DE KUYPER
w
SzéhQuck
Geheimen van het Middeleeuwse Kloosterboek
Bil tkovenaar verricht „Monnikenwerk"
SCHUDT UW
LEVER WAKKEN
Financieel Overzicht
„Schat of ^Varken'
oar
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
8
ZATERDAG 20 DECEMBER 1947
Nederlandse onderwijzers voor de
klassen in Transvaal
Men ziet er met verlangen naar uit
(Van onze correspondent te Kaapstad)
II groep Nederlandse onderwysers kom waarskynlik aanstaande jaar na Transvaal
pm betrekkings by die Transvaalse onderwys-Departement te aanvaar. Saam met
bolle Is ook sowat tag tig onderwysers in Engeland gewerf. Transvaal het enkele
maande gelede n amptenaar na die buiteland gestnur om onderwysers daar te
werf aangesien Transvaal en die res van die Unie met n ernstige tekort aan on
derwysers te doen het.
die groot redes vir hierdie nieuers deur medium van Afrikaans op-'
tekort is die ontevredenheid
risse. Hoewel die salarisse van onderwy
sers in al vier provinsies in die afgelope
paar jaar verhoog is, het dit, na die mening
van die onderwysers self, nie in die
selfde mate gestig as die salarisse buite
dit onderwys nie. Die gevolg is dat baie
onderwysers ander betrekkings aanvaar.
In die afgelope paar jaar is baie ge-
troude vroue weer deur die onderwys-
departemente in diens geneem, want die
tekort aan onderwyseresse is net so erg.
Beroepe is reeds deur die kerke en kul-
tuurverenigings op die jeug gedoen om
die onderwysberoep te kies, omdat n nog
ernstiger tekort aan onderwysers in die
toekoms gevrees word.
Die onderwysers van die Kaapprovin-
sie is die swakste daaraap toe wat sala
risse betref en die trek van onderwysers
uit hierdie provinsie na die Vrystaat
Transvaal en Natal is sterk waarneem
baar. Kaapland se las, wat onderwys
betref, is egter heelwat swaarder as die
van die ander provinsies.
Die sentrale regering dra die verant-
woordelikheid vir universiteitsonderwys
in Suid-Afrika. Vir laer onderwys is die
provinsies 9elf verantwoordelik, maar
hulle kry n aansienlike subsidie van die
■entrale regering. In die geval van na-
turelle-kinders wor egter n uitsondering
gemaak. In hierdie geval dra die sen
trale regering feitlik die volle verant-
woordelikheid.
Kaapland het n groot kleurlingbevol
king en omdat die onderwys vir kleur-
lingkinders oor dieselfde kam geskeer
word as die onderwys vir blankes, word
Kaapland swaarder as die ander provin
sies getref. Die eintlike moeilikheid is
dat onderwys uit belasting gefinansier
word en die kleurlinge feitlik niks aan
belasting betaal nie. In n jaar se tyd het
die getal kleurlingkinders op skool in
Kaapland met 6000 toegeneem en die
getal naturellekinders met 11.000. Die
blanke kinders daarenteen het met slegs
300 toegeneem.
In 1945 het Kaapland 1.300.000 ponden
aan kleurlingonderwys bestee en die af
gelope jaar was dit reeds 2.000.000 pon
den. Daar is alle aanduidings, dat die
uitgawe voortaan baie vinniger gaan
Styg. omdat die Kaapse provinsiale raad
besluit het om kleurlingonderwys ver-
pligtend te maak. Dit sal swaarder be
lasting vir die blankes noodsaaklik maak.
Al wat Kaapland tans kan doe, is om n
gelei voorheen is alle ingenieuers
Suid-Afrika deur medium van Engels op-
gelei. Wat ander kursusse betref
medium van opleiding
tel*, van Stellenbosch en die universiteit
van Pretoria hoofsaaklik Afrikaans, ter-
wyl dit aan die universiteit van Kaap
stad en die universiteit van die Wit-
watersrand hoofsaaklik Engels is. (Lee!
ook deur medium van Engels).
Die Ned. Geref. Kerk het kweekskole
op Stellenbosch en in Pretoria, terwyl
die Gereformeerde Kerk se predikante
op Potchefstroom opgelei word. Die Her
vormde Kerk se predikante word ook
Pretoria opgelei. Die gevolg is, dat c
universiteite van Stellenbosch en Pre
toria sterk Afrikaanse kleur het.
Aan die universiteit van Kaapstad
die universiteit van die Witwatersrand
is 'n groot aantal nie-blanke studente,
naturelle, kleurlinge en Indiërs. Dit geld
ook vir die Natalse universiteitskollege.
Op Stellenbosch en aan die universiteit
van Pretoria is geen nie-blanke studente
ingeskryf nie. Die naturelle het hul
universiteitskollege in die Oostelike pro
vinsie, naamlik op Fort Hare.
Die vier provinsies het elkeen sy op
leidingskolleges waar onderwysers vir die
Laerskole opgelei word. Hierdie kolleges
is oor die platteland versprei. Ook die
naturelle en kleurlinge het n hele aantal
sulke kolleges, waarvan sommige onder
beheer van die een of ander kerkgenoot-
skap staan. Aan geriewe vir die oplei
ding van onderwysers bestaan daar geen
gebrek nie. Die gebrek is aan seuns er
dogters wat bereid is om hulle as onder
wysers te laat oplei.
Dit is die rede waarom Transvaal er
Natal reeds daartoe oorgegaan het on
onderwysers uit die buiteland in te voer
Teen die invoer van onderwysers, veral,
uit Brittanje, is reeds sterk beswaar ge-
maak, omdat hierdie onderwysers geen
Afrikaans ken nie. Dit sal beteken, dat
die medium van onderrig noodwendig
Engels sal moet
Juis omdat die Afrikaanssprekende
ouers reeds jare lank so n harde stryd
om die handhawing van die beginsel
moedertaalonderwys moes voer en
nog voer, sal die invoer van eentalige
onderwysers altyd beveg word. In Natal
het die strijd om moedertaalonderwys
reeds tot heelwat wrywing gelei
gebring dat n kerkskool met Afrikaans
as voertaal in Pietermaritzburg gestig
Hierdie skool is geskoei op die lees
die skole vir Christelike N;
derwijs in Transvaal, skole
Q)rinh als regel matig
maar dan ook
regelmatig
Voor het Stoplicht
Tapijt met 1 Yz millioen knopen
Gisteren hebben een aantal genodigden,
o.w. vertegenwoordigers van het corps
diplomatique, in het Mauritshuis te Den
Haag het grote tapijt bewonderd, dat
opdracht van de president van Liberia
voor zijn ambtswoning door de Verenig
de Tapijtenfabrieken te Moordrecht
vervaardigd.
Het tapijt is 60 m2 en de hoofdkleur
is een vurig rood. In het midden ii
wapen van Liberia geweven en daarom
heen wordt het rood gemilderd door
Perzisch dessin. Meer dan anderhalf
lioen knopen moesten gelegd worden en
32 kleuren zijn in het tapijt verwerkt
MAEKT.
„Moeder ma"k een ijsje?" zeurde de
amper de luiers ontwassen knaap, die,
verloren tussen jassen en benen, aan
moeder's hand over de markt slofte.
„Niet zeuren om een ijsje Jochem,"
zei Moeder, „'t is veel te koud voor
ijs."
De kleine ogen zagen, behalve men
selijke ledematen, niets dan grond
beginselen van heerlijkheid in het ge-
kraamte rondom: gloed van appels,
rood en groen, glans van peren, geel
en amber, huid van bokking, goud,
en, plotseling verschiet het vet van
haring „zo uit 't koelhuis" gelijk de
glibber-vingerige slachter ervan pro
clameerde.
Toen was z'n keus gemaakt.
„Moe. geef me din een nieuwe ha
ring!" riep hij enMoeder gaf
krimp. Maar: „Ik zal hem voor je
meenemen" sprak ze wijs. „Hè nee,
net als hem," fleemde Jochem, een
vis-verslinder aanwijzend, die vele
malen boven hem uitstak en dus na-
volgenswaard leek.
De moeder wilde het wel eens zien
en hield het WTOchtsel van haring,
hom en kuit boven de kleine kersen-
mond van haar zoon, die luidop „lek
ker" zei en, zonder zich te verslikken,
van de haring een nutteloze staart
Toen zocht z'n oog, spiedend als dat
van een valk, nieuwe lekkernijen. Hij
vond die prompt in de tent waar een
krachtig vrouwengeluid „kippesoep"
„Hè Moe, kippesoep!" riep hij ook,
maar de Moeder was verdiept in
cyolamenpracht en kreeg eerst erg in
haar spruit en zijn begeerten, toen het
gebeurd was.
Toen die merkwaardige innerlijke
trilling, die immer pleegt aan te kon
digen, dat er iets mis is. haar tot de
werkelijkheid van haar zoon terug
riep zag ze z'n gezicht verdronken in
de wijdheid van een kom. Boven de
rand loerden alleen z'n schitterogen
uit. De kippensoepverkoopster
,,'t schaap had honger" en drukte de
lippen-likkende verzadigde óók nog
een broodje met bokking in de vin
gers. „Hier me kind" zei ze hartelijk.
De aftocht was enigszins overhaast,
want daarnaast verkochten ze petat-
tes frites engebakken konijnenbout!
Op Stopper.
Staatsrechtelijk debat over verschonings
recht van oud-Ministers
Wijziging Enquêtewet met 49-13 stemmen aanvaard
(Van c
e Parlementsredacteur)
Het land van Paul Krugers liefde: Transvaal. Gezicht op de Drift Zoutpansberg
in de Injelele-rivier naby Louis Trichardt, een plaats vol van herinneringen.
groter subsidie van die sentrale regering
te eis. Dit spreek van self dat in n land
met n klein blanke bevolking, ontset-
tende afstande en jong kuituur die on
derwys veral wat die nieblankes be
tref nog maar in sy beginstadium is
Daar was nogtans in die afgelope kwart
eeu geweldige vordering. Tans het Suid-
Afrika vier groot universiteite vir hoer
onderwys, naamlik die universiteite van
Kaapstad, Stellenibosch, die Witwaters
rand en Pretoria.
Daarbenewens is daar die universiteit
van Suid-Afrika wat beheer het oor n
vyftal universiteitskolleges, naamlik die
Natalse universiteitskollege, die Huge-
note-universiteitskollege, die Potchef-
stroomse universiteitskolleges en die uni
versiteitskollege Rhodes, Grahamstad
Aan die universiteit van Kaapstad, die
universiteit van die Witwatersrand en die
universiteit van Pretoria is ook mediese
skole verbonde. Aan laasgenoemde uni
versiteit word sedert n aantal jare gelede
geneeshere deur medium van Afrikaans
opgelei en n paar dae gelede het die
eerste vyftig jong geneeshere wat hul
hele opleitjing in Afrikaans ontvang het,
hul grade ontvang. Voorheen was die op
leiding van geneeshere in Suid-Afrika
•legs deur medium van Engels.
Aan die universiteit van Stellenbosch
word reeds n aantal jare lank inge-
kiplekker uit bed springen.
Elke dag moet uw lever een liter gal In
uw ingewanden doen stromen, anders ver
teert uw voedsel niet het bederft U raakt
verstopt wordt humeurig en loom. Neem de
plantaardige CARTER S LEVERPILLETJES
om die liter gal op te wekken en uw spijs
vertering en stoelgang op natuurlijke wijze
te regelen.
Op een conferentie te New-Delhi
heeft Pandit Nehroe een beroep gedaan
op werkgevers en werknemers om tot
een „wapenstilstand in de industrie" te
komen en de productie te verhogen.
derlandse onderwysers van byna vyftig
jaar gelede n baie belangrike rol ge
speel het
Onderwysers uit Nederland mits
hulle kennis van Engels het sal on-
getwyfeld verwelkom word, omdat hulle
in Suid-Afrika baie gou in staat sal wees
om albei amptelike landstale, Afrikaans
en Engels, as medium van onderrig sal
kan gebruik.
De Tweede Kamer heeft gistermiddag
een hoogstaand staatsrechtelijk steekspel
gehouden over het initiatief-voorstel tot
wijziging van de Enquêtewet Zoals te
verwachten was. was het kernpunt van
dit debat de vraag, of in de enquête naar
het Londense beleid (en ook eventueel
bij andere enquêtes) betrokken mogen
worden de beraadslagingen, die in Minis
terraadsvergaderingen hebben plaats ge
had.
Zoals wij op 9 December jl. in een
hoofdartikel hebben uiteengezet, was hier
omtrent een meerderheidsopvatting In de
Enquêtecommissie, die neergelegd was in
het wetsontwerp en volgens welke deze
beraadslagingen wel in het onderzoek
zouden mogen worden betrokken. De
kampioen van deze mening was de voor
zitter der commissie, mr Donker (Arb.).
Een minderheid in de commissie werd
aangevoerd door mir Algera (A.-R.), die
een pleidooi hield, dat in grote trekken
overeen kwam met hetgeen wij in het
hierbovengenoemde artikel schreven.
Daarbij sloten zich aan de heren De
Wilde (A.-R.) en Korthals (Vrijh.). Deze
wilden dus op staatsrechtelijke gronden
de oud-ministers volledig in het bezit van
het verschoningsrecht Laten. Van een
zelfde gevoelen, zij het iets minder strak
dan mr Algera, was de heer Sassen
(KVP). Zowel de heer Algera als de heer
Sassen diende een amendement in, waar
uit duidelijk bleek, dat de beraadslagin
gen in de Ministerraad buiten beschou
wing moesten blijven, en dat in het onder
zoek slechts mochten worden betrokken
de gevallen beslissingen en de gronden,
waarop deze rusten. Het amendement-
Algera was negatief gesteld, het amende
ment-Sassen positief. Daarom trok de
heer Algera zijn amendement in ten be
hoeve van dat van de heer Sassen. De
heer Le Poole (Arb.) diende op dit amen
dement weer een subamendement in,
waardoor de beraadslagingen van een Mi
nisterraad uit een periode, dat de Staten-
Generaal wegens een noodtoestand het
recht van interpellatie niet konden
oefenen, toch wel in de enquête zouden
kunnen worden begrepen. Dit sub
amendement werd aangenomen met 35
tegen 30 stemmen. Het gaf echter weinig,
want het (gewijzigd) amendement-Sassen
De emissie van aandelen Kon. Petr.
blijkt een moeilijk te verteren brok voor
onze kapitaalsmarkt.
De waarde der claims in het buitenland
is zeer aanzienlijk minder dan te onzent,
omdat de effectengulden laag genoteerd
staat. In Brussel werd in de afgelopen
week gehandled op omstreeks frs. 2500,
hetgeen veel lager is.
Een feit is het, dat door liquidaties uit
het buitenland er zware eisen werden
gesteld aan onze markt. In de afgelopen
week zijn er heel wat claims verhandeld
en men kan niet zeggen, dat het Neder
lands publiek zich afzijdig hield, maar
het aanbod uit het buitenland was te
groot. Als men rekent, dat de claims een
paar weken geleden tegen een prijs van
f 1015 werden verhandeld en men ver
gelijkt daarbij het huidig koerspeil, 'dan
constateert men. dat een aanzienlijke
reactie is ingetreden.
Het feit, dat de inschrijving verlengd is
tot 7 Januari a s. kan erop \yijzen, dat
de handel in claims over meer dagen
moet Worden uitgesmeerd. Blijkens een
schrijven van de Chase Nat. Bank in
Amerika aan de Am. houders van aand.
Kon. dient vóór 22 dezer een beslissing
te worden genomen, welke bestemming
men aan de claims wenst te geven. Na
genoemde datum gaat de Chase, als zij
niets hoort, tot verkoop van het claim
recht over. Dit bericht had een sterke
prijsval tengevolge, omdat nu verdere
liquidaties verwacht worden.
Opvallend is het, welk een weerstand
claims Dordtse Petroleum bezaten, daar
het hier om een locaal fonds gaat, waar
het buitenland geen deel heeft.
Dat de koersontwikkeling van Kon.
(kort voor de emissie circa 500 pet), niets
met de gang van het bedrijf heeftf te
maken, is wel duidelijk uit het prospec
tus gebleken. De vraag naar petroleum-
producten wordt voortdurend groter.
Verder verwacht men, dat in de Ver.
Staten het verbruik van petroleumpro-
ducten in 1956 met meer dan 35 pet. zal
zijn gestegen, terwijl de overige landen
van de wereld een toeneming in de con
sumptie van ongeveer 75 pet. zullen heb
ben. Het staat vast, dat Kon. Shell hierin
een bevredigend aandeel zal hebben. De
grote activiteit in hte Midden-Oosten,
waar enorme petroleumreserves aan
wezig zijn, vormt daarvan een afdoend
De voornaamste handel ter beurze con
centreerde zich op de petroleumhoek en
de rest had weinig te betekenen. Zelfs
scheepvaart vertoonde een zwakkere ten
dens, ondanks de gunstige berichten
de vrachtenmarkt. Het jaarverslag der
Kon. Ned. Stoomboot illustreerd de goede
gang van zaken. Het ladingaanbod nam
toe. vooral in uitgaande richting en
stelde hoge eisen aan de beschikbare ton
nage van de maatschappij. Veel zorg
baarde de transatlantische passagiers-
dienst: De accomodatie was te enemale
onvoldoende om de stroom te verwerken.
De Kon. Bqot behaalde over 1946 een
winst van f 4.212.000'en keert 7 pet. divi
dend uit. Gunstig achten wij het feit,
dat het bestuur der Mij. gezorgd heeft
voor een lage boekwaarde der tonnage.
Blijkens een mededeling in het verslag
staan de in 1946 aan de vloot toegevoegde
schepen te boek voor bedragen, die het
prijspeil van 1938/39 niet te boen gaan.
Reerds eerder hebben wij de opmerking
gemaakt, hoe noodzakelijk het is, in ver
band met de risico's van het bedrijf, om.
de nieuwe tonnage zo snel mogelijk vrij
te varen.
Het ziet er naar uit, dat ook nog in de
volgende weken de aandacht der effecten
beurs vrijwel geheel op de petroleumhoek
zal zijn geconcentreerd.
„Doe deze vandalistische dingen
eens met een modern boek", aldus
zegt de heer Jack Hazebroek,
alias de moderne monnik van Bflt-
hoven, terwijl hy een Ujvige ro
man aan een schutsblad vast houdt
en heen en weer schudt. Met deze
kleine demonstratie bewijst hij
duidelijk, dat het volgens Middel
eeuwse systeem ingenaaide kloos
terboek een „stootje" kan hebben
en op eeuwen berekend werd.
komen. Het preparererf van de rug met
'combinatie van lijm en tarwestijfsel.
die de grootste kleefkracht met de groot
ste elasticiteit verbindt het „rond
kloppen" vormt een hoofdstuk op zich
zelf eist eveneens bijzondere zorg.
Dan volgen de letters, de spelende ver
sierende lijnen, die zich als arabesquen
de band slingeren, de keuze van
juiste emblemen. Het bladgoud wordt
voorafgaande bewerking, o.a. met
eiwit, aangebracht: een oeroud medium,
waarvoor men nooit een vervangings
middel heeft kunnen vinden. Het leer
wordt gepolijst met de gladkolf, een
De heer Hazebroek, de moderne monnik in zün werkplaats.
werd toch verworpen met 21 tegen
stemmen. Het desbetreffende artikel (dus
het voorstel van de meerderheid in
enquêtecommissie) werd aangenomen
"3 tegen 29 stemmen.
Hierdoor zou dus het verschoningsrecht
an oud-ministers zijn vervallen. Voor
verschillende A.R. en C.-H. leden werd
hierdoor de wet onaanvaardbaar, zodat
zij tegenstemden, toen de gehele wijzi
gingswet met 49 tegen 13 stemmen werd
aangenomen.
Dit wil echter niet zeggen, dat de wet
het Staatsblad ook zal bereiken. De heer
Donker (Arb.), die door de Kamer werd
aangewezen, het initiatiefvoorstel in de
Eerste Kamer te verdedigen, kon hier,
waar de zaken uitsluitend op staatsrech
telijke gronden worden bekeken, wel
eens voor een moeilijke taak staan. En
dan moeten drie ministers de wet nog
mede-ondertekenen. Minister Witteman,
die ditmaal als gast de beraadslagigen bij
woonde, sprekende namens de Regering,
adviseerde een enquêtecommissie niet
macht te geven dan de Kamer bij
het recht van interpellatie toekomt. Een
standpunt, dat aanmerkelijk dichter bij
dat van de heren Algera ëh Sassen, dan
bij dat van de heer Donker ligt. WU zul
len met aandacht de verdere lotgevallen
van dit wetsontwerp volgen.
grotendeels gemechaniseerd en we ver
loren de schoonheid en degelijkheid van
een wonderlijk en fascinerend oud am
bacht. De heer Hazebroek, die reeds als
kind in het antiquariaat .van zijn vader
een onvervalste bibliophiel was, ver
zamelde op veilingen en in vergeten
winkeltjes in Frankrijk en Italië de
werktuigen van weleer, die door een
steeds sneller jachtende tijd als „ondoel
matig" op de achtergrond geraakt wa
ren. Met zijn technisch instinct en aan
geboren feeling herschiep hij alles, wat
„krom en verroest" was, tot zijn oor
spronkelijke vorm. En zo werd zijn grote
liefhebberij geboren: boeken inbinden,
steeds weer boeken inbinden met een
bijna Japans geduld voor het detail,
steeds trachtend, van ieder werk een
schepping te maken. Van uit de wereld
het toneelspel eens zijn grote
liefde betrad hij een nieuw rijk der
verbeelding en wie thans de vele prach
tige banden en bandjes ziet met de fijn
zinnige gulden letters, de Renaissance-
emblemen, de prachtige kleuren, die
thans zijn huis sieren (het werk van 20
jaren) mag zeggen, dat deze „amateur"
een bijzondere hoogte bereikt heeft.
Amateurhet woord klinkt enigs
zins zonderling, wanneer men de blikken
rond laat gaan in de kleine werkplaats
van deze monnik. Daar ligt een stapeltje
papier „caterns" o'm in vaktermen te
(blijven in het naairaam, waarin reeds
de rugtouwen van de band gespannen
zijn. In een omvangrijk boek wordt
maximaal met de naald 20 meter met
bijenwas geprepareerd garen „verwerkt'
De kinderen hebben nooit geleerd
om zachtjes te spreken. Thuis staat
altijd de radio keihard aan en met
wat training slaag je er in om heel
de dag onophoudelijk de meest lawaai
ige programma's te vinden. Het enige
gevolg is dat ieder, die zich verstaan
baar wil maken van jongsafaan de
strijd moet aanbinden tegen orkanen
van klanken. Met ander woorden:
in de regel gilt moeder, brult vader
en krijsen de kinderen. Wanneer ze
al eens fluisteren, kun je dat nog hui
zen ver horen. Gevolg: leven zonder
geheimen. Wat z'n voordelen heeft
Ik wandel door de wijk en achtei
me lopen twee aanstaande schoon-
heidjes. Ze zijn weliswaar nog niet zo
ver, want het zal zeker vier jaren
duren eer lippenstift, permanent en
andere kunstmiddelen hen herschep
pen in het model „Moordkip 1952"
Voor het ogenblik hangen hun haren
nog sluik of warrig om hun hoofdjes
en zijn him snoetjes verre van vlek
keloos. Doch niet daarop wil ik uw
aandacht richten, maar veel meer op
hun conversatie. Een gefluisterd en
deswege nog rijkelijk verstaanbaar
gesprek over het vreem-
ir hen uit-
wandelt.
„Meld, joh", zegt de een,
„daar gaat de pastoor".
„Nietes, meid" beweert de
andere „dat is geen pastoor.
Hy heeft geen rokken aan
en hy is getrouwd." „Nou moe", hoont
de eerste, „wat is ie dan?"
I En de tweede vindt de oplossing:
„Het is de protestante pastoor".
Daarna verheffen ze blijmoedig hun
stemmen en joelen me verrukt myn
nieuwe naam achterna Waarby in
zonderheid de afwezigheid van rok
ken en de aanwezigheid van een
vrouw luidkeels den volke wordt
kond gedaan. Beklaag my daarover
niet. al zijn niet alle uitdrukkingen
welvoeglyk. Het heeft tenslotte zijn
belang om te worden opgemerkt; er
zitten kansen achter voor catechi
satie en clubwerk. Zo er al iemand
beklaagd moet worden bij deze gang
van zaken, dan is dat de doorsnee
wijkbewoner die by de kennisma
king de last ondergaan zal van niet
te weten hoe hy me aanspreken moet
Ofschoon hy zich wel uit deze moei
lijkheid wee*, te redden.
Want „wat is is dan wel?" Hoort
toe en ziet In dat huis daar, drie-
hoog-vóór (man vroeger rooms,
vrouw niets niemendal, kinderen
idem dito) ben ik „Eerwaarde me
neer dominê." Dat is een hele mond
vol vooral wanneer het in elke zin
Volkswijk
In de
V
te pas en te onpas wordt gebruikt;
„Wat vindt eerwaarde meneer do-
miné nu toch van onze bovenburen:
ze gooien het vuilnis gewoon de trap
pen af en als je er in alle kalmte wat
van zegt, eerwaarde meneer dominé,
dan schelden ze je uit voor al wat
lelijk is." Maar bij genoemde buren
zelf, (vier hoog links achter) word ik
begroet met een vriendelijk „Dag
dokter". Het is hen met geen moge
lijkheid uit het hoofd te praten dat
niet slechts artsen wankele trappen
opklauteren om een zieke te bezoe
ken. Mijn pogingen om dat op te hel
deren, horen ze gelaten aan: „O, is
dokter óók dominé?" „Nee, ik ben
alleen maar dominé." „O juist
dokter". Maar vreemd genoeg woont
er naast hen een oud kerks baasje,
dat begint met met „Meneer" te
heten en dat vervolgens duizend ex
cuses maakt'omdat hy pas later be
grijpt dat ik predikant ben. Dit onge
wild affront betekent een ramp voor
hem en hij houdt niet op met betui
gingen van diep leedwezen. Want een
dominé is immers nooit een meneer?
Laten we zeggen dat dit de aan
spreektitels waren. Er zyn
er nog meer, variërend van
je echternaam-zonder-meer
tot een stevig „Kameraad"
Maar daarnaast mogen we de
beoordelingstitels niet on-
vermeld laten. Ik ben in het
ongewisse, welke daarvan my
toegekend wordt. Maar uit de ge
sprekken weet ik wel iets om
trent de rijke mogelykheden op dit
punt Want onze wijkmensen steken
bewondering noch afschuw voor
vroegere of andere predikanten on
der stoelen of banken.
Zeg me daarbij niet dat ik zulke
gesprekken over derden terstond moet
afsnijden. Ik doe dat natuurlyk, maar
sommige mensen zyn in hun gepraat
als hollende paarden: hoe harder je
„Ho" roept, des te sneller draven zy
voort. Zodoende weet ik dan dat
collega W. een „rijke" man is, en
dat slaat niet op zyn vermogensaan-
was maar op zijn prediking. Voorts
vernam ik dat collega X „een schat
van een man is", terwyl collega Y
de eretitel „Lieverd" verkreeg. Niet
zozeer wegens zijn ongetrouwd zijn.
maar omdat hy op huisbezoek
kwam. Doch helaas moet ik eindigen
met hier te boek te stellen dat col
lega Z een „Varken" is. Waarom?
Stil over zulke dingen praten nette
mensen niet, en zeker niet uw
WIJKPREDIKANT.
terwyl men zonder gevoelige vingers en
inzicht om knopen te leggen er niet ir
slaagt de draden onzichtbaar weg te wer
ken. In de hoek ontwaren we een indruk
wekkende collectie stempels met histo
rische motieven, terwijl een zware snij-
ploeg en een pers niet ontbreken.
Tientallen instrumenten zijn nodig om
>t afwerking van de eigenlijke band te
metalen cylinder aan een steel, terwijl
de vergulding van de snede instru
menten van bloedsteen of achaat dienst
doen. En zo zouden we nog veel meer tech
nische geheimen kunnen verraden, b.v
iver het subtiele afslijpen van de
steunkoorden, de „projecties" van hel
boek, die onzichtbaar in de omslagen
weggewerkt moeten worden.
We willen er niet over twisten, in hoe-
erre de heer Hazebroek het Middel-
luwse systeem benaderde In alle details,
aar een ieder begrijpt, waar
heden in het groot niet meer zo kan.
Eens deed een boek slechts dienst als
naslag-werk voor enkelingen, b.v.
rechtskundig of theologisch terrein;
sn kunstenaars van naam aan bezig,
aan vorstenhoven verkeerden en die
het vervaardigen van een boek pre-
zoveel tijd verspilden als een fijn
zinnig gildebroeder aan een kabinet
werden hele lappen leer aan verwerkt,
toen met de uitvinding van de
boekdrukkunst de behoefte aan de gro
tere verspreiding opkwam, werd naai
goedkopere mogelijkheid uitgezien.
De zgn. half-Franse band ontstond:
slechts de rug en de hoeken van leer
de rest gekleurd papier. Overigens be
weert de heer Hazebroek allerminst dat
thans geen smaakvolle banden
zouden bestaan. Maar hij heeft boeken
binden in Italië. Zwitserland.
Frankrijk, België en Nederland
stateerde daarbij, dat smaak
manschap dikwijls op hoog peil staan,
doch dat de degelijkheid van de constru-
tie dikwijls in het gedrang komt Maar
hoeveel tyd en arbeidsloon zouden
met zijn systeem gemoeid zyn?
neemt niet weg, dat iedere boekenvriend
zijn hart voelt open gaan, wanneer hy
werk van de heer Hazebroek ter
hand neemt: de kleur is prachtig, de
emblemen zijn gevoelig uitgebalanceerd
ïen vindt geen scheef lettertje,
het openen vallen de bladen dadelyk
platwe realiseren ons bij deze mo
derne monnik duidelijk, dat de wart
liefhebbery voor een mens een bezielen
de motor is, die de kiem voor het grote
zich draagt. Jaap Stigter.
TWEEDE KAMER BEGINT MAANDAG
MET „OORLOG"
Maandagmiddag om een uur komt de
Tweede Kamer opnieuw bijeen,
ïn aanvang te maken met de behande-
ng van de begroting van Oorlog.
,3ENELUX"-BOEKENUITWISSELING
BIJNA ONBEPERKT
De uitwisseling van lectuur in het ka-
er van het handelsverdrag tussen Neder
land en de Belgisch-Luxemburgse Econ.
Unie is in beginsel aan geen enkele be
perking gebonden, doch in de praktijk
het nodig gebleken de wederzydse invc
van buitenlandse vertalingen en „trei
lectuur" te beperken
Nadere inlichtingen kunnen worden
verkregen by het Boeken Import Bureau
en de Stichting Grafisch Export Centrum
te Amsterdam.
ZAANDAM ERKENT 1 MEI (NOG)
NIET ALS OFFICIËLE FEESTDAG.
In de Zaandamse gemeenteraad dienden
de communisten gisteravond e
stel in, om naast de christelijke feestda
gen ook de 1 Mei-dag als officieel
kende feestdag in de arbeidsovereen
komsten-verordening op te nemen,
een debat tussen communisten en soc
listen werd het voorstel verworpen r
16 tegen 8 stemmen.
GEEN NIEUWE WARENHUIZEN
IN BELGIË.
De Belgische Kamer heeft gistermid
dag met betrekking tot de verhoging
de huurprijzen tot 170 pet van die
1939, de compensatietoeslag voor r
vermogenden goedgekeurd.
De Senaat heeft opnieuw voor de duur
van een jaar de opening en uitbreiding
van grote warenhuizen verboden.
Hjalmar Schacht, eens „financieel
goochelaar" van de nazi's, zou met func
tionarissen van de Brits-Amerikaanse
zone werken aan een financieel hervor
mingsplan voor West-Duitsland.
IGEEN HOOFDPIJN I
DANK ZU I
BRASKAMP M V FABRIKAHTE VAN
Dr MEENK'S
GENEESMIDDELEN
Het Evangelie van de
ijandschap
God zelf is de eerste Evangeliepredi
ker geweest in deze wereld. Hy begon
die prediking met de merkwaardige
woorden: „Ik zal vijandschap zetten
tussen U en tussen de vrouw".
Daarmede breekt God zelf de band
tussen de Duivel en de mens stuk. De
mens, die Gods liefde heeft losgelaten
en zich met de Duivel verbonden heeft,
mag in die vriendschap geen ogenblik
blijven leven.
En God heeft in Zyn genade besloten
tot de redding van de mens. Maar dan
het nodig, dat die mens van de Duivel
losgemaakt wordt en weer met God in
liefde gaat leven.
God wil niet. dat Zijn liefde gekruist
wordt door of vermengd wordt met de
liefde tot Zijn opstandige, èfgevallen
engel
Ik ben wel eens bang, dat we deze
zijde van de Evangelieverkondiging Gods
altijd met evenveel instemming be
luisteren.
Vooral in de voorbereiding voor bet
Kerstfeest is onze aandacht zo geheel
anders gericht dan op die eerste helft
ïn de prediking Gods.
Wy leggen dan veel liever het enige
:cent op de liefde en de vrede met God.
Maar dat accent legt God eerst dan
nadat Hy gesproken heeft over de vijand
schap tussen de Duivel en de mens.
Wij worden dan door Gods liefde ge
steld in de bittere strijd, in de liefdestryd
tegen de Duivel.
Daar mogen wy in onze dagen wel
goed om denken.
Daar mag ook niet over gezwegen
worden.
Zal het goed zijn, dan moet de vijand
schap tegen de Duivel en zyn ganse rijk
ook tot openbaring komen.
De duivel is veel getrouwer in het
vervullen van zijn duivelse taak dan w(J
getrouw zijn in het vervullen van onze
Christelijke roeping. Hy openbaart zijn
vijandschap tegen Gods Kinderen wel
terdege. Zie maar hoe hij van alle kan
ten Job bestookt hoe hy David aanport,
hoe hij Jozua de Hogepriester beschul
digt hoe hij Petrus in zyin zeef door
elkaar schuit.
Daartegenover moeten wy nu ook goed
luisteren naar Gods Evangelieverkondi
ging. Ook de mens moet vijandig tegen-
Satan staan. Christenen dienen te
weten wat dat zeggen wil
Want Jezus Christus heeft de Satan
gehaat met een volkomen haat. Hy heeft
tegen de duivel gezegd: „Ga weg Satan,
want daar staat geschreven." Hij had de
prediking van Gods genade goed in zich
opgenomen, en daarom wierp Hy de
duivelen uit, verwierp de werking van
die duivel wanneer die zich zelf in Pe
trus openbaarde, verpletterde Satans kop.
Zulk 'n verpletterende actie hebben ook
wy te voeren tegen al wat uit de duivel
ze dagen en dat is heel veel,
teveel om op te noemen.
Daarom moeten wij een strijd voeren,
ook wanneer wy graag horen naar de
vredeklanken van de geboren Jezus. WjJ
zullen die vredeklanken zelfs niet kun-
verstaan wanneer wy de vijandschap
niet beoefenen.
De liefde Gods is alleen dan in onze
harten wanneer in dat hart geen andqre
liefde woont.
Want dit is de diepe dankbaarheid van
het verloste hart, dat God die vriend
schap met de duivel heeft afgebroken,
door Zijn Zoon te zenden, die oas leert
Satan te haten.
Hy alleen is onze vrede.
Leiden. K. Dronkert.
Vandaag brengen we een patroontje
dat speciaal de interesse van moeder»
zal hebben. Het Is een aardig jurkje van
geruite stof voor onze schoolgaand»
meisjes.
Zeer vlot is het geheel schuin ingezett»
voorpand, terwijl de zij- en achterbaan
de rok ruim aan het lijfje zijn ge
zet Als strikje en knopen in dezelfd»
U/5
kleur van de ruit worden gehouden, zal
er een fleurig effect worden verkregen.
Verkrijgbaar in de leeftijden van 6, t
en 10 jaar. Patronen verkrygbaar tegen
betaling van f 0 35 aan onze bureaux
Grote Marktstraat 7. Den Haag. Badhuia-
straat 166, Scheveningen en Hogewoerd
103. Leiden.
