Zeeland kreunt onder oordeel der droogte
Europa gaat weer een hongerwinter tegemoet
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
WOENSDAG, 27 AUGUSTUS 1947
GEEN DROPPEL WATER IN DE SLOTEN, GEEN GRAS
SPRIETJE IN DE WEIDEN
In vier maanden nog geen
decimeter regen!
(Speciale N.L.C.-reportage)
I.
Maandagmiddag, toen we er op uit
trokken om enkele van de meest droge
gronden van Nederland te bezien, regende
hetEr spetterden tien, twintig drop
pen over het asfalt, dat ze opzoog. Drop
pels op een gloeiende plaat, die nu Neder
land heet. Maar hoeveel hoop ze het
droogte-geplaagde mensenhart geven!
Aan boord van de „Prinses Beatrix", die
van Numansdorp naar Den Bommel vaart,
deed een kille windvlaag de veronder
stelling aan de hand, dat het weer zou
omslaan. „En dan hebben we zo winter",
zeiden de profeten.
Maar de volgende morgen, toen we over
de kale. boomloze, uitgedroogde wegen
van de Zeeuwse eilanden reden, keek de
zon onbarmhartig naar de ploeterende
mensen en smachtende dieren daar.
De regenmeter van ir Geuze, voorzitter
van de Zeeuwse Landbouw Mij en prac-
tiserend boer in Poortvliet op Tholen,
ving sinds Mei van dit jaar 82 mm water
op, waarvan 20 mm in de eerste dagen
van de bloeimaand. Het normale gemid
delde is 70 mm per maand
Ik ben in de toren van Poortvliet ge
klommen en heb uit de galmgaten over
een stukje woestijn gekeken. Bruin ver
dorde gronden. De weiden van Tholen.
Vee, dat er doelloos her en der dwaalde,
op zoek naar het simpelste en ingewik
keldste van alle dierlijke behoeften: gras.
Er is niets wat meer het schrikwekkend
obrdeel over deze Zeeuwse „landouw"
illustreert dan dit voedselzoekend ge
dierte. Zo hulpeloos, zo verlaten, zo
gruwzaam verstoten.
Naast de weidestroken stukken bouw
land met hier en daar vaal kale plekken,
gedeelten waar het bodemzout opper
machtig terroriseert.
Dat is Tholen van de toren van Poort
vliet.
Een land waarover de vlam schroeit,
die al wat groen was blakert. Op een ver
dorde pereboom en wat stakig hout bij
een boerderij tussen Tholen en Poort
vliet na staat er, met uitzondering van de
bomen langs de dijkwegen, geen struik
meer op Tholen. Dat maakt het land on
zegbaar triest en lelijk. Naakt staan nu
maar nu voortdurend. Hier en daar is de
weide verraderlijk groen. Het is de zee
kraal, die alleen daar groeit, waar de bo
dem door en door zout is. Ook een ander
onkruid, de melde overwoekert de lan
den. Het vee vreet het, maar krijgt er al
leen meer dorst van. Daarom voeren de
boerenaardappelen en ingekuilde bieten
in de weiden. En daarmee gaat hun win
tervoorraad.
Zo» teistert de droogte Zeeland. Terwijl
de rest van het land nog enkele natte da
gen had in het begin van de zomer, trok
alle water Zeeland voorbij. En nergens
was er meer behoefte aan dit vocht, dat
het zout immers uit de landen zou spoe
len?
De Zeeuwse boer kreunt onder de sla
gen van het oordeel, dat hem en ons treft.
Hoe erg het is zal een tweede artikel
vertellen.
In de Achterweg te Poortvliet wachten
de boeren met hnn tankwagens bij de
hrandkraan tot zij aan de beurt zijn
water in te nemen voor t smachtend vee.
KLEINE VOORRAAD ZAL NOG
ONVERKOOPBAAR BLIJKEN
Sir John Boyd Orr, directeur-generaal
van de Internationale Voedselorganisatie
der UNO, die thans te Genève vergadert,
heeft gisteren verklaard, dat Europa de
komende winter en volgend voorjaar een
voedseltekort zal kennen, dat de noden
uit de oorlogstijd nog zal overtreffen.
Dat dit geen fabeltje is, bewijzen de
berichten, die binnenkomen uit de ver
schillende landen. De tarwe-oogst in
Frankrijk zal bijv. slechts één/derde ge
deelte opleveren van die van vorig jaar.
Zoals elders in dit blad gemeld, wordt
het broodrantsoen in dat land kan ook
binnenkort verlaagd.
In Amerika dreigt de maisoogst te mis
lukken, zodat het ruime overschot van
de tarwe-oogst zal komen te vervallen,
doordat het vee met graan zal moeten
worden gevoerd.
Sir Orr wees op twee gevaren: hon
gersnood, met daartegenover: onverkoop
bare voorraden. Door een gebrek aan
koopkracht nl. moet met de mogelijkheid
worden gerekend, dat het aanbod van
graan dat der vraag zal overtreffen, ter-
Het instrument, dat de boer dag aan dag teleurstelt is de regenmeter. „Geen drop"
constateert de boer iedere dag opnieuw. In vier maanden 88 mm, een hoeveel
heid, die hy maandelijks hard nodig heeft.
de oude boerenhuizen, die vroeger, schui
lend in laag geboomte en tussen populie
ren, de schamelheid van het schilderach
tige konden verbergen.
Verschrompeld is de dolle kervel, de
winde en de vogelmelk langs de bermen.
In de sloten stierf het taaiste leven. Als
er nog water in staat in het bremzout.
Meestentijds zijn de waterafvoeren dicht
geslibd- Zij vertonen een rood gekleurde
bovenlaag van ijzeroxyde en zoutkristal
len. Er wordt gebaggerd in die sloten en
in de droge veeputten en Tholen schijnt
daardoor een land te zijn dat onderste
boven gekeerd wordt. Opgebroken zijn
bovendien de wegen, daar waar de dui
kers door de zee onderspoeld werden.
En op de Achterweg in Poortvliet ma
ken de watertankwagens voor de brand-
kraan queue. Ettelijke liters water per
-dag per koe dienen zij naar de waterbak
ken in de weiden te brengen, 's morgens,
's middags, 's avonds. Water, dat nergens
anders te vinden is. Een stokoud Poort-
vliets mannetje zegt zo'n droogte nog
nooit meegemaakt te hebben. Noch in
1911, noch in 1921 waren de putten aan
de Biezeweg in de Poortvlietpolder droog,
ULTIMATUM AAN DE STAKERS VAN
MEELFABRIEK HOLLAND
De directie van de N.V. Meelfabriek
Holland te A'dam, waar sedert Maandag
j.l. gestaakt worat, heeft de arbeiders gis
teravond een ultimatum doen toekomen,
waarin van hen wordt geëist, dat zij het
werk heden om 12 uur hervatten. Indien
hieraan niet wordt voldaan, worden alle
stakende arbeiders onmiddellijk ontslagen.
Ook de jonge meester komt
weer thuis!
Minister Fiévez deelde de Tweede Ka
mer mede, dat het mogelijk gebleken is
ook onderofficieren jonger dan 30 jaar,
voor zover zij bij het onderwijs werkzaam
waren, te demobiliseren.
Er zijn maatregelen genomen de onder
officieren, geboren in de jaren 1918, 1919
en 1920, tot een totaal aantal van 29, met
groot verlof te zenden.
Als deze maatregel haar beslag gekre
gen heeft, zullen alle dienstplichtige on
derofficieren, die hier te lande onder de
wapenen waren, voor zover zij niet zijn
opgeleid bij het dienstvak der militaire
administratie en voor zover zij inderdaad
bij het onderwijs werkzaam zijn, gede
mobiliseerd zijn.
MARINE-OFFICIEREN ONTVANGEN
^WILLEMSORDE.
De Militaire Willemsorde 4de klasse
is toegekend aan de luitenant ter zee
lste klasse J. F. van Duim en aan luit.
ter zee 2de klasse E. H. Larive. Lult.
ter zee Van Duim, de huidige comman
dant vón de Onderzeedienst, heeft als
commandant van Hr. Ms. onderzeeboot
„O. 21" tal van successen weten te boe
ken. Luitenant ter zee Larive, die de
Marinedienst inmiddels heeft verlaten,
was commandant van onze in Engeland
gebaseerde „M T B"-dienst, en heeft zelf
met motortorpedoboten tal van gevaar
lijke acties tot een goed einde gebracht.
wijl het toch al niet mogelijk is, zoveel
voorraad aan te kweken, dat deze de
noden van alle mensen zal kunnen le
nigen.
Wacht Regering rapporten
van consuls af?
Vanmiddag buitengewone kabinets
zitting.
Naar wij vernemen zal er hedenmiddag
een buitengewone kabinetszitting worden
gehouden, waarin de Regering een be
slissing neemt over de in Indië te volgen
gedragslijn. Zijn wij wel ingelicht, dan
bestaat er weinig geneigdheid, na de be
slissing van de Veiligheidsraad van gis
terenavond, bevel te geven tot een op
mars naar Djokja. Veel eerder zal men
besluiten het uit te brengen rapport der
consuls af te wachten, voor er verdere
stappen worden ondernomen.
Het vraagstuk ligt thans zo, dat men
naar een weg zoekt om, op basis van de
door de Veiligheidsraad genomen beslis
singen, opnieuw contact op te nemen met
de republikeinse regering.
WEER EEN EI EN EXTRA VLEES.
Deze week wordt een bon aangewe
zen voor een ei voor personen van 21
jaar en ouder. Zowel deze als volgende
week zal voor personen, die geboren
zijn in 1942 en vroeger, een extra-rant
soen van 100 gram vlees worden be
schikbaar gesteld. In dé bonnenlijst van
Donderdag zal de eerste bon voor 100
gram worden bekend gemaakt. De
tweede komt een week later. Op de
vleesbonnen, die Vrijdag geldig worden,
kan desgewenst op een bon voor 100
gram vlees 150 gram paardevlees ge
kocht worden.
Onze eierproductie maakt momenteel
een moeilijke periode door, in "verband
met zware exportverplichtingen en het
aflopen van de productie. Toch zal het
mogelijk zijn de laatste maanden van het
jaar 5 eieren ter beschikking van de con
sument te stellen, waarmee h.et totaal
van 30, dat voor dit jaar geraamd werd,
vol is.
De vooruitzichten voor het komende
jaar zijn nog onzeker, in verband met de
minder gunstige voeder-import positie.
OOK IN AKOOY EEN BOERDERIJ
AFGEBRAND
Gistermiddag is te Akooy (bij Leerdam)
de kapitale boerderij „Klein Engeland" van
de landbouwer Thijs d© Jong, benevens
schuren en hooibergen, tot de grond toe
afgebrand.
BOUILLON ALS DOOPWATER
De Haagse Ballonclub zal op 1 Sept. op
een luchtvaartdemonstratie te Harderwijk
een nieuwe gasbol in de vaart brengen.
Deze luchtballon zal met bouillon worden
gedoopt. Met deze 600.000 liter houdende
zijden aerostaat zal de heer Boesman in
Nov. een af stands vaart ondernemen, ter
verbetering van het lange-afstandsrecord.
PEELVUUR ZIT ANDERHALVE
METER IN DE GROND
De Peelbrand, die over een oppervlakte
van enkele kilometers tussen Asten en
Someren woedt, bleek anderhalve meter
in de grond te zitten.
Een twee kilometer lange brandsleuf
is gegraven om verder gevaar voor wo
ningen en voorraden turf af te wenden.
Om het overslaan van het vuur naar an
dere percelen af te wenden blijven ver
schillende brandweren actief.
STAKING BIJ TEXTIELFABRIEK
TEN CATE TE ALMELO
In de grootste textielfabriek van Al
melo, waar circa 3000 arbeiders werkzaam
zijn, is een- klein deel van het personeel in
staking gegaan, als gevolg van een con
flict tussen de directie van dit bedrijf, de
fa. H. ten Cate Hzn en Co. en een aan
tal arbeiders over een uitgebreider invoe
ring van- het ploegenstelsel. Als gevolg
van deze staking kwamen enkele honder
den arbeiders uit andere afdelingen zon
der werk en moesten door de directie
naar huis worden gezonden. De stakers
worden door de directie als ontslagen
beschouwd.
Kerk en School
Ned. Herv. Kerk.
Be roepen: te Emmercompascuum J.
Kramer te Nieuw-Buinen; te Uchelen J. A.
Visser te Lathum.
Aangenomen naar Augustinusga
(toez.) L. Hylaridea te Paesens, die bedankte
voor Oosterbierum (toez.).
Bedankt voor Haarlem (vac.-L P. v.
d. Waal) B. v. Ginkel te Amsterdam-West;
voor Kerkdriel Gvd Zee te Ridderkerk.
Geref. Kerken.
Tweetal: te Dokkum (vac.- dr J. H.
Kroeze) S G Bloem te Hoogkerk en W.
Feenstra te Hijum, welke laatste beroe
pen is.
Beroepen te Middelburg (vac.-dr N J
Hommes) R. Oosterhoff te Hoofddorp; te
Fiesse E. Verburg te Pernis; te Ooltgensplaat
Tb. Struys, cand. te Rotterdam; te Urk (vac.-
G. Spijker) E I F Nawijn te Kampen.
Chr. Geref. Kerk.
Beroepen: te Almelo D H Biesma te
Drogeham.
Bedankt voor Ede J. v. Doorn te Urk.
„DE HERV. KERK" GEEN OPINIEBLAD,
ALDUS MINISTER GIELEN.
Op vragen van het Tweede Kamerlid mr
van Walsum (Arb.) over de papiertoewijzing
van het weekblad ,,De Hervormde Kerk" en
de mening van minister Gielen, dat dit geen
opinieblad zou zijn, heeft deze geantwoord,
dat de papiertoewijzing voor de z.g. opinie
bladen afhankelijk is gesteld van de inhoud
en wel in die zin, dat rekening wordt ge
houden met de hoeveelheid kopij, die gewijd
is aan voorlichting op politiek, sociaal erf
economisch gebied, geestelijk leven, kunsten
en wetenschappen. ,,De Herv. Kerk" kan dan
volgens de minister niet tot de opiniebladen
worden gerekend, al zou hij niét gaarne wil
len ontkennen, dat er een bepaalde „opinie"
wordt weergegeven. Als men van „De Herv
Kerk" een alg. cultureel weekblad zou wil
len maken, wordt het bij de opiniebladen in
gedeeld.
NED. HERV. KERKGEBOUW TE
SCHIPLUIDEN GERESTAUREERD?
Het kerkgebouw der Ned. Herv. Gemeente
van Schipluiden verkeert in deplorabele toe
stand. Er is thans een deskundig onderzoek
ingesteld en het Rijksbureau voor monumen
tenzorg zal waarschijnlijk een restauratieplan
ontwerpen.
EXAMEN M.O. TEKENEN.
DEN HAAG, 26 Aug. Geslaagd: de dames
E M Reesinck, Arnhem; E A M Tsohoepa,
Maastricht en de heren P G Rondeel, Heer
len; W Schenk, Den Haag; M van Veen,
A'dam; J ter Ve^r, Den Haag; AHA Ver
hoeven, Tilburg. De examens voor de acte
M. O. zijn hiermede beëindigd.
CORRESPONDENTIE MET ONBEVRIJD
GEBIED IN INDIE
Correspondentie met familieleden in
onbevrijd gebied in Indië is alleen mo
gelijk op Rode Kruis-formulieren en in
de Engelse taal. Belanghebbenden kun
nen zich melden tot het informatiebureau
van het Rode Kruis, Vlamingstraat 2, Den
Haag.
OPLEIDING ADMINISTRATIEF
KADER WEER NAAR MIDDELBURG
De centrale opleiding administratief
kader van ons leger, kortweg C.O.A.K.
genoemd, zal in de eerste helft van No
vember naar Middelburg, waar de ka-
derschool lange tijd als gemeentehuis en
distributiekantoor is gebruikt, terugke
ren. De leerlingen worden ondergebracht
in het voorm. militaire hospitaal, daar de
eigenlijke kazerne door brand is verwoest
Nederlanders vermoorden
is gemakkelijk
In zijn rede voor de Veiligheids
raad vertelde mr Van Kleffens o.a.:
Op 17 Augustus, dus 13 dagen na de
uitnodiging van de Raad om het
vuren te staken, zeide generaal
Soetomo: „Verbrand ieder huis der
Nederlanders. Nederlanders vermoor
den is gemakkelijk genoeg". Sjari-
foeddin sprak 21 Augustus voor de
radio: „Ons land zal doorgaan met
alles te doen, wat de vijand kan be
nadelen". Aanneming van de Poolse
resolutie moet in de eerste plaats
betekenen, dat de republiek weer
houden wordt van dergelijke sub
versieve actie.
CHINESE CONSUL KOMT OP VOOR
HET RECHT
De Chinese consul te Medan heeft thans
ontslag genomen uit protest tegen de slappe
houding zijner Regering inzake de door
de republiek in Indië tegen de Chinezen
bedreven gruwelen.
BRUIDJES MOETEN OVERTOCHT
ZELF BETALEN
Het Amerikaanse leger heeft %isteren
bekend gemaakt, dat oorlogsbruidjes
voortaan zelf de reiskosten voor de over
tocht naar de Ver. Staten moeten betalen,
indien zij zich naar haar echtgenote!! wil
len begeven.
PARTIJ VAN PETKOF ONTBONDEN
Het Bulgaarse parlement heeft gisteren
een wet goedgekeurd, op grond waarvan
de Agrarische oppositiepartij .van Pet
kof, die zoals bekend is ter dood ver
oordeeld ontbonden wordt, daar zij
een „georganiseerd centrum van alle fas
cistische en reactionnaire krachten des
lands" geworden was.
DUITSE STAALPRODUCTIE STIJGT..
In de Amerikaanse zone van Duitsland
was de ijzer- en staalproductie in Juli
het hoogst sedert het einde van de oor
log. De productie-index voor Juli bedroeg
53 pet van het gemiddelde van 1936, tegen
40 pet in Juni.