|lieuurr £riJtód)r GTouraut
in
-Joden terug in het land hunner beulen
947
ZATERDAG 6 SEPTEMBER 1947
ABONNEMENTSPRIJZEN:
f 0.26 per week; f 1.10 per maand;
f 3.25 per kwartaal; bij betaling per
kwitantie verh. met admJcosten)
TELEFOONNUMMERS:
Directie en Redactie 20408
Administratie 22710
Christelijk-ISationaal Dagblad
voor Leiden en Omstreken
„^tantuastirb is obcblewtf
myn bert in lec^enspoet-
Acht en twintigste jaargang No. 7301
BUR. REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
HOGEWOERD 103
Postrekening 58936
De „Ocean Vigour" vanmorgen voor de Elbe
Nieuw drama vindt te Hamburg ontknoping
(Van een onzer verslaggevers)
Vanochtend om 7 uur maakten de grijze contouren van het 7500 ton grote Liberty-
schip „Ocean Vigour" zich los uit de nevel, die voor Coston aan de mond van de
Elbe hing. Er komen ronkende geluiden over liet water, voor de boeg van het schip
spatte het schuim hoog op toen een anker viel. Motorboten van de Britse Marine
drongen rondom. Manschappen gingen met loodsen aan boord. Toen ik mij met hen
naar de reling begaf, drong de omvang van deze tragedie ten volle tot mij door.
Ik had er al iets van gevoeld in het kamp Poppendorff, maar hier, aan boord van
dit kleine schip met zijn 1400 mensen, mannen, vrouwen en kinderen, viert het ver
raad aan het machteloze hoogtij.
kamp getrokken. Op de hoeken en bij de
Kommer, verdriet, vijandschap, ogen
die zich met wantrouwen tot mij keren,
waarin opnieuw de angst laait, die 14 j:
verschrikking er in gestempeld heeft. Zie
Edwin Lunsky. ongeschoren, het hemd
aan de hals'wijd open. die met verlies van
zijn gehele gezin, de Poolse hel ontkwam,
verlangend naar het vrije vaderland
achter de Palestijnse kusten. Nu verkocht
en verraden aan een gecompliceerde po
litiek.
Er zijn oude gebaarde priesterlijke fi
guren onder deze mensen, die zich vol
afschuw afwenden als zij Engels of Duits
horen en voor wie alleen Hebreeuws be
staat.
Zie daar die vrouw met dat felle ver
magerde profiel, dat eens zeer bijzonder
geweest moet zijn, met haar kleine jon
gen op haar schouder, een kind als uw
en mijn kleine kerels, toonbeeld van de
spanning, die deze mensen kunnen door-
Het ligt in de bedoeling, dat voor Zon
dagavond het eerste transport in het kamp
Poppendorff te Lubeck is gearriveerd. Er
is Duits personeel in het kamp. Deze men
sen mogen echter geen bevelen geven,
doch alleen zorgen voor koken cn schoon
maken. De volgende dagen zullen op
nieuw treinen met emigranten naar Lu
beck vertrekken. Het gehele transport zal
drie dagen duren. Elk der Joden krijgt
twee dekens en een rantsoen van 2800
calorieën per dag.
Duitsland, dat de Joden uitstiet, ver
moordde en ontrechtte, maakt zien op een
gedeelte van dit volk een verblijfplaats te
bereiden. Het is een gebeurtenis vol
schrikkelijke ironie, vol dwaze tegenstrij
digheden.
In de Hamburgerhaven waar de Fores
ter Fuseliers bezig zijn voorbereidingen
te treffen op Pier 29, weigerden zij van
ochtend 'n Duitse journalist toegang, uit
overweging „Duitsers hoeven niet te zien
wat Engelsen doen", een gezonde opvat
ting, die meer toegepast moest worden.
Doch in Poppendorff, één der kampen
waar de Joden van de „Exodus 1947", die
thans over drie schepen verspreid reizen,
ondergebracht moeten worden, zijn het
len.
Ik was vanochtend in Poppendorff. Het
is het meest verschrikkelijke oord, dat ik
ooit zag. Tussen de dennen hebben de
Britten hier een vluchtelingen- en krijgs
gevangenkamp gemaakt. Het draagt in
ieder opzicht de sporen van het tijdelijke.
De barakken zijn de bekende plaatijzeren
boxen, die hier en daar in Nederland als
noodwoningen worden gebruikt. Ze zijn
echter zeer slecht gebouwd, versleten en
haveloos, met grote openingen en op
schriften op de ramen, die waarschuwen
tegen het gestrooide rattengif.
Van binnen zijn ze even weinig comfor
tabel als van buiten toonbaar. Twintig tot
vijf en' twintig slordig losgesprongen stro
zakken liggen er dicht naast elkaar, gron
dig besproeid met D.D.T.-insectenpoeder.
Geleid door Duitse artsen is er ook een
ziekenafdeling met twee consultatieka-
n één v
wen. Het enige instrument tot dusver is
een bestralingslamp. Het is alles meer
dan onvoldoende, diep beschamend en
weerzinwekkend. Wat er onder deze om
standigheden aan sanitair is laat zich be
grijpen.
In deze omgeving worden Joodse man
nen, vrouwen en kinderen ondergebracht.
Zij zullen nauwgezet bewaakt worden. Er
is een dubbele haag prinkeldraad om het
ingangen werden wachttorens gebouwd
en men is bezig een leiding te maken
voor schijnwerpers. Een zeer slecht, maar
heel, heel echt concentratiekamp.
In Engelse kringen meent men, dat de
debarkatie in Hamburg een nieuw drama
zal worden De „Forester Fuseliers", die
met de debarkatie zijn belast en ongewa
pend aan boord van de schepen zullen
gaan, keerden een maand geleden uit Pa
lestina terug. Zij hebben daar het een en
ander van de illegale immigratie meege
maakt, niemand koestert de illusie, dat
het ditmaal zonder geweld zal gaan. En
dan? Een nieuw „Mara" zal verse bitter
heid over Israël brengen. En de Duitsers
zullen het zien en zich verheugen.
Als ik van de „Ocean Vigour" wegvaar,
slaan zwarte rookkringen om d.e Union
Jack en de dag ligt als een nieuw juweel
van Gods hand. Het is er één van smart
als gisteren
Boeug Soekarno kiest zijn
„bruid"
Australië wogat aangewezen als lid der
commissie van drie.
Het Franse persbureau A.F.P. seint uit
Djokja:
Blijkens een bekendmaking van radio-
Djokja, heeft Soekarno hedenmorgen
aan Charles Eaton „consul-generaal" van
Australië, medegedeeld dat de regering
van de republiek besloten heeft, zich in
Aandelen der Ned. Bank kunnen
Maandag weer verhandeld
worden
Minister Lieftinck heeft het verbod van
2 Dec. 1946, om aandelen en certificaten
van de Ned. Bank te verhandelen, thans
ingetrokken. De Ver. voor de Effecten
handel heeft daarom bekend gemaakt, dat
de handel Maandag weer kan beginnen.
Boete van twee millioen met een
kwart verlaagd
Het Gooise Tribunaal veroordeelde gis
teren de millionnair P. v. Leeuwen Boom
kamp te A'dam, die ir. verzet was geko
men tegen een boete van 2 millioen, thans
tot lVa millioen boete wegens lidmaat
schap der N S.B. en aankoop van onroe
rend Joods bezit.
Het Franse drama
Aftreden van RamacKer te elfder ure
door Auriol voorkomen
Ruim 100.000 demonstranten zongen de Internationale
Ondanks de alarmerende berichten uit Parijs van gistermiddag, is het kabinet-
Ramadier nog steeds in functie. Zoals gisteren reeds in een deel onzer editie
gemeld, kreeg Ramadier een votum van vertrouwen
Vóór stemden 292 afgevaardigden, 245 stemden tegei
der Vergadering zich van stemming onthielden.
de Nationale Vergadering,
terwijl ongeveer 60 leden
idat zij in de huidige moeilijke
ische ómstandigheden geen regeringscrisis wilden uitlokken. Ramadier heeft
daarna aan president Vincent Auriol te kennen gegeven, dat hü zou aftreden, doch
de president heeft kans gezien, zijn premier tc bewegen, op dit voornemen terug
te komen.
eveh geducht inflatie-element als het uit
gegeven bankpapier", aldus Ramadier.
Hij betoogde voorts, dat het noodzakelijk
de kolenprijzen in de hand te hou-
om een algemene prijsstijging van
industriële producten, met inflatie als ge
volg, te voorkomen.
De communisten, een klein deel van de
rechtervleugel en het centrum, vormden
de oppositie tegen de maatregel, die thans
kan worden doorgevoerd, om ruim 4.5
millioen francs uit te geven voor subsidies
aan de steenkoolindustrie.
Bij de verdediging van de politiek van
zijn kabinet veroordeelde Ramadier de
brooddemonstratie als een „symbolische
aanval op hét gezag der republiek". ,,Een
demonstratie of staking zal niet meer
tarwe verschaffen. Een staking is een
Huize Doorn wordt natio
naal museum
Ex-kroonprins grijpt er naast.
(Eigen bericht.)
Naar wij vernemen is de Nederl. Re
gering niet voornemens aan de voormalige
Duitse kroonprins een „non-enemy" ver
klaring te verstrekken. Hierdoor zal hij
niet in het bezit worden gesteld van de
nalatenschap in Nederland van de ex-
Keizer, nl. Huize Doorn en de kostbare
inhoud, waarvan de waarde op ettelijke
millioenen wordt geschat. Het plan is
Huize Doorn door de Ned. Regering als
nationaal museum te laten openstellen.
BURG. D'AILLY TE MOSKOU.
Gistermiddag is burgemeester d'Ailly
van Amsterdam te Moskou aangekomen
om de feestelijkheden bij te wonen ter ge
legenheid van het 800-jarig bestaan der
Russische hoofdstad. De burgemeester van
Londen had de uitnodiging „te laat ont
vangen" en zal niet komen.
Woningvordering pas als vrijwillig geen
overeenstemming is bereikt
Bijzondere aandacht voor ouden van dagen
Vergunningen bij
Minister Beel heeft ter uitvoering van
de Woonruimtewet 1947, een beschikking
uitgevaardigd, waaraan de colleges van
B. en W. zich hebber, te houden bij het
vorderen en in gebruik geven van wonin
gen en woninggedeelten. Oorspronkelijk
lag het ir. de bedoeling, de wet met deze
beschikking in werking te doen treden
op 1 Sept. j... dooh er moeten nog nadere
riohtlijnen worden vastgesteld. De inwer
kingtreding kan nu worden verwacht
tegen 15 Sept. of 1 October a.s.
Woonruimta<woor bejaarde bewoners.
Het oordeel van B. en W. over de doel
matigheid van de verdeling van woon
gelegenheid en van eer. vordering moet
steeds mede worden bepaald door over
wegingen van rechtvaardigheid en billijk
heid.
Hierbij verdient o.m. het lot van be
jaarde bewoners als zodanig aandacht.
Woningen, welke eigendom zijn van be
jaarde bewoners, die dat bezit als voor
ziening voor de oude dag hebben verwor
ven, zullen bij voorkeur niet in haar ge
heel worden gevorderd, tenzij hun een
passende woonruimte in een ander perceel
in de gemeente kan worden verschaft.
Op basis van vrijwilligheid.
Voor de bepaling van het oordeel van
B. en W. komt ook in aanmerking be
hoefte aan woongelegenheid voor uitoefe
ning van een beroep, het economisch be
lang van de personeelsvoorziening voor
Tenzij onverwijlde vordering noodzake
lijk is, zal van dc vorderingsbevoegdheid
geen gebruik worden gemaakt, dan na
dat het B. en W. redelijkerwijze onmogé-
Ijjk is gebleken, om op basis van vrijwil
ligheid een oplossing van de huisves
tingsmoeilijkheid tc bereiken.
Vordering van een gedeelte van een
woning (dwang tot samenwoning) ten
behoeve van a-sociale personen (waar
onder niet begrepen politieke delin
quenten als zodanig) mag niet plaats
hebben.
B, en W. zullen steeds vergunning tot
in gebruik nemen van een woongelegen
heid kunnen verlenen aan de eigenaar,
aan wie zij die vergunning hebben toe'
gezegd, voor het geval hij de kosten var
nieuwbouw geheel of gedeeltelijk zelf
Onbehoorlijk gebruik en overlast.
Wanneer iemand tot ontruiming is ver
oordeeld wegens onbehoorlijk gebruik
van woonruimte of veroorzaken van
overlast, mag niet opnieuw woonruimte
ten behoeve van de veroordeelde wor
den gevorderd van degene, die de eis
tot ontruiming instelde.
Pastorieën mogen niet geheel of ge
deeltelijk worden gevorderd dan ^piet
machtiging van de min. van Binnen
landse Zaken.
Commissies van advies.
B. en W. moeten, zich doen bijstaan
door een advies-commissie van tenminste
5 leden, ingezetenen der gemeente. Twee
er van moeten representatief zijn voor
de huiseigenaren en de hypotheekhou
ders. Gelet moet worden op technische
en sociale deskundigheid, in plattelands
gemeenten vooral op sociaal-agrarisch
gebied, terwijl in gemeenten met een
grote arbeiders-bevolking een vertegen
woordiger der vakbeweging in de com
missie -zitting moet hebben.
Wanneer vergunning niet mag worden
geweigerd.
Vergunningen tot vestiging in de ge
meente mogen niet worden geweigerd
aan ambtenaren, die in de gemeente
standplaats moeten hebben, predikanten
enz., aan wie de gemeente door het be
voegde kerkelijk gezag als standplaats is
aangewezen en aan personen, die wor
den gehuisvest in rijks-inrichtingen of
kampen. Evenmin mag de ingebruikne
ming worden geweigerd ten behoeve van
openbare diensten, waarvoor de gebou
wen krachtens de Algemene Vorderings
regeling 1944,
Het kabinet is gistermiddag bijeen ge
weest. In_ het uitgegeven communiqué
wordt gezegd, dat een ..urgent économisch
programma ter verlichting van de crisis"
wordt voorbereid, terwijl ook een plan
voor „Europese samenwerking" is opge
steld, gebaseerd op het werk der confe
rentie, die het Marshallplan behandelt
Meer dan 100.000 arbeiders hebben gis
teren bij de Eiffeltoren een demonstratie
gehouden tegen de verhoogde kosten van
levensonderhoud en de voedselmoeilijk-
heden. Zij droegen bij die gelegenheid
borden met leuzen als: ..Brood", „Weg
met de uithongeraars", .Ramadier aan de
galg" terwijl ze onder het zingen van
„La jeune garde" en de „internationale"
zich voor een met rode doeken behangen
tribune opstelden, om de verschillende
sprekers van de CGT (Frans algemeen
vakverbond) aan te horen.
Vlammend protest van
„Rijkseenheid"
Prof. Gerbrandy pleitte tegen
verkrachting der wet
Gelijk wij reeds in ons hoofdartikel
melden heeft de Regeringscommissaris
voor radiowezen, mr L. A. Kesper, prof.
P. S. Gerbrandy voor twee maanden uit
gesloten van de bevoegdheid om voor de
radio te spreken. „Rijkseenheid" heeft
hiertegen een krachtig protest doen horen,
waarin het verklaart:
„Maandenlang heeft het Nationaal Co
mité bij monde van prof. Gerbrandy ge
pleit voor terugkeer naar de basis van
grondwet en staatsregeling. Maandenlang
heeft het Kabinet gehandeld alsof grond
wet noch staatsregeling bestonden. Her
haaldelijk heeft prof. Gerbrandy daarop
in zijn radioredevoeringen ernstige cri-
tiek uitgeoefend. Ook in zijn gewraakte
toespraak drong hij aan, ter bescherming
de Inheemse bevolking, op toepas
sing van recht en wet en voerde hij het
pleit tegen voortgaande verkrachting
daarvan.
De beslissing van de regeringscommis
saris is in haar motivering dan ook vol
komen. in strijd met de begrippen van
vrijheid en democratie, welke het over
grote deel van het Nederlandse volk als
haar hoogste goed beschouwt. In wezen
wordt hier de oppositie, die naar de fei
ten hebben bewezen, het gelijk aan haar
zijde heeft, gemuilkorfd.
Tegen deze dictatoriale uiting, welke
on-Nederlands is en onwaardig, protes
teert het Nationaal Comité „Handhaving
Rijkseenheid" met de grootste kracht".
Consuls-generaal te Batavia
vergaderen op Zondag
Lambert en Van der Sticbelen
zijn teruggekeerd
De Britse waarnemend consul-generaal
Lambert en de Belgische consul-generaal
Van der Stichelen zijn Vrijdagmiddag uit
Djokja te Batavia teruggekeerd aldus
seint Aneta. De heer Lambert deelde
mede dat de consulaire vertegenwoordi
gers Zondag zullen vergaderen om de
procedure vast te stellen. De Franse con
sul-generaal en de Australiër Eaton zul
len Zondagochtend uit Djokja terugke
ren. Men verwacht dat de heren Lambert
en Van der Stichelen die te Djokja inlei
dende besprekingen hebben gevoerd, bin
nenkort weer naar Djokja zullen vertrek
ken.
Nieuw „accoo'rd" gepropageerd.
De „New York Times" acht het moge
lijk dat de Veiligheidsraad reeds Dinsdag
een rapport van de coqsulaire vertegen
woordigers zal bezitten, aldus seint ANP-
Aneta uit New-York. Het blad propageert
de gedachte van een nieuwe overeen
komst ter vervanging van'Linggadjati, te
sluiten onder toezicht van de Veiligheids
raad. Een belangrijke stap vooruit in de
opvatting van het blad is dat dit het po-
litie-optreden noch durft te rechtvaardi
gen, noch te veroordelen, nu het
kennis genomen heeft van Djokja's radio-
propaganda.
De consuls-generaal van Frankrijk en
Australië, Raux en Eaton, die op het
ogenblik te Djocja verblijven, hebben he
denmorgen een onderhoud gehad met
Soekarno en Sjarifoedin. Het bezoek
duurde ongeveer een uur.
Het bekende bergplaatsje Tosari, is
volgens een republikeins communiqué
thans door onze troepen gezuiverd.
Opnieuw een ons vlees extra
Voor personen geboren in 1942 en vr<
ger is t.m. 14 Sept. op bon L-06 diversen
100 gram vlees verkrijgbaar.
De eierzegels, wélke de pluimveehou
ders van de eierverzamelaars ontvangen,
worden voortaan voorzien van een spe
ciale opdruk der periode, waarin ze geldig
zijn. en wel voor het eerst in het tijdvak
28 Sept.22 Nov. De pl. bureauhouders
mogen alleen eierzegels met bovenbe
doelde opdruk aannemen en de pluimvee
houder moet zijn kaart met zegels
uiterlijk 14 dagen na het verstrijken
de afgelopen periode inleveren.
Onlangs maakten wij er reeds melding
van, dat het alcoholpercentage van het bier
in November weer op het vooroorlogse peil
zou worden gebracht. In verband hiermee
is een wetsontwerp ingediend, waarbij het
bedrag van de bieraccijns wordt aangepast
bij deze ouderwetse dichtheid van het bii
Deze accijnsverlaging is op zichzelf niet
van invloed op de bierprijs voor de con
sument.
Wanneer in de morgen, na 't nachtelijk grauw,
Dc zon mij haar komst weer doet weten;
Als boven de velden, gedrenkt door de dauw,
De lucht zich weer spant in het helderste blauw.
Dan denk ik, terwijl ik dit daaglijks aanschouw:
„Een zomer om nooit te vergeten!"
Doch als bij de boeren het werk is gedaan,
En d'avond in rust wordt gesleten;
Dan kijken z'elkander bedenkelijk aan,
Die droogte, hoe zal het de koeien vergaan?
't Is dunkt mij voor hen, die van veeteelt bestaan.
Een zomer om nooit te vergeten.
Zo wordt door bewoners van stad of Van 't land
Met andere maten gemeten:
De één vindt het heerlijk als 't zonnetje brandt,
En d'ander verlangt dat de lucht zich ontspant,
Maar hoe het ook zij, 't is voor stad en voor land
Een zomer om nooit te vergetfen.
En valt er deez' winter van dit of van dat
Misschien eens wat minder te eten;
Niet mopperen dan, óók al missen we ws*
Het zijn de gevolgen (dat is nog al glad)
't heerlijke 1u
Die 3
v hebben gehad,
>it te vergeten.
Gré Kempen-Sterkenburf
H.M. de Koningin bezocht liet Ruiter
feest te Den Haag
(Van een onzer verslaggevers).
Daverende toejuichingen van de stamp
volle tribunes, gevolgd door een enthou
siast gezongen „Wilhelmus" vormden
gistermiddag het welkom voor H M. de
Koningin, die gisteren het ruiterfeest op
Houtrust te Den Haag heeft bezocht.
H.M. was vergezeld van Haar Dame
au palais, mevr. L. de Beaufoft geb. v.
Hardenbroek, de secretaris var. H.M. drs
M. Kohnstam en twee adjudanten. Een
dochtertje van ir D. S. Tuynman, de
adj. secretaris der Hollandse Maatschap
pij van Landbouw, overhandigde aan
H.M. een fraaie bouquet orchideeën.
Helaas duurde het wat, lang, alvorens
de activiteit op het veld zioh ontplooide,
Gisteren woonde H.M. de Koningin te 's-Gravenhagc het Concours Hippique
bü, georganiseerd ter gelegenheid van het 100 jarig bestaan van de Mij. van
Landbouw. Hare Majesteit complimenteert dhr -Van Galen Last voor de mooie
demonstratie van zijn ruiters. Achter de Koningin de voorzitter van de My.
dhr F. den Hartog.
IDist'TJ
DAT gisteren te Scheveningen de deelne
mers aan het Int. Brandstof!encongres te
Scheveningen een excursie naar de Lim
burgse Staatsmijnen maakten.
DAT de Vakraad voor de Textielindustrie
inzake het conflict bij de N.V. H. ten Cate
Hzn en Co te Almelo zijn scherpe afkeui
heeft uitgesproken t.o.v. de houding der
belders en ook de handelwijze der fii
heeft afgekeurd.
DAT gistermiddag te Utrecht de tentc
stelling „Indië onder Japanse bezetting" d
burgemeester mr dr G. A. W. ter Pelkwijk
werd geopend.
DAT de bezoekers van de alg. ledenverga
dering van de Bond van Heemschut glstei
te Delft een exouns-ie naar de restauratie v
•het Prinsenhof maakten en daarna door 1
gemeentebestuur werden ontvangen.
DAT binnenkort de bus van Antwerp
naar Putte en Wernhout aan de Ned. gn
weer gaat rijden.
DAT de feestweek te Sas van Gent t
het 400-j. bestaan gisteravond ln een geheel
versierde en geïllumineerde stad is ingezet.
DAT de Kon. Bond van Chr. Zang- en Ora-
toriumveremgingen. waarvan het bonds-
bureau Is gevestigd De Perponcherstraat 104
Den Haag. tel. 302818, zijn 1000ste zangkoor
als Hd heeft Ingeschreven.
DAT het waterschap Waarde bij Goes c
gemaal krijgt bij de sluis aan de zeedijk.
DAT bijna 400 pleegouders uit Friesland de
gasten zijn geweest v d. BPM in A'dam als
dank voor de verpleging van 500 A'damse
kinderen tijdens de oorlog.
DAT de moeilijkheden, waarmede de Zuid-
Limburgse stroopfabrikanten hadden te
kampen, thans door de gunstige fruitprijzen
en overvloedige oogst zijn verdwenen.
DAT te Amsterdam de tentoonstelling
„Bloemenpracht" t g v. het 30-j. bestaan van
de Bond van Volkstuinders gistermiddag
werd geopend.
DAT 50 deelnemers aan het
es van plattelandsvrouwen 1
voor een driedaags
reldcon
Sept.
land arriveren.
DAT de 43-j. T. Meycrlng uit Bussu-m, tij
dens de oorlog NSB-notaris en hulpland-
waohter, gisteren voor het Gooise Tribunaal
terecht stond.
DAT te Roermond een Instituut voor Beel
dende Kunst wordt opgericht onder leiding
van drs W. v. d. Laar.
DAT het Kon. Nod. Zangersverbond reeds
thans maatregelen treft om de viering van
het eeuwfeest van het verbond in 1953 finan
cieel mogelijk te maken.
DAT gisteren voor het R'damse B.G.
tegen de 24-j. R. v. Hoey Smit, wegens
ling bij het Vrijwilligerslegioen, 5
j. gev.straf
hij
:rd geëist, zonder aftrek, das
DAT „De Holdes", de landdag van de Gel
derse boerenjongens, gisteren ruim 4000 aan
wezigen telde, terwijl ongeveer 3000 toe-,
echouwera een landelijk spel bijwoonden.
DAT op voet van wederkerigheid da door
Engelsen in Nederland geleden oorlogsschadi
is gelijkgesteld met door Nederlanders ge
leden schade en betrokkenen voor 1 Ma:
1948 hun schadegevallen moeten indienen i
het Com. voor Oorlogsschade. Stadhoudei
laan 130, Den Haag.
DAT Dordrecht 33379 1
lagt.
1 telt
aantal 1
DAT het Ned. Lunapark in Egypte
Sept. eindigt te Alcxandrië cn dan
overgeplaatst naar Caïro.
DAT tc Stadskanaal dezer dagen de
feerderij en lakkerij van de meubelfabriek
„Wako" binnen een uur tot de grond
is afgebrand.
DAT een wetsontwerp is ingediend
naturalisatie van J. A. Adler te Den Haag
en 22 anderen.
DAT de St.-Crt. van gisteren aanwijzin
gen voor de uitvoering van de metalenbe-
schikking 1947 bevat.
DAT de Ned. Ver. voor de Volkszang op
dr L. N. Deckers.
DAT de aftredende Zwitserse consul te
R'dam, F. Koch, opgevolgd wordt door
Gottfried Isler van de Zwitsers-Ned. Rijn
vaart MtJ.
DAT gisteren in hotel Hamdorf te Laren
de Ver van adviseurs voor rijbewijzen is
opgericht.
DAT Philips te Eindhoven heeft besloten
het 322e squadron van de Luchtstrijdkrachten
te adopteren.
doch toen na wat wachten, de ruiter
stoet zich kwam presenteren, ontrolde
zich een interessant schouwspel, dat de
aandacht ten volle verdiende.
Ongeveer 130 ruiters van de deelne
mende landelijke ruiterverenigingen,
kwamen het veld op, en reden vervol
gens een keurige parade, waarna figuur
rijden ten beste werd gegeven. Het
slaagde alles uitnemend, en een waar
derend applaus beloonde de ruiters.
Hierop volgd^ „Klavertje vier" rijden,
en de befaamde Hongaarse Post.
Het spel boeide HM. blijkbaar zeer,
want ongeveer drie uur verbleef de Vor
stin op Houtrust. De acht aanwezige in
structeurs, benevens de hoofdinspecteur
der Koninklijke landelijke federatie van
rijverenigingen, de heer H. Jansen van
Galen, werden aan HM. voorgesteld en
met de resultaten van deze middag geluk
gewenst.
Kampioen van Nederland in dressuur
werd deze middag „Leo" van de rijver-
eniging te Nieuw-Vennep, welke vereni
ging tevens met de beker, beschikbaar
gesteld voor het „Klavertje vier" rijden,
ging strijken.
Prinses Juliana naar liet Studen
ten Sanatorium te Laren
H.K.H. Prinses Juliana zal op Dinsdag
9 September a.s., 's middags om half
een bezoek brengen aan het Nederlands
Studentensanatorium te Laren.
APELDOORN ZAL DE KONINGIN
TOEZINGEN.
H.M. de Koningin heeft zich bereid ver
klaard Woensdag te Apeldoorn een zang-
hulde in ontvangst te nemen.
Onze mannen slaan terug
als ze aangevallen worden
Tlians honderd en elf doden
aan onze zijde
Volgens het Nederlandse legerberlcht
van heden zijn op 3 September gesneu
veld 5 man cn gewond 28. Het totaal tij
dens het bestand wordt zodoende 111 ge
sneuvelden, 318 gewonden en 6 vermisten.
Er waren gisteren weer vele beschietin
gen, waartegen van Nederlandse zijde is
opgetreden, zodat aan de republikeinen
verliezen zijn toegebracht. In West-Java
kreeg een sabotagebende. die poogde
brug te vernielen, gevoelige klappen. In
Middcn-Java werd bij Boemiajoe het
zet gebroken van een bende van 200 1
Haar verliezen waren zwaar.
Radiocensuur
rl enkele uitlatingen, die prof. Ger
brandy in zijn radiorede van-14 Augus
tus heeft gedaan, heeft mr Kesper,
de „regeringscommissaris voor het radio
wezen", aanleiding gevonden, prof. Ger
brandy met ingang van 3 September voor
de duur van twee maanden uit te sluiten
van de bevoegdheid tot het houden van
redevoeringen voor de microfoon. De aan
klacht komt hierop heer, dat prof. Ger
brandy In zijn radiorede aan dr van Mook
in overweging zou hebben gegeven, zich
niet te storen aan aanwijzingen van de
Regering, maar in het Indische conflict
zijn eigen inzicht te volgen.
Zover zijn wij in Nederland dus al ge
komen. De democratie is uitgehold. De
Volksvertegenwoordiging wordt in de
belangrijkste aangelegenheden van het
Koninkrijk niet gehoord of eerst gehoord
als alles „in kannen en kruiken" is of na
dat de kannen en kruiken in scherven zijn
gevallen. En over het radiowezen heerst
een regeringscommissaris ais triest sym
bool, dat het radiovraagstuk nog altijd niet
op bevredigende wijze is geregeld. Zulk
een dictatoriale regeling is aan het huidiga
regeringssysteem nu eenmaal niet vreemd.
Dat daarbij willekeurige en betreurens
waardige besluiten genomen kunnen wor
den, is in het onderhavige geval nog eeni
gebleken. Wat toch is het geval?
rl de misère van het Indische beleid
hebben wij maandenlang een allertreu
rigste miskenning van het gezag der
Grondwet beleefd. Het is een tijd geweest
van voortdurende spanningen, ook tussen
de Regering en de luitenant-gouvemeur-
generaal, die zich beijverde om de Rege
ring bij herhaling voor voldongen feiten ie
plaatsen.
Van dit alles was het Indische volk het
meest beklagenswaardige slachtoffer, dat
volk waarvan de bescherming in de In
dische staatsregeling ip het bijzonder aan
de gouverneur-generaal is opgedragen.
Deze plicht is hem door recht en wet
opgelegd.
Het is aan deze plicht, dat prof. Ger
brandy dr Van Mook in zijn radiorede
heeft herinnerd, een plicht, zó eenvoudig
dat Regering èn luitenant-gouverneur-
generaal lange tijd vergeten schenen hem
na te leven.
Prof. Gerbrandy vroeg voor de micro
foon: „Zou dr Van Mook die, in alle moge
lijke twijfelachtige handelingen steeds, ala
ik het zo zeggen mag, het Kabinet heeft
„besprongen", thans, nu het een goede,
noodzakelijke, een door recht en wet op
gelegde plicht betreft, nl. de waarachtige
bescherming van de Indische volken, terug
schrikken en afwachten wat de heren Beel
en Jonkman hem, niet uitsluitend op grond
van hun zelfstandig ministerieel oordeel,
maar op gezag der politieke partijen ver
oorloven?" En hij beantwoordde deze
vraag zelf met de opmerking: „Ik kan het
niet geloven".
DIT komt, zegt de regeringscommis
saris, neer op een suggestie aan dr
Van Mook om eigen inzicht te volgen.
Het is echter allerminst een eigen inzicht.
Sinds wanneer is de bescherming van de
Indische volken een particuliere aange
legenheid? In deze periode van gezags-
devaluatie wordt een simpele herinnering
aan een plicht, voortvloeiend uit de Indi
sche staatsregeling, al aangeduid als een
strafwaardige suggestie.
Of is de Indische staatsregeling niet
meer van kracht? Men leze in dit verband
een belangrijk artikel van prof. Gerretson
in het R-K. weekblad „De Nieuwe Eeuw"
van heden, waarin hij op goede gronden
aantoont, dat dit wel degelijk het geval is.
Men zou kunnen stellen, dat die staats
regeling b.v. ddtr de overeenkomst van
Linggadjati buiten werking is gesteld,
maar intussen is Linggadjati als overeen
komst alweer losgelaten. En we mogen
toch aannemen, dat we ten aanzien van
Indië op het ogenblik niet in een wettelijk
vacuum leven.
AL met al betreuren wij de beslissing,
die de regeringscommissaris van het
radiowezen genomen heeft, als zijnde
willekeurig en op al te losse inotieven ge
daan. Deze beslissing kan al te gemakke
lijk een andere suggestie wekken, n.l. dat
zij zou dienen om de oppositie tegen het
regeringsbeleid voor de microfoon de
mond te snoeren.
In dit verband moeten wij wel onze ver
bazing erover u.ten, dat het orgaan der
Partij van de Arbeid niet alleen de uit
sluiting van prof. Gerbrandy van het radio
recht vóór andere bladen wist te brengen,
maar bovendien mededelingen deed over
de arbeid van de Radioraad, die al te zeer
de gedachte oproepen aan een lek in dit
college. Misschien wil -de regeringscom
missaris ook over dat punt eens zijn aan
dacht laten gaan.
Zijn eigen kind doodgereden
De expediteur P. B. uit Hillegom heeft
gisteravond zijn eigen zoontje met zijn
vrachtauto doodgereden, doordat het kind
van de voorbumper viel, waaraan het zich
spelenderwijze vasthield.
Weinig wind
Tot morgenavond verwacht De Bilt:
In de nacht hier en daar vorming van
nevel of mistbanken, die in de ochtend
weer oplossen. Gedeeltelijk bewolkt met
enkele verspreide buien. Zwakke wind.
Des nachts iets minder koel, overdag wat
minder warm.
ZON EN MAAN.
Zondag 7 September. Zon op 5.59 en
onder 19;16. Maan op 21.59 en onder 13.59.
Maandag 8 September Zon op 6.01 on
onder 19.14. Maan op 22.39 en onder 15.20.
L.K.
Verlieslijst der afgelopen week
De regering maakt tot haar leed
wezen bekend, dat in de afgelopen
week de navolgende verliezen zijn ge
rapporteerd:
Koninklijke Marine: Geen verliezen.
Kon. Ned. Landmacht:
Sold. J. Does, Heer Hugowaard; sold.
J. L. de Kraker, Terneuzen; korp. H.
J. Wolff, Amsterdam; sold. J. H. van
den Berg, Hardenberg; sold. 1ste kL
H. A. Courtens, Maastricht; sold. L.
Hemmes. Gouda; sold. 1ste kl. A. Belo,
IJsselstein; sold. H. E. Heinen, Sittard;
korp. T. C. Theunissen. Nw. Ginneken;
sold. G. J. Beekvelt, Weesp; sold, lsta
kl. K. Roeloffs. Leur (N.B.); sold. 1ste
kL F. de Vries, 's-Gravenhage; sold. S.
Buisman, Vlaardingen; sold. H. Guiche-
laar, Hoogeveen; kapitein A. H. M.
Dleperink, Overveen; sold. P. W. Huys-
mans, Weert; serg.-madoor G. B. Rosijn,
Amsterdam; sold. 1ste kL M. Timmer,
Wormer; sold. H. van den Wildenberg,
's-Hertogenbosch.
Kon. Ned.-Indisch Leger:
Ambonnees mil, soldaat 2de kL De-
fruan; Javaans sold. 2de kL Ponimin;
mil. korp. paratroepen M. Polnaja;
Chin. sold. 2de kl. Óey Eng Ho; Lste
luitenant inf. J. W. Nix.
