NIEUWE LEIDSCHE COURANT
WOENSDAG 3 SEPTEMBER 194
Canadees piloot vergat zijn redder niet
Een Hollands gezin op weg
naar de toekomst
Het was in de na-zomer van 1943, da;
aan de wachtmeester der marechaussee
N, v. d. Dool, toen gestationneerd te Sche-
veningen, via de verzetsgroep, waarbij
hij was aangesloten de opdracht werd
gegeven, twee geallieerde piloten, neer
gekomen in de omgeving van Raalte, over
de grens te brengen. Het betrof een En
gels officier-navigator en een Canadees
sergeant-boordschutter. De onderneming
hikte) na hen een nacht in eigen huis
onderdak en voedsel te hebben verstrekt,
bracht v. d. Dool de beide vreemdelin
gen naar Rotterdam, waarna zij via Ant
werpen en Gibraltar binnen een week
veilig Engeland bereikten.
Toen kort daarop de groep werd op
gerold, werd ook v. d. Dool gearresteerd.
Zeven maanden cellulair te Schevenin-
gen en een maand concentratiekamp te
Vught vonden een voorlopig einde in een
viervoudige veroordeling te Utrecht. Voor
de familie was de uitspraak: twee maal
drie jaar tuchthuis en twee maal de
doodstraf, zonder dat gratie kon worden,
verkregen, voldoende reden om aan te
nemen, dat dit het einde betekende. Er
werd dan ook niets meer van v. d. Dool
vernomen. Maar intussen was omkoping
de oorzaak, da; uitstel van executie werd
verkregen en me; nog 80 andere gevan
genen werd v. d. Dool op transport ge
steld naar Anrath, vanwaar men na ze
ven dagen hals over kop moest vluchten
voor de naderende Amerikanen.
Met 160 Hollanders kwam het transport
aan te Liitteringhausen, waar men hen
in groepen van drie cellulair onderbracht
op de hoogste verdieping van de op een
berg gelegen gevangenis. Hard werken
en honger lijden werden echter draaglijk
door de hoopgevende berichten, die in
de gevangenis circuleerden. Een van de
gevangenen, een journalist, beschikte
over een minuscuul radio-toestelletje,
dat, verborgen in een strozak, de gehele
gevangenis van nieuws voorzag, nieuws
dat steeds meer spanning bracht onder
de veroordeelden.
Op 2 April 1945 was Liitteringhausen
door de Amerikanen ingesloten, op Vrij
dag 13 April kon men van de cellen uit
het Amerikaanse geschut zien en al spoe
dig opereerde het Amerikaanse zware
materiaal aan de voet van de gevangenis.
De bevrijding scheen nabij, maar bleek
eeif fantoom, toen het bericht doorkwam,
dat de Duitsers begonnen waren de
Duitse politieke gevangenen, die op de
eerste verdieping huisden, met een hand
bijltje te onthoofden. De Hollanders be
volkten weliswaar de vierde verdieping,
maar men bereidde zich toch voor op de
dood. Op Zondagmorgen zag men in de
*tad de witte vlag hijsen, maar de ge
vangenis was nog steeds in Duitse han
den. De bevrijding kwam in de middag
uren, toen, een Amerikaanse tank het ge
bouw binnendrong en de daarin mee
gekomen vier militairen, tezamen met de
uitstekend georganiseerde gevangenen
zelf de Duitse bezetting overrompelden
Dit drama, een drama, zoals er zich
vele hebben afgespeeld in de alweer
bijna vergeten jaren van de bezetting,
was dan ook aan de aandacht ontsnapt,
ware het niet, dat het een zo blijde ont
knoping heeft gevonden. De mede door
de heer v. d. Dool zo gelukkig ontkomen
Canadese piloot, een zekere dr F. E.
Sutherland uit Edmonton in Alberta,
bleek zijn redder niet vergeten. Met hulp
van de Stichting Landverhuizing en de
Kath. Ned. Boeren- en Tuindersbond
heeft hij het hem mogelijk gemaakt een
boerderij te verwerven in de Canadese
Staat Ontario. De heer v. d. Dool heeft
niet lang geaarzeld. Opgegroeid op het
land, trok zijn hart naar het bedrijf van
zijn vaderen. Hij verliet het wapen der
marechaussee (thans Rijkspolitie) en be
reidde in twee maanden zijn vertrek
voor. Met vrouw en twee kinderen
scheept hij zich een dezer dagen in op
de Tabinta, om een nieuwe toekomst
tegemoet te varen, vol moed en werk
lust.
De heer v. d. Dool, die zich gaat ves
tigen in een streek, waar reeds meer
dere Nederlandse gezinnen kwamen wo
nen, is overtuigd, dat er nog voor vele
Nederlanders ruimte en werk is in Ca
nada.
„Maar mijn kinderen zullen Neder
lands spreken! En ik abonneer mij op
een Nederlandse krant!" Aldus besloot
hij het onderhoud, dat wy met hem had
den op een boerderij onder Leiderdorp
Rusland voert Duitse oorlogs
schepen weg
De Russen hebben drie Duitse oor
logssohepen uit de Poolse wateren weg
gevoerd tegen de afspraak in, die luid
de. dat deze schepen zouden worden
vernietigd. Het zijn: vliegkampschip Graf
Zeppelin, slagkruiser Schleswig Holstein
en kruiser Lutzow, die tijdens de oorlog
door de geallieerde bommenwerpers tot
zinken werden gebracht.
BELGISCHE „SPITFIRE" NEER-
GESTORT
Op het militaire vliegveeld te Etter
beek in België is gisteren een „Spitfire"
van de Belgische luchtmacht neergestort.
De piloot overleed aan de bekomen ver
wondingen.
De Amerikanen hebben erkenning ver
leend aan een nieuwe Duitse partij, de
„Republikeinse Unie van Duitsland.'
Onder de rook van de Oude Sleutelstad
LEIDERDORP.
Mej. H. van Leeuwen uit Bloemen-
daal, tijd. onderwijzeres aan de Chr. Nat.
school, is met ingang van 1 Sept. in
dienst benoemd. j
De heer C. Veldhuizen uit Zwammer-
dam Is met ingang van 1 Dec. benoemd
tot onderwijzer aan de Chr. Nat. school.
De Niwin-coliecte langs de huizen op
1 Sept- heeft f 300 opgebracht.
In de cantine der touwfabrlek
organiseert de buurtvereniging „Zijl-
kwartier" Zaterdagavond een feest
avond voor haar leden.
Onder grote belangstelling hield
de volkstuindersvereniging der V.T.L.
ter gelegenheid van h§ar 5-jarig bestaan
in het keurig verzorgde mannenschaft-
lokaal der touwfabriek Zaterdagmiddag
een bloemen- en groentententoonstel-
ling. Onder de talrijke aanwezigen
merkten we o.a. op de burgemeester
met zijn echtgenote, de heren Van
Deventer en Kuiper van de directie der
touwfabrieken, vertegenwoordigers
zusterverenigingen en last but not least
de leermeester der vereniging, de heer
A. J. Verkleij, rijks-land- en tuinbouw-
leraar te Amsterdam. Achtereenvolgens
voerden het woord de heren Polhuijs,
voorz. der tentoonstellingscommissie, de
heer Ent, voorz. der vereniging, e
heren Verkleij, van Deventer ei
burgemeester. De heer Sonneveld stelde
namens het bestuur van de Leidse bond
van volkstuindersverenigingen een
selplaquette ter beschikking vooi
prijswinnaar met het hoogste aantal
punten.
Deze plaquette moet 3 maal achtereen
of, bij onderbreking, 5 maal in totaal
worden gewonnen.
Daarna volgde een rondgang langs
het tentoongestelde. Aparte vermelding
verdient de vlinder- en rupsenafdeling
van de heer W. v. d. Broek uit Leiden,
die de bezoekers aan de hand hiervan
aanschouwelijk onderwijs gaf in de ge
varen, die een plant omringen. De jury,
die geen gemakkelijke taak had, kende
7 eerste prijzen toe. te weten aan de
heren J. F. Hefining, W. Honders, J. H.
Kerkvliet, P. Kerkvliet, L. Karregat en
J. M. Tervooren uit Leiden en de heer
P. J. J. Polhuys uit Leiderdorp. De
heer Tervooren werd voor 1947 wir
van de wisselplaquette.
V.T.L. kan met voldoening op deze
zeer geslaagde tentoonstelling terugzien.
OEGSTGEEST.
Onder grote belangstelling heeft Za
terdagmiddag op de Ned. Herv. begraaf
plaats de teraardebestelling plaats gehad
van de heer W. v. d. Meij, in leven
bekend veehandelaar, die Woensdag
gevolge van een ongeval te Haarlem
het leven kwam. Ten sterfhuize is
J. E. L. Brummelkamp vodrgegaan, e\
De heer N. v. d. Dool en zUn gezin te Leiderdorp geen onbekenden werden
door eea geredde Canadese piloot niet vergeten. Dezer dagen vertrekken de
man. vrouw en twee kinderen naar Ontario, waar een boerderij staat te wachten.
Wie te water raakt moet kunnen zwemmen
Zaterdagmiddag vond onder grote be
langstelling, vooral van de zijde dei
ouders en badgasten in de Noordwijkse
Bwemschool, nabij de Golfbanen het di-
llomazwemmen A en B plaats.
De uitslagen lulden als volgt:
Diploma A: Meisjes: Leni Dekker,
Frieda Waal, Isoldy de Jong, Trudy
Beuk, Ans Imthorn, Netty Spaanderman,
Jopy van Bohemen. Leny v. d. Zalm, H.
C. Langelaan, Ali Barnhoorn, Anny v.
Put. Jopy Hoek, Lieze Janna, Walter
d. Wal, Ria Hermir.a Biemond, Grietje v.
Duin, Mary van Veen, Truusje Walen
kamp, Willy de Kan, Janny v. d. End,
Toos Berbee, Leentje Roodenrijs, Tiny
van der Meer, Nelly v. d. Zalm, Anna
Maria Wassenaar, Marien Hooykaas,, W.
J. Fr. Alkemade, Corry Koeleman, Adri
v. VUet, A. v. Vliet, Joh. v. d. Wiel, M.
Miedema, A. v. Duin, J. Klinkenberg. R.
Hogewoning, Nelleke Blok. J. Mensing,
Corry Bal, Annet Jansen, Paula den Ha
ring, Oofje Gerfenbach, Annie v. Dijk,
Ivdnne v. d. Berg, Kokkie den Hollander,
en Mary den Hollander.
Diploma B: Meisjes: Coby van Dijk,
Greetje Sisterman, Gesina Middel, Isoldy
de Jong, Johanna de Jong, Janna Jon-
gelie, Jopy van Bohemen, H. C. M. Lan
gelaan, Nelly Hoek, Anny Put, Lieze
Janna, Walter v. d. Wal, Ria Hermina
Biemond, Johanna v. d. Wiel, M. Mie
dema, Marijke v. d. Bent, S. Ouwehand.
W. v. Dam, A, v. Duin. J. Klinkenberg.
Cobi van Dijk, Albertina Westerink en
Frieda Waal.
Diploana A: Jongens: Henk Toets van
Amerongen, Marius Giezenkamp. Just
Imthorn, C. v. Tol, Kees van Urk. Wil-
dert v. Aalderen. Rob van Aalderen,
Georg Sleyser, Huig Dekker, Nico de
Best, Henk Barneloo, W. C. Wassenaar,
J. Bokker, Flip Dijkman, Bernard Hout
hof, Jac. Beurze, Alt van Beelen, Kees
den Otter, H. Langelaan. P. v. Duin, Pe
ter Tappenbeck, W. v. Duin.
Diploma B: Jongens: J. Duindam, W.
Plug, Flip Dijkman, Bernard Houthof,
Herman Vriends, Jan Bakker, Kees den
Otter, Wieldert v. Aalderen, C. Tol, C.
M. T. Pleyte, Marius Giezenkamp e
Langelaan.
Zaterdagmiddag vond in de z\
inrichting „Poelmeer" het diploma
zwemmen A en B plaats. Weer zeer
velen behaalden fiet zwemdiploma.
Diploma A meisjes: Hanny Sloos,
Joke Vester, Meike Kamsteeg, Tiny Alt,
allen te Oegstgeest; Ineke Schneiders,
Conny van Hoeken, Ciska Muller; Willy
Padberg. Conny v. d. Hoeken, Gerda
Doorn, Marieke Ebbenhorst Tengbergen
en mevr. G. Mugge-v. d. Heuvel, allen
te Leiden; mevr. A. de Mooy-v. d. Mey
en mevr. C. Zandbergen-v. d. Mey,
beiden te Rijnsburg: Elle Weiga, War
mond. Afgewezen: 2.
Diploma B meisjes: Sophietje Crom-
melin, Hylcke Brandts Buys, Rietje
Hogervorst, Maryke Ketting, Meike
Kamsteeg, Willy Oostendorp. Willy
Luyt, Anny Loozen, allen te Oegstgeest;
Gabri Krausse, Ineke David, Marieke
Ebbenhorst Tengbergen, Eke' Knotten
belt, Conny v. d. Hoeken, Rietje van
Cleef, Truusje Kuyk. allen te Leiden:
Maryke Westen en Willy de Boer, bei
den te Warmond.
Diploma A jongens: Jacques van der
Veen, Eilof Dantuma, Frans Merkelijn,
Peter Struch, Jos. Rijntjes, Andries
Broekhuizen. Henk de Goei, Herman
Knorringa, Hugo Koning, Floor Ketting.
Wim Jansen, Hans Gaillard, Sjoerd
Caspari, Frits Michelsen, allen te Oegst
geest: Jo Knottenbelt, Jan Oosterhof,
Eddy Westerhout, Agnes Hoogenboom,
Freddy Mugge. allen te Leiden; Frans
van Stein, Warmond.
Diploma B jongens: Frans Merkelyn.
Sjirk Haaksma, Jan v. d. Mey, allen te
Oegstgeest; Joost v. Ebbenhorst Teng
bergen. Rudi David, Chris Kuyk, Jan
Oosterhof, Aat de Vrind, allen te Lel
den. Afgewezen: 1.
als aan het graf. De heer P. v. d. Lult uil
Leiden dankte namens de weduwe en de
verdere familie voor de betoonde belang
stelling.
Hoewel de feestelijkheden ter gele
genheid van de 67e verjaardag van H. M.
de Koningin ook in Oegstgeest geen door
gang zouden hebben, wat het bestuur der
Oranjevereniging echter tevens
deel, dat men de jeugd niet kan gaan be
trekken in allerlei politieke verwikke
lingen. Daarom gingen Maandag de kin
dervoorstellingen in het Patronaatsge
bouw wel door. En ze hebben genoten, de
scholieren van alle Oegstgeester scholen.
In vier groepen kwamen ze naar de feest
zaal toe. De heer Spier uit Leiden gaf
's morgens aan de kleintjes een poppen
kastvoorstelling, terwijl 's middags de
groteren de sprekende pop konden zien
en horen. In alle voorstellingen dwong
de goochelkunst grote bewondering af.
Aan het einde ontving iedere groep een
tractatie In de vorm van een lolly en een
taai-taai-pop. Gematigd, zeer gematigd,
zijn de Koninginnefeesten in Oegstgeest
dus geweest. Te meer een reden om vol
gend jaar zo de toestanden dit toelatei
het beste beentje voor te zetten bij de
feestelijkheden ter gelegenheid van het
50-jarig regeringsjubileum van onze Ko
ningin.
VOORSCHOTEN
Er zullen weinig tuinen zo fris en
kleurig zijn in deze droge zomer, als de
tuin, die in het gebouw voor Chr. Be
langen was aangelegd. De Floraliacom-
missie van het comité Landschapverzor
ging had eer van haar werk. Jammer
was. dat de jeugd, door wie deze ten
toonstelling in de eerste plaats verzorgd
moest worden, zo weinig plantjes had
ingezonden. Burg. C. J. v. d. Hoeven zei
nl. in zijn openingswoord, dat van de
ruim 800 uitgereikte planten er slechts
125 op deze tentoonstelling waren. Maar
wat er ingezonden was, was zeer mooi
en met veel zorg en liefde opgekweekt.
De prijzen zijn gewonnen door:
Begonia: 1. J. van Egmond; 2. M. v. d
Linden en 3. A. P. Schram de Jong, be
nevens een troostprijs.
Salvia: 1. met lof van de jury, G. A.
Stolwijk.
Impatiena: 1. J. van Egmond; 2. Elly
Korswagen.
Margriet: 1. Adrle Verhard: 2. Paulien
v. d. Werf. Troostprijs: J. H. Krooshof.
Coleus: 1. J. van Egmond; 2. M. v. d
Fuchsia: 1. J. va
Dijkman.
Afrikaan: 1. J. vi
Ageratum: 1. J.
Bovendien werd
ding toegekend
Egmond; 2. Mevr.
i Egmond.
in Egmond.
en eervolle vermel
de heer W. de Ruy-
fuchsia had ingezonden, die
hij uit een enige jaren geleden gekre
gen floraliaplantje had gekweekt.
Het bestuur van de Kon. Wilhel-
mina-Ver. had de feestviering afgelast,
maar de kinderfeesten gingen door, dus
begaven zioh Maandag veel school
kinderen naar de aangewezen verzamel
punten en daarna naar de Voorstraat.
Onder leiding van de heer J. de Jager
werden in tegenwoordigheid van het be
stuur der vereniging en burg. C. J. v.
d. Hoeven enkele liederen gezongen en
hield de burgemeester een korte toe
spraak. Ook werd nog een rondwande
ling door de gemeente gemaakt. Helaas
speelde het muziekgezelschap inplaats
van school- of vaderlandse liederen, meer
populaire nummers en dit was, onzes in-
'ens, niet op zijn plaats.
De kinderspelen waren over verschil
lende terreinen verdeeld en dit deed
HONDERD JAAR HOLL. MIJ V. LANDBOTTW Grote formaties van T.N.I.
Ploeg zo voort man, de stad kan U niet missen!"
Ind. Rekenkamer is een „kamertje" geworden
HET ARCHIEF IS VERPLAKT
TOT ZAKJES
De Algemene Rekenkamer in Neder-
lands-Indië is na haar herleving inder
daad een vertrek geworden. Haar gebouw
was in beslag genomen door Br.-Indische
troepen en daarna voor een hospitaal, zo
dat zij slechts één kamertje ter beschik
king kreeg, aldus meldt het verslag dier
instelling over 1946- Op de datum, waarop
het verslag verscheen (1 Mei jl.) was 1
vroegere Indonesische personeel n
nog steeds niet bereid opnieuw dienst
nemen. Van het Europese waren 14 leden
in gevangenkampen overleden of tenge
volge van torpederingen verdronken, er
één wordt nog steeds vermist. Een ander
cieel was in-militaire dienst. Het archief
(bijgehouden sinds 1816) was door de Ja
panners „opgeruimd", d.w z. dat het overal
rondslingert en voor een deel als oud pa
pier naar de markt is gegaan om als ge
klakte zakjes te dienen.
De moeilijkheden voor de Rekenkamer
waren reeds op 5 Maart 1942 begonnen
toen alle Europeanen achter het prikkel
draad gingen. Op aandrang van het In
donesische personeel echter werd de
secretaris, de heer H. J. A. Eykholt, weer
vrijgelaten en toen kwam een lange strijd
enigszins afbreuk aan het bezoek door
het publiek. Aan één voorstelling heb
ben enkelen zich, en terecht, geërgerd.
Een galg- met een pop er aan doet wel
wat middeleeuws aan.
Verder op de dag was er niets te doen.
Tot grote verwondering van allen, die
tijdens de kinderfeesten in de Voorstraat
aanwezig waren, passeerde aldaar een
begrafenisstoet. Had men hiervoor geen
andere weg kunnen nemen? De school
jeugd komt echter een extra pluim toe.
want niettegenstaande zij in feestvreugde
werd tijdens het passeren van de
lange stoet een doodse stilte in acht ge-
om de orgenisatie in stand te houden er.
te redden, wat er te redden viel, totdat
in Mei 1943 de laatste Europese „advi
seur" werd geïnterneerd. Een aardige bij
zonderheid uit die tijd was, dat er een lid
van de Japanse rekenkamer naar Java
kwam om de zaak te „organiseren". De
man heeft zich nooit vertoond en is na
een rondreis over Java geruisloos ver
dwenen. Na de bevrijding werd het over
schot van het personeel bij andere dien
sten werkzaam gesteld en de Rekenkamer
herleefde niet. Op 19 Maart 1946 vestig
den de voorzitter en 2 leden van de Ka
mer de aandacht van de minister hierop
via dr Van Mook Op 2 Augustus d.av
nieuw, nadat dr Van Mook reeds had
gestaan dat een kleine kern de herleving
zou voorbereiden. Op 25 Augustus 1946
heeft de Rekenkamer daarop haar taal»
Bijzonderheden uit het verslag zijn o.
a. Het ontbreken van verantwoording
inzake aanzienlijke voorschotten,
strekt door de betaalmeester var
A.M.A.CA.B. te Batavia,
b. Het zoekraken van bewijsstukken voor
een bedrag van 321.672 ropijen van de
N.I. representative te Colombo.
c. De snelle afschrijving van tekorten bij
comptabelen.
d. Een geval van dubbele salariëring.
e. Bezwaren tegen opzet, werkwijze, be
heer en controle bij de „Foto en Film
unit" te Melbourne.
f. De reis van een departementshoofd per
vliegtuig voor een maand naar Nederland
met zijn echtgenote, die echter nog niet
naar Nederland was geweest en zodoende
gelegenheid had haar kinderen te ziei
den waarom de Kamer geen bezwaar
maakte.
g. Achttien gevallen van onregelmatig
heden ten bedrage van f 180.000.
'T VERKLAARDE
UITZICHT
ER is b(j de internationale, politieke
vraagstukken een grote behoefte
aan Salomo's oordelen. De vraag is
echter, of de huidige Salomo's allen wel
ver de gewenste wijsheid beschikken.
Bij de behandeling van. onze „Indische
kwestie" in de Veiligheidsraad, had het
;el van of enige Salomo's ons in een
hoekje wilden drukken. De beslissingen,
die Labour neemt ten aanzien van de ge
bieden overzee, getuigen minder van
ijeheid, dan wel van noodzaak. Hindoe
stan en Pakistan liggen nog ir. de wind
en men zal moeten afwachten, hoe
zich de situatie in Brits-Indië zal ont
wikkelen. Er is voorshands voor deze
Salomo-besli^sing geen reden, bijzonder
optimistisch te zijn. wanneer men denkt
aan de bloedige onlusten, die kort gele
den in de Pendsjab hebben plaats
vonden. Het is alles slechts een wissel
op de toekomst. De gedachte die hierbij
voorstaat is. deze, om namelijk verstrek
kende politieke vrijheden te verschaffen,
met behoud van de economische belangen,
een principe, waarin Amerika is voorge
gaan. Minder wijsheid, meer noodzaak,
hetgeen ook ten aanzien van Palestina het
geval is. Palestina immers, is Brits
daatgebied en Labour zat met de hander
het .rode haar. hoe van deze oi
kwikkgjijke affaire af te komen.
vooral „koloniale," is het duidelijk, dat
de Engelse regering er de buik van vol
kreeg en «het mandaat, evenals de lier,
maar liever aan de wilgen hing. Labour
gaf de oplossing van de Palestijnse
kwestie uit handen en de Ver Naties kre
gen de rol van §alomo te spelen. Aan het
oordeel der Ver. Naties gaat echter steeds
ingewikkelde, totaal „verpolitiekte"
procedure-kwestie vooraf en de wijsheid
*en Gromyko bijvoorbeeld, is met
Russisch centimetertje na te meten! Wij
hebben nu inzake Palestina weer te ma-
met een speciale commissie, die
definitieve aanbevelingen heeft opgesomd,
hoe dit vraagstuk „kan" worden opgelost.
hetgeen nog geenszins wil zeg
gen, dat het ook zó zal gebeuren, terwijl
de behandeling van het rapport der com-
_e in de Ver. Naties, heel wat tijd
zal vergen, waarin nog van alles, gezien
de verhitte gemoederen van Joden en
Arabieren kan gebeuren.
Gaat de Arabische hengst steigeren?
DIT Is het principe: het Britse mandaat
moet zo spoedig mogelijk beëindigd
worden en Palestina moet onaf
hankelijk" zijn. Een der aanbevelingen
luidt, dat tijdens de overgangsperiode
geen geweld door partijen zal worden ge
bruikt „Words, words." omdat immers
tijdens het „bestand," toen de onderzoe
kingscommissie er haar activiteit ont
plooide, de wederzijdse terreur werd
voortgezet er. van een streven naar
compromis niets te bespeuren viel. In
ieder geval is de Assemblée der Ver.
Naties nu in het bezit van het wijze rap
port. waarmede de gedelegeerden hun
hersens kunnen afpijnigen. „Zoeker, jullie
het nu verder maar uit" zegt de Britse
regering tegen de Ver. Naties, nadat de
Engelsen gefaald hebben, inzake Pales
tina een vaste lijn te volgen.
Deze aanklacht is zowel in het parle
ment als in de bladen tot uiting gebracht.
De terreur-daöen van de Irgoen Zwai
Leoemi vallen af te keuren, maar aa
andere kant, hoe heeft men de
roemde" verklaring van Ba'.four inzake
een Joods „nationaal tehuis" geïnterpre
teerd? Een „tehuis." maar de deuren var
het huis we#den afgesloten en dan v.eei
werd een deur op een kier gezet. Hier
past een objectieve beoordeling met vol
komen terzijde stelling van sympathie of
antipathie ten aanzien van het Joodse
vraagstuk. De positie van de Joden, ook
na de oorlog, was erbarmelijk en
konden de ballingen" een toevluchtsoord
vinden? Heeft de Britse regering perma
nent een streng standpunt gehandhaafd
ten aanzien van de illegale immigratie
en zich gehouden aan de vastgestelde
immigratie-quota? Tegenover de terreur
stond de doodstraf en zulks had wee»
afkeurenswaardige represailles tenge
volge. Miserabel was de houding,
de schuit met immigranten, de
„Exodus 1947" naar Frankrijk werd
teruggestuurd, welk incident tengevolge
had, dat de immigranten naar Hamburg
werden vervoerd.
De burgemeester van Tel Aviv ontving
een telegram met de betekenisvolle woor
den: „geen kracht kan ons van u schei
den." Men zal dan ook verstandig doen,
de. „Irgoen Zwai Leoemi" niet te vereen
zelvigen met de grote groep van niet-
verpolitiekte, maatschappelijk onbelang
rijke joden, die noodgedwongen, hur
laatste hoop op Palestina gevestigd hou-
De meerderheid
Salomo's oordeel Palestina te verde
len in een Joodse en een Arabische staat
en apart, de stad Jeruzalem. Rationeel-
verstandelijk opgelegd, lijkt di
voudig. maar als men rekening houdt
met de instinctieve driften,
nog lang niet
Zal de vurige Arabisohe hengst dit
klontje uit de hand der „Ver. Naties"
accepteren? Kaufmar.nisch beschouwd,
getuigt het van levenservaring, dat de
politiek gescheiden delen, toch e
nomische eenheid moeten
Over twee jaar zullen de Joodse en Ara
bische staat totaal onafhankelijk
terwijl het geval gebaseerd moet zijn op
een grondwet. Via algemeen stemrecht ^erk, A'dam-Bahi
komt er voor iedere staat een consti-f" 1
tuerende vergadering,
lopige regering moet benoemen. De hei
lige plaatsen en de rechter, der minder
heden moeten beschermd worden. De Ara
bische Liga, die over een „bureau" be-
schikt, hetwelk o.a. kantoren heeft te
Londen, New York, Washington
Jeruzalem, heeft deze voorstellen reeds
onuitvoerbaar genoemd. i
Het is ridicuul, zegt de Arabier.
Haifa en Jaffa, alsmede het gehele kust
gebied aan de Joden te laten. Ergo: de
Arabieren zullen zich aan het oordeel der
Ver. Naties, als deze het rapport onder
schrijven. niet houden. Trouwens, er is
een Arabisch, illegaal leger in de maak,
dat uit ongeveer 20.000 man zou bestaan.
Men schermt van die zijde met het argu
ment dat een verdeling van Palestina,
oorlog in het midden-Oosten tengevolge
kan hebben. Het „Jewish Agency" be
treurt het, dat het Joodse Jeruzalem
West-Galilea niet zijn opgenomen in het
gebied, dat de Joden zou worden toege
wezen. Een andere moeilijkheid is deze,
dat er, naar schatting, een 400 000 Ara
bieren wonen in de toekomstige Joodse
staat.
Voorlopig blijft Engeland echter nog
met de zegeningen van het mandaat be
last, straks zal het als „zaakwaarnemer"
voor de Ver. Naties moeten optreden
er zal r.og heel wat water door de Rode
Zee stromen, eer alles „pais en vree" is!
vallen thans aan
Het optreden wordt steeds driester
en ernstiger van omvang
De aanvallen in het bevrijde gebiec
van Indië worden steeds driester en
veel ernstiger in omvang; ook grote
formaties van de T.N.I. namen daaraan
deel. Aan onze zijde waren gisteren 3
doden en 7 gewonden, zodat de totale
verliezen tijdens het bestand nu zijn:
106 gesneuvelden, 290 gewonden en 6
vermisten. Op West-Java verdreven
onze troepen bewesten Batavia een forij
matie van 40 man; na een gevecht be
oosten Garoet werd het lijk van een
Japanner gevonden. In Oost-Java
deed de T.N.I. aanvallen op een suiker
fabriek te Wonoasik (Probolinggo), Pa-
soeroean, Bangil en Wonoredjo, Boering
ten Z.O. van Malary*, doch leed zware
verliezen. Een poging tot brandstichting
op het olieterrein Pasar Toeri werd
verijdeld. In Sumatra werd Pema-
tang Siantar met mortieren beschoten.
Bij het olieveld te Pendopo werd een
vijanelijke eenheid verlies toegebracht.
OPLEIDING TOT MARITIEM
INSTRUCTEUR.
Bij het comité „Onze Marine", Hilver
sum Postbus 120, is de gelegenheid
opengesteld Opgeleid te worden tot
Maritiem Instructeur. Deze opleiding
duurt twee jaar en wordt gehouden aan
boord van het contactvaartuig ,»Vander
Steng". Voor toetreding tot deze op
leiding komen in aanmerking personen
niet jonger dan 21 jaar en niet oudei'
dan 30 jaar met diploma 3- of 5-jarige
H.B.S. Bij gebleken geschiktheid kan de
toetreding tot deze opleiding direct
plaats hebben.
PRIJSVRAAG VOOR BEELDENDE
KUNSTENAARS.
De Stichting Alg. Ned. Comité „Onze
Marine" schrijft een prijsvraag voor
beeldende kunstenaars uit om een af
fiche te ontwerpen voor het contact
vaartuig „Vander Steng", dat fraai uit
gerust belangstelling wekt voor alles
wat pp de scheepvaart betrekking heeft
Inlichtingen zijn te verkrijgen bij het
comité: Postbus 120, Hilversum.
VEEL' NEDERLANDSE BEZOEKERS
TE LEIPZIG
Nederland heeft van de West-
Europese landen het grootste contingent
bezoekers geleverd voor de eerste na
oorlogse Najaarsibeurs te Leipzig, die gis
teren begon en tot 7 September zal du
ren. Gisteren arriveerden per speciale
trein 345 Nederlanders.
ZE MOGEN NIET NAAR HUN MAN.
Wysjinsky, de Russische plv. minister
van buitenlandse zaken, heeft bepaald,
dat de 15 Russische vrouwen, die met
Engelsen gehuwd zijn, geen toestemming
zullen krijgen, zich bij haar echtgenoten
in Engeland te voegen.
Waar bevinden zich onze
zeeschepen?
Joh. van Oldenbarneveldt uitr. p. 31 Be
Head; Keilehaven. Antw.-Rosario, 31 v.
Duls; Maaskerk, uitr., 31 te Southampton;
Westerdam, R'dam-New York. p. 30 Lizard;
Andijk, 30 v. New York n. Philadelphia:
Agamemnon, 30 v. New York n. Maracaibo;
Tibia, 31 v. Sydney n. Bahrein; Ridderkerk,
R "dam-Shanghai, 31 te Port Said; Zonne-
wijk, Calcutta-R'dam. 30 Gibraltar; Kertosono
30 v. New Orleans n. Kaapstad; Algenib, 29
v. Paranagua n. R'dam; Tegelberg, B -Aires-
Shan-ghai, 31 v. East London; Sweelinck, 30
v. R'dam te Calcutta; Eemland, A'dam-
B. Aires, 30 te Montevideo: Amstelstad.
A'dam-Lobito. 30 te Takohado; Volendam, 29
v. R'dam te Batavia; Polydorus, A'dam-Soe-
rabaja, 29 v. Batavia; Overijsel, 29 v Sema-
rang te Honolulu: Modjokerto, uitr., 29 v.
Singapore; Prins Willem 4. Montreal-R'dam.
29 v. Quebec; Blijdendijk, 29 v. R'dam te
Philadelphia; Mijdrecht, 27 v. Bowleng te
Gulfport, vertr. 29 n. Engeland; Alclnus, 29
Penang; Ariadne, Jaffa-R'dam,
29 v. Gibra
Fnsii
Van der Waals. 29 v. Manilla te Batavia; Som-
mdsdijk. 30 v. Batavia te Penang: Algenib
28 v. Paranagua n. Antw.; Alkaid, 28 v. New
Orleans n. R'dam; Mariakerk, 28 v Karachi
n. R'dam; Straat Malakka, 28 v. Singapore n
Shanghai: Mavella, 26 v Mirt n. Singapore,
Bahrein v o. verm. Engeland; Esso Den Haag,
31 v. Aruba te R'dam; Alwaki, 31 v. Antw
te R'dam: Lorentz, 31 v. Shanghai v. Antw
te R'dam; Abbekerk, 30 v. R'dam n. Australië
te Antw.; Vulca
;r., p. 1 Gibraltar: Ko'
listerre; Weltevreden,
Fhilippijnen: Prins
Jam. p. 31 Belle Isle:
1 v. R'dar
Tangei
R'dam: Kota Int
1 v. Mac
IV. Chicago-
Hedel, Montreal-
R'dam via Antw., p. 1 Lands End; Mies, 25
v. Karslvik n. A'dam; Wim, 30 v. A'dam t<
Ostnand; Parkhaven, Rosaria-Antw., 1 te St
Vlineenrt; Keilehaven. Antw.-Dakar, p. 31
Duins; Nassauhaven, R'dam-Dublin, p. 31
Prawlspoirt; Glashaven vertr. 2 v. Middel-
fa-hrt n. Kopenhagen; Ida, 1 v. R'dam t<
Makno; Ossendr.eoht, 1 v. Haimpton Roads t«
Greenich; Zwij-ndreoht, 31 v. R'dam te Bee-
noli; Barendirecht, 30 v. R'dam te Curagac
voor R'dam; Mijdrecht, 29 v. Texas City: Am-
steldij'k, Mobile-R'dam, 31 te Southend; Dui-
vendijk. New York-R'dam, 31 te Antw.
Edam. 29 v. New York n. R'dam; Aalsdijk, 29
v. Baltlmone n. New York; Blommersdijk,
New York-R'dam via Antw., wordt 3 te Vlis-
slngen verw.; Alhena. 'itr., p. 31 Madeira
Alkaid, New Orleans-Nederland, p. 30 Ke
West: Alphat, R'dim-Santos, p. 1 St. Vdncen-i
Stad Arnhem, 31 v. R'dam te Huelva; Gooti
39 v. Rundvik te A'dam; Strype. 1 v. Delfzijl
n. Wismar; Haskerland, 1 v R'dam te Klngs-
lynn; Gaasterland. 1 v. Leith n. R'dam; Not-
tlgnimha, 31 v. Harlingen te Goole; Thi
i Hollan.
vijk, 1 v. Emden n. Gefle; Win
v. Durban n. Walvissebaai; Chi
nbay-R'dam. 30 v. Karachi; Eras
-Shanghai, 29 v. Manilla; RUn
Marlekerl
Karachi-R'dam, p. 2 Perim; Meerkerk. R'dar
Calcutta, 30 te Bombay; Ridderkerk, R'dam
Shanghai. 31 te Port Said; Spinoza, A'dam-
Perz. Golf, p. 1 Pei"
Kerk en Schoi
dr j. brandenburg in locarno
overleden.
In Locarno (Zw.), waar hij met vacant!
was. is dr J Brandenburg, Ned. Herv. pn
iikant te Velp, op 42-jarige leeftijd ten gi
volge van een, infectie overleden. Dr Bra»
denburg was aanvankelijk werkzaam «I
terdar
194
candidaat e
leden jaar
de zendingsvelden na de POLITII
actie.
De eerste berichten over de Zendingsveld»
na de politiële actie zijn binnengekomen.
Salatlga werd het kerkgebouw
i Ohin<
roffel
de pastorie is eveneens intact, doch leegg»
roofd, ds Tan Ik Hay van die Chinese keij
is met alle andere Chinezen weggevoeri
Poerwokerto: de Javaanse gemeente was li
haar geheel in de stad, behalve ds Misaej
kerk, ziekenhuis, enz. intact. Poerbolinggc
ziekenhuis gespaard; Cheribon en Pemataq
Siantar: kerkgebouw in goede staat; Soek»
boemi en .Fadang: kerken schromelijk vet
waarloosd en deerlijk gehavend; Tjidera
(W.-Java): ziekenhuis in goede staat; DJ«m
ber en omgeving: kerken reeds geplunder
tijdens Japanse bezetting.
IN HET KORT.
worden door het Geref. Zen
aitgenodigd zich vrxj
ingscentrum
kinderboeken
trum in verbinding te stellen.
Ds H A Wiersinga, Geref. predikant,
voornemens in het komende winterseizpe
door heel het lar.d cursussen te houderPte
•oorbereiding van het Zendingsexamen. mq
i zioh opgeven bij het Geref. Zending»
centrum te Baarn. Deelname is voor lede
der Geref. Kerken kosteloos.
Om de Lutherse militairen, en voor?
zij die zich in Indië bevinden, met Kerst
feest van lectuur te kunnen voorzien, word
óp Zondag 44 Sept. a.s. in alle Evang. Lutli
kerken een boekeninzamellng gehouden.
PERSONALIA.
In d'e vac.-wijlen mr H. W. Trip ls bel
noemd tot lid van het College van Cu ra to
ren van het fonds t.b.v. Indologische studie!
te Utrecht de burg. van Wassenaar, dr S. b»
W. C. Lamain, predikant der Gerei
?n, destijds te Rijssen, die naar Am»
ertrokken, is daar ernstig ziek gewon
heeft een blindedarmoperatie onden
geen gunstig verloop heeft gehad
- Ds
HET POND STERLINK TABOE. BIJ Dl
RUSSEN
Het Russische reisbureau „Intourist" t»
Leipzig heeft geweigerd, het pond ster-j
ling als „harde valuta" aan te nemen
in de restaurants en andere inrichtingen,
die het tijdens de Leipziger Messe ex«
ploiteert. Als betaalmiddel gelden slechti
de Amerikaanse dollar, de Zweeds?
kroon en de Zwitserse franc.
TREINRAMP IN CANADA
Op zij'n minst 35 mensen zijn omge*
komen bij een treinbotsing in Dugald
Manitoba in Canada. Reeds zijn 27 ge»
heel verkoolde lijken geborgen.
MARSHALL-GEZANTEN IN ENGE
LAND AANGEKOMEN
Negentien leden van het Amerikaanse
congres zijn gisteren met de Queen
Mary te Southampton aangekomen en
naar Londen doorgereisd.
In verband met het plan-Marshall zul*
len zij een rondreis door Europa maken
om inlichtingen in fe winnen over Euro
pa's behoeften aan hulp. Ook Nederland
staat zoals bekend op het program*
Leidse telegrammen
de
Voor het Zendingsexamen
óeref. Kerken (cursus ds Wiersinga)
geslaagd mej. M. Baalbergen te Leiden.
De 21-jarige mevr. W. D.-H uit d«
Groenoordstraat is tijdens het ramen
zemen van een vier treden hoog trapj#
gevallen en brak daarbij haar linkerpols.
De E.H.D. bracht haar naar het Acad.
Ziekenhuis over.
In het perceel van 't Hoffstraat 39Ay
bewoond door W. M. P-, brak een brandja
uit. Een gedeelte van het dak en een
bovenkamer verbrandden. De oorzaak
was een strijkijzer, dat men had vergeten
uit te schakelen. Met 2 stralen heeft de
brandweer het vuur geblust.
De 27-j. J. de B. te Katwijk a. Zee
is gistermiddag op het Rapenburg bij
het afrijden van de Doelenbrug met zijxx
rijwiel gevallen. B. liep een rechter-;
sleutelbeenfractuur op en werd door da
E.H.D. naar het Acad. Ziekenhuis over
gebracht.
Bij de fam. L. aan de Witte Singel I
is op klaarlichte dag ingebroken. De in
brekers verschaften zioh toegang tot da
woning door een hor in een raam in
de benedenverdieping te verwijderen enj
trokken zich van de aanwezigheid van'
een dochter van de familie op de zol
derverdieping niets aan.
Er worden tafelzilver, sieraden en kle
dingstukken vermist. De politie heeft de
zaak in onderzoek.
Als rheumatische pijnen
U het leven vergallen
dan is het hoog tijd een Kruschen-kuur
te beginnen. Iedere morgen de kleine do
sis Kruschen doet wonderen. In thee
proeft ge er niets van, maar de weldadige
werking doet,zich spoedig voelen. Kru
schen staat bekend om zijn stimulerende
invloed op de bloedzuiverende organen.
Die doen dan Uw bloed weer krachtiger
circuleren, onzuiverheden kunnen zich
niet meer vastzetten, ze tfrorden regel
matig afgevoerd en zo neemt Kruschen
de oorzaak weg van die slopende rheu
matische pijn. Weifel niet langer; begin
Uw kuur dadelijk. Vraag Kruschen Salts
bij Uw Apotheker of Drogist. (I.M.)
Vallende bl&ren vallende haren. Naar oud gebruik worden in de universiteits
steden de nieuwe studenten-corpsleden van hun haardos ontdaan. Hier ziet
men a.s. Delftse Ingenieurskoppen consequent terugbrengen tot wiskundig»
bollen en kegels..
