iHruurr CriJtsrhr (fTourant
Zonnige 3 October onder de schaduw van een bericht
De romantiek van het oude door Leidens straten
ZATERDAG 4 OCTOBER 1947
ABONNEMENTSPRIJZEN:
f 0,30 per week; f 1,30 per maand;
f 3,90 per kwartaal; bij betaling per
kwitantie verh. met adm.kosten)
ADVERTENTIËN: f 0.15 per millimeter
Bij contract belangrijke korting.
TELEFOONNUMMERS:
Directie en Redactie 20408
Administratie 22710
icht en twintigste jaargang No. 7324
Christelijk-^aüonaal Dagblad
voor Leiden en Omstreken
„$tonfuasttrl? is abtMifttf
myo bert in teyijenspoet"
BUR. REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
HOGEWOERD 103
Postrekening 58936
Rood, wit en blauw met een zwier van Oranje
Het
len stralend-blauwe hemel, heerlijke Najaars-zonnestralen, een stad vol van rood,
wit en blauw met een zwier van Oranje er boven, straten nitpullend van Lelde-
naars, oud-Sleutelstedelingen en belangstellenden uit andere plaatsen: de viering
van Leidens ontzet in 1947! Jaar aan jaar zet de traditie van het herdenken van de
Derde October 1574 zich voort, telkenjare met een soortgelijk programma, maar
evengoed elk Jaar met velerlei schakeringen en belichtingen. Het mag gezegd: even
zonnig als de dag heeft Lelden zonnig het grote feest gevierd. Het was weer echt
„Drie-Octobers". Een grote schaduw viel niettemin over deze dag door de berich
ten over onze geliefde Vorstin.
Dit jaar zij het ons vergund, de terug
blik op Leidens grote dag wat meer te
doen plaats hebben door foto's en ons te
beperken in de verslagen in letters.
Evenzeer zij het toegestaan, in éénmaal
te vermelden, dat bij de diverse plech
tigheden alle bij onze stad betrokken
autoriteiten aanwezig waren, te weten:
van het bestuur der stad, de 3 October-
vereniging, de Leidse Academie,
garnizoen der Steutelstad, de studenten-
corpora, ook de Alkmaarse 8 October-
vereniging en de verdere instanties.
Reeds Donderavond waren Leidens
hoofdstraten overvol. Vooral bij de tap
toe en rond de molen „De Valk" wai
velen op de been. Het was wat koud
deze heldere Najaarsdag wat liepen
de kleine „Pernix"-klantjes en „Jahn"
kleuters te beven! maar dat mocht
niet hinderen: de stemming kwam
gaandeweg in en hier en daar sloegen
enkele enthousiastelingen al a
hossen. Daar bleven ze meteen w
De „grote" taptoe
Het programma had gelijk: de taptoe,
waarmee de 3-October-viering op de
avond van 2 October inzette, was groot
En daarbij goed-verzorgd. Zodat de vele
I toeschouwers langs de vrolijk verlicht
straten gepn spijt behoefden te hebben
van het wachten in de al frisse avond.
Fier en enthousiast roffelden de trom
men en wapperden de vele vlaggen. Er
j waren meer fakkels dan het vorig jaar
en sommige groepen kwamen met keu
I rige uniformen voor de dag. De vier
muziekcorpsen, die de stoet opluisterden,
de Chr. Muziekver. „Athalia", de Har
monie-Kapel T D.", het Muziekgez.
„Nieuw Leven" en de Harmoniekapel
„Werkmans Wilskracht" hielden 'de pas
er stevig in en met genoegen zagen we
de lange rijen jonge gezichten voorbij
trekken onder het wisselend licht var
fakkels en lantarens. De gymnastiekver
eniging „Jahn" en de Chr. Korfbalclub
„Pernix" maakten een keurige indruk,
hoewel de Oranjegarde niet talrijk v
tegenwoordigd was, de totaalindruk
toch goed. Een nieuwigheid was dit jaar
de deelname van de Hervormde Jeugd
raad als toporgaan van het Hervormd-
verenigingsleven onder de jeugd. Een
spandoek kondigde zijn komst aan en
tromgeroffel en pijpers muziek bege
leidde de stevige stappen, die opklonken
onder de waaiende vlaggen. Een goed
j begin, dat verdient te worden uitge
bouwd tot een goede traditie.
In het v d Werffpark verlichtten felle
lampen het aloude beeld van Leidens
roemruchte burgemeester, toen de kop
van de stoet met de vertegenwoordigers
van 't studentenleven daar aankwam en
de huidige burgemeester van de Sleutel
stad in gezelschap van de voorzitter van
de 3-Octobervereniging de trappen van
het monument beklom. De laatste legde
I een grote krans met linten in de stads
kleuren aan de voet van het beeld en
toen zich de wethouders bij de burger
vader hadden gevoegd en ook de andere
autoriteiten de brede trappen hadden
beklommen, trok de lange stoet van
Leidens jeugd voorbij onder 't geroffel
van de trommen: plechtig negen de vlag
gen en vaandels en iedere groep bracht
de eigen, betekenisvolle groet.
„De Valkin lichtglorie
Het is een uitstekende gedachte ge
weest, de molen „De Valk", die men
I gerust een der trotse Leidse beziens
waardigheden mag noemen, eens te ver
lichten. Jammer, dat het tijdstip, waarop
j de burgemeester de lampen zou ontste
ken en de molen zou doen draaien, wat
te vroeg gesteld was. Het was voor de
kinderen zo koud „daar bij die molen"
I Maar even over half tien had het grote
gebeuren dan toch plaats: burgemeester
Jhr mr F. H. van Kinschot knipte de
lichten aan en haalde de vang op, zodat
de wieken zich in beweging zetten. De
wachters hebben geen spijt gehad: is een
verlichting op zichzelf vaak heel aardig
te noemen, de fiere molen met zijn sier
lijk draaiende wieken deed het vooral!
De vroege morgenuren
weer het Leids Politie-Muziek-
gezelschap, dat zich zoals het zo vaak
voor velerlei gelegenheden doet be
schikbaar had gesteld voor de reveille in de
vroege morgen vanaf het balcon van het
stadhuis. Dat de Leidenaren ook matineus
kunnen zijn, bewees het grote aantal toe
hoorders (naar schatting ongeveer 700).
Onder leiding van de directeur, de heer
B. Verweel, wer<j het traditionele program
ma afgewerkt, dat geopend werd door het
Wilhelmus en besloten met het „Wien
Neêrlands Bloed".
Veel groter echter was de belangstelling
voor het half uur koraal-muziek in
Van der Werffpark oLv. Leo Mens. Hier
kon men van duizenden spreken. Machtig
mooi is die massazang met muzikale be-
Leldens trotse walmole „De Valk",
badend In een zee van flood-light,
bood een grandioze aanblik.
Dat is een goed begin van de dag,
samen rond P. A, van der "Werff
Psalmen en oud-vaderlandse liederen
te zingen.
geleiding, in dit geval van de Chr. muziek
vereniging „Athalia", directeur de heer H.
van der Veld. Namens de zangers en zange
ressen verzocht de heer H. W. de Nie
de burgemeester, een krans met linten in de
stadskleuren te hechten aan het standbeeld
zijn dappere voorganger. Burgemees-
hr mr van Kinschot willigde dit
zoek maar al te gaarne in.
De burgemeester was het ook weei
een cameravuur moest ondergaan bij het
wel intens-traditionele uitreiken
haring en wittebrood. Vette haringen
heerlijke wittebroden waren het, maar
aantal aanvragen was dit jaar niet ot
weldigend: voor ruim 700 personen werd
uitgereikt. Onder hen, die van hun belang
stelling blijk gaven, merkten we burge
meester K. van Diepeningen van Leider
dorp op.
'Stram in de maat liepen de mannen
het Leidse garnizoen, voorafgegaan door
Jantjes en leden van „Pro Patria". Aan het
rollend materiaal was ook aandacht besteed.
Van het bordes van het stadhuis sloegen de
autoriteiten de wat gerekte stoet gade, die
besloten werd door de Kon. Militaire
Kapel, directeur de heer Rocus van Yperen.
We zouden deze mars, die zo geheel paste
het kader van de herdenking, niet gaarne
hébben gemist
Jan Klaasen en Katrijn
een volksfeest als 3 October mogen
Jan Klaasen en zijn vrouw Katrijn niet
breken. Tot vermaak van klein en- groot
haalden ze hun dolle streken uit en ver
kondigden ze hun goedgehumeurde wijs
heid op het Stadhuisplein waar de Wira er
zorg voor droeg, dat hun „zotteklap" niet
met de wind over de vele hoofden ver
strooide. Op de Steenstraat en in de Kooi
was een romantischer spel aan de gang in
de kleine wereldjes van de poppenkast.
Grote scharen volgden daar met spanning
de avonturen rond „De blauwe diamant" en
slaakten zuchten van voldoening, toen alles
nog goed afliep.
De Lakenhal
aard waren er deze dag meer bezoekers dan
anders. Vooral voor de magistrale figuur
van Pieter Adr.z. van der Werff, zijn leven
aanbiedend voor het behoud van de stad
Leiden op het zo bekende schilderstuk, was
het een komen en gaan. Ook de beroemde
pot, waarin de ppen met uien werden ge
vonden in de door de Spanjaarden verlaten
schans, was een voorwerp van diepe be
wondering, terwijl de echte liefhebbers van
het verleden minutenlang neusden in aan
tekenboekjes en almanakken uit de tijd van
het beleg.
Ofschoon de' Lakenhal slechts twee
uur open was, passeerden toch ongeveer
500 bezoekers de contrólepost aan de
ingang.
Op het Levendaal werd
Eén van de geslaagde programmanum
mers vormden wel de wedstrijden voor
berijders van bakfietsen met luchtban
den en houten wielen en transportfiet
sen op het Levendaal. De belangstelling
was enorm, er is gepeesd, er is danig
getranspireerd en het was af en toe een
echte wielerwedstrijd, want er werden
werkelijke zwiepers uitgedeeld en daar
volgde natuurlijk het nodige commen
taar op. Maar toen door de microfoon
hiertegen was gewaarschuwd, was het
afgelopen. We zijn het eens met de uit
spraak van één der deelnemers: „het
traject was te lang!" Volgend jaar kan
hiermee wellicht rekening worden ge
houden. Bij de bakfietsen-race was er
weinig spanning. De berijder van het
lichtst rijdend vehikel won. Vermelding
verdient het meerijden van het 7-jarig
jongetje Vlasveld, dat het op zijn
niatuur-bakfiets nog niet eens zo
deed en behalve een bedrag voor
spaarpot ook nog een medaille won
rijders op de transportfietsen bleven ge
ruime tijd bij elkaar. K. van dei
Poel en J. van der Fits .trok
ken het peloton wel eens uit elkaar met
een tussensprintje, maar boden de
rigen toch weer gelegenheid om b
komen. In de 8ste ronde werd een premie
beschikbaar gesteld (een medaille) i
dit bracht het gewenste leven in
brouwerij. Definitief reden nu K. v.
Poel en J. v. d. Fits zich van de anderj
los en wel won de eerstgenoemde
premie, maar in de eindsprint was hij
niet tegen v. d. Fits opgewassen.
De eerste 5 prijswinnaars bij de diver
se wedstrijden waren:
Bakfietsen met luchtbanden (6 ronden,
20 deelnemers): 1. M. Riethoven, 24 min.
25^ sec. 2. G. v. Schagen. 3. M. Kallen
berg. 4. N. Dool. 5. P. Roelandse.
Bakfietsen met houten wielen (6 ron
den, 8 deelnemers): 1. H. J. v. Dijk. 2.
Preene. 3. J. Gussenhoven. 4. N. Kooi-
mans. 5. K. Abrahams.
Transportfietsen (10 ronden, 10 deel
nemers): 1. J v d Fits. 2. K v d Poel. 3.
J J Riethoven. 4. Th Schroder. 5. J. Kas
telein. De heer A J A van Unen deelde
namens de 3 Octoberver. de prijzen
Luisterrijke optocht
Het was wel niet klokslag één uur,
toen de rijke stoet, die tien eeuwen
historische klederdrachten vertegen
woordigde, zich in beweging zette, maar
toch ook (veer niet zo heel ver van dit
traditionele uur verwijderd. Ongeveer
kwart over één kon de heer B. de
Koning het wachtwoord doorgeven: „Het
loopt!" en daar zette zich dit brok tot
leven gewekte oude romantiek in be
weging, voorafgegaan door het tam
boers- en pijperskorps Jubal uit Dor
drecht, dat met zijn in Leiden nog wei
nig gehoorde klanken de vaandelwacht
begeleidde, die de Nederlandse, de
Leidse en de 3-Octobervlag voerde.
Voor de nuchtere ogen van de twin-
tigste-eeuwse Leidenaars trokken ze
vervolgens voorbij, de Middeleeuwse
graven en gravinnen, poorters en poor-
sen, krijgslieden en mensen van d(
wetenschap uit later tijden, bruilofts
gasten en studenten, in hun kleurige
gewaden of deftig in het zwart, een
voudig of pronkend, maar sierlijk en
romantisch allen. Wat deed het er toe,
dat de edelvrouwen de kunst van het
paardrijden alleen verstonden op man
nelijke wijze, de wijde fluwelen mantels
drapeerden zich niet minder elegant op
de wiegende paardenruggen. En mis
schien waren de broeken van de studen
ten uit 1839 inderdaad wel eens te kort,
zoals dat waarschijnlijk ook met hun
toelage wel eens het geval zal zijn ge-
Met opgewektheid hebben wij de
elegante gemalin van Willem III in de
staatsiekaros begroet en haar vriendelijk
buigen beantwoord. Of de trotse Mary
Stuart indertijd wel werkelijk zo in
nemend zal zjjn geweestMet veel
waardering dienen ook de medewerken
de muziekcorpsen te worden vermeld.
Zij kwamen zonder uitzondering keurig
voor de dag en droegen niet weinig bij i
tot hét slagen van het geheeL
De avonduren
In de Stadsgehoorzaal trok de revue
„Zo uit de lucht" een stroom van be
zoekers, zodat de zaal spoedig uitver
kocht was. Wij moeten echter tot onze
spijt constateren, dat het daar gebodene
niet op het peil stond, dat men van een
3-October-viering mag verwachten. Het
geheel maakte een slordige, wat
schillige indr8k, de grappen war
steeds van de beste soort, ook politiek
gesproken niet, en behalve dat
balletten aan het meergenoemde euvel
slordigheid leden, waren ze ook
smakeloos. Het is jammer, dat men og
deze manier aan de (wan-) smaak van
het grote publiek denkt te moeten toe
geven.
Intussen bleef het buiten nog lang ge
zellig druk en trok het vuurwerk, dal
elf uur op het Schuttersveld werd
afgestoken, veel bekijks. Het v
dan ook schitterend voor een dergelijk
festival en de feestende stad.' bood me
zijn intieme, verlichte kraampjes en zijn
walmolen, badend in een zee van flood
light, een grandioze aanblik tegen de
achtergrond van spuitende vuurwerk-
fonteinen en kleurige lichtstromen.
Leiden kan, alles bijeen genomen,
terugzien op een in alle opzichten ge
slaagde 3-Octoberviering, al hing de
schaduw van ernstige gebeurtenissen
het staatkundig leven van ons volk
niet als een dreiging, dan toch als c
dempende kleur over de uitbundigheid
deze dag. En wanneer wij dan den
ken aan een ander feest, dat nog in de
toekomst ligt, het feest, dat een dank
baar volk zijn jubilerende Landsvrouwe
dacht aan te bieden, kunnen wij niet
anders dan een ernstig gebed opzenden
hopen, dat ons volk en ons Konings
huis voor het ergste gespaard mogen
blijven.
3 OCTOBER-IMPRESSIES
Een warm Oranjesonnetje boven eer
stad gedrapeerd met vlaggen en vo
van hutspotgeur. Mensen, veel mensen
.jongen en ouden, Rood-witte en oranje,-
strikjes, groen en geel voor ogen
Schreeuwende, handige kooplui, bolbla-
zende muzikanten, „Volendammers"
een kleedje op de grond, waarop dub
beltjes vallen. Poppenkast met geluids
versterking: Jan Klaassen in debat met
Katrein, drie straten ver. Paling- en
haring-, druiven- en perenkramen, mo
lentjes, ballonnen en toeters. Toeters,
het doordringende geluid is niet van de
lucht, jonge Leidenqren hebben blijk
baar sterke longen. Feeststokken
ter-op-het-hoofd-staande hoeden. Veel ge.
armde jongelui, pret en gezang. Speldjes-
verkopers proberei
dan te ontvangen. Brcestraat, Hogewoerd,
Haarlemmerstraat, één deinende
Lastige fiets, kinderwagens in 't
Politie te paard, mensen op troti
.pakt. Straten bijna leeg, grote man schuift
voor tyeinere, Woordenwisseling, omstan
ders ook boos. Optocht. Schetterende mu
ziek, tromgeroffel, paarden trappelen,
schichtig, veel kleurige costuums, erg
warm in zo'n harnas, Niwinwagen, col
lecte, lange stokken, veel geld, boven en
beneden, cantiheauto's, prachtige praal
wagens, aardige meisjes, boerenwagens,
Bols en Goudse pijpen, studenten in rij
tuig en te voet, vijf agenten, drie-vier
rijen hossende jeugd, optocht voorbij.
Mensen hollen van Breestraat naar Haar
lemmerstraat en omgekeerd, optocht nog
eens zien. Stegen veel te nauw, opstop
pingen, voetje voor voetje. Man komt
uit café, nu al niet meer stevig op z'n
benen. Optocht weer bewonderd. Ha, die
Plet! Thuis warme hutspot of brood met
haring, straten minder druk. 's AvondsJ
Lichtstad, dan vuurwerk. Schuttersveld
en Maredijk, mannetje aan mannetje.
Wachten, lichten uit. Erg donker, stilte,
wat gemompel. Lampjes dansen over
.urpijl. Boem,
Voorafgegaan door de Marinierskapel van de Kon. Marine presenteerde zich
de Niwin. O.K., Leiden leefde mee met de jongens overzee!
God was het, Die Leiden bevrijdde
Veel
oh's. Laatste stuk, licht, applai
huis, straten vet van haringstaarten en
palinggraten, schoenen vuil en stoffig,
mensen erg vermoeid, 't Was echt
3-October.
JANTJE VAN LEY DEN.
Tournooiridders te paard in de op
tocht „Tien eeuwen historische
klederdrachten".
De herdenkingsdienst in de
Pieterskerk
Evenals op de morgen van de' 3e
October 1574 was de oude Pieterskerk
gisteren om 10 uur geheel bezet, I
ds J. Swijnenburg de kansel besteeg
naar aanleiding van 2 Samuel 23:8 het
beleg en 'ontzet van de Sleutelstad
herdenken.
Ds Swijnenburg begon met er op te
wijzen, dat het getal der helden
Davids dagen reeds zeer klein was.
waren slechts weinigen, die hem in zijn
moeilijke dagen toen het er om ging,
het Rijk van Juda en Israël te
^bijstonden en hem beschermden. Ook
toen David later vluchten moest vooi
zijn zoon Absalom. Zo was ook het aan
tal helden in de dagen van Leidens be
leg slechts klein. Het waren mensen, die,
met verschillende motieven bezield, hun
leven wilden geven voor de goede zaak.
Onder hen waren er echter ook hun
namen hebben voor de Leidenaren
bekende klank die blaakten van
leofsijver en met de Prins van Oranje
wilden leven of sterven.
Doch het merendeel der
het oude Leiden wilde wel de Prins van
Oranje volgen in zijn strijd om geloofs-
en levensvrijheid, doch zij wensten hier
voor geen al te grote offers te brengen.
Met hen hadden de helden te kampen,
wanneer er van de belegeraar Valdez
een aanbod voor overgave werd aange
boden. Bovendien hadden zy ook nog
waken voor het verraad van de glippers,
die de Spanjaarden zonder slag of stoot
wilden binnenhalen. En hoewel het
weinige helden waren, heeft de stad
Leiden in haar geheel de
standvastigheid en volharding, door die
enkelen betoond, in haar Hogeschool
mogen ontvangen.
Daarna, zo zou men denken, werd
eensgezind voortgearbeid aan de al
gehele vrijmaking van de Nederlan
den? Daarna hebben de inwoners
van Leiden vooraangestaan in een-
Chr. Oranje Ver. hield film- en muziekavond
„Toendra" in plaats van Lajla'
In rustige omgeving, ni. in het ge
bouw „Prediker" organiseerde de Leidse
Chr. Oranjevereniging gisteren een film
avond. De voorzitter, de heer Geelker
ken, opende het samenzijn op de gebruike
lijke wijze en wees in zijn openingswoord
op de grote mate van uiterlijk vertoon,
die de viering van het 3-October-feest in
de laatste jaren kenmerkt. De dank, die
het volk aan God verschuldigd is van
wege de grote' weldaden, die Hij Leiden
heeft bewezen, wordt maar al te veel uit
het oog verloren. Spr stelde dan ook
voor, een ogenblik stilte in acht te ne
men, niet om zoals gewoonlijk hen
te gedenken, die gevallen zijn voor het
vaderland, maar om met eerbied terug te
denken aan Gods grote barmhartigheid.
Nadat het zesde couplet van het Wil
helmus was gezongen, deelde de heer
Geelkerken mede, dat de aangekondigde
film „Lajla" niet mocht worden vertoond,
omdat de bioscoopbond hiertegen bezwa
ren maakte. Het cineastisch gedeelte van
de avond bracht eerst een filmpje, dat
ons even mee terugnam naar de dagen
voor en na de 18 Februari, de dag, waar
op ons jongste prinsesje werd geboren.
Het toonde ons de hoogspanning, die er
toen rondom het Paleis Soestdijk heerste
en de vreugde overal in het land na het
verkondigen van de blijde
De hoofdfilm „Toendra", die nog werd
voorafgegaan door een tweetal geestige
tekenfimpjes, liet ons zeer fraaie
opnamen zien uit het Hoge Noorden, uit
De wielerwedstrijden op het Levendaal werden gisteren een groot succes. Op
de foto ziet men burgemeester Jhr. mr. F. H. van Kinschot temidden van de
winnaars, voor wier prestaties b\j gaarne zijn hoed afnam.
Alaska. Het verhaal, dat er omheen gewe
ven is, kwam ons wat onwaarschijnlijk
voor, maar het was hier ook kennelijk
van ondergeschikt belang. Een dokter, die
op weg is naar een dorp, waar de pest
is uitgebroken, stort neer met zijn vlieg
tuig en weet zich geheel ongewapend er
zeer schamel gekleed een weg te banen
door de barre koude van dit onherberg
zame oord. De wijze, waarop hij zijn doel
bereikt, is aardig in beeld gebracht
de aanvallen, die hij krijgt te verduren
van de kant van beren, rendieren en wol
ven, zorgen voor de nodige spanning.
Op verzoek van de voorzitter werd, al
vorens uiteen te gaan, nog gezongen ge
zang 304- Het muzikale gedeelte van deze
nie} zo erg geslaagde avond werd op
verdienstelijke wijze verzorgd door het
Leids Salonorkest, dat het zonder zijn
leider, de heer Plu moest stellen, die
wegens ziekte verhinderd was
50 Jaar firma A. E. v. d. Voet
De firma A. E. v. Voet en Zn., Morsch-
weg 21, hoopt op Zaterdag 11 Oct. het
50-jarig jubileum te vieren met
ceptie in „Den Vergulden Turk". Op 11
October 1897 richtte de heer A. E. v
d. Voet de hoef-, kachel- en rijtuigsme
derij op. Per 1 Jan. 1934 nam de heer M.
van der Voet het bedrijf over. De firma
beweegt zich thans ook op allerlei ander
gebied: constructiewerk, handel in land
bouwmachines, electriciteit en centrale
verwarmingsinstallaties.
Voor Chr. Militaire Tehuizen
Huls-aan-huis-collecte van „Pro Regc"
De volgende week houdt het Prot. Chr.
Thuisfront „Pro Rege" een huis-aan-huis-
collecte, bestemd voor de oprichting van
Chr. Militaire Tehuizen hier en in Indië.
De waarde van deze tehuizen kan niet
gemakkelijk worden overschat. Ze heb
ben reeds voldoende hun betekenis be-
Onze jongens vinden er in plaats
kroegsfeer de gezellige sfeer van
het gezin. Maar dit werk kost veel geld.
De collecte wordt met gesloten bussen
de deuren gehouden. Men stelle het
comité niet teleur, maar steune naar
vermogen, opdat dit zeer -belangrijk^
werk onder de zegen van Boven voort
gang en uitbreiding kan hebben.
Corpora installeerden nieuwe
leden
Met een toespraak vat: de praeses-
collegii, mr G. H. Hintzen, werden 230
leden van het Leids Studenten
Corps geïnstalleerd. Bij de vrouwelijke
studenten geschiedde dit na eer. toespraak
heid en verdraagzaamheid? Neen,
men keerde zich van elkaar af en er
ontstonden twisten over alle moge
lijke spitsvondigheden. Men ging
zich afvragen indien dit zus en in
dien dit zo. Doch God houdt geen
rekening met wat mogelijk geweest
had kunnen zijn. Wij zijn nog kort
geleden weer bevrijd geworden en
velen verzuchten thans, waarom
zijn nu eigenlijk de helden in de
Meidagen van 1940 gevallen. Het
was toch niet nodig geweest. Doch
God heeft Zijn antwoord hierop
reeds gegeven.
Tenslotte stelde ds Swijnenburg in he
licht, dat het èn in Davids dagen, èn ii.
het jaar 1574 God is geweest. Die heeft
willen verlossen. Gods ontferming is
die de geschiedenis haar werkelijke
verleent en ons reden tot gedenken
geeft Daarvoor heeft ons volk oog ge
kregen door het beleg en ontzet van
Leiden en daarom was het nodig, dat de
helden er waren en dat Leiden behou
den bleef.
Met het zingen van d^ie coupletten
van ons volkslied wertr deze indruk
wekkende dienst besloten. Leo Mens be
speelde het orgel. Kerkdiensten werden
's morgens en 's avonds ook gehouden
in de Chr. Geref. Kerk aan de Steen-
schuur en in het kerkgebouw van de
Geref. Gemeente aan de Nieuwe Rijn.
Nog kunnen fietsbanden
aangevraagd worden
Zij, die nog nimmer een bon voor een
fiets-buitenband ontvingen en verzuimd
hebben onlangs een inschrijvingsbewijs
fietsbanden voor eerste montage
te vragen, kunnen tussen 1 en 15
Oct. as. alsnog een inschrijvingsbewijs
bij de distributiedienst aanvragen.
Plaatselijk wordt bekend gemaakt op
welke dagen deze aanvragen ingediend
kunnen worden.
Inlevering spijsoliebonnen
vóór 6 October
Zij, die op de bonnen KO 1 algemeen,
welke van 17 Aug. t/m 13 Sept. jl recht
gaven op het kopen van 120 gram spijs
olie. geen olie hebben verkregen, kun
nen deze bonnen tot uiterlijk 6 Oct.
inleveren by een detaillist.
Bij een volgende verstrekking van
zal alsnog op deze bonnen olie worden
afgeleverd
Kerstfeest Geref. Zondagsschool-
Het bestuur van de Geref. Zondags
school „Zaait aan alle wateren" heeft
zich in een circulaire tot alle Gerei ge
zinnen gewend om eén gave voor het
a.s. Kerstfeest Kinderen van alle ge
zindten zijn op de Zondagsscholen van
harte welkom. Een Kerstfeest zonder de
vertelling van Jezus' geboorte is
voudig niet denkbaar, zo schrijft het
bestuur, maar evenmin een Kerstfeest
voor kinderen zonder enige versnape
ring. Mogen de gaven dus rijkelijk toe
stromen!
He:
Een ernstig bericht
"et bericht betreffende het voornemen
H.M. de Koningin zal op ona
volk diepe indruk maken. Na een
bijna vijftigjarige regering ziet Zij zich
genoodzaakt de regering tijdelijk over te
dragen aan haar Dochter. Prinses Ju-
Gelukkig mocht onze Vorstin aan het
zo ernstig bericht de mededeling toevoe
gen. dat haar gezondheidstoestand geen
reden geeft tot directe bezorgdheid. Deze
mededeling stemt tot grote aankbaarheid
en moge het gebed vermeerderen, dat da
Heer de voorgenomen rust met Zijn
zegen zal bekronen en dit zo kostbare
leven voor ons land én volk nog vele
jaren sparen. Koningin Wilhelmina heeft
steeds getoond een zeer hoge opvatting
van Haar taak te hebben. Deze taak eist
de hele persoonlijkheid, de volle beschik
king over alle krachten van geest en
lichaam. Dat de Kroon alleen zou zijn
een sierornament van ons staatsbestel
een stelling, die in vroeger jaren nog wel
eens werd gehoord is door Haar lang
durige regering een grote onwaarheid
gebleken.
Het bekende woord van Haar Vader:
„Oranje kan nooit genoeg voor Nederland
was het devies, waarmede Zij op
6 September 1898 de regering aanvaardde,
en onder alle omstandigheden was en bleef
Zy aan dit devies trouw.
En nu vooral de laatste zware jaren Haar
kracht uitputten en Haar een gevoel van
vermoeidheid brachten nu meent onze
Koningin in het landsbelang te handelen,
althans voorlopig het t »rsen der zware
regenngszorgen aan jongere schouders toe
.c vertrouwen. En Zij verkeert daarbij on
der de gelukkige omstandigheid, dat Haar
Dochter gereed staat deze taak van Haar
over te nemen.
Dit laatste stemt pns. bij alle bezorgd
heid en weemoed dankbaar Want ons
volk kent Prinses Juliana. In de jaren van
Haar ballingschap heeft Zij getoond met
dezelfde geest van Haar Moeder bezield
te zijn. In een lange leerschool mocht zij
ons volk en zijn staatsbestel leren ken
nen. en nu Zij tot zo hoge taak geroepen
wordt, zal Zij zich zonder enige twijfel
met alle krachten daaraan geven.
Eenmaal zou Prinses Juliana haar Moe
der in de regering opvolgen Dit besef
was ons immer troost en rijkdom Oranje
behoort bij Nederland We kunnen ons
schier niet indenken hoe 't zou zijn als "t
anders was.
Er is een periode geweest, dat een groot
deel van ons volk geen oog had voor de
betekenis der Oranje-dynastie. De zware
oorlogsjaren vooral hebben velen de ogen
geopend
recht ons i
schonken.
Op deze dag nu de gedachten zich
verdringen gaan onze gedachten aller
eerst uit naar onze geliefde Vorstin Het
besluit tot de thans voorgestelde maat
regel zal Haar niet lieht gevallen zijn. ZU
was met Haar taak saamgegroeid. Voor
Haar volk werken was de grote levens
weg, die Haar immer voor ogen stond en
haar nooit rust of verpozing liet Nu
moet Zij echter rust nemen Ook daarin
is Gods hand, die Haar leven en regering
zo kennelijk leidde.
God behoede Koningin Wilhelmina en
sterke Prinses Juliana als Regentes der
Nederlanden. Moge haar immer het beeld
voor ogen staan van die andere Regentes,
de door haar zo beminde grootmoeder.
Koningin Emma.
Jacoba van Beieren passeerde giste
ren de Breestraat op weg naar het
slot Teylinger. Ze werd begeleid
door Frank, heer van Borsselen. rid
der In de orde van „Het Galden
Vlies".
Legermuseum heeft zorgen over de gebouwen
GREPEN UIT HET JAAR- I hte™a» verband met de ho,e daaraan
VERSLAG OVER 1946 "^tïeVe^h^j^e'Sag d.
geschiedenis van de verzameling Door-
werth, welke verzameling het zorgenkind
van de directie is.
Om in bijzondere gevallen te kunnen
overgaan tot het aankopen van wapenen,
schilderijen, boekwerken, etc. is een stich
ting in het leven geroepen in dezelfde
geest als de Vereniging Rembrandt. Do
stichting is genaamd: „Vrienden var. het
Legermuseum". Voorzitter is kolonel M.
C. van Houten. De middelen der nieuw#
stichting zullen niet worden gebruikt voor
de normale exploitatie van het museum.
Het jaar 1946 zal in de geschiedenis van
het Ned. Legermuseum als
aanwinsten te boek staan. Gedurende de
oorlogsjaren was de wapenverzameling
H. M. de Koningin en ook het stand
beeld van Prins Frederik Hendrik, dat
het Huis ten Bosch stond, in het Le
germuseum opgeborgen. Thans kan de
verheugende mededeling worden ge
daan, dat dit standbeeld voorlopig
het Legermuseum is afgestaan. Het
de binnenplaats van het oude gebouw op
gesteld en vormt daar een zeer decoratief
middenstuk. Ook de wapenverzameling
vindt hier een voorlopig onderdak.
Geleidelijk werd ook contact verkregen
met instanties, die hun medewerking
leenden om de verzameliingen te verrij
ken met wapens uit 'de tweede wereldoor
log, terwijl andere instanties nieuwe Ned.
uniformen, onderscheidingstekenen, regie-
voorschriften verstrekten. Ter
wijl de onder-directeur, luit.-kol. Hart-
mans, in de gelegenheid was de wapen
verzamelingen van verschillende
in Zwitserland te bezoeken en waarde
volle gegevens te verzamelen. Met de di-
dier musea werd een vruchtbar
contact opgenomen.
Wat de huisvesting bétreft: deze laat
blijkens het jaarverslag ruimte genoeg
Begin Maart bood het ge
meentebestuur van Oegstgeest het kasteel
Poelgeest ten gebruike aan. Hoewel dit
gebouw geschikt bleek om aldaar bij
i Dij-
Hechtenis P.T.T.-directeur
verlengd
Naar wij vernemen is de hecht en i«
an de Alphense P
n het Huis van B<
verblijft, verlengd.
Bazardspelers gesnapt te Lisse
De politie te Lisse heeft bij de wed.
M. aan de Stationsweg aldaar een inval
gedaan, omdat werd vermoed, dal het
hazardspel werd beoefend. Dit vermoe
den bleek juist: niet minder dan 16 per-
werden ingerekend. Ze bleken uit
alle oorden des lands afkomstig. Op een
vrachtauto werden ze naar het politie
bureau vervoerd en na de nodige infor
maties in vrijheid gesteld.