NIEUWE LEIDSCHE COURANT
2
MAANDAG 24 NOVEMBER 1947
Stadsnieuws
De les van Stalingrad voor ons volk
Indien Nederland een waardige plaats wil blijven innemen onder de
Verenigde Naties, zal het ook een goed uitgerust en geoefend leger
moeten bezitten, dat zich gedragen weet door de sympathie van het
volk. De strijd om Stalingrad leert ons, wat zulk een leger vermag en
het was daarom een goede gedachte van de Kon. Ned. Ver. „Ons
Leger" om de majoor van de generale staf B. Koning uit te nodigen
in de Stadsgehoorzaal over deze strijd te komen spreken.
rouwdag voor Duitsland, dat de „val"
Stalingrad betreurde. In werkelijk
heid geen val, want de stad had de Duit-
•rs nooit volledig toebehoord.
Majoor Koning stelde ons volk de
heldenmoed voor ogen van de voor
hun land strijdende Russen en ge
loofde, dat de Nederlanden, die een
maal het beleg van Leiden hadden
zien plaatsgrijpen, ook thans nog tot
grote offers bereid zijn. „Wat wij in
1574 konden onder de „Vader des
Vaderlands" kunnen wij ook nu on
der een landsmoeder als Koningin
Wilhelmina."
Majoor Koning werd ingeleid door ge-
neraal-majoor K. E. Oudendijk, die ook
het slotwoord sprak. Onder de aanwezi
gen merkten wij op: kolonel Van Hou
ten, directeur van het Ned. Legermu
seum. de commissaris van politie, de heer
R. J. Meyer, de directeur van de markt
en havendienst, de heer L. A. Mennes,
en bestuursleden van de Vereniging
..Koninginnedag". Het jeugdkoor van
„Ex Animo" zorgde onder leiding van de
heer Herm de Wolff voor een fleurige
noot, waarbij de jeugdige Suze Burze tot
aller genoegen als soliste optrad. Haar
zuiver en ijl stemmetje werd geëerd met
een klein geschenk, dat de voorzitter
zelf haar overhandigde. Tot alot werden
door alle aanwezigen twee coupletten
het Wilhelmus gezongen.
Majoor B. Koning voor
„Ons Leger"
Van beslissende betekenis voor het
verloop van de oorlog in zijn geheel is
de strijd bij Stalingrad niet geweest. De
eigenlijke keer kwam in October 1942
bij El Alamein. Maar wel was deze strijd
een psychologisch keerpunt. Majoor Ko-
mirag lichtte dit nader toe aan de hand
van een zelfgetekende kaar.t waarop de
posities van de lagers van Von Bock,
Von Paulus en Von Kleist schematisch
en voor lekenogen begrijpelijk waren
aangegeven.
Voor de Duitsers was het bezit van
Stalingrad een prestige-kwestie, in het
geheel der strategische plannen niet al
leen niet nodig maar zelfs voorlopig on
gewenst. Immers de Wolga, waarlangs
de geallieerden Rusland hun oorlogs
materiaal zonden, was al afgesloten en
het uitgestrekte front langs Don, Donetz
en Wolga, zich voortbewegend in de
richting van de Kaukasus en de olie
velden van Bakir, was van troepen niet
al te ruim voorzien, zodat men zijn re
serves had moeten sparen voor de be-1
slissende stoot. In plaats daarvan werkte
men met kleine inzetten, terwijl Hitlets
„onfeilbare intuïtie" de rest deed. 4
Toen Von Kleist in het Zuiden tegen
slag kreeg en zich tenslotte moest gaan
consolideren, zowel wegens de onver
wachte tegenstand van de Russen als
vanwege de enorme sneeuwval, begon
nen de Russen bij Stalingrad vijf felle
aanvallen met het doel het 6e Duitse
leger in de vlakte van Stalingrad in te
sluiten. Hetgeen gelukte. Een ruimte van
23 km bleef open voor de aftocht, of
schoon van beide zijden onder hevig
artillerievuur liggend. Op bevel van
Hitier zond Von Bock er echter nog
zeven divisies heen, die met het 6e leger
werden ingesloten.
Twee door Von Bock te hulp gezonden
pantserdivisies naderden Stalingrad tot
op 15 km van het Z.W. uit, maar werden
vernietigd door de Russische generaal
Zhukow. Een nieuwe doorbraak van de
Russen in het Noorden maakte van Sta
lingrad een eiland-stelling, die in het
begin nog door de lucht van het nodige
kon worden voorzien: 330 000 man in
een muizenval. Het waren er slechts
60.000, die zich eindelijk, na inderdaad
heldhaftige strijd, onder Von Palus aan
de Russen overgaven: 3 Februari 1943.
„Het Morskwartier" zoekt meer
contact tussen zijn bewoners
Mia van Oostveen houdt a.s. Woensdag
een voordracht
Mede door de vraag naar goede c
spanningsavonden in eigen omgeving
meer onderling contact tussen de bewo
ners van eenzelfde wijk, heeft de wijk-
vereniging „Het Morskwartier" vai
Ned. Herv. Gemeente besloten tot het
aanbieden van een gezellige avond op
Woensdag 26 November om 8 uur ii
verwarmde gymnastieklokaal van
school aan de Hoge Morsweg, waa
gevierde spreekster Mia van Oostveen een
boeiende voordracht met lichtbeelden
hoopt te houden. In de pauze wacht een
kleine verrassing.
Studentenpredikant bij de Ned.
Herv. Gemeente
Een drietal samengesteld
De Kerkeraadscommissie en de samen
werkende kiesverenigingen van de Ned
Herv. gemeente hebben gistermorgen in
de consistorie van de Pieterskerk een
drietal samengesteld voor een studenten
predikant. Het drietal bestaat uit de vol
gende predikanten: ds M. Hinlopen te
Amstelveen, dr K. E. H. Oppenheimer
Hallum (Friesland) en ds C. A. F. v
Stipriaan Luïscius te Dieren.
Leidse Jonge Kerk wil meedoen
aan het Oslo'se gesprek
Een Hollandse deelnemer zal morgen
avond spreken over zjjn ervaringen
Van de zomer waren 1300 jongeren uit
71 landen in Oslo bijeen. Christenjonge
ren, die wilden getuigen van hun geloof
en samen naar een antwoord wilden
zoeken op de vele vragen van de wereld
en in het eigen leven. Ze brachten
hun moeilijkheden mee, en de tegenstel
lingen waren soms groot: Engelsen en
Brits-Indiërs, Amerikanen en Negers,
Nederlanders en Indonesiërs. Maar al
deze moeilijke dingen zijn getrokken in
het licht van het woord, dat het motto
voor de conferentie was: Jezus Christus
is Heer. Christus koos niet de heer
schappij over de wereld, maar de dienst
van het lijden en sterven voor haar
zonde. Zijn genade opent de deur tot een
nieuw begin en door Hem weten wij, dat
Gods belofte van verlossing vervuld is.
De deelnemers aan de conferentie zijn
allang weer thuis, maar Oslo blijft in
discussie onder de jongeren en 't ge
sprek gaat verder. Ook de Leidse Jonge
Kerk wil luisteren en aan dat gesprek
meedoen.- Op 25 November a.s. (Dins
dag) speekt een van de Hollandse deel
nemers, de heer B. Kristensen, over zijn
ervaringen in de wijde kring van Chris
ten-jongeren te Oslo. Samen willen we
luisteren en verder spreken over de on
derwerpen, die daar behandeld zijn en
zelf ook met onze vragen voor de dag
komen. De bijeenkomst wordt gehouden
in het wijkgebouw „Levendaal" en vangt
aan om acht uur.
De wethouder van fabricage, de
heer A. J. Jongeleen, is verhinderd
Woensdag spreekuur te houden.
Ook Leiden krijgt een
Jeugdparlement
Men schrijft ons:
Het balletje, dat in het voorjaar door
voorzitters van de K.V.P.-jongeren en
de D.S.J.V. „De nieuwe Koers', de heren
Leicher en v. d. Hoeven, is opgeworpen,
heeft thans, een snikhete zomer ten spijt,
de omvang van een sneeuwbal aangeno-
1. die rustig doorrolt naar het eind
doel: de definitieve vorming van een
Leids jeugdparlement. De idee
jeugdparlement
„Lunapark"-impressies
De dominee schoot.en gaf het startsein
r j r T TM \T 1 dit alles zich afspeelde, had een bekoor-
Federatie van C.J.M.V. op mars ljjk aan2ittL boeker kon in één oog
met bedekte kasbodem opslag zien, dat hier veel werk aan voor-
af was gegaan. Het is een goede gedachte
Met het nodige eUn werd er de »fge- d/ organisatoren geweest, om een
lopen roroer een Federatie opgeneht eon waarop kjsKij geang fruik Djj
de Leidse CJ.M.V.. die by het Ned. Jon- mgang te plaatsen. KlaarblygeltjK
gelinga Verhond run aangesloten. De be-! stand bu de Oe-
K...ng/an 5eraa °-m Y/ zoekers de kooplust danig op. Een bont
schillende organisaties te verenigen in eeD aar,tr*wi«i.ii«. nrnrfni-vn
groot verband. Zodoende zon ook de actie
het N.J-V. in Leiden gestimuleerd
kunnen worden. De federatieve gedachte
vond dan ook bij vele jongeren ingang.
Het werk werd begonnen met een ledige
kas en toch kunnen we zeggen, dat de
Federatie resultaten heeft bereikt. Er
moest materiaal komen, wilden de jongens
hun actie voeren. Pogingen zijn gedaan,
om hier en daar wat „los" te krijgen
Vanzelfsprekend raadpleegde men liet
kroonorgaan van het werk voor de jonge
mannen: het N.J.V- zelf. Dit zei: Koopt
jullie maar, wat je nodig hebt. Deze moed
gevende „opdracht" lieten de leden onzer
vereniging zich geen twee maal zeggen.
Zij kochten- Maarde rekeningen be
zorgden de penningmeester slapeloze
nachten. Een lumineus plan weïd geop
perd: Zullen we een bazar organiseren?
Overigens geen onuitvoerbaar idee.
Dit is in 't kort de prille geschiedenis
die wel is waar een wankele geest ademt,
doch heeft geleid tot intense activiteit
En die werkzaamheid bereikte wel haar
climax in het „Lunapark", dat Zaterdag
in het wijkgebouw „Pniël" aan de Mid
delstegracht werd gehouden. „Lunapark".
Dit „wereldse" woord wekt bij ons mis
schien afschuw. We denken onwillekeu
rig aan het 3 October-feest, waarbij het
Lunapark in het centrum van de publieke
belangstelling staat. We denken wellicht
aan geldverpatsing. In één woord: „Een
bron van werelds leven".
Doch toen de J.V.-ers deze benaming
kozen (ze waren er heus verrukt over),
zat daar iets achter. Het woord „bazar"
was te stijf, dat hoort niet bij jongens
Wij hebben, zo vertelde ds P. W
Spruijt, gespeculeerd op de zin voor
humor Zijn wij er ontvankelijk voor,
dan „Slikken" we ongetwijfeld deze
„lugubere" vondst.
Wat een enthousiasme heerste er on
der de jeugd, toen de belangstellenden
rijkelijk binnenstroomden. De zaal, waar
Kunst in de Sleutelstad
„Muziekleer" door Hennie
Schouten
Een reeds lang bestaande wens is in
vervulling gegaan Het in talrijke op
lagen verschenen studiewerkje „Eenvou
dige muziekleer" van Hennie Schouten
is gevolgd door een „Muziekleer voor
gevorderde leerlingen", goed verzorgd
uitgegeven door G. Alsbach te A'dam
Gaf eerstgenoemd boekje de beginnende
muziekstudent de meest elementaire
kennis van de muziektheorie, deze pas
uitgekomen Muziekleer gaat dieper op
de verschillende vraagstukken in. Zo
wordt er behoorlijk materiaal gegeven
om de leerling vertrouwd te maken met
de 5 soorten c-sleutels en met de ver
scheidene antimetrisohe figuren, alles
geïllustreerd met muziekvoorbeelden
Van veel belang zijn de hoofdstukken
Melodie. Harmonie en Vormleer, welk
laatste onderwerp door Hennie Schouten
in een afzonderlijk boek uitvoerig zal
worden behandeld. Werd in de „Een
voudige Muziekleer" alleen gesproken
over grote en kleine tertstoonladder, hier
gaat Hennie Schouten in op de kerk
toonaarden en op de bouw der melo
dieën. Na enkele elementaire medede
lingen over geluidsleer en boventonen,
volgt tot slot een uitvoerige bespreking
der orkestinstrumenten, belangwekkend
voor een ieder, die concerten bezoekt
De musicus en schrijver Hennie Schou
ten heeft met dit boekje weer een leem
te aangevuld. Corn. Basoskl.
„Je kunt t nooit weten
Kon. Ver. „Lltteris Sacrum"
Zaterdagavond gaf Litteris haar eerste
opvoering van dit seizoen. De keuze was
voor ditmaal gevallen op het werk var
Shaw: „You never can tell", in het Hol
lands: „Je kunt 't nooit weten". Wie eer
stuk van Shaw wel spelen maakt het zich
niet gemakkelijk. Shaw. die zijn personen
zeer minutieus beschrijft in zijn werken,
vraagt van de spelers 't uiterste; het zich
inleven in een door Shaw geschapen
figuur, is geen sinecure. Ook in de
kleding van het toneel legt Shaw zich
geen beperkingen op. Het is dan ook geen
wonder, dat de stukken van Shaw slechts
in beperkte mate gespeeld worden. Zijn
„Arms and the Man" had nogal wat
moeilijkheden opgeleverd bij de opvoe
ringen en om aan de wens van de direc
teuren van de Schouwburgen in West-
End tegemoet te komen, schreef hij ir
1890 „Je kunt "t nooit weten. Veel succes
beeft hij overigens van dit stuk niet ge
had. want ook dit stelde nog te hoge
eisen. Shaw besloot om voortaan zijn
stukken te schrijven zoals hij wilde.
Gezien de moeilijkheden, verbonden
aan een opvoering van een stuk van
Shaw, kunnen we niet anders zeggen, dan
dat Litteris, onder leiding van de heer
B. Hageman, een geslaagde opvoering
dit stuk heeft gegeven. De beste speler
vonden we Jan Grefe als Oberkellner
Zijn beheerst, rustig en we zouden zeg
gen onopvallend spel stak wel geweldig
af bij Joost Burgersdijk als Philip, 't Is
waar, dat Philip een heel ander type is,
maar zo n wildebras als er nu van ge
maakt werd, is door Shaw zeker niet be
doeld. Hij zelf zegt van Philip, dat hij
iemand is met uitstekende manieren, eer
vriendelijk minzaam persoon met zelfbe>
heersing, allemaal dingen, die we bij onz*
Philip van Zaterdagavond misten. Ann
Kjersti de Buck als Gloria heeft ons ook
niet helemaal voldaan. Haar bewegingen
zijn zenuwachtig en schrikkerig en
onze mening speelde zij soms veel te
matisch, bijv. in 't eerste bedrijf; ze staat
steeds in vechthouding. Ditzelfde, maar
in mindere mate geldt ook van mevr
Hageman—Verhagen, die de rol van mrt
Lanfrey Clandon speelde. Wout Blok was
een aardige, sympathieke mr Valentine;
hij wist zich vrij te houden van alle
romantiek, wat volgens Shaw de grote
ketterij is. die uit de kunst en het leven
gebannen moet worden.
De décors waren uitstekend verzorgd.
Waarom het stuk echter gespeeld werd
in costuums van heden, is ons niet dui
delijk. Het deed aan de sfeer var
stuk geen goed.
Voor de aanvang kregen de bezoekers
een blaadje met de korte inhoud van hel
stuk en tevens, heel in het kort, eer
soort beschouwing over de werken var
Shaw. Hierin trof ons deze zin: „Shaw's
toneelwerken, hoewel zij in diepte en be
tekenis niet onder doen voor die var
Ibsen en Strindberg, missen volkomen
het sterk dramatische element van deze
schrijvers en blijven alle aan de luchtige
kant". Hierover moet ons toch iets
het hart We moeten een werk als „Je
kunt 't nooit weten" niet gaan vergelijken
met een drama van Ibsen; maar
neer we een werk van Shaw neme
„St Joan", dan moeten we er toch tegen
op komen, dat hierin niet een even sterk
dramatisch element aanwezig zou
als in de werken van Ibsen en Strindberg.
Alleen, Shaw werkt het op zijn man
uit. Hij is cynisch, maar laten we c
daardoor niet laten misleiden, want d
doen we Shaw als dramaturg te kort.
publiek en menigeen won, na gesjoeld,
geschoten, of met ballen op blikjes gemikt
te hebben, een aardige prijs. En in J'*
„paradijs" van appels en peren, van b
ken en flesjes brillantine, van taai
en snijkoeken, van zilveren lepeltjes
witte wol, van limonade en diorama-
puzzles, droeg ook de dominee zijn
steentje bij aan het slagen van dit
grootse evenement in de Federatie-ge
schiedenis.
„Pang!", zei het geweer van de dominee,
toen hij in de schiettent zijn geluk stond
te beproeven. Het startsein was gegeven!
De Federatie ging op mars! Met een be
dekte kasbodem! Hulde aan vele goede
gevers, die meehielpen dit mogelijk te
E.H.B.O.-wedstrijden voor
de padvinders
Evenals verleden jaar organiseerde de
Ver. „De tfed. Padvinders", afd. Leiden
Ewout Joppensz), o.l.v. hopman W F
Tierolf en vaandrig B. G. van In-gen
Sehenau E.H.B.O.-wedstrijden, die ge-
het teken stonden van de pad
vindersbeweging. n.l. de eisen voor het
insigne voor ambulance, dat door de
padvinders kan worden behaald. Dr J. G
Bazuin had voor de opdracht gezorgd,
terwijl de jury bestond uit leden van
de E.H.B.O.-raad.
Over 't geheel genomen werd zeer
goed werk geleverd, was de organisatie
prima in orde en kon zeker van een
propaganda voor de E.H.B.O. Worden ge
sproken. Wij noemen hier speciaal het
werk van de groep Satrya's uit Oegst-
geest, waarbij de kleine jeugdige leider
zich ten volle bewust was van zijn taak.
zijn medemens op afdoende wijze te hel
pen! Speciale vermelding verdient ook
het keurige werk van „slachtoffer" Wim
an Ingen Sehenau.
Na afloop volgde een gezellige brood
maaltijd. geopend door hopman Tierolf
gevolgd door een toespraak van de
districtscomm. A. Beekes, bijgestaan
door zijn ass. distr.comm. A. Valken-
burgh. Precies 7 uur volgde de clou van
de dag. Allen verzamelden zich om het
kampvuur. Dr J. G. Bazuin besprak hier
de gemaakte fouten en voorz. Agema van
de E H.B.O.-raad kon bij het slotwoord
getuigen van een royale ontvangst.
Als slot de prijsuitreiking: 1. Satrya's.
Oegstgees-t, 105 pnt, leider 36 pnt; 2.
Irene, Hillegom. 80 pnt, leider 29 pnt;
3. M'Hlala Panizi, LeLden. 77 pnt, leider
26 pnt; 4. Juliana I. Katwijk, 68 pnt, lei
der 16 pnt; 5. Marnix, Leiden, 60 pnt.
leider 19 pnt; 6. Ewout Joppensz, Leiden.
54 pnt, leider 19 pnt; 7. Waingoenga,
Leiden,' 51 pnt, leider 18 pnt; 8. Beatrix.
Voorschoten 50 pnt, leider 13 pnt.
Woningbouwver. „Ons Belang"
Twee zilveren jubilarissen
Vrijdag 12 Dec. zal het 25 jaar zijn
geleden, dat de heer J. Gerritsen als
voorzitter en de heer P. J. Schouten als
secretaris bij de woningbouwver.
Belang" werden benoemd. Beide heren
hebben de bouwvereniging met voor
beeldige ijver bestuurd, zodat het de ju
bilarissen die dag niet aan belangstelling
zal ontbreken
Dreigend conflict in de
bloemenhandel
In de afgelopen week werden in ver
scheidene plaatsen vergaderingen o.m
in Delft gehouden door de bloemenhan
del-grossiers. detaillisten en straathandel
in verband met de van 1 Dec. a.s
door de veiling-besturen te heffen veiling-
service van 1%
Op al deze vergaderingen is besloten
van 1 December af niet meer aan de
veilingen te kopen.
Het schijnt, dat niet alle kwekers ach
ter de veilinebesturen staan, want ver-
scheidenen hunner hebben de handel
doen weten, dat zij bereid zijn hun pro
ducten direct van de tuin te verkopen.
Van de zijde der veilingen vernemen
wij, dat reeds in Juli jl. besprekingen
zijn geopend, om ook de handel een deel
der lasten, voortvloeiende uit de omzet
belastingen te doen dragen. Daar dit
echter van hogerhand niet wend toege
staan. meende men een oplossing te heb
ben gevonden in het berekenen van 2
veiling-service Na hemieuwe bespre
kingen zou dit bedrag worden terug
gebracht tot 1% en per 10 November
jl. worden ingevoerd. In verband met
gerezen bezwaren werd de invoering la
ter uitgesteld tot 1 December as. De
nadruk werd nog gelegd, dat de veiling-
kosten zeer hoog zijn en de besturen
deze huns inziens niet alleen zouden kun
nen blijven dra-gen.
Haar-
Amsterdam b.v. „draait" een der
gelijk parlement reeds geruime tijd
maar de werkwijze, die de zes Leidse
staatkundige jeugdgroeperingen (behal-
de beide reeds genoemde: de P. v. d.
Vr.-jongeren, de A.N.J.V., de C.-H.-jon
geren en de A.R.-jongeren) na enige be
sprekingen ontworpen hebben, is wel
een recent bezoek aan een zitting
het Amsterdamse jeugdparlement
hebben de Leidse initiatiefnemers hun
denkbeelden aan de practijk kunnen toet-
en het mag wel gezegd, dat het hier
Leiden beter, verstandiger, en wat
het voornaamste is, effectiever zal worden
de hoofdstad. Daar toch diende
ieder, die er lust in had, moties in, zoals
b.v. deze: „Het Amsterdamse jeugdparle-
zitting bijeen, geeft als haar
mening te kennen, dat Nederland zich
de besprekingen in de Veiligheids
raad betreffende de Indonesische kwestie
oet onttrekken, en gaat over tot de orde
in de dag". (Wie lacht daar?).
De Leidse jongeren gaan het dichter
bij huis zoeken. Er zijn in eigen land. in
de eigen gemeente, op het eigen gebied
de jeugd nog zoveel belangrijke za
ken te bespreken en recht te zetten
Er zal gezocht worden, naar wat bindt,
scheidt. Scheiding is er ge
noeg, zeker wanneer er een groep jonge
lui uit Anti-Revolutionnaire, Chr.-Histo-
rische. Liberale, R.-Katholieke, Socialis
tische' en Communistische kringen bijeen
is. „Denk eens aan een onderwerp als
„Bioscoop en Jeugd", zeide de wethouder
van Onderwijs, de heer J C. van Schaik.
op de vorige week gehouden vergadering
oprichters. „En dan, ik zie alleen
|r mannen!" Maar de meisjes zuilen
niet vergeten worden. De fracties der zes
onderscheiden jeugdgroepen zullen uit
personen bestaan, waarvan hoogst
waarschijnlijk tenminste twee meisjes.
In Januari hoopt het jeugdparlement
zijn openingsvergadering te hebben, een
officiële opening door burgemeester Van
Kinschot in eigen persoon, met ambts
keten! Op die vergadering zal het bestuur
worden gekozen. Mr R. Streng, commies-
redacteur van de gemeente Leiden, wordt
genoemd als voorzitter. Maar het is be
ter niet op de dingen vooruit te lopen.
Het belangrijkste is, dat Leiden een
jeugdparlement krijgt en de rest wachten
Kinderen: geen blok aan liet been,
doch een zegen van God
Dr Sikkel van Utrecht sprak weer
te Leiderdorp
De lezingenreeks over ..Huwelijk en ge-1
zinsvorming" werd in de cantine der
touwfabriek voortgezet met een lezing
door dr J. Sikkel uit Utrecht, over de
moeilijkheden in het huwelijk, voor
zover ze liggen op medisch terrein.
In een zeer principieel en leerzaam
betoog belichtte spreker de verhouding
tussen man en vrouw in het huwelijk.
De sexuële samenleving van man en
vrouw is de hoogste daad van liefdes
uiting. Daarbij zijn man en vrouw instru
menten in Gods hand tot het wekken van
nieuw leven. Gezinsvorming is een zegen.
De kinderzegen is ongelijk verdeeld. In
dien de kinderzegen uitblijft moet men
een arts raadplegen. Er kunnen verschil
lende oorzaken zijn, waarin een arts kan
ingrijpen. God geeft de wetenschap om ze
besteden in Zijn dienst. In geen geval
mag men het geloof in God en Zijn Raad
erliezen. Het komt ook vaak voor dat
len geen kinderen wil, om verschillen
de, vaak egoïstische redenen. Men wil
wat genieten van het leven. Kinde-
worden niet als een zegen gezien,
doch als een blok aan het been. Ook deze
categorie komt vaak bij een dokter om
raad. Een vertrouwelijk gesprek tussen
arts en jonggehuwden kan veel bezwa
ren uit de weg ruimen. Uitvoerig stond
spreker vervolgens stil bij het groeiende
gezin. Hij besprak in grote lijnen de mo
gelijkheid en wenselijkheid, alsmede de
toelaatbaarheid der geboortebeperking.
Indien door Gods wil nieuw leven is ge
wekt. mag de mens dit leven niet vernie
tigen. Indien men daartoe toch de hulp
van een arts inroept, moet deze trachten
de moeilijkheden te ontzenuwen, tenein
de te voorkomen, dat met gevaar voor
Spoorwegnieuws
„Zon voor ieder"
De collecte, die gehouden werd voor
de t.b.c.-bestrijding onder het Spoorweg
personeel, heeft ruim f60.000 opgebracht
(in Leiden: f 1053.45).
Eigen werk van N.S.-personeel
De belangstelling voor de nog dit jaar
te houden tentoonstellingen van eigen
werk in vrije tijd is zó groot gebleken,
dat regionale vóórselecties moeten wor
den gehouden, en wel te Zwolle, Tilburg
en Haarlem. Inzendingen uit Leiden e.o.
gaan naar laatstgenoemde plaats. Een
jury van bekende kunstenaars zal de
meer dan 400 ingezonden werken (255
schilderijen, 51 aquarellen, 55 tekeningen,
37 pentekeningen en 13 pastels) beoor
delen. De beste inzendingen gaan naar
de centrale expositie, van 13 tot 20 Dec
te Utrecht te houden. Hier zal men bo
vendien te zien krijgen: 11 inzendingen
modelbouw, 10 beeldhouwwerken, 13
kantwerkproeven van de dames en 49
foto's.
IN EEN KLEINE, SMALLE
STRAAT IN UTRECHT...
Er zijn in Utrecht verschillende kleine, I
smalle straten met hoge huizen Het zijn
die straatjes, welke zo typerend zijn
voor een oude stad zoals Utrecht. Nog
typerend is echter, dat in deze
kleine, smalle straten belangrijke persoon
lijkheden wonen, mensen die iets pres>e-
»n of ander gebied Vooral kun-
kunnen we in deze straatjes
vinden en het is dan ook zeker niet on
denkbaar, dat u op een wandeling door
oud-Utrecht plotseling op de deur «tan
een der hoge huizen en in een smalle
straat het naambordje ziet van een der
toonaangevende figuren in ons culturele
leven.
Kort geleden liep ik door de smalle
Heerenstraat en trof daar op de hoek van
een nog smaller straatje een winkelhuis
aan, waarvan de ruiten gedeeltelijk
wit waren gemaakt. Nieuwsgierig
heid bracht mij er toe aan de
winkeldeur te rammelen, die spoe
dig daarop werd geopend Voor mij
stond een jonge vrouw met zwarte lokken
om een bleek gelaat, waaruit mij een
paar donkere, maar vriendelijke ogen
aankeken. Zij was gekleed in een zwart*
met witte steenstof besmeurde jas en ir
haar hand had zij een kleine beeldhou
wersbeitel Deze jas en dit attribuut de-
LOEKIE METZ
den bij mij een vermoeden rijzen, een */ei
moeden, dat bij de hierna volgende nt
dere kennismaking juist bleek te ztji
Deze vrouw, een verschijning zoals u'
en mijn vrouw was beeldhouwster e
achter de wit-gekalkte winkelruiten w;
haar atelier, dat zij deelde met haar echt
genoot, die eveneens in de beeldhoui
kunst zijn roeping zag
Links in hei atelier vond ik een m
warme levensgloed doorstroomd neger
torso, een beeld met spanning en ve
kracht; rechts op een houten voetstuk i
kleinere vrouwenfiguur, met charme
soepelheid geboetseerd Daarachter in
hoek de maquette van een grafmonument
op de Alg Begraafplaats. „Dat monument
is niet van mij, maar van mijn man Jan
van Luyn", was de bescheiden toelichting
van Loekie Metz Langs de wanden va
het atelier staan verschillende klein-i
plastiekjes. gekenmerkt door een teer
heid van visie, welke alleen een vr
kan hebben Een teerheid echter, die
week is, maar van een ongemene gracie en
lichtheid. Zelfs in het later werk
Loekie Metz. als het monumentale gaat
overheersen, is nimmer de vrouwelijke
psyche verloren Ook het werk van haat
begaafde echtgenoot kenmerkt zich dooi
de monumentale vorm. zonder echter c«
charme van het beeld geweld aan te doen
En dit is het merkwaardige in het werk
van dit beeldhouwersechtpaar: by alle
grootsheid en monumentaliteit, in de ge
hele architectonische constructie, is hel
steeds het spelelement, dat treft Dit spel-
element is een der wezenlijke voorwaar
voor elke kunstschepping en geeft
het werk van Loekie Metz en haar m.
de echte sfeer van vreugde Dit werk
statisch en dood. maar spontaan
levend, even spontaan als de sympathieke
beeldhouwster zelij K
"i in het atelier vèf "ihili.'nde impres-
te hebben gek «gen,*iaf Loekie Metz
in haar woning-aan ae Oude Gracht
kort overzicht an haar leven. Haar
eerste onderricht ontving zij op 16-j leef.
ran Jordens op de Quelliniusschool
té A'dam, waarna zij in 1936 overging
het Rijksinstituut om zich verder te
bekwamen o.l-v Van Tongeren en maj
Werleman, terwijl prot Bronner naar op-
leiding voltooide aan de Rijksacademie
Kort werkte Loekie Metz op de Academie
Brussel, waarna een studiereis
me. Florence en -.onden haar veel
goede indrukken heeft gegeven Tijdens
de oorlog maakte zij een moeilijke tijd
n onderduiken mee. doch na de oorlog
zij zich met alle energie op haar
ping gaan werpen en in het Electriscb
Stroombedrijf te Utrecht prijkt reeds
groot relief van haar haftd. Daarnaast
heeft zij zich op het 'gebied var. het piano
spel reeds tot een behoorlijke hoogte we
ten op te werken
Dit beeldhouwersechtpaar zal zeker nog
veel van zich doen spreken en mijn
vsgierigheid naar dat. wat in de w
n de Heerenstraat geschiedde,
ruimschoots beloond met de wetenschap
kennis te hebben gemaakt met de kunst
de toekomst,
een kleine, smalle straat ln Utrecht
worden kunstwerken gemaakt
Com. Basoskl
eigen leven, de hulp van een kwakzalver
wordt ingeroepen. Alleen ten gunste van
het leven der moeder mag het ongeboren
leven worden opgeofferd. Een opzettelijk
onvruchtbaar huwelijk is in strijd met de
inzetting Gods. Bij alle moeilijkheden in
het huwelijk, op medisch terrein, raad
plege men een arts. Bovenal moeten we
echter vasthouden, dat God de leiding
heeft in ons huwelijk.
Ook op deze lezing volgde een vrijmoe
dige, vertrouwelijke gedachtenwisseling.
Vrijdagavond a.s. wordt deze cursus
voortgezet met een lezing van mr B. W
Houten uit Amstelveen over: ..Hu
welijkswetgeving en gezinsbescherming.
Chr. Geref. Jongelings-
verenigingen
Ring Leiden te Rijnsburg bijeen.
De ring Leiden van Chr. de Ghr. Geref.
J.V. vergaderde Zaterdagmiddag in de
zaal bij de Chr. Geref. kerk te Rijnsburg
onder voorzitterschap van de heer T. v. d.
Haak. Het onderwerp, dat ds Brandsma
bij deze gelegenheid behandelde, wat
boek Prediker: zijn betoog werd met
grote aandacht gevolgd. Dat bleek
uit de vragen, die na afloon gesteld
den. Het boek Prediker blijkt uitspraken
te bevatten, die ook voor onze tijd
grote waarde zijn. Ds Brandsma bracht
vooral de betekenis van dit boek voc
jeugd naar voren en beantwoordde alle
vragen tot volle tevredenheid vai
ragenstellers.
De Ring Leiden, die nog maar kort ge
leden werd opgericht en ontstaan is door
splitsing van andere ringen, kan op
gselaagde vergadering terug zien. In zijn
slotwoord kon de voorziter dan ook
terecht zijn voldoening uitspreken,
voor de opkomst als voor de ge
toonde belangstelling.
HILLEGOMS MANNENKOOR WON
le PRIJS OP ZANGCONCOURS
Zaterdag is de grote jaarlijkse zang-
wedstrijd „Rozanco" in Lommerrijk te
R'dam gehouden. Onder de prijswinnaars
het Hillegomse Mannenkoor „Soli
Deo Gloria", dat met 321 pnt een le prijs
veroverde
HAAGSE RECHTBANK.
Verduisterd rijwiel.
De chauffeur A. P. te Alphen aan den
Rijn had een rijwiel geleend van R. maar
de fiets niet terug gebracht. Wegens ver
duistering stond hij terecht. Een rapport
verdachte concludeerde tot ver
toerekenvatbaarhid. op grond waarva
Officier acht maanden gevangenisstraf
iet aftrek van preventief eiste.
HAAGSE GERECHTSHOF.
Zwart—Wit.
De kópiman P. J. L. L. te Leiden had
weliswaar zwart de artikelen ingekocht,
doch hij had wit verkocht, zo betoogde
zijn verdediger, mr Hugenholtz. Niette
min had de politierechter het zwarte zc
r laten wegen, dat hij verd. tot zet
weken gevangenisstraf had veroordeeld
welk vonnis hij in hoger beroep
kwam. De proc. generaal zal echter geen
reden wijziging in het vonnis te brengen,
vorderde bevestiging. De verdediger
ees op de vele gunstige antecedenten
)ir verdachte en pleitte een geldboete.
BURGERLIJKE STAND
GEBOREN: Maria Frederika, d. v. W.
Mimke en L. Nagtegaal; André, z. v. J.
Rijsbergen en B. E. de Bruin; Jacoba
Johanna, d. v. W. van Borg en R. IJssel-
stijin; Saartje, d. v. E. van Helden en
D. Bakhuizen; Sonja, d. v. K. C. Jonker
F. Eerken6; Antonia Elisabeth He
lena, d. v. S. J. Bertel en E. M. Backx
Wereld; Margaretha, d. v. H. van
Loef en W. Heemskerk.
OVERT .EDEN: e. van Haarlem, wed.
m J. J Bleijie, 80 jr; J. de Mol, dr,
25 jr.
Distributievaria
Uitreiking van twee eenheden brand
stof aan gezinnen van 8 of meer perso
nen vindt morgen, Woensdag en Donder
dag plaats van 8.30 tot 11.45 en van 2 tot
4 uur. Alle stamkaarten meebrengen.
VAN DE
LEESTAFEL
De doorbroken cirkel, door Rudolf
van Reest: -N V. W. D Meinema.
Delft
dianenen al wat daar mee samen hangt,
i blijft nu eenmaal altijd iets aantrekke-
i voor onze jongens Van dit vlot geschre-
boek zullen zij ongetwijfeld genieter
fijne manier wordt hier de jongens
hoe ook in de Indianenwereld het
istendom verbreid kan worden Dit
is daarom niet alleen spannend, maar
•Uk De illustraties van Menno doei
Rover:
Dit boekje, geïllustreerd door Ben
Londen, behandelt het leven van een bij. Op
leuke, maar ook leerrijke wijze wordt dit
leven beschreven en dit boek zal dan
de opgroeiende jongens en meisjes di<
naar de natuur brengen. Leuke tekeningen
verduidelijken het geheel.
In Sprookjesland, door Willem
Kramer; NV. Gebr Zomer
Keuning.
Doornroosje. Kle.n Duimpje en nog vete
andere bekende sprookjes die wij in
eigen Jeugd zo graag lazen, zijn In dit
op vlotte, onderhoudende maneer geschi
zodat wij ze weer met plezier aan onze eigen
kinderen zullen voorlezen De groote
op goed papier doet rustig aan en de
gekleurde platen
i dit boek U
ieder die
boek te bezitten.
Dicht bij huls, door Jar
en H Scheepsma: J. B
Dit schoolboekje, door GiLles van
C Jet
delen verschijnen en is zeer
ikt voor de lagere klassen De tekeninj
en de kinderen een duidelijk beeld t
inhoud van het verhaal.
De
directe actie" in
Frankrijk
ZIJ, die van mening waren, dat de doel
stellingen der nieuwe, internationale
communistische organisatie,
„Cominform" overdreven werden v
gesteld, hebben zich vergist. De invloed
daarvan is in Frankrijk practisch merk-
Men ensceneert er de chaos volgens
»n vaste methode en met het doel 5
ivloed te winnen en ieder gezag van
dèmocratische zijde onmogelijk te maken.
Het argument, dat de strijd tegen De
Gaulle gaat, is onhoudbaar, want immers,
toen De Gaulle zijn macht nog niet ge
formeerd had, ging de aanval tegen de
socialisten, de „lakeien der bourgeoisie"!
Langzaam maar
~~N ker, gaat deze strijd
t Verklaarde een eindphase tege-
moet. Het orgaan der
unzicni j Franse sociaiisten „Le
N"Populaire", wees
reeds op, dat volgens een te Belgrado
vastgesteld plan, de communisten
voorbereiden tot „directe actie" ove
gaan. Er zouden geheime convocaties ge
vonden zijn, zich gewapend te Parijs to
verzamelen en oproer te doen uitbreken.
Van dag tot dag neemt de communis
tische agitatie toe en vandaar, dat thans
een grote politie- en legermacht op de
been is, teneinde op alle eventualiteiten
voorbereid te zijn. De economische toe
stand is reeds zeer zorgwekkend en
moet het worden, als straks de spoor
arbeiders de algemene staking procla
meren. Dat wordt eenvoudig een c
strophe! Daarom heeft Ramadier vóór
zijn aftreden de „verlofgangers" weer
onder de wapenen geroepen en er zullen
nog wel meerdere lichtingen worden ge
mobiliseerd.
„Redeloos en radeloos" maar
kan hier het „reddeloos" voorkomen
worden? Wie is in Frankrijk in staat het
gezag te herstellen en het onduldbaar,
politiek verzet te breken? De ene kabi
netsformateur na de andere zag het c
mogelijke van de situatie in. Thans is
Robert Schuman er wel in geslaagd een
regeringsstellage in elkaar te timmeren,
doch hij zal er spoedig genoeg doorzak
ken.
DE DEMOCRATIE heeft het wel zeer
moeilijk, daar immers ieder kabinet
geklemd zit tussen de communisten
en De Gaulle. De invloed van
Gaulle valt niet meer weg te cijfe
ren en dit kabinet moet dan ook
gezien worden als een overgangsrege
ring tot het aan de macht komen
de Gaulle en dan zal de communistische
stormram eerst recht beginnen. Frank
rijk is feitelijk al niet meer een huis
houdelijk, nationaal probleem. Alleen de
toegezegde hulp van het Marshall-plan
kan nog redding brengen, want iedere
premier staat voor hetzelfde economisch
probleem: het betaaldmiddel, de lonen,
de prijzen moeten worden gestabiliseerd.
Maar hoe? Dat kan alleen door Ameri
kaanse hulp. Inflatie en stijgende kos
ten van het levensonderhoud veroorzaken
juist de communistische „hausse". De
explosie in de fabriek van Renault,
waar communisten granaten fabriceren,
wijst op het gevaar van „directe actie*
Loodgietersbedrijf in het silver
Zaterdag bestond het Loodgietersbe-
drijf Th. Burgerhout, Stieltjesstraat 1,
25 jaar. Het heeft de heer en mevrouw
Burgerhout geenszins aan belangstelling
ontbroken. Zeer veel bloemstukken en
prachtige fruitmanden waren toegezon
den. onder meer door de Vakgroep. Ook
kwamen talrijken persoonlijk gelukwen
sen. De N.V. Clos^n Leembruggen, voor
welke firma in deTloop der jaren al heel
wat werk door de heer Burgerhout is
verricht, verraste met een prachtige
bloemenmand en een geschenk voor
mevrouw Burgerhout.
Tot lid van de commissie inzake de
schrijfwijze van de Nederl. taal is be
noemd dr H. E. Buiskool te Leiden.
Sfeer in 't gezin?
De Nieuwe Leidscheer in!
Christenen in de verdrukking
Het C.E.B. te Voorschoten
teil helpen
Men schrijft ons namens het Centraal
Evangelisatie-Bureau te Voorschoten:
Niet alleen het Zuiden van ons land
Vlaanderen zijn verstoken van het
licht van het Evangelie; in Europa en
speciaal in Zuid-Europa zijn millioenen
;en, die nooit van Christus gehoord
hebben. Onze kerken hebben jaren lang
al hun krachten gegeven aan de zending
Indië, onder heidenen en Mohamme
danen; de heidenen in ons eigen wereld
deel werden vergeten
In machtige landen van ons Europa
heerst de Rooms-Katholieke Kerk, die
opzettelijk het Evangelie voor de mensen
bedekt.
Wij stellen ons voor, U in de toekomst
op deze plaats geregeld iets te vertellen
Evangelieverspreiding in andere
Roomse landen dan België. We zullen
spreken over Spanje, waar de bezitter
een Bijbel de kans loopt met de
dood gestraft te worden; over Portugal.
men door zware belastingen de
verspreiding van evangelische lectuur
wil tegengaan; over het lijden der Wal-
densenkerken in Italië, een Protestantse
kerkengroep uit de' tijd van vóór Luther
Calvijn.
Wij hopen daarmee uw belangstelling
te wekken voor het moeilijke lot van
medechristenen in de verdrukking.
Maar uw belangstelling en uw medelij
den alleen is niet voldoende. Wij hopen
u bewust te maken van de taak. die wij
allen hebben om het moeilijke leven
van onze medechristenen in de verdruk
king iets te verlichten.
Christus heeft ons opgedragen: „Pre
dik het Evangelie aan alle creaturen"
Wij zijn niet allemaal in de gelegenheid
dat bevel letterlijk op te volgen. In dat
geval is het onze plicht, anderen in staat
te stellen het voor ons en door ons te
doen.
Het Centraal Evangelisatie-Bureau te
Voorschoten verleent gaarne zijn bemid
deling bij het vervullen van die taak.
Door een bijdrage te zenden bereikt u.
dat Evangeliën gezonden worden naar
het land, dat u zelf aanwijst, onverschil
lig of het naar Marokko of naar Mada
gascar is. naar Frans Guyana of naar de
republiek Libanon.
Het Centraal Evangelisatie-Bureau is
een vereniging zonder winstgevend doel,
met de uitdrukkelijke bepaling in
statuten, dat noch de directeur, noch de
bestuursleden gesalariëerd worden.
Alle giften worden hier verantwoord
niet alleen, maar ook de antwoorden v
de begunstigde buitenlandse evangelis
ten en colporteurs worden gepubliceerd.
de Spaanse vluchtelingen in Frank
rijk, die daar graag Spaanse evan
geliën verspreiden, als tegencompen-
satie van de sterke communistische
propaganda in die kringen; verder
is er een aanvraag van 9 evangelis
ten in Portugal en ongeveer 20 aan
vragen van predikanten in landen,
waar de Bijbel een verboden boek is.
Vie een zending aan een dezer predikan
ten voor zijn rekening wil nemen,
schrijve aan het Centraal Evangelisatie-
Bureau. „Klein Langenhorst". Voorscho
ten, girorekening 276748.
Het Bureau vraagt echter niet alleen,
het geeft u ook- Tractaten, Evangeliën
Bijbels zyn beschikbaar in alle mo
gelijke talen, in het Yiddisch voor Joden-
zending, in het Armeens en in het Litaul
Ieder, die zulk of soortgelijk materiaal
nodig heeft, richte zich tot het C.E.B,
waar hij, zo nodig, gratis aan evangeli
satiemateriaal geholpen wordt.
Het Centraal Evangelisatie-BureaU
ontvangt het om niet, en het geeft het
uit c
niet.
K.N.V.B.-bestuur was ontstemd
over politieournooi
De voorzitter van de K.N.V.B. de heer
Karei Lotsy, heeft tijdens de algemene
Bondsvergadering in Amsterdam gezegd,
dat hij zich zeer verwonderd heeft over
het interationaal Politie-voetbaltournool
in Leiden, waarbij op K.N.V.B -terreinen
werd gespeeld met K.N.V.B.-scheids
rechters, zonder dat het KNVB-bestuur
hierin gekend werd.
Tijdens een bespreking met militaire
en politie-autoriteiten is besloten: le dat
voortaan wedstrijden tussen politie- en
gecombineerde KNVB-elftallen alsmede
tussen militaire- en gecombineerde K.N.
V.B.-elftallen uitsluitend in overleg met
de K.N.V.B. gehouden zullen worden:
2e. dat internationale politie- en mïl*
taire wedstrijden eveneens in overlef
met de K.N.V.B. vastgesteld zullen
worden.
