NIEUWE LEIDSCHE COURANT
Stadsnieuws
Bakkers hebben van de broodbonnen
„de zakken vol"
De keuzebon is een verkapte rantsoenverlaging
De 17 verschillende broodbonnen en de verkapte rantsoenverlaging van 1200 gn
per vier weken waren het wel zeer dankbare onderwerp, waarover vele bakkers
uit Leiden en de verre omgeving gisteravond in „Amicitia" enige uren hebben vol
gepraat. Dat hierbij nog andere zaken en moeilijkheden ter tafel kwamen, was wel
te begrijpen, doch met vereende krachten werd dan de bespreking weer in de
richting van de brood- en keuze bonnen gestuwd.
Tijdens deze vergadering werd over
duidelijk. dat het publiek totaal in on
wetendheid verkeert voor wat betreft
het huidige broodrantsoen, dat de schijn
geeft als zou h^t gelijk zijn gebleven,
maar dat in werkelijkheid 300 gram per
week omlaag ging. De zgn. keuzebon,
die thans wordt aangewezen, is geen
extrabon. Dit laatste is nu juist, wat
„the man in the street" niet blijkt te
begrijpen.
Wanneer men dezelfde hoeveelheid
brood wil eten als voorheen, mag maar
100 gram van de keuzebon voor andere
zaken worden besteed.
Nadat de voorzitter van de bestu
ren der Leidse Bakkerspatroonsorgani
saties, de heer C. Kuypers, hierover in
rijn openingswoord het licht had ge
worpen en de bespreking geopend, werd
deze vergadering eerst recht een pro
testvergadering, want vele stemmen
klonken op over de bonnen, waarvan de
grote verscheidenheid en ongelijke
waardering dag in dag uit aan perso
neel en patroons hoofdbrekens bezor
gen. Vooral wanneer de duizenden, bon
nen uitgezocht, op de vellen moeten
worden geplakt en vervolgen» inge-
Meerdere malen door applaus onder
broken, gaven de bakkers hun mening
over de huidige stand van zaken te
Huisvrouwen vergaderden
Moet er geballoteerd worden?
Op de gisterenmiddag in het Gulden
Vlies gehouden vergadering van de afd.
Leiden van de Ned. Ver. voor Huisvrou
wen stelde een van de leden voor in het
vervolg tot ballotage over te gaan. Er
ontspon zich een nog al langdurig debat,
waarbij het bestuur het standpunt innam
van de absolute algemeenheid van de
vereniging. De voorzitster, mevr. A.
Groen-Nieuwenhuizen Segaar. achtte sta
tutenverandering een zeer ingrijpende
koerswijziging en adviseerde deze kwes
tie op de gewestelijke vergadering te be
spreken. alvorens tot behandeling op de
in April te houden algemene vergade
ring over te gaan. Tenslotte werd hier
mee ingestemd.
Over de kwestie van deelname aan de
feesten ter gelegenheid van het regerings
jubileum van H. M. de Koningin was men
het gauw eens. De voorzitster kon mede
delen. dat een afgevaardigde van de Leid
se afdeling in het desbetreffende Leidse
Comité zitting had, maar helaas de geld
middelen laten geen grootscheepse opzet
toe! Toen kwamen van alle kanten de
plannen opduiken, om toch nog te kun
nen meedoen en die plannen waren van
zodanigen aard, dat het bestuur ernstig
naar verwezenlijking zal streven.
Tot afgevaardigden naar de algemene
vergadering werden gekozen: mevr. N.
Key-Stuurman en mevr. A Groen-Nieu
wenhuizen Segaar.
De heer N. A. van Wijk was giste
ren 35 jaar lederhandelaar
De heer N. A van Wijk begon gisteren
voor 35 jaar in de Jan Vossensteeg op be
scheiden schaal een handel in lederwa
ren, fournituren, enz. Twee jaar later was
reeds uitbreiding van de zaak noodzake
lijk. Vooral de periode 1914-1918 was
voor de heer Van Wijk zeer voordelig
L v. m. de mobilisatie. In 1923 volgde op
nieuw uitbreiding en in 1929 vestigde de
heer Van Wijk zich ii» het pand Haar
lemmerstraat 159-161.
Natuurlijk ging de dag van gisteren
voor deze energieke zakenman niqt on
gemerkt voorbij. De winkel had meer
weg van een bloemhof dan van een leder
handel en vele leveranciers en cliënten
kwamen hun gelukwensen aanbieden. De
winkelccxmb. ver. Haarlemmerstraat was
vertegenwoordigd door de heer A. Riel,
W. Bergers en J. van Eyken.
Laatste herinnering
Herinnerd wordt aan de vergadering
der anti-rev. kiesvereniging, hedenavond
om 8 uur in het gebouw Steenschuur 4
te houden. Mr J A. de Wi'lde spreekt
over: „Aan de vruchten kent men de
boom". Ook huisgenoten van de leden
der kiesvereniging zijn welkom.
Inbrekersgilde in de Sleutelstad
zeer actief
De politie spreekt echter ook nog
een woordje mee.
Hedenmorgen 5 uur is ingebroken bij
de Coöp. winkel „Vooruit" in de Kool,
waar margarine, chocolade en vet een
voedzame buit waren. De politie slaagde
er evenwel in In de loop van de morgen
de daders reeds aan te houden en op te
sluiten. Het zijn de 24-j. J de W. en de
26-j. H. de W beiden uit Koudekerk en
de 40-j. G v L. te Leiden. Het ont
vreemde is in beslag genomen.
Eveneens werd ingebroken in de
broodfabriek 'van de firma K. en N. aan
de Geregracht. Eenige toewijzingen aan
rantsoenbonnen werden meegenomen. De
politie stelt een nader onderzoek ln.
BURGERLIJKE STAND VAN LEIDEN
GEJBOREN: Franciscus A. zn v. P. J
van de Wetering en J P Houps; Johan
nes Th. K. zn v. J Schouten en C. J
Koet: Fredericus M. zn v. W F Meijjers
en M. Bogaart; Emma E. dr v. A. van
Egmond en M van Starkenburg; Adria-
nus C. G. zn v. J. Welboren en P G
Spreeuw: Hendrika M. P dr v. J van
Egmond en P. Verstrakten; Arvthonia M
drv. A Blok en K. M. Haasnoot
OVERLEDEN: N Steenks. dr, 2 maan
den; P. A. Boorsma, man, 77 jr; E. C
van Mels. wed. van L. Alings. 77 jr; W.
L. Legert, wednr, 88 jr; A. van Tongeren,
wednr, 64 jr; J. van Hoven, man, 80 jr;
H. Kooreman, wednr, 74 jr; E. Rietkerk,
dr. 1 maand: A M. van Bemmel, vr. 79 jr
Distributievaria
Aan de letters L t. m. Z. vindt morgen
(DcAierdag) de na-uitreiking plaats van
bonkaarten K 802 aan niet-zelfverzor-
gers, alsmede tabaks-, versnaperingen en
gemengde kaarten, schoenbonnen en toe-
alagkaartjes voor jonge en a. s. moeders.
Het kantoor aan de Steenschuur is
opend van 8 30 tot 11.45 en van 2 tot 4
Zelfverzorgcrs Leiden en agentschappen
Na-uitreiking aan zelfverzorgers vindt
morgen (Donderdag) uitsluitend plaats te
Leiden op bovengenoemde plaats en
kennen, waarbij behalve de broodbon
nen ook het brood zelf ter sprake kwam.
Er werd gedelibereerd over brood zon
der bon verkopen en over wit- en krijt-
witbrood, over luxebrood, kadetjes, enz.
Zowel van af de bestuurstafel als van
uit de vergadering werd met klem de
ongeorganiseerde patroons aangeraden
zich aan te sluiten, bij de bond. In Ne
derland zijn nog 8000 bakkers, die niet
overtuigd zijn, dat alleen, wanneer ook
zij zich zullen hebben aangesloten, de
vakgroep van hen is en zij door middel
van dit orgaan de regeringsmaatregelen
kunnen beïnvloeden.
Er is reeds door de voorzitter van het
Centraal bestuur bij het C.D.K. gepleit
voor een bonaanwijzing voor een een
heid, die altijd terug te brengen is op
400 gram, zulks in verband met de onge
lijke waardering van de laatste tijd
(1700 gram).
Unaniem werd uiteindelijk besloten,
het volgende telegram te zenden aan
het Centraal Bestuur van de Nederl.
Bakkersbond, de R.-K. en de Chr. Bak
kersorganisaties:
De bakkers uit Lelden en omgeving,
in vergadering bijeen, dringen eensge
zind aan op vereenvoudiging van de
brooddistributie en spreken hun afkeu
ring uit over de verkapte rantsoenver
laging. welke door de laatste Rege
ringsmaatregelen een feit ls geworden,
terwijl deskundige voorlichting aan het
publiek totaal niet is gegeven, waar
door de bakkers de Indruk krijgen, dat
de moeilijkheden van de Regering op
hun ruggen worden uitgevochten.
Eveneens zou een aantal bakkers heden
middag naar de vakgroep gaan, om de
belangen daar te bepleiten.
Het werk van „Eereschuld
en Dankbaarheid
De afdeling Zuid-Holland van de Ver
eniging „Eereschuld en Dankbaarheid" or
ganiseert op Maandag 19 Januari om 8 u.
in de Stadsgehoorzaal, zoals reeds ge
meld, een propagandafilmavond. De op
brengst komt ten goede aan de Ned.
litaire oorlogsgewonden en weduwen,
zowel uit de Meidagen van 1940 als
daarna.
Dit werk begon reeds bij de Kerstvie
ring in het militaire hospitaal te Utrecht
in 1940, waar de res. veldprediker ds
Rignalda sprak, wiens woorden per radio
werden uitgezonden, met het gevolg dat
talrijke giften binnenkwamen. In Febr.
1941 werd daarna op zyn initiatief het
Comité „Eereschuld en Dankbaarheid"
opgericht, dat gedurende de gehele be
zetting zich het lot van de invaliden en
oorlogsweduwen heeft aangetrokken.
Uiteraard moest dit met het oog op de
bezetters en hun handlangers zeer om
zichtig en grotendeels in het verborgene
geschieden, maar met de hulp van velen
was het mogelijk alle bekende gevallen
te helpen. Niet alleen werd gesteund met
geld. doch tevens zo veel mogelijk in na-
tura. zoals textiel, levensmiddelen e.d..
terwijl ook grote a%hdacht werd besteed
aan de arbeidstherapie en omscholing. Na
de bevrijding werd ook de kinderuitzen
ding op grote schaal ter hand genomen.
Hoewel dn alles veel geld kost, waren de
financiële resultaten zeer gunstig, wat
voor een niet gering deel te danken is
aan de omstandigheid, dat alle medewer
kers hun arbeid geheel zonder enige ver
goeding verrichten.
Oudstryders en belangstellenden, laat
u de genoemde avond niet ontgaan en
helpt aldus mede aan het sympathieke
doel.
*Oud-stadgenoot hoogleraar
te Delft
Ir W. Fontein als zodanig benoemd
Onze oud-stadgenoot, ir W. Fontein,
directeur van de electrische centrale te
Amsterdam, is benoemd tot gewoon
hoogleraar aan de Technische Hogeschool
te Delft. Hij zal college geven in elec
tro-techniek.
9t Is lente in Lisse
,Bloemenlust" cfpende voor de tweede
maal haar poorten
(Van onze speciale verslagger)
1 joeg een stormachtige wind de re
gen het land in guur was het buiten
maar in „Bloemenltist" te Lisse geurden en
kleurden duizenden tulpen, narcissen en
andere bolgewassen, dat het een lieve lust
was. Het aantal inzendingen is niet zo
groot als met de Kersttentoonstelling,
maar èn kwaliteit èn sortiment zjjn be
duidend beter'. Vormde de vorige maal de
groep Amarylissen van de fa G. C. van
Aleewen een der glanspunten van de ten
toonstelling, nu zorgde de fa Van Staave-
ren uit Aalsmeer voor een verrassing. Die
stelde nameljjk een kwaliteit cyclamen
ten loon, waar iedere liefhebber vai
watertanden. Alleen die stand is het reisje
naar Lisse al méér dan waard!
Burgemeester Lambooy van Lisse moest
door ziekte verstek laten gaan. Daarom
sprak nu de heer Segers het openings
woord. Spr wees erop, dat de belangstel
ling van de zijde van het publiek steeds
toeneemt en wekte alle vakgenoten op om
ih he; vervolg ook in te zenden.
Slechts één firma G v. d. Mey's Zo
nen, Lisse was met hyacinten present.
Maar dat was dan ook af! Of je nu al naar
de diepblauwe Viola keek of naar de
witte Nevada óf naar Gen. Eisenhower,
het was allemaal even prachtig. En ver
geet ook de lichtros^ Flushing en de ty
pisch oudrose gekleurde Gipsy Queen niet.
Narcissen waren er in overvloed. Ruig-
rok's Broeiproevenbedrijf exposeerde eer
collectie, waarin schier alle typen te vin
den waren. Naast knapen van gele trom
petnarcissen, zoals Garden Queen, Rem
brandt e.a. stond de opvallende Amateur
Een witte narcis met groot, tintelend oranje
hart. De rijkbloeiende Flower Record
naast de fraaie dubbele Texas, Queen of
the Bicolors, Vergef, Marshall, Tjsoekoff.
Natuurlijk waren de bekende narcissen-
specialisten Warnaar uit Sassenheim ook
present. Juweeltjes Hollywood en Ber
muda behoorden tot de uitblinkers.
Grote Inzending tulpen.
Van de tulpen zullen we maar geen
men noemen. Er waren er zó veel
vooral gerande en zonder uitzondering
waren ze allemaal mooi. Letterlijk alle
kleuren van de regenboog waren verte
genwoordigd.
De fa G. C. van Meeuwen had ook
weer voor Amaryllis gezorgd zy het
veel bescheidener smate dan de vorige
maal. Naast de kolossale Hippeastrum
hybriden stond nu een collectie Mignon
Amaryllis. Een lager groeiend type. dat
veel kleinere bloemen heeft. Ze bloeien
echter met verschillende stengels op één
bol en aan iedere stengel komen drie tot
vier bloemen. Een' potplant, die iedere
liefhebber graag op zijn vensterbank zal
willen hebben.
Verder waren het Proefstation voo
Bloembollencultuur en het Laboratorium
Bloembollenonderzoek aanwezig met
interessante proeven, die natuurlijk
drommen vajpiensen trokken.
De clou van de tentoonstelling was üe
collectie Cyclamen van de fa Van Staa-
i. Wat een bloemenweelde! Tiental
len bloemen op één plant. Er zijn er zelfs
vaar er meer dan dertig opzitten
Vooral de witte Mont Blanc is geweldig
rijkbloeiend, maar de rose variëteiten en
de rode Vuurbaak doen er niet veel voor
Dezelfde firma exposeerde nog twee
vazen met Amerikaanse anjers, één met
gemengde kleuren en één met fel rode.
Een stand om lang bij stil te staan en.
te genieten!
De uitslagen.
Hier zyn de prijswinnaars: wisselbeker
van de afd. Noorawijk van Bloembollen
cultuur voor de beste inzending hyacinten
aan de firma G. v. d. Mey's Zonen te
Lisse; idem van de afd. Hillegom voor de
beste inzending van 10 soorten tulpen aan
de heer Jac. Tol Jr te St. Pancras; eer
volle vermelding aan de inzending tulpen
van Gebr. Van Zanten te Hillegom; cer
tificaat aan Trt. Golden Show van de heer
Jac. Tol Jr. te St. Pancras; certificaat
Nare. Inc. Bermuda van de fa A. Warriaar
en Co te Sassenheim.
Het lijdt geen twijfel, of ook deze
toonstelling zal een succes worden.
Ouderraad Leiden bij het Openb.
Lager Onderwijs
Heden is het jaarverslag over 1947
verschenen van de ouderraad Leiden bij
het openbaar lager onderwijs. Wij ont
lenen daaraan het volgende: De ouder
raad heeft de nodige activiteit ontwik
kelt en heeft 9teeds naar beste weten en
kunnen gehandeld. Hoewel naar de me
ning ran het bestuur nog te weinig
oudercommissies van de maandelijkse
bijeenkomsten gebruik maken om eens
rustig met de ouderraad besprekingen
te voeren, nemen de werkzaamheden zo
danig in omvang toe. dat dat heeft ge
leid tot een verzoek aan het college van
B. en W. om goedkeuring te willen
hechten aan een wijziging van het re
glement, waarbij uitbreiding werd ver
zocht tot negen leden van het bestuur
De vereiste goedkeuring is inmiddels
ontvangen en zo zullen op de eerstvol
gende jaarvergadering twee nieuwe le
den moeten worden aangewezen.
Bijna alle oudercommissies organiseer
den ouderavonden. Deze bijeenkomsten
werden tot een prettig en leerrijk sa
menzijn gemaakt. Ouders en schoolhoof
den werkten- hiertoe mede.
Het negervraagstuk in de Ver. Staten ook KP™'°£e'lw<
na de oorlog nog niet opgelost
De oorlog is voorbij. De vijanden
De keuringsdienst
directoraat-generaal van de prijzen wer
ken sinds korte tijd samen. Wie dus met
de ene instantie ln aanraking komt,
de democratie zijn verslagen, de verdedigers heeft ook met de andere te maken. Om
an waren en
werken samen
het
Minister Spaak
Tijdens het bezoek van minister Spaak
aan de studentensociëteit Minerva ont
brak het ook niet aan een vrolijke noot.
Hoe kon het ook anders? De premierdie
soms zeer ernstig kan spreken, getuige
zijn rede in Den Haag, die in de U.N.O.
flink van zich af kan bijten tegen al te
vasthoudende Russen, deze man met zijn
forse gestaltelaat zich ook wel van een
andere kant zien. Als een geboren diplo
maat bezit hij vele eigenschappen. Zijn
joviaal karakter herbergt tevens een
goede dosis humor en zelfironie. Zo zeide
hij o.a. dat, hoewel zijn regering mis
schien niet zo populair is in België, hij
in Nederland daarentegen veel belang
rijker scheen te zijn. Dat Spaak in zijn
eigen land zeer gezien is, getuigt het
liedje, dat onlangs een chansonnier ten
gehore bracht: Spaak, de vader der
kleine luiden. Een andere bijnaar? is deze
heeft, pleegt hij, af e
et zelf ook goed, omdat de accoorden
an het wereldorgel, dat hij zelf intens
lede bespeelt, altijd weergeven de warme
5on van zijn diep menselijk gevoel.
Aggressief Leidenaar voor het
Haags B.G.
Tijdens de bezetting werden baren aa
de S.D. overgeleverd.
De landarbeider G. Donker uit Leiden
had op de Lagere School zeven jaar
vier klassen gedaan, maar dit verhin
derde niet dat hij in bezettingstijd
gevreesd iemand in zijn buurt werd. De
caféhouder Z. liet eens enkele druppels
water over de laarzen van D. vallen,
prompt sloeg deze er op los, én de café
houder werd naar de S.D gebracht. Een
ander liet zich minder vriendelijk over
de weermacht uit, ook hij werd aan de
S.D. overgeleverd, nadat hij eerst met D.
te maken had gekregen. Zo waren er nog
meer bewijzen van zijn optreden in be
zettingstijd. Thans concludeerde het rap
port van de psychiater tot verminderde
toekeningsvatbaarheid, waardoor de fei
ten D. niet toegerekend konden worden.
Op grond hiervan vorderde de adv. fiscaal
ontslag van rechtsvervolging, en voor
waardelijk ter beschikking stellen dei
regering, om event, nieuw aggressief op
treden af te
Sfeer in 't gezin?
Nieuwe Leidsche" er
Een aardig kijkje op de bloemententoonstelling te Lisse. „Jonge, jonge
wat een trossen"en hoofdschuddend stonden de vakmensen bU de narcissen-
stand van de firma G. v. d. Mey's Zonen. (Foto N. van der Horst)
de mythe van rassensuperioriteit onder de voet gelopen. Honderdduizenden
len voor de vrijheid van alle stervelingen, tegen de volkeren, die Germanen
Italianen en (o ironie) Japanners geschapen achtten met een superioriteit n;
lichaam en geest, die hnn, volgens hun maatstaven, het volste recht gaven de i
van het mensdom te elimineren. Nu liggen dan de vijanden verslagen, rassenvo
oordelen zijn voorgoed van de baan, ieder kan zich ontwikkelen naar karakter
aanleg. Zo zon het moeten zijn, maar het is niet waar.
voorbeeld te noemen: wie hon
denvlees in zijn croquetten doet, wordt
geverbaliseerd door de keuringsdienst èn
door de prijscontróle.
Een etterende wonde
Amerikanen in uniform, blanken en
negers, hebben hun leven gegeven, ze
hebben naast elkaar gelegen op het slag
veld. Allen voor dezelfde slagzinnen.
Weg met het fascisme, weg met de ras
sentheorieën.
Maar het naast elkaar strijden van
blanken en kleurlingen aan het front is
één ding en het in hetzelfde hotel eten of
naast elkaar in een bus rijden van blan
ken en kleurlingen is een ander ding.
Het eerst moet en gaat dus, maar het
tweede is in het Zuiden van de V S. een
absolute onmogelijkheid en wordt in het
Noorden slechts geduld.
Na het verslaan van de Jodenhaters
wordt de achteruitzetting van de negers
voortgezet.
Dit is niet zo erg onredelijk, indien we
niet al te naief zijn omtrent de rol die
slagzinnen en ideologieën spelen in de
moderne oorlog, waarin de staten meer
afhangen van de loyaliteit van de massa
aan idealen dan van de geschiktheid van
militairen.
We hebben de laatste jaren wel afge
leerd te hoge verwachtingen te koesteren
omtrent de verwezenlijking van de hoge
idealen, die we tijdens de oorlog hadden
voor de na-:orlogse wereld en die ons
van alle kanten in de oren werden ge
schetterd.
Vooroordelen
De Amerikaanse negers hebben mee
gevochten. Nu ja, maar hebben ze ach
teraf ooit wel iets gepresteerd? Ze waren
lui en gemakzuchtig en lieten hun
blanke broeders de kastanjes uit het vuur
halen. Blijkbaar hadden de Amerikaanse
officieren niets te vertellen bij de negers.
O, die negers zijn zó vechtlustig. Ze
zijn niet tevreden voor ze bloed zien,
zeggen de Zuiderlingen. Merkwaardig,
dat diezelfde negers in de oorlog plotse
ling zo'n enorme afkeer vertoonden voor
schietgerei.
En die negers stinken zo afschuwelijk.
Wanneer er een negerfhmilie op 200
meter afstand woont, is de hele buurt
verpest. Bar toch!
Merkwaardigerwijs heb ik op een snik
hete dag in Howard University, de neger-
universiteit in Washington, waar toch
alle dagen 4000 negers bij elkaar hokken,
niets onaangenaams geroken. En ik heji
toch een goede neus.
„Ik haat en veracht alle negers", ver
telde een dame, die onder haars gelijken
doorgaat voor 'een zeer vriendelijk en
hoogstaand mens.
Ik heb mijn prettigst reisgezelschapab7o"lute rechteloosheid" van de negers
tot dusver gehad aan een zwarte ser- zo stuitend, dat de buitenstaander ge
dwongen wordt tot nadenken
Utility-dekens
Iemand te Leiden kocht op zijn aan
koopvergunning van een distributie-
Gesprekken en gebeurtenissen ambtenaar twee wollen dekens voor
„Ik sta doodsangst uit, wanneer mtin P"e" merkle- da<
dan slaap ik altijd
revolver onder mijn hoofdkussen. Want
ik ben als de dood voor negers. Wanneer
ze weten, dat een blanke vrouw alleen
is, komen ze vast om je aan te randen",
vertelden de vrouwen.
Griezelig hoor! Wat staan die mensen
al een angst uit, alleen vanwege hun
slecht geweten.
Op een Zondag was ik alleen thuis op
een afgelegen boerderij in Texas. Joe, de
neger, die al twintig jaar voor myn gast
heer werkt, kwam even aan om iets op te
halen We maakten éven een praatje. Ik
kende Jóe zo lan^amerhand wel. Het is
iemand met een prettig, opgeruimd ka
rakter. In zijn jeugd heeft hij wel eens
een kip achterover gedrukt van zijn
meester, maar dat komt tenslotte onder
jongelieden zelfs van goeden huize wel
Toen mijn gastheer terug kwam. ver
telde ik hem, dat Joe geweest was.
„Had ik dat geweten, dan had ik je
voor geen geld alleen gelaten. Je weet
nooit wat die negers zullen doen, wan
neer ze een blanke vrouw alleen thuis
treffen.
Verleden week hebben ze net weer
eentje gelyncht wegens aanranding".
En ik vroeg maar weer: „Waarom zet
ten ze blanken in de gevangenis en lyn
chen ze negers voor hetzelfde feit?"
Ja, dat is weer heel iets anders en
kon ik toch niet begrijpen. Maar als
men niet een stuk of wat negers per jaar
lyncht, dan gebeuren er vreselijke
dingen. De fantasie van de Zuiderlingen
overtreft alles, wanneer ze zich gaan ver
diepen irf de afschuwelijke tijden die zul
len aanbreken, zodra negers niet mee;
gelyncht zullen worden
Achteruitzetting
Een negerprofessor komt in een winkel.
Hij heeft te wachten tot iedere blanke,
ook de grofste straatslenteraar is geholV
pen. Dan zegt het wicht achter de tooni
bank: Zo, boy, wat moet jij? Stel dat de
professor zegt: Ik ben geen boy, ik ben
meneer zo en zo. Het wicht maakt spek
takel, de politie komt er bij, slaat de
negerprofessor- tot hij scheel ziet
sleept hem in de cel. Er is weer
blanke dame lastig gevallen en er dient
weer iets tegen de negers ondernomen te
worden.
Zo kan ik in het oneindige doorver
tellen over gesprekken en gebeurtenis
sen, die ik in het Zuiden meemaakte
Deze achteruitzetting, vertrapping
geant. die na zes jaren dienst pas
Duitsland terugkeerde naar huis. Mijn etterende wonde
verkwikkendste conversatie was met twee samenleving,
neger-professoren.
„Gisteravond is hier een vrouw aange
vallen door een neger", vertelde een an
dere dame, „we moeten nodig weer iets
ondernemen tegen de negers. Tien jaar
geleden hebben ze hen hier uit de stad
gebrand."
Ik vroeg toen of ze ook iets tegen de
New Yorkers wilde ondernemen, wan
neer een New Yorker een Philadelphiaan
had aangevallen.
Nee, natuurlijk niet, maar dat is heel
iets anders.
De Kerk doet mee
Een beroemde predikant preekte er
gens in het Zuideft over het onderwerp:
Kunnen Communisme en Christendom
naast elkaar op de aarde verkeren? Rus
land was allicht de incarnatie van
het communisme en Amerika iets in de
geest van het Heilige Land, waar ieder
mens heerlijk gelijke rechten heeft en
waar de bescherming vpn leven, have en
goed tot het toppunt van volmaaktheid
is gestegen.
Na afloop zongen de kerkgangers het
Amerikaanse volkslied en gingen ge
sterkt in hun vaderlandsliefde en dank
baar voor de zoeven genoemde weldaden
lar huis.
Na afloop vroeg ik de eerwaarde
aarom ik geennegers had opgemerkt
onder de kerkgangers.
Die hebben hun eigen kerk met eigen
predikanten. Ze staan nu eenmaal lager
dan wij en we kunnen geen maatschap
pelijke omgang met hen hebben. Trou
wens ze zouden mijn preek niet be
grijpen."
Nee, deze preek zouden ze zeker niet
begrepen hebben.
Ik heb toen de dominee gevraagd: „Hoe
denkt u zich de hemel in? Me dunkt dat
u daar uw negercollega's absoluut gelijk
gerechtigd zult vinden met u."
„Ja, maar dat is weer heel iets an
ders. Zoudt u willen, dat uw dochter met
een neger trouwde?" Die vraag had ik
al verwacht. Die wordt altijd gesteld
om een conversatie over dit onderwerp
al te sluiten.
Ik moest bekennen, dat ik daar voor
alsnog geen oordeel over kon uitspreken,
overmits ik geen dochter bezit. Maar zou
t voor iedere dochter niet meer aan
raden zijn een goede neger boven een
slechte blanke te verkiezen?
Het K. Jonkheid
geheimzinnige
29 deserteurtje
„Niets bijzonders. Hy kwam alleen
maar kijken, of jij misschien een deser
teur bent."
„Ik. Een deserteurWat hebt
u gezegd?"
„Ik heb hem je doopacte laten zien en
gezegd, dat jij geen deserteur, maar Arie
van Schouwen bent."
„Wat gebeurt er ipet deserteurs?"
„De veldwachter zegt, dat ze worden
doodgeschoten."
Arie gaat liggen en sluit zijn ogen.
Met beide handen vat hij zijn hoofd, zijn
ellebogen omhoog.
Verwiele depkt dat hij slapen wil en
gaat naar beneden.
Maar Arie kan niet slapen. Die dag
niet en die nacht niet.
Het woelt maar door zijn hoofd: deser
teurs worden doodgeschoten) Dood!
Dood!
De volgende morgen is hij nog ellen
diger dan daags te voren. Vrouw Ver
wiele brengt hem eten en drinken, maar
hij gebruikt bijna niets. Bezorgd kijkt ze
naar zijn fletse ogen en zijn smal gezicht,
dat bleek en vermagerd is.
Als Verwiele in de middag thuis komt,
zegt ze: „Het gaat niet goed met Arie.
Hij eet niets."
„Gisteren vond ik hem al een beetje
vreemd."
„Zullen we de chirurgijn laten roepen?"
„Die chirurgijns doen soms meer
kwaad dan goed
Door vermoeiflheid en overspanning
is Arie een ogenblik ingedommeld. Hij
slaapt niet, hij droomt slechts in verwar
de beelden. Hij is weer op school. Het is
hetzelfde schooltje, oud. lelyk, armoedig
Vroeger was het een pakhuis. Er is niets
veranderd. Hij zit weer in dezelfde bank.
Willem Verwiele zit er ook. Hij ziet zijn
blonde hoofd, zijn lachende mond. zijn
vragende ogen. „Wat gaan we straks
doen, Arie?" vraagt hij. En Arie ant
woordt: „Straks ga ik jou toch verdrin
ken". „Verdrinken?" „Ja, verdrinken!
Willem! Ik lig hier in jouw bed bij jouw
vader en je moeder. En jij in de koude
sloot, in de modder, op de bodem. Nee,
nee, op het kerkhof, in de grond! Als ik
dood ga, moet ik ook in de grond, o. o.
Met een schok schiet hy overeind en
schreeuwt in doodangst: „Baas, baas!"
Verwiele vliegt de trap op, zijn vrouw,
wat langzamer, achter hem aan. Steu
nend hijgt hij: „Wat is er, jongen, wat is
er?"
„O. Verwiele! Willem, Willem, hij zat
op school bij me in de bank en nu is hij
verdronken. O, als je 't wist! Maar je
weet het niet. Ik weet geen raad. Ik moet
het Vertellen".
„Wat vertellen, mijn jongen?"
„Wie het gedaan heeft. Willem in 't
water gegooid, in 't water gegooid!"
„In 't water gegooid?" vraagt Ver
wiele ontdaan. Zijn ogen worden groot
van verwondering. „Hoe kan dat? Hoe
weet jij dat? Wat weet jij van Willem?
Heeft mijn vrouwMaar dan be
denkt hij zich „Kom jongen, je hebt ge
droomd. Ga nou rustig liggen".
„Nee, ik droom niet. Ik heb het ge
daan. Ik heb Willem in 't water geduwd
dat het een gemene streek van
mijn vader was. Daar werd ik boos om.
Toen hebben we gevochten en heb ik
hem overboord gestoten".
„Je vader? Van Schouwen uit de Hon
derd Morgen? Je vader is immers al lang
overleden! Je bent in de war, Arie".
„Ne. ik heet geen Van Schouwen; Ik
ben Arie Schroot. Willem liep met ons
naar school. Ik wasik wasik
deed het niet met opzet. Het was een on
geluk! Een ongeluk!"
Arie raakt zo overstuur, dat hy als een
kind begint te snikken.
Vrouw Verwiele staat nog boven aan
de trap. Stukken van het gesprek heeft
ze opgevangen. „Jan!" roept ze en wenkt
met haar hoofd. Samen gaan ze naar be-
„Wat is er met Arie? Wat vertelt hij
van Willem?"
.Hij vertelt iets, dat héél erg is. Als
i nooit een
het
„Hij zegt, dat hij Arie van Schouwen
et is, maar Arie Schroot".
„Arie Schroot? Hij Arie Schroot! En
heeft hij onze WillemOntzetting
komt op haar gezicht. Ze zakt op een
stoel. „Dan moet hij weg!" schreeuwt ze,
„dadelijk weg. de deur uit! Ik wil hem
geen ogenblik langer in mijn huis heb-
„Stil vrouw, bedaar. Arie is ziek. Ik
begrijp het niet. Als hij Arie Schroot is,
waarom heeft hij dan zijn naam ver
anderd?"
„Hij wil voor ons niet weten, wie hij
is".
„Waarom komt hij dan hier?"
„Weet je nog wel, dat Willem inder
tijd vertelde: Arie Schroot wil bij ons
knecht worden? En dat jij toen zei: „Dat
is niets voor Schroot?"
„Ja, maar, vertelde jij me niet, dat hij
dacht dat ik De Stille heette? Hij wist
dus niet...,"
„Dat heeft hij met opzet gezegd, om
ons te misleiden".
„Misschien is zijn hoofd in de war".
„Hij kan niet in de war zijn. Hij moet
het wezen! Hoe kan hij alles zo precies
weten, als hij Arie Schroot niet is?"
„Heb jij hem nooit iets verteld?"
„Nooit. En nu ik dit weet. kan ik hem
niet langer verzorgen. Ach, ach, onze
Willem, onze arme Willem!" Ze drukt
een doek voor haar mond en schreit.
Verwiele zit verslagen.
Dat vooroordeel bepaalt zich allermins,
tot negers. Het is moeilijk een Ameri
kaan te vinden zonder vooroordelen
tegen bepaalde bevolkingsgroepen. Voor
al Joden, Indianen, Mexicanen,- Iers
Katholieken, Grieken, Italianen en Polen
lijden onder vooroordelen, waardoor
van bepaalde scholen en uit bepaalde
stadsdelen worden geweerd. De Germa-
de
de dekens bevestigde labels een
woord was weggekrabd. Onderzoek door j
de contróledienst van de prysbeheersing
toonde aan. dat er in Utility gestaan had
de dekens ten hoogste f 17.90 had
den mogen kosten. Verdere nasporing
bracht aan het licht, dat de verkoper 20
dekens en een partij andere textielgoe- j
deren had verhandeld.
Wat mag taai-taai kosten?
een vijftal zaken maakte de Leidse*
Prijscontrole proces-verbaal op wegens
het vérkopen van taai-taai voor f 0.30
per 100 gram. Degeoorloofde prijs is
maximaal f 0.20 per 100 gram.
Een schoenwinkelier te Roelofarends- i
;en. die kinderrubberlaarzen, welke
f 4.50 mogen kosten, voor f 5.75 en f 6 75
bracht, werd eveneens ge
verbaliseerd.
S port en Wedstrijden
WERELDKAMPIOENSCHAP TAFELTENNIS
r de wereldkampioenschappen tafel-
die van 4—11 Februari in de Empire
e Wembley worden gehouden, speelt
nd in de groep, waarin ook Oostenrijk,
vië, Luxemburg, Italië, België en Pa-
i zijn ingedeeld.
lestir
OEGSTGEEST I—DAN. NOTEBOOM 1
(4^—5^)
De wedstrijd tegen Oegstgeest I is voor
Dan. Noteboom I in een 4^5% over
winning geëindigd. De gedetailleerde uit
slag is:
L. Groeneveld (O.)P. Bedijn CD.N.)
0—1; Th. v. d. Berg—L. W. Turk 0—1;
Weyermans—J. A. Scheepmaker 01; v
d. LindeJ. v. d. Meer 10; L. Karman
Hoogeveeil Vz—Vs', W. SnijderG.
Marijt 0—1; J. Brussel—A. Veefkind 1—0; j
S. VeldhuyzenA .Leenheer 0—1; v.
d. VeldenF. Wieder 10; J. v. d. Vij-
holtA. Bontkes 10.
DAMMEN.
KIJK UIT I—R.D.C. n (10—10)
Voor de competitie van de L.D.D.B.
werd de wedstrijd „Kijk Uit" IR D.C. II
Rijnsburg) gespeeld. Wel kwam RDC II.
dpt met 3 invallers speelde, met 28
voor te staan, maar „Kijk Uit" wist toch
een gelijk spel (1010) te behalen. De
gedetailleerde uitslag luidt:
J. Meijer (K.U.)C. Jongerius (RDC»
20, T. v. d. HorstQ. Glasbergen 11.
P. MeijerH Verkuil 2—0, A. D. Blacq—
F. A. Verkuil 02. T. KatsburgJ. v. d
Meij 0—2. G. Vis—W. v. d. Haak 2—0, G.
GortzakP. v. Egmond 02, G. v. Leeu
wenC. Kromhout 11, C. VisAlh. I
v. d. Meij 20, P. GlasbergenKr. Leeu- j
wenburg 02.
BILJARTEN.
UITSLAGEN LB.B.
Ie kl.: TOG II—TOG I 4—4; Spijkerbak i
1Carambole I 44; Kl. Rustoord I— I
Spoortje I 4—4; TOP IDVH I 4-^.
i 2e klMorschpoort 2UVS I 44;
deze bena- j Spijkerbak 2BOS I 44; Vierkantje I— I
de Angel-Saksen schijnen de Drie^Pott.,1 8—0; 't Zuid I—TOG 3 0 3;
bevoorrechte kaste, die de opvoedings- TT--*- u
instituten, exclusieve golf-, tennis-
zwemclubs en zelfs God voor zich op
eisen als een onvervreemdbaar recht, dat
voor niemand anders is bestemd.
En dat allemaal in een land, dat zich
geroepen voelt de wereld te hervormen
en te leiden naar de gelukzalige tijd,
waarin de vier vrijheden zullen gelden
voor Fransen en Zuid-Afrikaanders, voor
Chinezen en Hindoe's, maar toch asje
blieft niet voor negers.
De Zuiderlingen geven met plezier hun
aalmoezen voor de zending onder aller-
heidense volksstammen in een Sn-
bekend oord. maar negerspraat er
Tiny Mulder.
De Hoek IR^rschpoort 2 71.
Se kl.: Carambole 2DVH 2 53; BOS
2-tTOP 2 6—2; Spoortje 2—'t Zuid 2 6-2;
Drei Pott. 2Spijkerbak -3 80.
4e kl.: Morschpoort 4Morschpoort 3
8—0; TOG 4—De Valk I 3—5; Drei Pott.
3—TOP 3 8—0; DVH 3Spoortje 3 2—6.
5e kl.: De Valk 2—'t Zuid 3 4—4; BOS
3—TOP 4 44; Morschpoort 5Caram
bole 3 44; DVH 4Spijkerbak 4 6—2.
6e kl.: Spoortje 4TOP 6 62; De Valk
3—De Hoek 2 5—3; Spijkerbak 5—UVS 2
2—6; Rijnegom 2Morschpoort 6 6—2.
7e kl.: Carambole 4UVS 3 62;
Morschpoort 7Drei Pott. 4 08; De Valk
4—OG 2 6—2; Vierkantje 3—Vierkantje 4
5—3.
Financiën van Lisse verre van rooskleurig
Plan-commissie-Oud hergeeft niet de gemeentelijke
souvereiniteit
De gemeentebegroting 1948 van Lisse
zal over enige dagen verschijnen. De in
druk, die deze begroting van de finan
ciën der gemeente geeft, wordt door B
en W. in een overzicht als volgt weerge
geven:
Het ontwerpen der begroting heeft
bijzonder veel moeilijkheden opgeleverd.
Enerzijds bestond de noodzaak, daarin
posten op te nemen, die beogen de nog
steeds bestaande achterstand van de oor
logsjaren weg te werken (onder meer de
dringende verbetering van straten en
wegen), maar ook de woningbouw gaf
vele zorgen en anderzijds hadden wij te
kampen met de moeilijkheid, dat de fi
nanciële toestand van de gemeente, al
thans voorlopig, verre van rooskleurig is.
Na een berekening van het plan-Com
missie-Oud te hebben gegeven vervolgen
B. en W. als volgt. De begroting 1947 zal
op vele punten nog moeten worden ge-
wijzingd, waardoor het tekort, berekend
naar bovenstaande maatstaf, zal worden
opgevoerd tot ongeveer f 185.000. Een
uitkering uit het gemeentefonds
ïim f 41.000 zal dat tekort in feite
tot f 144.000 terugbrengen, maar deze uit
kering geldt slechts voor een maal en
blyft voor de berekeningen ten opzichte
van 1948 buiten beschouwing.
Wanneer uitgegaan wordt van een te
kort ad f 185.000 over 1947. te vermin
deren met de voor 1948 bestaande voor
delen tot een bedrag van f 75.000 (volgens
plan Oud) zal dus in theorie kunnen
worden gerekend op een bijzondere uit
kering over 1948 van f 110.000, welk be
drag voor de jaren 1949 en 1950 op grond
van het wetsvoorstel hiervan niet be
langrijk zal afwijken.
De in de ontwerp-begroting 1948 ge
raamde bijzondere uitkering bedraagt
echter ruim f 143.000, d.w.z. een bedrag
van ruim f 143.000 is nodig om de be
groting, waarin alle te verwerken voor
delen volledig zijn verwerkt sluitend te
maken.
Het ligt voor de hand, dat de Rijks
commissie, die de begroting zal onder
zoeken, in eerste instantie een bezuini
ging van f 143.000 min f 110.000 of f 33.000
zal eisen. Daarbij staan twee mogelij k-
hedefi ten dienste, n.l. een eenzijdig door
het Rijk opgelegde en vastgestelde bezui
niging of een bezuiniging, die de gemeen
te zelf. naar eigen goeddunken, kan door-
In beide gevallen mogen w(j
be-
rechter veroordeelde.
De gelegenheid.
De Officier wilde wel aannemen, dal
de gelegenheid van de fabrieksarbeider
N. V. uit Katwijk aan de Ryn een dief
had gemaakt. Die vond n.L in een winkel
een brief, waarin zich bonnen
vonden, en die had hij zich toegeëigend.
Met de verleiding rekening houdend,
vorderde de Officier f40 boete of 20 da
gen hechtenis, en voorwaardelijk twee
maanden gevangenisstraf. De rechter gaf
f40 boete of 20 dagen hechtenis en een
maand gév.straf voorwaardelijk met dria
(Wordt vervolgd), rekening houden met de mogelijkheid, jaar proeftijd.
dat aan de gemeente gelegenheid zal
worden gegeven, aan te tonen, dat be
paalde uitgaven dringend noodzakelijk
zijn, of dat zich bijzondere omstandig
heden voordoen, waardoor van de cij
fers van 1947 wordt afgeweken. Dat
hierfpede aan B. en W. een zware taak
wordt opgelegd is duidelijk.
B. en W. geven daarna een overzicht
van de omstandigheid, waardoor het te
kort over 1947 met f 33.000 is gestegen,
waarna besloten wordt met op te mer
ken, dat 1948 een moeilijk jaar zal zijn
en wijs beleid zal vorderen.
Uit de gegevens blijkt, dat de financiële
toestand nog verre van rooskleurig is
en dat voor de gemeente helaas die moei
lijkheden door het Regeringsvoorstel naar
aanleiding van het rapport der Commis-1
sie-Oud nog geenszins worden opgelost.
Tegenover de geweldig gestegen uitgaven,
onvermijdelijk door de belangrijke ont-1
wikkeling van de gemeente, staat geen1
voldoende vermeerdering van inkom-
sten, nodig, om de hogere uitgaven op
te vangen.
Onder deze omstandigheden moeten
B. en W. volstaan met de hoop uit te j
spreken, dat de geheel vernieuwde rege
ling van de financiële verhouding, welke
tegen het jaar 1951 in uitzicht is gesteld,
een afdoende oplossing van dit probleem
zal brengen, opdat de gehele gemeente
eindelijk haar volledige souvereiniteit op
financieel gebied herkrijge.
HAAGSE POLITIERECHTER.
Zwart vlees.
Er was door A. D. te LeidschendaiB1
zwart vlees geslacht en dat het van een
clandestiene slachting afkomstig was, had
verdachte wel geweten, zq constateerde
de Officier. Waar het echter niet voor de
handel bestemd was, wilde hij volstaan;
met f30 boete of 15 dagen hechtenis,
