NIEUWE LEIDSCHE COURANT
Gemeenteraad van Leiden
DINSDAG 2 DECEMBER 1947i
Jeugdzorg en „K. en 0." bij de verdeling der
'f 100.000 in de belangstelling
De verhoging der slachthuis-tarieven uitgesteld
Waarschuwing.egen de geest vanjKungt zwarte Werelddeel ill
De belangrijkste agendapunten va
gisteren gehouden Raadsvergadering
ren die van de subsidiëring van sociale
en culturele instellingen en va
hoging der tarieven van het opènbaar
slachthuis.
B. en W. achtten die tariefsverhoging
noodzakelijk, omdat de exploitatie
het slachthuis sinds 1941 een nadelig
saldo opleverde. Het tekort o'
werd geraamd op ruim f 53.000.
Tegen deze verhoging bestond bij do
slagers uiteraard bezwaar. Zij verzochten
de raad dan ook, het voorstel niet te
aanvaarden. Bovendien stelde de heer
D. J. VAN DIJK (P.v.d.Arbeid) voor, de
behandeling aan te houden, niet alleen,
omdat hij meende, dat de raad niet vol
doende kennis van het voorstel had kun
nen nemen, maar bovendien, omdat de
gegevens ontbraken, o.m. de begroting
van het slachthuis, f,
De heer WILMER (K.V.P.) sloot zich
hierbij aan (betogend, dat tariefsverho
ging alleen gerechtvaardigd is, als het
beslist niet anders kan), alsmede de he
ren FROHWEIN (P. v. d. Vrijheid) er
KEY (P.v.d.Arbeid).
WETH. v. d. KWAAK (Prot.-Chr.) leek
het wel juist toe, deze zaak aan te hou
den. Men mene echter niet, aldus spr.
dat de kwestie onjuist en met spoed is
behandeld. In Mei is al met de slagers
gesproken en de zaak is tweemaal be
handeld de commissie voor het slacht
huis en ook in die van finahciën Als de
raad eerst de verdediging van B. en W
had afgewacht, zou men de kwestie niet
zo vaag hebben gevonden. Wordt de ver-
hoging een maand uitgesteld, dan scheelt
- dat de gemeente f 3500. Spr. was dus
niet tegen uitstel, maar begreep niet de
ellenlange besprekingen in dp commis
sie. De commissieleden hebben het ge
sprokene dan toch niet doorgegeven aan
hun fracties.
De behandeling van het voorstel .werd
tot de volgende vergadering uitgesteld.
Vooral K. en O. en „Jeugdzorg"
in de belangstelling.
De verdeling van de f 100.000 zal plaats
hebben, zoals door B. en W. werd voor
gesteld en zoals we in ons nummer van
25 November gespecificeerd hebben aan
gegeven. Bij de besprekingen stonden
vooral K. en O. en de „Jeugdzorg" in de
belangstelling.
De heer A. VAN DIJK (K.V.P.) vond
het bestuur van K. en O. te log. Het be
staat nl. uit 73 personen en samenwer
king met andere verenigingen (met name
R.K.) zou volgens spr nog niet gezocht
Zendingskalender 1948
Wij ontvingen een exemplaar van
de Zendingskalender 1948. Ook aan
deze kalender is weer de nodige zorg
besteed. He^ Zendingsbureau te Oegst-
geest heeft, wat de uitvoering van de
kalenders betreft, meerdere successen
behaald. Deze wand-"versiering" past
ongetwijfeld in de sfeer van de „echte"
huiskamer. Zij vormt een lust voor het
oog. Wij doelen in 't bijzonder op de
suggestieve platen met de treffende
kleurencombinaties. Ook de kleine Zen-
dingsverhalen zijn boeiend en worden
graag gelezen. Ditmaal heeft de bekende
Albert Zaaier een belangrijk aandeel
hierin gehad. Hij, de grote kenner van
het zendingsveld, weet. wat het publiek
wil lezen en waar het prijs op stelt De
kalender bevat enkele reproducties van
schilders van naam: o.a. Bleckman.
Kleyntjes en Paujides. Juist ^n deze tijd
nu zo velen onder ons in gedachten In
Indië vertoeven, zal deze kalender een
welkom geschenk zijn. Men kan hem
bestellen op het Zendingsbureau te
Oegstgeest
Leger del Heils
Stichter William Booth.
Men deelt ons mede, dat de afdeling
van het Leger des Heils wederom grootse
plannen koestert i.v.m. het uitreiken van
Kerstpakketten aan minder bedeelden en
in 't bijzonder aan „de stille
Daarom komen straks de Heilsoldaten
bij U aankloppen. Ze hopen, dat U hen
niet zult teleurstellen, maar zult verblij
den met een flink bedrag. Het gironum
mer is: 35187. Men zorge vooral, dat het
niet in verkeerde handen komt. Daarom
lette men op het etiket van lijs
waarop vermeld moet staan „Stichter
William Booth."
Chr. Bond van verzekeringsagen
ten en ziekenfondsboden
Met medewerking van de Leidse Chr
Besturenbond en onder leiding van de
heer W. Veerman, werd een afdeling
Leiden van de Chr. Bond van Verzeke
ringsagenten en Ziekenfondsboaen ge
vormd. Het vporlopig adrer voor Leiden
e.o. Is: de heer L. Robbers. Oostecr
straat 79.
„Naar vernieuwing der samen
leving"
De' Leidse Chr Besturenbond hoopt
Donderdagavond 11 Dec. 8 uur in de
Stadsschouwburg aan de Oude Vest een
grote openbare propaganda-vergadering
te houden. Behalve een spreker, die na
mens het Chr. Nat Vakverbond zal op
treden over bovenstaand onderwerp, zal
ds J. Plomp. Geref. predikant, een kort
woord spreken. Medewerking wordt ver
leend door de bekende declamator, de
heer F. van Dorp uit Rotterdam, de Chr
muziekver. „Athalia" en de toneelclub
„De Sleutelspelers" met het blijspel „Papa
strijkt de vlag" Plaatsbewijzen voor
leden en geestverwanten kunnen worden
afgehaald op Woensdagavond 3 Dec. tus
sen 7.30 ep 9 uur in het gebouw voor
Chr. Sociale Belangen. Oude Singel 238
DistributievJ-ia
Uit reiking van bonkaarten 802 enz.
vindt jnorgen plaats aan de gezinnen,
waarvan het hoofd een stamkaartnum
mer heeft van 7201 tm. 10.800. Stamkaar
ten met inlegvellen en contrólekaart a s
rpóedcrs meebrengen Het kantoor. In
gang Steenschuur, is geopend van 8.30—
11.45 en 2—4 uur.
zijn. Spr. dacht ook, dat de subsidies
voor administratieve doelen zouden
den gebruikt.
De hfeer VOS (P.v.d.Vrijheid) echter
meende, dat het met de administratieve
kosten wel meeloopt. De heren D. J.
DIJK en RIEDEL (P.v.d.Arbeid)
KNUTTEL (Comm.) prezen de Stichting
K. en O. om strijd, de heer WILMER
(K.V.P.) waardeerde haar ook zéér,
vroeg toch, of het subsidie voor 194
wat lager Icon. en de heer HENDRIKS
Prot.Chr.) vroeg naar de verdeling der
susidies over 1947 en 1948.
WETH. VAN SCHAIK (P.v.d.Arbeid
as dankbaar voor zoveel lof voor K. er
O. §pr. meende, dat als de heer A. var
Dyk dit werk wat nader kende, hij ook
el wat meer waardering zou hebben.
15.000 achtte spr. verantwoord. Hier
in krijgt K. en O. f 5000 over 1947
(Sept.—Dec.) en f 10.000 over 1948. He)
1948-^-1949 wordt opnieuw be
keken.
De heer A. VAN DIJK wenste geacht
tc worden tegen het subsidie aan K. en
O. te zijn.
Bij de discussies over de subsidies ten
behoeve van de jeugdzorg en de jeugd
beweging meende de heer HENDRIKS
eerst niet accoord te kunnen gaan met
de verdeling der f 10.000 door B. en W
Maar »toen hij later merkte, hoe lang do
raad al over déze punten deed, schrok
hij terug en wilde hij B. en W. één jaar
de kans geven.
De heer WOUDSTRA (Prot.-Chr.) wil-
nadrukkelijk jeugd zorg het
externe werk, nl. onder de verwaarloos-
criminele jongeren en de jeugd,
die onder geen enkele vereniging valt
onderscheiden met het werk der
jeugd beweging. Spr. vond de subsi-
de jeugdzorg sympathieker dan
de jeugdbeweging (verenigin
gen). De laatste komen immers in de
eerste plaats voor rekening der ouders
spr. niet gebleken, dat de ouders
doen wat ze kunnen.
De heer LOMBERT (K.V.P.) zag lie
er verdeling door de raad, de jeugdraad
gehoord. De heer RIEDEL achtte
lijfje met de subsidies voor de raad vol-
Uit de kringen van de kleinhandel
in groenten en fruit.
In de vergadering van de afdeling Lei
den van de R.K. Vereniging van Klein
handelaren in aardappelen, groenten en
fruit werden door de heer J. G. van
Kessel. voorzitter van deze bond, de
moeilijkheden van het bedrijfsleven be
handeld, speciaal die van de kleinhande
laren. Deze spreker zag in de loon-
prijspolitiek van de huidige regering
aantasting van het bedrijfsleven, w
van vooral de kleine zelfstandigen het
gelag moeten betalen. Gebrek aan orga
nisatie is een van de oorzaken, dat hier
tegen nog Zo weinig wordt gedaan. Een
krachtige waarschuwing deed spr. echter
horen tegen de geest van opstandigheid,
die er op het ogenblik heerst. Immers:
was het voor de oorlog zoveel beter dan
thans? De heer Van Kessel illustreerde
dit met enige voorbeelden van
winstmarges uit de voorlogse tijd.
Na de pauze gaf de heer Van Kessel
een duidelijke toelichting op de regeling
betreffende de gaedkopiv groenten. Wan
neer deze regeling niet zal slagen, zullen
nieuwe maatregelen volgen, waardoor
men zal vervallen in de verdeling, die
iedere kleinhandelaar verafschuwt. Ver
heugend noemde spr. het feit. dat de in
koopprijs van aardappelen tegen 15 De
cember eindelijk was. vastgesteld. Door
besprekingen is een winstmarge v
per 100 kg verkregen. Ook kon spr.
delen, dat geïmporteerd fruit voorheen
et was gebonden aan erkenningen,, maar
it thans dit fruit alleen mag worden
Thandeld door diegenen, dié een er
kenning bezitten. De minister gaat volgens
de heer Van Kessel met deze erkenningen
heel nauwkeurig om en verleent
deze aan personen, diewroeger met de
kleinhandel in fruit niets te maken had
den. Tenslotte moest de kleinhandel zich
volgens spr. meer* gaan toeleggen op de
verkoop van goedkope artikelen, daar
hierdoor wordt voorkomen dat iedereen
primeurs zpekt
Volkenkundig Museum
Interessante Afrikaanse expositie tot 1 Februari
(Van onzen kunstredacteur.) Idoor er talrijke variëteiten zijn
In het Rijksmuseum voor Volkenkunde onderscheiden. De kun^t is hoofdzakelijk
te Leiden zijn reeds gedurende ongeveer functionalistisch, dus niet alleen decora-
100 jaron kunstwerken uit Afrika te tief, maar gemaakt voor een bepaalde
zien, vdkwerpen van kunstwaarde van 'unctie in het sociale of religieuze leven,
de primmeve Afrikaanse volken. Deze I Afgodsbeelden ontbreken, maar wel zijn
verzameling is de laatste 10-tallen jarenbeelden van afgestorvenen, waaraai
wat op de achtergrond geraakt. Dei, e" werden gebracht voor de instand-
leiding van het museum heeft deze houding van het leven. Bijzonder interes
achterstand zo snel mogelijk willen in-|*ant "J" de z.g.n. fetisj-beelden, 'welke
halen en de Belgische ethnoloog en door het opleggen van een magische stof
Afrikanist dr. J. P. L. Vandenhoute werd een bepaalde betekenis hebben. Van de
verzocht dit onderdeel van het museum talr«ke maskers noemen we speciaal het
opnieuw te ordenen en zo mofelijk uit 6™*® Madungo-masker met verenkleed
te breiden. Van 1 Juli af is dr. Vanden- f" Ja"usk°P'bast.e™d voor rituele plech-
houte in het museum werkzaam geweesttigheden. Ook het bronzen gordelmasker
richtte als bekroning op zijn werk ^en!,n m gestyleerde kraag
zeer interessante tentoonstelling in,|°PZ e
daarbij geholpen door het Volkenkundig Df, Primitieven zochten in hun kunst
en Maritiem Museum in R'dam en het hoofdiakeluk naar de uitbee ding van de
Museum voor het Onderwijs in Den™^»e_fi|mir. Plantaardige motieven
Haag, die voorwerpen in bruikleen heb- B
ben afgestaan. Een groot gedeelte
Afrika-verzameling uit het Indisch Insti
tuut te Amsterdam zal vermoedelijk in
[gendom aan Leiden overgaan.
Dr Vandenhoute heeft ohs op deze ten
toonstelling, welke tot 1 Februari
dagelijks van 104 uur voor het
publiek geopend is, rondgeleid. Hier
vinden we een volledig overzicht van
wat e» op het gebied van Afrikaanëe
kunst in Nederland aanwezig is.
Het zijn alleen de kunstwerken
primitieve volksstammen, de wilde of
minder beschaafde. Uit Egypte of Noord-
Afrika is er^niets.
Deze primitieven zyn weer te onder
scheiden in oudere en nieuwere neger
eersten de bosbewoners, de
tweeden de bewoners der grasvlakten.
Daarbij is weer een onderscheid te
maken tussen de Soedannegers (WesS
Afrika) en de Bantoenegers (Centraal
Afrika en Belg Congo). Uit de tentoon
gestelde werken blijkt, dat elke stam
eigenlijk een nationale kunst had,
De Sleutelstad in het teken van een krachtige
N.C.R.V.-prop9ganda-actie
doende. Zijn fractiegenoot P. J. VAN
DIJK vond scheiding tussen jeugdwerk
en -zorg moeilijk. Ook de heer VAN
WELZEN (Comm.) sprak van moeilijk
te trekken grenzen. Hij zag graag veel
aandacht besteed aan het kamperen.
WETH. VAN SCHAIK wilde de
heid in dit alles zoveel mogelijk' bevor
deren. Er mo« getracht worden,
jeugd weg te krijgen van Bree- en Steen
straat. Spr. had de volgende verdeling
in zijn hoofd: jeugdzorg 60 pet, jeugd
beweging 40 pet.
Bij de verdere verdeling var
f 100.000 pleitte de heer KEY vooi
Leidse Buitenschool. Men zit daar
legen om een tweede lighal. Een r
loos voorschot zou hier kunnen helpen
Weth. MENKEN (K.V.P.) zegde ov
weging toe. Ook de Ver. Zuigelingen-
Kleuterzorg zal aandacht hebben.
«heer KNOD (Prot.-Chr.) vreesde, dat de
betekenis van de Ver. Christelijke Jeugd-
hulp (zorg voor ongehuwde moeders'
wordt onderschat. Deze ver. moet bijna
alles doen op eigen initiatief. Het kleu
terdagverblijf „Margriet" vond veel
dering. Alleen de heer A, VAN DLJK be
greep de betekenis en het werk ei
niet goed.
Verschillende hamerstukken.
Tot lid van de Raad van beheer v
Sportstichting werd benoemd de heer
J. C._ F Koers. Het voorstel tot verlaging
van de rente van enige geldleningen,
het aangaan yan twee geldleningen
aflossing restant der 3Vt pet obligatie
lening van 10 Dec. 1903 werd z.
aanvaard, evenals dat tot het opnieuw
verhuren van eeh perceel grond a:
Bij het verder zonder discussie aan
vaarde voorstel tot wijziging der ver
ordening straatpolitie vroeg de heer
LOMBERT (KVP) of de mensen
benen dragen of dat de benen de men
sen dragen. Hij had namelijk in een
brief van de politie aan de burgemees
ter gelezen: „Op deze grond zou men-
dan ook bij verordening het gebruik
van een lippenstift of poederdoos en
het dragen van zijden jurken, sokjes,
lange broek of blote benen kunnen
verbieden
Haarlemmerweg aan A. J. Kat te Leiden
voor ƒ41 per jaar, zulks na een vraag
van de heer LOMBERT (K.V.P.) ove
het zeer lage huurbedrag (ƒ41 p. jaar
Het voorstel inzake het verhogen a<
2813 van het subsidie over 1947 aan d
Sportstichting, ,de goedkeuring van d
rekening 1943, '44 en '45 en de begroting
1947, alle van het Heilige Geest- of
Arme Wees- en Kinderhuis, het voorstel
van het aangaan van overeenkomsten
tot levering van electriciteit met Alke
made, Leiderdorp, Nooi;dwijkerhout er
Warmond en tot levering van gas mei
Warmond, pasreerden eveneens zonder
meer de hamer.
De (administratieve) wijziging va
verordening honden .«lasting ontlokte de
heer LOMBERT enkele vragen. De wij
ziging werd aanvaard, evenals die inzake
besmettelijke ziektegelden. Ook de i
stellen tot het doen eindigen var
subsidiëring der Ver. voor Ziekenhuis-
verpleging etc., tot intrekking verorde
ning van 2 Dec. 1943 ter bevordering
de reinheid der jeugd, tot intrek
king verordening 24 Juli 1943 regelende
bezoek van gehuwde vroüwen aan
lofslokalteiten, tot wijziging verordening
op de wateren in de gemeente er
idem verlofslokaliteiten en logementen
werden zonder discussie aangenomen.
De beer Van Iterson had
bijna zUn zin.
Het voorstel tot het vaststellen van
verordening, regelende de heffing ei
vordering van rechten voor diensten,
door de gem. reinigings- en ontsmet-
tingsdienst bewezen, gaf de heer VAN
ITERSON (Prot.-Chr.) weer eens gele
genheid, zijn cfeskundigheid op het ge
bied van huizen te tonen. Spr. maakte
bezwaar tegen, dat voor het instellen
een onderzoek op aanwezigheid van
ongedierte in huisraad 1.25 wordt be
rekendmaar voor idem in een woning
(zonder de meubelen) ƒ2.Voorheen
kostten beide onderzoeken slechts 1 en
spr. achtte het niet billijk, dat verhuur
ders en woningbouwverenigingen thans
meer moeten betalen dan huurders,
resp. voor huis en voor meubilair. Men
vergete hierbij net het grote sociaal-
hygiënische belang, aldus spreker, die er
bovendien op wees, dat het onderzoeken
van een woning soms minder tijd vraagt
dan dat van het meubilair, inclusief de
Enthousiast publiek in de
Stadsgehoorzaal
De Ned- Chr. Radio-Vereniging heeft
gisteren in de Sleutelstad een krachtige
propaganda-actie gevoerd. Of deze ge
slaagd mag heten? Wie gisteravond om
hall acht het talrijke publiek heeft gzien,
dat zich voor de ingang van de Stadsge
hoorzaal verdrong, zal hierop het ant
woord niet schuldig, blij ven. Het Leidse
publiek lééft en streeft met de Christe
lijke omroep.
's Middags na schooltijd werden de kin
deren van de lagere scholen een paar ge
zellige, leerzame uren bereid. De heer
Cuperus hoopte, dat de* jongens en meis
jes de NCRV zouden leren waarderen. Er
werd een uantal films vertoond, die best
in de smaak van het jeugdige publiek
vielen. Bij de tekenf ilms daverde de grond
vaak van het gejuich. Bij het mooie film
werkje: „Een Kerstnacht in Zweden" was
het muis-stil. 't Was een goede middeg.
Ds Plomp, Geref. pred-, opende de ont
spanningsavond. In een kort woord wees
hij er op. dat de NCRV in 1924 gesticht
werd, opdat ook de stem van Prot- Chr.
Nederland door de aether zou weerklin
ken. De NCRV wil daarbij ook zorg dra
gen voor goede ontspanning Deze avond
getuigt er van. Wij mogen niet zeggen,
dat de vereniging haar doel reeds heeft
bereikt- Het is veelszins geweest een weg
van zoeken en tasten. Wij danken God, dar
Hij ons de NCRV heeft geschonken.
Voor de pïuze word de film: „In vol
bedrijf" vertoond. We konden een aardig
kijkje nemen in het omvangrijke bedriji
yan de omroep- De .studio te Hilversum
is geheel ingericht naar de eisen van de
tijd. De NCRV is de haar toegewezen
zendtijd ten volle waard! Het was jammer,
dat de film, vooral in 't begin, enige vage
beelden liet zien, waardoor de met zorg
gemaakte opnamen niet geheel tot ha;
recht kwamen.
Het vierde radio-ensemble ,.Vrlj en Blij"
onder leiding van Wessel Dekker, vulde
het tweede deel van de avond. Dit po
pulaire gezelschap heeft reeds veel succes
sen geoogst voor de microfoon. Nu kon
den de aanwezigen de personen, die hei
ensemble vormen, zelf zien. Het gebode.ne
stond op hoog peil en het publiek uitte
zijn waardering met een langdurig ap
plaus. Een opmerking wensen wij echter
nog te maken. Mensen van „Vrij en Blij",
zorgt er voor, dat, wenneer U weer in
Leiden optreedt., het uiterlijk er keurig
uitziet. Steekt Uzelf in één en hetzelfde
costuum! Ook de ontspanning in de Chris
telijke .sfeer dient in alle opzichten prima
verzorgd te zijn! Mede hierdoor rijzen wij
in het aanzien van de buitenwereld.
Ds. M. Ottevanger, Ned. Herv. pred.,
sloot de avond. Hij wekte de aanwezigen
op, propagandist te zijn. Na zijn sluitings
woord ging h(j voor in dankgebed.
zijn onbekend in de negerkunst. In de
menselijke motieven vinden we verschil
lende stromingen, zoals vrij realisme,
klassicisme, expressionisme en zelfs
kubisme. Het realisme is échter niet
identiek met naturalisme. De negers
houden nl. g?en rekening met de natuur
lijke verhoudingen in het menselijk
lichaam. Het hoofd is b.v. veel te groot,
maar met opzet zo gedaan, omdat dit het
centrum is van het gehele denkvermogen.
Tevens is er een streven naar sym
metrie kenbaar en zijn de,beefden altijd
bedden! Particulieren doen het
Spr. stelde voor, de prijzen even hoog
te stellen.
De heer WOUDSTRA ondersteunde
dit voorstel, omdat in*de commissie oor
spronkelijk de prijzen ƒ22 werden
vastgesteld. De prijsbpheersing maakte
hiertegen bezwaar, maar er bleek uit,
dat de commissie de prijzen in de twee
gevallen even hoog wilde houden.
Weth JONGELEEN <P v. d. Arbeid)
betwistte het, dat particulieren dit werk
1 verrichten. Volgens spr. zijn në
dan nog naar onderzoekingen aan d<
lopende band. Bij de 1.25 legt de ge
meente geld bij, maar bij de 2 nog
Het onderscheid tussen woning
meubilair moet volgens spr. dus zeker
gehandnaafd blijven.
Het voorstel-Van Iterson werd
orpen met 17 tegen 16 stemmen.
Bij.het voorstel tot het vaststellen
.jn verordening, houdende voorschriften
nopens behoorlijke bewoning,
heer VAN ITERSON op enkele minder
gelukkige passages. Hij stelde wijziging
de redactie voor. Overigens was hij
ingenomen met deze verordenlhg.
De raad zag het qnlogische van de door
de heer Van Iterson genoemde passages
in en besloot, dat B. en W. met een re
dactionele wijziging zullen komen. Het
voorstel werd onder die voorwaarde
aangenomen.
De VOORZITTER feliciteerde aan het
einde der vergadering de heer Smit (P
•.d.A.) met zijn verjaardag, deelde mede
dat de raadsleden en hun echtgenoten
op Zaterdag 20 December öm 2 uur ir
„De Lakenhal" worden verwacht vooi
ixcursie en sprak woorden van af
scheid tot mevr. De Cler-de Bruin (P.v
d.Arbeid). Mevr. DE CLER dankte hier-
Bij de rondvraag vroeg de heer
PIENA (P. v. d. Arbeid) naar toelagen
gepensionneerden, die in moeilijke
financiële omstandigheden verkeren,
protesteerde de heer RIEDEL (dem) er
tegen, dat ambtenaren voor het tribu
naal het beleid van de N.S.B.-burge
meester „gezegend" hebben genoemd,
knoopte de heer KNUTTEL (Comm.)
hieraan vast, dat hij wel eens graag
wilde weten, welke raadsleden de ex-
burgetneester destijds met zijn benoe
ming hebben gecomplimenteerd, infor
meerde de heer KORTMANN naar E.H.
B.O.-wedstrijden voor de politffe en wees
tenslotte de heer AALDERS (K.V.P.) op
de talrijke overtredingen der maximum
snelheid.
De VOORZ- zegde toe, aan de laatste
twee opmerkingen aandacht te besteden
en sloot de vergadering.
Universitaire sportcommissie
schrijft sportdag uit
Vorming van snel geoefende elftallen
noodzakelijk.
De Universitaire Sportcommissiè hoopt
10 Dec. een Universitaire sportdag te
ganiseren. In verband hiermede roept
het faculteitsbestuur de leden op, zich
•o spoedig mogelijk onder vermelding
van de tak van sport, die men wenst U
beoefenen, op te geven bij de faculteits
vertegenwoordiger, de heer D. Abdoel
Karim, De Laat de Kanterstraat 32. De
heer Abdoel Karim is tevens persoon
lijk te bereiken op iedere Vrijdag var
half een tot half twee in het Prytaneum.
Ih verband met het feit, dat het &r
gend noodzakelijk is, om snel geoefende
elftallen te vormen, wordt rr.er verzocht,
reeds direct van de gelegenheid tot
training gebruik te maken.
Leidse amateur^otografen
vergaderden
Op de maandelijkse clubavond van de
Leidse Amateurfotografenveren. werd
een serie kleurendia's vertoond van de
Royal Photographic Society te Londen,
een vereniging van wereldvermaardheid.
Iets nieuws of uitzonderlijks werd deze
keer echter niet vertoond. Wel gaf de
serie een bijzonder geslaagd beeld
het Engelse landschap, speciaal vai
gedeelten, die bij de toeristen terecht
grote bekendheid genieten. Na de pauze
werd een collectie zwart-wit-opnamen
uit de focus-wedstrijd „Vrije onderwer
pen October" besproken, waaruit een
'prettige en leerrijke discussie ontstond.
Als resultaat van de gehouden tentoonstel
ling lieten zich verschillende nieuwe
leden inschrijven.
Van schoenenschaarste, klompen
en prijzen
In Holland is de klomp altijd een zeer
gewild soort schoeisel geweest, maar
sinds de to^=n schoenen zo kostbaar en
zeldzaam W geworden, is de houten nog
aanzien gestegen. Dat had ook
H. W. v d. S., winkelier te dezer stede,
ingezien en hij kocht klompen, maar.
te duur. Per paar moest hij 25 cent extra
betalen, hetgeen voor de winkelier aan
leiding werd om er bij verkoop maar
50 cent bovenop te zetten. De tuchtrech-
die waarschijnlijk ook dacht aan de
vele kleine hartjes, die in deze tijd var
verwachting kloppen, gaf de man eer
flinke schrobbering en veroordeelde hem
tot f 100 boete en verbeurdverklaring
40 paar klompen. Bovendien zal het
lis in de dagbladen -worden gepubli
ceerd! De kleine klompenzetters kunnen
gerust zijn; het door Sinterklaas
geliefde schoeisel is tegen normale prijs
te koop.
Bronzen vrouwenhoofd, rijk getooid
met halskraag en hoofddeksel van
kralenwerk uit de glansperiode van
het rijk Benin in Nigerie (1575
1648).
(Rijksmus. v. Volkenkunde Leiden)
frontaal, maar zonder beweging,- Er is
£eeds een statische rust. Ook is er een
afkeer van veelkleurige beschildering en
polychromie komt eigenlijk alleen voor
op de Westkust van Afrika, waar
Europese invloed is geweest.
Uit Benin, dat in 1485 door de Portu
gezen werd ontdekt en in 1897 door de
Engelsen verwoest, zijn er zeer belang
rijke voorwerpen geëxposeerd, o.a. d<
Koningskop met de 2 vleugels, de
btonzenbeelden van de „verloren vorm-
techniek" en twee hanen. De kunst uit
Benin is in 5 perioden te verdelen: le.
de Archaïsche van vóór 1360; 2e. de oude
in 13601500; 3e. glansperiode van 1500
1690; 4e. vervalperiode met maniëris
tische tendenz van 16901810. en 5e.
moderne periode van 1820—1897.
Hoogst merkwaardig zijn de kleine uit
messing gegoten goudgewichten der
Asjantijnen, welke voorwerpen veelal
spreekwijzen voorstellen. Ook het
hakenkruis treffen >ve hier al aan. Voor-
oudersbeelden van Sierra Leone, ivoren
olifantstanden uit Benin, Voama-Muba-
kruiken uit de Neder -'Congo, rotsteke
ningen van bosjesmannen, fetisj-beelden
van moeder en kind en prachtige sier-
kammen uit Ba-Yaka voltooien deze
expositie, die een bezoek zeker waard is.
Zaterdagmiddag is de expositie door
prof. Hofstra geopend.
VAN DE
LEESTAFEL
De firma J. H. de Bussy te Amsterdam
doet een buitengewoon practische
leidraad verschijnen voor de Vermogens
belasting 1947 en Inkomstenbelasting
1946 met daarbij behorende effecten-
koerslyst
Kluwer-Enschede zendt ons een inte
ressant werk van Louis Hoyack: „de on
bekende Koran". Dit boek beoogt de on
wetendheid en het vooroordeel der Wes
terse Wereld weg te nemen ten op
zichte van de Islam Het is een gedegen
studie geworden, wij kunnen de lezing
aanbevelen.
In de vertaling van Marie W. Vos.
doet Van Oorschot te Amsterdam het
licht zien van: Een gast door Soya. Het
is een humoristisch vertelde geschiede
nis van een oorwurm, die aan het slot
van het boek geen oorwurm blijkt te
zijn, maar een betoverd mens. de perso
nificatie van het Kwaad. De Duitsers
hebben-destijds de uitgave vqj^Iit Deen-
boék verboden.
Land zonder einder door Agaath
Ree, uitgave: Holland-A*dam. Een kleine
geschreven vanuit die waarlijk
Christelijke vrijheid, die niets anders
kan, dan de problemen van deze wereld
met open oog zien en - open hart be
grijpen.
De Lichtbrug door- Wilma uitgave:
Holland-A'dam. Een boek oyer de stilte,
over de intieme sfeer van een klein dorp.
waar de chaos van deze tijd nog niet
schijnt doorgedrongen, doch met dit al
blijft het een roman van strijd en moei-
me overwinning h. D.
'„De echte van Meegeren." Uitg. A. J.
G. Strengholt, Amsterdam. Bob Wallagh,
bekend als radio-reporter, schreef een
boek over Van Meegeren. Men kan niet
zeggen dat dit een handwerk der kunst-
critiek is, wel echter dat we hier te doen
hebben met een prettige reportage over
het leven van de man, wiens werk zoveel
anderen werk heeft bezorgd, Van Meege
ren, de Uilenspiegel in de kunstwereld,
de jongleur met tinten en lijnen. Het
boek laat geen twijfel over de sympathie
die Wallagh voor de schilder heeft,
wij betwijfelen of Wallagh erin geslaagd
is de overtuiging te leveren dat wij
Van Meegaren met een kunstenaar
doen hebben. Vooral de beschrijving
het privé-leven en de tekening
bohémien situaties verraden een adoratie
zonder diepgang. Als specimen vai
ongewoons in de geschiedenis var
kunstleven is dit boek natüurlijk
aardig bezit. De titel is geheel in
eenstemming met de inhoud;
ontmoeten wij de echte Van Meegeren!
\w.z. de vervalser!
Zonnevaart door Leens van Dijk, uit
gave: Holland-A'dam. Een knap geschre-
de tijd tussen de mobili
satie van ons leger in 1939 tot het uit
breken van de oorlog in 1940.
Gouden huwelijksfeest
Het gouden huwelijksfeest van Jan
Oudegeest te Oegstgeest: een van de pio
niers der Nederlandse Vakbeweging en
jarenlang voorzitter van de S.D.A.P. in
Nederland, was voor de Vakbeweging en
de P v. d. A. aanleiding om hem harte
lijk te huldigen Uit alle delen van het
land waren vertegenwoordigers van het
N.V.V. en de P. v d. A. naar het „Gul
den Vlies" gekomen, v)aar de heer
Oudegeest met echtgenote en kinderen
recipieerde. Onder de vele aanwezigen
merkten tfry onder meer op de oud-min.
dr J. van den Tempel, de heren E. Ku-
pers, C. van der Lende, prof. mr R. Kra
nenburg en mr A. M. Joekes.
De burgemeester zal op Woensdag
3 Dec. spreekuur houden van 1112 uur.
De 25-jarige bruiloft van de heer en
ouw G., te Leiden, bracht f 15.10 op.
de actie van mevr.. Spoor.
Een Nationaal Tehuis
zonder ruiten.
werd oprechter trouw dan tussen
Jood en Arabier ter wereld ooit gevon
den?" In ieder geval, was dat zeker niet
in Palestina, want van „twee zielen
gloeiend aaneengesmeed" was geen spra
ke. Zij hadden gloeiend het land aan
elkaar en dat nog wel in het „Heilige
Land." waarvan de verheven betekenis
geenszins tot eerbiediging van wederzijds
standpunt afdwong.
De Joelen werden in het gezinsverband
der Arabieren zelfs niet minzaam opgeno
men, zij werdemdaar weggekeken, en dat
dit moest uitlopen op een permanente
„amok" bij beide partijen, ligt voor de
hand. Iets anders is weer, of ernu ooit
daadwerkelijke pogingen ondernomen
zijn tot verzoening? De „Palestina-com-
missies" waren feitelijk al weer zo „ver
politiekt,'^HaFTiet begrip „objectief" al
zeer relatief werd.
Er is nu een uiteindelijke beslissing j
genomen door de „Ver. Naties," het z.g.
„verdelingsplan" in Joodse en Arabische
naar tenslotte is zulks
toch ook weer éen
politieke beslissing,
(Jhidat bijv. de Ver,
Staten ,druk uitoefen-
J den op afgevaardig
den van Haïti en de
't Ver klaarde
uitzicht
Het huwelijk is een Goddelijke instelling
Kellner pleegde meineed
De caféhouder W. F. J. G. te Leiden
,ad op 3 Oct. glaasjes oude jenever ver-
ibcht voor 55 cent per stuk, hoewel hij
vas ingedeeld in klasse 3. Dat bracht
hem voor de tuchtrechter, maar zorgen
behoefde hij niet te hebben, want C. v.
d. B., dia op die dag bij hem als keilner
dienst had gedaan, verklaarde voor de
rechtbahk, dat het geen oude jenever
geweest, maar cognac. Hij legde er
de eed op af en alles zou, tenminste
uiterlijk, in orde zijn geweest, als de op-
sporingstambtenaren niet zo positief bij
hun verklaringen waren gebleven. De
rechter gaf C. v. d. B., die dus meineed
had gepleegd, alsnog de gelegenheid op
n ander terug te komen. Daar hij
echter weigerde de raadsvrouwe, mej.
Nanning, legde er de nadruk op. dat
het bewijs niet geleverd was werd
zaak aangehouden, omdat tegen C.
B. wegens meineed proces-verbaal
zal worden opgemaakt.
Mr van Houten sprak over
Huwelijkswetgeving
Vrijdagavond sprak mr B. W. van Hou
ten uit Amstelveen in de cantine der
touwfabriek te Leiderdorp over: „Huwe
lijkswetgeving".
Men kan van een huwelijk, aldus spr..
verschillende definities geven, al naai
lang het gezichtspunt, varr waaruit
het beschouwt. Het is de vereniging
één man en één vrouw tot verwezenlij
king van een gemeenschappelijk levens
doel en vindt zijn grondslag in de ver
scheidenheid van geslachten. De wet be
schouwt het huwelijk alleen in zijn bur
gerlijke betrekkingen, waarbij alle gees
telijke bemoeiingen zijn uitgesloten. Dat
neemt niet weg, dat de wetgever reke
ning houdt met godsdienst, zeden en ge
woonten in de burgerlfjke samenleving.
Het familieleven wordt niet bepaald door
de wettelijke regeling, maar door
er in de practijk van die regeling terecht
Spr. gaf een historisch ove/zu
de ontwikkeling van het huwelijksrecht
Deze ontwikkeling werd beïnvloed door
n en doel van het huwelijk. Het doe)
het huwelijk is zowel de gemeen
schap der echtgenoten als het voortbe
staan van het menselijk geslacht. Voor?d
dit laatste was een der zwaartepunten in
het oude Joodse recht. Ook de R.K. Kerk
stelt het voortbestaan van het menselijk
geslacht voorop. Reformatorische opvat
ting echter is anders. Zij ziet het doel al
lereerst in de levensgemeenschap var
man en vrouw. De vroiiw is de deelgenote
van de man in moeiten en gevaren. Onder
de Germanen had de man het absolute
beschikkingsrecht over de vrouw. Door
het Christendom is de gelijkwaardigheid
van man en vrouw gekomen. De R.K.
Kerk ziet het huwelijk als een sacrament,
behorende tot het terrein der genade. 'De
kerken der Reformatie erkennen het
recht van de overheid op het gebied der
huwelijkswetgeving. Zij zien heUhuwe-
lijk niet als een sacrament, doch wel als
Goddelijke instelling. Zij aanvaardt
de Goddelijke leiding in het leven der
„De Watervrienden"
Gisteren organiseerde de afd. Leiden
in „De Watervrienden" in de „Over
dekte" een St. Nicolaasfeest voor de
Jeugd. Een enthousiaste schare zwem
mers .en zwemsters .heeft er „deemoedig"
geluisterd naar de vermaningen en wen
de goede Sint. De avond werd
afgewisseld met film en zang, begeleid
door de Majadona's o.l.v, de heer D.
Smit. Ook de beoefening van de zwem
kunst werd niet vergeten, terwijl er voor
allen bij het naar huis gaan* nog een
'verrassing gereed lag.
■HnfliKii
ook al behoort het tot het
tuurlijkë leven. Het is de taak der kerk,
de overheid er van te overtuigen, dat
behoorlijke regeling tot stand moet
den gebracht.
Na een uitvoerige bespreking der he
dendaagse huwelijkswetgeving zeide spr.,
dat de wet het huwelijk behoort te bin
den aan eisen, die mislukkingen zoveel
mogelijk voorkomen. Het huwelijk
onze tijd problematisch gewórden,
aantal' echtscheidingen is onrustbarend
gestegen. Steeds weer zal er in de eerste
plaats een Evangelische opvatting van
het huwelijk mopten zijn, waarbij men
vooral voorzichtig moet zijn met de uit
legging van bepaalde Schriftgedeelten.
De Kerk moet de wereld doordringen tan
het feit, dat het huwelijk een Goddelijke
instelling is, en het gezin de hoogste
gave, die God aan de mens heeft gegeven.
Hoewel deze lezing uit de aard der
zaak niet zo interessant was als de vo
rige lezingen, waarbij voorlichting werd
gegeven op principieel en sex/ieel ge
bied, volgde ook hierop een aangename
gedachtenwisseling.^vaarbij de vrolijke
noot niet ontbrak. Vrijdag 12 Dec. wordt
de reeks besloten met een lezing over:
„Gezinsbescherming".
BURGERLIJKE STAND LEIDEN.
GEBOREN: Elias Abraham Thomas, z
F Overdijk en C J de Beer. Dirk, z v
P Pouw en E Petit. Wilhefmina Theodora.
C J van Leeuwen en A M Laken.
Pieter Cornelis Jacobus, z v J C P Gast
M C Neerhout. Hendrika, d v A Ges-
i en M van den Dolder. Izak Johan-
z v A Smit en'C Hartevelt. Maria
Johanna, d v D P R Kuyvenhoven ei
M J Klootwijk. Dirk, z v C G Moen er
C de la Rie. Johannes Wilhelmus Anto-
v A Wijnands en H W Bongers.
Cornelis, z v D Noppen en M Jonker.
Teunis, z v T Ouwehand en W van den
Oever. Norma Helena Maria, d v P J van
Zijp en C M Neuteboom. Johannes Lucas,
van der Reijden en G J Nieu-
wenhuysen. Christine Maria, d v H J
Kanis en G Rengel. Benjamin, z v D A
ouwerse en P C de Geus.
OVERLEDEN: P A Joen, wednr, 74 Jr.
H Zwart, huisvr. van H J G Paalvast.
71 jr; C H de la Rie, dr, 1 jr. M W M v
d Aart, dr, 2 jr. K Nieuwland, huisvr v
J Dannijs, 73 jaar.
GEHUWD: Hageman en M S A
Philippijnen. Een psychologische
brugging der twee verschillende stand
punten ware, zo mogfelijk, tactischer en
een betere waarborg geweest voor da
toekomst:
Een verzoening is beter dan een „be
slissing," die voor één der beifc^ partijen
pijnlijk is en dat is hier het geval, waar
door men er zeker van kan zij'n, dat da
.amok" en poging tot terreur blijft. Emir
Feisal van Saoedie Arabië had er bij
Evatt, de voorzitter van de „Palestina-
op aangedrongen, om met
Marshall te streven naar verzoening van
de twee standpunten.
nooit netjes en zeker geen be-
kraoht, brieven onbeantwoord te
laten en dat heeft Evatt gedaan, hetgeen
reden temeer is voor de Arabieren
zich gedupeerd en zeer teleurgesteld te
voelen.
i soort „historische*' be
slissing genomen, waaraan de dramatiek
niet vreemd is, terwijl er feitelijk van
„happy end" geen sprake is. Een „ver
politiekte" beslissing, omdat het lot van,
het „verdelingsplan" tot het laatste mo
ten Frans zijden draadje
hing. De Joden roepen „hoezee" en da
Syrische afgevaardigde, Faris el Khouri,
voelt zich, alsof hij een Palestijnse sinaas
appel op zijn neus heeft gekregen!
Na de gerste wereldoorlog werd reeds
sterk geijverd voor een „Joods nationaal
tehuis," de Zionisten spanden er al hun
krachten voor in, en de Joden als bal
lingen hebben zeer geleden, maar nu het
..nationaal tehuis", zoals Balfour het zich
dacht, er is, rijst weer een andere vraag.
Zal het een rustig en veilig „tehuis" zijn?
Of zullen de Arabieren telkens weer de
ruiten ingooien als de Joden eindelijk
n hun Zionistische haard gezeten zijn?
ER KOMT een politie-agent, in de
vorm van een „commissie van toe-"
zicht," Bolivië, Tsjechoslowakije, De
nemarken, Panama en de Philippijnen,
een goed uitgerust inter
nationaal politie-legertje bij. Engeland
scheurt het mandaat over Palestina aan
flarden, met de „nagelaten bekentenis"
onmacht en een „commissie der Ver.
Naties'' wordt voorlopig verkeersagent.
Politiek is alles in orde, psychologisch
alles even wrak. Want Emir Feisal, de
Arabier, vindt de beslissing onaanne-
nelijk en dreigt met moord en doodslag.
„Het handvest is dood" roept de Arabier,
„leve het handvest," jubelt de Jood. En
intussen voorspelt men, om het de
Zionisten aangenaam te maken, dat h^t
„Nabije Oosten" in vuur en vlam zal
worden gezét en de legers van Syrië en
de Libanon zouden reeds klaar staan om
de Arabische eisen te forceren.
Er is van Arabische zijde besloten tot
de "boycot der Joden. Een Arabier mag
met een Jood geen „verkering" hebben!
Intussen verklaart de „Irgoen Zwal
Leoemi," dat men de strijd voor een ver
enigd Palestina zal voortzetten met
Jeruzalem als hoofdstad. En zoals men
weet, zullen Jeruzalen^ en omstreken,
waaronder Bethlehem en de heilige plaat
sen, juist onder internationaal toezicht
geplaatst worden. Zowel de Joodse als de
Arabische staten zullen uit drie delen be
staan, die elkaar nagenoeg niet raken.
Maar wat zal er van de „economische
unie" tussen die staten terecht komen, als.
het politieke geharrewar en gekrakeel
blijft? Zoals de zaken nu staan, zal vóór
het terugtrekken der Britse troepen op
1 Augustus 1948, de kleur der Rode Zee,
bloedrood worden. De Moefti heeft im
mers, de ruim één millioen in Palestina
wonende Arabieren, opgeroepen voor de
„heilige oorlog," want vaderland, eer,
volk engeld staan op het spel. Hopen
nog op een: „all's well, that ends
X0Ï
HAAGSE GERECHTSHOF.
De straf verlicht.
Wegens diefstal van distributiebonnen
heeft in hoger beroep voor het Haagse
Gerechtshof zich te verantwoorden gehad
H. C. S., uit Koudekerk aan de Rijn, die
door de politierechter veroordeeld was
maand gevangenisstraf. Het Hof
heeft uitspraak gedaan en verdachte ver
boete of 25 dagen
HAAGSE POLITIERECHTER.
Diefstal.
M., uit Aarlanderveen, die bij de
Haagse pqlitierechter verstek liet gaan,
had in Alphen aan den Rijn diefstal ge
pleegd, voor welk feit de Officier f30
boete op 15 dagen hechtenis en voorwaar
delijk twee maanden gevangenisstraf met
drie jaar proeftijd eiste, zulks omdat
erdachte nog niet eerder met de justitie
in aanraking was geweest. De rechter
veroordeelde conform de eis van de
Officier.
Bonnenhandel.
De administrateur J. W., te Leiden,
had zich in de bonnenhandel begeven,
voor welk feit de Officier een maand ge
vangenisstraf eiste. Omdat het geen regel-
matitge zwarte handel betrof, volstond
de rechter met f60 boete of 30 dagen
hechtenis, en dan voorwaardelijk drie
maanden gevangenisstraf met drie jaar
proeftijd.
Clandestien geslacht.
De bedrijfsleider C. L., te NoordwU-
kerhout, was clandestien aan het slach
ten geweest, en al was het volgens ver
dachte een kwestie die niet de handel be
trof, eiste de Officier drie maanden ge
vangenisstraf.
Het kon geen voorwaardelijk worden,
zoals verdachte vroeg; twee maanden ge-
v -«isstraf legde de rechter op
HAAGSE RECHTBANK.
Diefstal tijdens de vaart.
De kapitein by de binnenvaart W. O,
heeft zich voor de Haagse rechtbank ta
verantwoorden gehad, omdat hij in Lei
den diefstal had gepleegd van goederen,
'ie hij moest vervoeren.
De rechtbank heeft verdachte deswege
veroordeeld tot zes maanden gevangenis
straf.