NIEUWE LEIDSCHE COURANT
DINSDAG 16 SEPTEMBER 1947
POUTIE-AGENT OP DE WOELIGE
WATEREN DER ZEE
Met de „Pieter Florisz" naar de haringvloot
BIJNA tweehonderd Hollandse haringloggers zoeken dagelijks op de wüde
Noordzeevlakte naar de begeerde bnit. Het is een strijd om het bestaan. Ook
de vloten van andere landen verschijnen ten tonele en op de plas ontstaat gedrang.
Dringen leidt bij de bestaansstryd in de maatschappij maar al te vaak tot minder
eerlijke praktijken en ook bij de zeevisserij zijn conflicten niet uitgesloten. Van
daar de politiekruiser.
stille water. Kilometers lang strekt de
vleet van elk schip zich uit.
Tegen de avond stomen we in de rich
ting van de Schotse kust. Omstreeks
middernacht worden radar-apparaat en
echolood ingeschakeld. Het anker ram
melt in de diepte. Een plotselinge rust
overvalt ons. Spoedig is het stil overal
Manusje van alles
Met collega's van andere landen zorgt
dit schip voor orde en treedt bemidde
lend, zo nodig bestraffend op, als e<
te groot enthousiasme van een visse
schade van een ander leidt. Bovendien
is dit schip, dat zich steeds bij de haring
vloot bevindt, in de gelegenheid, een
wakend oog te houden op de toestand,
waarin de schepen zich op zee bevinden,
hun zeewaardigheid te controleren en
in het algemeen de uitvoering van de
veiligheidsvoorschriften gade te slaan.
Want een logger is bescheiden van af
metingen, zelden groter dan tweehonderd
bruto registerton, beste zeeschepen, i
er zijn grenzen. De Noordzee kan, vooral
in de wintermaanden, erg ongemakkelijk
zijn en van de vissers wordt dan grot
kundigheid geëist, terwijl alle spullen
dan in orde moeten zijn. Anderzijds kan
de politiekruiser van groot nut zijn
deze ploeteraars van de zee. Zij en
schip zwerven wekenlang rond, steeds
maar zoekend en werkend en alles
goed moet blijven, heeft nu eenmaal
verzorging nodig. De politiekruiser kan
hun die geven. Zieken en gewonden
wórden overgenomen, door de dokter be-
nr. Ms. „Pieter Florisz" te Aberdeen
handeld en, zo nodig, op de kruiser ge
houden voor verdere verpleging. Voor
deze taak is overigens een nog beter
schip steeds bij de haringvloot aanwezig,
de „De Hoop", het hospitaal-kerkschip.
Maar als de schepen in groepen
Zondag op zee
Zondag: rustdag voor de vloot. Rust
ig voor de kruiser. Al vroeg komt Ko-
bus mij kwispelend tegemoet op het
achterdek en we maken samen eer
i-neertje. Er wordt geen contact
maakt met de wal en luierend in het
De Pieter Florisz op weg naar de haringvloot.
De heer De Vries, expert by de
scheepvaartinspectie te Scheveningen,
maakte onlangs met de politiekruiser
Hr. Ms. „Pieter Florisz". een tocht
over de Noordzee. In dit en een vol
gend artikel vertelt hü U iets van deze
tocht.
ne zomerzonnetje wordt deze
praten en lezen doorgebracht. Bo
ons wappert de blauw-geel geblokte
visserij wimpel en dit geeft de kustbewo-
het vertrouwen, dat ons schip geen
invasiepoging wil doen. De telegrafist
zich af en toe aan de vissersvloot
horen, want ze zijn altijd direct bereid
als daar buiten moeilijk
heden mochten ontstaan.
De lage zon schijnt op de glooiende,
groene hellingen van het omringende land
tracht wat fleur te geven aan de
grauwe massa huizen van de Schotse vis
sersplaats. Het is nog daglicht als ik op
de kerktorens 12 uur middernacht aflees
De hoge breedte en de dubbele Britse
zomertijd zijn samen de oorzaak hier-
De ligging van de Noordelijkste vis
sersschepen dwingt ons de komende da-
boven de zestig graden breedte,
bü de Shetland-eilanden. Zwaar slinge
rend en stampend wordt hier gekruist
's avonds beschutting zoeken,
kruipen we tussen vele eilandjes door
langs steile rotswanden om de baai
i Lerwick te bereiken. Zeer dicht
daarby komen we enkele malen ten
anker en ook in andere verloren hoek-
van deze eilandengroep, is de „Pie-
Florisz" af en toe te vinden. De radar
- -- ier norisz ai en 10e te vinden. D
bijna de gehele Noordzee verspreid lig- verricht hier wonderen als met slech;
gen, kan „De Hoop niet altijd aan elk zicht avontuurlijke tochten gemaakt
verzoek om hulp direct voldoen; daarom
is het goed dat ook op de politiekruiser
een dokter vaart.
In een voedselgebrek op. een logger
zou voorzien kunnen worden door de
kruiser, terwijl de technische hulp, die
dit schip met zijn uitgebreide staf van
vakkundig personeel geven kan, vaak
zeer gewaardeerd wordt. Moeilijkheden
met stoomketels, machines, radio-appa
raten en andere toestellen zijn meestal
gauw door dat personeel verholpén en
de schipper van de logger heeft weer
een zorg minder.
Het is de taak van de Koninklijke Ma
rine, één van haar schepen deze dienst
te laten uitvoeren en zo ligt te Den Hel
der Hr.Ms. Pieter Florisz gereed om ter
visserij-inspectie uit te varen, onder
commando van luitenant ter zee der lsie
klasse jhr P. L. M. van Geen. Het zal een
reis van drie weken worden en ik ben
zeer ingenomen met een uitnodiging van
de commandant om op deze kruistocht
als gas: mee te varen.
Er waait een stijve bries en als we
in ruimer water komen, wordt de zee
erg ongemakkelijk, hetgeen de „Pieter
Florisz" luchtig opneemt en al dansend
overwint. Op het einde van de midda?
komt de kruiser bij de eerste Neder
landse haringloggers. Al spoedig gaan
twee vlaggen, boven elkaar, omhoog. Het
sein, da; er iets bijzonders aan de hand
is. Het is op de Sch. 104, Adriana. De
radio-ontvanger is defect en het echo
lood werkt niet goed meer. Onze telegra-
fisten hebben een en ander spoedig op
gelost.
Een zieke
Als we naar de kruiser terugkeren,
waaien er twee vlaggen op de K.W. 73,
die een eindje verderop ligt. We gaan
er direct op af, en hier moet een zieke
behandeld worden. De patiënt wordt op
de kruiser gehaald en de dokter
voor de rest. Een paar
logger nemen een bad
naar ons toe, in volle zee. Geen ong<
vaarlijk genoegen, want we hebben
meermalen haaien in deze wateren ge
zien. Er is haring aan boord gekomen.
De schippers geven een „braadje" mee
voor de bemanning en niet alleen de
mensen op de kruiser zijn hiermede
hun schik, maar ook Kobus, de scheeps
hond, is dol op haring.
We vervolgen onze speurtocht in blad
stil weer en wederom zien wij in de
verte twee vlaggen op een logger om
hoog gaan. Het is de Freija, VL. 79, die
medische hulp vraagt voor een matroos.
De patiënt wordt gehaald en blijkt een
enorm gezwel in de nek te hebben. De
dokter moet chirurgisch ingrijpen en de
ongelukkige blijft bij ons aan boord. In
de ziekenboeg wordt een kooi voor hem
gereed gemaakt en de verpleger neemt
de verdere zorg op zich. De man knapte
al spoedig op. Nog een tweede patiënt
van de Freija wordt geholpen en dan
gaat het weer verder tussen de talrijke
schepen door. Ze liggen alle aan hun
netten en de lange rijen Schotse-blazen,
waaraan deze netten drijvende worden
gehouden, wiegen zachtjes op het olie-
worden.
De Shetland-eilanden maken geen al
te vriendelijke indruk. Zy zijn bedekt
met wat arm gras, waar schapen zich
aan te goed trachten te doen en hier en
daar ontdekken we door de kijkers die
leuke kleine ponies, die de naam van
dit land dragen. Talloze, vaal-groene hel
lingen overal rondom en ruwe rotsfor
maties. In de verte hoge, kale bergrug
gen. Hoe zal het er hier uitzien in de
wintermaanden. Er is iets van het barre
Noorden in djt landschap. Het wordt
deze dagen bijna geen nacht.
Lerwick ligt voor ons. Het is de city
op het Noordelijkste grondgebied van
Groot-Britttannië. Hier is alles vis wat
de klok slaat. De 4000 inwoners vangen,
verwerken en vervoeren vis. De plaats
is van oudsher bekend bij de Hollandse
visserslui. Als de visserij in deze buurt
is, liggen Zondags vaak onze haring
loggers en ook het hospitaal-kerkschip
hier te rusten. Kerkdiensten kunnen ook
aan de wal gehouden worden.
Radar-oog doordringt de mist
Na enkele dagen patrouilleren by de
Shetlands gaan we Zuidwaarts stomen.
Tegen de avond luwt de wind. De mis:
wordt potdik. We naderen de Noordkust
Schotland.
:t is niet nodig, mistseinen te geven,
zien alle schepen in de buurt op het
toverscherm, terwijl hierop tevens de
baai van Sinclair zich scherp aftekent.
Als veel later het sombere geloei van
het mistbaken op Noss Head, een rotsige kennen.
kaap vlak bij ons doel, hoorbaar wordt
weten we al precies koers en afstand
naar de ankerplaats. Uiterst zorgvuldig
navigerend, brengt de commandant het
schip op de juiste plaats ten anker,
welijks een halve mijl van de kust.
Op een avond vertrekken we in fraai
weer opnieuw naar zee en liggen enkele
uren later in de buitenhaven van Peter
head voor anker.
De volgende morgen is de „Pieter Flo-
sz" al vroeg weer present bij de vis
sersvloot. Er zijn vele schepen bij elkaar
alleen Hollanders. Ook Engelse
trawlers en Duitse haringschepen n
Het werk laat niet lang op
zich wachten, op verschillende plaats
gaan twee vlaggen omhoog en ten slotte
komen we bij de Freija, VL. 79, aar
wij de, inmiddels vrijwel genezen
oos teruggeven.
Ook voor mij betekent dit ogenblik het
afscheid van het gastvrije schip,
mede ik bijna twee weken een oi
getelijke reis heb meegemaakt. Ik stap
eveneens op de Freija over en zal r
haringvisserij van meer nabij leren
Een geschikte vent, die generaal
Het compliment van de chauffeur!
De jongens die op de stoep voor het huis
in hondje zaten te plagen zagen de Gene
raal het eerst aankomen. Aan het gezicht
van „Jantje Meyer", de Brigadecomman
dant, die de Generaal langs de verschillen
de onderdelen rondleidde, zagen ze, dat het
bezoek „in orde" was.
Ze doken meteen naar binnen om de
rest te waarschuwen en zo stond alles,
wijl de „Chef Staf" de boel inspecteerde,
netjes in de houding, behalve dan een paar
lui achter, die zich aan het mandiën w
Als je geen kleren aan hebt kan je net
zo goed niet in de houding gaan staan.
De Generaal vond, dat ze maar huiselijk
geïnstalleerd waren met die roodpluche
meubeltjes en de lange staande klok. De
pelotonscommandant een wolk van
adjudant-onderofficier die een broer
het Michelinmannetje had kunnen zijn,
liet de tanks startklaar maken. De Kolonel
vertelde met trots hoe die tanks bij de
Het kaken van de gevangen haring
opmars 51 uur onafgebroken in touw zyn
geweest en het traject Cheribon-Tegal
een vaart van circa 60 km per uur hebben
afgelegd, alsof het een stel wilde bussen
waren inplaats van de voorhoede van
opmarcherend leger. Hij was trouwens
al zyn troepen vol lof en verklaarde
de heer Tahaya, de Minister van voorlich
ting van de Staat Oost-Indonesië, hoe ieder
onderdeel zijn eigen aard heeft, de A.A.T.
compagnie onstuimig en volhardend, de
Friezen bezadigd en vroom. De jongens
hadden er plezier in, dat de Generaal za
zichtbaar tevreden was, want ze mogen
hun Kolonel „verdraaid graag" en ze weten,
dat hun Brigade zijn zaakjes goed heeft
gedaan.
Minister Tahya was met Generaal Buur
man van Vreeden meegekomen om de toe
standen in dit gebied in ogenschouw te
nemen. Hij was verontwaardigd
manier, waarop de republikeinen hun eigen
land en volk hebben geteisterd. De snelle
opmars heeft nog vele vernielingen
ijdeld.
Jammer, dat, toen het bezoek kwam, de
„Bruggeklopper", de Lt. de Jong er niet
was, die aan die snelheid zo'n groot
deel heeft gehad. Die heeft in zijn jeepje
nog vóór de pantsers uitgereden
mijnen onschadelijk te maken. In de haast
ls hy een keer over een vliegtuigbom ge
reden, maar die deed gelukkig niets. Hij
heeft de opmars zeker een halve dag v
sneld en nu heeft de dokter hem n
Bandoeng gestuurd om rust te houden
daar is hij gewoon kapot van. De A.A.T.
ligt in een schoolgebouw en zit dus
op de schoolbanken en het 2e Peloton
de le Friezencompagnie slaapt op de werk
banken in een ambachtsschool, een bee:je
hard: .Maar we zijn wel wat gewend.
Generaal". Bij de 32ste hulpverbandplaats
hadden ze wat zieken in de voor Hollandse
jongens veel te korte bedjes. De ernstige
zieken zijn naar Bandoeng overgebracht.
Van de lui die hier lagen hadden sommigen
het te kwaad door het vette eten. In Ban
doeng hadden ze een paar schrale maanden
gehad en hier is het luilekkerland met
eitjes voor tien cent, kip voor een gulden
ht voor een portie nasi goreng
/an rilt om van de wilde zwy-
niet eens te praten, want het
GOEDE RESULTATEN MET HORMOON-EXPERIMENTEN
(Van een onzer verslaggevers)
Menige Nederlandse boer, die het inte-
ressate proefbedrijf „De Schothorst" naby
Amersfoort bezoekt, zal zijn ogen niet ge
loven: hier heeft men de geheimzinnige
invloed van hormonen op het veebedrijf
door middel van 1001 experimenten proef
ondervindelijk uitgebalanceerd en resul
taten bereikt, die in ieder opzicht ver
rassend te noemen zijn. De practische be
tekenis van dit research-werk laat zich
op het ogenblik nog niet overzien; i
geval ligt thans een vrij belangrijke op
voering van eier-, melk- en boterproduc-
tie om over de rest voorlopig nog te
zwijgen binnen het bereik der moge
lijkheden.
De draden van dit 61 ha grote proef
bedrijf, dat onder leiding staat va
J. Grashuis en met zijn vele koeien,
kens en kippen een zeer landelijk aspect
biedt, komen samen bij de glazen kolven,
buizen en branders van het laboratorium
•in het hoofdgebouw. Van de twee
hoogleraren, die hier regelmatig vorsten
en experimenteerden prof. Donath
prof Sjollema is alleen de laatste nog
aanwezig. Er is immers een tijd geweest,
dat het vitaminen-onderzoek troef
en de specialist op dit terrein, prof. Do
nath, op de Schothorst een rijk arbeids
veld vond. Doch inmiddels raakt it
om het met de woorden van dr Grashuis
te zeggen op de vitaminen enigszins
„uitgestudeerd" en heeft men zieh gespe
cialiseerd op het genoemde nieuw
bied. Hierbij is het kunstmatig schild-
klierhormoon, dat zich vormt bij de be
reiding van geactiveerd jood-cassaïn
zeer belangrijke factor; de kippen reage
ren op het preparaat door 2025 pet r
eieren te leggen, terwijl de koeien
gelijke stijging van de melkproductie
(met verhoogd vetgehalte) vertonen.
wel men in de practijk een evenredige
stijging van de boter-hoeveelheid heeft
kunnen bereiken, moet een verhoging tot
50 pet mogelijk zijn. Ook de varkens be
wijzen voor het middel gevoelig te zijn,
daar zy reageren door een langere
grotere groei.
Een spuitje om luier
te tvorden
„Voor de export heeft men gaarne et
vlezig varken", zei ons dr Grashuis, „t
dit is op deze wijze vry gemakkelijk te
bereiken. De boer, die echter voo
huisslachting een flinke speklaag prefe
reert, kan door toediening van thiouracil
(overigens geen hormoon-preparaat)
werking der schildklier remmen. Men
ziet de varkens veel trager en luier
den, terwijl zy een korte groei houden.
Door deze factoren neemt de vet-aanzet
snel toe. Het spreekt vanzelf dat dit mid
del gedurende de drie weken van d
mest-periode de beste resultaten levert'
In de donkere hokken zagen we inder
daad enkele voorbeelden, die aantoonden,
dat langs deze kunstmatige weg eer
rassend verschil in groeiwijze en conditie
te bereiken is. Op dezelfde wijze blijkt
het nu ook mogelijk kuikens ongeveer
100 pet vetter te maken; ook deze dieren
vertonen dan een duidelijke „vertraging".
Wie denkt, dat men met deze experimen
ten op de Schothorst het uiterste bereikt
heeft, vergist zich. Want men hoopt in de
toekomst het probleem der kunstmatige
bevruchting van belang voor dieren
zonder fokwaarde ook nog in studie
in Amerika heet men hiermede
reeds bijzondere resultaten weten te boe-
Inmiddelsis het ook niet i
woord spek kunnen die patiënten voor
lopig niet meer horen!
De Bataljonsstaven zijn vorstelijk onder
gebracht in de keboepaten, de regentswo-
ning. Die kerels moeten zich wel heel wat
gaan verbeelden in hun paleisjes.
Bij 1-3 R.L-zijn Brabanders en Limbur
gers. De Generaal bukt zich voor het lijn
de was te dragen hangt en gaat
eens kijken wat de kok er van maakt. Hoe
het eten is? Niks te klagen generaal.
„Sinds we uit Bandoeng vertrokken heb ik
wel honderd eitjes gegeten", vertelt ei
1-1-5 R.I. ligt in een slachthuis. „Het bloed
zat nog aan de muur, toen we hier kwa-
;n", vertelt een jonge vaandrig. Verder
de opmars niet erg bloederig geweest.
Het was geen kwestie van vechten,
van hard werken zonder slapen, hoor je
overal. „We hadden het stof als een dikke
korst op het gezicht, maar Jantje Meyer
zei doorgaan en dan ging het verder".
,Toen je opdracht kreeg om Kroja
bezetten, toen zat je er al een tijdje, n__.
„Jawel Generaal", zegt de Kolonel
en lachend gezicht, „Ik wilde ze geen
kans geven om de boel in brand te steken."'
„Een geschikte vent, die Generaal, nik:
geen kapsies", stelt een soldaat vast als de
wagens weer verder rijden om nog
n andere compagnie te „doen". En dat
uit de mond van een Mokumse chauffeur
een groot compliment.
Eindeloos geduld maakt de geleidehonden
bewust van him taak
DAN ZIJN ZE VRIEND EN BE-I
SCHERMER VAN DE BLINDE
een der instructeurs, die de twintig
dertig hier gehuisveste honden by
name kenner, en hun genegenheid snel
I weten te
Ge kent ze wel de blindengeleldehon- Ge riet hier en daar een hok opengaan
den. Ge hebt ze zien lopen door de druk-l en een bouvier een herder of eer. grap-
ste stadsgedeelten, ge hebt ze de straat; pig-gekruiste boxer springt naar buiten,
zien oversteken met een zekerheid, die Hij toont zaeh dankbaar en opgewonden,
u verbaasde, ge hebt ze voor hun baas of maar het is opmerkelijk, hoe rustig hy
plaats zien veroveren in tram, wordt, wanneer hem het geleidetuig
wordt omgegespt. Dan weet hij, dat het
werken. Een der instruc-
of trein, ge hebt u er wellicht
wonderd hoe een blinde, hulpeloos als hy
is, zich met zulk een vertrouwen voegt
naar de leiding van een hond.
Ge hebt in de krant van menig onge
val gelezen, maar nooit van een ongeluk,
veroorzaakt door het falen van een
leidehond.
Hoe is dat dan toch mogeiyk, dat
hond zulk een verantwoordeiyk werk kan
verrichten en dat een blinde zich totaal
kan verlaten op de aanwyzingen, die de
hond hem geeft?
Wij hebben voor U een bezoek gebracht
aan de opleidingsschool voor blindenge
leidehonden in de Watergraafsmeer te
Amsterdam. Hier worden de grote hon
den bekwaamd voor hun taak en hier
komen ook zy, die een hond nodig heb-
,-n, om te leren her.
De Nederlandse school werd in 1935
onder auspiciën van het Rode Kruis op-
geriaht in een eenvoudige boerenbehui-
zing in de Watergraafsmeer. In 1937 wer
den huis en terrein behoorlijk uitgebreid
thans beschikt de vereniging „Het Ne
derlandse Geleidehondenfonds" over eer
vriendelijk huis, waar niet alleen het
secretariaat is gevestigd,
blinder., die komen kennis maken met
de honden, prettig kunnen logeren.
Nadert ge deze kennels, dan klinkt luid
vreugdegeblaf u tegemoet. In hun getra
liede. frisse hokken, waarin zij zich ruim
kunnen bewegen, springen de honden
luidruchtig heen en weer en tonen zich
teurs gaat met hem het oefenterrein op
en met oneindig geduld wordt het dier ge
leerd, wat men van hem verwacht.
Wat weet de hond?
Een goede geleidehond moet als 't wart
tot besef komen, dat degene, die de beu
gel van zyn tuig en zyn halsketting in
de hand houdt, van zyn oplettendheid
zorg afhankelijk is. Hoe dc hond dit
vaart, is uiteraard niet na te gaan, mi
wanneer men zyn trouwe zorg voor baas
of vtouw opmerkt, iydt het geen twyfel,
of de hond is zich bewust van het feit, dat
zyn eigenaar (eigenares) door hem by-
zonder beschermd moet worden.
Wat moet een geleidehond nu precies
kennen?
Ten eerste, het uit de weg gaan var.
obstakels op zyn pad, ten tweede rustig
lopen, zoveel mogelijk rechts van de wej
lopen, immuum zijn voor afleiding var
zijn aandacht, vlug en zorgvuldig over
steken enonvoorwaardelijk gehoor-
De hond leert te reageren op drie w
den, n.l. „rechts", „links" en „vooraan,"
hetgeen „recht vooruit" betekent.
Ge moet u nu even realiseren, dat
hond van nature gewend is te lopen, v
het hem lust. Hij draaft eens, scharrelt
eens rond, heeft geen benul van trottoir
of rijweg, gaat alleen obstakels uit de
weg, die hij voor zijn ogen, dus pl.m. een
gevoelig voor een vriendelijk woord halve meter boven de grond, ziet.
ens even krauwen achter het oor.l Nu moet hem echter geleerd worden.
Hun blijheid geldt echter voornamelijk dat hy rustig en gelijkmatig loopt, dat hij
uw begeleidster, de administratrice der zoveel mogelijk rechts houdt, doch altijd
school, dj Joha. W. de Stoppelaar, of rekenen moet met de breedte van zich
zelf plus de baas, die rechts van hem
loopt. Mij moet ook leren, op het trot
toir te blijven en daar slechts voor zc
kort mogelijke tyd af te gaan, wanneer
er voor hem en zijn baas daarop geen
ruimte voor passeren meer overblijft.
Moet hy van het trottoir af, of wordt het
trottoir onderbroken door zijstraat, inrit,
of wat dan ook, dan moet hij blijven
staan. De blinde voelt dan met zijn stok,
wat er aan de hand is en geeft zijn order:
rechts of links of vooraan. Heel moeilijk
is het, een hond te leren letten op obsta
kels, welke hem niet hinderen, doch zijn
baas wel: een neergelaten afsluitboom,
een uithangend zonnescherm enz. Het is
u natuurlijk duidelijk, dat dit alles hem
alleen met de uiterste zachtheid en ge
duld kan worden geleerd. Het oefenter
rein is voorzien van trottoirs met allerlei
onderbrekingen en daarop geplaatste ob
stakels, met hoeken, een brugtrapie (hoe
moeilijk is het, een hor.d stap voor stap
treden te laten opgaan!) een brievenbus,
afsluitboom, kortom, alles, wat men op
straat kan tegenkomen.
Er lopen aardige poesen rond over het
met groen en bloemen omgeven oefen
terrein. Waarom? Wel, om de honden af
te leren, achter een kat aan te gaan. Een
moeilijke opgavemaar ze leren het!
Door gemeenschappelijk oefenen wordt
de honden geleerd, zich in het tuig
met een andere hond in te laten, noch
op natuurlijke wijze naar lantaarnpaal
of boom te trekken
Het geheim.
Vier, vijf maanden duurt het, eer de
hor.d klaar is om te „werken." Dan kent
de instructeur het dier door en door, Van
zijn karakter, zijn zwakheden, zijn eigen
aardigheden, zoals ieder levend schepsel
die heeft, is inmiddels een nauwkeurig
dossier opgesteld. Wantniet elke hond
past by elke baas of bazin.
Daarom maakt men tevoren ook kennis
met de blinde, die een hond heeft aange
vraagd en men geeft hem een dier, dat
by zyn aard past. Waarom? Wel, ge hebt
het allicht reeds begrepen: het succes
de goede verstandhouding tussen i
en hond moet voortkomen uit wederzijds
begrijpen, wederzydse genegenheid,
eigenlijk wederzydse warme vriendschap
en vertrouwen. Dat is voor een groot deel
het geheim van een goed resultaat.
Is de hond „klaar", dan komt zijn toe
komstige eigenaar(eiger.ares) eveneens
om „opgeleid" te worden. Deze leert, dat
het, om met een geleidehond veilig te
kunnen lopen, uiterst noodzakelijk is,
dat men de te lopen weg terdege uit het
hoofd kent, dat men zelfs weet, hoeveel
trottoir-onderbrekingen er
paalde route zijn, want de'hond kan
geen weg wijzen. Een bepaalde weg
lope men dus eerst met een menselijke
begeleider, die er alles van vertelt. Een
blinde heeft een uiterst fijngevoelig
concentratievermogen en dat komt hem
hierbij goed van pas. Verder moet i
durf en vertrouwen hebben en zich
heel verlaten op de aanwijzingen
de hond, want deze maakt geen fouten
meen Een blinde moet steeds een stok
bij zich hebben waarmee hij
de hond blijft staan, de grond
zich aftast om te weten, wat
hand is. Bij het oversteken van de straat
moet de blinde zijn stok horizontaal
zich uit houden: ook hieraan is de hond
gewend. Dar. moet men met bet dier
weifeloos durven oversteken en soepel
volgen.
Het spreekt wel vanzelf, dat
vooral in het begin, van de blinde grote
inspannng vergt er. daarom komt hij
tot veertien dagen in de school met zijn
hond oefenen. Eer hij het terrein, dat vol
komen beveiligd is tegen verdwalen op
gaat. leert hij de gehele ligging uit het
hoofd door het betasten v
quette, welke het terrein in voelbaar
beeld brengt.
Nu is het zaak, dat eigenaar en hond
elkaar leren kennen er. begrijpen. Veel
geduld, veel vriendelijk praten met de
hond is hiervoor nodig. Is de oefentijd
voor de blinde voorbij, dan legt hij in de
stad Amsterdam met zijn hond
directeur der school, dr W.
Akker, een proef af. Slaagt deze, dan
mogen beiden vertrekken.
Onschatbare waarde.
Moeten wij u nog vertellen, welk een
rust en uitkomst het is voor de blinde,
wanneer hij een geleidehond bezit? Zijn
afhankelijkheid wordt voor een groot
deel opgeheven, want de hond wordt niet
onrechte „het oog van de blinde"
genoemd.
Een blinde, wiens hond stierf, zei eens:
zgn. stilboestrol, doch men heeft het met
dit kunstmatig hormoonpreparaat totnog
toe niet verder kunnen brengen dan de
helft van de normale melkproductie.
Aangezien alles op de Schothorst in
het teken van stijging en verbetering
staat, laat het zich begrijpen, dat het fok-
vraagstuk niet naar het tweede plan ver
schoven werd. Zoals bekend, werpt een
koe meestal één kalf, doch het is thans
mogelijk geworden om twee- en zelfs
drielingen op te wekken. Ook hier zijn
het weer hormonen, die de wonderen ver
richten; in casu een injectie met een pre
paraat, bereid uit het serum van drachtige
merries. Indien een koebeest ongeveer 16
dagen na de „tochtigheid" hiermede inge
spoten wordt, wordt de rijping van meer
dere eicellen hetgeen dus de mogelyk-
heid van een meervoudige bevruchting
opent bevorderd.
Dr Grashuis, die als oud-veearts uit
de Achterhoek niet teveel van grauwe
theorie houdt, heeft ons de practijk van
een dusdanige injectie getoond. Dit ge
beurde in de namiddag onder het melken,
dat hier overigens hoe zou het ook an
ders kunnen op een vooruitstrevend be
drijf als de Schothorst? met behulp
van een benzinemotor en een hygiënische
apparatuur geschiedt. Terwijl de motor
vrolijk sputterde en de melkers alleen de
controle hadden over de zuignappen en
gummislangen, vulde dr Grashuis de in
jectiespuit met miniscule hoeveelheden
wit poeder uit glazen ampullen. Nadat hij
de lijst geinspecteerd had, waarop de
knechten verschillende data en bijzonder
heden over de koeien hadden bijgehou
den, werd een slachtoffer uitgezocht: de
scherpe naald werd in de dikke huid ge
plaatst en het poeder in de bloedbaan ge
spoten. „Vijf dagen na de inspuiting, wan
neer de koe weer tochtig is, moet het dek
ken plaats hebben", werd ons verdui
delijkt.
Steeds grotere eieren
Inmiddels hebben we nog veel hoofd
stukken buiten beschouwing gelaten; zo
moeten we ook nog even stil staan bij de
leg-batteryen der kippen. Hier tracht het
kakelend gedierte elkaar de loef af te
steken door steeds grotere eieren te pro
duceren, doch het Nederlands record, dat
thans op 120 gram staat, heeft men tot
nogtoe alle hormonen ten spijt niet
kunnen breken, aangezien men niet ver
der gekomen is dan 118 gram. Ieder el
wordt nauwkeurig gemerkt en gewogen,
terwijl ook een speciale registratie nodig
is om alle rantsoenen en preparaten, die
zyn uit, onder welke voorwaarden zich
het pluimvee het beste gedraagt.
Ook de kuikens moeten zich onderwer
pen aan velerlei experimenten: zo voedt
men ter vergelijking een bepaalde groep j
met B-vitaminen ten einde na te gaan,!
welke rol dit ten aanzien van de alge-
mene conditie speelt. De verhouding der
bouwstenen der eiwitten is ook een be- j
langrijke zaak: door een en ander in het!
voedsel beter uit te balanceren, steeg het
gewicht van 30 pet der dieren van 650 op
790 gram. Inmiddels worden hier ook nog
tal van voedermengsels op hun deugde-1
lijkheid getest. Indien Amerika b.v. me|
veel ophef iets „nieuws" lanceert om kal
veren na de 4e week zonder melkproduc.
ten op te fokken, wordt de juistheid van
deze reclame door vergelijkende proeven
nagegaan. Drie groepen kalveren, gevoed
volgens verschillend systeem, bewezen
spoedig, dat de „Amerikanen" in groei
sterk achterblevenZo ziet men
experimenten en nog eens experimenten,
waar men zich ook op de Schothorst be
vindt. Het landbouwkundig gedeelte metj
zijn problemen van zaai-, pootgoed en be-|
mesting men laat de uitgestrekte gron-,
den rondom de proefboerderij geenszini
improductief willen wij, evenals allo'
laboratorium-geheimen stilzwijgend voor^
by gaan, omdat het tenslotte toch niet mo.|
gelijk is, binnen het bestek van een ar-i
tikel meer dan een schetsmatig beeld te;
geven van een dusdanig omvangrijk eni
veelzijdig bedrijf. Hoe de Schothorsti
eigenlijk ontstaan is? Destijds werd dr|
Grashuis benoemd tot hoofd van de CLO-|
controle, doch de keuring der mengvoe
ders deed de behoefte onstaan naar meer
practisch feitenmateriaal. En zo kwam
het Centraal Bureau, inkooporgaan van
500 aankoop-organisaties over het hele
land het instituut dus, waarover alle
voedings- en kunstmeststoffen voor de
Nederlandse boer lopen tot het initia
tief tot stichting van dit proefbedrijf.
Hoewel men midden in de levende prac-;
tijk staat, tal van excursies naar de
Schothorst ondernomen worden en op
velerlei wijze contact gehouden wordt met
de Nederlandse boerenstand, zal het nog
wel even aanlopen, voordat alle boeren
het „nieuwe" dat de Schothorst propa
geert, aanvaard hebben. Maar dr Grashuig
gaat verder; hij leeft met hart en ziel in
dit werk, waarin men nooit uitgestudeerd'
bereikt wordt en we nemen gaarne aan,
dat na de hormonen weer nieuwe ondoor-. 1
vorste arbeidsterreinen zullen opdoe-;
men.... (Nadruk verboden)
Een welvaartsplan voor de Neder
landse Antillen
De eilanden van de West, wat weet men
in Nederland van af? Het wordt hard
tyd, dat er een smakelijk boek
werk komt, goedkoop verspreid, dat reeds
de schooljeugd met dit deel van ons rijk
bekend maakt. We zijn dankbaar voor de
ontvangst het uitstekende rapport van de
heren prof. dr ir L. Gouariaan en prof. ir
D. Dresden voor de stichting „Welvaarts
plan Nederlandse Antillen". Het is geen
werk voor het grote publiek en heeft ook
niet de bedoeling dit te bereiken, het heeft
ten doel alle bevoegde instanties te bewe-
i, de welvaartsbevordering krachtig ter
hand te nemen. Maatregelen worden ge
adviseerd om het onderwijs te verbeteren,
de bodem te beschermen, het water op
vangen en nuttig te besteden, want o
gestadigheid van regen en droogte zyn
der grootste kruisen dezer eilanden.
Vestiging van landbouwbedrijven en
krachtige uitbreiding van de visserij, ver
betering van wegen, immigratie, tolunie
met Suriname en een verbetering en
dieping der havens worden bepleit,
grote moeilijkheid voor deze eilanden
it het rapport het feit, dat zij met het
moederland zijn opgenomen in het ster-
lingblok, terwyl zij krachtens hun gehele
economische structuur zijn aangewezen
op handel met dollarlanden. De moeilyk-
Minister Beel zal de ingenieurs
toespreken
Dezer dagen was het 100 jaar geleden
dat te Delft het Nederlands Instituut
Ingenieurs werd opgericht, op de
Engelse zusterorganisatie na de oudste
vereniging van wetenschappelijk ont
wikkelde technici ter wereld. Reeds
kele maanden na de oprichting verleen
de Koning Willem H haar het praedicaat
„Koninklijke".
Het Instituut, waarvan de Koningin
Beschermvrouwe en Prinses Juliana en
Prins Bernhard honoraire leden zyn, be
studeert in de eerste plaats de technisch-
wetenschappelyke ontwikkeling op elk
der vakgebieden.
Daarnaast worden excursies en
drachten gehouden alsmede ervaringen
uitgewisseld met buitenlandse zusterin
stellingen.
Het eeuwfeest wordt, zoals wij reeds
meldden, op grootse wyze gevierd met
recepties, excursies en wetenschappe
lijke voordrachten. Het hoogtepunt is
ongetwijfeld de plechtige herdenkings
bijeenkomst in de Ridderzaal te Den
Haag op 23 September a.s. Na een rede
oud-min. Ringers, president van de
Raad van Bestuur, zal min-president dr
Beel namens de Regering een toespraak
houden. Niet minder dan 1500 deelnemers
zullen hierbij aanwezig zyn, terwijl 27
buitenlandse delegaties de internationale
"ngenieurswereld vertegenwoordigen.
„Ik ben voor de tweede keer blind ge
worden." Van zulk een onschatbare waar
de is de geleidehond. Uiteraard is zulk
opgeleide hond duur. De prys be
draagt f 450 en byna geen gegadigde is in
staat, dat bedrag te betalen, zyn er ook
geen familieleden of instanties, die kun-
bijdragen, dan wordt het ontbre
kende bedrag gefourneerd uit het supple
tiefonds dér vereniging. Geen blinde be
hoeft het zonder hond te doen, omdat hy
niet kan betalen.
Dit suppletiefondsmoeten wij u
duidelijk maken, dat dit bestaat uit gif
contributies van particulieren. Het
kan nooit te groot zijn, want altijd is de
vraag naar honden groter dan het af te
leveren aantal, ook al werden er ir. 1946
55 honden (een recordaantal) afgericht.
1log heeft vele slachtoffers ge
maakt en onder hen verscheidene, die het
licht hunner ogen moeten missen. Een
heid wordt nog vergroot door een over
eenkomst van de Koninklijke Shell, de
Bank van Engeland en Nederland. Het;
rapport is niet bevreesd voor een plotse-
linge verdwijning der oliebedrijven, doch}
pleit er voor, de welvaart der eilanden
op een bredere basis te plaatsen.
NIEUWE WEGEN VOOR ONZE OLIE-
EN VETINDUSTRIE
De Nederlandse olie- en vetindustrie
verwerkte voor de oorlog jaarlijks onge
veer 700.000 ton oliehoudende zaden. Op
het ogenblik bedraagt deze hoeveelheid
nog geen 200.000 ton. Teneinde dit grot»
verschil te overbruggen zal begin Febr.
1948 een studiecommissie naar Indië ver
trekken om de mogelijkheid tot het sti
muleren van de bevolkingscultuur van
grondnoten en sojabonen te onderzoeken.
Radio als deurwaarder
De grote woningnood in Warschau
dreef een aantal daklozen squatters
noemt men hen in Engeland in de
Amerikaanse ambassade. De ambassa
deur nam vergeefs allerlei uitdry-
vingsmiddelen te baat. Hy probeert
het thans met vier radiotoestellen, die
dag en nacht schetteren. Of de tien
vrouwen, een man, een kat en een
hond dit ongerief zullen accepteren
boven dakloos zijn is thans de vraag.
Indië kort en klaar
Mevr- M. M. C. Duynstee-Van Basten
Batenburg, die in Juni met medewerking
van de minister van Oorlog naar Indië
werd uitgezonden als gedelegeerde van
het centraal selectie-orgaan voor vrouwe-
lyke vrijwilligers om rapport uit te bren
gen over het vrouwelijk personeel
dië, is in 's-Gravenhage teruggekeerd. Zij
heeft te Batavia een comité opgericht
voor de behartiging der sociale belangen
van vrouwelijke werkkrachten.
Het N.I. Gouvernement heeft f 100 000
uitgetrokken voor steun aan de bevrijde
delen van Java en Sumatra.
Op Zuid-Celebes zyn thans vrijwel
geen politieke gevangenen meer. Onder
de overgeblevenen zijn 3 onruststokers en
zeven agitators van de PNI, die in April
1946 gearresteerd zijn. Een hunner is dr
Ratulangi. Zij worden op Nieuw-Guinea
geïnterneerd en mogen hun gezinnen
denemen.
Wegens de door de bombardemen
ten veroorzaakte woningnood blijft Koe
pang een gesloten stad. Ieder, die
der vergunning komt, kan worden terug
gezonden.
De slibzuiger „Pontianak" is aange
komen in de stad, waarnaar hij genoemd
men hoopt dat hij de monding der
Kapoeas binnen twee maanden bevaar
baar zal maken voor schepen van 500 ton.
De groep Ned.-Indië van het Ko
ninklijk Instituut van Ingenieurs zal ter
gelegenheid van het eeuwfeest
instituut op 23 September een herden
kingsbijeenkomst houden, in telefonisch
contact met het moederland en West-
Indië.
Ter tegemoetkoming aan de gepen-
sionneerden op Midden-Java zijn thanJ
„rijdende kassen" ingesteld. Het kasper-
soneel zal van plaats tot plaats trekken,
de gepensionneerden registreren en
een voorlopig voorschot geven.
De Japanners Nomura Kakki
Nishiro Shokan zijn te Batavia ver
deeld tot resp. 8 en 5 jaar gevangenisstraf
wegens stelselmatige terreur bij de bewa
king van krijgsgevangenen op de boer-
hond kan jaar'wïrkoiTd^ tel- bij Jhlmahi.
kens komen nieuwe aanvragen binnen
blinden, die hun vriend
loren.
De afgeleverde honden blijven eigen
dom van de school en zouden dus bij ver
waarlozing teruggenomen kunnen wor
den. Dit komt echter practisch nooit
Wel moet de eigenaar (eigenares i
maandelijks een rapport over de hond in
dienen en blijft er dus altijd contact.
Zo gaan school en vereniging ijverig
voort met het zegenrijk werk
blinden.
LOONBELASTING IN BIJZ. GEVALLEN
In de St.Crt. van 12 September 1947 ii
een Uitvoeringsbeschikking Loonbelas
ting opgenomen, die een kleine wijziging
aanbrengt in de regeling voor de bereke
ning van de loonbelasting bij loonsver
hoging me*, terugwerkende kracht,
uitbetaling van overwerkvergoeding over
een ander tijdvak dan het normale loon-
tijdvak (b.v. overwerkvergoeding per
maand naast loon per week) en in der
gelijke gevallen.
