JHftuur iTrtilsrlj!' Courant
Nationalisme en republikanisme niet hetzelfde
DINSDAG 13 JANUARI 1948
ABONN EMËNTSPR1J ZEN
Ü.3U pei ween. i i-3ü pet i
f 3.90 per Kwartaal, bij betaling per
kwitantie i verb met adm -Kosten)
ADVERTENTIEN t 0 15 per millimeter
Bij contract belangrijke korting.
TELEFOONNUMMERS-
Directie en Redactie 20408
Administratie 22710
Christelijk-lSationaal Dagblad
voor Leiden en Omstreken
Acht en twintigste jaargang No. 7407
is aheblmn
myti IkH in letjljenspocl"
BUR REDACTIE EN ADMINISTRATIE
HOGEWOERD 103
Postrekening 589oJ
DIRECTIE; F DIEMER
Dr Beel in zijn Regeringsverklaring over Indië
Verhouding tot Djokja niet meer overheersend
voor Indië-beleid
(Van onze Parlementsredacteur)
In een rede van bijna een uur lang heeft de minister-president, dr Beel. heden
middag in de Tweede Kamer een verklaring afgelegd over de jongste ontwikke
ling van de gebeurtenissen in Indië, zoals hy die met zyn ambtgenoten Drees,
Jonkman en Neher heeft aangetroffen tijdens het verblijf aan de evenaar, waar
van zij, met uitzondering van Minister Neher, kortgeleden zijn teruggekeerd.
Bijzondere aandacht wjjdde dr Beel
de contacten, rechtstreeks en zijdelings
gelegd met de vertegenwoordigers der
republiek. De verhouding tot de repu
bliek noemde dr Beel uiteraard van grote
betekenis, omdat deze volgens de Rege
ring is en blijft een belangrijke uiting
van nationalistisch streven. Het is echter
een fundamentele fout te menen, dat dit
nationalisme alleen in het streven van de
republiek tot uiting zou komen.
Nationalisme en republikanisme zijn
geen Identieke begrippen. Gezond natio
nalisme leeft ook terdege buiten de re
publiek en komt even spontaan en even
sterk tot uiting in Oost-Indonesië. Borneo,
Riouw, Banka en Billiton, alsook met na
me in die gebieden van Java. Madoera
en Sumatra, die in de politiële actie
werden betrokken en waar sindsdien vrije
meningsuiting mogelijk is geworden.
In de tweede plaats is het een denkfout,
de republiek te vereenzelvigen met iedere
regering van de republiek. De ontwikke
ling van de laatste maanden heeft het
vraagstuk van onze verhouding tot de
republiek, hoe belangrijk ook op zich zelf,
zijn overheersende karakter In het Indo
nesische beleid ontnomen.
Bij het contact met de republiek is,
aldus dr. Beel, steeds vastgehouden aan
de stelling, dat van enige vruchtbare po
litieke onderhandelingen geen sprake zou
kunnen zijn, zolang het staken van het
vuren en van de andere vijandelijkheden
niet is verwezenlijkt, terwijl bovendien
het voeren van besprekingen niet tot in
het eindeloze kan worden gerekt.
In het kort stipte de minister-president
zijn onderhoud met Setyadjit aan en
voorts wees hij op de waarschuwing, door
de Commissie van Drie daags voor Kerst
mis tot beide partijen gericht, waarin
was vermeld, dat het odium voor een
eventuele mislukking zou rusten op de
partijen zelf, omdat de commissie niets
anders kon doen. dan goede diensten be
schikbaar stellen. Bij deze waarschuwing
waren richtlijnen gevoegd, waarin de
Van Mooklijn als demarcatielijn voor de
wapenstilstand werd voorgesteld. Aan
weerskanten van deze lijn zou een gede
militariseerde zone worden gevormd, die
zich aan beidé zijden zou uitstrekken tot
de lijn, die de verstvoorultgeschoven pos
ten van elke partij onderling verbindt:
het wederzijdse patrouillegebied dus. In
dit gebied zouden van weerskanten
slechts politiediensten, eventueel echter
door militairen te verrichten doch onder
civiel bestuur, worden verricht. Wij heb
ben, aldus dr Beel, gemeend een voorstel
in deze geest te mogen aanvaarden.
Vervolgens gaf dr. Beel een overzicht
van de voorgenomen omvorming van het
lraninkrijk (zie elders) en daarna ging hij
over tot bespreking van de verhouding
tot de republiek in dit opzicht.
Wij hebben ons, aldus de bewindsman,
bereid verklaard, de republiek als negara
te betrekken zowel in het overleg nopens
de inrichting van Unie en Federatie als
in de vorming van de pre-federale re
gering van Indonesië, mits de republiek
zich bereid verklaart de beginselen der
nieuwe staatkundige vormgeving te aan
vaarden.
Deze beginselen zijn: vooreerst het
Uniebeginsel. Vervolgens het Federatie-
tieginsel, inhoudende, dat de souvereini-
tcit niet by de deelstaten, ook niet b(j
de republiek dus, berust, maar bij de
Verenigde Staten van Indonesië, alsook,
dat in deze Federatie het zwaartepunt
komt te liggen voor de verlangde zelf
standigheid van Indonesië als geheel. Ten
derde het beginsel, volgens hetwelk Ne
derland gedurende de overgangstijd ju
ridisch de souvereiniteit blijft draven. En
tenslotte het beginsel van de vrije wils
uiting der bevolking. Dit laatste houdt
in, dat met name de gebieden, die bij de
politiële actie zijn betrokken geweest,
zelfstandig hun plaats in de Federatie
zullen mogen bepalen.
Hierna stond dr Beel uitvoerig stil bij
de doelstellingen van het Komite Indo
nesia Serikat, waarbij hij o.m. wees op
de bekende resoluties, aangenomen op
de laatste dagen van het ministeriële ver
blijf in Indië. waarin aangedrongen werd
op de onverwijlde instelling van een in
terimregering.
Tenslotte bracht de minister-president
de ontwikkeling der laatste dagen in de
herinnering: hoe de Commissie van Drie
naar Djokja vloog met een voorstel over
de uitwerking van een wapenstilstand
alsmede een basis voor verdere politieke
Krijgt republiek nog twee dagen bedenktijd
In Djocja opnieuw de avondklok ingesteld
HOUDT DJOKJA VOET
BIJ STUK?
Volgens het republikeinse persbureau
Antara heerst in welingelichte republi
keinse kringen te Djokjakarta de me
ning, dat de republikeinse regering haar
standpunt zal handhaven en de Neder
landse voorstellen met betrekking tot
wapenstilstand en politiek accoord niet
zal aanvaarden.
De vertegenwoordigers van Oost-Indo
nesië zullen géén bezoek aan Djokj^
brengen.
Zaterdag en Zondag drie doden
en tien gewonden in Indië
De Nederlandse verliezen op 10 en 11
Januari bedroegen drie gesneuvelden en
tien gewonden.
„MERDEKA" IN PLAATJES
Naast het republikeinse dagblad „Mer-
deka", hetwelk te Batavia verschijnt, is
thans ook een geïllustreerd weekblad
der dezelfde naam verschenen.
VANDAAG STELLEN
WIJ U VOOR:
Joop Seriier, Leiden,
Waardgracht 51
Joop Seriier vertrok op 11 April 1947
met de „Nieuw Holland" naar Indië. Daar
aangekomen werd hij ingedeeld bij 24
reg. jagers 2e divisie. Tot nu toe maakt
hij het best en hij heeft het goed naar
rijn zin. Verschillende keren moest hü
mee op patrouille, op jacht naar de ge
vreesde sluipschutters. Op het ogenblik
ligt hü in Sampang op Madoera,
het nogal rustig is. Maar ook Joop hoopt
op een behouden thuisvaart, die echter
toch niet eerder zal zijn dan eind 1948.
Joop heeft het voorrecht, nogal wat be
kenden om zich heen te hebben, onder
meer zün neef Wim Smit uit Voorscho
ten.
De Regeringsverklaring
in tien punten
1. Hulde aan militairen; geest alge
meen zeer goed. Waardering voor
ambtenaren; er komt een commis
sie, die personeelsvoorziening onder
ogen zal zien.
Gematigd optimisme over finan-
ciëel-economische toestand in Indle
Collegiaal Orgaan wordt ingesteld
bü K.B. Naast dr Van Mook zullen
leden zün de heer Neher en jhr
mr van Vredenburch.
Verenigde Staten van Indonesië
zullen uit meer dan 4 deelstaten be
staan: met name Sumatra zal in
afzonderlüke staten uiteenvallen.
Met Oost-Indonesië zal een over
eenkomst worden gesloten.
S. Het vraagstuk van de verhouding
tot de Republiek heeft zün over
heersend karakter in het Indone
sisch beleid verloren.
Republiek kan meedoen, mits zü
Unie-begrip en Federatie-beginsel
erkent, evenals de Nederlandse
souvereiniteit in overgangstyd.
8 Ned.-Indonesische Unie en Indone
sische Federatie moeten gelyktü-
dig tot stand komen.
9. Zes vertegenwoordigers van Dae-
rah's en Negara's zullen met dr
Van Mook vorm en bevoegdheden
van een voorlopig federaal bestuur,
bestaande uit negen leden, be
spreken.
10. Commissie van Drie is met een door
Nederland aanvaard voorstel in
zake wapenstilstand en basis voor
politieke besprekingen, waarin ook
andere gebieden zün gekend, naar
Djokja: het wachten is op de Re
publiek.
besprekingen waarmee wü, aldus dr Beel,
ons hebben verenigd, onder voorbehoud,
dat politieke besprekingen eerst na
reële aanvaarding van de wapenstil
stand kunnen aanvangen.'Het wachten
derhalve thans op de republiek.
De Commissie
heeft aan de Nederlandse autoriteiten te
Batavia het verzoek gericht, om het tijd
stip, waarop van de republiek een ant
woord werd geëist op de voorstellen tot
het staken van het vuren, nader te stel
len op Donderdag aanstaande in plaats
van vandaag 12 uur, aldus meldt A-FP.
De Nederlanders zouden aan dit verzoek
gevolg hebben gegeven.
Narayan, secretaris van de Commissie,
is speciaal vanuit Djokja naar Batavia
gekomen om het verzoek van de Com
missie over te brengen. Over het be
sprokene tussen de republikeinse dele
gatie en de Commissie te Djokja, is
niets bekend.
Naar Reuter te Batavia verneemt is
er een nieuwe ontwikkeling ontstaan,
welke zal kunnen leiden tot een com
promis tussen de Nederlanders en de
republikeinen in de kwestie van het sta
ken der vüandelijkheden. Deze laatste
ontwikkeling betreffen de voorstellen,
welke naar Den Haag zün doorgegeven.
Welingelichte Nederlandse kringen te
Batavia verklaarden verder, aldus Reu
dat de Nederlandse Regering niet
zal blyven staan op haar eis tot defini
tief antwoord betreffende het staken der
vijandelijkheden, voordat de Commissie
Goede Diensten te Batavia is terug
gekeerd.
Naar Reuter uit Djokja meldt is door
Goede Diensten de militaire gouverneur van Djokja we
derom de avondklok ingesteld.
Verder verneemt Reuter, dat het
Amerikaanse lid van de Commissie
Goede Diensten, dr F. Graham, een
derhoud heeft gehad met de voorzitter
van de Masjoeml, dr Soekiman en enige
züner medewerkers. Eén van h«
afloop hebben verklaard, dat de situatie
voor de republiek „kritiek" is.
Nederlands tweede aandeel
bekend gemaakt
Meel, vlees, tabak, vracht
auto's, etc.
Behalve de dezer dagen reeds door ons
gemelde artikelen zal, blükens een tweede
lüst, ons land, in het kader van de hulp
verlening aan Europa, nog een hoeveel
heid belangrijke producten krügen. Ook
dit voorstel is thans ingediend bij het
Amerikaanse Congres.
In het tüdvak April 1948 tot Juni 1949
krijgt Nederland, volgens dit voorstel,
uitgedrukt in metrieke tonnen (tenzij an-
''TJvrtSJw oliën: 30.000 (Juli 1948— i Brandstoffenbon 74 BV na
Juni 1952: 46.000); oliekoeken en meel: Jg Januari ongeldig
38 000 (130.000) r vlees: 3.000 (6.000): ge- _ir
droogde melk: 8.000 (nihil); gedroogdI De bon 74 BV van de brandstoffen-
fruit: 15.000 (nihil); vers fruit: 27.000 kaart T A 707 (gezinnen)
(105.000); tabak: 22.000 (51.000); katoen: I (kamerbewoners) zal m.i.t
30000 (104.000); stikstof: 10.000 (nihil); zijn geldigheid verliezen,
phosphaat: 21 000 (51.000): hout (in m3): De bonnen moeten dus voor genoem-
123 000 (212.000): vrachtauto's (in stuks): de datum bij de handelaren worden in-
9050 (19.000) geleverd.
Collegiaal Orgaan wordt
bij K.B. ingesteld
Neher en Van Vredenburch
assisteren Van Mook
In de Regeringsverklaring deelde dr
Beel mede, dat bü K. B. zal worden inge
steld een Collegiaal Orgaan, bestaande
uit de Lt.-.GG., als voorzitter en twee
leden, te benoemen door de Kroon. De
Lt.-G G. zal dit college hebben te raad
plegen over alle aangelegenheden, welke
de algemene belangen van het Konink-
rük raken. Als zod?.nig zullen o.m. gel
den de staatkundige, militaire, econo
mische, financiële en culturele verhou
dingen van Indonesië tot Nederland, Su
riname en Curacao, de staatkundige her
vorming van Indonesië, de economische
en financiële reconstructie van deze ge
westen en de buitenlandse betrekkingen
zo ver zü in Indonesië worden be
handeld. Het college beslist zelf welke
zaken nog meer moeten worden geacht de
algemene belangen van het Koninkrijk
te raken. Wordt in het college geen over
eenstemming bereikt, dan heeft elk lid
het recht de beslissing van de Kroon in
te roepen. De Lt.-G.G. zal tenslotte onder
zün uiteindelüke' verantwoordelijkheid
bepaalde delen van zün taak aan een der
leden kunnen .overdragen.
De heren L. Neher en Jhr. mr H. van
Vredenburch, zullen worden voorgedra
gen als leden van dit College
Alarmerend bericht inzake
bunkerkolen
Er zün nog geen schepen weggestuurd
Het A.N.P.-bericht als zou in de ha
vens van Rotterdam en Amsterdam een
zeer kritieke situatie zyn ontstaan t.a.v.
de voorraden bunkerkolen, die zozeer
geslonken zouden zün, dart men de sche-
Anfwerpen mo^t verwijzen ter
wordt
aid-u-s vet
Leidsche Crt.
In verband met de vertraagde
uit Duitsland door de hoge waterstand
was de situatie minder gunstig. Men is
de moeilijkheden echter reeds groten
deels te boven, daar er weer kolen uit
Duitsland komen. Dat er onvoldoende
aanvoer uit Amerika zou zün, zoals het
A.N.P. meldde, is in deze vorm ook niet
juist Het merendeel van de bunkerkolen
komt trouwens uit Duitsland. We kun
nen in Amerika meer afnemen dan we
nu doen, maar daarover hebben de im
porteurs niet te beslissen.
De deviezen post tie speelt hier niet
allereerst een rol, omdat de bunkerkolen
ook weer deviezen opleveren.
Hoe de Zaterdag ingegane maatregel,
dat bunkerkolen betaald moeten wor
den met dollars inplaats van met pon
den, zal werken is nog niet te zeggen.
Voor sommige reders zal het moeilijk
heden opleveren, maar andere hebben
ziab reeds aangepast.
Bü informatie wilde ook het Ryks-
kolenbureau de publicatie van het A.N.P.
niet voor zijn rekening nemen.
Er is dus volgens onze zegslieden al
lerminst reden voor alarmerende be
richten. In elk geval zijrn nog geen sche
pen doorgezonden naar Antwerpen en
dit zal zoals het zich thans laat aanzien
ook niert nodig zyn.
Het blijft zuivere koffie
De berichten, dat particuliere verbrui
kers opnieuw koffiesurrogaat zouden
ontvangen, zijn onjuist Slechts de res
taurants vervangen de 50 moutkoffie
door een ander surrogaat. Voor ons
blijft het zuivere koffie.
Men kan kiezen: boter of
margarine
De nieuwe bonnenlijst zal geen ver
rassingen bevatten. De boterbon is dit
maal een keuzebon. voor boter of
garine.
Ereteken voor Orde en Vrede ingesteld
Voor verdiensten in Nederlandsch-Indië
ereteken. Aan burgerpersonen, die zich
in Ned.-Indië in militaire zin verdien-
stelyk hebben gemaakt kan het erete
ken worden toegekend.
Het ereteken eventueel met gesp(en)
kan posthuum worden- verleend.
Spanning in West-Duitsland
Wfst U
Stemmen bij volmacht door
militairen in Indië
Aangekondigd wetsontwerp thans
ingediend.
Bij de Tweede Kamer is thans het reeds
aangekondigde wetsontwerp ingediend,
dat de mogehjkheid moet openen om de
militairen in Indië bij de dit jaar te hou
den Tweede Kamerverkiezingen bü vol
macht te laten stemmen. Van stemmen
per brief is afgezien, omdat dit te tijd-
rovend is.
Alleen de kiesgerechtigden, die op of na
10 Mei 1940 in het bevolkingsregister van
een Nederlandse gemeente waren opgeno
men kunnen een gemachtigde aanwijzen
in die gemeente, in welker bevolkingsre
gister zij op 31 December 1947 waren op
genomen of zo zij op die datum niet in
een bevolkingsregister waren ingeschre
ven in het tijdvak van 10 Mei 1940 tot
31 December laatstehjk waren opgeno-
Zü, die voor 10 Mei 1940 dus het land
hebben verlaten anders dan voor een
kort bezoek zullen derhalve niet onder
de werkingssfeer van de wet vallen.
Het verzoek om bü volmacht te stern
en moet uiterlük 20 dagen voor de dag
der stemming in het bezit van de burge
meester van de in het vorige artikel be
doelde gemeente.
De in het Centrale Bevolkingsregister
opgenomen militairen zullen bü volmacht
in Den Haag dienen te stemmen.
Voorgesteld wordt, het aantal machti
gingen per kiezer tot vüf te beperken.
Intern. Coloradokever-confe
rentie te Den Haag
Aan de conferentie over een interna
tionale bestrü'ding van de Colorado
kever, welke, zoals gemeld, op 19 Jan. a s.
op Brits initiatief te Den Haag wordt ge
houden, zullen ook delegaties uit België,
Luxemburg, Frankryk, Itriië, Ierland, de
Engelse en Amerik. zone, alsmede uit
Denemarken deelnemen.
De Ned. delegatie bestaat uit ir C. Staf,
dir.-gen. van de Landbouw, dr C. J. Brie-
jêr, hoofd van de Plantenziektenkundige
dienst te Wageningen, ir A. H. Joustrajin 46.
van het dep. v. Landbouw, ir A. W. v. d.DAT voor het B.G. te Roermond gis-
Plassche, directeur van de Tuinbouw en teren de doodstraf resp. 20 jaar werd ge-
B. J. Hermans van de Plantenziekten- eist tegen de „Arbeitskontrolle"
kundige dienst. |S. Blaauw en J- Sabbe.
707
18 Januari
Gisteravond hield Paul Henri Spaak een rede in K. en W. te Den Haag. Tydens
de pauze V.I.n.r.: ambassadeur Nemry, en de ministers Spaak, van Boetzelaer
en Jonkman
By K. B. is ingesteld een Ereteken I
voor Orde en Vrede, waaraan gespen
kunnen worden verbonden.
Het uit brons vervaardigd ereteken
bestaat uit een rond medaillon, met in
het midden de letter W. Boven deze let
ter staan de woorden orde-vrede. Het
medaillon is geplaatst in het midden van
een achtpuntige ster, waarvan de bo
venste punt is vervangen door een ko-
ninkiyke kroon, gedragen door twee ge
kruiste zwaarden.
Het wordt gedragen op een züden lint
van vyf even brede banen in de kleuren
rood-wit-blauw-wit-rood.
De gespen geven een der jaartallen
1945, 1946, enz. aan.
Het teken wordt toegekend aan de mi
litairen van de Kon. Marine, van de Kon.
Landmacht en van het Kon. Ned.-Indi-
sche leger, die in Ned.-Indië en aan
grenzende zeegebieden in het tydvak.
aanvangend op 3 Sept. 1945 en eindigend
op een bij K. B. nader vast te stellen
datum, ten minste drie maanden in wer
kelijke dienst zün geweest.
Bovendien worden gespen toegekend
aan hen, die rechtstreeks in militair ver
band tegen kwaadwilligen hebben moe
ten optreden.
Zü, die in aanmerking komen voor de
gesp, hebben tevens aanspraak op het
Machinisten weigerden voor de
Duitsers te rijden
Tegen directeur der R. T. M. 1 jaar
voorw. geëist.
Tüdens de spoorwegstaking in Septem
ber 1944 had de directeur der Rotter
damse Tramweg Mij enige R.T.M.-ma-
chinisten, die weigerden te rijden, op
staande voet ontslagen en hun namen
doorgegeven. Ook de secretaresse, mej.
C. M. v. d. Vorm, werd ontslagen, daar
zü weigerde de brief met namen van de
weigeraars te schrijven. De Feldgendar-
merie wierp als gevolg van zijn handel
wijze een handgranaat in de woning van
een der machinisten. Voor de R'damse
kamer van het Haagse B. G. werd tegen
de thans 70-j. directeur-ir. A. J. Kuiper
een jaar voorw. en het betalen van f 1500
schadevergoeding aan elk van de slacht
offers geëist
VERDUISTERDE F 33.000 EN ZOCHT
HEIL IN KOEK
Bü de alg. verbruiks- en productiever
eniging „Helder U. A." te Den Helder, is
de 33-jarige bedrijfsleider J. W. v. d. V.
gearresteerd die in de tyd van twee jaar
ongeveer f 33.000 heeft verduisterd. Om
het kastekort aan te vullen creëerde hü
de koekfabriek „Copa", waar hij gebak
liet vervaardigen dat in dc zwarte han
del werd verkocht.
DAT te Vuren al bloeiende madelief
jes zün gesignaleerd.
DAT de beide daders van de moord
aanslag op de 53-j. W. Vlietstra in de
trein Leeuwarden-Groningen bleken te
zün de 20-j. S. en de 29-j. W. uit Zwaag-
westeinde en zy zün gearresteerd.
DAT het eerste schip met 1000 ton
„Care"-kolen, welke, zoals bekend, door
Amerikanen aan Nederland worden ge
schonken, op 15 Jan. a. s. te Rotterdam
arriveert.
DAT binnenkort te Clinge (Zeel.) een
nieuwe industrie wordt gevestigd, welke
het houtafval der klompenmakerij, ver
mengd met cement, tot onbrandbare
bouwplaten en -stenen zal omvormen.
DAT een der hoofdverdachten bü de
gisteren gemelde deviezen- en edelste-
nensmokkel te Eindhoven, de A'dammer
B., in het buitenland is gearresteerd, ter-
wül de R'dammer S. nog voortvluchtig is.
DAT eveneens is aangehouden mevr.
K.B C. te A'dam, die grote bedragen
aan edelstenen de grens heeft overge-
smokkeld en de notaris D. te Eindhoven
slechts züdelings bü deze affaire is be
trokken.
DAT de Ver. van Staten- en Raadsle
den der Party van de Vryheid Zaterdag
a s. om half 3 vergadert in Pulchri te
Den Haag met mr. Simons als spreker.
DAT de R. v. C. de landverraders J
H. Lasschuit te Haarlem, P. Dik te Roer
mond en P. Slokker te Huizen resp. 10,
6 en 5 jaar oplegde.
DAT de visafslag te Lemmer in '47
een record-opbrengst van f 447.200 en een
aanvoer van ruim 530.000 kg had tegen
708.700 kg. voor f 303.860
DAT mr. P. V. G. W. Kamerbeek, oud-
burgem. van Baarle-Nassau, en F. H. M.
Schram, oud-burgem. van Reusel, resp.
benoemd zün tot burgemeester van Esch
(NB) en van Riethoven en Westerhoven.
DAT te Oosterbeek het in de oorlog
büna totaal verwoeste rusthuis van de
Ned. Bond voor Ziekenverpleging is her
opend.
DAT de secr. van de A'damse Armen
raad, mr. J. Everts, met pensioen gaat
en wordt opgevolgd door dr. H. P. Cloeck,
thans chef van de buitendienst
DAT het Centraal Bureau van de Tuin
bouwveilingen honderd ton appelen heeft
geschonken aan Ned. kinderen in Duits
land, welke appelen door het Ned. Rode
Kruis worden gedistribueerd.
DAT op 25 Jan. het echtpaar J. J. J.
Zwennes-Schollaard, Brandtstraat 59 te
Den Haag, zyn 55-jarig huweiyksfeest
hoopt te herdenken.
DAT op 17 Jan. het hoofd van de Im
migratiedienst te Batavia, dr H. Guyt,
voor twee weken naar Nederland vertrekt,
terwül op 18 Jan. de heer H. P. Brandis,
lid van de Diplomatieke Raad van de V.
N., uit Batavia naar ons land vertrekt op
doorreis naar Parijs.
DAT te Breda, 53 jaar oud, is overleden
Rene J. J. de Vlam, vice-consul van Bel
gië en hoofdbestuurslid van de „Alliance
Francaise" in Nederland.
DAT voor het A'damse B.G- gisteren 7
j. gev.straf werd geëist tegen de 29-j.
Zaandammer J. B. Soute, die o.m. een
Joods kindje had opgespoord en uitgele
verd.
DAT door het Rük de organisatie wordt
voorbereid van een aparte luchtzeered-
dingsdienst, terwül de Kon. Marine de
aanschaffing overweegt van enkele red
dingboten, die met behulp van parachu
tes worden neergelaten.
DAT de St Crt. van gisteren o. m. een
prysbeschikking verlaging opslagpercen
tages en fabrikantenprijzen, een calcula
tie tricotgoederen, kousen en sokken 1948
alsmede een loonregeling voor het tuin
bouwbedrijf in Overijssel bevat.
DAT het echtpaar G. Oosterman-Nap,
Kon. Emmalaan 27 te Delft, op 26 Jan.
a.s. zyn gouden huweiyksfeest hoopt 'e
DAT verscheidene Amerikaanse maat-
schappüen belangstelling hebben voor het
maken van films in Nederland in de loop
van dit jaar.
DAT het hoofdbestuur van de Stichting
voor de Landbouw bijna geheel is sai
gesteld zoals het vorig jaar en in het D.
B zitting hebben Chr. v. d. Heuvel, F J
Smits van Oyen, H. D. Louwes. voorz.;
J Lageveen, C J. v Mastrigt en C J. v.
d Ploeg.
DAT de wintertarwe en de wintergerst
in de geïnundeerd geweest zynde gebieden
op Schouwen Duiveland er uitstekend
DAT eerstdaags een nieuw vlakglas-
bonnen in omloop wordt gebracht, het
welk dezelfde kleur als de oude bon
heeft doch in tekening en afmeting af-
DAT oud-pol. gevangenen* uit het Huis
van Bewaring te Arnhem op 21 Febr.
a.s. samen met hun vroegere bewakers,
uit dank voor de door deze verleende
steun, een reünie houdt en F. M. Ver-
duyn, Karthuizerstraat 23, Arnhem, se
cretaris vam het uitvoerend comité is.
DAT bovengenoemde datum is geko
zen daar een der bewakers juist de dag
tevoren zyn 40-j. huweiyksfeest viert.
DAT ds Wm. V. Muller. Geref. predi
kant te Carambeihy, is benoemd tot con
sul der Nederlanden te Curitiba (Pa
rana. Brazilië)
DAT de afd Zuid Holland van de
Bond van Plattelandsvrouwen bondsle
den uit andere provincies op 9 Sept. in
Den Haag wil ontvangen voor een be
zoek aan de daar te houden tentoon
stelling t g.v. het Regeringsjubileum, ter
wül tevens een landbouwmanifestatie
wordt overwogen.
DAT door min Huysmans in een Be-
sohikking is vastgesteld, welke prüzen
een ondernemer aan zün klanten per uur
in rekening mag brengen (zgn. klanten-
werk en kleine aannemingen)".
blijft
aan
Conferentie voor voedselcrisis büeen
In geheel Duitsland héersen thans on
rust en wanhoop door aanhoudende be
richten omtrent een dreigende verlaging
van het voedselrantsoen in de Britse
Amerikaanse zone. Duizenden arbeiders
staan klaar voor een algemene staking,
indien er geen verbetering komt. De aan
gekondigde verlagingen blijven het ge
volg van de onwilligheid der boeren tot
aflevering hunner producten. De beto
gingen en protesten in het Ruhrgebied
het Rijnland houden aan. Alle ministers
van voedselvoorziening „van alle staten
der dubbelzone' zullen Donderdag te
Düsseldorf bijeen komen, om de mid
delen te bespreken om het hoofd te bie
den aan de huidige voedselcrisis. Ver
klaard is dat de Ver. Staten Berlijn zul
len blijven beschouwen als de hoofdstad
van een „verenigd Duitsland". Zü zullen
hun hoofdkwartieren nooit verplaatsen.
Ghaiidi gaat voor de vierde keer
vasten
Gbandi heeft tijdens zijn gebruikeiyke
gebedsbyeenkomst te New Delhi ver
klaard dat hij van vandaag af weer voor
onbepaalde tijd gaat vasten, ten einde een
eenheid van Hindoes en Mohammedanen
tot stand te brengen. De laatste maal
heeft hü gezegd: „Als ik weer ga vasten,
zal het tot mün dood toe zün". Hü zal
niets anders dan water en zure limoenen
t"t zich nemen. Dit is de vierde belang
rijke vastenperiode van Ghandi.
Dodentrarfsportschip op Oceaan
in brand
Op de Atlantische Oceaan is brand uit
gebroken in de machinekamers van het
Amerikaanse schip „Joseph Connoly",
dat van Antwerpen vertrokken was. met
5000 doodkisten, om gesneuvelde Ameri
kanen naar de States te vervoeren
46 koppen gingen in de reddingsboten de
kokende zee op. Twee in de buurt zynde
Amerikaanse schepen konden hen oppik
ken. Het wrak drijft stuurloos rond
De luie hond ivordt niet meer
gestoord
Wanneer ergens op de redactiekamer
monteur de telex onder handen had ge-
dan verscheen op de papierrol enige
tientallenmalen onder elkaar het zinnetje:
„The quick brown fox jumps fier the
lazy dog", waarin alle letters van het
De P.T.T., de deze vos na jarenlang
schreef.
in navolging van de Prov. Zeeuw
een prijsvraag uit. voor een
slagzin. Er kwamen 122 Neder
landse-,
binnen.
Bekroond werd de zin: ..Qua type zijn
telexmachines voor uw bedrijf geknipt"
Dc 4e en Se prijswinnaar zonden
^Mylords luxe equipage bracht zes fijne
jonkvrouwen" en luxe pyamastof ver
krijgbaar wil cheque zenden". Een dtr
niet bekroonde inzenders stuurde: ..Chi
que ex-jockey zit op myn oude bak/iets".
ONZE VISIE
Wat in de regeringsverklaring, welk*
iinister-president Beel vanmiddag in d*
Tweede Kamer heeft uitgesproken, met
opvalt, is de klem, waarmede hü
verschillende staatkundige beginselen
heeft naar voren gebracht en onder
streept. Daarnaast worden verscheiden*
behartigenswaardige woorden gewyd aan
uitwerking van deze beginselen-.
Dit lükt ons een gelukkige en in de ge
geven omstandigheden bovendien niet
overbodig samentreffen. In de laatste tijd
is Indië dermate gewikkeld geweest in
besprekingen van allerlei aard, dat men
zich wel eens moest afvragen, of de re
gering wel zonder ophouden, beginselen
in het oog zou houden, waarvan zü wil
blijven uitgaan
Met name gold dit de eenheid van het
Koninkrijk.
In Indië werd de ene staatsvorm na de
andere in het leven geroepen, waarbij d*
uitdrukkelyke bedoeling voorzat, dat
deze verschillende staatsvormen straks
verenigd zouden worden in wat heten
zou, „de Verenigde Staten van Indonesië."
die een federatief karakter zouden dra-
Maar zo was steeds met nadruk ge
zegd deze Verenigde Staten van Indo
nesië zouden wel een eigen souvereini
teit bezitten, doch niettemin met Neder
land worden verenigd in een Koninkiyk*
Unie in het Huis van Oranje.
Er is evenwel de laatste tyd wel eens
beduchtheid gerezen, of -deze laatste ge
dachte, namelijk die van de Koninklijk*
Unie, waarin Nederland en de Verenigd*
Staten van Indonesië gelijkelijk zouden
zijn opgenomen, in de practijk althans
niet wat werd vergeten.
De Regering heeft dit blijkbaar zo ook
aangevoeld: vandaar, dat thans in haar
verklaring van vandaag dit beginsel van
de eenheid der beide delen, Nederland en
Indië. zonder omwegen voorop wordt ge
steld. Voorop staat dus een Nederlands-
Indonesische Unie, die een reële gemeen
schap zal vormen met eigen organen. D«
Verenigde Staten van Indonesië, ook wel
genoemd de Indonesische Federatie, mag
niet dan geiyktijdig met de Koninklijk*
Unie tot stand komen. Er zal in dit op
zicht nog veel zijn uit te werken. Er rij
zen in dit verband bovendien nog tal van
vragen. Zo wordt in deze gedachtengang
de Koninklijke Unie gevormd uit twee
Staten, enerzijds het Koninkrijk der Ne
derlanden. anderzijds de Verenigde Sta
ten van Indonesië. Elk dezer beide sta
ten bezit echter een eigen souvereiniteit
De belangrijkste vraag is nu. of de Rege
ring zich de uitwerking van deze moei-
Ujke, doch uiterst belangryke materi*
voldoende heeft ingedacht. Weinig kwes
ties zijn dermate ingewikkeld als souve-
reiniteitskwesties. Hoe verhouden zich da
beide souvereine staten tot de Ko
ninklijke Unie? Hoe verhouden zij zich
tegenover elkaar? Inderdaad, deze jongst*
regeringsverklaring is een stap in de rich
ting van de uitwerking, doch ook niet
meer dan een stap.
De vier beginselen dan, welke de Re
gering in haar verklaring nog eens met
nadruk poneert, zün: het uniebeginsel,
het federatiebeginsel, Nederlands souve
reiniteit in de overgangstyd, en vrije wils
uiting der Indische volken over hun toe
komstige staatsregeling.
Dit zijn de beginselen. Wat de uitvoe
ring betreft, blijkt, dat de Regering voor
het ogenblik haar gedachten laat gaan ia
de richting van een pre-federaal bestuur,
dat reeds gedurende de overgangsperi
ode bepaalde uitvoerende bevoegdheden
kan krygen.
Wat dit aangaat, willen wij ons een op
merking veroorloven en wel deze. dat het
ons onjuist wil voorkomen, indien dez®
pre-federale regeringsvorm in het leven
wordt geroepen, voordat in dit opzicht
wettelijke voorzieningen zün getroffen.
Tot nu toe hebben wy in dit artikel
niet over de republiek gesproken.
Misschien op zichzelf een opmerkeiyk
verschijnsel.
Bovendien echter een verschijnsel, dat
een ten dele verheugende motivering
heeft.
Immers, de Regering zelf spreekt ia
haar verklaring van vandaag wel over
de republiek, maar alleen om die repu
bliek verscheidene treden te doen afda
len van de troon, waarop zü zichzelf
helaas in het verleden door regeringsper
sonen wel eens aangemoedigd heeft
gezet.
De republiek, aldus de Regering, mag
meedoen, mits zij haar plaats kent in het
geheel en zich houdt aan de regels van
het spel. Men weet te dezen aanzien ons
standpunt Wü verwachten van die mede
werking der republiek niet veel en me
nen. dat de practijk ons tot dusver in
het gelijk heeft gesteld. Maar op dit punt
is de Regering blykbaar zelfs door da
sprekendste feiten niet te overtuigen.
Hopen wü thans, dat de Regering bü
de uitwerking van haar beginselen van
regeringsbeleid ten aanzien van het
Koninkrijk straks zeggen wij: van de
Koninklijke Unie een voldoende hel
der beeld voor ogen staat
Michael blijft voorlopig in
Zwitserland
Uit Lausanne wordt gemeld, aldus
A. F. P. dat ex-koning Michael van Roe
menië voorlopig in Zwitserland zal blü-
ven totdat een overeenkomst is bereikt,
met dr. Popescu, die belast is met
belangen van Michael van Roemenië.
De aartshertogin Ilena van Habsburg,
de tante van Michael, en Anton van
Habsburg, zün oom, zijn met hun 6 kin
deren gisteravond uit Boekarest naar Zu
rich vertrokken. Ze zijn, met 20 perso
nen, met dezelfde speciale trein van Mi
chael, welke pas was teruggereden, afge
reisd.
GUSTAAF VAN ZWEDEN NAAR DE
RFVIèRA.
De 98-jarige koning Gustaaf de Vyfde
van Zweden, die onlangs 40 jaar aan de-
regering was, zal begin Maart naar de
Rivièra gaan om daar een lange vacantie
door te brengen. Gisteren woonde hü de
formele opening van het Zweedse par
lement bij.
Ver. Naties besloten tot verdeling
het Heilige Land. bedraagt thans:
Arabieren, 292 Joden en 30 Britten.
Amsterdam overstemt Londen
in de aether
Het radiobaken te Amsterdam dat sei
nen uitzendt, ten behoeve van binnenko
mende vliegtuigen is zo sterk dat het
radiobaken voor het vliegveld Northolt
bü Londen gisteren wegens storingen
niet kon functioneren, aldus de „News
Chronicle" van heden. Daar Amsterdam
op dezelfde frequentie als Londen zendt,
zal aan eerstgenoemde stad verzocht
worden de uitzending minder sterk te
maken Er kan een ernstig ongeluk
plaats hebben, aldus het blad, indien een
vliegtuig zich bü slecht zicht laat leiden
door een verwrongen radiogolf.
Regen en wind
Het OJ1.I. te De Bilt verwacht tot
Woensdagavond: Op vele plaatsen op
nieuw aanzieniyke regenval bü tydelijk
stormachtige winden tussen Zuid-West
en West. Later wat afnemende wind en
enige daling van temperatuur.
ZON EN MAAN
Woensdag 14 Jan. Zon op 8.43 en onder
16.55. Maan op 11. 07 en onder 20 04. Zon
dag 18 Januari E. K.
