en Bethold Issidor van Es so, neerschoot. Zijn opdrachtgever, Ortscom- mandant Beek, werd tot drie jaar R W I. met aftrek veroordeeld. Z.K.H. Pirins Bernhard zal, op 30 Juni as. te Soesterberg, het gerestaureerde monument voor de gevallen vliegers ont hullen. De militaire luchtvaartafdeling bestaat dan 35 jaar. Nabestaanden van in de jongste oorlog gesneuvelden zijn welkom, doch dienen tussen 11 uur en 11.15 ter plaatse te zijn. STEUNPUNTLOZE DAKSPANTEN- De fabriek Berbeco te Ede begint met de productie van een nieuwe vinding van haar directeur. Ch. R. v. d. Veer, nl. de steunpuntloze dakspant, vervaardigd uit gewapend hout door het vuur bedreigd zagen, op eigen initiatief uit de gevaarlijke zóne te eva cueren. Zij werkten, tot vuur en rook hen verdreven. Een groot ondergronds ben zinereservoir jkon de brandweer behou den. Men schrijft de brand toe aan een bezoeker van de loods die, tegen het strenge verbod in, rookte. Anton v. d. Waals en de Centr. Veiligheidsdienst In het Voorlopig Verslag van de Tweede Kamer over de begroting-1948 van het departement van Algemene Zaken zyn ean aantal vragen gesteld over de Cen trale Veiligheid Dienst. Zo wil men we ten. of de commissie-Versteegh rapport heeft uitgebracht over de gedragingen van de huidige leider van de C.V.D., mr L. Ein-thoven, tijdens het begin van de bezet ting, toen hij hoofdcommissaris van poli tie te Rotterdam was. Voorts wordt ge vraagd of door bemiddeling of met mede werking van de C.V.D. valse papieren zijn verstrekt aan een in België by ver stek ter dood veroordeelde Vlaamse SS- officier en fo aan een zeker Van Merrel, die in Frankrijk zwaar zou hebben gecol laboreerd. een vervalst Ned. paspoort is verstrekt. Verder wordt geïnformeerd of het waar is. dat aan de beruchte Anten van der Waals na de bevrijding valse pa pieren zyn verstrekt, waarbij de heer Einthoven rechtstreeks betrokken zou zijn geweest. Tenslotte wil wen het resultaat weten van het onderzoek van de Ryks- accountantsdienst naar het financiële be leid van het Bureau Nationale Veiligheid. WEERBERICHT Opnieuw warm Tot morgenavond verwacht De Biltt In de nanacht op sommige plaatsen vorming van nevel, mist of lage wolken banken. Morgen overdag overwegend zonnig weer met ongeveer dezelfde tem peratuur als vandaag. Enkele verspreide onweersbuien. In het Noorden van h«* land meest matige wind tussen Ooet en Noord, elders tijdelijk veranderlijke wind. ZON EN MAAN. 13 Juni. Zon op 4.20, onder 21.Maan op: 11.15, onder 1.05. 14 Juni. Zon op: 4.19, onder 21.01. Maan op; 12.40, onde* 1.20. 14 Juni E-K.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1948 | | pagina 1