Veertig jaar electrisch licht en comfort te Leiden Peten van de jongste Prinses Tïe wensdroom van £Marike NIEUWE LEIDSCHE COURANT 2 DINSDAG 7 OCTOBER 1947 Stadsnteuius Mijlpalen uit de geschiedenis der Stedelijke lichtfabrieken Op 15 October a.s. herdenkt Leiden de dag, waarop vóór 40 jaren de Electriciteits- f a brick voor geregelde stroomlevering in bedryf werd gesteld. Die avond w een electriciteitstentoonstelling Ih de Stadsgehoorzaal en toen de bezoekers thuis kwamen, draaiden zy een Knopje om, naast de kamerdeur, en zagen met iets verbazing het licht aanknippen, een gestadig, heldergeel licht, dat de sfeer van de huiskamer met één slag wijzigde. En niet alleen de steer vai. de huis-km2 tot het verzorgingsgebied van Lei- kame- De notabele en de gegoede bur-| den. In 1924 werd ook een begin gemaakt i -levering aan nabij gelegen 1907 zullen dit ternauwernood hebben overzien; maar met de populari-1 industriële ondernemingen sering van de electriciteit werd eigenlijk een geheel nieuwe periode in de geschie denis der mensheid ingeluid. Denken we ■lechts aai^de verbetering van het vangen door de andere en vooral in logstijd bewees deze instelling goede diensten. Op 1 April '43 begon de Leid- se opwekking van electriciteit in collec tief verband en het doel: zo economisch mogelijk te werken, wordt naar ons bevoegde zijde werd medegedeeld, zeker bereikt. De oorlog Steeds groter capaciteit -w, i W Tussen de jaren 1914 en 1932 volgden keer, maar'ook aan de enorme invloed. 0011 de interne verbeteringen en uitbrei dde van de bioscoop uitgaat. j dingen elkaar in steeds sneller tempo op. In 1914 werd de Gem. Inrichting voor Mijlpalen in de geschiedenis Vuilverbranding opgericht, een instelling, die destijds werd aangemerkt als „ke telhuis Jer electriciteitsfabriek", om ln 1929 weer te verdwijnen. Sedertdien wordt het stadsvuil afgevoerd naar gron den in de Nieuwkoopse plassen. Tussen 1915 en 1927 werden steeds grotere ma chines en ketels aangeschaft, totdat in 1930'32 uitvoering werd gegeven aan het laatste grote uitbreidingsplan der centrale, omvattende de bijplaatsing van een tweetal grote stoomketels en een tweede turbo-generator van 12.000 kw. Was het turbine-vermogen bij de oprich ting 66' kw. thans bedraagt dit 35.200 kw Voordat, het echter zover nog heel wat water otromen door de Oude Rijn. Nieuwe ideeën evolueren maar lang- raam en de Leidse gemeenteraad deed er drie jaar over, om de stap van het be- •luit tot de oprichting en vandaar weer tot de inbedrijfstelling te nemen. Op twee dagen na: drie jaar. Terwijl de periode van 15 October 1907 tot bijv. de opening van de eerste electrische tramlijn vier jaar besloeg. In 1911 werd ml. voor het eerst stroom geleverd voor tractie-doel- einden. Hiervan profiteerden de stads tram en de tramlijnen LeidenRijnsburg —Katwijk en Noordwijk. Do gele trair Volgde eerst in 1923 en in 1924 de lijn Lei- Comfort Werd reeds in 1911 een electrisch klok- kennet met openbare tijdsaanwijzing gebracht, nog groter comfort bracht de oprichting van een gemeentelijk raddo- distributie-bedrijf in 1930 Een en ander werd echter in 1941 gedwongen overgege ven aan de P.T.T. Dat jaar bracht even wel ook groot gewin in dc vorm van een overeenkomst tussen dc provincie Zuid- Holland en de gemeenten Delft, Dor drecht, Gouda, Den Haag, Leiden en Rot terdam inzake de gemeenschappelijke op wekking van electrische energie. Storin gen in het ene bedryf worden nu opge- ieder belangstellende is welkom. De oorlogstijd is het bedrijf goed door gekomen: geen schade door oorlogshande lingen en ontkomen aan vernieling door de bezetters. Dit laatste heeft stellig wel in 't voornemen gelegen en na „dolle Dins dag" zijn ook wel enkele zeer belangrijke onderdelen uit de meeste turbo-generato. ren verwijderd en weggevoerd, doch na de bevrijding kreeg men die weer onbescha digd terug. Als gevolg van deze geluk kige omstandigheden was de centrale dan ook na enkele dagen weer geheel bedrijfsvaardig. en kon reeds op 7 Mei 1945 met behulp van „ondergedoken" ko len, een bescheiden begin worden ge maakt met de stroomlevering aan de meest vitale bedrijven in het verzorgings gebied, allereerst aan de poldergemalen in de inundatiégebieden. De stroomlevering aan particulieren was op hoog bevel in November 1944 ge staakt, terwijl op 11 April 1945 de alge hele stopzetting was gevolgd. De soenering, ingevoerd in December 1945, geldt helaas nog steeds, zij het dan vooral voor de industrie in vermin derde mate; het is nog niet te zeggen, zei men ons, wanneer wij hiervan geheel verlost zullen zijn: De viering Het veertig-jarig bestaan van deze nut tige instelling, mag ln verband met al het voorgaande dus zeker niet onopge merkt voorbijgaan. De directie en het ge meentebestuur hebben er evenzo over ge dacht. Daarom zal op Vrijdag 10 October a.s. aan het personeel een avond worden aangeboden in de Stadsgehoorzaal, ter wijl de eigenlijke dag, de 15e October, zal worden gevierd met een grootscheepse re ceptie ln De Vergulde Turk. Uitnodigin gen worden hiervoor niet verzonden: In memoriam J. M. W. Scheltema Gister i wij v herstel geschokt door het verlies van een van Leldens meest prominente en geziene studenten. Pim Scheltema kwam ln 1939 als student in de rechten aan de Leidse Universiteit aan. Hij slaagde tijdens de bezetting voor het candidaats-examen. Onmiddellijk na de 'Udde hy zich geheel aan het in het Leidse Studenten-Corps. Hy bezette tweemaal achtereen een func tie ln het Collegium en maakte geruime tijd deel uit van de redactie van het Corpsorgaan, de „Virtus". In het stu dentenleven nam hij een grote plaats in. Hulpvaardig en hartelijk als h\j was, bleek hij voor vele jongerejaars een grote steun. Hij was bij ons, studenten, zeer ge- liefd. Allen zullenzich zijn geestigheid, o.a. bij het groenentoneel, herinneren. Kort vóór het beëindigen van zijn studie werd hij op wrede wijze uit ons midden weggerukt. Het gehele Leidse Studenten- Corps voelt zich smartelijk getroffen doe dit V. Wat Leidens raad op 13 October behandelt Diverse min of meer belangrijke I voorstellen werkinrichting voor blinden tot een ge- MEVROUW POST EN ANDREE WILTENS verslaggevers) De directeur van de Stedelijke (electr.) Lichtfabriek, die op 15 October a-s. 40 jaar bestaat, ir Y. Ykema. is trots op .,zyn" bedryf. denDen HaagScheveningen van de N-Z.H Hoe langzaam de ontwikkeling was, blijkt wel uit het feit, dat eerst in 1932 de lijn LeidenHeemstede werd ge- electrificeerd. Centrum van uitgestrekt gebied Elke goede zaak streeft naar uitbrei ding en ook de Stedelijke Lichtfabrieken deden dat. De eerste aangesloten gemeen, te was Noordwijk, lat in 1910 werd inge schakeld. Spoedig volgden vele anderen,, vooral toen in de jaren van de eerste wereldoorlog het gebruik van petroleum uiteraard beperkt werd. Thans worden 32 omliggende^ gemeenten van de Leidse Centrale uit voorzien. In 1914 werd ook de eerste grote polder, de Hazerswoudse Droogmakerij met een oppervlakte 1880 ha, voor electrische bemaling gesloten. Op het ogenblik behoren 51 pol ders met een totale oppervlakte van De heer W. Keereweer •jubileerde Veertig jaar by Glos en Leembruggen. Het was gisteren 40 jaar geleden, dat de heer W. Keereweer, die ook in ker kelijke kringen bekendheid geniet hij is diaken bij de Ned. Herv. Gemeente bij de firma Clos en Leembruggen in dienst kwam. De laatste jaren vervulde de jubilaris daar de functie van, we zou den het willen noemen: maitre de récep- tion en vertegenwoordigde hij zo de firma naar buiten. Dat hij dit tot aller tevredenheid deed, bewees de hartelijke huldiging, die hem gistermiddag ten deel viel. Namens de directie sprak mr C. J. Leembruggen hem toe, een cadeau onder couvert overhandigende namens de firma en een schilderstuk naar keuze als per soonlijk geschenk. De heer H. Donkers, procuratiehouder, fprak namens het personeel en bood de jubilaris een salonlamp en een rooktafel aan. Bloemstukken begeleidden boven dien al deze geschenken. Ontroerd dankte de heer Keereweer voor de hulde en de cadeaux, maar voor al voor het begrip en het vertrouwen, dat hem altijd in zo ruime mate was ten deel gevallen. In de namiddag recipieerde de jubilaris te zijnen huize. Het paraplumagazijn F. A. Spieker man, Haarlemmerstraat 124, wordt Don derdag heropend. Die dag hoopt men te vens het 60-jarig bestaan te vieren. H* gonde „Repos Ailleurs", de rust ii elders, staat op het huis in Rijns burg waarin mevrouw J. Post-Salomons woont. Een naam, die tot dusver alleen 1 on iets zei, die tydens de oorlog r verbonden waren met de groep van haar in Santpoort vermoorden echtgenoot Jo hannes Post. Overmorgen zal zij in Utrecht tót de peten van prinses Marijke behoren en daarmee de vertegenwoordigster zijn van al die mannen en vrouwen, die huis en goed en kinderen geen beletsel heb bel gevonden om de óijand toch moedig tegemoet te treden. Zoals Andree Wiltens het verzet de Nederlandse jeugd bij de doopplech tigheid in Utrecht zal symboliseren gesneden, deze Uit welk hout zijn twee mensen? Mevrouw Post is een grote donkere vrouw, met een scherp, verstandig ge zicht Zeven kinderen had zij toen in Juli 1944 haar man sneuvelde na de, verraad, mislukte overval op de gevangenis aan de Weteringschans te Amsterdam. Zeven kinderen en de acht ste was op komst. Ze woonden op een boerderij te Nieuwlande in - de gemeente Oosterhes- selen, toen het Johannes Post duidelijk werd, dat hy niet met de handen elkaar de afbraak van Nederland kon blijven aanzien. Spoedig was toen de situatie zo, dat niet alleen hij, maar ook en kinderen de boerderij lieten en measten onderduiken. Man bleven bijeen. Johannes werd het een in het ander gedreven. Van hulp onderduikers tot de noodzaak bon kaarten te bemachtigen, waarmee hij al midden in het gewapend verzet Mevrouw Post was zijn koerierster, die wapens vervoerde en zijn boodschappen bezorgde by de medewerkers. Juli 1943 werd Johannes in Apel doorn gepakt toen hij er een Joods man trachtte onder te brengen. Drie dagen later bevrijdde een Nederlands politie man hem. maar op de dag af een later mislukte de Weteringschans-< val ln Amsterdam en op de verjaardag „zijn bevrijding in 1943" werd hij in 194 doodgeschoten. Het echtpaar kende de consequenties van het werk. Toen zij Amsterdam afscheid namen, Johannes zijn- vrouw gezegd, dat God Vader der wezen en een Man der weduwen is. Die man stierf zoals hij leefde. Verzet was hem geen avontuur aar Goddelijke roeping. Na de dood van haar man heeft de D. mevrouw Post geen rust gelaten. In Staphorstermaten, waar zij de geboorte het achtste kind afwachtte, beleefde en overvaL In Nieuwlande. waa later was: overval. 1 In Pesse maakte zij de bevrijding VAN vele zijden is reeds aangedrongen i Het was tegen achten toen zij haar op de plaatsing van een vervolgver- vader gewaar werd zij herkende hem haal. Voorlopig zuller. wij alleen des onmiddellijk aan zijn tred, heel energiek Zaterdags, ruimte hiervoor beschikbaar| ondanks zijn bijna zestig jaren, aan 2 kunnen stellen, maar aan deze plaatsing, onafscheidelijk licht flanellen costume het grijzende haar. De oude heer naderde op zijn gemak: van tijd tot tijd stond hij stil voor de tuinen van de andere villa's om de groei der rozen ln ogenschouw te nemen, bedachtzaam aan zyn pijp trek kend. „Hé Marike, jij hier?" zei hy verwon derd toen hy zyn dochter zag. wachtend aan het hek. „Ja vader, ik ben hier." „Je zegt het zo vreemd, ls er lets by- zonders? Hoe is het met je man en df kleine Charlotte?" „Dank u, vader, Charlotte maakt het best. Ik heb haar by my; ze ligt op het bed in de logeerkamer. Ik wacht hier al van vóór zes uur." „Biyf je dan hier vannacht, dat je de kleine naar bed gebracht hebt?" ,,Ja, 't is wel m'n plan. Als u het goed vindt tenminste." „Natuurlyk kind, vind ik het goed. Heel prettig zelfs. Ga naar bmnei. of wil je liever in de tuin zitten het ls niet koud vanavond." „Laten we maar in de serre gaan zit- is wel een zeer bijzondere attractie bonden. Vandaag vinden de lezers het begin van een vervolgverhaal: a.s. Zater dag zetten wij dit voort, maar daarna is het woord aan de lezers. Wy zullen. n.L in de komende weken de lezers gelegen heid bieden het verhaal zelf te vervolgen. Van de gedurende de week ingekomen inzendingen kiezen wy het beste uit. Aan het einde van de maand publiceren wy dan de namer. van de schrijvers wier by-, drage door ons werd opgenomen. De prijs winnaars ontvangen een boek. Dus van daag en volgende week ons verhaal, daarna voortzetten door de lezers. Men moet natuurlyk op het door ons gepro jecteerde stramien voortborduren VOOR wie haar niet eerder gezien had, was Marike, zoals zy daar vanuit de serre van haar vaders cottage de laner. van de villa wyk af tuurde, een charmante jonge wouw, die rustig de thuiskomst van een harer aanhorigen af wachtte. Maar wie haar kende, moest onvermy- delyk de onderdrukte nervositeit by haar opmerken aan de wijze, waarop zy „Goed, ga maar vast, ik kom dadeiyk." iedere twee minuter. op haar polshorloge! Toen de oude heer binnenkwam, na in keek en aan het ongeduldig spel harerj de keuken opdracht gegeven te hebben vingers met de hanger van haar collier. thee te zetten, vond hij zyn dochter en de eerste opgedoken auto, die daar reed bracht haar naar het ziekenhuis, waar de jongste zoon geboren werd Hoe zou die anders heten dan Johannes' Mevrouw Post is niet de enige weduwe var een verzetsman in haar familie. In Kampen woont haar zuster, die met Johannes broer Martinus was getrouwd Martinus kwam na twee jaar gevangen schap om ln een concentratiekamp. Zyn boerdery staken de Duitsers in brand Mevrouw Post vindt ^et een grote onderscheiding, peet té mogen Drrpsgenoten zonden haar bloemen, •Andree Wiltens, die met vrouw en aan de Vliegheiweg ir. Huizen (N.H.j woont en druk bezig Is af te studeren in het Indisch recht aan de Utrechtse Uni versiteit - hy moest zyn studie zes jaar onderbreken is een dertiger met ernstig intelligent gezicht. Hoewel de Prins en Prinses gebroken hebben met de gedachte van het cóllec- tieve peetvaderschap, zoals by de doop van Prinses Margriet, toen de koopvaardij peetvader was, voelt de heer Wiltens zich tóch de vertegenwoordiger van alle bij het verzet betrokken studentengroepen. Buitengewone vergadering van de Alg. Ver. v. Bloembollen cultuur Meerderheid der kwekers tegen dr regeringsmaatregelen? Maandag 27 October as. zal de Alg. er. v. Bloembollencultuur een buiten gewone vergadering houden, waarbij het voorstel tot afschaffing van alle s< ringsmaatregeler. op tafel zal komen. Intussen is er nog steeds de actie het houden van een referendum onder alle leden over de al- of niet afschaffing de saneringsmaatregelen. Deze actie is uitgegaan van de nieuwe voorzitter, jhr O. F. A. H. van Nispen tot Pannerden het idee is in vakkringen zeer gunstig ontvangen. Men verwacht, dat een refe rendum zal aantonen, dat de meerder heid van kwekers er. exporteurs va regeringsmaatregelen af wil. Men wil .het referendum ook uitstrekken tot de aange slotenen by het Bedrijfschap voor Sier- eeltproducten, zoda^, een uitspraak 2 worden verkregen, die de mening van I gehele bloembollen vak zou weergev nti-saneerders hebben inmiddels eigen vereniging met eer. orgaan: „De Vereniging tot behoud van het Bloembol lenvak Kerstpakketten voor over-zee Gisteren werd ook te Leiden een aanvang gemaakt met de Kerstpakketten-actie der Niwin, welke elders in den lande reeds der is ingezet en welke beoogt alle Jongens overzee" in totaal 150.000 man! Kerstverrassing te bereiden. Alle plaatse lijke buurtverenigingen hebben zich bereid verklaard hieraan hun medewerking te lenen, door zich vry willig te belasten met de verkoop van adreskaarten f 5, terwyl voor kleinere beurzen de mogelijkheid .be staat om door aanschaffing van een exem plaar van het tijdschrift „Niwin-klanken" ad 25 cents hetzelfde goede doel te dienen. De aanschaffingskosten van een Kerstpak ket bedragen f 5, zodat wie een adreskaart als hierboven bedoeld koopt en daarop een naam en adres van de afzender invult, de zekerheid heeft, dat hij een zeer per soonlijk geschenk geeft. De ontvanger ziet immers op de adreskaart, wie de gever geweest, zodat meteen "een persooniyk co tact wordt gelegd. Het is ook toegestaan óp de kaart tw of drie afzenders te vermelden, zodat men ook voor gezamenlyke rekening één Kerst pakket kan verzenden. Wy hopen, dat èn „de jongens overzee" èn de buurtvereni gingen veel genoegen zullen beleven dit aantrekkelyke initiatief De gemeenteraad van Leiden vergadert a.s. Maandag 13 October ter behandeling van de volgende agenda: voorstel tot het vaststellen verordening, regelende de samenstelling en de werkwijze van de cömmisie var advies, bedoeld in art. 8 van de Woon- ruimtewet 1947 en benoeming der com missie (B. en W. stellen vijf leden voor t.w. de heren P. C. A. ten Broek, secre taris van de Verhuurdersbond voor Lei den en Omstreken, B. Huurman, bouw kundige en taxateur, A. J. Jongeleen, wethouder van fabricage, J. H. Schtiller, 2e voorz. van de Leidse Betuurdersbond en raadslid Ivoor de vakbeweging), J. de Jong, voorz. van de federatie woningbouwvereniging; verzoek van ir A. A. Lagaaj; om 1 Nov. eervol ontslag als leraar aan het gymnasium; idem per 15 Oct- van mr S. Mok als curator van het gymnasium; verzoek van de R.-K. Bibliotheek om subsidie ad f 7352, met gunstig advies van B. en W.; voorstel Inzake het aanschaffen van een personenauto voor de reindgings- en ontsmettingsdienst en de dienst van ge meentewerken (kosten f5000): voorstel inzake het aanleggen van ge deeltelijk op te hogen aarden banen in plan-Noord (zand«uit Noordwijkerhout, 17 600 m3, kosten f 87.500) voorstel inzake normaal onderhoud in walmuren enz. (verhoging van he lopende bedrag van f24.000 tot f34 000) voorastel tot het aan het openbaar ver keer onttrekken van de Zwynhoorn- steeg; voorstel tot het vaststellen van diverse wijzigingen van de gemeentebegroting meentelijke werkplaats, het verbouwen Bijna f 5800 October-vierend Leiden heeft t de jongens overzee, blijkt wel uit het feit, dat de Niwin- eollecte bijna f 5800 heeft opgebracht. Mevr. Post Andree Wiltens Het is een toer de echte verzetsman aan het praten te krijgen over zichzelf „Van die eerste negen, die het studen- tenverzet organiseerden zijn niet zo hee veel meer in leven", zegt hy. „Han Gel der, een eeste-jaarsstudent uit Leiden was eigenlijk degene, die op de geachte van het studenten-verzet kwam. Hij vond, dat er wat gebeuren moest. Maar hy was pas aan de universiteit aange komen en had geen relaties in studen tenkringen. In Utrecht ontstond in die dagen dezelfde verzetsgedaohte en wel in -Leiden als daar daoht men de Amsterdamse student A. Meerwalt als leidende figuur. Die is het toen ook geworden. Hij verzamelde om zich heen: Wim Eggink, Jos van Hövell tot Wester- flier, Ad. Schoon en W. Pahud de Mor- tagnes. Al de genoemde jonge mensen zyn gevallen. En niet in het studenten- verzet, maar in andere illegale acties. Na de kwestie van de loyaliteitsver klaring viel er v»r de studenten niet veel meer te doen op hun speciale ge bied. Er moesten bonkaarten komen voor de onderduikers en er werden clan destiene tentames en examens gedaan en verder drukte men „de Geus" om de geest levend te houden. „Dat is eigeniyk alles," zegt hy simpel. Na de bevrijding Ls de heer Wilten6 adj.-secretaris geweest van de Universi taire commissie voor Herstel en Zuive ring. En nog later, toen de noodzaak dwong een betrekking te zoeken, was hy ambtenaar op Overzeese Gebiedsdelen woonde mrt vrouw en kind in Den Haag. De noodzaak in militaire dienst Indië te moeten en daarmee voor goed afstand te moeten doen van de Uni versitaire studie, dwong hem in de rich ting van af studeren, geiyk hij thans doet. staande naast een étagère met familiepor tretten. „En wat zou u er van zeggen, vader. ,als; k u vroeg nog wat langer hier te mogen blyven?" zei ze, het hoofd omwendend. „Lieve kind, je kunt hier zo lang blyven als je wilt." „Dank u vader ik had gehoopt dat u dat zoudt zeggen." „Maar, lieve deugd Marike, wat heb je dan toch. Je doet zo plechtig. Komt Peter k zo dadeiyk?" „Nee, vader, hij komt niet.." „Wat? Maar kind, wat is er dan ge beurd, toch geen narigheid thuis?" nee. helemaal niet. U beseft niet vader hoe heerlijk bet is, te weten dat één ding in de wereld is dat vaststaat dat je een ve;lige ankerplaats hebt in het leven. Hier bij moeder en u is alles zoals het vroeger was". „Zo vind je dat?" (Wordt vervolgd) De heer H _v dag, 9 Oct., 25 j i Uitspraken Leids Tribunaal Het Leids Tribunaal deed hedenmorgen uitspraak in de volgende zaken: J Kam steeg te Oegstgeest. internering voor de tyd van 2 j en 7 mnd tot 8 Februari 1948 zetting kiesrechten, het bekleden van open bare ambten en verbeurdverklaring van zyn vermogen tot een bedrag van f 10.000. J H Otto, te Leiden, internering voor de tijd van 2 j en 6 mnd tot 8 Nov. '47, ontzet ting kiesrechten en het bekleden van open bare ambten. J Kraneveld te Leiden internering voor 5 j en 6 mnd tot 8 Nov. '47, ontzettting kies rechten en het bekleden van openbare ambten. D Hoek te Ka .wyk internering voo en 6 mnd tot 4 Dec. '48, ontzetting kies rechten, het dienen by de gewapende macht en het bekleden van openb. ambten. J. E. J. de Zeeuw te Leidschendam: 3 jaar tot 6 Mei '48, ontzetting kiesrechten, enz. L. C. Bosman te Ter Aar, 3 j. tot 18 Mei 1948, ontzetting kiesrechten enz. G. van Dam ie Oegstgeest, verbeurdver klaring tot een bedrag van f1500; J. A. J. Kortekaas te Oegstgeest, idem. Majoor B. Koning van de Generale Staf zal in Lelden komen spreken en wel op 22 November in de Stadsgehoorzaal, op uitnodiging van de Kon. Ned. Ver. „Ons Leger". Zyn onderwerp is: strijd om Stalingrad en de lessen daaruit te putten voor ons eigen leger". Het jeugd, koor „Ex Animo" verleent medewerking. het vasttellen van een reglement; adres van de Stichting R.-K. Am bachtsschool „Don Bosco" oir klaren, dat oprichting en instandhouding van een R.-K. Ambachtschool nodig wordt geoordeeld, met afwyzende be schikking van B en W.; voortzetting van de behandeling de interpellatie-A. van Dijk inzake het opdragen van zandleverantie voor straat- banen in plan-Noord. Jan Schouten komt! Op 17 October in de Zuiderkerb Het Tweede-Kamerlid Jan Schouten hoopt voor de anti-rev. kiesver te Leiden te komen spreken. Men had voor dit doel de Stadsgehoorzaal willen bestemmen, maar moest hiervan afzien, omdat de zaal niet beschikbaar was. De byeenkomst wordt thans in de Zuiderkerk gehouden en wel op Vrydagavond 17 Oct. om 8 uur. Ze is bedoeld ter inzetting van het winterwerk. Transportcolonne Roode Kruis De afdeling Rynland van het Ned. Rode Kruis stelt zich voor een transportcolonne op te richten Zy die van deze colonne lid wensen te worden, kunnen zich vóór 15 Oct- opgeven by het secretariaat van de afdeling, Wyttenbachweg 44. Oegst- Tel. 20309. Congres ex-politieke gevangenen uit de bezettingstijd Het jaariykse congres van de ex-politieke gevangenen uit de bezettingstyd, dat vankelijk in Maastricht zou worden gehou den, zal nu in Leiden plaats vinden op 29, 30 en 31 October. Het programma luidt als volgt: Dinsdag 28 Oct.: 11—14 uur: ontvangst der binnen- en buitenlandse gasten, indeling logies en uitgifte der deelnemerskaarten; 15 openbare openingszitting in de grote Stadsgehoorzaal: na afloop kranslegging by het monument aan de Steenstraat; ontvangst van afgevaardigden en buiten landse gasten op het stadhuis. Woensdag 29 Oct.: 's morgens, 's middags en 's avonds congres-zitting ln de Stads gehoorzaal. Donderdag 30 Oct.: 's morgens 's middags congres-zitting; 's avonds kunst avond, aangeboden door de afd. Lelden. Vrijdag 31 Oct.: 's morgens congreszit ting, 14 uur openbare slotzitting. Gedurende de congreszittingen zullen voor de deelnemers-niet-afgevaardigden enige interessante excursies in Leiden onder deskundige leiding plaats vinden, terwijl verder enige café-resiaurants een zaal be schikbaar stelden als sociëteit voor de con gressisten gedurende hun verblijf in Leiden. Het district Leiden roept hierbij de mede werking in van alle ingezetenen, om aan één of meer congressisten onderdak te verschaf fen. Men wordt verzocht zich hiervoor te willen opgeven, mondeling of schrifteiyk by de huisvestingscommissie. Voor Oegst geest: Terweeweg 108, telef. 24787, voor Leiden: Jan van Goyenkade 8, telef. 22680, of by het secretariaat der vereniging: Leid- seweg 349. Voorschoten. Van Belgrado begint de victorie ER is niets nieuws onder de zon. De „internationale vereniging van ar beiders" werd in 1864 door Marx ge sticht en sindsdien, r.a verscheidene déba- cles dier organisatie, hebben wij de tweede en derde „internationale" zien komen en gaan. In één der manifesten heet het, dat de strijd der massa gaat tegen het bank-kapitaal. de trust en de .Imperialistische" regeringen. Er werd op gewezen, dat de Europese j revolutie nadert als gevolg van de eerste wereldoorlog en dat de Russische slechts de voorloper van de Europese revolutie is. Voorts volgt de vrolijke opwekking, bestemd voor alle socialistische, revo- arbeiders van de „nieuwe in ternationale." tot opstand over te gaan 1.de leiding te nemen. Het gewapende proletariaat kan aldus door massa-actie de kapitalisten overwin nen! Waartoe deze groteske „ideologie" leidt, hebben wy gezien, toen na de eerste wereldoorlog, in Hon- r, 7j 7| Sari)®, een der oudste t Verklaarde filialen van het Rus- uitzicht sische communisme „de dictatuur van het proletariaat" geves- 1 de oud-president, j „document i KALVERENKEURING TE HAZERSWOUDE EEN OPBOUWENDE DAG (Van onze deskundige medewerker) De fok- en contrólevereniging „Al Beter" te Hazerswoude organiseerde gisteren by de boerdery van N. J. A. Kaptein aan de Ryndyk een kalverenkeuring, waarvoor vrij veel belangstelmg bestond. Er waren on geveer 80 kalveren aa.iwezig, zowel zwart bont als zwartblaar. „Al Beter" o.t.v. A. J. de Jong is in een goede bloeiperiode. Men wil een zo goed mogelyk dier fokken ook Opfokken. De jury (irP. Verhoeven, rijksveeteeltcon- sulent te Den Haag en J. v. d. Goot, Inspect. NiR.S. te Wassenaar) kon dan ook van goedgeslaagde jongveedag gewagen, vooral kwalitatief, ir Verhoeven besprak de be kroonde dieren op verdienstelijke en opbou wende wijze. Een dergelijke dag animeert fle fokkerij! Van de zwartbonten waren byna uitslui tend dieren (35) aanwezig van de bekende kampioenstier van de Rijnstreek: Oldambt- ster Adema Limberg 21576, van welke stier we onlangs een foto plaatsten. Als geheel maakten deze een goede indruk, met vry goed beenwerk, in de achterstellen konden verschillende wel eens wat rechter afge werkt zijn. Bij de stierkalveren geen uit blinkers. Bij de Jan.-Febr.-groep viel op Rika 7 van Jos. C. Wessellngh, best type met goede ruime bouw. Groep-Maart: Gon- da 2 van Th Verkley en Ida 18 van Wesse- lingh. Jongste groep: de strijd ging Hilda 15 van Wesselingh en Antje 6 N. J. A. Kaptein, ook in deze volgorde ge plaatst, hadden ook andersom kunnen staan. Bij de groep .minstens 3 stuks vader" kwamen vier groepen van boven genoemde stamvader in ;de ring. Groep- Wesselingh verre superieur. De zwartblaren, hoewel van meerdere vaders, waren uniformer en wel zo typisch. Als geheel een beste indruk. Van de stier kalveren noemen we Omar van H. Roest K.S.-moeder met de R P-stier Joost 2359 S als vader). Beste kruiskalveren ,a. Geertje 12 van A. Roest Jr, Diana 4 van J. D. v. d. Akker (uitloper!), Cato 2 van W. H. v. d. Hulst, Kee 25 var J. D. v. d. Akker, Clazien 3 van N. v. d Akker en Agnes 10 van A. J. Streng. Al!< kalveren mat goede bouw, best type. Ver der zyn er nog tal van goede dieren- be kroond. Niet minder dan 6 groepen van verschillende vaders waren aangegeven, Richard 3390 S en Otto 2533. Twee verdlensteiyke vaders! Wassenaar J. v, d. Goot. Gedetailleerde uitslagen. Afd. Zwartbont. Stlerkalveren geb. vóór 1 Febr. '47: 1. Esthers O.Ai,., Jos C. Wes sellngh: 2. Maartjes Romene, idem. Stier kalveren geb. né 1 Febr. '47T. Toosjes Adema. J. Ito. Wessellngh; 8 Esthers Adema. Gebr. van Tellingen Vaarskalveren geb. n. '47: 1. Roza 5. G. Heemskerk; 2 Agnes 3, Th. J. Wesseling. Idem geb 1 Maart '47: 1. Rika 7, Jos. C. Wes selingh; 2a. Toos 12. J. Th. Wesselingh; 2b Willy 12. Th. Vorklelj; 3. Nelly 2, N. J. A. Kaptein. Mem geb. 1 Maart--1 April '47: la. Gouda-2, Th. Verkleylb. Ida 18, Jos. C. Wesselingh; 2a. Jesina 14, A. J. de Jong; 2b. Alda 18. Jos. C. W.: 3a. Franclna 31, A. J. de Jong; 3b. N.N., Jos, C. W. Mem geb. 1 April—1 Mei '47: 2. Amalia 4, N. J. A. Kaptein; 3. Bertha 8, G. Heemskerk. Mem geb. nó 1 Mei '47: la. Hilda 15, Jos. C. W.; lb. Antje 6, N. J. A. Kaptein; 2 Aagje 7, J Th. W.; 3a Maartje 21. Jos. C. W.; 3b Betje 9, J. *ni. W. Minstens 3 stuks van één eigenaar en één vader: 1 groep Old Ad. Limberg. Jos. C. Wesselingh: 2 idem N. J. A. Kaptein; 3a idem J Th. Wesselingh; 3b idem Th. Ver- kleij. Afd. Zwartblaar. Stierkalveren geb. vóór 1 Maart '47: 1 Omar, H. Roest. Idem geb. C. P. Wijsman: Rolapd, '47: 1 Bvi 2a Cargra. J. D. v. d. Akker; d. Akker: 3 Joseph, A. G. v. d. Huis.. KruiSkalveren geb. vóór 1 Febr. '47: 1 Geer tje 12, A. Roest Jr; 3 Amalia 15, idem. Idem geb, 1 Febr.—1 Maart '47: 1 Diana 4, J. D. Lrène 4, idem; 2b Ele 3, N. P. Kaptein: 3a Lopiher 2. Idem; 3b Prin- idem. Mem geb. 1—15 Maart '47: 1 Cato V. H. v. d. Hulst: 2 Christina. N. P. Kww»; 3, JUUi» J. D. v. d Akte; AdëtaiS;Yoten"n« RADIO-KERKDIENST VANUIT DE MARTHA-STICHTING TE ALPHEN AAN DEN RIJN. Zondagavond a.s. zal via Hilversum II een radiokerkdienst worden uitgezonden var.uit de kerk op de Martha Stichting te Alphen aan den Ryn. Voorganger is de predikant-directeur ds A. Meyer, ter wyl de heer A. Hoekstra het orgel be- peelt en een kinderkoor, onder leiding van de heer S. Klemenberg zyn mede werking verleent. De uitzending vangt aai Laagvliegende vliegtuigen De laatste tijd gebeurt het nogal eens dat tot de commandant van de Marine- Luchtvaartdienst, detachement Valken burg, klachten worden gericht over hel laag vliegen van vliegtuigen over om liggende gemeenten. Ieder wordt ver zocht, van dergeiyke overtredingen var het Luchtvaartverkeersreglement melding te maken onder opgave van tydstlp kenteken der vliegtuigen. Alleen dan kan worden nagegaan, welke vlieger de over treding beging. De thans op het vliegveld Valkenburg gestatlonneerde vliegtuigen hebben de typenummers 11, 12 en 18. WINKELIERS, PRIJST UW ARTIKELEN! Voor de tuchtrechter stonden weer di verse winkeliers terecht, die hun artike len niet- hadden geprijsd. Ze kregen boetes van resp. f 10 en f 7.50. Grietje 4, W. H. v. d. Hulst. Mem geb! Maart—1 April '47: la Kee 25, J. D. v d. Akker: lb Clazien 3. N. v. d. Akker; 2a Alda 34. H. Roest: 2b Annemarie 4. N. v. d. Akker; 3a Annie 2, A. J. v. d. Hulst: 3b N. P. Kaptein. Mem geb nA 1 April 1 Agnes 10, A. J. Streng; 2 Alda 38. H. Roest; 3 Truus 14. H. Roest. Minstens 3 stuks van één eigenaar en één vader, resp. groepen van: la Richard 3390 S, N. v. d. Akker; lb Otto 2533 S. J. D. v. d. Akker; 2a Hans 2763 3, N. P. Kaptein; 2b Fierk 2651 S, W. H. v. d. Hulst: 3a Joop 3401 S, Hulst; 3b Roland 2632 S. H. Roest. BURGERLIJKE STAND Geboren: Willem en Hendrik zoons v H Roelandse en G Wallaart; Magdalena d v A T de Jong en E H Broers; Antonius z v W J M P Goddijn en W M Kemperman Renée <3 v J L A M Vervoort en H H C M F Boom; tigd werd Karl Huszar, indertijd humain" van onmenselijkheid het licht deed zien. Zonder daarover in détails te treden, kan het juist in deze tyd, zijn rut hebben, te herinneren aan enkele culturele attracties, waarop de argeloze Hongaren werden vargast. In plaats van godsdienstonderricht, kwam het ondérridht ln de bolsjewistische sociologie. Dagbladen, tydschriften, ro mans, toneelstukken, reclamebiljetten. alles kwam onder censuur. De autonomie der universiteit werd niet meer erkend. De theologische faculteiten, de katholieke te Boedapest en de protestantse te De- breczin werden gesloten. Er kon geen boek of artikel verschynen, waarin de communistische „zegeningen" werden be- critiseerd. Kortom, de geestesproductie kwam in handen van de Staat. Voorts was ir. dit Hongarye nauwelyks één streek, waarin niet de galg het kerk plein der kleine dorpen „gesierd" heeft, waar men niet massa's onschuldigen zo maar neergeschoten heeft en waar niet aan de acacia's langs de straten, de lei ders der plattelandsbevolking gebengeld hebben. Dit alles geschiedde in het Hon garye van na de eerste wereldoorlog. tweede „Weltkrieg," gevoed door Hitleriaanse machtswellust en haat- sadisme is daarop gevolgd en thans zijn wij weer reeds zover, dat de kansen betreffende een derde machtsstrijd, ma thematisch worden berekend. Op het con gres der Engelse conservatieve partij wordt het Russische communisme één der oorzaken van de crisis genoemd; hon gersnood en armoede zijn een goede voe dingsbodem voor deze rode kiemen Een De Gaulle wijst op het gevaar van Rus land, welke staat tweederde van Europa haar macht heeft en waarvan Frankryk nog slechts door een smalle strook ge scheiden is. Nuchter beschouwd, hoewel de sdhaduwzyde niet gering achtende, schiet er voor West-Europa, dat geen mid delen meer heeft, voor een sterk machts apparaat, niet vee] anders meer over, dan zich onder Amerikaanse bescherming te stellen. Wantde vierde „communis tische internationale" is opgericht. De ambassadeurs van het communisme in negen Europese landen kwamen te Warschau byeen, alwaar besloten werd tot de oprichting v Di al info Jtie-bu dat Theodora d v W A Riswick en M L Baayens; Johannes z v J A Soudan en J S Visser; Rudolf z v G J M Boumans en M M H Bus; Martha d v M v d Laarsen en H Houtman; Gerrit z v G Russchenberg en L J Sijbrand. Overleden: J Beekman, man, 80 j; N Teegelaar, man, 67 j; J N Franke, man, 69 j; H Lamers—Pardon, 68 j; P v Lienden, man, 78 j; R Rozendaal, zn, 18 j; H Boe- zaard—H Klaverwijden, 34 jr. Gehuwd: F P v Zyi en J E de Vreede; D v Booren en M L Schröder; H v Hooven en B C Verhoog. tele Sinds in Juni 1943. de Komintern was ont bonden, is dit de „eerste nieuwe" gelukkig geen Hollandse, waarop wij wor den getracteerd. Communistische afge vaardigden uit Frankrijk, Italië, Honga rije, Bulgarije. Polen. Roemenië, Tsjecho- Slowakije, Zuid-Slavië en de Sowjet- Unie, hebben te Warschau een Russische maskerdans uitgevoerd. Meer actie, meer samenwerking! „Proletariërs aller landen, brengt uw land naar de afgrond." Heil Stalin! Zie Petkof! Aangezien Europa een land van melk en honig is, dient de strijd aangebonden tegen het „plan-Marshall," de Amerikaanse expansie moet worden tot staan gebracht (om er de bolsjewis tische voor ir. de plaats te stellen). Weg met het „imperialisme" waartoe de Russen zich zelf blijkbaar niet rekenen en weg met de socialisten als Blum. Ra- niadier, Attlee, Schuhmacher en Sara- Amerika ziet hier een politieke oorlogsverklaring in. Frankrijk en Italië komen het eerst in aanmerking voor Amerikaanse steun en de communistische afgevaardigden dier landen werken er aan mee, het plan Marshall te torpederen, gepromoveerd tot „vijfde colonne" in het Westelijk blok. Dit kan men verder concluderen, dat de conferentie te Londen eveneens uit loopt op een échec: de fronten tekenen zich scherper af. Een Russisch generaal, Goelitsjwili, heeft onthuld, datRus land in 1951 over atoombommen beschikt. So long! Kunst en Letteren T oonkunstconcert Concertgebouiv-Blaasquintet De leden van het Concertgebouw-Blaas- Op 8 October zal het, zoals de „Nieuwe Leldsche Courant" reeds meldde, 50 Jaar geleden zUn. dat de heer Joh. de Winter en mej. Sara Arkeveld in het huweiyk traden. Het zal de familie De Winter op het Levendaal morgen zeker niet aan belangstelling ontbreken! quintet, dat gisteravond in de Gehoorzaal speelde, zyn meesters op hun instrument en zy vormen een prachtig, homogeen en semble. Alle klankverhoudingen zijn volko men afgewogen,' elk detail is tot in de per fectie afgewerkt en toch frappeert dit be schaafde, evenwichtige musiceren door een frisse spontaneïteit en een muzikanteske natuurlijkheid. Als eerste nummer kregen wy een quin tet van Danzi, een tydgenoot van Mozart to horen, een boeiend, geestig snik. Het trio van Röntgen is wel heel goed voor de in strumenten geschreven, maar helaas was de creatieve begaafdheid van de componist niet in evenwicht met diens enthousiasme voor de kunst. Hindemith daarentegen is een geboren compcmist en zijn Kleine Kammermusik is een prachtig werk. Het Divertimento van Jan Koetsier geeft blijk veel handig vakmanschap, maar ls veel te weinig oorspronkeiyk. Het hoogtepunt van de avond althans or my was het Divertimento van Mozart. Mozart heeft van nature op com positorisch gebied alles gekund. Iedere keer opnieuw frappeert, dat deze meester het wezen van elk instrument volkomen heeft begrepen. Alleen reeds uit een oogpunt van klankcombinaties was het een verruk king naar dit werk te luisteren. Maar af gezien van de onovertroffen instrumentale inkleding welk een heerlijke muziek beva: dit Divertimento! Natuurlyk groot succes voor de eminente kunstenaars, die ons hebben verrast met een ongewoon programma, dat ideaal werd gespeeld. Hennic Schouten.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1947 | | pagina 2