Nieuwe Leidsche Courant | 1947 | 30 december 1947 | pagina 2

mmm

Mnemosyne en de Muzen

NIEUWE LEIDSCHE COURANT

2

DINSDAG 30 DECEMBER 1947

Anno Domini 1947

LEIDENS OMGEVING IN VOGELVLUCHT

Het eerste kwartaal

Wat in de omstreken van Leiden
in 1947 gebeurde, is zó veelzijdig, dat
by een overzicht moet worden vol
staan met enkele grepen uit de anna
len der diverse gemeenten, willen we
onze lezers niet al te zeer vermoeien.
Het is dus inderdaad een overzicht in
vogelvlucht.

14 Januari: de Burgemeesters
op de „stoep".

In het begin van het thans bijna ver
vlogen jaar 1947 vond te Voorscho
ten de huldiging plaats van de heer B.
Keyzer, die veertig jaar bij de Spoor
wegen werkte. De jubilaris werd te mid
den van superieuren en vrienden als
stationschef toegesproken.

Het is een sterk karakter, dat de ver
leiding kan weerstaan. De 21-jarige ge
meente-ambtenaar te K a t w ij k kon
dat niet, want een bedrag van f48.000
wist hy van het geld, aan zijn zorgen
toevertrouwd, te verduisteren.

In de cyclus „Kerk en Wereld" bezon
Hervormd Oegstgeest zich op de
taak der kerk ta.v. de buitenkerke
lijken, toen ds F. E. Hoekstra van Sas-
senheim de derde lezing aan dit onder
werp wijdde.

Precies zestig jaar nadat de Nieuwe
Kerk te Katwijk aan Zee werd in
gewijd, stond ds C. A. v. Harten voor
het laatst als pastor-loei op de preekstoel.
In de gelijkenis van het Koninklijk Brui
loftsmaal wees hij zijn gemeente nog
eenmaal op Christus en Dien gekruisigd.

Te L i s s e was het wederom
bloemenfeest in H.B.G., waarbij de Bol
lenstreek haar beste beentje voorzette.
Zou men toen vermoed hebben, hoeveel
deviezen er in 1947 in het laatje zouden
stromen, maar ook hoeveel moeilijkheden
er over de saneringsmaatregelen voor de
deur stonden?

De burgemeesters van alle omliggen
de plaatsen stonden op 14 Januari op het
bordes van het Raadhuis en lazen som:
voor weinig of geen „gemeentelingen'
de Grondwetswijziging voor.

De Ned. Herv. Gemeente van Oude
Wetering werd 22 Januari opge
schrikt door het bericht, dat ds A. var
Roon door de gladheid van zijn rijwiel
gevallen en met een gebroken been
Leiden overgebracht was.

De „Prinses Margriet", de nieuwste
aanwinst van K a t w ij k s vissersvloot,
maakte een geslaagde proefvaart v
bij een onzer verslaggevers zeebenen
kreeg.

Mr W. J. M. Lambooy, werd op Zater
dag 25 van deze maand door L
welkom geheten als nieuwe burge
meester.

Zondag 26 Januari staat bij de K.L.M.
te boek als de dag van een ontzettende
vliegramp, die ook aan de steward Hugo
Hoek uit Noordwyk het leven
kostte.

Voor vele reizigers was verheugend het
bericht, dat de nieuwe spoorbrug te V'
mond in 1948 gereed zou komen.

Februari: Koning
Winter handhaafde zich.
„Gelukkig", zuchtten velen in begin
Februari, „het weerbericht geeft goede
hoop; de vorst is voorbij." Maar Koning
Winter handhaafde zich nog ettelijke
weken nadien. Op 5 Februari werd op
de dikbesneeuwde algemene begraaf
plaats te Noordwyk aan Zee, dt
bij de vliegramp in Denemarken omge
komen steward Hoek ter aarde besteld.

De afdeling Noordwijkerhot
van „Bloembollencultuur" vierde op 5
Februari haar gouden feest.

In de politieke woelingen van deze
dagen wees de heer H. W. Tilanus Don
derdagavond 6 Februari aan Chr. Histo
risch K a t w ij k de juiste weg.

Voorschoten kreeg op 7 Februari
een gloednieuwe industrie, erbij: de NV

„Esta", die in bandproductie diepvries
conservatoren vervaardigt, terwijl de in
woners van Leimui den" en Rijn-
saterwoude zich gereed maakten om
burgemeester J. A. Bakhuizen op 15 Fe
bruari t.g.v. zijn zilveren jubileum te
huldigen.

De Oegstgeester burgery werd
door het IVe bataljon Grenadiers op
feestavond onthaald. Zij brachten de
dank over van het in Indië vertoevende
Ille bataljon.

In verband met zijn vertrek naar
R'dam-Feyenoord nam de heer A. P. de
Jong, als evangelist, op Zondag 9 Februari
afscheid van de Herv. Evang. op G.G
te Alphen a. d. Rijn-0udshoorn.

Rijnsburgs vroede vaderen kwa
men tot een sluitende begroting.

Feest werd er gevierd bij de geboorte
van het jongste Prinsesje in alle plaat-

De nieuwe burgemeester van Alke
made, J. M. H. L. Hoynck v^n Papen-
dreoht. werd geïnstalleerd.

Op Vrijdag 21 Februari bezochten de
ambassadeurs van Noorwegen en België
vierde Bolbloemententoonstelling te
Lisse.

Alpheus Degroting sloot met een
tekort van i 135.000 en de gemeenteraad
wist op 24 Pebruari nog niets officieels
de aanleg van een vliegveld.

i d e r d o r p kon haar groente op
25 Februari „aan het gemeentehuis"

De Hfllegomse pilote.

Jonge en kleine kwekers uit R ij n s-
burg en Roelofarendsveen
richtten zich in Maart in een adres tot
minister Mansholt wegens het verhogen
van de areaal-heffing.

Van de zijde der N.S. werd aan de
Nieuwe Leidsche Courant medegedeeld,
dat van het invoeren van stoptreinen op
de lijn LeidenHaarlem geen sprake
kon zijn.

Zondagavond 9 Maart reden onder
Lisse twee trams op elkaar. Vijftien
lichtgewonden en veel schade. Enkele
dagen later raakten te Oud e-W e t e-
r i n g vyf personen achter elkaar te wa
ter. Ze kwamen met de schrik vrij. We
gens de gladheid van de wet moest de
Rijksweg nabij Sikkens lakfabrieken te
Sassenheim voor rijverkeer worden
afgesloten. Al het snelverkeer reed nu
door de smalle straten der Bollendorpen.

Met ingang -van 1 April werd drs C. J.
N. de Graaf te Bome benoemd tot bur
gemeester van Voorhout.

Op Zondag 16 Maart nam ds P. A.
Veneman afscheid van de Ned. Herv.
Gemeente van Noordwijk aan Zee.
terwijl op Zondag 23 Maart ds J. Ous-
soren intrede deed als Geref predikant
van Hazerswoude.

Rijnsburgs Coöp Boerenleenbank
herdacht op 26 Maart het zilveren jubi
leum en de raad reserveerde de avond
er voor f 100.000 voor de bouw van een
nieuw Raadhuis Geen overbodige weelde.
Het oude gemeentehuis past niet in een
zo snel groeiende gemeente.

Ina Velthuyzen van Zanten, de Hil-
1 e g o m s e pilote, vloog vice versa
LondenKaapstad.

Oudejaarsdienst voor jongeren

Voor alle jongeren van 1317 jaar
spreekt in de Oudejaarsdienst, Woens
dagmiddag half vijf in het Wykgebouw
„Staahvyk", ds J. R. H. Heidema
^oeterwoude.

Filmvoorstellingen voor de jeugd

Morgen, Vrijdag en Zaterdag in
Rex-Theater.

De Gemeentelijke Leidse Jeugdcommis
sie hoopt in samenwerking met de Stich
ting „Vacantiebezigheden voor de jeugd"
In het kader van de actie „De Jeugd
de straat" een aantal filmvoorstellingen
in het Rex-Theater te organiseren.

Deze voorstellingen vinden plaats op
Woensdag 31 December. Vrijdag 2 er
terdag 3 Januari, 's morgens om 84
10.45 uur.

De K.L.M. heeft haar propagandafilm
voor dit doel ter beschikking gesteid.
Verder zullen er nog enkele andere films
worden gedraaid. De voorstellingen zijn
bestemd voor de jeugd van 11 tot 15 j.

Officiële publicatie
Sluiting kantoor Gemeente-
Ontvanger

Burgemeester en Wethouders brengen
ter openbare kennis, dat het kantoor van
de Gemeente-Ontvanger op Woensdag,
31 December 1947 de gehele dag voor het
publiek gesloten zal zijn.

Leiden. 29 December 1947.

Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
De Burgemeester,

F. H. van Kinschot.

De Secretaris,

J. Bool.

Distributievaria

Uitreiking van bonkaarten 802 enz.
vindt morgen plaats aan de gezinnen,
waarvan het hoofd een stamkaartnummer
heeft van 72001 t/m 75600. Stamkaarten
met inlegvellen en contrólekaart a.s
moeders meebrengen Het kantoor, in
gang Steenschuur, is geopend van 3 30
11.45 en 2-4 uur.

Vanaf 1 Jan. is de vastgestelde prijs
van een kunstspons van 1 dm3 (nat)
hoogstens f 1.65

Anno Domini 1947

Sport en wedstrijden in het afgelopen jaar

Binnen en buiten Leidens wallen

ter verhoging van de weerstand, vooral
in de winter- en voorjaarsmaanden

Nu het jaar 1947 ten einde spoedt,
zetten we ons aan 't schrijven van
het jaaroverzicht van 't bonte sport
gebeuren binnen en buiten Leiden's
wallen. Bijna dagelijks gaven we
weer de wederwaardigheden van de
clubs, vermeldden we de successen
van de ene en de minder goede pres
taties van de andere vereniging. En
steeds stond ons daarbij voor ogen
de door-de-weekse-sport te steunen
en te stimuleren. Als we daarin zijn
geslaagd, zyn we tevreden.

Er zijn een paar sportgebeurtenissen
geweest, die we allereerst dienen te
melden, omdat ze ook bekendheid

ven in 't buitenland. Menigeen zal
zich nog het internationale Politie-sport-
tournooi herinneren, dat door de Leidse
politieman M. F. Frank op touw werd
gezet en dat in de Augustusdagen werd
gehouden. Belgen, Engelsen, Fransen,
Luxemburgers, Zweden en Zwitsers wa
ren toen de gasten van de Leidse bevol
king en hebben èn in „Amicitia" èn op
het U.V.S.-veld blijk gegeven
prestaties op scherm- en voetbalgebied
Het heeft ons toén machtig veel pleizier
gedaan, dat èn oi
voetballers als
strijdperk traden!

mensen kwamen
vertegenwoordigers togen naar Oxford
later kwamen ook Gentenaren naai
de Sleutelstad, om zich op velerlei sport
gebied te meten met de gastheren er
iwen. Dat dit in de toekomst nog
moge uitgroeien!

De schaatsenrijders(sters) hebben dit
jaar hun hart kunnen ophalen! 't Was
een der strengste winters, die ooit be
leefd is. Bijna
getuigen van wedstrijden tussen Hollan
ders en Friezen en 't moet worden ge
zegd. dat de Noorderlingen nogal' eei
klop kregen

Toen 't dan eindelijk ging dooien,
kwamen de veldspelen weer aan bod.
En 't werd natuurlijk hartje zomer
voor de laatste competitiewedstrijden
werden

lick Boys was het veer, dat kam-
1 werd van de derde klasse K.N.V.B.
3k in dit seizoen staan de Katwijkers
eei uitstekend voor. Met A.R.C. pro
moveerde ook S.S.S.K. en Capelle
de 4e naar de 3e klas. A.R.C. en S.S.S.K.
lieten van zich spieken en hielden met
Quick Boys en Rijnsb. Boys enige tyd
gelijke tred. Rijnsb. Boys speelt
>er wisselvallig.

In de 4e kl. is de situatie spannender
dan in de 3e klasse. „Noordwyk" leek
het begin af op het kampioenschap
e stevenen, maar kreeg weer een
lelijke inzinking. In haar laatste wed
strijden heeft zij zich echter hersteld,
toch zal ze nog hard voor de be
geerde titel moeten vechten. Nu echter
Duindam de gelederen komt versterken,
zal het wel lukken.

In tegenstelling met vorig jaar doet
C.N.V. uit Noordwijkerhout het dit jaar
best. Deze club sukkelt nogal met
volledigheid en verspeelde daardoor
kostbare punten. Ook „Katwijk" staat
goed voor en heeft zelfs nog kansen op
de 'titel. „Le'den", de nieuwe vierde
klasser, had enige tijd nodig om zich in
te spelen, won toen enkele wedstrijden
achtereen, maar zakte daarna weer af.
P.T.T. doet het echter nog slechter en
veel gevaar om onderaan te eindigen is
- voor „Leiden" niet aanwezig.

In de res 3e kl. A is het wederom een
Quick Boyö-elftal dat de leiding heeft,
,L Quick Boys 2. Rijnsb Boys 2 neemt
de derde en A.R.C. 2 de vyfde plaats in.

R.C.L. 1 en Lisser Boys 1 strijden in
de 1ste klasse L.V.B een nek-aan-nek-
uit om de bovenste plaats, die tege
lijkertijd de promotie naar de vierde
klasse K.N.V.B- betekent.

Van voetbal stappen we over naar
korfbal. En dan komen we haast van
zelfsprekend het eerst bij „Pemix" te
recht, dat het kampioenschap van de C.

prolongeerde en op de Bondsdag te
Doetinchem tweede werd achter D.K.O.D.
uit Heelsum

„Fiks" uit Oegstgeest speelde met wis
selend succes. H»t Noordwijkse „Fluks"
daarentegen deed het èn in de compe
titie èn op de Bondsdag uitstekend. We
zullen nog wel meer van haar horen.

Van „Jahn", de Leidse Christelijke
gymnastiekvereniging, konden we dit
jaar weer verschillende goede dingen
melden. Het kledingvraagstuk is en
blijft echter nog een probleem en
wij menen, dat hier van gemeente
lijke zijde ook wel iets aan gedaan
kan worden. Bij uitvoeringen van
neutrale verenigingen treft ons tel
kens weer de verscheidenheid van
kledingstukken Bovendien tobt
.Jahn" (een der grootste verenigin
gen) met een veel te klein oefen
lokaal. Kan aan deze vraagstukken
niet tegemoet worden gekomen?
Waar een wil ia, is een wegl

De dam- en schaaksport wordt zeer
druk beoefend. Zouden we alle vereni
gingen onder de loupe willen nemen, dan
kwamen we plaats te kort. Van de hoofd
klasse-damclubs kwam L.D.V 1 onder
aan, maar zij zal zich in de degradatie
wedstrijden wel weten te handhaven. D.
C.L. deed het iets heter- Over 't schaak-
gebeuren vertelt onze medewerker nog

Schaak in 1947

Spoorwegplannen komen
in de Raad

De eerste vergadering van de gemeente
raad van Leiden in 1948. te houden op 26
Januari, zal een zeer belangrijke zijn In
deze vergadering zullen namelijk de
spoorwegplannen (de straten en viaduc
ten rond het door de N.S. te bouwen
station en de bouw van woning- en win
kelcomplexen) in behandeling komen.

BURG. STAND VAN LEIDEN.

GEBOREN: Johannes, z. van J. Glas
bergen en J. Stikkelorum; Anthony D.,
z. van D. Bede en G. C. Varkevisser;
Anke, d. v. B. A. Harteveld en H. J. t
Iterson; Inge, d. van B. A. Harteveld
H. J. van Iterson; Johannes H. A., z.
P. Vinkestijn en R. A. Noort; Petrus A.
M., z. v. P. A. Reizevoort en A. van. Vel-
sen; Ferdinand Th., z. 'v. J. H. Philippo
en C. Sinteur; Hendrika Th. M., d. van
T. A. J. Lamboo en C. A. A. Vinkestijn;
Johannes A. M., z. v. P. van der Linden
en A. A. Gladpootjes; Anthonie, z. van
W. A. v. d. Bogaard en H. van Rossen;
Richard, z. v. J. Wagner en J. B. Ladan;
Henricus F. J. M., z. v. C Duivenvoorden
|en A. G. Philippi; Maria C. A., d._v. J

Een terugblik over het voorbijgegane
schaakjaar verschilt voor iédere schaker.
De hoogtepunten en beste resultaten zijn
allen afwijkend. Het is daarom
reeds ondoenlijk* hier aan alle schaak
gebeurtenissen in 1947 aandacht te wijden
en alleen de voornaamste in algemene
zin mogen hier nog eens in herinnering
worden gebracht.

Van belang voor ons Nederlandse
schaakleven was al direct het fraaie suc-
onze tweede meester na Euwe,
Van Scheltinga. in het Hoogoventour-
ooi, boven Cortlever, Kottnauer, O'Kelly
a. Voor deze sympathieke Amsterdam
mer was het zeker een succesvol jaar:
behalve de genoemde le prijs,
wij zijn overwinningen in de voorwed-
stryd om het persoonlijk kampioenschap
Nederland en het internationaal
tournooi te Terwinselen. De traditionele
wedstrijd te Hastings werd door Alexan
der gewonnen. Van Steenis won hier de
le prijs in de groep premier reserves;
dezelfde speler won de Noteboom-wissel-
beker dit jaar.

Zeer belangrijk waren ook de inter
nationale wedstrijden te Baarn,
Vlagsma, Tartakower en Wood de
werden, en te Hilversum, waa
West-Europese zonetournooi aan O'Kelly
verrassend succes bracht Nogmaals
viel hier Van Scheltinga door bijzonder
goed resultaat op. Op het zone-tournooi
volgden de achtkampen, met als

O'Kelly Mühring. Szabo en Rosso-

limo.

Leeuwarden organiseerde
Internationale wedstrijd, waarbij Golom-
bek, Kramer en O'Kelly uitblonken.
Teleurstellend waren Euwe's resultaten
i Argentinië en Hilversum, ofschoon de
Zwitser Grob in een tweekamp afgestraft

Eenzelfde lot onderging Van den Berg
in de recente match tegen O'Kelly
Noordwijk. Beter bracht deze Leidenaar
het eraf tegen Christoffel, in de studen
tenwedstrijd NederlandZwitserland, die
e onzen met 13—7 wo
Ook België moest ir Nederland de
meerdere erkennen, al was 't een kleine
zege (910%). De wedstrijden tegen
Engeland en Tsjecho-Slowakije gingen
echter beide met 12%7% voor ons ver-

Bovenaan troont nog steeds het Rus
sische schaak. Engeland verloor van deze
schaakgroten met 515! De ster van de
Britten was de jeugdige Crown, die
helaas kort daarna is overleden. Voor de
schaakwereld een groot verlies!

Botwinnik won het Slavisch-toumooi
te Moskou, boven de grootmeesters Bo-
leslavsky, Smyslow, Keres e.a. Deze naam
brengt onze gedachten onmiddellijk naar
de grote gebeurtenis in het Nieuwe jaar,
het Wereldkampioenschap. Alleen reeds
hierom zal 1948 een zeer belangrijk
schaakjaar worden

Behalve de genoemde Noteboom-wed
strijden waren er in Leiden zelf geen
grote schaakfestijnen. Alleen de ontmoe-

Bremmer en H. J. Cozijn; Joanna E. M.
d. v. T. H. Perquin en M. C. van Velzen;
Catharina J. K,, d. v. J. Schunselaar en
E. van der Wal; Petrus B. M., z. v. P J
v. d. Klugt en M. A. van Berge Hene
gouwen; Elsabeth J., d. v. C. Veerman
en M. Dijkstra; Antonnetta, d. v. A. Ple
zier en S. Thiel; Annie, d. v J. Kriek
J Vermond; Maria aD., d. v. H Prins
M. Munnik; Clasina N.. d. v. G. C. Schaap
t.i M. v. d. Plas; Wilhelmus C.,
J. N. van Haasterecht en J. P

Voort; Anna M. C., d. v A. M. Alkemade
en C. A. Dijkzeul; Cornelia M. L., d. v.
S. P. H. Hoogeveen en C. M. Captein;
Joeke A., d. v. J. Schinkel en A. Zaal
berg; Algirdas S., z. v. J. Timmerman
T. Tautkute; Cornelia, d. v. A. v Zanten
en M- Verduijn; Cornelia C. M.. d v. C
Meijer en H Huysdens; Wilhelmina J
d. v. G. v. Mastrigt en C. Plug; Adriana,
d. v. D. P. van Maastricht en N van Tol;
Carolina Thè M.. d. v. D. A. Altorf en
T. van Leeuwen; Catharine, d. v F. J. v.
Steenbergen en C. v! d. Berg; Helena A.
S., d. v. H. Pikaar en E. Boot; Wilhel
mina A. M.. d. v. J. Valk en A. M.
Velzen; Catharina P., d.
en C. Taffijn; Helena J., d. van w. r
Stouten en M. C. H. van Strien.

OVERLEDEN: G. Weijschede, m. 55 j.;
M. S. Borgerding, wed. van B. Soesman.
86 j.; A. van den Berg, wed. van H. de
Vos, 69 j.; F. van de Laarschot, 11 mnd.;
W. J. Wurzer, 56 j.; J. ten Donkelaar,
2 j.; A. J. Hooijmans, 2 w.; E. Ammer-
laan, wed van P. J. de Haas, 75 j.; J. van
Ruiten, 68 j.; C. Onderwater, wed. van
W. Aangeenbrug, 95 j.; M. Nieuwenburg,
d., 14 jaar.

Anno Domini 1947

Het rijk van Thalia en Melpomene

alleenspraak v
zijn moeder:
„Het schip
ligt gemeerd i
goenj. Het

kind tot

/an schipper Madhoe
an de werf van Rai-
onnodig geladen met
jute, en heeft daar stil gelegen een
lange tyd. Als hij mij zijn schip wou
lenen, zou ik het bemannen met
honderd roeiers, en de zeilen hijsen,
vijf of zes of zeven. Ik zou de zeven
zeeën bezeilen en de dertien
van sprookjesland."

Het schip van onze schone kunsten heeft
vijf jaren lang stil gelegen, beladen met
de last van oorlogsellende en menselijke
wanhoop. Maar, ofschoon met de bevrij
ding de vrede niet gekomen is en het
volk nog zucht onder de lasten van de
na-oorlogstijd, heeft het kind in de
mens het stilliggende schip ontdekt en
de zeilen gehesen. Met rijke buit beladen
zeilt h^ thans de Sylvesteravond in:
vruchten en schatten uit het land der
muziek, het gebied van Polyhymnia en
Euterpe, uit het land van de dramatische
kunst, terrein van de beide Titanenkin
deren Thalia en Melpomene, en uit het
kleurige land van de beeldende kunsten
meevoerend

Het toneelseizoen begon het nieuwe
jaar op 15 Januari met een opvoering
van „Dear Ruth" van de Amerikaan
Nprman Krasna. De Amerikanen hebben

voorsprong gekregen, die

De tuinbouw in 1947

Ook voor het jaar 1947 kan niet wor
den gezegd dat het leven des gerusten
landsmans zo genoeglijk rolde Vele zor
gen, van het begin tot het einde. Het
begon al met de harde winter van 1946
'47, welke veel schade berokkende en
de werkzaamheden stop zette tot in
Maart. Bij een tekort aan arbeidskrach
ten, dat reeds bestond, leek deze ontstane
achterstand een ramp te zijn Maar, zoals
veelal, viel het tenslotte ook nu mee en
men is, al zal er wel wat aan geman
keerd hebben, klaar gekomen.

Toen kwam de ellende van het door-
draaden van massa's bospeen, radijs, enz
Het stond er voor, of er niets meer van
terecht zou kunnen komen. Maar ook
dit viel uiteindelijk weer mee en de to
taal uitkomst van de zomerbospeen ra
dijs, sla, enz. benevens van de vroege
aardappelen was lonend Daarna kwam
de warme zomer met een ongekende
droogte-periode, waardoor het on moge5
lijk scheen de na vruchten uit te poten
of te zaaien en als dat tooh gelukt was,
in het leven te houden. Men was er ten
volle van overtuigd, dat fer in de winter
een buitengewoon groot tekort aan
groente zou ontstaan met al de gevolgen
van dien. Er zijn streken waar de oogst
en mitsdien ook de uitkomst bedroevend
is geweest, maar rond Leiden is er in
het algemeen genomen alleen maar re
den tot dankbaarheid Want ook de na-
jaarsoogst was zeer bevredigend en de
finanoiële uitkomst behoorlijk goed.
Er zijn altijd uitzonderingen op de
B. Bastiaan regel en die zullen er nu ook zijn; die
ongunstige uitzonderingen zijn voorna
melijk te vinden op de zwaardere klei
gronden. waar ook de bloemkool en
jonge peen voor een groot deel misluk
ten. Maar de voorraad groente is nog
van diie aard, dat dit de consumenten
geen zorg behoeft ,te baren. Van sommige
groenten, zoals sluitkool is de voornaad
aanmerkelijk groter dan vorig jaar. Al
met al is het jaar 1947 voor de tuinbouw
gunstig geweest en meermalen hoort
men de wens uiten, dat het jaar 1948
evenzo mag zijn.

WAT WENST UIT DE AETHER?

Radioprogramma voor vanavond

HILVERSUM I (301) AVRO 7.15 Dansba
lans 1947. 7.45 Regeringsui trending. 8.—

Nieuws 8.05 Met de microfoon bij8.15

Parade 1947 9 15 Stem van de tijd. 10.— Mu
zikale overpeinzing. 10.15 Llederenreeksen
11.— Nieuws. 11.15 Gram. 12.— Sluiting,-,

HILVERSUM 'II (415) KRO 6.20 Sport. 7.—
Nieuws 7.15 Kath. nieuws 7.20 Concert. 7.45
Voor de jongeren. 8.Nieuws 8.12 Gewone
man. 8 20 Rad. Ph. Orkest. 9.30 Microfoon.
10.10 Van Rooyens. 10.15 Avondgebed. 10.45
Kamerkoor. 11.25 Gram. 12.— Sluiting

Wat de radio Woensdag brengt

HILVERSUM I
15 Gymn. 7.30 f
Morgenklanken. 8.
i 9.30 Kwin

301.) VARA 7 Nieuws,
nbrose. 8— Nieuws. 8.15
Voor de hulsvrouw 9-
it. VPRO 10.— Wijding.

ting Leiden—Gent mag hier wel worden
gememoreerd.

Philidor I behaalde het kampioen
schap, maar kon het nog niet tot de
Hoofdklasse brengen. In de huidige com
petitie gaat dit lQ-tal wederom recht op
de eerste '.laats af. Te vermelden zijn
voorts nog de achtkamp te Noordwijk,
ar Barkema en Schüss triomfeerden
de wedstrijd om het persoonlijk kam
pioenschap van de L.S.B., welke door
Idema werd gewonnen

W. H. van der Nat.

Het

L

geheimzinnige

deserteurtje

„En?"

„Ja, de commandant zei, dat het een
moeilijk geval is. Het zal wel wat geld
kosten."

„Ik heb al tien gulden getaald."

„Daar zal nog vijf en twintig gulden
bij moeten."

„Zei de commandant dat?"

„Ja. beslist."

„Ik heb maar achttien gulden bij me

„Dan wil ik met de commandant wel zo
praten, dat hij het doet voor achttien gul
den. Als je dit bedrag hier achterlaat,
kan ik het bij hem in orde maken. Kom
straks terug, maar niet zo laat als giste
ren- Anders mocht je weer voor niemen
dal komen! Dat gaat niet, de zaak moet
nu beslist worden."

De man praat zo gemoedelijk en ver
trouwenwekkend, dat Schroot voor zijn
heengaan zonder bezwaar de achttien gul
den neertelt. Een militair bureau acht hij
in elk opzicht solide

Na een uur meldt Schroot zich al weer.
Zodra hij de deur binnen komt roept de
militair: „Het is in orde, hoor! Ga maar
gerust naarh uis, je behoeft niet meer

terug te komen- De jongens krijgen be
richt.'"

Schroot is geen man, die zich zo opper
vlakkig laat afschepen. Hij wil meer we
ten. Dus hij doet verschillende vragen:
„Wat heeft de commandant gezegd? Is het
wel zeker? Hebt u hem het geld overhan
digd?"

„De commandant heeft gezegd, dat net
in orde komt en dat u bericht krijgt. Ga
dus vlug naar huis, om de mensen ge
rust te stellen, dan weten ze iets

Maar Schroot is. vasthoudend Hy wil
zekerheid hebben, dat hij waar krijgt voor
het geld, dat hij heeft neergeteld. Ook
ziet hij. dat de ander onrustig wordt. Dat
wekt zijn wantrouwen Hij blyft dralen
en aandringen op het vaststellen van een
uur, waarop hy zelf de commandant spie
ken kan.

Plotseling staat de man stram in de hou
ding. Met rinkelende sporen stappen twee
oficieren binnen.

Ze kijken naar Schroot en de voorste
vraagt kort en bars: „Wat moet die man?"

„Hy komt informeren hoe het moet, als
zijn zoon dienst wil nemen," antwoordt
de leugenaar.

Schroot heeft dit antwoord niet ver
staan, doch 'vermoedend, wie de officier
is, doet hij een paar passen naar voren
en vraagt: „Bent u de commandant, mijn
heer?"

„Ik ben de commandant Will u mij
spreken?"

„Als het kan heel graag, mynheer."

De officier wendt zich tot de mindere

VARA 10.20 Onze keuken 10.35 Liszt 10.45
Afval 11.— Gram. 12.— Ramblers. 12 35
Platteland 12.38 Kilima's. 1.— Nieuws. 1.15
Kalender 1.20 Malando. 2.— Rond 't nieuwe.
Jaar. 2.15 Jeugdconcert 3.— Jaar is om 3.30
Roodborstjes. 3.45 Regenboog 4 15 Vragen
staat vrij. 4.45 Stond in de krant. 5.10 Gram
5.30 Regeringsuitzending 5.35 Vincentlno 6 -
Nieuws. 6-15 Varia. 6 20 Gram. 6.30 Rege
ringsuitzending. VPRO 7.— Klankpanorama.
7.30 Kerkdienst. 8.45 Schemering. VARA 9.-
Kakelbont. 11.— Nieuws. 11 15 Nederlanders
op Oudejaarsavond 11.57 Uren. dagen,
maanden. Jaren. 0 00 Klokslag Westertoren
in Amsterdam 0.07 Bij de aanvang van 1948.
0.15 Gezellige plaatjes 0.30 Regeringsuitzen
ding. AVRO 1-— Nieuwjaarswens 1.05 Groe
ten uit vele landen. 2.— Sluiting.

HILVERSUM II (415) NCRV 7.— Nieuws.
7.15 Reveille. 7.45 Woord voor de dag 8
Nieuws 8.15 Leo Mens 9— Jonge zieken.
9.30 Waterstanden. 10.30 Morgendienst 11 15
Wonderbaarlijk kind. 12 30 Weer 12.33 Sangh
en Spel 1— Nieuws. 1.15 Pianomuziek. 145
Orgel. 2.30 Lezing. 3.— Strijkkwartet. 3 35
Marsmuziek 3 45 Kleuters. 4.— Piano 4.15
Knapenkoor 4.45 Jongens en meisjes. 5.30
De vijf Zapakara's 5 45 Regeringsuitzending
6.— Mandollnata 6.30 Versperring en door
tocht 7- Nieuws 7.15 Regeringsuitzending
7.30 Actueel geluid 7 45 Gram 8.— Kerk
dienst. 9.30 Omroeporkest. 10.15 Epiloog 11 -
Nieuws. 11.15 Kwartet. 11.30 NCRV-kwartet
1145 Drempel der Jaarwisseling 12.— Klok.
0.05 Nieuwjaarsklanken. KRO 0.30 Kort
woord. 0.30 Gram 1.00 Sluiting.

overhandigd een pakket en gelast hem:
„Kom in het bureau en sorteer deze stuk-

Ze gaan naar binnen Met bezorgd ge
zicht 'neemt de man, die Schroot te woord
stond, plaats aan een klein tafeltje in eer.
hoek. De commandant plaatst zich achter
een groot bureau-ministxe en vraagt
Schroot, wat hy wenst.

„Ik ben de vader van die twee jongens.

„Welke jongens?"

„Die getekend hebben voor de diensi
in het Franse leger."

„O, zo, zo." De toon van de officier s
eensklaps vriendelijk.

„Nu kom ik vragen, wat u daaraan
kunt doen."

„Wat zou daaraan te doen zijn. denkt u?
Daar is niets aan te doen!"

„Niets aan te doen? Waarvoor heb ik
dan die acht en twintig gulden betaaid'
E. is mij gezegd

„Man, wat praat je? Je bent geloof ik,
een beetje in de war! Acht en twintig
gulden betaald!"

„Ik heb gisteren aan die mijnheer daar
tien gulden gegeven en vanmorgen acht
tien gulden. Nu heeft hij mij beloofd, dat
alles in orde komt en de jongens niet weg
moeten."

„Zeg eens, wat betekend dat? Kom eens
hier!" roept de commandant, achterom
ziende.

De militair staat langzaam op.

„Heb Jij geld aangenomen van deze
man?"

„Ik zou er met u over spreken."

niet zonder betekenis is. Het stuk werd
gebracht door het ensemble van Cor
Ruys onder auspiciën van de kunstkring
„Het Schouwspel". De volgende dag nam
K. en O. het initiatief over: „Ciske de
Rat" door het Ned. Volkstoneel. Litteris
Sacrum bracht op 18 Januari „Je kunt
het toch niet meenemen" en op 20 Jan.
beleefde Leiden al een hoogtepunt met
de opvoering van Vondels „Gijsbrecht
van Aemstel".

De ondergang van Amsterdam en
de ballingschap van haar heer Gijs
brecht vormen alle jaren op Nieuw
jaarsdag het grote evenement van
Amsterdam. Dat Vondels beroemde
stuk ook in Leiden voor het voet
licht is gekomen, hebben wij aan het
initiatief van K. en O. te danken.
Het Leids Academisch Kunstcentrum,
dat tot doel heeft goede en voor de stu-
dentenbeurs bereikbare kunst te brengen,
lanceerde op 7 Februari een opvoering
van de „Bevrijde Don Quichotte"
Loenatsjarski. gebracht door het Leids
Studententoneel. Dostojewski's „Schuld
en boete", voor het toneel bewerkt door
Duschinsky, en gebracht door het Ned.
Volkstoneel, vermocht niet in die mate
het Leidse publiek te boeien, als
wacht had mogen worden. De opvoering
van Multatuli's „Vorstenschool" op 19
April daarentegen werd een succes. Lit
teris Sacrum stelde hiermee een daad
van piëteit'niet alleen, maar ook een
grote artisticiteit „Vorstenschool" is
gemakkelijk te spelen; temeer lof dus
voor het ensemble, dat er zoveel
wist te maken.

Nog geen tien dagen later beleefde Lei
den weer een toneelgebeuren van beteke
ns: de S.T.A.R.T. bracht Shakespeare":
„Driekoningenavond" en behaalde hier
mee een groot succes. Voor enige maan
den was het nu afgelopen met goed
toneel. De zomer kwam in het land
met haar de behoefte aan frisse buiten
lucht en zinderend zonlicht. Ter gelegen
heid van de 41ste dies vande V.V.S.L.
werd weliswaar nog opgevoerd „De dood
te gast" van Alberto Casella, maar
dit een gebeurtenis van betekenis was,
zal niemand durven beweren. Het
zoen werd pas weer geopend op 23 Sep
tember met een opvoering van
wacht aan de Rijn" van Lilian Hellman
onder auspiciën van K. en O.

Dat het vooralsnog veel groots ge
bracht heeft, zouden wij na een vooraf
gaand seizoen als dat van 19461947 met
kunnen volhouden De Arbeiderstoneel-
ver. D.O.S. bracht Herman Heyermans'
„De Opgaande Zon" ten tonele, het Ned
Volkstoneel „De klucht van de gehan
gene" van Henri Ghéon. en het Ned.

Toneel o.l.v. Cor van d-r Lugt Melsert
„De Zondaar" van mr J. H. Pennings.
Het éénacter-tournooi, dat in November
dit jaar viel, oogstte niet het succes,
dat het krachtens het lofwaardig initia
tief had moeten verwerven en eigenlijk

het eerste toneelgebeuren van
tekenis de opvoering van „You r

«11" van Shaw, door Litteris Sacrum.
Het Leids Acad. Kunstcentrum bracht op
9 December Comedia naar de Sleutelstad
een opvoering van „As you like it"
Shakespeare en op 17 December
sloot „Eva Bonheur" van Heyermans de
rij, ten tonele gebracht door het Ned.
Volkstoneel

Alles bijeengenomen kunnen de
Leidenaars trots, zijn ^p hun onhan
dige, kleine en ouderwetse, maar ge
zellige schouwburg, waar op toneel
gebied toch wel het een en ander te
genieten valt. Zij kunnen trots zijn
op de vele initiatiefnemers hier ter
stede, die de beide Muzen van het
toneel zo gaarne gastvrijheid ver--
leenden. En daarbij kunnen zij plot
seling tot de ontdekking komen, dat
de blijde Thalia en de droefgeestige
Melpomene een nieuw attribuut in
de fijne handen houden; waar lijkt
het op? Is het niet een film-bobine?
Inderdaad: zij namen ook die jonge
kunst onder hun hoede. En in a
merking genomen, dat het ouder
wetse joffers zijn, die Muzen, en dat
zij van een zo moderne kunst maar
amper verstand kunnen hebben, heb
ben zij hun taak toch naar behoren
uitgevoerd. Ook in Leiden.

Het was immers Leiden, dat met „Zes
jaren", de film, die een uitbeelding 1
de zijn van het Nederlands studenten
leven tijdens de bezetting, een primeur
behaalde? De Engelse film „A matter of
life and death" werd als Nederlandse
première het eerst gebracht voo
Leidse studenten. En ook de grote En
gelse Dickens-film „Great expectations"
was bij zijn vertoning voor de Leidse
Studentenfilmliga een Nederlandse pre-
mière. „Hoed af" voor de liga. die inder-
daad baanbrekend werk doet. Het
nodig, dat de intellectueel zich op de
hoogte stelt van datgene, wat de film
kunst wil en bereikt. Opdat er invloed
worde geoefend ten goede.

Sta mij toe, dat ik tenslotte nog 1
paar vergeet-mij-nietjes pluk langs de
randen .van Thalia's en Melpomene's
tuin. Het zijn de voordrachtskunstenaars
Max Croiset, Maud Cossaar, Joh. Schmitz
en Nel Oosthout. die dit jaar in Leiden
en omgeving optraden. Vooral dat laatste
stemt tot blijdschap; want het bewijst,
dat men op het soms gesmade platteland
meer belangstelling heeft voor schoon
heid, dan de stadsmens in zijn hoog
wel denkt. In Mei werd voor de vijfde
maal „Oranje-Hotel" opgevoerd. En last
but not least was daar nog het Leids
Onderwijzerstoneel, dat een serie goede
voorstellingen bracht voor de jeugd 1
blijk gaf van een streven, dat evenze
de belangstelling verdient als het insi
tuut der jeugdconcerten.

LEIDEN, STAD VAN SCHILDERS

De stad van Lucas van Leyden, van
Rembrandt en van Floris Verster
heeft een traditie op te houden en zij
heeft dat gedaan, ook m het afgelo
pen jaar Vooral voor de thans le
vende generaties van kunstenaars
heeft men belangstelling aan de dag
gelegd. En dat is een verblijdend te
ken. Immers, van publiciteit moeten
de jongere het hebben, willen zij als
kunstenaar door het leven kunnen

Zo was de tentoonstelling, in Maart van
dit jaar georganiseerd door de Leidse
directie van V en D., een pracht-gelegen-
heid voor jonge schilders uit Leiden en
omstreken. De publieke belangstelling
was daarbij verheugend groot. Het feit,
dat deze expositie te zien was in een wa
renhuis. dat uiteraard steeds veel bezoe
kers trekt, en bevendien nog gratis te
bezichtigen was. zal daaraan wel niet
vreemd zijn geweest. Maar dit verschijn
sel doet ook de vraag bij ons rijzen, of men
het tentoonstellingswezen niet dient te
wijzigen, om datgene te bereiken, wat
men zich voorstelt Het moderne publiek
mist de innerlijke rust om zich naar een
museum te begeven, dat zo al niet let
terlijk, dan toch altijd figuurlijk buren
de banen van het verkeer ligt. De entree
prijs vormi in de meeste gevallen niet net
hoofdbezwaar

Ter illustratie vergelijke men de ten
toonstelling van ornamentprenten, die in
November iq het Rijksprentenkabinet in
de Kloksteeg werd gehouden, met de ex
positie bij V. en D. Wat in het Prenten
kabinet den volke werd getoond, was na
tuurlijk op de allereerste plaats bestemd
voor hen, die uit hoofde van hun studie
belangsteling hadden voor oude prent
kunst en ornamentiek. Maa. ook voor
meubelontwerpers en edelsmeden bv. was
deze tentoonstelling van eminent belang
Dat zy de weg naar de Kloksteeg gevon
den hebben, wagen wij te betwijfelen.

Overigens kan Leiden bogen op grote
groepen waarlijk belangstellenden Dat
bleek in Mei van dit jaar, toen in de La
kenhal een kleine, maar belangrijke ex
positie was ingericht van werken van ae
overleden Duitse socialiste Kate Koii-
witz, wier naam het symbool is geworden
van zuiverheid van bedoelingen, geest
kracht en menselijke verlorenheid De so
ciaal-culturele stichting K. en O doet het
hare om deze groep zo veel mogelijk uit
te breiden. Zij nam het initiatief tot een
tentoonstelling van Otto B de Kat. een nog
tot de jongeren behorende Haarlemmer,
die door zijn warm en fijn coloriet snel

„Met mij over spreken, zo, zo!"
„Vriend," zegt de commandant tot
Schroot, „ga een ogenblik buiten staan.
Straks zal ik u roepen."

Schroot gaat naar het voorvertrek en
luistert. Hij hoort de commandant te keer
gaan. maar kan slechts enkele woorden
opvangen.

Na tien of twaalf minuten wordt bij
binnengeroepen. De achttien guldens lig
gen netjes uitgeteld op het bureau van
de commandant

„Vriend, hier zijn je achttien guldens,
steek die weer bij je. De tien gulden van
gisteren kryg je ook terug. Kom je bin
nenkort in de stad?"

„Ja mijnheer, volgende week."

„Goed, kom ze dan halen. En waar
over wou je me spreken?"

Schroot haalt de papieren te voorschijn
en geeft uitleg van het geval.

Het voorhoofd van de commandant
krijgt bedenkelijke plooien.

„Daar is niets aan te veranderen De
jongelui hebben getekend en het handgeld
ontvangen. Op de vastgestelde dag moe>en
ze verschijnen en hun tijd uitdienen."

„Hun tijd uitdienen? Drie jaar? Dat is
geen kleinigheid!"

„Wat betekent dat voor jonge mensen?
Ze heben hun hele leven nog voor zien
En wat is een jaar gauw voorbijl In hun
eentonig leven is het een gezonde afwis
seling!"

Mei deze schrale troost kan Schroot ver
trekken.

(Wordt vervolgd) 1 ding.

aanspreekt. De stienting „Beeldende kunst
binnen ieders bereik" exposeerde bij d#
kunsthandel Van Spaandonk met een se
schildersprenien. vervaardigd volgens
nieuwe procédé, dat de echtheid van iei
re prent wil waarborgen. Ofschoon m
ook een kunsthandel met zo heel snel dj
nengaat, trok deze tentoonstelling vt
belangstelling. Wij vernamen echter, dat
het met de kooplust van het publiek
minder vlot ging, althans zo was
globaal genomen over alle steden,
men deze tentoonstellingen had georga-
iseerd Leiden zal, wat dit betreft, wel met
zijn achtergebleven, gezien de Leidse -
gelijkheid, die altijd geneigd is de <at
eerst eens uit de boom te kijken,
laatste geldt ook voor de dit jaar gehouden
exposities van kunstnijverheid in de La
kenhal. en van edelsmeedwerk bij „Ds
Ploeg" Jaar was ongetwijfeld veel, dat
werkelijk mooi genoemd kon worden, t
dat als kunstvoorwerp zijn prijs ongetwij.
feP* waard was. Maar de Leidenaar u
zuinig op zijn vaak zuur-verdiende geid
en als hy werkelijk eens iets kan uit leg
gen voor een voorwerp, dat op de e
en voornaamste plaats mooi wil zijn, zal
hij dit slechts doen na langdurig overleg.
Aan de fabrikanten van gebruiksvoor
werpen dus de taak. wat meer rekening
te houden met de goede smaak.

Maar al is het net het museumbezoek
in Leiden nu niet zo daverend, de direc
ties nebben zich daarvoor niet laten ont
moedigen Het „Laatste Oordeel
cas van Leyden is thans geheel gerestau
reerd en wacht op belangstellenden. Ter
wijl ook zij, die kunstbezitters zijn, ds
oude schil4ersstad niet hebben vergetea
De Lakenhal ontving dit jaar als legaat
van de familie Scherjon de mooie Ver
ster-collectie, die reeds in bruikleen t
afgestaan. Dit legaat omvatte 9 werken,
waardoor het museum thans in het bezit ij
van 25 originele Versters- De mooiste
stukken zijn echter nog steeds op de Hoge
Veluwe.

Tenslotte besteedde men in de Sleutel*
stad ook aandacht aan de plastiek, zij het,
dat deze tak van kunst hier sinds de eersie
bouw van het stadhuis wat in het ve
geetboek schijnt te zijn geraakt. Bij
kunsthandel Van Spaandonk exposeerden
in December een aantal beeldhouwers, die
voor een groot deel stamden uit het op dit
gebied vooruitstrevende Zuiden. Het bleef
bij „kleine" plastieken, die echter grote
verwachtingen vermochten te verwekken
Samenvattend kunen wij constate
ren, dat het artistieke leven in Leiden
zeker niet wordt verwaarloosd, dat
het zelfs hoopvolle aspecten vertoont
en dat de factoren voor grote bloei
aanwezig zyn, zoals het zaad aanwezig
is, dat de boer in zijn akker heeft
gestrooid. Wind en weder dienende
zal hieruit rijke wasdom voortkomen.
Dat is: als de harde Oostenwinden
wat gaan liggen en het milde zeekli
maat de overhand kan krijgen. Wij
doen natuurlijk niet aan politiek:
maar wie het vatten kan, vatte het.

C. Th. R

Wederopbouwplannen

In de memorie van antwoord aan
Tweede Kamer over de begroting v
Wederopbouw en Volkshuisvesting wordt
een overzicht gegeven van de stand der
behandeling van de wederopbouwplan-
nen. Uit dit overzicht blijkt, dat het col
lege van algemene commissarissen voor
de wederopbouw o_rtv voor LEIDEN een
plan heeft vastgesteld Betreffende het
plan voor ZOETERWOUDE, dat bij het
college reeds is ingediend, wordt
advies der bestuurscolleges ingewacht
Het plan voor KATWIJK AAN ZEE,
waaromtrent de betrokken bestuurscol
leges hun adviezen reeds hebben uitge
bracht. zal worden vastgesteld, zodra de
naar aanleiding hiervan noodzakelijk ge
worden wijzigingen en aanvullingen door
de ontwerpers van het plan zullen zijn
aangebracht Meerdere plan:
den en omstreken worden 1
Ongeveer 100 plannen, ove
land verspreid, zijn nog i

iet genoemd.
het gehele
voorberei-