Quum GTouraut
lHf
RENVILLE: POLITIEKE ZWENDEL
VAN T LAAGST ALLOOI
ZONDEK SIGAAR?
Wist U
WOENSDAG 21 JANUARI 1948
ABONNEMENTSPRIJZEN:
0.30 per week; f i.30 per maand;
t 3-90 per kwartaal; bij betaling per
kwitantie (verb, met adm.-kosten)
ADVERTENTlÊNf 0.15 per millimeter
Bij contract belangrijke korting.
TELEFOONNUMMERS:
Directie en Redactie 20408.
Administratie 22710.
Christ elijk-Nationaal Dagblad
voor Leiden en Omstreken
twintigste jaargang No. 7414
$tiinhwstirf) is ftjtbUitttf
myn b<rl in teafjenspoet"
BUR REDACTIE EN ADMINISTRATIE
HOGEWOERD 103
Postrekening 58936.
HOOFDREDACTEUR: Dr E. DIEMlJt
CHEF- REDACTIE: H W J. ENSERINK
DIRECTIE: F DIEMER
Laten we thans onze handen t an het inter
nationale gekonkel vrijmaken
Na al de ellende, die wij reeds met de z.g.n. republiek hebben
gehad, komen thans uit Batavia berichten, die iedere Neder
lander met stomheid zullen slaan. Tengevolge van ivat wij niet
schromen te noemen politieke zwendel van het laagste allooi
der Commissie van Drie, heeft de republiek, met medeweten
van de Commissie, doch buiten Nederland om, bij de onder
tekening van t accoord van de Renville zich voorbehouden, dat
zij over een eigen weermacht, eigen financiën en eigen buiten
landse betrekkingen kan beschikken.
Zoals bekend had de Commissie van Drie aan de twaalf punten, waarover over
eenstemming was bereikt, nog zes punten toegevoegd. De republiek aanvaardde
deze zes punten, nadat door de Commissie een „verklaring en toelichting" was ge
geven. Deze verklaring en toelichting was aan Nederland onthouden. Volgens een
republikeinse woordvoerder is door de Commissie van Drie uitdrukkelijk verklaard,
dat de aanvaarding van de zes punten niet zou betekenen, dat de republiek niet
zou kunnen beschikken over een eigen weermacht, eigen financiën en eigen buiten
landse betrekkingen.
Van Zeeland doet of zijn
neus bloedt
De heer Paul van Zeeland. Belgisch
lid der Commissie van Drie, ver
klaarde toen hij hedenmorgen 11 uur
op Schiphol uit Batavia aankwam,
niets te weten van toezeggingen, die
het Amerikaanse lid Graham te Ka-
lioerang aan de republikeinen zou
hebben gedaan inzake leger, financiën
en buitenlandse betrekkingen. Hij
wist evenmin iets van het verdrag met
Egypte, dat zou zijn geratificeerd
juist voor de ondertekening van het
accoord. Wel had de Commissie na
ondertekening op de ..Renville" een
advies van vijf punten gegeven, ter
belichting van de overeenkomst en
bepaalde quaesties, die er buiten val
len. (En gulden voor die vijf punten
Red).
Baruch, een politiek
„enfant terrible"!
TUSSEN DE TWEE grote blokken van
„Oost" en „West" staat een muur.
In die muur zit een opening en beide
partijen loeren door die opening, wat er
achter de muur gebeurt. Voorbarige
idealisten geloven, dat men die noodlot-
tige muur kan afbreken. Of men beweert,
dat die muur slechts 'n schijnconstructie
is van onverantwoordelijke, op scheiding
en oorlog aansturende politici. „Oost" en
„West" moeten met elkaar te verzoenen
In afwijking van de normale gewoonte
heeft de Commissie van Drie de Neder
landse delegatie niet in kennis gesteld
van de notulen, waarin deze toezegging
aan de republiek, te Kalioerang gedaan,
was opgenomen. Had de Nederlandse de
legatie van deze afspraak geweten, dan
had het accoord van de Renville niet tot
stand kunnen komen. De door de Com
missie van Drie tegenover de republiek
gegeven interpretatie is immers volko
men in strijd met het Nederlandse stand-
Naar de Nieuwe Leidsche Cr;
van bevoegde zijde verneemt, zijn deze
berichten volkomen serieus te nemen.
Men mag dus aannemen, dat de Com
missie van Drie niet onwetend is ge-
Wij achten dit een fictie, tenzij „Ooaf va" «eh'ime voorbehoud, dat
een politieke „Umwerthung" zou onder. t.
gaan, dus van het totalitaire beginsel
*t Verklaarde
uitzicht
totaal afzien. Tegen de synthese
internationale politiek verzet zich de
analyse, die overal op scheuring stuit.
Voor het Christendom, humaniteit, cul
tuur, het principe der persoonlijke vrij
heid, is een overbrugging der twee
ideologische standpunten onaanvaard
baar. Houdt men hier aan vast. dat men
een grondige overtuiging en levensbe
schouwing niet verloochenen mag. dan is
er geen keuze, welke
weg men bewandelen
moet, ook al gaat
die langs afgronden.
Beschouwt men de
kwestie „materialis
tisch", namelijk zo. dat het ene machts
centrum het andere afstoot, dan ligt de
oorzaak daarvan toch grotendeels bij
Rusland. Immers, wil men „Oost" en
„West" met elkaar verzoenen, dan dient
men het allereerst eens te worden over
de ontwapening en de atoom-energie. In
de betreffende commissies liet Rusland
zijn rug zien. Een internationale politie
macht zou hechter en sterker moeten zijn,
dan strijdkracht en defensie-apparaat van
welke aanvallende mogendheid óók en
de idee ligt nog slechts in de windselen.
Hieruit volgt dus, dat de vrede blijft
balanceren op de punten der bajonetten
en Veiligheidsraad noch Ver. Naties, bij
de huidige stand van zaken, de herbe
wapening kunnen tegenhouden. De span
ning van de „zenuwen-oorlog" blijft en
de angst voor een misrekening omtrent
de machtspotentiaal achter de muur, kan
juist de psychologische factor zijn. waar
door de oorlogsimpuls geremd wordt. De
wereldpolitiek wordt door dit alli
Sinds de conferentie van Londen, voelt
óók Bevin meer de Russische „Kralle
unter dem Handschuh" en stuurt ook hij
aan op machtsvorming der West-Euro-
pese landen, een meer intensieve, poli
tieke en economische coördinatie.
Dat wil óók Bernard Baruch. oud
adviseur van Wilson en Roosevelt, die
de landen van Europa reeds ziet als
economische en politieke unie. En Baruch
is bepaald een politiek „enfant terrible.'
waar hij de onderlinge steun bepleit ii
geval van aggressie, ja, Amerika zelfs
in oorlog zou moeten gaan, indien één
dier Europese landen werd aangevallen.
De argumentering is juist: de econo
mische hulp der Ver. Staten is waarde
loos. indien de Verenigde Europese lan
den niet bereid zijn voor hun onafhan
kelijkheid te strijden. En het Handvest
der „Ver. Naties"- biedt gelegenheid voor
het afsluiten van dergelijke, regionale
verdragen.
Baruch. staat een onverbloemde „reali-
teits-politiek" voor. ook al zal Moskou
er gif uit zuigen. Maar de Sowjet Rus
sische penetratie wettigt het formeren
van strategische bases en vliegvelden in
Europa, ter beveiliging van Amerikaanse
belangen mede. want het is toch geen
gering risico in de „onderneming Europa"
milliarden te steken. Baruchs advies komt
dus hierop neer, dat de enorme eci
mische hulp gepaard moet gaan met
doeltreffende, militaire garantie.
Een dergelijke uitspraak van een
zaghebBend Amerikaans politicus is niet
gevaarlijk, maar werkt preventief. Het
is trouwens noodzakelijk tot de grond
dezer dingen te gaan. Want, wat doet
aan de andere zijde van de muur? Daar
fbrmeert men toch immers óók alliantii
tussen de Russische satelliet-staten. waa
van het jongste verdrag tussen Roemenië
en Bulgarije getuigt; verzekering der
wederzijdse veiligheid, militaire hulp bij
een aanval door enig ander land.
Stalins filiaal-houder in Bulgarije, de
premier Dimitrow dreigt met een fede
ratie van Balkan-staten. Roemenië. Zuid-
Slavië, Albanië, Hongarije, Tsjeehoslo-
wakije en Polen. Op die wijze wil mer
zich bevrijden van de „ijzeren kluisters
van de Amerikaanse dollar"! Al wat ziel:
om Amerika heen groepeert, behoort vol
gens Stalin en Dimitrow tot deimpe
rialisten. En óók de Sowjetvertegenwoor-
digers in de geallieerde bestuursraad te
Wenen, beschuldigen de Westelijke ge
allieerden ervan, dat zij van Oostenrijk
een militaire basis voor het Brits-Ame
rikaanse imperialisme maken.
Oost-Europa wordt echter onder com-
lijk zij nu reeds doet door een verdrag
met Egypte te ratificeren, Soekarno te
laten verklaren, dat hij met de onderteke
ning geheel andere doeleinden nastreeft
dan zich er aan te houden, het goud der
Chinese vluchtelingen te stelen enz.
De positie zal, als de Regering deze
gedragslijn volgt duizend maal erger zijn
na de ondertekening van het accoord
Linggadjati. Destijds, toen er even
wilsovereenstemming bestond, was
de interpretatie van een aan beide zijden
volkomen bekend. Bovendien werd toen
tertijd een bepaalde interpretatie door
beide partijen zelf vastgesteld. Thans was
het verschil in wilsovereenstemming aan
een der beide partijen, nl. aan de Neder
landse delegatie, volkomen onbekend, ter
wijl de republikeinse interpretatie een
min of meer officieel karakter heeft ge
kregen doordat een zgn. „neutrale" derde,
de Commissie van Drie, er van te vorert
van op de hoogte was. Wij aarzelen niet,
deze gang van zaken zwendel te noemen.
Het is een ergerlijk geval van dubbel-
politiek, des te ergerlijker, omdat deze
gevoerd werd op internationaal vlak.
De Regering mag hierover slechts één
houding aannemen: de ondertekening
van het accoord van de Renville terug
nemen, omdat de overeenstemming
slechts in de verbeelding blijkt te be
staan. Wij zijn er ons echter van bewust,
dat de Regering, dank zij vroegere fouten,
tegenover de huidige gang van zaken
slechts een zwak verweer kan voeren.
Wy wijzen er op, dat het schieten
voortgaat, maar het Nederlandse volk
wordt op dat punt onkundig gehouden
door een Regering, die op haar beurt dom
gehouden is. Zij -dacht een „naakt" ac
coord te hebben en wist niets van de
zwarte textiel, waarmee de overeen
komst thans aangekleed blijkt te zijn.
Wie van al het bovenstaande kennis
heeft genomen, kan slechts één conclusie
trekken: terstond breken met het inter
nationaal gekonkel, opdat wij onze vrij
heid van handelen kunnen hernemen.
het accoord van de Renville maakte. Zij
had hierin immers zelf de hand gehad.
En zij heeft blijkbaar willens en wetens
de Nederlandse delegatie hiervan onkun
dig gehouden. Ligt hierin misschien de
reden, waarom enige leden der Cömmis-
e zo'n haast hadden, het zwendel-ter-
:in te verlaten?.
Nader verneemt de Nieuwe Leid-
:he Crtdat deze nieuwe ontwik
keling een ernstig punt van overleg in de
ministerraad, die hedenmorgen in bijzon
dere vergadering bijeenkwam, uitge
maakt heeft. Het is niet onmogelijk, dat de
Regering niet onmiddellijk stappen zal
doen, doch pas haar definitieve ge-1 neveTdt" met een contingent van 2000
dragslijn zal bepalen, wanneer de repu-iman uit Tandjong Priok vertrokken op
bliek op grond van het slinkse voorbe- Weg naar het vaderland. Aan boord be
houd voortgaat in flagrante strijd met de vinden zich militairen van het K.N.I.L.,
„naakte" overeenkomst te handelen ge-voor een groot deel met hun
Thans 2000 demobiliserenden
op weg naar Nederland
Generaal Spoor deed de „Johan van
Oldebarneveldt" uitgeleide.
Nadat de „Nieuw-Amsterdam" en de
„Grote Beer" de eerste demobiliserenden
naar Nederland hebben gebracht, is op
16 Januari het m.s. „Johan van Oldebar-
VANDAAG STELLEN
WIJ U VOOR:
Bas Munnik, Leiden,
Utr, Jaagpad 71
Nadat S. Korp. B. Munnik eerst twee
maanden in Engeland was, zit hij nu al
er bijna anderhalf jaar in Indië, thans
de buurt van Padang. Hij houdt van
het militaire leven. De U-brigade, waar
toe Bas behoort, zette na de bevrijding
als eerste Hollandse batterij de voet aan
wal inPadang. In de anderhalf jaar
heeft Munnik veel genoten, gezien en
beleefd. Genoten van de prachtige na-
tuurtafrelen, veel gezien op cultureel ge
bied, veel beleefd met de laatste oorlogs
handelingen. Hij schreef in een van
brieven onder meer: „Het leven in de
Brigade heeft zo'n fijne sfeer. Het lijkt
een groot gezin met als vader
moeder de kolonel en zijn vrouw. Deze
gemeenschap is mooi Ik heb dit in
land nooit zo sterk gevoeld. Ik hoop, dat
wij hiervan iets zullen overdragen, als
wij weer in Holland komen. Dit hopen
wij zeker te doen: de gemeenschap
ken in het geloof en werken als jeugd
ei. als ouderen. Het gehele Nederlandse
volk één!"
WAARHEID ETS
WERKELIJKHEID
WAT „DE WAARHEID" ZEGT:
Duizend arbeiders staken bij Van Heek
in Enschede, de fabriek „Rigtersbleek"
zegt „De Waarheid" gisterenavond. Uit
ontevredenheid over niet verkregen gra
tificatie, die onderbazen wèl ontvingen.
Wat de waarheid is. De dui
zend arbeiders maakten gisterenmor
gen hun misnoegen kenbaar over de
kwestie der gratificatie, maar na
overleg ging om kwart voor twee
gisterenmiddag alles rustig aan het
werk. De organisaties namen het
overleg over.
PRINS BERN HARD IN
LONDEN
Prins Bernhard is' gistermiddag met
zijn eigen Dakota op het Londense vlieg
veld Northolt geland. Het is niet bekend
hoe lang zijn verblijf in Engeland zal
Amerika zal Ned.-Indië
thans financieel helpen
Washington is zeer voldaan over
overeenkomst
Het Amerikaanse departement van
Buitenlandse Zaker. heeft verklaard, dat
de Am. regering de vooruitgang en de
wederopbouw in N.-I. met de grootste be
langstelling zal volgen en zij onderzoekt
de middelen om economische en finan
ciële hulp voor deze wederopbouw te
bieden. Zij heeft de aanvaarding va
voorstellen van de Commissie van Drie
door de Ned-, en „Indonesische" delega
ties met grote voldoening ontvangen. Zij
acht de voorstellen uiterst rechtvaardig
en praktisch, zij feliciteert de Commissie
met haar uitstekerfd werk en de „Neder
landers en Indonesiërs met de geest
groot staatsmanschap, waarmede zij de
onderhandelingen hebben voltooid".
Ans van Dijk katholiek gestorven
is van Dijk, aan wie verleden week
het doodvonnis werd voltrokken, is
volgens de „Maasbode" aan de voor
avond van haar executie door de
katholieke geestelijke, om wiens bijstand
zij verzocht had, gedoopt. Op de ochtend
de terechtstelling heeft zij haar eer
ste H Communie gedaan en de Sacra
menten der Stervenden ontvangen, waar
na zij geheel verzoend met God, rustig
en waardig haar vonnis heeft ondergaan.
(Het is een publiek geheim, dat er voor
al van R. K. zijde energiek gearbeid
wordt onder de politieke delinquenten.
Bedoeld verschijnsel blijft dan ook lang
niet tot dit ene geval beperkt Red.)
kinderen, het O.V.W.-bataljon „Zeeland"
2-14-R.I.) en een kleine groep mariniers'.
De militairen van het K.N.I.L. keren na
afwezigheid van zeven jaren terug.
Even voor het vertrek van het schip
kwam luitenant-generaal S. H. Spoor on
verwachts persoonlijk afscheid van de
RANTSOEN TOILETZEEP
VERDUBBELD
Een rantsoen toiletzeep is van 90 gram
op 180 gram gebracht, aldus blijkt uit de
St. Crt. van gisteren.
Trygve Lie per auto naar
Nederland
Trygve Lie. die momenteel te Brussel
vertoeft om te zien of deze stad aai
kan voldoen van gastvrouwe (hij
bezocht o.a. de gebouwen van de We
reldtentoonstelling van 1935) zal morgen
per auto, in gezelschap van de heer Pelt,
ons land komen.
Generaal Markos, de vriend van
Moskou en leider van de Griekse op
standelingen. De chaos is Immers wei
een lach waard
Conferentie van drie te
Londen over Duitsland
Vandaag algemene sfkking te Keulen
Binnenkort zal te Londen een conferen
tie gehouden worden door Engeland, de
Ver. Staten en Frankrijk over het pro
bleem Duitsland, aldus meldt Reuter. Gis
teren kwam de geallieerde bestuursraad
te Berlijn bijeen. Het doorvoeren van een
geldsanering voor alle zones kwam niet
ter sprake. Verder werd de vergadering
gekenmerkt door strikte zakelijkheid. Di-
de vergadering vertrok generaal
Clay naar Washington om over dé tóe-
ijzing van gelden voor West-Duitsland
i het Marshall-kader te praten.
Vandaag zouden 100.000 fabrieksarbei
ders in Keulen gaan staken. Het gehele
tramverkeer ligt al stil. De vakverenigin-
;n geen verantwoordelijkheid op
zich. De Britse autoriteiten verboden de
vergadering van het Volkscongres te So
lingen. Er lopen geruchten dat de Ameri
kanen de voormalige nazi-generaal Gu-
derian opdracht gaven tot het oprichten
spionnagedienst tegen onder
grondse fascistische organisaties, met als
hoofdzetel Allendorf.
VRESELIJKE SCHEEPSRAMP
IN CHILI.
Door onbekende oorzaak is op een
rivier in Zuid-Chili een schip gekanteld
i gezonken. Men vreest, dat er 270 pas-
«igiers zijn omgekomen. Slechts 30 kon
den worden gered. De kapitein is gear
resteerd, aangezien het schip maar bere
kend was op 100 passagiers.
Prins René de BourbonParma is in
Zwitserland aangekomen om met e>
ning Michael te spreken over een verlo
ving met zijn dochter Anne. De bedoa-
zijn om het huwelijk later in
Kopenhagen te doen plaats hebben.
Koning Leopold kwam in
Lissabon aan
Toegejuicht door de in Portugal wonen
de Belgen, is Koning Leopold van Bel
gië gisteren per KLM-vliegtuig in Lis
sabon aangekomen. Van de Belgische le
gatie was geen afgevaardigde op het vlieg
veld aanwezig.
A.P. voegt aan dit bericht toe. dat prin
ses Josephine Charlotte, die de konin-
lijke familie vergezelde, niet meegaat
naar Havana. Zij zou in Lissabon blij
ven. Zoals men weet, verblijft daar de
Italiaanse koninklijke familie en is de ex-
koningin van Italië. Marie José, een zus
ter van Koning Leopold.
De geruchten, dat minister Spaak Zon
dag j.l. een geheim onderhoud met d<
Koning zou hebberf gehad, worden noch
te Bern. noch te Brussel, bevestigd.
Men verwacht, dat de Koning drie
maanden in Havar.a zal blijven.
De kleine Hanneke Peeters, dochtertji
van de vertegenwoordiger van de KLM.
bood de gravin de Rethy een bouquet
rode en witte anjelieren aan.
Een Amerikaans democratisch afge
vaardigde heeft voorgesteld de stakers
in Duitsland met de bajonet te dwingen,
aan het werk te gaan. Hier verklaarde de
Amerikaanse minister voor de strijd
krachten te land zich tegen. Hij voelde
meer voor het inhouden van het voedsel
der stakers. „Wie niet werkt, zal ook niet
eten." zal meer uitwerking hebben,
meende hij.
munistische heerschappij gebracht en
elke oppositie in die landen geliquideerd.
De muur, waarover wij schreven is er;
waakzaamheid blijft geboden en een
Amerikaanse toeziende voogdij over
West-Europa schijnt onvermijdelijk.
DAT de C.C.D. de veehouder T. te
Zwollerkerspel heeft geverbaliseerd, die
30.000 liter melk buiten de bonnen om
verkocht en afgeroomde niet tbc-vrije
melk als volle tbc-vrije melk aan de man
bracht.
DAT het 55-j. gemeenteraadslid P. H.
an 't Westende te Roosendaal, tijdens
;n onderhoud met de gemeentesecr. op
het gemeentehuis aan een beroerte over
leed.
DAT voor de Utrechtse voorjaarsbeurs
J.000 m2 standruimte was aangevraagd,
doch er slechts 30.000 m2 beschikbaar is.
DAT het aantal bezoekers van de
Najaarsbeurs 1947 circa 50 pet. groter was
dan dat van de Voorjaarsbeurs 1947 en
tweemaal zo groot als dat van de Najaars
beurs 1946.
DAT gisteren bij de eeuwfeestviering
_in de proeftuin voor naaldbomen ..Scho-
venhorst" te Putten in tegenwoordigheid
van de opperhoutvester der Koningin en
Mansholt een arboretum is geopend,
alle soorten naaldbomen der gema
tigde streken aanwezig zijn.
DAT ter gelegenheid hiervan de direc
teur, dr. Th. C. Oudemans, is benoemd
tot officier in de orde van O. N.
DAT de uitzending voor de ex-pol. ge
vangenen uit de bezettingstijd iedere
Vrijdagavond van 1922—19.30 u. zal wor
den gehouden m.u.v. de 3e Vrijdag der
maand en in de eerste uitzending op 30
Jan. a.s. berichten worden omgeroepen
over personen, die nog steeds worden
vermist.
DAT jhr ir J. de Ranitz gistermiddag
als hoofding-dir. van de Prov.-directie
voor de Wederopbouw en Volkshuisvi
ting in Zeeland te Middelburg een i
scheidsreceptie heeft gehouden.
DAT de bariton Janus van Duuren uit
Nijmegen op 20 Febr. zijn 40-jarig
zangersjubileum hoopt te vieren.
DAT aan de winnaars van de Prix de
Rome voor schilderkunst in 1940 en 1942,
A. A. v. d. Weyden en J. Roozendaal,
een jaargeld van f 1200 is toegekend.
DAT de VVV te Den Bosch 'dit jaar c
22, 23 en 14 Juli weer driedaagse fiets
tochten door Brabant organiseert.
DAT gisteren onder grote belangstel
ling op „Zorgvlied" te A'dam is teraar-
debesteld het stoffelijk overschot van de
bekende vioolbouwer Max Muller.
DAT de bankbiljettencirculatie in de
afgelopen week met f 43 millioen is in
gekrompen tot f 2915 millioen.
DAT t. g. v. het 200-j. bestaan der ge
nietroepen te Utrecht aldaar in Mei een
legertentoonstelling wordt gehouden, wel
ke later o. a. ook te Den Haag wordt in
gericht.
DAT de 45-j. gevangenisbewaarder C.
L. Baan uit A'dam, die lid van de SS en
de landwacht was, door het B. G. aldaar
tot 10 jaar gev. str. is veroordeeld (eis
15 jaar.)
DAT het A'damse B. G. de SD-er B. M.
Swagers aldaar, die deel uitmaakte van
executiepelotons te Weesperkarspel. Lim-
men en Haarlem, tot levenslang veroor
deelde (eis 20 jaar.)
DAT de gemeente A'dam f 66 millioen
3-31%% obligatiën tegen een koers van
100% zal uitgeven in stukken van f 1000
f 500.
DAT de St. Crt. van gisteren o. m. prij-
zenbeschikkingen stopverf, plamuur en
oliegrondverf 1948, een intrekking hooi-
prijzenbeschikking 1947, alsmede wijzi
gingen kunstmest-distributiebeschikking
loonregeling voor de Goudse aarde
werkindustrie bevat.
DAT in Neede (O) en omgeving een
complot van clandistiene slachters en!
zwarte handelaren is ontdekt, waarbij 7
personen werden gearresteerd.
DAT Middelburg telegrafisch bij de mi
nister heeft geprotesteerd tegen het
bouwplan 1948 volgens hetwelk in Zee
land voor elke 100 gereed gekomen wonin
gen slechts 50 nieuwe mogen worden ge
bouwd.
DAT de prov. stoombootdiensten in
Zeeland in 1947 ong. 350.000 personen
vervoerden, of wel 35% meer dan in 1946,
doch in 1939 dit aantal ruim 780.000 be
droeg.
DAT in 1947 te A'dam 65 personen bij
DAT H. Puts is benoemd tot adj.-ref.
der P.T.T.
DAT tot stationschef te Goes is be
noemd B. H. Meeuwissen, thans adj.-sta-
tionschef le kl. aan het station Amster
dam-Rietlanden.
DAT aan onze loketten de passagiers
lijst van de Kota Inten ter inzage ligt
DAT de Beverwijkse autohandelaar J.
F. wegens 44 prijsovertredingen bij leve
ranties van autobanden, o.a. aan het Rijk,
tot f 41.050 boete met verbeurdverklaring
van de aanwezige goederen werd ver
oordeeld.
DAT 67 jaar oud. plotseling te Heiloo
is overleden W. Bruul, oud-gemeente
secretaris aldaar.
DAT N. Heiner, hoofd der Chr. Ulo
school te Schiedam, die onder het pseu
doniem H. te Merwe een Vaderlandse Ge
schiedenisboek schreef, is benoemd tot lid
van het Historisch Genootschap.
DAT te Boekelo geen pannenzout meer
wordt gemaakt terwijl de productie van
fijnzout binnenkort wordt gestaakt daar
de apparaten steeds slechter worden doch
de eigenlijke zoutwinning en het che
mische bedrijf worden uitgebreid.
DAT prof. dr. W. M. Docters van Leeu
wen aan het Rijksherbarium zijn gehele
verzameling van ruim 5500 Indische gal
len heeft geschonken.
DAT de vergadering van de Volksparty
voor Vrijheid en Democratie in „Belle-
te Amsterdam Zaterdag om 2 uur
begint
DAT Polen en Nederland in Febr. a.s.
te Den Haag besprekingen zullen voeren
uitbreiding van de bestaande han
delsovereenkomst.
DAT op Curacao op initiatief van gou
verneur dr. P. A. Kasteel. postzegels zijn
uitgegeven met opdruk „NIWIN".
DAT aan het 50ste veldhospitaal, het
welk op 23 Jan. per „Waterman" naai
Padang vertrekt, een complete hospitaal
versterker-installatie met radio en gra-
mofoonplaten door de Niwin ter beschik
king is gesteld.
verkeersongelukken werden gedood,
welk aantal ong. 25% hoger ligt dan voor DAT door de Kon. Mil. Kapel plannen
de oorlog toen het schommelde onj 1 per worden beraamd voor het houden
week en 10 resp. 14% van het aantal on- een internationaal festival voor militaire
gelukken ernstig of lióht letsel tenge- muziekkorpsen in Den Haag en andere
volge had. I steden.
DAT Zuid-Holland op 31 Dec. j.l. rond
1.107.000 mannelijke en 1.149.000 vrouwe
lijke inwoners telde.
DAT gisteren als bewijs van dank voor
de hulp tijdens de hongerwinter door de
A'damse en R'damse graanhandelaren
hun Groningse collega's een tableau
van Makkumer blauw werd aangeboden.
DAT het 650-j. bestaan van Beverwijk
in Aug. a.s. o.m .zal worden herdacht met
•n expositie van Handel en Industrie.
DAT 71-j. oud is overleden de oud-
gezagvoerder ter koopvaardij Louw
Grilk.
DAT in verband met eventuele Over
heidsmaatregelen door de minister van
Binnenl. Zaken een onderzoek wordt in
gesteld naar de zedenverwildering, inzon
derheid onder de jeugd.
DAT te Elzendorp, bij Gemert, weer
>n wild zwijn werd gesignaleerd.
DAT als novum in de R.K. studenten
wereld voor de Utrechtse en Delftse stu
denten een parochieblad is verschenen.
DAT blijkens de „Nieuwe Crt." de ge
zant van Luxemburg A. Collart reeds
enige tijd ziek is en de comm. der Ko
ningin mr L. A. Kesper voor een maand
lar Zweden is vertrokken.
DAT het B. G. te Leeuwarden gisteren
de 29-j. landwachter T. Graafstra te Foch-
teloo wegens hulpverlening aan de vijand
tot 12 jaar RWI en verlies van de Ned.
nationaliteit veroordeelde.
DAT de winst van de Kinacultuur Mij.
Boemi-Kasso te A'dam over 1940-1946
f 7000 bedraagt en de uitkering over 1940
'41 definitief werd bepaald op resp. 9
6%.
DAT in de afgelopen nacht
briekje van kleinmeubelen te Tiel tot de
grond is afgebrand en de schade wordt
geraamd op f 20.000.
DAT Prins Bernhard en minister Fiévez
o. a. deel uitmaken van het aanbevelings
comité voor de Amerikaanse film
beste jaren van ons leven", welke de
moeilijkheden der demobilisatie behan
delt en waarvan de première in A'dam
gaat.
DAT te Middelburg een eierenloods,
een koelhuis en een veilinghal van de
Coöp. Veilingvereniging Walcheren wor
den gebouwd.
Nationalisatie van de
Ned. Bank?
(Door i
Men moet niet denken, dat. toen de
Duitse bezetting -verdwenen was. meteen
de Bankwet van 1937 weer herleefde.
Voorlopig bleven de Duitse regels ge
handhaafd en toen op 1 Oct. 1945 (kort
óór de bijeenkomst der voorlopige Sta-
ten-Generaal) bij Koninklijk Besluit de
Duitse verordening vervallen werd ver
klaard en de Bankwet weer ging gelden,
minister Lieftinck feitelijk, dat
de Duitse regels zouden blijven bestaan
n dat de Bankwet in die zin gewijzigd
Zonder gemeen overleg met de Staten-
Generaal werden enkele belangrijke arti
kelen van de Bankwet niet toepasselijk
klaard, de bevoegdheid van de Ned.
Bank om schatkistpapier ten laste van
het Rijk te kopen en te verkopen werd in
uitgebreid, dat dit schatkistpa
pier zich vóór de aankoop niet in handen
derden behoefde te bevinden: er
werd een Bankraad ingesteld enz. Maar
de belangrijkste verandering in de Bank
wet was wel vervat in art. 7 van het
Kon. Besluit van 1 October 1945. Daarin
toch werd het volgende vastgelegd „In
de gevallen, waarin onze Minister van
Financiën zulks ter coördinatie van de
monetaire en financiële politiek der Re
gering en de politiek van de Nederlandse
Bank noodzakelijk acht. geeft onze Mi
nister voornoemd aan de directie van de
Nederlandse Bank de ter bereiking van
dat doel nodige aanwijzingen. De Neder
landse Bank is géhonden aan die aanwij
zingen gevolg te geven."
L^es het nog eens over en ge proeft er
minister Lieftinck uit: Het dictatoriale.
Intussen was natuurlijk dit Wetsbesluit
an 1 Oct. 1945, tot stand gekomen bui-
;n de volksvertegenwoordiging om,
bestemd om slechts tijdelijk te geiden.
gezien de desolate
toestand, die de Duitsers hier achtergela
ten hadden, iets voor te zeggen, al kan
overtuigd houden, dat
de Ned. Bank ook zonder die draconische
bepaling zich in deze abnormale tijd naar
de inzichten der Regering zou hebben ge
schikt.
Maar wat minister Lieftinck nu met
de beide wetsontwerpen, die deze week
in de Tweede Kamer behandeld
worden, bedoelt, is niets anders dan de
bepalingen van het Wetsbesluit te per-
petueren. Principieel moet de betrekke
lijke onafhankelijkheid en zelfstandig
heid van de Nederlandse Bank gebroken
worden.
Langs twee wegen wordt dit doel (het
breken van de zelfstandigheid van de
Ned. Bank) verwezenlijkt:
le. De staat annexeert de aandelen
der Ned. Bank en wordt in de toekomst
de enige aandeelhouder en
2e. het Statuut'van de Bank wordt zo
danig gewijzigd, dat voortaan de Minis
ter van Financiën alle touwtjes in han
den heeft.
Wat de annexatie der aandelen be
treft: de tegenwoordige aandeelhouders
worden in die zin schadeloos gesteld,
dat zij voor elk aandeel inschrijving in.
het Grootboek der 2% pet Nationale
Schuld krijgen tot het tweevoud van het
nominale bedrag van dat aandeel. Zij
ontvangen derhalve geen gereed geld,
wat bij een onteigening wel een vreem
de figuur is. Intussen, voor ons is dit
bijzaak. Hoofdzaak is. dat de Staat alle
aandelen en dus ook alle macht in han
den krijgt Dat is principieel. De hoegroot
heid en de wijze der schadeloosstelling
is ook van belang, natuurlijk, maar toch
niet van principieel belang.
De Minister verdedigt dit met het be
toog. dat de positie van de circulatie
banken. vooral na het prijsgeven van de
eouden standaard zodanig is veranderd,
dat het gemeenschapselement
in de juridische status van dé Bank ver
sterkt behoort "te worden. Steeds meer
is het een orgaan met publiekrechtelijke
inslag geworden.
In feite komt heel die versterking van
het gemeenschapselement neer op het
vrijwel dictatoriale bevoegd
heden aan de Minister van Financiën.
En dat niet alleen voor deze tijd. maar
x>r de toekomst
Niet slechts in naam van de vrijheid,
a in naam van het algemeen welzijn.
iaar niet minder in naam van „de ge-
ieenschap" wordt er heel wat gezon
digd. Heel de tendens van deze tijd gaat
in de richting van vergroting van de
Staatsmacht En dat wordt altijd weer
met ideële motieven goed gepraat. Maar
langzamerhand wordt aai; al wat nog
het economisch leven de
staatsteugel aangelegd.
1 in het no. van gisteren)
Droom student en
Dromen ral voortaan een onderdeel
vormen van het leerplan van 17 manne
lijke en vrouwelijke studenten aan dr
universiteit van Bristol. Van hen wordt
verwacht dat zü des nachts en niet over
dag op het college zullen dromen. Van
deze avonturen in het dromenland zul
len nauwkeurige aantekeningen gehouden
worden en na 6 weken ral vastgesteld
worden wetenschappelijk natuurlijk), of
de dromen op enige manier van toepas
sing zijn op het leven van de studenten.
Ook wil men vaststellen of dromen
voorspellingen doen voor de toekomst.
(Wij z\jn zeer benieuwd naar de uitslag
over 6 weken. Red.)
Plaatselijk nog wat sneeuw
De Bik verwacht tot morgenavond:
Meest zwaar bewolkt met en ge sneeuw
of regen en zwakke tot matige wind u.t
Zuidelijke richtingen. Temperatuur om
het vriespunt tot lichte vorst. Later n
het Westelijk gedeelte van het land wind
draaiend naar West met enige styling
van temperatuur.
ZON EN MAAN.
Donderdag 22 Januari Zon op 8.36 en
onder 17.08. Maan op 12.52 en ond—- 4 50
Maandag 26 Januari V.M
